Hướng dẫn sử dụng atlat địa lý việt nam để làm bài thi trung học phổ thông quốc gia

MỤC LỤC

1


1. MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài
Theo quy chế thi THPT Quốc gia năm 2017 đã quy định các bài thi học
sinh phải thực hện Gồm 5 bài : Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên
(tổ hợp các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học) và khoa học xã hội (tổ hợp các môn
Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân).
Thí sinh giáo dục THPT thi 4 bài thi gồm 3 bài thi bát buộc Toán , Ngữ
Văn, Ngoại Ngữ và 01 bài thi tự chọn bài thi khoa học tự nhiên hoặc bài thi
khoa học xã hội. các bài thi Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên và Khoa học Xã hội
thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan. [1]
Trường THPT Như Xuân là trường đóng trên địa bàn miền núi cao của
tỉnh Thanh Hóa. Nhiều năm liển trường tuyển học sinh lớp 10 với điểm đầu vào
rất thấp nên chất lượng học tập các môn tự nhiên của học sinh còn khoảng cách
xa với các trường miền xuôi, nhiều năm nay môn học mà học sinh lựa chọn
nhiều trong khi thi tốt nghiệp lớp 12 là môn Địa lý và theo sự thăm dò khảo sát
đầu năm học thì bài thi tổ hợp được chọn nhiều nhất là bài thi khoa học Xã hội
(Sử, Địa, Giáo dục công dân), vì vậy tỷ lệ học sinh đậu tốt nghiệp cuả trường
THPT Như Xuân cao hay thấp phụ thuộc rất nhiều vào điểm thi của bài thi Địa
Lý. Vậy làm thế nào để học sinh có thể làm tốt bài thi THPT quốc gia môn Địa
lý , đây là câu hỏi đặt ra cho cán bộ quản lý, giáo viên Địa lý và học sinh khối
12 trường THPT Như Xuân.
Theo điều 14 quy chế thi trung học phổ thông quốc gia và xét công nhận
tốt nghiệp THPT năm 2017 quy định vật dụng thí sinh được mang vào phòng
thi: (chỉ được mang vào phòng thi bút viết ……., Atlat Địa lý do nhà xuất bản
Giáo dục Việt Nam ấn hành) [1]
Đối với bộ môn Địa lý, Atlat Địa lý Việt Nam là tài liệu duy nhất mà học

sinh được mang vào phòng thi. Atlat Địa lý Việt Nam được xây dựng dựa trên
chương trình địa lý Việt Nam nó diễn giải từ cái chung đến cái riêng, từ tự nhiên
đến kinh tế xã hội, từ tổng thể đến các bộ phận. Có thể nói rằng Atlat vừa là
nguồn cung cấp kiến thức, thông tin tổng hợp vừa là phương tiện để học tập, rèn
luyện các kỹ năng cũng như hỗ trợ rất lớn trong việc làm bài thi môn Địa lý
trong các kỳ thi đặc biệt là kỳ thi THPT quốc gia.
Tuy nhiên trong thực tế việc sử dụng Atlat của học sinh còn gặp nhiều khó
khăn hoặc chưa phát huy hết hiệu quả vốn có của nó.
Nguyên nhân là do học sinh chưa được hướng dẫn sử dụng một cách chi
tiết tỷ mỷ chưa biết sử dụng khai thác các thông tin quý giá của Atlat.
Chính vì những lý do trên nên tôi chọn đề tài “Hướng dẫn sử dụng Atlat
Địa lý Việt Nam để làm bài thi trung học phổ thông quốc gia”.
Đề tài này có thể áp dụng cho tất cả các trường THPT trong cả nước khi
ôn thi THPT quốc gia.

