Tổ chức dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí của động cơ đốt trong ở môn công nghệ 11 THPT gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH HÓA

TRƯỜNG THPT NHƯ XUÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TỔ CHỨC DẠY HỌC CHỦ ĐỀ HỆ THỐNG CUNG CẤP
NHIÊN LIỆU VÀ KHÔNG KHÍ CỦA ĐỘNG CƠ ĐỐT
TRONG Ở MÔN CÔNG NGHỆ 11 THPT GẮN VỚI SẢN
XUẤT KINH DOANH TẠI ĐỊA PHƯƠNG

Người thực hiện: Nguyễn Hữu Hóa
Chức vụ: TPCM
SKKN thuộc môn: Công nghệ CN

THANH HÓA NĂM 2019


MỤC LỤC
MỤC LỤC……………………………………………………………
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT, DANH MỤC BẢNG BIỂU…...
1. MỞ ĐẦU…………………………………………………………..
1.1. Lý do chọn đề tài………………………………………………
1.2. Mục đích nghiên cứu…………………………………………….
1.3. Đối tượng nghiên cứu……………………………………………
1.4. Phương pháp nghiên cứu............................................................
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm............................
2. NỘI DUNG...................................................................................
2.1. Cơ sở lí luận của đề tài.................................................................
2.1.1. Khái niệm về hoạt động sản xuất, kinh doanh……………
2.1.2. Một số loại hình hoạt động sản xuất, kinh doanh…………

2.1.3. Ý nghĩa của hoạt động SXKD đối với hoạt động giáo dục ở
trường THPT…………………………………………………………
2.1.4. Các lĩnh vực SXKD có liên hệ với môn Công nghệ 11 cấp
THPT……………………………………………………………….
2.1.5. Một số hình thức tổ chức dạy học môn Công nghệ gắn
SXKD…………………………………………………………...........
2.1.6. Quá trình tổ chức thực hiện HĐGD gắn với
SXKD………………...........................................................................
2.1.7. Thiết kế tiến trình dạy học gắn liền với SXKD tại địa
phương………………………………………………………………
2.2. Thực trạng của đề tài...................................................................
2.3. Các giải pháp giải quyết vấn đề………………………................
2.3.1. Xây dựng mối liên hệ của chủ đề các cơ cấu của ĐCĐT ở
môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động SXKD tại địa phương
2.3.2.Biên soạn giáo án dạy học chủ đề các cơ cấu của ĐCĐT ở
môn Công nghệ lớp 11 THPT gắn với SXKD tại địa
phương………………………………………………………………
2.3.3. Tiến hành dạy học thực nghiệm chủ đề các cơ cấu của
ĐCĐT ở môn Công nghệ lớp 11 THPT gắn với SXKD tại địa
phương và đánh giá kết quả đạt được……………………………….
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm ………………………….
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................
3.1. Kết luận......................................................................................
3.2. Kiến nghị....................................................................................

Trang
1
2
3
3

3
4
4
4
5
5
5
5
5
5
6
7
7
9
9
10
10
18
19
20
20
20

1


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

BCV

Báo cáo viên

ĐCĐT

Động cơ đốt trong

GD

Giáo dục

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

HĐGD

Hoạt động giáo dục

KTV

Kĩ thuật viên

KHKT

Khoa học kĩ thuật

NV

Nhân viên

SGK

Sách giáo khoa

SXKD

Sản xuất kinh doanh

THPT

Trung học phổ thông

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Trang
Bảng 1. Đánh giá kết quả của học sinh ở các lớp nhóm 1……………...
18
Bảng 2: Đánh giá kết quả của học sinh ở các lớp nhóm 2……………...
19

DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Trang
Biểu đồ 1: Kết quả dạy học theo đề tài và truyền thống………………..
19

2


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Cùng với sự phát triển chung của mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, lĩnh
vực giáo dục - đào tạo tiếp tục phát triển mạnh mẽ; thực hiện đường lối đổi mới
giáo dục - đào tạo của Đảng, Nghị quyết số 29-NQ/TW, Hội nghị Trung ương 8
( khóa XI ) xác định: Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là đổi mới
những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục
tiêu, nội dung, phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện;
đổi mới từ sự lảnh đạo của Đảng, quản lí của Nhà nước đến hoạt động quản trị
của các cơ sở giáo dục[4].
Phát triển giáo dục và đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức
sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành;
lí luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và
giáo dục xã hội.
Từ những định hướng của Nghị quyết Đại hội XI và Nghị quyết số 29NQ/TW, những năm qua Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có nhiều đợt tập huấn và
văn bản chỉ đạo làm cơ sở cho việc triển khai xây dựng kế hoạch giáo dục định
hướng phát triển năng lực và phẩm chất học sinh. Vì vậy, mục tiêu của môn
Công nghệ trong chương trình giáo dục phổ thông đã có những thay đổi được
điều chỉnh theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh.
Môn Công nghệ trong chương trình giáo dục phổ thông, đặc biệt là ở cấp
THPT phải góp phần giúp HS hình thành phẩm chất và năng lực của người lao
động, nhân cách công nhân; có khả năng tự học, tự sáng tạo và ý thức học tập
suốt đời, có những hiểu biết và khả năng lựa chọn nghề nghiệp tương lai phù
hợp với năng lực và sở thích, điều kiện kinh tế và hoàn cảnh gia đình của bản
thân.
Một trong những biện pháp để hình thành và phát triển năng lực HS là

trong dạy học phải chú trọng tạo điều kiện và yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã
vào thực tiễn cuộc sống[3]. Với môn Công nghệ cấp THPT, việc học tập gần gũi
nhất, bổ ích nhất chính là thực tiễn SXKD tại địa phương. Vì vậy, hoạt động dạy
học môn Công nghệ gắn với SXKD tại địa phương là một trong những biện
pháp thiết thực và hiệu quả trong việc hình thành, phát triển năng lực và định
hướng nghề nghiệp cho HS.
Từ những lí do trên nên tôi chọn “ Tổ chức dạy học chủ đề hệ thống
cung cấp nhiên liệu và không khí của động cơ đốt trong ở môn Công nghệ
11 THPT gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương” làm đề tài nghiên
cứu.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Khái quát cơ sở lí luận về tổ chức HĐGD trong nhà trường ở môn Công
nghệ 11 THPT gắn với SXKD tại địa phương.
Xây dựng mối liên hệ của chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và không
khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động SXKD tại địa

