Tin THCS le thi van THCS nga thanh nga sơn 2018(1)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

GIẢI PHÁP TUYÊN TRUYỀN VÀ PHÒNG TRÁNH BẠO
LỰC CHO HỌC SINH THÔNG QUA MÔN TIN HỌC 9
TẠI TRƯỜNG THCS NGA THANH, HUYỆN NGA SƠN,
TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Lê Thị Vân
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Nga Thanh
SKKN thuộc lĩnh vực: Tin học

0


THANH HOÁ NĂM 2018

1


MỤC LỤC
TÊN MỤC
I. MỞ ĐẦU
1. Lì do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm.
3. Giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1.Kết luận.
2. Kiến nghị.

TRANG
1
1
1
1
1
1-2
2-4
4 - 18
18 - 19
19 - 20


I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài .
Cùng với sự phát triển của đất nước, nhu cầu về chất lượng cuộc sống của
người dân cũng tăng cao. Các loại tiện nghi như điện thoại, máy tính, mạng
Internet, đặc biệt là mạng xã hội facebook đang phát triển không ngừng. Chính
vì vậy mà tình trạng học sinh nhiễm những thói hư, tật xấu từ những tác hại hệ

lụy cũng tăng lên. Học sinh thích làm đàn anh, đàn chị... “học ít, chơi nhiều”,
biết cách tiêu tiền vào những trò chơi không lành mạnh, gây bè phái, lập băng
nhóm thể hiện tính anh chị, nhóm cùng trang phục, nhóm cùng màu tóc, nhóm
cùng đeo khuyên tai, ăn, ở, đi lại thành đội... Sự không sát sao của gia đình đã
dẫn tới các em hư từ lúc nào không nhận ra. Hiện nay, bạo lực học đường đã và
đang được xã hội đặc biệt quan tâm. Bạo lực học đường ngày một gia tăng cả về
số lượng cũng như quy mô với hậu quả khôn lường. Đây không phải là trách
nhiệm của riêng một ai mà là của gia đình, nhà trường và toàn xã hội.
Xuất phát từ thực tế trên tôi luôn trăn trở làm thế nào để phòng tránh bạo
lực học đường cho các em. Từ những suy nghĩ và thực tế đó tôi quyết định
nghiên cứu, vận dụng một số giải pháp tuyên truyền và phòng tránh bạo lực cho
học sinh thông qua môn tin học 9 tại Trường Trung học cơ sở (THCS) Nga
Thanh.
2. Mục đích nghiên cứu.
Xây dựng và áp dụng đề tài nhằm mục đích cho học sinh nhận thức được
hậu quả, tác hại của bạo lực học đường ở THCS. Giảm thiểu mọi nguy cơ ảnh
hưởng đến tâm lí, sức khỏe, an toàn cho học sinh.
3. Đối tượng.
Học sinh lớp 9 Trường THCS Nga Thanh, năm học 2017 -2018.
Nội dung chương trình các bài dạy môn tin học 9.
4. Phương pháp nghiên cứu.
Tìm hiểu tài liệu các vấn đề liên quan đến giáo dục tuyên truyền phòng
chống bạo lực học đường cho học sinh THCS.
Kết hợp phương pháp tìm hiểu, nghiên cứu, trò chuyện, điều tra phỏng vấn
học sinh, phụ huynh học sinh, các cơ quan có liên quan về an ninh trật tự xã hội.
Trên cơ sở đó phân tích tác động qua lại, tổng hợp một số kinh nghiệm
trong công tác giáo dục đạo đức cho học sinh, nhằm xây dựng cho các em ý
thức tổ chức kỷ luật tốt.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

a. Khái niệm về bạo lực học đường.
Bạo lực học đường là những hành vi thô bạo, ngang ngược, bất chấp công
lý, đạo lý, xúc phạm trấn áp người khác gây nên những tổn thương về tinh thần
và thể xác diễn ra trong phạm vi nhà trường.

1


Bạo lực học đường hiện đang có chiều hướng gia tăng nhanh chóng, diễn ra
ở nhiều nơi và đang trở thành một vấn nạn lớn của xã hội. [1]
b. Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi THCS đặc biệt là học sinh lớp 9.
Lứa tuổi học sinh THCS bao gồm những em có độ tuổi từ 11 - 15 tuổi.
Đây là thời kỳ quá độ từ tuổi thơ sang tuổi trường thành, thời kỳ trẻ ở "ngã
ba đường" của sự phát triển. Trong đó có rất nhiều khả năng, nhiều phương án,
nhiều con đường để mỗi trẻ em trở thành một cá nhân. Trong thời kỳ này, nếu sự
phát triển được định hướng đúng, được tạo thuận lợi thì trẻ em sẽ trở thành cá
nhân thành đạt, công dân tốt. Ngược lại, nếu không được định hướng đúng, bị
tác động bởi các yếu tố tiêu cực thì sẽ xuất hiện hàng loạt nguy cơ dẫn trẻ em
đến bến bờ của sự phát triển lệch lạc về nhận thức, thái độ, hành vi và nhân
cách. [2]
Thời kỳ mà tính tích cực xã hội của trẻ em được phát triển mạnh mẽ, đặc
biệt trong việc thiết lập các quan hệ bình đẳng với người lớn và bạn ngang hàng,
trong việc lĩnh hội các chuẩn mực và giá trị xã hội, thiết kế tương lai của mình
và những kế hoạch hành động cá nhân tương ứng.
Trong suốt thời kỳ tuổi thiếu niên đều diễn ra sự cấu tạo lại, cải tổ lại, hình
thành các cẩu trúc mới về thể chất, sinh lý, về hoạt động, tương tác xã hội và
tâm lý, nhân cách, xuất hiện những yếu tổ mới của sự trưởng thành. Từ đó hình
thành cơ sở nền tảng và vạch chiều hướng cho sự trưởng thành thực thụ của cá
nhân, tạo nên đặc thù riêng của lứa tuổi.
Tuổi thiếu niên là giai đoạn khó khăn, phức tạp và đầy mâu thuẫn trong quá

