Giáo án hóa lớp 10 - Tiết 11, 13 cấu hình e nguyên tử

Trường THPT Huỳnh Ngọc Huệ

Giáo án Hóa 10

GV: Nguyễn Văn Thắng

Ngày soạn: 22/ 09/ 2018

Tiết PPCT 11, 13: CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ
Kiến thức
Học sinh nắm được:
 Thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử.
 Sự phân bố electron trên các phân lớp, lớp và cấu hình electron nguyên tử của 20 nguyên tố đầu tiên.
 Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng: Lớp ngoài cùng có nhiều nhất là 8 electron (ns 2np6), lớp ngoài cùng của nguyên tử khí hiếm có 8
electron (riêng heli có 2 electron). Hầu hết các nguyên tử kim loại có 1, 2, 3 electron ở lớp ngoài cùng. Hầu hết các nguyên tử phi kim có
5, 6, 7 electron ở lớp ngoài cùng.
Kĩ năng
HS vận dụng:
 Viết được cấu hình electron nguyên tử của 20 nguyên tố hoá học đầu
 Biết dựa vào cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử suy ra tính chất hoá học cơ bản của nguyên tố tương ứng.
* Trọng tâm: Viết đúng cấu hình electron nguyên tử các nguyên tố trong BHTTH.
Thái độ
- Say mê, hứng thú, tự chủ trong học tập; trung thực; yêu khoa học.
- Rèn luyện tư duy logic.
2. Định hướng các năng lực có thể hình thành và phát triển
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy, năng lực hợp tác (trong hoạt động nhóm).
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ: Diễn đạt, trình bày ý kiến, nhận định của bản thân.
II/ Phương pháp và kĩ thuật dạy học
1/ Phương pháp dạy học: Phương pháp dạy học nhóm, dạy học giải quyết vấn đề.

2/ Các kĩ thuật dạy học
- Hỏi đáp tích cực.
- Khăn trải bàn.
- Nhóm nhỏ.
III. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Giáo viên (GV)
- Làm các slide trình chiếu, giáo án.
- Mô hình mức năng lượng electron.
2. Học sinh (HS)
- Học bài cũ.
- Tập lịch cũ cỡ lớn hoặc bảng hoạt động nhóm.
1


Trường THPT Huỳnh Ngọc Huệ

Giáo án Hóa 10

- Bút mực viết bảng.
IV. Chuỗi các hoạt động học
A. Hoạt động trải nghiệm, kết nối
Mục tiêu
Phương thức tổ chức
- Huy động các kiến HĐ nhóm: Sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn để hoàn thành nội dung
thức đã được học của trong phiếu học tập số 1.
HS về năng lượng - GV chia lớp thành 4 nhóm, thảo luận và rút ra kết luận của nhóm.
của các e ở trong các
Phiếu học tập số 1
lớp, các phân lớp, tạo Hãy phân bố các electron vào các lớp e trong các trường hợp sau:
nhu cầu tiếp tục tìm a) Nguyên tử có tổng số hạt là 21, số p = số n.

hiểu kiến thức mới.
b) Nguyên tử có tổng số hạt cơ bản là 58, trong đó số hạt mang điện
- Tìm hiểu sự phân nhiều hơn số hạt không mang điện là 18.
bố các e đó trong
nguyên tử.
- Các nhóm phân công nhiệm vụ cho từng thành viên nhằm thống nhất
- Rèn khả năng tư
để ghi kết quả vào bảng phụ, viết ý kiến của mình vào giấy và kẹp
duy logic, năng lực
chung với bảng phụ.
hợp tác và năng lực
HĐ chung cả lớp:
sử dụng ngôn ngữ:
- GV mời một nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác góp ý, bổ sung.
Diễn đạt, trình bày ý Vì là hoạt động trải nghiệm kết nối để tạo mâu thuẫn nhận thức nên
kiến, nhận định của
giáo viên không chốt kiến thức. Muốn hoàn thành đầy đủ và đúng
bản thân.
nhiệm vụ được giao HS phải nghiên cứu bài học mới.
- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo: HĐ hình thành kiến thức.
+ Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ
trợ:

GV: Nguyễn Văn Thắng

Sản phẩm
a) Giải ra e = p =7
Kết quả:
Lớp 1: 1s (2e)
Lớp 2: 2s (2e); 2p (3e).

b) Giải ra e = p =19
Kết quả:
Lớp 1: 1s (2e)
Lớp 2: 2s (2e); 2p (6e).
Lớp 3: 3s (2e); 3p (6e);
3d (1e)

Đánh giá
+ Qua báo cáo
các nhóm và sự
góp ý, bổ sung
của các nhóm
khác, GV biết
được HS đã có
được những kiến
thức nào, những
kiến thức nào
cần phải điều
chỉnh, bổ sung ở
các hoạt động
tiếp theo.