3


phương.
Biên soạn giáo án, câu hỏi kiểm tra đánh giá và tổ chức dạy học chủ đề hệ
thống cung cấp nhiên liệu và không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT
gắn với SXKD tại địa phương, nhằm hình thành và phát triển năng lực HS, đồng
thời cung cấp nguồn tài liệu tham khảo cho các đồng nghiệp.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Tổ chức dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí của
ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với SXKD tại địa phương.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý thuyết
Nghiên cứu tài liệu, SGK, tìm hiểu thông tin trên mạng internet để xây

dựng cơ sở lí thuyết; xây dựng mối liên hệ của chủ đề hệ thống cung cấp nhiên
liệu và không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động
SXKD tại địa phương và soạn giáo án dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên
liệu và không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động
SXKD tại địa phương.
* Phương pháp thực nghiệm
Thực nghiệm dạy học theo giáo án đã biên soạn theo chủ đề ở các lớp
khối 11 trường THPT Như Xuân, huyện Như Xuân trong năm học 2018- 2019.
Phân tích, đánh giá kết quả kiểm tra thu được sau dạy học thực nghiệm đề
tài.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
Năm học 2017- 2018 tôi đã thực hiện sáng kiến kinh nghiệm “ Tổ chức
dạy học chủ đề các cơ cấu của động cơ đốt trong ở môn Công nghệ 11 THPT
gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương ” thu được những kết quả đáng
khích lệ.
Năm học 2018- 2019 để tiếp tục phát triển mở rộng thêm, tôi đã thực hiện
sáng kiến kinh nghiệm “ Tổ chức dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu
và không khí của động cơ đốt trong ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với sản
xuất, kinh doanh tại địa phương ” .
Trong năm học 2018 – 2019 phần xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường
ở môn Công nghệ, tôi đã trình bày ý tưởng và được cả tổ đóng góp ý kiến để
hoàn thiện kế hoạch giáo dục nhà trường theo đúng định hướng phát triển năng
lực học sinh theo tinh thần đổi mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Ngoài ra, bản thân tích cực trao đổi với đồng nghiệp, động viên giáo viên
cùng tích cực dạy học gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương, đặc biệt ở bộ
môn công nghệ.

4

2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.1.1. Khái niệm về hoạt động sản xuất, kinh doanh
Hoạt động sản xuất, kinh doanh được hiểu như là quá trình tiến hành các
công đoạn từ việc khai thác sử dụng các nguồn lực sẵn có trong nền kinh tế để
sản xuất ra các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ nhằm cung cấp cho nhu cầu thị
trường và thu được lợi nhuận[2].
2.1.2. Một số loại hình hoạt động sản xuất, kinh doanh
a, Hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nông nghiệp
Hoạt động sản xuất nông nghiệp có chu kì sản xuất dài, những công việc
sản xuất phải tiến hành trong những thời gian nhất định, điều kiện tự nhiên ảnh
hưởng đến tiến độ thực hiện công việc sản xuất ở các thời kỳ rất khác nhau.
Hoạt động SXKD của loại hình nông nghiệp chủ yếu dựa vào ngành trồng trọt
và chăn nuôi[2].
b, Hoạt động sản xuất, kinh doanh trong công nghiệp
Hoạt động SXKD trong lĩnh vực công nghiệp là hoạt động trong các
ngành như cơ khí, khai thác tài nguyên, công nghiệp chế biến, công nghiệp sản
xuất hàng xuất khẩu, các ngành công nghiệp phục vụ phát triển nông nghiệp và
kinh tế nông thôn[2].
2.1.3. Ý nghĩa của hoạt động SXKD đối với hoạt động giáo dục ở trường
THPT
a, Vai trò của hoạt động SXKD đối với quá trình dạy học
- Giúp HS phát triển kỹ năng học tập, tự chiếm lĩnh kiến thức.
- Kích thích hứng thú nhận thức của HS.
- Góp phần đẩy mạnh, hướng dẫn hoạt động nhận thức cho HS.
- Phát triển trí tuệ của HS.
- Giáo dục nhân cách HS.
b, Góp phần phát triển một số kỹ năng mềm ở học sinh
- Kỹ năng giao tiếp.
- Kỹ năng lắng nghe tích cực.

- Kỹ năng trình bày suy nghĩ ý tưởng.
- Kỹ năng hợp tác.
- Kỹ năng tư duy phê phán.
- Kỹ năng đảm nhận trách nhiệm.
- Kỹ năng đặt mục tiêu.
- Kỹ năng quản lí thời gian.
- Kỹ năng tìm kiếm và xử lí thông tin.
2.1.4. Các lĩnh vực SXKD có liên hệ với môn Công nghệ 11 THPT
Công nghệ 11 chủ yếu viết về lĩnh vực công nghiệp, trong lĩnh vực công
nghiệp có bốn ngành chủ yếu là công nghiệp khai thác; luyện kim; công nghiệp
chế tạo, sản xuất cơ khí và ngành xây dựng.

5


2.1.5. Một số hình thức tổ chức dạy học môn Công nghệ gắn SXKD[5]
a, Dạy học có khai thác và sử dụng thông tin về SXKD
* Hình thức: Khai thác và sử dụng thông tin về SXKD trong quá trình thực hiện
nội dung trên lớp.
* Tiến trình
- Sưu tầm, thu thập thông tin, tư liệu, số liệu… của ngành nghề SXKD của địa
phương tại cơ sở SXKD.
- Tổ chức trên lớp cho HS tiếp thu, vận dụng thảo luận những vấn đề liên quan
đến SXKD tại địa phương.
- Giao nhiệm vụ cho HS tìm hiểu thêm một số vấn đề của cơ sở SXKD.
- Họp tổ sinh hoạt chuyên môn, rút kinh nghiệm bài học.
* Ưu điểm và hạn chế
- Ưu điểm: thực hiện dễ dàng trên lớp
- Hạn chế: khó đạt hiệu quả cao, GV phải chuẩn bị rất kĩ lưỡng.
b, Dạy học tại cơ sở sản xuất, kinh doanh