trình phát triển.
Ngay các tên gọi của thời kỳ này: thời kỳ “quá độ", “tuổi khó khăn", “tuổi
khủng hoảng"... đã nói lên tính phức tạp và quan trọng của những quá trình phát
triển diễn ra trong lứa tuổi thiếu niên. Tất cả những điều trên, để khẳng định
rằng: Rèn luyện kỹ năng phòng chống bạo lực học đường cho học sinh THCS là
vô cùng cần thiết, cấp bách, khó khăn, cần sự chung tay, góp sức một cách
thường xuyên, có hiệu quả từ phía nhà trường, gia đình và xã hội. [3]
2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Vấn đề bạo lực học đường đang được dư luận rất quan tâm và được coi là
một hiện tượng xã hội đã đến mức nguy hiểm và nghiêm trọng. Có rất nhiều
cuộc hội thảo về chuyên đề phòng chống bạo lực trong nhà trường để đưa ra
những biện pháp nhằm giải quyết hiện tượng bạo lực học sinh trong các nhà
trường.
* Đối với giáo viên
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên gặp rất nhiều bài học ở cả khối 9 có
thể lồng ghép giáo dục kiến thức về phòng chống bạo lực cho học sinh.
Hiện tại chưa có tài liệu nào nghiên cứu về vấn đề phòng tránh bạo lực
học đường được đưa vào trong nhà trường mà chỉ được lồng nghép vào môn
giáo dục công dân, ngữ văn để làm cơ sở cho giảng dạy, đáp ứng tình hình thực
tế và nhu cầu học tập của HS.

2


Ở trường THCS Nga Thanh có 23 cán bộ giáo viên ai cũng đều có ý kiến
cần thiết phải đưa giáo dục đạo đức cho học sinh đặc biệt là bạo lực học đường
vì những hành vi bạo lực ảnh hưởng rất lớn đến tương lai, xã hội và chính bản
thân học sinh nó là vấn đề thời sự nóng hiện nay trong giáo dục.
* Đối với học sinh:
Qua việc tiếp cận, trao đổi với học sinh trong trường, hầu hết các em đều

cho biết: Có nhiều vụ đánh nhau em được nghe và biết trên các phương tiện truyền
thông, báo chí nhưng để biết được những tác hại và nguyên nhân thì các em còn lơ
mơ và kĩ năng phòng tránh cho bản thân hay hay ngăn chặn người khác thì các em
chưa biết .
Năm học 2017 - 2018 bản thân tôi được nhà trường phân dạy học môn tin
học toàn trường với tổng số học sinh của cả trường 272 em. Những vi phạm của
các em học sinh như gây gổ đánh nhau, hiện tượng học sinh lười học, gây rối tiết
học vẫn còn tồn tại trong các lớp học
Là giáo viên tin học tôi thấy giáo dục đạo đức cho học sinh qua môn giáo
dục công dân, ngữ văn là chưa đủ nên tôi mạnh dạn đưa vào môn tin học .
Năm học 2017 - 2018 được nhà trường phân công giảng dạy bộ môn tin
học khối 6, 7, 8, 9, tôi đã cho các em làm một số câu hỏi có liên quan đến bạo
lực học đường bằng hình thức tự luận (để kiểm tra kiến thức và kĩ năng của
HS). Sau đây là một số câu hỏi cụ thể.
Câu hỏi 1: Em có biết ở trường nơi em học có xảy ra bạo lực không?
Em đã bao giờ kích động để xảy ra xô xát cãi vã với bạn bè trong và ngoài
nhà trường chưa?
Câu hỏi 2: Em hãy cho biết những nguyên nhân nào dẫn đến bạo lực học
sinh trong trường học, ngoài xã hội...?
Câu hỏi 3: Khi đi học về, em thấy các bạn đánh nhau, em sẽ xử lí như thế nào?
Câu hỏi 4: Khi em bị đánh xử lý như thế nào? Nếu bạn rủ em tham gia đánh
một bạn nào đó em có tham gia không?
Câu hỏi 5: Nếu em đang ở trong lớp, có một số bạn bàn nhau đánh một ai đó
em sẽ làm gì?
Qua việc khảo sát tình hình thực tế và việc trả lời các câu hỏi về bạo lực học
đường, tôi nhận thấy hầu như các em không trả lời được hoặc trả lời sai hoặc thiếu.
Đặc biệt là xử lí tình huống khi gặp các bạn đánh nhau, hoặc bị bạn rủ sê.. Kết quả thu
được cụ thể như sau:

Lớp

Số HS

9A
9B
Tống

38
39
77

HS trả lời đầy đủ
SL
9A
2
5.3
3
7.7
5
6.6

HS trả lời thiếu ý
SL
%
16
42.1
17
43.6
33
42.8

HS trả lời sai
SL
%
20
52.6
19
48.7
39
50.6

3


Kết quả trên cho thấy: 50.6 % học sinh trả lời sai câu hỏi, 42.8 % học sinh trả
lời thiếu ý (thiếu nhiều ý) và chỉ có 5% HS trả lời đầy đủ về vấn đề này. Đó là một
kết quả rất thấp so với yêu cầu.
Hạnh kiểm của học sinh cuối năm học 2016 - 2017 như sau:
Lớp