B. Hoạt động hình thành kiến thức
Hoạt động 1: Tìm hiểu về thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử
Mục tiêu
- Nắm được thứ tự
mức năng lượng của
các
phân
lớp

electron từ thấp đến
cao

Phương thức tổ chức
Sản phẩm
- HĐ nhóm: GV yêu cầu HS tham khảo SGK và trình I. Phân mức năng lượng:
chiếu mô hình phân mức năng lượng trên bảng.
1s2s2p3s3p4s3d4p5s…
HĐ chung cả lớp: GV yêu cầu các nhóm nhận xét kết a) Giải ra e = p =7
quả ở phiếu học tập số 1, các nhóm khác góp ý, bổ sung, Kết quả:
phản biện. GV chốt lại kiến thức.
Lớp 1: 1s (2e)
2

Đánh giá
+ Thông qua
quan sát mức
độ và hiệu quả
tham gia vào
hoạt động của
học sinh.


Trường THPT Huỳnh Ngọc Huệ

Giáo án Hóa 10

- Rèn năng lực hợp
Xây dựng khái niệm về cấu hình e nguyên tử: sự phân bố
tác và năng lực sử

e vào các phân lớp có mức năng lượng từ thấp đến cao.
dụng ngôn ngữ:
Hướng dẫn học sinh cách viết cấu hình e nguyên tử.
Diễn đạt, trình bày ý
kiến, nhận định của
bản thân.

GV: Nguyễn Văn Thắng
Lớp 2: 2s (2e); 2p (3e).
b) Giải ra e = p =19
Kết quả:
Lớp 1: 1s (2e)
Lớp 2: 2s (2e); 2p (6e).
Lớp 3: 3s (2e); 3p (6e); 3d (0e).

+ Thông qua
HĐ chung của
cả lớp, GV
hướng dẫn HS
thực hiện các
yêu cầu và điều
chỉnh.

Lớp 4: 4s (1e).
Đó là sự phân bố đúng các e vào các
phân lớp theo phân mức năng lượng. Để
biểu diễn sự phân bố đó người ta xây
dựng khái niệm cấu hình e nguyên tử.

Hoạt động 2: Cấu hình electron của nguyên tử

Mục tiêu
Phương thức tổ chức
Kết quả
- Nắm được cách viết + HĐ nhóm: GV tổ chức hoạt động nhóm ở phiếu học Cấu hình e các nguyên tử:
cấu
hình
electron tập số 2:
a) 1s22s22p5.
nguyên tử.
Phiếu học tập số 2
b) 1s22s22p63s23p1.
Chỉ
làm
a,
b,
c,
f
- Viết được cấu hình
c) 1s22s22p63s23p64s23d5.
Viết
cấu
hình
electron
của
các
nguyên
tử
có:
electron nguyên tử của
Che: 1s22s22p63s23p63d54s2.

b) Z = 13.
20 nguyên tố đầu a) Z = 9.
d) 1s22s22p63s23p64s23d9.
c) Z = 25.
d) Z = 29.
BHTTH.
f) Z = 33.
Lưu ý cho HS về trường hợp này
- Viết được cấu hình e e) Z = 36.
nguyên tử của các
nguyên tố mà nguyên
tử có Z > 20 và các + HĐ chung cả lớp: Các nhóm báo cáo kết quả và
phản biện cho nhau. GV chốt lại kiến thức. (sản phẩm
trường hợp ngoại lệ.
- Rèn năng lực tư duy của nhóm ở HĐ 1 vẫn được lưu giữ trên bảng)
logic.
Hoạt động 3: Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng
3

Che: 1s22s22p63s23p63d104s1.
e) 1s22s22p63s23p64s23d104p6.
Che: 1s22s22p63s23p63d104s24p6.
f) 1s22s22p63s23p64s23d104p3.
Che: 1s22s22p63s23p63d104s24p3.

Đánh giá
+ Thông
qua quan sát
mức độ và hiệu
quả tham gia

vào hoạt động
của học sinh.
+ Thông
qua HĐ chung
của cả lớp, GV
hướng dẫn HS
thực hiện các
yêu cầu và điều
chỉnh.