2


1.2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu thực trạng về việc sử dụng Atlat Địa lý Việt nam tại trường
THPT Như Xuân hiện nay .
- Nghiên cứu những nội dung của Atlat Đia lý Việt Nam lên quan đề việc
ra đề thi THPT Quốc gia.
- Đề xuất các biện pháp hướng dẫn học sinh trường THPT Như Xuân sử
dụng Atlat Địa lý trong khi làm bài thi THPT quốc gia.
- Các kết quả đạt được qua một năm thực hiện
1.3. Đối tượng Nghiên cứu
Hướng dẫn học sinh khối 12 trường THPT Như Xuân sử dụng Atlat để
làm bài thi THPT quốc gia
1.4. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp liệt kê, tổng hợp, thu thập số liệu
- Phương pháp phỏng vấn. điều tra.
1.5. Những điểm mới của đề tài .
Đã có nhiều tác giả đề cập đến vấn đề này tuy nhiên các đề tài trước mới
dừng lại ở việc hướng dẫn học sinh sử dụng Atalt địa lý để học bài trên lớp, hoặc
làm bài thi THPT quốc gia theo cấu trúc bài thi tự luận. Đối với đề tài “Hướng
dẫn sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam để làm bài thi trung học phổ thông quốc
gia’’có điểm mới là hướng dẫn học sinh sử dụng Atlat Địa lý làm bài thi theo
dạng đề thi mới năm 2017 với loại đề thi trắc nghiệm.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận của SKKN
Căn cứ Quy chế thi THPT Tuyển sinh đại học hệ chính quy : tuyển sinh
cao đẩng , nhóm nghành cao đẳng, ngành đào tạo giáo viên hệ chính quy ban
hàng kè theo Thông tư số 05/2007/TT- BGD&ĐT ngày 25 tháng 1 năm 2017
của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 25 tháng 1 năm 2017.
Căn cứ Nghị quyết số 29 NQ-TW của BCH Trung ương khóa XI ngày 4
tháng 11 năm 2013 : Phải đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo phù hợp
với tình hình công nghiệp hòa và hiện đại hóa đát nước. [2]
Căn cứ quy chế thi trung học phổ thông quốc gia và xét công nhận tốt
nghiệp trung học phô thông ban hành kèm theo Thông tư 04/2017/TT-BGĐT
2.2. Thực trạng sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam của học sinh trường THPT
Như Xuân trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Việc sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam chủ yếu trong chương trình lớp 12 nên
đối tượng khảo sát là học sinh lớp 12 trường THPT Như Xuân .
Năm học 2016-2017 trường THPT Như Xuân có số lượng học sinh lớp 12 là
360 em với 10 lớp. Theo khảo sát đầu năm học số học sinh đăng ký thi tốt môn
3


Địa lý là 325 em như vậy phần lớn học sinh khối 12 trong trường đều chọn môn thi

Địa lý để thi tốt nghiệp
Bảng 1: Bảng khảo sát nguyện vọng đăng ký tự chọn các môn thi tốt
nghiệp lớp 12 năm học 2016 -2017 trường THPT Như Xuân.
Đơn vị : Học sinh
Môn
Lý
Hóa
Sinh
Sử
Địa
GDCD
Lớp
12 B1
2
2
2
34
34
34
12 B2
4
4
4
32
32
32
12 B3
20
20
20

16
16
16
12 B4
3
3
3
33
33
33
12B5
1
1
1
35
35
35
12 B6
1
1
1
35
35
35
12 B7
3
3
3
33
33

33
12 B8
1
1
1
35
35
35
12 B9
0
0
0
36
36
36
12 B10
0
0
0
36
36
36
Tổng
35
35
35
325
325
325
Qua bảng số liệu trên ta thấy chỉ có lớp 12 B3 có số học sinh chọn môn thi

tự chọn Lý Hóa Sinh là cao nhất 20 em còn lại các lớp khác số học sinh chọn các
môn thi tự nhiên rất ít. Môn thi xã hội nói chung và môn thi Địa lý nói riêng có số
học sinh chọn rất nhiều 325 em chiếm tỷ lệ là 90%. Một tỷ lệ rất cao.
Bảng 2 : Khảo sát việc sử dụng Atlat địa lý khi học Địa lý lớp 12 của học
sinh khối 12 trường THPT Như Xuân năm học 2016 -2017 (thời điểm điều tra
tháng 9 năm 2016)
Số học sinh đăng ký Số học sinh có
Số học sinh sử dụng
Lớp
thi Địa lý
Atlat Địa lý
Atlat khi học Địa Lý
12 B1
34
10
8
12 B2
32
8
4
12 B3
16
12
10
12B4
33
20
20
12B5
35