Số
HS

Tốt

9A
9B
Tống

38

39
77

32
36
68

Tỉ lệ
%
84,2
92,3
88,3

khá
4
2
6

Hạnh kiểm
Tỉ lệ Trung
%
bình
10,6
1
5,1
1
7,8
2

Tỉ lệ

%
2,6
2,6
2,6

Yếu Tỉ lệ
%
1
2,6
0
0
1
1,3

Với kết quả trên, bạo lực trong học sinh rất nguy hiểm cho bản thân các em,
gia đình và xã hội. Chính vì vậy, bản thân tôi đã trăn trở, suy nghĩ cần phải cung
cấp những kiến thức cơ bản nhất về tác hại và cách phòng tránh bạo lực học đường
cho các em, kĩ năng sống, xử lý tình huống khi xảy ra. Từ thực trạng trên, tôi đã
mạnh dạn xây dựng các giải pháp phòng tránh, tác hại bạo lực học đường thông
qua môn tin học tại trường THCS Nga Thanh như sau:
3. Giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề.
3.1. Truy tìm căn nguyên của bạo lực học đường để tìm ra giải pháp tối
ưu.
Nguyên nhân khiến tình trạng học sinh đánh nhau có hiện tượng gia tăng là
xuất phát từ đặc điểm tâm lý của một số học sinh muốn tự thể hiện mình, thiếu
kỹ năng sống. Cha mẹ ít quan tâm đến con cái, nhà trường còn chưa sát sao
trong việc quản lý, giáo dục lối sống cho học sinh. Nhiều em học sinh bị ảnh
hưởng do tiếp xúc với các loại hình văn hoá không lành mạnh, bị lôi cuốn bởi
những trò chơi bạo lực, games online…
Nhiều học sinh đánh bạn vì lý do “nhìn mặt thấy ghét”, ý “học giỏi mà lên

mặt”, có nhóm học sinh bắt nạt, trấn lột học sinh khác buộc em này phải lấy cắp
tiền bạc, tài sản của gia đình cống nạp...Tất cả những điều ấy cảnh báo không
cẩn thận thì tư duy bạo lực đang ngấm dần vào các em và dễ dàng bột phát bất
cứ lúc nào… [4]
Nguyên nhân nào dẫn đến những hành vi bạo lực nguy hiểm kể trên? Đại
diện các cơ quan chức năng đã nêu lên những nguyên nhân có tính biện chứng:
Lứa tuổi học sinh phổ thông dễ bốc đồng và khó tự chủ, thường bị bạn bè kích
động. Các em chịu ảnh hưởng rất nhiều những thông tin bạo lực từ bên ngoài
như phim ảnh, internet, game,… dần dần nhiễm các tư tưởng bạo lực, thích thể
hiện, giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực. Do đó, có những lý do tưởng chừng
như rất đơn giản vẫn có thể dẫn đến bạo lực học đường như không có tiền tiêu
vặt, bị bạn nói xấu, tẩy chay, bị bạn ức hiếp, bị bạn phụ tình… Phần lớn học sinh
tham gia vào các vụ bạo lực học đường là con em những gia đình có nhiều khó
khăn, bất hạnh (gia đình lam lũ, gia đình thuộc diện đói - nghèo, cha mẹ ly hôn,

4


rượu chè, cờ bạc, hung bạo…) thiếu sự quan tâm đến con cái hoặc giáo dục
không đúng cách... [5]
Đặc biệt, bạo lực học đường không chỉ xảy ra đối với học sinh cá biệt, mà
đôi khi có cả những em học sinh giỏi, có hạnh kiểm tốt. Tuy nhiên đại đa số bạo
lực học đường xảy ra vẫn là các em có học lực yếu - kém, trong đó nam có, nữ
cũng có. Từ học lực yếu - kém nên các em chán học ham chơi, xa vào con
đường nghiện ngập game, thậm chí có những em có nguy cơ nghiện ma túy.
Máu côn đồ dần dần ngấm vào cơ thể. Thiếu thốn tình cảm của gia đình, bạn bè
nên sống khép mình dẫn đến bất mãn, bất cần đời. Hơn thế nữa, thiếu sự kèm
cặp của gia đình nên sống buông thả. Khi thiếu thốn vật chất dẫn đến nói dối cha
mẹ, lường gạt bạn bè rồi trộm cắp, cướp của, giết người. [6]
3.2. Một số biện pháp sử dụng để tuyên truyền, phòng tránh bạo lực

học đường.
Biện pháp 1: Tìm kiếm thông tin bằng văn bản
*Tiết 9 -10: Bài thực hành 2: Tìm kiếm thông tin trên Internet
a. Tìm kiếm thông tin trên Web
GV: Giáo viên giới thiệu nội dung bài thực hành và máy tìm kiếm
Google.com.vn.
GV: Làm mẫu các bước tìm kiếm thông tin trên web
HS: học sinh quan sát
Bước 1: Khởi động trình duyệt Google chrome

Ô dành để nhập từ khóa

Bước 2: Gõ từ khoá liên quan đến vấn đề vào ô tìm kiến.
Bước 3. Kết quả đạt được hiện thị như sau. [7]

5


b. Tìm hiểu sử dụng các từ khoá để tìm kiếm.
GV: Đạo đức, học tập, giao thông, theo các em điều đáng lo nhất hiện nay
là gì?
HS: Suy nghĩ trả lời
GV: Thay cho tìm kiếm thông tin về lịch sử, chúng ta sẽ tìm hiểu về đạo
đức học sinh chính là bạo lực học đường.
GV: Bây giờ chúng ta tìm hiểu về cụm từ “ Thế nào là bạo lực học
đường?”
HS: Tìm hiểu

