Viêm khớp dạng thấp benh hoc bài giảng đh dược Hà Nội

VIÊM KHỚP DẠNG THẤP
( Rheumatoid arthritis – RA )




Tài liệu học tập

-

Lê Thị Luyến (2017) Bệnh học, Nhà xuất bản Y học.

-

Tài liệu phát tay (2018)- Bộ môn Y học cơ sở.
Tài liệu tham khảo
Bộ môn Nội Trường ĐHY HN (2018) Bài giảng bệnh học
nội khoa Tập 2 – Nhà xuất bản Y học.


-

-

Braunwald E., Fauci A.S., Kasper D., Hauser S.L., Longo
D.L., Jameson J.L. (2015) Harrison’s Principles of Internal
Medicine, 19thedition, McGraw Hill.

-

Greene R.J., Harris N.D. (2008) Pathology and Therapeutics

for Pharmacists - A Basis for Clinical Pharmacy Practice,
3rd edition, Published by the Pharmaceutical Press


Mục tiêu học tập
1.

Trình bày được nguyên nhân, cơ chế bệnh
sinh của bệnh viêm khớp dạng thấp.

2.

Phân tích được triệu chứng, giai đoạn, tiêu
chuẩn chẩn đoán và điều trị bệnh viêm
khớp dạng thấp.
3


Định nghĩa


Viêm khớp dạng thấp ( RA ) là một bệnh khớp
mạn tính ở người lớn, biểu hiện bằng viêm
không đặc hiệu màng hoạt dịch của nhiều
khớp, diễn biến kéo dài, tăng dần, cuối cùng
dẫn tới dính và biến dạng khớp


Dịch tễ học
-

Trên thế giới TL mắc ở người lớn 0,5 – 3%.

-

Ở Việt Nam TL mắc 0,5 % dân số.

-

Chủ yếu ở nữ ( 70 – 80%), tuổi trung niên
35 – 55 tuổi ( 80%)


Nguyên nhân


Là bệnh tự miễn hệ thống

-

Tác nhân khởi phát .

-

Yếu tố cơ địa.

-

Yếu tố di truyền: liên quan HLA DR4

-

Yếu tố thuận lợi


Cơ chế bệnh sinh



9


VKDT: mất cân bằng giữa các
cytokines gây viêm và chống viêm

TNF
IL-1
IL-6

IFN
GM-CSF
IL-8
chemokines

Gây viêm
(Pro-inflammatory)

IL-12
IL-15
IL-16

IL-17
IL-18

TGF

IL-4
IL-10
IL-11
IL-13

Các thụ thể
hòa tan,
Kháng thể
đơn dòng

Chống viêm
(Anti-inflammatory)


11


Bình thường

VKDT
Màng hoạt
dịch viêm

Màng hoạt
dịch

Các TB chủ yếu:
•Lympho T
•ĐTB

Màng
máu TB thứ yếu:
•TB xơ
•Tương bào
•TB nội mạc
•TB đuôi gai

Sụn

Dịch
khớp
viêm

Bao
hoạt
dịch
Sụn mỏng

TB chủ yếu
•BCĐNTT



Triệu chứng lâm sàng


Tại khớp

Khởi phát: Viêm cấp tính 1 khớp
Thời gian vài tuần tới vài tháng
Toàn phát:
-

Vị trí: Khớp nhỏ và khớp nhỡ.




Tính chất khớp viêm:

-

Đối xứng.

-

Sưng đau, ít nóng đỏ.

-

Đau tăng về đêm, gần sáng.

-

Hạn chế vận động.

-

Cứng khớp buổi sáng


Diễn biến

16


17


18



Toàn thân
-

BN mệt mỏi, ăn uống kém,gầy sút.

-

Da xanh, niêm mạc nhợt.

-

Rối loạn thần kinh thực vật

Biểu hiện ngoài khớp
-

Hạt dưới da

-

Viêm mao mạch.

-

Gân, cơ, dây chằng và bao khớp: teo cơ,
viêm gân, co kéo hoặc giãn dây chằng.


22


Cơ, gân, dây chằng, bao khớp
-

Teo cơ.

-

Viêm gân.

-

Co kéo hoặc giãn dây dây chằng.

-

Bao khớp: phình to tạo kén hoạt dịch.


VIÊM KHỚP DẠNG THẤP
Kén Baker


Toàn thân
-

Hội chứng thiếu máu.

-

Rối loạn thần kinh thực vật

-

Tổn thương nội tạng: ít gặp

-

Viêm mống mắt, viêm giác mạc.

-

Nhiễm amyloid thận.