* Hình thức
- Dạy học tại thực địa
- HS học tập dưới sự tổ chức, hướng dẫn của GV và đại diện của cơ sở SXKD.
* Tiến trình
Bước 1: Chuẩn bị
- Lập danh mục các cơ sở SXKD có tại địa phương có thể đưa HS đến học tập.
- Lựa chọn nội dung cần thiết và có thể dạy học tại cơ sở SXKD.
- Khảo sát cơ sở SXKD.
Bước 2: Lập kế hoạch thực hiện và thiết kế kế hoạch bài học
- Kế hoạch cho mỗi bài học tổ chức theo hình thức dạy học tại cơ sở SXKD.
Bước 3: Triển khai tổ chức cho HS học tập tại cở sở SXKD, tổng kết, đánh giá
kết quả thực hiện và rút kinh nghiệm
* Ưu điểm, hạn chế
- Ưu điểm
+ Giúp HS hiểu rõ hơn thực tế.
+ Phù hợp với con đường và khả năng nhận thức của HS.
+ Tạo cơ hội cho HS trải nghiệm.
- Khó khăn, hạn chế
+ Phải có điều kiện về thời gian, tối thiểu là 2-3 tiết
+ Tổ chức, quản lí HS tương đối khó khăn, phức tạp.
+ Cần có kinh phí nhất định.
c, Dạy học thông qua tổ chức tham quan học tập tại cơ sở SXKD
* Hình thức: GV tổ chức, hướng dẫn HS quan sát trực tiếp đối tượng để tìm
hiểu, cảm nhận về nó.
* Tiến trình
- Công tác chuẩn bị
- Trước khi đưa HS đi tham quan
- Trong quá trình tham quan

6

- Sau buổi tham quan
* Ưu điểm, hạn chế
- Ưu điểm: HS được quan sát trực tiếp đối tượng học tập
- Hạn chế: Việc lập kế hoạch, lựa chọn cơ sở tham quan…
d, Sử dụng cơ sở SXKD để tổ chức hoạt động giáo dục khác
- Khai thác và sử dụng tư liệu về SXKD để tổ chức triễn lãm xây dựng các
chuyên đề học tập.
- Tổ chức nghiên cứu KHKT cho HS trung học.
- Giáo dục hướng nghiệp về ngành nghề SXKD ở địa phương.
2.1.6. Quá trình tổ chức thực hiện HĐGD gắn với SXKD
Bước 1: Lập danh mục cơ sở SXKD tại địa phương.
Bước 2: Lựa chọn nội dung GD/ dạy học.
Bước 3: Khảo sát cơ sở SXKD.
Bước 4: Lập kế hoạch GD/ dạy học.
Bước 5: Thực hiện HĐGD/ dạy học.
Bước 6: Sinh hoạt chuyên môn thông qua nghiên cứu bài học.
Bước 7: Tham gia trường học kết nối.
2.1.7. Thiết kế tiến trình dạy học gắn liền với SXKD tại địa phương
Xác định mối liên hệ giữa nội dung bài học với thực tế SXKD tại địa phương
Vấn đề cần giải quyết qua bài học :
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
2. Kĩ năng
3. Thái độ
4. Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho HS
II. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị của GV
2. Chuẩn bị của HS

III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động 1. Khởi động
a. Mục đích
HS sử dụng những kiến thức, kinh nghiệm của bản thân để thực hiện
nhiệm vụ có nội dung liên quan đến nội dung bài học, từ đó xác định được kiến
thức đã biết và chưa biết để hình thành nhu cầu học tập cho bản thân.
b. Nội dung
GV giao nhiệm cho HS qua các câu hỏi hoặc yêu cầu đưa ra ý kiến nhận
xét về những vấn đề có liên quan.
c. Kĩ thuật tổ chức hoạt động
- GV chuyển giao nhiệm vụ.
- HS thực hiện nhiệm vụ.
- HS trình bày, báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ.
- GV nhận xét.

7


d. Sản phẩm học tập
- Báo cáo của cá nhân trước khi thảo luận nhóm.
- Vấn đề/ câu hỏi đặt ra tiếp theo cần giải quyết.
Hoạt động 2. Hình thành kiến thức mới
a. Mục đích
Lĩnh hội kiến thức mới để giải quyết vấn đề đặt ra trong hoạt động khởi
động.
b. Nội dung
c. Kĩ thuật tổ chức hoạt động
- GV chuyển giao nhiệm vụ.
- HS thực hiện nhiệm vụ.
- HS trình bày, báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ.

- GV nhận xét.
GV đóng vai trò là người tổ chức quan sát, hướng dẫn, gợi ý, và chốt kiến
thức, kĩ năng của bài.
d. Sản phẩm học tập
Báo cáo của cá nhân đã có ý kiến bổ sung của nhóm.
Hoạt động 3. Luyện tập, thực hành
a. Mục đích
HS vận dụng tổng hợp các kiến thức mới được hình thành vào hoạt động
luyện tập/ thực hành. Qua đó, củng cố, kiểm nghiệm các kiến thức mới lĩnh hội
được.
b. Nội dung
c. Kĩ thuật tổ chức hoạt động
- GV tổ chức cho HS thực hành hoặc làm bài tập luyện tập/ bài tập tình huống.
Thực hiện qua 4 bước nêu như trên.
- HS hoạt động cá nhân hoặc nhóm để hoàn thành các câu hỏi, bài tập, bài thực
hành….Kết thúc hoạt động, HS báo cáo kết quả, GV nhận xét, đánh giá, bổ
sung…
d. Sản phẩm học tập
Báo cáo kết quả làm bài tập luyện tập, thực hành.
Hoạt động 4. Vận dụng
GV hướng dẫn HS vận dụng các kiến thức, kĩ năng đã học để thực hiện
một nhiệm vụ nào đó.
Hoạt động 5. Tìm tòi, mở rộng
GV cần khuyến khích HS tìm tòi và mở rộng kiến thức ngoài những điều
đã học trên lớp, ngoài nội dung đã trình bày trong SGK. HS có thể tự đặt ra các
tình huống có vấn đề nảy sinh từ nội dung bài học, từ thực tiễn cuộc sống, vận
dụng các kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết bằng những cách khác nhau.

