Gout 2019 SON final đh dược Hà Nội dược lâm sàng

SỬ DỤNG THUỐC 
TRONG ĐIỀU TRỊ GÚT 
(GOUT)

1


Mục tiêu bài học
1. Trình bày cách đánh giá cơn gút cấp nhằm phục
vụ cho chiến lược điều trị gút cấp theo hướng
dẫn. Phân tích lựa chọn phác đồ điều trị cơn gút
cấp dựa vào đánh giá mức độ cơn cấp
2. Trình bày được biện pháp dự phòng cơn gút cấp
bằng thuốc chống viêm và tiến trình quản lý gút
mạn tính

2


Tài liệu học tập
Slide bài giảng

Tài liệu tham khảo
Hướng dẫn ĐT Gout 2015: Hội Thấp khớp học VN
Hướng dẫn ĐT Gout 2012: Hội Thấp khớp học Hoa Kỳ (ACR)
Pharmacotherapy- 10th

3


Các kiến thức cần có trước khi vào bài học

sử dụng thuốc trong điều trị

Hỏi đáp về bệnh gút
Định nghĩa
Nguyên nhân
Cơ chế bệnh sinh
Triệu chứng
Chẩn đoán


Hỏi đáp về bệnh gút


Các kiến thức cần có trước khi vào bài học
sử dụng thuốc trong điều trị

Định nghĩa bệnh gút
Bệnh gút là bệnh viêm khớp do vi tinh thể, đặc trưng bởi những
đợt viêm khớp cấp, tái phát, có lắng đọng tinh thể muối urat natri
trong các mô, gây ra do tăng acid uric máu.
Đây là bệnh do rối loạn chuyển hóa nhân purin, thuộc nhóm bệnh
rối loạn chuyển hóa

HDĐT-Hội Thấp khớp học VN, 2015

6


Hậu quả

7


Các kiến thức cần có trước khi vào bài học
sử dụng thuốc trong điều trị
Triệu chứng lâm sàng
- Cơn gút cấp
- Lắng đọng urat – hình thành hạt tophi
- Biểu hiện tại thận

8


Các kiến thức cần có trước khi vào bài học sử dụng
thuốc trong điều trị
Triệu chứng cận lâm sàng
•

Acid uric máu:

Nam > 420 mol/L
Nữ >360 mol/L.

•

Định lượng acid uric niệu 24 h:

‾

Tăng bài tiết urat > 600 mg/24h: không được chỉ định nhóm thuốc tăng đào

thải acid uric

‾

Giảm thải tương đối <600 mg/24h.

•

Xét nghiệm dịch khớp:

‾

Tinh thể urat trong dịch khớp.

‾

Dịch khớp viêm: nhiều TB chủ yếu là BCĐNTT
Bài giảng bệnh học-VKDTNTLH4
HD ĐT gút - Hội Thấp khớp học VN 2015

9


Slide 9
NTLH4

Nhớ sửa cho tất cả slide

Nguyen Lien Huong, 15/4/2019

Các kiến thức cần có về bệnh gút
Triệu chứng cận lâm sàng
- Tốc độ lắng máu tăng, CRP bình thường hoặc tăng..
- X quang khớp:
Giai đoạn đầu bình thường.
Giai đoạn muộn: khuyết xương hình hốc ở đầu
xương, hẹp khe khớp, gai xương và thoái hóa khớp
thứ phát.

Bài giảng bệnh học-VKDT
HD ĐT gút - Hội Thấp khớp học VN 2015


Các kiến thức cần có trước khi vào bài học sử dụng
thuốc trong điều trị
Tiêu chuẩn Bennet và Wood (1968)
a)

Hoặc tìm thấy tinh thể natri urat trong dịch khớp hay trong các hạt tôphi.

b)

Hoặc tối thiểu có 2 trong các yếu tố sau

‾

Tiền sử hoặc hiện tại có tối thiểu 2 đợt sưng đau của một khớp với tính chất khởi phát
đột ngột, đau dữ dội, và khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần.

‾

Tiền sử hoặc hiện tại có sưng đau khớp bàn ngón chân cái với các tính chất như trên.

‾

Có hạt tôphi .

‾

Đáp ứng tốt với colchicin (giảm viêm, giảm đau trong 48 giờ) trong tiền sử hoặc hiện
tại.
Chẩn đoán xác định khi có tiêu chuẩn a hoặc 2 yếu tố của tiêu chuẩn b.