6

GV: Yêu cầu học sinh tóm tắt được nội dụng tìm hiểu
HS: Bạo lực học đường là những hành vi thô bạo, ngang ngược, bất chấp
công lý, đạo lý, xúc phạm trấn áp người khác gây nên những tổn thương về tinh
thần và thể xác diễn ra trong phạm vi nhà trường.
Bạo lực học đường hiện đang có chiều hướng gia tăng nhanh chóng, diễn ra
ở nhiều nơi và đang trở thành một vấn nạn lớn của xã hội. [8]
GV: Vậy nguyên nhân nào dẫn đến bạo lực học đường ?
HS: Tìm hiểu nguyên nhân
GV: Yêu cầu học sinh đưa ra kết quả trên máy tính

GV: Nêu nguyên nhân dẫn tới bạo lực học đường qua tìm hiểu?
HS: Có 4 nguyên nhân chủ yếu là:
- Nguyên nhân từ bản thân học sinh
- Nguyên nhân từ gia đình
- Nguyên nhân từ nhà trường
- Nguyên nhân từ xã hội
GV: Nguyên nhân nào mà bản thân học sinh gây ra bạo lực?
HS: Nguyên nhân từ bản thân là do tâm lý không ổn định , giai đoạn hình
thành nhân cách ở con người, cùng với đó là tâm lý thích làm đàn anh, đàn chị,
thiếu hụt về nhân cách, thiếu ứng xử của bản thân và sự non nớt của kỹ năng
sống, chỉ cần một kích động xấu nhỏ cũng làm cho các em học theo.
GV: Nguyên nhân nào từ gia đình?
HS: Do sự giáo dục chưa đúng từ cha me, cha mẹ thường quát tháo con cái,
nuông chiều không đúng, đặc biệt là bố mẹ mải mê làm ăn không quan tâm…
GV : Nguyên nhân nào từ nhà trường?

7

HS: Do sự giáo dục còn nặng về kiến thức văn hóa, chưa coi trọng giáo dục
đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh.
GV: Nguyên nhân từ xã hội thì sao?
HS: Ảnh hưởng từ môi trường văn hóa phim ảnh, sách báo, game, đồ chơi
bạo lực, mạng facebook. Truyện tranh dành cho học sinh thiếu nhi cũng nói về
bạo lực. Những trò chơi giải trí trên mạng chiếm 70% trò chơi bạo lực, giết
người, trên thông tin đại chúng xuất hiện hình ảnh bạo lực quá nhiều... [9]
GV: Qua những nguyên nhân trên chúng ta xem “Tình trạng bạo lực học
đường hiện nay trên thế giới” như thế nào ?
HS: Tìm hiểu, đưa ra kết quả và nhận xét kết quả tìm được.
Hiện nay hàng năm trên thế giới có khoảng 246 trẻ em bị bạo lực học đường.

GV: Yêu cầu học sinh tóm tắt kết quả tìm hiểu
HS: Tóm tắt kết quả: [10]
- Australia: Bộ Giáo dục Bang Queensland tuyên bố vào tháng 7 năm
2009 rằng mức độ gia tăng của bạo lực tại các trường học là "hoàn toàn không
thể chấp nhận" và thừa nhận rằng đã không thực thi đầy đủ để chống lại hành vi
bạo lực. 55.000 học sinh đã bị đình chỉ tại các trường của bang trong năm 2008,
gần một phần ba trong số đó bởi "hành vi không đúng đắn về thể chất"
Tại Nam Australia, 175 vụ tấn công bạo lực vào các học sinh hay giáo viên đã
được ghi nhận trong năm 2008 .
- Pháp: Năm 2000 Bộ Giáo dục Pháp tuyên bố rằng 39 trong 75.000 vụ
bạo lực học đường là "bạo lực nghiêm trọng" và 300 là "có bạo lực ở một số
mức độ"
- Nhật Bản: Một cuộc điều tra của Bộ Giáo dục cho thấy các học sinh tại
các trường công có liên quan tới một số vụ bạo lực năm 2007- 52.756 trường

8

hợp, tăng khoảng 8.000 so với năm trước đó. Trong tới 7.000 vụ, các giáo viên
là đối tượng bị tấn công.
- Nam Phi: Cao uỷ Nhân quyền Nam Phi đã thấy rằng 40% trẻ em được
phỏng vấn nói rằng chúng từng là các nạn nhân của tội phạm tại trường học.
Hơn một phần năm số vụ tấn công tình dục vào trẻ em Nam Phi được phát hiện
diễn ra tại trường học. Việc phải đương đầu với bạo lực gia đình, băng đảng và
ma tuý để lại dấu ấn lâu dài trong tính cách của học sinh.
- Anh : Theo các thống kê của cảnh sát năm 2007 có hơn 7.000 trường hợp
cảnh sát được gọi tới để giải quyết các vụ bạo lực trường học tại Anh.
- Canada: Các trường học được yêu cầu phải có kế hoạch phòng chống bạo
lực học đường, bao gồm các chương trình huấn luyện đặc biệt cho khối trong
cộng đồng trường học
- Mỹ: Hầu hết các bang ở nước này đề xuất các yêu cầu để phát triển chính
sách ngăn chặn và can thiếp bạo lực học đường. Có 3596 em bị đe dọa trên
mạng.
- Vương quốc ẢRập: thống nhất, học sinh có hành vi bắt nạt bạn học sẽ bị
đình chỉ học 3 ngày đi làm công ích trong trường và đến gắp bác sĩ tâm lý của
trường để ngăn chặn tình trạng bắt nạt bạn học trong tương lai.
GV: Đó là trên thế giới “Tình trạng bạo lực học đường hiện nay ở nước
ta” như thế nào?
HS: Tìm hiểu đưa ra kết quả.

