ĐẺ KHÓ THS CHƯƠNG

ĐẺ KHÓ
Nguyễn Cảnh Chương


ĐẠI CƯƠNG






Đẻ khó là cuộc đẻ bị đình trê, cần có
sự can thiệp của thầy thuốc để hạn
chế nguy cơ tổn hại sức khỏe và tính
mạng cho người mẹ và thai nhi.
Đẻ khó do nhiều nguyên nhân: Mẹ,
Thai, Phần phụ
Các nguyên nhân kết hợp và xen kẽ


ĐẺ KHÓ DO ĐỘNG LỰC
CHUYỂN DẠ ĐẺ






Cơn co tử cung là động lực của
chuyển dạ: Điều hòa, phù hợp giai
đoạn chuyển dạ.

Đẻ khó do cơn co tử cung tăng:
tăng cường độ, tần số, trương lực
cơ bản
Đẻ khó do cơn co giảm:


ĐẺ KHÓ DO CƠN CO TĂNG


Nguyên nhân: Cơ giới
- Bất tương xứng thai-chậu
- Ngôi thai bất thường
- U tiền đạo
- Tử cung dị dạng, kém phát triển, u
xơ tử cung
- Thuốc tăng co không đúng chỉ định
- Rối loạn tâm lý


ĐẺ KHÓ DO CƠN CO TĂNG




Triệu chứng:
-Cơn co mau, mạnh, sản phụ đau nhiều
- Monitor
- Khám tìm nguyên nhân: cơ giới
Hậu quả:
- Suy thai

- Chuyển dạ đình trệ, ctc khó mở
- Vỡ tử cung


ĐẺ KHÓ DO CƠN CO TĂNG


Xử trí: Theo nguyên nhân
- Điều chỉnh thuốc, giảm co
- Giải thích động viên
- Mổ lấy thai nếu do nguyên nhân
cơ giới


ĐẺ KHÓ DO CƠN CO TỬ
CUNG GIẢM




Nguyên nhân:
- Nguyên phát: Suy nhược, thiếu máu,
bệnh mãn tính, tử cung kém pt
- Thứ phát: tử cung căng giãn quá mức
trong đa ối, đa thai, chuyển dạ kéo dài..
Triệu chứng:
- Cơn co thưa, nhẹ, giảm cường độ, tần
số, thời gian
- CTC xóa mở chậm

ĐẺ KHÓ DO CƠN CO TỬ
CUNG GIẢM




Hậu quả:
- Chuyển dạ đình trệ
- CTC phù nề, chậm tiến triển
- Suy thai
- OVS, NK ối
Xử trí:
- Tăng co, đẻ chỉ huy TM
- Bấm ối nếu TC quá căng giãn
- Dự phòng chảy máu sau đẻ


ĐẺ KHÓ DO SỨC RẶN CỦA
SẢN PHỤ




Các bệnh lý không cho phép rặn:
bệnh tim, tăng HA..
Mẹ rặn yếu


ĐẺ KHÓ DO KHUNG CHẬUTSM





Khung chậu bất thường là khi một hoặc
nhiều đường kính khung chậu ngắn hơn
bình thường.
Khung chậu hẹp: các đk đều giảm
- KC hẹp toàn bộ: nhô-hậu vệ <8,5cm.
Mổ lấy thai khi có chuyển dạ
- KC giới hạn: Đk nhô-hậu vệ 8,5-10cm.
Làm NP lọt ngôi chỏm. Mổ lấy thai khi
chuyển dạ nếu thai to, ngôi bất thường



ĐẺ KHÓ DO KHUNG CHẬU


Khung chậu biến dạng:
- KC hẹp eo trên: KC dẹt, đường
kính trước sau ngắn hơn bình
thường, đk chéo không thay đổi.
Xử trí dựa vào đk nhô-hậu vệ
- KC hẹp eo dưới: Đk lưỡng ụ ngồi
< 9cm. Thai lọt được nhưng sổ
khó. Mổ lấy thai, nếu thai nhỏ cắt
rộng TSM giúp thai sổ.

ĐẺ KHÓ DO KHUNG CHẬU


Khung chậu méo: KC không đối xứng
- Thường do còi xương, bại liệt, sai khớp
háng bẩm sinh, chấn thương..
- Chẩn đoán dựa vào đo trám Michaelis
- Xử trí: Dựa vào đk nhô-hậu vệ. Nếu đk
này bình thường, thai trung bình, ngôi
chỏm: NP lọt ngôi chỏm
Các TH khác mổ lấy thai khi chuyển dạ


ĐẺ KHÓ DO THAI




Thai to toàn bộ:
- >3500grs với con so, >3800grs với con
dạ. NP lọt ngôi chỏm, thất bại mổ lấy thai.
Thai to từng phần:
- Đầu to: não úng thủy: chọc sọ
- Vai to: Thai to, thai vô sọ. Thủ thuật hạ tay
- Bụng to: cổ trướng, gan to..thai thường
không sống được > chọc bụng
- Mông to: khối u cùng cụt


ĐẺ KHÓ DO THAI



Đẻ khó do ngôi, thế, kiểu thế:
- Ngôi chỏm kiểu thế sau, sổ chẩm cùng:
cắt rộng TSM
- Ngôi mặt cằm sau: mổ lấy thai
- Ngôi ngược: dễ mắc đầu hậu. Mổ lấy thai
nếu thai to, đầu ngửa nguyên phát,
- Ngôi trán, ngôi thóp trước: mổ lấy thai
- Ngôi vai: mổ lấy thai. Có thể nội xoay với
thai 2 trong song thai nếu đủ điều kiện.




ĐẺ KHÓ DO THAI
Đẻ khó do đa thai:
- Song thai hai ngôi đầu
- Song thai thai thứ nhất không phải ngôi đầu
- Song thai dính nhau
- Song thai một bánh rau
- 3 thai trở lên
* Suy thai:
- Cấp trong chuyển dạ
- Chậm PT trong tử cung



ĐẺ KHÓ DO PHẦN PHỤ








Rau tiền đạo:
- Gây chảy máu, đẻ non. Mổ lấy thai chủ
động. Nếu đã chuyển dạ, RTĐ bám mép
có thể xé ối cầm máu cho đẻ AD
Rau bong non: TL nặng, mổ lấy thai ngay
cả khi thai chết
Sa dây rau: Mổ cấp cứu nếu thai còn
sống
Dây rau ngắn: cản trở thai lọt, suy thai


ĐẺ KHÓ DO PHẦN PHỤ




Đa ối:
- Thai bình chỉnh không tốt gây ngôi
bất thường, tử cung căng giãn rối loạn
cơn co, dễ VOS gây sa dây rau, sa chi
- Tia ối, đẻ CHTM. Dự phòng chảy máu
sau đẻ.
Thiểu ối: thường kèm thai chậm PT,

thai bình chỉnh kém, suy thai


TRÂN TRỌNG CẢM ƠN