5
4
12B6
35
5
4
12B7
33
8
6
12B8
35
2
2
12B9
36
6
4
12B10
36
4
4
Tổng
325
80
66

4

Qua bảng khảo sát thầy thực trạng việc học sinh sử dụng Atalt lat Địa lý
trong khi học địa lý khối 12 là rất ít chỉ có 80 em có đạt tỷ lệ 25% và có 66 em
thường xuyên sử dụng Atlat khi học Địa lý đạt tỷ lệ 20% một tỷ lệ rất thấp so với số
học sinh dự thi .
2.3 . Các giải pháp đãsử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Nghiên cứu những nội dung của Atlat Đia lý Việt Nam liên quan đền
việc ra đề thi THPT Quốc gia
Atlat địa lý Việt Namthực chất là tập bản đồ, một tập nhiều bản đồ sắp
xếp lại với nhau, được viết bằng kí hiệu, màu sắc, bản đồ, bảng số liệu… Atlat
Địa lý Việt Nam và đề thi THPT quốc gia môn Địa lý được cấu trúc phù hợp với
các đơn vị sách giáo khoa Địa lý lớp 12 nên thí sinh cần nắm rõ điều này nên
đây là tài liệu rất cần thiết để học sinh tham khảo khi làm đề thi THPT Quốc gia
năm 2017. Nếu sách giáo khoa Địa lý lớp 12 được cấu trúc thành 4 đơn vị kiến
thức cơ bản là: Địa lí tự nhiên, Địa lí dân cư, Địa lí các ngành kinh tế, Địa lí các
vùng kinh tế [6], thì Atlat Địa lý Việt Nam cũng được cấu trúc tương tự như
vậy.
Dựa vào cấu trúc đề thi năm theo mẫu đề Bộ giáo dục và Đào tạo đã công
bố 2017 cho thấy, đề thi THPT quốc gia môn Địa lý gồm 40 câu tập trung vào
các vấn đề sau:
- Địa lí tự nhiên, Địa lí dân cư
-Kiểm tra kỹ năng sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam.
- Địa lí ngành, Địa lí vùng kinh tế Việt Nam.
- Kiểm tra kỹ năng xử lý số liệu, tính toán, xác định phương pháp vẽ bản đồ ,
nhận xét và giải thích biểu đồ, bảng số liệu.
Cấu trúc Atlat Địa lí Việt Nam chia thành:
- Phần 1: Địa lí tự nhiên (từ trang 4 đến trang 14).
- Phần 2: Địa lý dân cư (từ trang 15 đến trang 16).
- Phần 3: Địa lý các ngành kinh tế (từ trang 17 đến trang 25).
- Phần 4: Địa lý các ngành kinh tế (từ trang 26 đến trang 30). [ 7]
Theo các đề thi minh họa mà Bộ Giáo dục Đã công bố ta có thể thấy các

dạng đề thi có ma trận [8]

5


MA TRẬN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2017 MÔN: ĐỊA LÝ

6


Chủ đề
I. Địa lý tự nhiên
- Vị trí địa lý, phạm vi lãnh thổ
- Đặc điểm chung của tự nhiên
- Vấn đề sử dụng và bảo vệ tự nhiên
II. Địa lý dân cư
- Đặc điểm dân số và phân bố dân số
- Lao động và việc làm
- Đô thị hóa
III. Địa lý các ngành kinh tế
- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
- Một số vấn đề phát triển và phân bố
nông nghiệp
+ Phát triển nền nông nghiệp nhiệt
đới
+ Chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp
+ Vấn đề phát triển thủy sản và lâm
nghiệp
+ Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
- Một số vấn đề phát triển và phân bố

công nghiệp
+ Cơ cấu ngành công nghiệp
+ Vấn đề phát triển một số ngành
công nghiệp
+ Vấn đề tổ chức lãnh thổ công
nghiệp
- Một số vấn đề phát triển và phân bố
các ngành dịch vụ
+ Vấn đề phát triển và phân bố các
ngành dịch vụ
+ Vấn đề phát triển và phân bố
thương mại, du lịch

IV. Địa lý vùng kinh tế
- Vấn đề khai thác thế mạnh ở Trung
du và miển núi Bắc Bộ
- Vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế
theo ngành ở Đồng bằng sông Hồng
- Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở
Bắc Trung Bộ
- Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở
Duyên hải Nam Trung Bộ
- Vấn đề khai thác thế mạnh ở Tây
Nguyên