8

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Trước đây, thực hiện nguyên lý“ Học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với
thực tiễn, nhà trường gắn liền với gia đình và xã hội ”, đã có một số mô hình
trường vừa học vừa làm, tuy nhiên việc tổ chức dạy học gắn với SXKD chưa
được nhìn nhận trên góc độ lý luận dạy học nên không đem lại hiệu quả GD
cao[1]. Trong nhà trường đã xây dựng các phòng học thí nghiệm, thực hành cho
các bộ môn, nhưng việc đầu tư này đem lại kết quả chưa cao do nguồn kinh phí
còn nhiều hạn chế đặc biệt là các trường ở Miền núi, trong đó có trường THPT
Như Xuân của huyện miền núi Như Xuân.
Gần đây, trong mô hình trường học mới, một trong những hoạt động được
đặt ra là tổ chức cho HS vận dụng và mở rộng kiến thức, kỹ năng trong nhà
trường vào thực tế SXKD của địa phương[2]. Với việc khai thác các thành tố
của hoạt động SXKD ở địa phương làm nguồn tri thức, làm phương tiện dạy
học, GD rất ít khi được quan tâm hoặc nếu có thường mang tính tự phát, tính
chủ động, sáng tạo chưa cao, nên vai trò, thế mạnh của những hoạt động SXKD
đa dạng, phong phú ở địa phương gần như chưa được giáo viên quan tâm, biết
đến và tận dụng.
Tổ chức tốt HĐGD trong nhà trường gắn liền được với SXKD tại địa
phương, chúng ta có thể sử dụng cơ sở hạ tầng, kỹ thuật đã có của các cơ sở
SXKD. Chúng ta có thể tiết kiệm được một khoản ngân sách đầu tư vào các
phòng bộ môn, thực hành của nhà trường. Dưới dạng công cụ, thiết bị dạy học,
các thành tố của hoạt động SXKD giúp cho quá trình học tập của HS trở nên hấp
dẫn hơn, HS hứng thú học tập và hiểu bài sâu sắc hơn, phát triển tư duy độc lập
sáng tạo, GD tư tưởng, đạo đức cho HS, từ đó các em có thể định hướng nghề
nghiệp cho bản thân trong tương lai.
Trong năm học 2017- 2018 Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa đã tổ chức
các đợt tập huấn cho GV về “ Phương pháp và kĩ thuật tổ chức hoạt động học
theo nhóm và hướng dẫn học sinh tự học”; “ Xây dựng và thực hiện kế hoạch
giáo dục định hướng giáo dục trong nhà trường gắn với SXKD tại địa phương”,

thế nhưng các tài liệu này chỉ mang tính khái quát cho môn học.
Vì vậy, trên cơ sở tài liệu và kiến thức đã tiếp thu được từ các đợt tập
huấn do Sở tổ chức, tôi mong muốn biên soạn tài liệu tổ chức dạy học chủ đề hệ
thống cung cấp nhiên liệu và không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT
gắn với SXKD tại địa phương, để giảng dạy cho các em HS tại trường THPT
Như Xuân, huyện Như Xuân, đồng thời làm tài liệu tham khảo cho đồng nghiệp.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
- Xây dựng mối liên hệ của chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động SXKD tại địa
phương.
- Biên soạn giáo án dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với SXKD tại địa phương.
- Tiến hành dạy học thực nghiệm và kiểm tra, đánh giá, so sánh kết quả thu được
sau dạy học thực nghiệm.

9


2.3.1. Xây dựng mối liên hệ của chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và
không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động SXKD
tại địa phương
Nội dung

Cơ sở hoạt động SXKD tại địa phương

- Các nhà máy, doanh nghiệp chế tạo, lắp
ráp ô tô, xe máy, tàu, thuyền, máy chuyên
dùng sử dụng ĐCĐT.
Chủ đề: Hệ thống cung cấp - Các nhà máy, cơ sở sản xuất phụ tùng
nhiên liệu và không khí của ôtô, xe máy, tàu, thuyền, máy chuyên dùng

động cơ đốt trong
sử dụng ĐCĐT.
- Các cơ sở, trạm bảo dưỡng, sửa chữa và
các doanh nghiệp kinh doanh về ô tô, xe
máy, tàu, thuyền, máy chuyên dùng sử
dụng ĐCĐT.
2.3.2.Biên soạn giáo án dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và
không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ lớp 11 THPT gắn với SXKD tại địa
phương
CHỦ ĐỀ: HỆ THỐNG CUNG CẤP NHIÊN LIỆU VÀ KHÔNG KHÍ CỦA
ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG (3 tiết)
Bài học được xây dựng trên cơ sở tích hợp 2 bài trong nội dung chương
trình SGK Công nghệ 11 là:
Bài 27: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ xăng
Bài 28: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ điêzen
* Hướng dẫn tóm tắt:
1) Xác định mối liên hệ nội dung bài học với SXKD tại địa phương
Xây dựng chủ đề "Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí của ĐCĐT"
gắn liền với sản SXKD tại địa phương sẽ giúp cho HS phát triển phẩm chất và
năng lực, góp phần giải quyết các vấn đề thực tiễn, thực hiện việc tư vấn nghề
nghiệp, hướng nghiệp. Sau khi học song bài này giúp HS có thể nắm được
nhiệm vụ, phân loại, cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống cung cấp nhiên
liệu và không khí của trong ĐCĐT, bước đầu hình thành kỹ năng đọc sơ đồ cấu
tạo, sơ đồ nguyên lý hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí của ĐCĐT là cơ
sở để tìm hiểu sâu hơn về ĐCĐT.
Mối liên hệ với hoạt động SXKD ở địa phương như sau: Cơ sở sửa chữa
xe máy Thanh Hùng; Cửa hàng bán và sửa chữa máy nông nghiệp Đệ Thu…tại
địa chỉ thị trấn Yên Cát, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
2) Những công việc chuẩn bị cho phương án tổ chức dạy học
Đối với GV:

Bước 1: Khảo Sát cơ sở: Đây là bước rất quan trọng, bài này giới thiệu
10


cơ sở sửa chữa xe máy Thanh Hùng ( địa chỉ KP2, thị trấn Yên Cát, huyện Như
Xuân, tỉnh Thanh Hóa).
Thông tin thêm về cơ sở sản xuất, kinh doanh
Tên cơ sở: Cơ sở sửa chữa xe máy Thanh Hùng
Địa chỉ: đia chỉ KP2, thị trấn Yên Cát, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa
Hoạt động của cơ sở: sửa chữa, mua bán xe máy và máy nông nghiệp
Nhân lực: 02 nhân viên, KTV
Bước 2: Lựa chọn nội dung:
- Chủ đề: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí của ĐCĐT có nội dung tập
trung vào nhiệm vụ, phân loại, cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống cung
cấp nhiên liệu và không khí của trong ĐCĐT( động cơ xăng và diezen).
Qua khảo sát cơ sở sản xuất, kinh doanh……nhận thấy cơ sở đủ điều kiện
để học tập.
Bước 3: Lập kế hoạch dạy học:
Nội dung bao gồm: soạn kế hoạch bài học; chuẩn bị cơ sở vật chất,
phương tiện dạy học; liên hệ cơ sở để tổ chức dạy học.
- Liên hệ cơ sở sản xuất, kinh doanh để tổ chức dạy học theo chủ đề.
- Lập kế hoạch bài học.
3) Kế hoạch dạy học
A, MỤC TIÊU BÀI HỌC
1, Kiến thức, kĩ năng, thái độ
a, Kiến thức
- Biết được nhiệm vụ và phân loại của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không
khí trong động cơ xăng.
- Biết được cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống cung cấp nhiên liệu và
không khí trong động cơ xăng.