Bài giảng bệnh học-VKDT
HD ĐT gút - Hội Thấp khớp học VN 2015


Pharmacotherapy
Sử dụng thuốc trong
ĐIỀU TRỊ GÚT
Điều trị cơn gút cấp

Quản lý gút mạn tính

12


Sử dụng thuốc trong điều trị
CƠN GÚT CẤP

(viêm khớp cấp do gút - Acute Gouty Arthritis)

13


Đánh giá cơn gút cấp
Mức độ cơn gút cấp: đánh giá bằng thang đánh giá đau 0-10
điểm

Đợt cấp nhẹ

Đợt
cấp
TB

Đợt cấp nặng

Thời gian từ lúc khởi phát
Sớm
Đã xác định
Muộn

< 12 giờ
12 – 36 giờ
> 36 giờ

14

ACR-2012- Part 2

Đánh giá cơn gút cấp
Số khớp bị ảnh hưởng
- 1 hoặc 1 số ít khớp nhỏ: dưới 4 khớp nhỏ
- 1 hoặc 2 khớp lớn: khớp lớn gồm cổ chân, gối, cổ tay,
khuỷu tay, hông, vai
- Nhiều khớp: từ 4 khớp trở lên (tính tất cả các khớp lớn nhỏ)
hoặc 3 khớp lớn. Viêm khớp nhiều hơn 1 vị trí

15

ACR-2012- Part 2


Nguyên tắc điều trị cơn gút cấp
- Cần điều trị bằng thuốc
- Cần khởi đầu điều trị trong vòng 24 kể từ khi khởi phát
- Tiếp tục dùng các thuốc làm giảm acid uric (nếu đang dùng)

16

ACR-2012- Part 2


Toán đồ điều trị cơn gút cấp

17

ACR-2012- Part 2

Toán đồ điều trị cơn gút cấp
Đau nhẹ-TB, 1 số ít
khớp nhỏ, 1-2 khớp lớn

Đánh giá mức độ

Phối hợp trị liệu

Đơn trị liệu
NSAID

Corticoid toàn thân

Colchicin

Đánh giá đáp ứng
Đáp ứng không đủ

Chuyển sang phác
đồ đơn trị liệu khác

Đau nặng, nhiều khớp

Phác đồ phối hợp

Đáp ứng tốt

Giáo dục BN,
xem xét phác đồ

giảm acid uric

Đánh giá đáp ứng
Đáp ứng không đủ: Cải thiện < 20% điểm đau trong 24
giờ hoặc < 50% điểm đau ≥ 24 giờ

18

ACR-2012- Part 2


Phác đồ đơn trị liệu cho cơn gút cấp
NSAID
Lựa chọn thuốc
Idomethacin, naproxen, sulindac được FDA cấp phép cho điều
trị gút
Các thuốc NSAID khác?
Nguyên tắc dùng NSAID trong giảm đau (bài DLS)
Thời gian dùng: Khởi đầu trong vòng 24 giờ sau khi có cơn
cấp cho đến khi đạt được hiệu quả điều trị (thường sau 5-8
ngày ở phần lớn bệnh nhân)

ACR-2012- Part 2, Pharmacotherapy 10
19


Phác đồ đơn trị liệu cho cơn gút cấp
CORTICOSTEROID
Cân nhắc dựa trên số lượng khớp, loại khớp bị ảnh hưởng
Đường dùng: uống, tiêm bắp, tiêm trong khớp

Lưu ý các nguyên tắc dùng corticoid, hạn chế tác dụng bất lợi
(bài giảng DLS)

ACR-2012- Part 2, Pharmacotherapy 10
20


Phác đồ đơn trị liệu cho cơn gút cấp
Corticosteriod
Cân nhắc số khớp bị
ảnh hưởng
1-2 khớp lớn
Cho mọi
trường hợp gút

Cân nhắc
dùng corticoid
tiêm trong khớp

Phác đồ ban đầu
- Đường uống: Presnisolon 0,5mg/kg/ngày (đủ liều trong 5-10 ngày
hoặc 2-5 ngày đủ liều rồi giảm liều trong 7-10 ngày sau).
Methylprednisolon packNTLH6
- Đường tiêm trong khớp: Liều tùy vào loại khớp, có thể phối hợp với
đường uống hoặc không.
- Đường tiêm bắp: Triamcilonone acetonid 60mg, sau đó uống
prednisolon như trên
21

ACR-2012- Part 2, Pharmacotherapy 10

Slide 21
NTLH6

?

Nguyen Lien Huong, 15/4/2019


Đường tiêm trong khớp corticoid
- Khởi đầu điều trị cơn gút cấp bằng
corticoid tiêm trong khớp khi ảnh hưởng
đến 1 hoặc 2 khớp lớn
- Có thể dùng phối hợp với corticoid
uống, NSAIDs, Colchicin
- Không dùng khi: cơn gút cấp ở đa
khớp, bệnh nhân không lựa chọn, vị trí
không nằm trong khuyến cáo tiêm của
nhà sản xuất thuốc
ACR-2012- Part 2, Pharmacotherapy
10
22


Phác đồ đơn trị liệu cho cơn gút cấp
COLCHICIN
Là 1 trong 3 liệu pháp điều trị chính cho cơn gút cấp nhưng CHỈ
thích hợp cho cơn gút cấp có khởi phát trong vòng 36 giờ trước
khi khởi đầu điều trị

Cân nhắc khởi đầu điều trị dựa trên tiền sử dùng colchicin, thời
gian khởi phát cơn cấp
Dùng phác đồ điều trị và dự phòng cơn cấp (nếu cần)

ACR-2012- Part 2, Pharmacotherapy 10
23