Mức độ nhận thức
Tổng
Vận Vận
Nhận
Thông

số câu
dụng dụng
biết
hiểu
thấp cao
7
3
2
2
0

3

1

1

1

0

10

3

3

3

1

10

3

2

3

2

7


Khi làm bài phần 1 ; Địa lý tự nhiên : học sinh dựa và Atlat địa lý 12 từ
trang 04 dến trang 14, khi làm bài phần 2, 3, 4 (Địa lý dân cư, địa lý ngành và
vùng kinh tế) học sinh có thể dực vào toàn bộ cuốn Atlat Việt Nam, khi làm
phần 5: Thực hành có thể tham khảo các biều đò và bảng số liệu trong các phần
phụ của các trang .
Như vậy căn cứ vào cấu trúc của Atlat Địa lý trong tất cả các nội dung của
đề thi ta đều có thể sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam để có thể làm bài mà đây là
tài liệu duy nhất mà học sinh được mạng vào phòng thi nên học sinh cần sử
dụng tối đa hiệu quả của tài liệu này khi làm bài thi THPT Quốc gia
2.3.2. Đề xuất các biện pháp hướng dẫn học sinh sử dụng Atlat Địa lý trong
khi làm bài thi THPT quốc gia.
2.3.2.1. Rèn luyện các kỹ năng sử dụng Ất lát Địa lý lớp 12
- Kỹ năng nhớ, thuộc ký hiệu : Học sinh phải đọc kỹ bảng chú giải(nằm ở
trang đầu của Atlat và trong mỗi trang Atlat cũng có bảng ký hiệu riêng). Đọc
kỹ bảng chú giải để những đối tượng địa lý nào được thể hiện trên bản đồ, cách
thức thể hiện ra sao, bảng màu sắc, ký hiệu hình học,tượng hình hay chữ viết.

So sánh đối chiếu ký hiệu màu sắc ở bảng chú giải với từng ký hiệu màu
sắc trên mỗi bản đồ trong Atlat, từ đó rút ra nhận xét về thực trạng, phân bố của
các đối tượng Địa lý trên bản đồ,
- Kỹ năng tính toán, đo đạc, so sánh, xác định vị trí, địa lý, xác định mối
liên hệ tương - hỗ, phân tích các mối quan hệ nhân quả.
- Kỹ năng sử dụng lát cắt địa hình, biểu đồ, bảng số liệu . Khi khai thác
kiến thức số liệu từ các biểu đồ trong Atlat học sinh lưu ý có rất nhều loại biểu
đồ, các biểu đồ vừa là hình vẽ cho thí sinh tham khảo so sánh với đồ thị đầu bài
thi cho hoặc tham khảo để trả lời phương án vẽ đồ thị đúng mà đề thi yêu cầu
chọn, đồng thời các biểu đồ cung cáp các số liệu cần thiết cho học sinh khi làm
bài thi. Học sinh chỉ cần tính toán, xử lý số liệu, nhận xét số liệu thì sẽ ra ngay
phần thực trạng và xu thế phát triển kinh tế xã hội.Như vậy phần này không cần
phải học thuộc sách giáo khoa mà chỉ cần kỹ năng sử dụng Atlat cho tốt là được.
- Kỹ năng trình bày, giải thích, viết báo cáo từ các kiến thức khai thác ở
Atlat .
* Cách thức sử dụng Atlat:
Nắm vững cấu trúc của Atlat bao gồm các nội dung về hành chính, địa lý
tự nhiên, địa lý kinh tế - xã hội, nắm vững nội dung từng trang Atlat gồm nội
dung chính và nội dung phụ. Học thuộc ghi nhớ và sử dụng được trang mở đầu
của Atlat, thuộc được các ký hiệu và chú giải của Atlat để vận dụng được vào
các trang bản đồ. Sau đó đọc từng trang, đọc nhiều trang .Khi đầu bài không yêu
cầu sử dụng trang cụ thể nào, nhưng để giải quyết câu hỏi, học sinh phải kết hợp
nhiều trang Atlat khác nhau.
Khi khai thác các kiến thức từ Atlat học sinh cần phải chú ý chú ý các yêu
cầu sau:
- Hiểu các hệ thống ký, ước hiệu bản đồ ( trang 3 của Atlat)
8


Nhận biết, chỉ, đọc tên các đối tượng địa lý trên bản đồ.

