Bài 22: XHVN trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất

Nhà hát lớn TP Hà Nội, hoàn thành xây dựng
năm 1911

CHƯƠNG II
CHƯƠNG II
VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN HẾT
VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN HẾT
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1918)
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1918)
Tiết 28, Bài 22
Tiết 28, Bài 22
:
:


XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI
XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI
THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA
THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA


THỰC DÂN PHÁP
THỰC DÂN PHÁP

1.
1.

Những chuyển biến về kinh tế:
Những chuyển biến về kinh tế:
Em hãy phát hiện những điểm
mới trong nông nghiệp, công
nghiệp, GTVT và thương
nghiệp nước ta đầu thế kỉ XX?

1.
1.


Những chuyển biến về kinh tế:
Những chuyển biến về kinh tế:
-


Nông
Nông


nghiệp
nghiệp
: Thực dân Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt
: Thực dân Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt
ruộng đất
ruộng đất
⇒
⇒
ruộng đất, trong đó có cả ruộng đất công làng

ruộng đất, trong đó có cả ruộng đất công làng
xã bị chiếm đoạt, trở thành đồn điền của các địa chủ người
xã bị chiếm đoạt, trở thành đồn điền của các địa chủ người
Pháp.
Pháp.
-


Công
Công


nghiệp
nghiệp
: Khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm…) và công
: Khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm…) và công
nghiệp phục vụ đời sống (điện, nước, bưu điện…) được triển
nghiệp phục vụ đời sống (điện, nước, bưu điện…) được triển
khai.
khai.
-


Giao
Giao


thông
thông

vận
vận


tải
tải
: Đường sắt, đường bộ, cầu, cảng được
: Đường sắt, đường bộ, cầu, cảng được
xây dựng.
xây dựng.
-


Thương nghiệp: Người Pháp độc chiếm thị trường nguyên
Thương nghiệp: Người Pháp độc chiếm thị trường nguyên
liệu và thu thuế.
liệu và thu thuế.

Chính sách khai thác thuộc địa
lần thứ nhất của Pháp tại Việt
Nam có tác động như thế nào
đối với nền kinh tế nước ta?

1.
1.


Những chuyển biến về kinh tế:
Những chuyển biến về kinh tế:

-


Nông nghiệp: Thực dân Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt
Nông nghiệp: Thực dân Pháp đẩy mạnh việc cướp đoạt
ruộng đất
ruộng đất
⇒
⇒
ruộng đất, trong đó có cả ruộng đất công làng
ruộng đất, trong đó có cả ruộng đất công làng
xã bị chiếm đoạt, trở thành đồn điền của các địa chủ người
xã bị chiếm đoạt, trở thành đồn điền của các địa chủ người
Pháp.
Pháp.
-


Công nghiệp: Khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm…) và công
Công nghiệp: Khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm…) và công
nghiệp phục vụ đời sống (điện, nước, bưu điện…) được triển
nghiệp phục vụ đời sống (điện, nước, bưu điện…) được triển
khai.
khai.
-


Giao thông vận tải: Đường sắt, đường bộ, cầu, cảng được
Giao thông vận tải: Đường sắt, đường bộ, cầu, cảng được
xây dựng.

xây dựng.
-


Thương nghiệp: Người Pháp độc chiếm thị trường nguyên
Thương nghiệp: Người Pháp độc chiếm thị trường nguyên
liệu và thu thuế.
liệu và thu thuế.
⇒
⇒


Tác động
Tác động
: Du nhập một số yếu tố của nền sản xuất
: Du nhập một số yếu tố của nền sản xuất
TBCN vào Việt Nam, song nền kinh tế Việt Nam cơ bản vẫn
TBCN vào Việt Nam, song nền kinh tế Việt Nam cơ bản vẫn
là nền kinh tế nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc.
là nền kinh tế nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc.

Thực dân Pháp lấn chiếm ruộng đất:
Thực dân Pháp lấn chiếm ruộng đất:
Ngày 1/5/1900, thực dân Pháp ra nghị định phủ nhận quyền
Ngày 1/5/1900, thực dân Pháp ra nghị định phủ nhận quyền
sở hữu ruộng đất trong luật pháp phong kiến để dễ cướp
sở hữu ruộng đất trong luật pháp phong kiến để dễ cướp
đoạt ruộng đất của nông dân…
đoạt ruộng đất của nông dân…
Ở Trung Kì và Bắc Kì, ruộng đất của nghĩa quân thời Cần

Ở Trung Kì và Bắc Kì, ruộng đất của nghĩa quân thời Cần
Vương, ruộng đất của nông dân sơ tán đi nơi khác đều bị
Vương, ruộng đất của nông dân sơ tán đi nơi khác đều bị
coi là “vô chủ” và bị chúng chiếm và lập đồn điền. Riêng
coi là “vô chủ” và bị chúng chiếm và lập đồn điền. Riêng
Giáo hội Thiên Chúa đã chiếm 1/4 diện tích cày cấy ở
Giáo hội Thiên Chúa đã chiếm 1/4 diện tích cày cấy ở
Nam Kì.
Nam Kì.
Năm 1890, cả nước bị thực dân Pháp chiếm 10.900ha; năm
Năm 1890, cả nước bị thực dân Pháp chiếm 10.900ha; năm
1900 chiếm 301.000ha; năm 1912 chiếm 147.000ha ở
1900 chiếm 301.000ha; năm 1912 chiếm 147.000ha ở
Bắc Kì. Năm 1907, chúng lập được 244 đồn điền, phần
Bắc Kì. Năm 1907, chúng lập được 244 đồn điền, phần
lớn trồng lúa, ngoài ra còn có đồn điền trồng cao su, cà
lớn trồng lúa, ngoài ra còn có đồn điền trồng cao su, cà
phê, chè.
phê, chè.

Năm 1912, sản lượng khai thác than đã tăng gấp 2
Năm 1912, sản lượng khai thác than đã tăng gấp 2
lần năm 1903. Chỉ trong năm 1911 Pháp đã khai
lần năm 1903. Chỉ trong năm 1911 Pháp đã khai
thác hàng vạn tấn quặng kẽm, hàng trăm tấn
thác hàng vạn tấn quặng kẽm, hàng trăm tấn
thiếc, đồng, hàng trăm kg vàng và bạc.
thiếc, đồng, hàng trăm kg vàng và bạc.
Nhà hát lớn TP Hà Nội, hoàn thành xây dựng
năm 1911

Giao thông vận tải:
Giao thông vận tải:
Đường bộ vươn tới những nơi xa xôi hẻo lánh.
Đường bộ vươn tới những nơi xa xôi hẻo lánh.
Đường thuỷ ven biển và kênh rạch ở Nam Kì
Đường thuỷ ven biển và kênh rạch ở Nam Kì
được khai thác triệt để. Đến năm 1912, hệ
được khai thác triệt để. Đến năm 1912, hệ
thống đường sắt Việt Nam có tổng chiều dài
thống đường sắt Việt Nam có tổng chiều dài
2059km.
2059km.

2. Những chuyển biến về xã
2. Những chuyển biến về xã
hội:
hội:
a) Các vùng nông thôn
a) Các vùng nông thôn
(?) Thời phong
(?) Thời phong
kiến, ở nông thôn
kiến, ở nông thôn
Việt Nam có những
Việt Nam có những
giai cấp nào sinh
giai cấp nào sinh
sống?
sống?

Dưới tác động của cuộc
khai thác, tình hình các giai
cấp ở nông thôn Việt Nam
biến chuyển như thế nào?