GV: yêu cầu học sinh tóm tắt kết quả tìm được, rút ra được bài học cho
mình
HS: Tìm hiểu rút ra bài học
- Tình trạng bạo lực học đường hiện nay đang diễn ra rất phức tạp, trẻ vị
thành niên đem lại những lo ngại cho nhà trường, gia đình, xã hội. Tính đến năm
2015- 2016 đã có gần 1.800 em tham gia vào các vụ đánh nhau trong và ngoài
nhà trường. Học sinh không chỉ đánh nhau bằng vũ lực mà còn dùng những

9


công cụ gây hậu quả nghiêm trọng đặc biệt là tình trạng học sinh nữ đánh nhau
gần đây. [11]
GV: Em có ruy nghĩ gì về tình trạng bạo lực học đường hiện nay ở nước
ta?
HS: Suy nghĩ trả lời
- Bạo lực học đường hiện nay là một vấn nạn cần phải quan tâm rất nhiều

GV: Bạo lực thường xảy ra ở lực tuổi nào?

HS: - Xảy ra cả nam và nữ, ở nữ đang có chiều hướng ngày một gia tăng,
lứa tuổi là học sinh THCS,THPT, đặc biệt là học sinh cuối cấp, lứa tuổi này tâm
lý chưa ổn định, thích mình giải quyết mâu thuẩn với bạn bè. [12]
GV: Vậy hậu quả của bạo lực học đường để lại như thế nào?
HS: Tìm hiểu hậu qủa bạo lực học đường

10


HS: Những hậu quả mà bạo lực học đường gây ra kể cả thể xác hay tinh
thần cũng đều trực tiếp ảnh hưởng đến công việc học tập cũng như tương lai của
học sinh nếu không được can thiệp kịp thời. Với những ảnh hưởng về mặt sức
khỏe cùng với tâm lý lo lắng, căng thẳng, sợ hãi, học sinh không thể học tập với
kết quả tốt nhất có thể. Thậm chí, sự căng thẳng quá mức về mặt tâm lý có thể
buộc học sinh kết thúc việc học của mình, hoặc cũng có thể vì gây ra hành vi
bạo lực mà học sinh phải nhận kỷ luật đuổi học. Từ đó, tương lai của các em rẽ
sang một bước ngoặt khác không mấy khả quan. Đặc biệt, những đứa trẻ có
hành vi bạo lực, lạm dụng quyền hành từ khi còn nhỏ, khi lớn lên có thể mắc

phải những hành vi tội ác nhiều hơn những đứa trẻ khác. [13]
GV: Bạo lực ảnh hưởng đối với nạn nhân như thế nào?
HS: Ảnh hưởng trực tiếp đến học tập, tâm lý của các em sẽ bị tổn thương
về cả thể xác lẫn tinh thần. Đó là những vết bầm tím, trầy xước, tổn thương vùng
ngoài da, gãy xương thậm chí, không ít vụ bạo lực đã cướp đi sinh mạng của
những đứa trẻ.
Về mặt tinh thần, những đứa trẻ bị bạo lực thường cảm thấy bị tổn thương,
lo âu, chán nản, cô đơn, mệt mỏi. Ngoài ra, các em rất dễ bị trầm cảm, sợ hãi,
ám ảnh, tự cô lập mình với thế giới bên ngoài, gây khó khăn trong cuộc sống
thường ngày và ngay cả lúc các em trưởng thành. Thậm chí nhiều em sẽ có phản
ứng tiêu cực như tự tử hoặc nổi loạn để trả thù.
GV: Ảnh hưởng đối với người gây bạo lực như thế nào?
HS: Đối với người gây ra bạo lực
Sẽ phát triển không toàn diện, dẫn đến thiếu hụt về nhân cách, mất dần
nhân tính, làm gương xấu cho người khác học theo. Bạo lực học đường là mầm
mống của tội phạm, tội ác, là căn nguyên tạo ra sự biến đổi của xã hội, của
lương tri con người. Chủ thể gây ra bạo lực sẽ không định hướng cho sự phát
triển nhân cách của mình, làm ảnh hưởng xấu tới học tập, gây nguy hại cho xã
hội. Người gây ra bạo lực trở nên lẻ loi, bị cô lập mọi người xa lánh, căm ghét.
GV: Ảnh hưởng đến gia đình ra sao?
HS: Ảnh hưởng đến gia đình

11


Bạo lực học đường ảnh hưởng đến hạnh phúc, tương lai của mỗi gia đình.
Những gia đình có con em là nạn nhân thường phải chịu đựng những nỗi đau về
mặt tinh thần không thể nào bù đắp được. Không chỉ vậy, nó khiến các bậc phụ
huynh luôn trong trạng thái lo lắng về sự an toàn, tương lai và cả tính mạng của
con em mình.

Đối với gia đình có con em gây ra hành vi bao lực sẽ dễ dẫn đến mâu thuẫn
gia đình trong việc nuôi dạy và quản lý con cái. Không chỉ vậy, cuộc sống gia
đình cũng bị ảnh hưởng, xáo trộn do phản ứng của dư luận và mọi người xung
quanh. Chưa kể nếu những vụ bạo lực để lại hậu quả nghiêm trọng và mặt thể
xác, gia đình phải mất thêm khoản tài chính lớn để giải quyết hậu quả. [14]
GV: Ảnh hưởng đến nhà trường như thế nào?
HS: Ảnh hưởng đến nhà trường
Bạo lực học đường gây ra những ảnh hưởng xấu đến môi trường học tập
chung vì các em học sinh không còn cảm thấy an toàn trong chính ngôi trường
của mình. Nhiều học sinh tỏ ra sợ hãi, ngại đến trường, vắng học thường xuyên.
Ngoài ra, những hành vi bạo lực sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của trường và
thành tích thi đua của lớp. Không chỉ vậy, bản thân chính các thầy cô lo lắng,
căng thẳng và không an tâm về sự an toàn của trẻ nhỏ bởi bạo lực học đường
luôn rình rập và có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. [15]
GV: Ảnh hưởng đến xã hội ra sao?
HS: Bạo lực học đường thể hiện sự suy đồi về mặt đạo đức và sự sai lệch
về mặt hành vi đáng báo động của một bộ phận trong xã hội hiện nay. Những vụ
bạo lực học đường đã góp phần làm mất trật tự xã hội, để lại gánh nặng cho xã
hội, ảnh hưởng đến thế hệ tương lai của đất nước cũng như sự phát triển của
quốc gia sau này. [16]