Xác định phương hướng, khoảng cách, vĩ độ kinh độ, tọa độ, địa lý, kích
thước, hình thái các đối tượng địa lý trên lãnh thổ.
- Xác định vị tri địa lý của một đối tượng Địa lý
- Trình bày đặc điểm của đối tượng trên bản đồ
- Xác định các mối liên hệ không gian trên bản đồ
- Xác định các mối quan hệ tương hỗ nhân - quả trên bản đồ
- Trình bày tổng hợp một số khu vực, bộ phận lãnh thổ. [3]
2.3.2.2. Các bước làm bài thi khi gặp câu hỏi về khai thác nội dung
trong Atlat Đia Lý lớp 12 .
Bước 1:Đọc kỹ đề bài, xác định rõ yêu cầu của đề bài
Bước 2: Xác đinh trang hoặc một số trang trong Atlat cần sử dụng để giải
quyết yêu cầu của đề bài.
Bước 3: Xác định loại kỹ năng làm việc làm việc với bản đồ nào cần sử
dụng đối với đề bài này.
Bước 4: Tiến hành khai thác từ Atlat
Đối với học sinh đã đọc thuộc ký hiệu thì chỉ cần nhìn vào đối tượng Địa lý
là có thể đọc được bản đồ nhưng đối với học sinh chưa thuộc ký hiệu các em
phải đối chiếu với ký hiệu ở trang mở đầu.
Khi khai thác một trang Atlat cần lưu ý khai thác tối đa những nội dung
liên quan được thể hiện trong trang đó gồm các nội dung chính (các nội dung thể
hiện trong bản đồ hình thể Việt Nam) và các nội dung phụ (Các biểu đồ, bảng
số liệu, tranh ảnh xung quanh bản đồ)
Bước 5: Thực hiện tổng hợp nội dung khai thác được từ bản đồ biết kết hợp kiến
thức đã học đúng trong tâm vào bài thi.
Ví dụ 1: dựa vào Atlat địa lý Việt Nam và các kiến thức đã học xác
định hai khu vực tập trung công nghiệp lỡn nhất nước ta:
Với 4 đáp án A,B,C,D.
Cách làm : Chúng ta không cần quan sát các đáp án chúng ta qua tâm vào câu
hỏi xác định được yêu cầu của đề bài là (Xác định khu vực tập trung công
nghiệp lớn nhất nước ta dựa vào kiến thức đã học và Atlat địa lý Việt nam).

Xác định trang Atlat cần sử dụng để làm câu hỏi này là trang Công nghiệp
chung.
Kỹ năng cần sử dụng là kỹ năng đọc, xác đinh vị trí địa lý : vị trí và tên hai khu
vực tập trung công nghiệp lớn nhất đó là Vùng công nghiệp Bắc Bộ (Đồng bằng
sông Hồng và các vùng phụ cận) và các vùng công nghiệp Nam Bộ (vùng công
nghiệp Đông Nam Bộ), nhờ vào ký hiệu và mật độ tập trung các trung tâm công
nghiệp có quy mô khác nhau (các hình trong bên trong có kích thước và ký hiệu
khác nhau) Sau khi xác định được đáp án đúng học sinh đối chiếu với các
phương án để tích đáp án đúng.
Ví dụ 2 : Câu hỏi mức khó hơn : Phân tích đặc điểm hai khu vực tập
trung công nghiệp lớn nhất nước ta: ( có Các đáp án A,B,C,D)
-