- Biết được nhiệm vụ, cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống cung cấp nhiên
liệu và không khí trong động cơ điêzen.
b, Kỹ năng
- Đọc hiểu được sơ đồ cấu tạo, sơ đồ nguyên lí của hệ thống cung cấp nhiên liệu
và không khí trong động cơ xăng.
- Đọc được sơ đồ nguyên lý của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong
động cơ điêzen.
c, Thái độ
- Có ý thức tìm hiểu về ĐCĐT, qua đó sử dụng ĐCĐT hợp lý góp phần nâng cao
tuổi thọ của động cơ.
- Nhận thức ý nghĩa của việc nghiên cứu ĐCĐT từ đó có thái độ nghiêm túc học
tập tìm hiểu về KHKT, bước đầu có thói quen tìm tòi sáng tạo khoa học.
2, Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ kĩ thuật.
- Năng lực sử dụng công nghệ cụ thể.
- Năng lực tự học và tự quản lí.
- Năng lực giải quyết vấn đề.

11


- Năng lực hợp tác.
B, HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Bài học được thực hiện theo 3 giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1: (1 tiết): Thực hiện trên lớp. Nội dung bao gồm:
- Tìm hiểu về nhiệm vụ, phân loại của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không
khí trong động cơ xăng.
- Tìm hiểu về cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế
hòa khí và hệ thống phun xăng.
- Tìm hiểu về nhiệm vụ, cấu tạo, nguyên lý làm việc của hệ thống cung cấp

nhiên liệu và không khí trong động cơ điêzen.
Giai đoạn 2: (1 tiết quy đổi) Thực hiện tại cơ sở sửa chữa xe máy Thanh Hùng.
Nội dung bao gồm:
- BCV trình bày về nhiệm vụ, phân loại, cấu tạo, nguyên lí làm việc của hệ
thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ xăng. Trình bày về nhiệm
vụ, cấu tạo, nguyên lí làm việc của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
trong động cơ điêzen. Những đặc điểm cần lưu ý khi sử dụng ĐCĐT.
- HS quan sát, lắng nghe, ghi chép những nội dung tiếp thu được từ kết quả báo
cáo trình bày của BCV.
- HS trao đổi với BCV hoặc GV về những nội dung còn chưa hiểu, chưa rõ.
Giai đoạn 3: (1 tiết) Thực hiện trên lớp
- HS báo cáo kết quả thu được sau khi tham quan, học tập tại cở sở sửa chữa xe
máy Thanh Hùng.
- GV hệ thống hóa kiến thức bài học và tổ chức hoạt động luyện tập, củng cố.
- GV giao cho nhóm HS vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề trong thực tế
và tìm hiểu thêm một số ngành nghề liên quan đến chủ đề bài học.
- GV đưa ra câu hỏi kiểm tra đánh giá cho HS làm, tiến hành đánh giá, phân tích
kết quả thu được.
* Hướng dẫn cụ thể
Tiết 1: Thực hiện trên lớp
C, Tiến trình tổ chức
1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ ( 5 phút)
CH? Trình bày nhiệm vụ và phân loại hệ thống làm mát?
HS: trả lời câu hỏi
3. Tiến trình dạy học
Hoạt động 1: Khởi động(5 phút)
- GV cho HS xem một đoạn video ngắn về sự hoạt động của ĐCĐT, sau đó đưa
ra các câu hỏi để HS trả lời.
Câu hỏi 1: Để ĐCĐT hoạt động được thì cần phải làm gì?

Gợi ý: Cần cung cấp nhiên liệu và không khí cho động cơ.
Câu hỏi 2: Cung cấp nhiên liệu và không khí cho ĐCĐT từ đâu?
Gợi ý: Việc cung cấp nhiên liệu và không khí cho ĐCĐT bởi hệ thống cung cấp
nhiên liệu và không khí.

12


- GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS, dẫn dắt các em vào bài học mới.
- GV chia lớp thành 4 nhóm và chuyển giao nhiệm vụ cho các nhóm.
Nhóm 1: Nghiên cứu nội dung phần I, bài 27- SGK Công nghệ 11 và tài liệu liên
quan để trả lời câu hỏi sau: Nhiệm vụ của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không
khí trong động cơ xăng? Phân loại của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không
khí trong động cơ xăng?
Nhóm 2: Nghiên cứu nội dung phần II, bài 27- SGK Công nghệ 11 và tài liệu
liên quan để trả lời câu hỏi sau: Cấu tạo của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa
khí? Nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí?
Nhóm 3: Nghiên cứu nội dung phần III, bài 27- SGK Công nghệ 11 và tài liệu
liên quan để trả lời câu hỏi sau: Cấu tạo của hệ thống phun xăng? Nguyên lí làm
việc của hệ thống phun xăng?
Nhóm 4: Nghiên cứu nội dung bài 28- SGK Công nghệ 11 và tài liệu liên quan
để trả lời câu hỏi sau: Nhiệm vụ của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
trong động cơ điêzen? Cấu tạo của hệ thống? Nguyên lí làm việc của hệ thống?
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức( 30 phút)
1, Mục đích
- HS hiểu được nhiệm vụ và phân loại của hệ thống cung cấp nhiên liệu và
không khí trong động cơ xăng.
- HS hiểu được nhiệm vụ của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong
động cơ điêzen.
- HS hiểu được cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ

chế hòa khí.
- HS hiểu được cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống phun xăng.
- HS hiểu được cấu tạo và nguyên lí làm việc của của hệ thống cung cấp nhiên
liệu và không khí trong động cơ điêzen.
- Thông báo và hướng dẫn HS về mục đích, nội dung tham quan và các công
việc cần chuẩn bị cho buổi tham quan tại cơ sở sửa chữa xe máy Thanh Hùng.
2, Nội dung
- Tổ chức, hướng dẫn các nhóm thực hiện các nhiệm vụ.
- Thông báo và hướng dẫn HS các vấn đề: công việc chuẩn bị cho buổi tham
quan, nội dung tham quan, viết báo cáo thu hoạch và những lưu ý trong buổi
tham quan (giờ giấc, an toàn giao thông, an toàn lao động, ý thức chấp hành nội
quy của cơ sở tham quan,...).
3, Kĩ thuật tổ chức hoạt động
Hoạt động này được tiến hành trên lớp dưới sự hướng dẫn của GV, gồm 2
phần:
a, Tổ chức, hướng dẫn các nhóm HS thực hiện các nhiệm vụ mà GV đã giao
- GV có thể yêu cầu học sinh đọc SGK, quan sát hình ảnh do giáo viên cung cấp,
trao đổi thảo luận theo nhóm để thực hiện các nhiệm vụ ( GV yêu cầu các nhóm
thực hiện trao đổi thảo luận trong thời gian 10 phút).
- GV phát cho phát cho mỗi nhóm HS một tờ giấy khổ A 1 làm phiếu học tập để
ghi phần thu hoạch của nhóm mình.