GV: Làm thế nào để nhận biết bạo lực học đường?
HS: Tìm hiểu

12


Bạo lực học đường có những dấu hiệu đặc trưng tiềm ẩn hoặc biểu hiện qua
các ứng xử hằng ngày giữa học sinh với nhau. Nhất là dấu hiệu tiền bạo lực
như “nhìn đểu”, trêu đùa quá khích, kích động, khiêu khích, bị cho ra rìa,

tẩy chay, ruồng bỏ, cô lập, luôn bị gây sự, bị ức hiếp, hăm dọa, mang hung
khí trong người… Nếu trẻ được trang bị những kỹ năng nhận biết các dấu
hiệu nguy cơ bạo lực học đường, từ đó trẻ sẽ biết cách né tránh khỏi bế tắc
trong cách hành xử. [17]
GV: Làm thế nào để tránh bạo lực học đường?
HS: Không tham gia vào những trò chơi không lành mạnh, tránh trêu đùa
có hại, hạn chế giao tiếp với những người có hành vi không trong sáng, không tụ
tập nơi đông người. Tham gia vào các động ngoại khóa, các em sẽ không còn
nhiều thời gian để chơi game on line. Các hoạt động văn hóa, thể thao và những
công việc có ích sẽ hướng cho các em biết yêu thương, rèn luyện kỹ năng sống,
tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích. Đối với những cá nhân vi phạm, xã hội cần sự
bao dung, giúp đỡ để bản thân các em không bị xa lánh, mặc cảm, ngăn chặn
được những luồng tư tưởng xấu, ảnh hưởng đến việc học tập và vui chơi của các
em trong độ tuổi còn ngồi trên ghế nhà trường. Có như vậy, tình trạng bạo lực
phần nào sẽ được đẩy lùi trong học đường, xây dựng được môi trường giáo dục
lành mạnh. [18]
GV: Làm thế nào khi bị bạo lực? Giáo viên nêu một số tình huống và cánh
phòng tránh
GV: Khi bị chê bai thì em làm như thế nào?
HS: Khi bị bạn chê bai, nếu cảm thấy khó chịu, muốn chấm dứt tình trạng này,
thì cần phải bình tĩnh, lảng tránh đi ra nơi khác, không nên phản ứng gay gắt
càng kích thích đối tượng trêu ghẹo. Dùng lời lẽ nhẹ nhàng yêu cầu không trêu
ghẹo. Nếu tình trạng vẫn tiếp diễn cần phản ảnh đến giáo viên chủ nhiệm, với
cha mẹ…
Tránh xử lý tiêu cực như nhờ bạn bè ngoài xã hội can thiệp hoặc trêu ghẹo lại
sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn. [19]

13

GV: Khi bị đe dọa dùng vũ lực, em sẽ làm gì?

HS: Khi bị đe dọa dùng vũ lực, phải bình tĩnh, tỏ thái độ phối hợp. Sau khi
tạm thời thoát ra khỏi sự đe dọa của đối tượng cần phải báo ngay những người
có trách nhiệm để ngăn chặn, chấm dứt đe dọa dùng vũ lực của các đối tượng.
Báo cáo với nhà trường để cùng gia đình phối hợp giải quyết. Nếu đối
tượng là người ngoài xã hội, cần báo sự việc cho cảnh sát khu vực hoặc công an
nơi gần nhất để ghi nhận sự việc và răn đe đối tượng.

14


Ngoài ra, để an toàn hơn cần phải bố trí phụ huynh đưa đón, tạm thời tránh
mặt đối tượng. Nếu yêu cầu của đối tượng là đúng đắn, các bạn cần phải thực
hiện đúng, nếu vô lý, ép buộc phải kiên quyết không thực hiện. [20]
GV: Khi bị đánh đập thì làm thế nào?
HS: Nếu đối tượng sử dụng hung khí, cần phải tỏ thái độ lo sợ, năn nỉ đối
tượng rồi bất ngờ bỏ chạy, cố gắng chạy thật nhanh đến vị trí có người lớn cứu
giúp. Trường hợp đối tượng không sử dụng hung khí thì tìm cơ hội bỏ chạy.
Nếu xét thấy khó có khả năng chạy thoát, khi bị đánh cần cuộn tròn người,
dùng tay, cánh tay, co chân lên bụng để che chắn và vùng chạy thoát khi có cơ
hội. Nếu thấy có người lớn có thể trợ giúp cần kêu cứu. Khi kêu cứu cần hướng
về một người cụ thể, có khả năng giúp mình không nên trông chờ vào đám đông.
Sau khi thoát được nhóm đối tượng có hành vi bạo lực cần phải báo ngay cho
phụ huynh và người có trách nhiệm để xử lý, tường trình lại toàn bộ sự việc để
cơ quan chức năng đánh giá tính chất vụ việc và có hình thức xử lý. Tuyệt đối
không nên tìm cách trả thù hoặc nhờ người ngoài xã hội giúp đỡ, thanh toán sẽ
để lại hậu quả kéo dài, nghiêm trọng.
Sau khi vượt qua các tình huống này, cho dù tính chất, mức độ nghiêm
trọng đến đâu (bị sỉ nhục, bắt quì, bị xé quần áo, bị quay clip đưa lên mạng…),