9


Cách làm : Xác định yêu cầu cảu bài gồm 2 phần xác định hai khu vực tập
trung công nghiệp lớn nhất và phân tích đặc điểm của hai khu vực đó.
Giải quyết yêu cầu 1: Xác định hai khu vực tập trung công nghiệp lớn nhất như
cách làm câu trên
Giải quyết yêu cầu 2: Phân tích hai khu vực tập trung công nghiệp lớn nhất
nước ta.
Sử dụng kỹ năng trình bày đặc điểm của đối tượng địa lý (đặc điểm của hai khu
vực tập trung công nghiệp). Khi khai thác bản đồ công nghiệp chung cần vận
dụng các kỹ năng nói trên, sử dụng tổng hợp các nội dung thể hiện trong trang
bản đồ để trình bày được đặc điểm của hai khu vực tập trung công nghiệp như :
Mức độ tập trung công nghiệp cao: Dạng lãnh thổ công nghiệp; Hình rẻ quạt, dải
công nghiệp tập trung nhiều trung tâm công nhiệp (Dẫn chứng)
2.3.2.3. Biết sử dụng đủ số bản đồ trong Atlat cho một câu hỏi
Trên cơ sở nội dung câu hỏi cần xem phải trả lời một vấn đề hay nhiều

vấn đề, học sinh có thể xác định những trang bản đồ trong Atlat cần thiết dựa
vào phần mục lục cuối cuốn Atlat (trang 31).
- Những câu hỏi trắc nghiệm địa lý chỉ cần sử dụng một trang bản đồ của Atlat
để trả lời như: Hãy trình bày nguồn tài nguyên khoáng sản ở nước ta? Với câu
hỏi này, chỉ sử dụng bản đồ "Địa chất-khoáng sản” ở trang 8 là đủ.
Câu: “Hãy nhận xét tình hình phân bố dân cư nước ta?” - chỉ cần dùng 1 bản đồ
“Dân số” ở trang 15 là đủ.
- Những câu hỏi trắc nghiệm cần dùng nhiều trang bản đồ trong Atlat để trả lời
như:
Những câu hỏi trắc nghiệm đánh giá tiềm năng (thế mạnh) của một ngành,
ví dụ: Khi đánh giá tiềm năng của ngành công nghiệp năng lượng, học sinh
không những chỉ sử dụng bản đồ khoáng sản để thấy khả năng phát triển các
ngành công nghiệp này mà còn sử dụng bản đồ công nghiệp để thấy vai trò của
ngành này với các ngành công nghiệp khác, sử dụng bản đồ sông ngòi để thấy
tiềm năng phát triển thủy điện...[4]
2.3.2.4. Một số dạng câu hỏi cần sử dụng Atlat địa lý khi làm bài thi THPT
quốc gia .
Đề thi THPT Quôc gia năm 2017 là đề thi trắc nghiệm tuy nhiên các câu dẫn
thường có dạng sau:
1. Kể tên các tỉnh giáp biển của từng vùng kinh tế nước ta?
2. Tên các quốc gía có vùng biển giáp với biển Việt Nam?
3.Kể tên 3 quần đảo và 3 đảo lớn của nước ta?
10


4. Trình bày các bộ phận hợp thành lãnh thổ nước ta?
5. Xác định các điểm cực Bắc, Nam, Đông, Tây của phần đất liền nước ta ?
6. Xác định các tỉnh biên giới của từng vùng kinh tế nước ta?
7. Nước ta địa hình núi chia thành mấy vùng ?
8. Trình bày đặc điểm địa hình của từng vùng miền núi nước ta (xác định tên

các dãy núi, tên các cao nguyên, hướng nui, hướng nghiêng của địa hình)?
9. Vùng đồng bằng sông Cửu Long có các loại khoáng sản nào?
10. Xác đinh các nguồn gốc, thời gian hoạt động, phạm vi hoạt động, hướng
gió?
11. Xác định tần suất, thời gian hoạt động, phạm vi hoạt động của bão nước ta?
12, Kể tên các tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của bão?
13. Hãy kể các lưu vực của các hệ thống sông lớn?
14. Đặc điểm sông ngòi nước ta?
15. Kể tên các nhóm đất chính ở các vùng đồi núi và đồng bằng?
16. Giải thích tại sao vùng núi có nhiều đất feralit?
17. Kể tên các thảm thực vật ở nước ta?
18. Giải thích tại sao nước ta lại có nhiều thảm thực vật?
19. Kể tên kiểu thảm thực vật, các loại động vật của Tây Nguyên và Bắc Trung
Bộ?
20.Nước ta có mấy miền tự nhiên?
21.Đặc điểm địa hình nước ta?
22.Đặc điểm sông ngòi nước ta?
23.Kể tên các vườn quốc gia nước ta?
24.Nhận xét sự phân bố dân cư nước ta?
25.Qui mô dân số và phân cấp đô thị của vùng bắc trung bộ và nam trung bộ ?
26.Xác định các ngữ hệ và và nhóm ngôn ngữ ở nước ta?
27.Nhận xét sự phân bố các dân tộc nước ta?
28.Ngữ hệ môn- khơ me phân bố ở các tỉnh nào?
29.Tây nguyên và đồng bằng sông cửu long có nhóm ngôn ngữ nào?
30. Nước ta có các vùng kinh tế nào?
31.Kể tên các tỉnh Bắc trung bộ và đồng bằng sông Cửu long?
32.Xác định GDP bình quân đầu người của vùng đông Nam Bộ?
33.Vùng Đông Nam Bộ có cửa khẩu nào?
34.Xác định các vùng nông nghiệp nước ta?
35.Sản phẩm nông nghiệp chuyên môn hóa của từng vùng nông nghiệp nước ta?

