Thiểu ối, đa ối

THIỂU ỐI

TS.

Nguyễn Mạnh Thắng

Bộ môn Phụ Sản – ĐHYHN
Phó trưởng khoa Đẻ – Bv. Phụ sản TW
Trung tâm Chẩn đoán trước sinh – Bv. Phụ sản TW
Tel. 090.798.5688 / 0969.886.658


ĐA ỐI
Mục tiêu học tập
1. Định nghĩa được thiểu ối
2. Kể được các nguyên nhân của thiểu ối trong các giai đoạn của thai ky
3. Phân biêt thiểu ối sơm của thai ky va thiểu ối trong giai đoạn cuối thai ky
4. Xác định được các vấn đề cơ bản trong điều trị thiểu ối


THIỂU ỐI
Thiểu ối là khi lượng nước ối giảm so với lượng nước ối bình thường tính theo
tuổi thai và ở dưới đường bách phân (percentile) thứ 5.


THIỂU ỐI

• Ty lê thiêu ôi khoang 0,4 - 3,9%.
• Nguyên nhân dẫn tới thiêu ôi bao gồm ôi vỡ sớm, ôi vỡ non, bất thường cấu trúc thai nhi, thai quá ngày sinh,

thai kém phát triên trong tử cung... Tuy nhiên, có nhiều trường hợp thiêu ôi không xác định được nguyên

nhân.

• Thiêu ôi xay ra trong giai đoạn sớm của thai kỳ thường có tiên lượng xấu, trong khi thiêu ôi ở thai quá ngày
sinh thường có tiên lượng tôt hơn.

• Thiêu ôi có nguy cơ gây chèn ép dây rôn và đưa đến suy thai, nguy cơ này càng tăng lên trong chuyên dạ.


NGUYÊN NHÂN THIỂU ỐI

• Nguyên nhân do mẹ
• - Bệnh lý của người mẹ có anh hưởng đến tính thấm của màng ôi và chức năng của rau
thai gây thai kém phát triên và chức năng tái tạo nước ôi như: bệnh cao huyết áp, tiền san
giật, bệnh về lý về gan, thận...


NGUYÊN NHÂN THIỂU ỐI

Nguyên nhân do thai
Thường có bất thường bẩm sinh kèm theo:
- Hê thân kinh:
+ Thai vô so
+ Não úng thuy
+ Thoát vị não màng não
-


NGUYÊN NHÂN THIỂU ỐI

Nguyên nhân do thai

Thường có bất thường bẩm sinh kèm theo:
Hê têu hoá: hiếm gặp, thường thì tắc nghẽn đường tiêu hoá là nguyên nhân gây đa ôi.
+ Thoát vị rôn, Dò thực quan - khí quan, Teo hành tá tràng
- Hê hô hấp: Giam san phổi
- Hê têt niêu: Tắc nghẽn đường tiết niêu hoăc không có thân: bất san thân, nghịch san thân,
thân đa nang.


TRIỆU CHỨNG VÀ CHẨN ĐOÁN

- Cao TC nhỏ hơn so với tuổi thai
- Thai thường cử động yếu. Khi thực hiện 4 thủ thuật của Leopol có cam giác thấy rõ các phần
thai nằm sát dưới bàn tay mà không cam thấy có nước ôi, khó làm động tác di động đầu thai
nhi.

- Siêu âm có chỉ sô nước ôi thấp, thường dưới đường percentile thứ 5 so với tuổi thai hoặc khi
tuổi thai sau 35 tuần có chỉ sô nước ôi (AFI) ≤5, hoặc là buồng ôi lớn nhất có độ sâu ≤ 2 cm.


ĐIỀU TRỊ

- Cần phai chẩn đoán phân biêt thiêu ôi với ôi vỡ non.
- Chưa có phương pháp điều trị và phòng ngừa thiêu ôi nào thật sự hữu hiệu.
- Thiêu ôi hầu như không gây biến chứng gì cho mẹ, vấn đề điều trị thay đổi tuỳ thuôc vào
tình trạng thai.


ĐIỀU TRỊ
Khi thai chưa đủ tháng

• Không có dị dạng bẩm sinh lớn:
Cho đến nay chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu.
Nằm nghiêng trái
Kiêm soát các bệnh lý đi kèm
Đam bao chế độ dinh dưỡng đầy đủ nhằm cai thiện tuần hoàn tử cung - rau thai
=> cô gắng giữ thai phát triên đến trên 35 tuần.


ĐIỀU TRỊ
Khi thai chưa đủ tháng

• Trong trường hợp có các dị dạng cấu trúc thai nhi:
- Cần làm thêm các xét nghiệm đê xác định các bất thường đó có kha năng điều trị hay
không, cũng như có bất thường về nhiễm sắc thê hay không đê có quyết định điều trị giữ thai
hay đình chỉ thai nghén.


ĐIỀU TRỊ
Khi thai chưa đủ tháng

• Trường hợp thai châm phát triên trong TC mà không tìm được nguyên nhân:
- Thái đô xử trí tuỳ thuôc vào sự diễn tiến của tình trạng suy thai trong tử cung.
- Thai ở quý ba và có thiêu ôi là dấu hiêu năng của tình trạng châm tăng trưởng thai => Cần

cân nhắc kha năng chấm dứt thai kỳ được khi có tình trạng suy thai và/ho ăc phổi thai nhi
đã trưởng thành.


ĐIỀU TRỊ
Khi thai đủ tháng

• Cần theo dõi bằng monitoring.
• Nếu khi không làm test đa kích hoặc trong khi làm test đa kích có xuất hiện tim thai chậm
hay Dip biến đổi => chỉ định mổ lấy thai đê chấm dứt thai kỳ.

• Nếu làm test đa kích mà nhịp tim thai vẫn trong giới hạn bình thường => đánh giá thêm chỉ
sô Bishop đê có chỉ định khởi phát chuyên dạ.


ĐIỀU TRỊ
Trong chuyển dạ

• Thiêu ôi làm tăng nguy cơ suy thai và đẻ khó vì chèn ép dây rôn và thai khó bình chỉnh tôt
trong chuyên dạ => theo dõi sát các yếu tô chuyên dạ đê có tiên lượng và xử trí kịp thời.


BIẾN CHỨNG

• Tiên lượng thai thường xấu với ty lê chết cao với những trường hợp thiêu ôi ở giai đoạn
sớm của thai kỳ.