tuyệt đối không được suy nghĩ tiêu cực hoặc có cách làm tiêu cực như trả thù, bỏ
học, tự vẫn mà phải đối mặt với vấn đề của mình, nhờ sự trợ giúp của phụ
huynh, thầy cô, cơ quan chức năng.
Phụ huynh cần quan tâm hơn nữa đến con em khi đã bị hành vi bạo lực,
chú ý biểu hiện bất thường của các em, cần thiết có thể cần phải can thiệp về
tâm lý tránh để các em có suy nghĩ, thái độ và hành vi tiêu cực. [21]
Giải pháp 2: Tìm kiếm thông tin bằng hình ảnh
GV: Hình ảnh về bạo lực học đường
HS: Tìm hiểu

15


GV: Em có suy nghĩ gì khi nhiều người bạn chê bai một bạn trong lớp?
HS Nguyễn Hải Anh lớp 9B: Hình ảnh chê bai bạn về những khuyết điểm
những hành vi tảy chay coi thường một bạn nào đó trong lớp là rất không tốt và
đáng trách. Mỗi hành vi đó tưởng chừng như bình thường và chỉ trong một lớp
học thôi nhưng nó có thể ảnh hưởng đến cả gia đình, nhà trường và xã hội. Các
bạn bị bạo hành trở nên cô độc, không muốn đến lớp dẫn đến những ruy nghĩ và
hành động tiêu cực khi đến trường cũng như về nhà. Các bạn không biết khi cả
tập thể cùng nhau bắt nạt một bạn trong lớp có thể dẫn đến nhiều lớp khác cũng
làm những việc tương tự, gây mất đoàn kết tập thể và điều này làm giảm sút kết
quả học tập của bạn mình, ảnh hưởng đến giáo dục của nhà trường.
GV: Hành động của những bạn chụp và quay lại hình ảnh, tung lên mạng
Internet như thế nào?

HS Trần Mai Linh Lớp 9B. Khi đánh nhau các bạn không can ngăn mà còn
đứng xung quanh cỗ vũ rồi chụp ảnh, quay phim những điều này cho thấy các
bạn đã không có ý thức được hành vi sai trái của mình, làm xấu đi hình ảnh của
môi trường học đường, làm xấu mình, xấu bạn, chắc chắn sau mỗi sự việc như

vậy đều để lại những hậu quả nặng nề. Người bạn bị bạo hành sẽ mang theo
những tổn thương về tinh thần, sức khỏe, ảnh hưởng lớn đến học tập và sinh
hoạt hàng ngày.
GV: Để không có những hình ảnh như thế này thì các em phải làm gì?

16


HS Phạm Minh Thanh lớp 9B: Để phòng tránh bạo lực học đường, mỗi
học sinh chúng ta cần phải có tính phê bình, không bao che, biết lên tiếng phê
phán hành động xấu để bảo vệ bạn cũng như bảo vệ chính mình, các bạn nên
tham gia những giờ ngoại khóa, các hoạt động vui chơi, giao lưu văn nghệ, học
nhóm để tăng thêm tính đoàn kết, hiểu nhau hơn

17


HS Phạm Duy Bằng lớp 9B: Theo em để xóa bỏ bạo lực học đường, mỗi
học sinh cần phải xây dựng kỹ năng cho bản thân biết tôn trọng mình và tôn
trọng người khác. Cần phải xác định rõ mục tiêu lý tưởng sống, biết tôn trọng
danh dự chính mình và hiểu rõ đúng sai, sau trước khi nói và hành động. Hơn
nữa, các bạn cần học cách kiềm chế, làm chủ bản thân để tránh gây ra những hậu
quả đáng tiếc.

4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
4.1. Đối với học sinh
Trong năm học: 2017- 2018, khi thực hiện áp dụng sáng kiến ở trường THCS
Nga Thanh tôi nhận thấy kiến thức, kĩ năng và nhận thức về Phòng chống bạo
lực học đường của học sinh được nâng lên rõ rệt. Từ chỗ các em chưa nắm được

hết tác hại của bạo lực và cách phòng tránh bạo lực học đường thì đến nay các
em đã có được những kiến thức cơ, hiểu biết về tác hại của bạo lực; kĩ năng ứng
xử, kĩ năng nhận biết bạo lực, kĩ năng bảo vệ mình khi bị bạo lực. Cụ thể, qua
nhiều lần khảo sát, kiểm nghiệm thông qua các câu hỏi về bạo lực học đường tôi
thu được kết quả thu được như sau:
Lớp

Số HS

9A
9B
Tống

38
39
77

HS trả lời tốt
SL
9A
32
84,2
33
84,6
65
84.4

HS trả lời thiếu ý
SL
%

4
10,5
5
12,8
9
11.7

HS trả lời sai
SL
%
2
5.3
1
2,6
3
3.9

18


Cuối năm học hạnh kiểm của học sinh tăng lên đạt 96,1 loại tốt và 3,9 đạt
loại khá, không có học sinh xếp loại trung bình trở xuống:
Lớp