36.Kể tên các vùng chuyên canh lúa,cây công nghiệp, chăn nuôi gia súc lớn?
37.Xác định tỉnh Nghệ An có số lượng gia súc , gia cầm là bao nhiêu, sản lượng
thịt hơi xuất chuồng là bao nhiêu,tỷ lệ diện tích gieo trồng cây công nghiệp so
với diện tích toàn tỉnh là bao nhiêu, giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh so với
cả nước là bao nhiêu, tỉnh này có trung tâm công nghiệp, điểm công nghiệp và
ngành công nghiệp nào?
38.Đông Nam Bộ có giá trị sản xuất công nghiệp so với cả nước là bao nhiêu,
vùng này có trung tâm công nghiệp và điểm công nghiệp nào?
11


39.Nước ta có các hình thức tổ chức công nghiệp nào?
40. Kể tên các vùng có nhiều trung tâm công nghiệp và điểm công nghiệp?
41.Nước ta có tài nguyên du lịch nào?
42.Kể tên các trung tâm du lịch chủ yếu cảu nước ta?
43.Vùng duyên hải nam trung bộ có có các tài nguyên du lịch và các trung tâm
du lịch nào?
44.Hãy kể tên các tuyến gia thông và các đầu môi giao thông quan trọng ở nước
ta?
45.Tại sao nói thành phố Hồ Chí Minh là là đầu mối giao thông quan trọng?
46.Trình bày vị trí, giới hạn của từng vùng kinh tế trọng điểm?
47.So sánh 3 vùng kinh tế trọng điểm về quy mô và thực trạng. [5]
Trên đây là một số dạng câu hỏi mà đề thi trắc nghiệm hay lấy làm câu
dẫn học sinh có thể tham khảo, sử dụng Atlat Địa lý lớp 12 để làm rất tiện lợi.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Sau một năm học áp dụng việc hướng dẫn học sinh sử dụng Atlat làm bài
thi THPT quốc gia tôi thấy đạt được những kết quả sau
Học sinh rất phấn khởi khi biết khai thác các kiến thức trong Atlats để làm
bài thi, không phải nhớ máy móc các dữ kiện, số liệu vẫn làm được bài, các em
yêu thích môn học địa lý hơn , cuối năm số học sinh đăng ký bài thi môn khoa

học xã hội trong đó có môn địa lý rất cao.
Học sinh đã tự giác mua tài liệu Atlat địa lý để dùng trong khi học bài trên
lớp, học ôn ở nhà và sử dụng khi làm bài kiểm tra, bài thi và điểm thi môn địa lý
cuối năm theo đề khảo sát của Sở giáo dục có kết quả cao nhất so với các môn
thi khác và cao hơn nhiều so với chất lương khảo sát đầu năm.
Bảng 3: Kết quả khảo sát kiểm tra chấ lượng môn Địa lý của học sinh lớp
12 năm học 2016-2017 trường THPT Như Xuân
(thời điểm điều tra tháng 9 năm 2016)
Điểm từ
Điểm
6.5 đến
Chi chú
trên 8
7.9
360
36
144
160
12
8
Tỷ lệ %
10%
40%
44.2%
3,4%
2,2
Qua bảng số liệu trên ta thấy tỷ lệ học sinh dưới trung bình nhiều chiếm tới
50%, tỷ lệ học sinh khà giỏi ít chỉ có 5,6%, chất lượng học tập môn Địa lý của học
sinh khối 12 trường THPT Như Xuân đầu năm học rất thấp.
Số học

sinh

Điểm
dưới 3

Điểm
dưới 5

Đểm từ 5
đến 6.5

Bảng 4 : Kết quả thi khảo sát môn Địa lý trường THPT Như Xuân
(thời điểm tháng 4 năm 2017)