13


- HS các nhóm làm việc cá nhân và làm việc nhóm, để hoàn thành nhiệm vụ,
thảo luận và thống nhất kết quả và ghi vào phiếu học tập .
- GV quan sát, hướng dẫn HS các nhóm khi nhận thấy các em gặp khó khăn
trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
- GV yêu cầu đại diện nhóm 1 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội

dung thu hoạch được của nhóm ( GV yêu cầu nhóm1 thực hiện trình bày trong
thời gian 3 phút).
+ Đại diện nhóm 1 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội dung mà
nhóm mình đã nghiên cứu được.
+ Các nhóm còn lại thảo luận, đóng góp ý kiến của mình và có thể đặt câu hỏi
cho nhóm 1 như:
Câu hỏi: Tại sao phải hòa trộn không khí và xăng?
+ Đại diện nhóm 1 trả lời câu hỏi.
Câu hỏi: Tại sao phải cung cấp hòa khí với lượng và tỉ lệ phù hợp với các chế
độ làm việc của động cơ?
+ Đại diện nhóm 1 trả lời câu hỏi.
Gợi ý câu trả lời:
(1) Động cơ xăng ở kì nạp là nạp hòa khí, vì vậy phải….
(2) Để phù hợp với chế độ làm việc của động cơ, khi xe chạy nhanh….
+ GV có thể trình chiếu thêm hình ảnh cho HS xem, kết hợp giải thích thêm về
câu trả lời của nhóm 1 nếu thấy cần thiết.
+ GV kết luận lại nội dung nhóm 1 trình bày và giải thích những câu hỏi liên
quan của HS nếu có.
- GV yêu cầu đại diện nhóm 2 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội
dung thu hoạch được của nhóm ( GV yêu cầu nhóm 2 thực hiện trình bày trong
thời gian 3 phút).
+ Đại diện nhóm 2 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội dung mà
nhóm mình đã nghiên cứu được.
+ Các nhóm còn lại thảo luận, đóng góp ý kiến của mình và có thể đặt câu hỏi
cho nhóm 2 như:
Câu hỏi: Hệ thống nhiên liệu trên xe máy có bơm xăng không? Tại sao cấu tạo
như vậy mà hệ thống vẫn làm việc được?
+ Đại diện nhóm 2 trả lời câu hỏi.
Gợi ý câu trả lời: Không có bơm xăng. Hệ thống vẫn làm việc được vì….
+ GV có thể GV có thể trình chiếu thêm hình ảnh cho HS xem, kết hợp giải

thích thêm về câu trả lời của nhóm 2 nếu thấy cần thiết.
+ GV kết luận lại nội dung nhóm 2 trình bày và giải thích những câu hỏi liên
quan của HS nếu có.
- GV yêu cầu đại diện nhóm 3 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội
dung thu hoạch được của nhóm ( GV yêu cầu nhóm 3 thực hiện trình bày trong
thời gian 3 phút).
+ Đại diện nhóm 3 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội dung mà
nhóm mình đã nghiên cứu được.

14


+ Các nhóm còn lại thảo luận, đóng góp ý kiến của mình và có thể đặt câu hỏi
cho nhóm 3 như:
Câu hỏi: Trên hệ thống phun xăng bộ phận nào là quan trọng nhất? Tại sao?
+ Đại diện nhóm 3 trả lời câu hỏi
Gợi ý câu trả lời: Các cảm biến là bộ phận quan trọng nhất. Vì nếu cảm biến….
+ GV có thể GV có thể trình chiếu thêm hình ảnh cho HS xem, kết hợp giải
thích thêm về câu trả lời của nhóm 3 nếu thấy cần thiết.
+ GV kết luận lại nội dung nhóm 3 trình bày và giải thích những câu hỏi liên
quan của HS nếu có.
- GV yêu cầu đại diện nhóm 4 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội
dung thu hoạch được của nhóm ( GV yêu cầu nhóm 4 thực hiện trình bày trong
thời gian 3 phút).
+ Đại diện nhóm 4 mang phiếu học tập gián lên bảng và trình bày nội dung mà
nhóm mình đã nghiên cứu được.
+ Các nhóm còn lại thảo luận, đóng góp ý kiến của mình và có thể đặt câu hỏi
cho nhóm 4 như:
Câu hỏi 1: Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ điêzen bộ
phận nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Câu học 2: Tại sao nhiên liệu phun vào xilanh lại phải có áp suất cao?
Gợi ý câu trả lời:
Câu hỏi 1: Bơm cao áp là bộ phận quan trọng nhất. Vì bơm cao áp….
Câu hỏi 2: Vì cuối kì nén trong xilanh có áp suất cao.
b, Thông báo kế hoạch, mục đích, nội dung và một số vấn chuẩn bị trước khi
tham quan, học tập tại cơ sở sửa chữa xe máy Thanh Hùng ở tiết sau(1 phút)
* Đối với kỹ thuật viên, báo cáo viên:
- Trước khi tiến hành, GV trao đổi, thảo luận và thỏa thuận chức năng, nhiệm
vụ, phương pháp tiến hành với BCV.
- Trong quá trình tổ chức, hướng dẫn HS tham quan, BCV phối hợp cùng GV để
thực hiện nhiệm vụ đảm bảo chất lượng, hiệu quả và an toàn.
- Trả lời các câu hỏi theo yêu cầu của HS.
* Đối với GV:
- Trao đổi với HS về thời gian, địa điểm tập trung để học tập tại cơ sở tham
quan.
- Đưa ra những yêu cầu đối với HS để thực hiện tốt buổi tham quan.
- Yêu cầu HS về nhà siêu tầm những câu hỏi có liên quan đến bài học để đặt câu
hỏi cho BCV.
- Đưa HS đến cơ sở tham quan, học tập.
* Đối với học sinh:
- Trước buổi thăm quan, HS cần chuẩn bị về: các nội dung cần tìm hiểu và cách
thức thu thập thông tin; kế hoạch thực hiện và phân chia nhiệm vụ cho từng
thành viên trong nhóm; các câu hỏi và cách trao đổi để BCV của cơ sở tham
quan giải đáp.
Học sinh thực hiện hoạt động tham quan cần đảm bảo yêu cầu sau:

15


- Ăn mặc gọn gàng; di chuyển từ trường đến cơ sở tham quan đảm bảo an toàn,

đúng giờ.
- HS ghi chép và thu thập thông tin (có thể sử dụng máy ảnh, máy quay phim)
theo các nội dung yêu cầu tìm hiểu. Trao đổi với BCV của cơ sở tham quan về
một số vấn đề liên quan đến bài học.
- Luôn tuân thủ hướng dẫn của GV, BCV, NV của cơ sở tham quan.
4, Sản phẩm học tập
Báo cáo của các nhóm về các nội dung tìm hiểu được.
Tiết 2: Thực hiện tại cơ sở sửa chữa xe máy Thanh Hùng
- GV đến địa điểm tập trung, đúng thời gian để đưa HS đến địa điểm học tập tại
cơ sở Thanh Hùng, Khu phố 2, thị trấn Yên Cát, huyện Như Xuân.
- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV để đi đến nơi tham quan, học tập.
- HS học tập tại cở sở theo giới thiệu của BCV, ghi chép nội dung thu được và
đưa ra những câu hỏi cần thiết.
- GV tổng kết buổi tham quan, học tập tại cơ sở và cảm ơn cơ sở sửa chữa xe
máy Thanh Hùng.
Tiết 3: Thực hiện trên lớp
Hoạt động 3: Luyện tập, thực hành
a. Mục đích
HS vận dụng tổng hợp các kiến thức mới được hình thành vào hoạt động
luyện tập, thực hành. Qua đó, củng cố, kiểm nghiệm lại các kiến thức mới lĩnh
hội được.
b. Nội dung
- GV cho HS báo cáo lại kết quả thu được sau buổi học tập tại cơ sở sử chữa xe
máy Thanh Hùng.
- GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS tại cơ sở tham quan và những
hạn chế để thực hiện các buổi sau được tốt hơn.
- GV yêu cầu HS đọc phần thông tin bổ sung và quan sát hình 27.3 SGK để nêu
nguyên lí làm việc của bộ chế hòa khí.
- HS thực hiện nhiệm vụ.
- GV nhận xét, đánh giá và đặt câu hỏi để HS trả lời như:

Câu hỏi 1: Bướm ga và bướm gió được điều khiển bởi bộ phận nào?
Câu hỏi 2: Trong hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí trong động cơ
điêzen nếu thiếu bơm cao áp có được không?
Gợi ý trả lời:
Câu hỏi 1: Bướm ga được điều khiển bằng tay ga. Bướm gió được điều khiển
bởi tay E.
Câu hỏi 2: Không được vì….
c. Kĩ thuật tổ chức hoạt động
- GV cho HS báo cáo lại kết quả thu được sau buổi học tập tại cơ sở sử chữa xe
máy Thanh Hùng.

16


- GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS tại cơ sở tham quan và những
hạn chế để thực hiện các buổi sau được tốt hơn.
- GV tổ chức cho HS tìm hiểu về bộ chế hòa khí và yêu cầu HS nêu nguyên lí
làm việc của bộ chế hòa khí.
- HS hoạt động cá nhân hoặc nhóm để hoàn thành yêu cầu và trả lời các câu hỏi,
….Kết thúc hoạt động, HS báo cáo kết quả, GV nhận xét, đánh giá, bổ sung…
d. Sản phẩm học tập
Báo cáo kết quả trả lời các câu hỏi.
Hoạt động 4. Vận dụng
1, Mục đích
GV yêu cầu và hướng dẫn HS vận dụng những kiến thức đã thu được để
trả lời một số vấn đề hay gặp về hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí của
ĐCĐT.
2, Nội dung
- Hoạt động này được thực hiện trên thực tế đời sống qua hệ thống câu hỏi thực
tế trong sản xuất, sử dụng và sửa chữa ĐCĐT

- GV đưa ra cho HS một số nhiệm vụ thông qua các câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Giải thích thuật ngữ “Kéo E” ở động cơ xăng và“Kéo E” ở động cơ
điêzen?
Câu hỏi 2: Tại sao ở một số xe máy khi dựng nghiêng thì có hiện tượng xăng
chảy ra ngoài?
- Gợi ý trả lời
Câu hỏi 1:+ Kéo E ở động cơ xăng là đóng hoàn toàn bướm gió lại.
+ Kéo E ở động cơ điêzen là xoay cần pít tông của bơm cao áp….
Câu hỏi 2: Khi dụng nghiêng xe có hiện tượng xăng chảy ra ngoài là do kim bị
mòn làm cho xăng chảy xuống bầu phao nhiều hơn….
3, Kỹ thuật tổ chức hoạt động
- Trước khi kết thúc tiết học thứ ba, GV giao nhiệm vụ, hướng dẫn HS cách tìm
hiểu (có thể qua sách, báo, internet) về các vấn đề nêu trên. Nếu tại địa phương
ít có cơ sở SXKD thì đề nghị học sinh tìm hiểu qua sách báo, tài liệu, internet,...
- GV hướng dẫn HS cách viết báo cáo thu hoạch.
- Dặn dò HS nộp báo cáo vào tiết học tiếp theo.
- Vào tiết học tiếp theo, GV có thể dành ít phút nhận xét, đánh giá báo cáo và
mở rộng kiến thức cho HS.
4, Sản phẩm học tập
Báo cáo thu hoạch của HS trả lời các câu hỏi trên.
Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng
1, Mục đích
Yêu cầu và hướng dẫn HS tiếp tục nghiên cứu học hỏi thêm về hệ thống
cung cấp nhiên liệu và không khí của ĐCĐT.
2, Nội dung