Số
HS

Tốt

9A

9B
Tống

38
39
77

36
38
74

Tỉ lệ
%
94,7
97,4
96,1

khá
2
1
3

Hạnh kiểm
Tỉ lệ Trung
%
bình
5,3
0
2,6
0

3,9
0

Tỉ lệ
%
0
0
0

Yếu
0
0
0

Tỉ lệ
%
0
0
0

4.2. Đối với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Với bản thân: Với việc sưu tầm, tích luỹ kiến thức về phòng tránh, tác hại bạo
lực học đường và giảng dạy cho học sinh đã giúp tôi nâng cao kiến thức về phòng
tránh bạo lực, các kĩ năng chống bạo lực và bảo vệ khi bị bạo lực.
Với đồng nghiệp: Với hiệu quả của sáng kiến đã được kiểm nghiệm, các đồng
chí giáo viên dạy giáo dục công dân, ngữ văn và các giáo viên bộ môn khác có
thể lấy tài liệu tham khảo và vận dụng vào giảng dạy về phòng tránh bạo lực cho
học sinh một cách chính thống thông qua các bài học, tiết sinh hoạt hay các buổi
ngoại khoá.
Với nhà trường đã hình thành phong trào học tập, giáo dục nâng cao ý thức và

thực hiện phòng chống phòng chống bạo lực học đường trong trường học, gia
đình và địa phương đáp ứng yêu cầu thực tế và nhu cầu học tập của mọi người
nhằm giảm thiểu thấp nhất bạo lực gây ra.
III. KẾ LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Tôi thiết nghĩ chúng ta cần tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoặc
lồng ghép các hoạt động “tuyên truyền giáo dục phòng chống bạo lực học
đường” vào hoạt động đa dạng phong phú hơn nữa phù hợp với điều kiện từng
lứa tuổi học sinh. Có thể giao lưu giữa các trường trong khu vực, bằng nhiều
hình thức như các chuyên đề, hội thi..., những sáng tác biểu diển văn nghệ có
nội dung như trên thì hiệu quả sẽ càng cao hơn nữa. Người giáo viên chúng ta,
cần phát huy tính tích cực chủ động của học sinh trong việc tham gia tổ chức các
hoạt động tập thể nhằm làm công tác giáo dục tuyên truyền phòng chống bạo lực
học đường thực sự có hiệu quả.
Giáo dục ý thức tổ chức kỷ luật cho học sinh THCS là việc làm cấp bách,
thực tế và hoàn toàn có thể thực hiện được, nhằm ngay từ bước đầu hình thành
cho các em có hiểu biết ban đầu về luật pháp, có ý thức chấp hành kỷ cương, các
em cần biết đúng sai để tránh, hơn thế nữa là có kĩ năng thực hiện hành vi ứng
xử trong các tình huống khi tham gia các hoạt động tập thể trong và ngoài nhà
trường. Tôi nghĩ rằng với các em học sinh THCS sẽ có những bước tiến mới
trong rèn luyện đạo đức với phong trào học tập “tiên học lễ - hậu học văn”. Với
những kết quả đạt được ở trên bước đầu đã góp một phần nhỏ bé tham gia vào
công cuộc xây dựng được một thế hệ tương lai có kiến thức và ý thức, có cách

19


xử sự văn minh khi tham gia các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường
góp phần xây dựng “Trường học thân thiện học sinh tích cực”
2. Kiến nghị.

Đối với cơ quan truyền thông: Cần phải quản lý chặt chẽ các quán Internet
và đặc biệt là trang facebook.
Với nhà trường: Cần phải có môn học riêng về kỹ năng sống cho học sinh.
Nhà trường cần quan tâm hơn đến tâm sinh lý của lứa tuổi THCS.
Gia đình: Nên phối hợp tốt với nhà trường để cùng nhau giáo dục con em
mình ngày một tốt hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của bản thân để tuyên truyền và
phòng tránh bạo lực học đường cho học sinh qua môn tin học. Quá trình thực
hiện sáng kiến kinh nghiệm chắc hẳn không thể tránh được những sai sót, tôi rất
mong được sự đóng góp ý kiến quý đồng nghiệp để sáng kiến được hoàn thiện
hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Nga Sơn, ngày 18 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.

Lê Thị Vân

Tài liệu tham khảo

20


1. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên thcs module1, “Đặc điểm tâm sinh lý
của học sinh THCS”, của Trường THCS Nga Thanh năm học 2017 - 2018.
2. Trang, WWW.google.com.vn , tìm kiếm từ khóa về bạo lực học đường .

3. Dương Lê, “Bạo lực học đường”, 3/1/2017.
4. Phạm Trang, “Những nguyên nhân gây nên tình trạng bạo lực học đường”
7/12/2016.
5. Lại Thì, “Hàng năm, thế giới có 240 học sinh bị bạo lực học đường”,
, 22/11/2016.
6. Lê Phạm Phương Trang, “Kỹ năng phòng tránh bạo lực học đường”,
, 13/11/2016
7. Hồng Nam, “Nhận biết bạo lực học đường”, songkhoe.vn, 13/3/2018.
8. Nguyễn Cao Thế (2014) “Bạo lực học đường và những hậu quả”
/>9. Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam, “Tin học dành cho trung hoc cơ sở
quyển 4”, tháng 1 năm 2016.

DANH MỤC

21


SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH
Họ và tên tác giả: Lê Thị Vân
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường THCS Nga Thanh

TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh Kết quả
đánh
giá xếp loại
(Ngành GD

giá xếp
cấp
loại
huyện/tỉnh;
Tỉnh...)

1.

Một số phương pháp tiết kiệm thời gian

Cấp huyện

(A, B, hoặc
C)

Loại B

thông qua môn tin học 6
2.

Tuyên truyền và nâng cao ý thức tham gia

Cấp huyện

Loại A

giao thông cho học sinh THCS Nga Thanh
Cấp tỉnh

Loại C

Năm học
đánh giá
xếp loại
20102011
20132014
20132014

22