12


Điểm
Số học
sinh

1- 4,75

SL

%

5- 6,75
SL
%

53

15

226

63

7-8,75
SL
%

9-10
SL
%

67

10

19

3

Tổng
356

Qua bảng số liệu trên ta thấy tỷ lệ học sinh đạt điểm trung bình đã tăng
lên chiếm tới 85% tăng hơm nhiều so với đầu năm (chỉ ciếm 50%), tỷ lệ học

sinh có bài thi khá giỏi đạt tới 23 % đặc biệt đã có 3% học sinh đạt điểm 9, 10.
Như vậy sau khi trường THPT Như Xuân áp dụng việc “Hướng dẫn học sinh
trường THPT Như Xuân sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam để làm bài thi trung học
phổ thông quốc gia” thì chất lượng làm bài thi khảo sát của học sinh lớp 12 đã
có kết quả rất cao, như vậy chắc chắn rằng kỳ thi THPT quốc gia sắp tới các em
sẽ làm bài thi Địa lý với kết quả tốt.
3.KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1.Kết luận
Đề tài sang kiến kinh nghiệm đã trình bày thực trạng sử dụng Atlat địa lý
Việt Nam của học sinh trường THPT Như Xuân.
Nghiên cứu những nội dung của Atlat Đia lý Việt Nam lên quan đề việc ra
đề thi THPT Quốc gia.
Đề xuất các biện pháp hướng dẫn học sinh trường THPT Như Xuân sử
dụng Atlat Địa lý trong khi làm bài thi THPT quốc gia.
Kết quả của để tài rất hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng làm bài thi
môn địa lý lớp 12 và có thể áp dụng rộng rãi trong các trường THPT trong cả
nước.
3.2. Kiến nghị
Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo:
Cần ồn định phương thức thi THPT Quốc gia không có sự thay đổi về cấu
trúc đề thi và hình thức ra đề thi ở các năm tiếp theo.
Đối với sở Giáo dục và Đào tạo:
Cần công bố rộng rãi các SKKN có tính khả thi cao và có hiệu quả cao áp dụng
rộng rãi trong các trường để các giáo viên tham khảo và áp dụng tùy vào điều
kiện thực tế của trường mình.

13


Xác nhận của đơn vị

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.

14


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Quy chế thi THPT quốc gia năm 2017
2. Nghị quyết số 29 BCH TW khóa XI.
3. Nguồn internet: www.luyenthithptquocgia.com (thầy giáo bày mẹo cho

học sinh sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam chi thi THPT quốc gia)
4 .Nguồn internet: www.luyenthithptquocgia.com(Kỹ năng sử dụng Atlat
khi thi trắc nghiệm môn Địa lý )
5. Nguồn internet www.idialy.com/2017/01/tổng hợp 300 câu hỏi trắc
nbghieemj Atlat.htm./
6. Sách giáo khoa địa lý lớp 12 . Nhà xuất bản Giáo dục, năm 2017
7. Atlat Địa lý Việt Nam . Nhà xuất bản Giáo dục , năm 2017
8. Đề thi THPT quốc gia minh họa lần 3 môn Địa lý

15


TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá

Kết quả xếp
loại

Năm xếp loại

1

Sở dụng sơ đồ
trong giảng dạy Địa
lý

Cấp Sở

B

2002

Kinh nghiệm huy
động các nguồn lực
để xây dựng cơ sở
2
Cấp Sở
C
2016
vật chất trường
THPT Như Xuân
theo hướng chuẩn
quốc gia
DANH MỤC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG

KIẾN KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN,
TỈNH VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Đỗ Thị Phương
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng, THPT Như Xuân

16