Trường THPT Huỳnh Ngọc Huệ

Giáo án Hóa 10

GV: Nguyễn Văn Thắng

Mục tiêu
Phương thức tổ chức
Sản phẩm
- Nắm được - HĐ nhóm: Sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn để a. Loại nguyên tố:
khái niệm loại nguyên hoàn thành nội dung trong phiếu học tập số 3.
- Nguyên tố s: là nguyên tố mà nguyên tử có e cuối
tố.
GV yêu cầu HS tham khảo SGK để thảo luận cùng rơi vào phân lớp s.
- Phân biệt rõ nhóm hoàn thành PHT số 3.
- Tương tự ta có nguyên tố p, nguyên tố d và nguyên
ràng electron cuối
Phiếu học tập số 3 (lấy phiếu số 2)
tố f.

cùng và electron lớp
Chỉ làm a, b, c, e.
b. Đặc điểm e lớp ngoài cùng:
Hoàn thành các yêu cầu sau:
ngoài cùng.
 Nguyên tử của tất cả các nguyên tố có tối đa 8 e lớp
- Rèn năng lực hợp 1/ Thế nào là nguyên tố s, p, d, f?
ngoài cùng.
2/ Nêu đặc điểm e lớp ngoài cùng?
tác, năng lực sử dụng
3/ Viết cấu hình e nguyên tử, xác định loại
ngôn ngữ: Diễn đạt,
Số e lớp ngoài cùng Tính chất
nguyên tố và cho biết nguyên tố đó là kim loại,
trình bày ý kiến, nhận phi kim hay khí hiếm?
1, 2, 3 e
kim loại (trừ H, He, B)
định của bản thân.
4 e
kim loại hoặc PK
a) Z = 7.
b) Z = 12.
c) Z = 19.
d) Z = 24.
5, 6, 7 e
phi kim
e) Z = 27.
f) Z = 35.
8 e (trừ He)
khí hiếm (khí trơ)

 Ví dụ:
 Na (Z=11): 1s2 2s2 2p6 3s1 (kim loại)
- HĐ chung cả lớp: GV mời 4 nhóm báo cáo,
 Cl (Z=17): 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 (phi kim)
các nhóm khác tham gia phản biện. GV chốt lại
 Ar (Z=18): 1s2 2s2 2p6 3s23p6 (khí hiếm)
kiến thức.
 Nhận xét: Các electron lớp ngoài cùng quyết
định tính chất hóa học của các nguyên tố.

Đánh giá
+ Thông qua
quan sát mức
độ và hiệu
quả tham gia
vào
hoạt
động
của
HS.
+ Thông qua
HĐ
chung
của cả lớp,
GV hướng
dẫn HS thực
hiện các yêu
cầu và điều
chỉnh.

C. Hoạt động luyện tập
Mục tiêu
Phương thức tổ chức
- Củng cố, khắc sâu GV yêu cầu mỗi nhóm giải quyết các yêu cầu đưa ra trong phiếu học tập số
kiến thức đã học 4.
trong bài.
Phiếu học tập số 4
Nội dung HĐ: hoàn 1. Viết cấu hình electron đầy đủ 2của4 nguyên tử một số nguyên tố có cấu
thành các câu hỏi/bài hình electron lớp ngoài cùng là ns np (n = 2, 3, 4). Suy ra số e, số p?
tập trong phiếu học 2. Sử dụng bảng tuần hoàn xác định tên nguyên tố và viết cấu hình electron
của các nguyên tử, và cho biết nguyên tố nào là kim loại, phi kim, khí hiếm.
tập.
4

Sản phẩm
Kết quả trả
lời các câu
hỏi/bài tập
trong phiếu
học tập.

Đánh giá
+ GV quan sát và đánh
giá hoạt động cá nhân,
hoạt động nhóm của
HS. Giúp HS tìm
hướng giải quyết những
khó khăn trong quá
trình hoạt động.

Trường THPT Huỳnh Ngọc Huệ

Giáo án Hóa 10

Biết số electron của các nguyên tố trên xếp vào từng lớp như sau: a) 2, 2.
b) 2, 5.
c) 2, 8, 5.

d) 2, 8, 3.

e) 2, 8, 7.

f) 2, 8, 8, 2.

GV quan sát và giúp HS tháo gỡ những khó khăn mắc phải.
- HĐ chung cả lớp: GV mời 4 HS bất kì (mỗi nhóm 2 HS) lên bảng trình
bày kết quả/bài giải. Cả lớp góp ý, bổ sung. GV tổng hợp các nội dung trình
bày và kết luận chung. Ghi điểm cho mỗi nhóm.
- GV sử dụng các bài tập phù hợp với đối tượng HS, có mang tính thực tế,
có mở rộng và yêu cầu HS vận dụng kiến thức để tìm hiểu và giải quyết vấn
đề.

==============HẾT===============

5

GV: Nguyễn Văn Thắng
+ GV thu hồi một số
bài trình bày của HS

trong phiếu học tập để
đánh giá và nhận xét
chung.
+ GV hướng dẫn HS
tổng hợp, điều chỉnh
kiến thức để hoàn thiện
nội dung bài học.
+ Ghi điểm cho nhóm
hoạt động tốt hơn.