17


a, Hoạt động này được thực hiện trên thực tế đời sống qua hệ thống câu hỏi thực

tế trong sản xuất, sử dụng và sửa chữa ĐCĐT
- GV giao cho HS về nhà thực hiện một số nhiệm vụ thông qua các câu hỏi sau
Câu hỏi 1: Tại sao khi sử dụng xe máy dùng bộ chế hòa khí mà bị hết xăng, ta
kéo E thì xe có thể chạy thêm được một quãng đường nhất định nữa. Hay khi xe
khó khởi động ta kéo E ra thì xe khởi động đễ hơn?
- Gợi ý trả lời:
Câu hỏi 1: Khi xe hết xăng ta kéo tay E, lúc này bướm gió đóng kín….
b, Tìm hiểu một số ngành nghề SXKD ở địa phương có liên quan đến ĐCĐT
GV yêu cầu HS về nhà tìm hiểu
3, Kỹ thuật tổ chức hoạt động
- Trước khi kết thúc tiết học thứ ba, GV giao nhiệm vụ, hướng dẫn HS cách tìm
hiểu (có thể qua sách, báo, internet) về các vấn đề nêu trên. Nếu tại địa phương
ít có cơ sở SXKD thì đề nghị học sinh tìm hiểu qua sách báo, tài liệu, internet,...
- GV hướng dẫn HS cách viết báo cáo thu hoạch.
- Dặn dò HS nộp báo cáo vào tiết học tiếp theo.
- Vào tiết học tiếp theo, GV có thể dành ít phút nhận xét, đánh giá báo cáo và
mở rộng kiến thức cho HS.
4, Sản phẩm học tập
Báo cáo thu hoạch của HS trả lời các câu hỏi trên.
2.3.3. Tiến hành dạy học thực nghiệm chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu
và không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với SXKD tại địa
phương và đánh giá kết quả đạt được
Tôi đã chọn hai nhóm lớp của khối 11 tại trường THPT Như Xuân, huyện
Như Xuân để tiến hành dạy thực nghiệm theo chủ đề trong năm học 2018- 2019:
- Nhóm 1 dạy học theo đề tài: gồm các lớp 11B6, 11B8, kết quả đánh giá thể hiện
ở bảng 1.
- Nhóm 2 dạy học truyền thống: gồm các lớp 11B1, 11B2, kết quả đánh giá thể
hiện ở bảng 2.
Quá trình dạy thực nghiệm được tiến hành từ ngày 4/3/2019 đến ngày
20/3/2019. Kết quả khảo sát sau khi dạy thực nghiệm thu được như sau:

Bảng 1. Đánh giá kết quả của học sinh ở các lớp nhóm 1
Lớp

Sĩ
số

11B6
11B8

37
31
68

Trung
bình

Hứng thú, tích
cực( HT,TC)
Số lượng
%
34
27
61

91.89
87.10
89.5

Hiểu bài
( HB)

Số lượng
%
34
26
60

91.89
83.87
87.88

Biết vận dụng
( BVD)
Số lượng
%
31
23
54

83.78
74.19
78.99

18


Bảng 2: Đánh giá kết quả của học sinh ở các lớp nhóm 2
Hứng thú, tích
Hiểu bài
Biết vận dụng
Lớp

Sĩ số
cực( HT,TC )
( HB )
( BVD)
Số lượng
%
Số
%
Số lượng
%
lượng
11B1
33
19
57.58
20
57.14
20
57.14
11B2
38
21
55.26
21
55.26
20
52.63
Trung
71
40

56.42
41
56.2
40
54.89
bình
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
So sánh kết quả khảo sát thu được qua bảng số liệu( bảng 1 và bảng 2), tôi
nhận thấy: HS ở những lớp được học tập theo phương pháp dạy học tích cực gắn
liền với tham quan, học tập tại các cơ sở SXKD đạt kết quả cao hơn( thể hiện ở
biểu đồ 1).
90
80
70
60
50

Nhóm 1
Nhóm 2

40
30
20
10
0

HT, TC

HB

BVD

Biểu đồ 1: Kết quả dạy học theo đề tài và truyền thống
Từ thực tiễn khi thực hiện theo sáng kiến kinh nghiệm, các kết quả đạt
được như sau:
1. Chất lượng giáo dục được nâng cao, giáo viên chủ động, tích cực, sáng
tạo. Thông qua các hoạt động giáo dục tại cơ sở SXKD ở địa phương giáo viên
tích lũy thêm được các kĩ năng, kinh nghiệm kĩ thuật của các BCV, KTV.
2. Học sinh được làm quen với vật thật, đã tạo được cho các em sự hứng
thú, tích cực trong học tập, chủ động tìm tòi, nghiên cứu để lĩnh hội kiến thức.
Các em đã biết hợp tác với nhau trong công việc, đa số các em hiểu bài, chất
lượng giáo dục được nâng cao.
19


3. Một số em bước đầu đã hình thành ý tưởng, dự án nghiên cứu KHKT,
định hình cho việc lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai.
4. Khi dạy học gắn với SXKD tại địa phương, chúng ta sử dụng trang thiết
bị, cơ sở vật chất của cơ sở SXKD, giúp nhà trường tiết kiệm được một phần
ngân sách đầu tư mua sắm các trang thiết bị phục vụ cho dạy học bộ môn.
5. Giáo viên ở các bộ môn trong trường bước đầu đã nhận thấy tính hiệu
quả, chất lượng học tập của dạy học gắn liền với SXKD tại địa phương.
6. Dạy học gắn với SXKD đạt được hiệu quả tốt nhất cần phải có sự quan
tâm, giúp đỡ và tạo điều kiện về thời gian và kinh phí của ban giám hiệu để giáo
viên có thể thực hiện tốt công việc. Bên cạnh đó để dạy học được thành công đòi
hỏi sự nhiệt tình và trách nhiệm của giáo viên.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Sau một thời gian thực hiện đề tài, các kết quả chính đạt được như sau:

1. Xây dựng mối liên hệ của chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và
không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với hoạt động SXKD tại
địa phương.
2. Biên soạn giáo án dạy học chủ đề hệ thống cung cấp nhiên liệu và
không khí của ĐCĐT ở môn Công nghệ 11 THPT gắn với SXKD tại địa
phương, để bản thân vận dụng vào trong quá trình giảng dạy nhằm nâng cao,
hình thành và phát triển năng lực HS, đồng thời cung cấp nguồn tài liệu tham
khảo cho các đồng nghiệp.
3. Dạy học thực nghiệm theo sáng kiến tại trường THPT Như Xuân trong
năm học 2018 - 2019, đánh giá kết quả thu được sau đợt dạy thực nghiệm, kết
quả thể hiện trong sáng kiến.
4. Sáng kiến kinh nghiệm có thể vận dụng để giảng dạy tại các trường
THPT của huyện Như Xuân và ở các trường THPT khác trong tỉnh, ngành.
5. Sáng kiến kinh nghiệm có thể phát triển thêm với các chủ đề dạy học
mới trong chương trình môn Công nghệ THPT.
3.2. Kiến nghị và đề xuất
Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo, mở thêm nhiều hơn nữa các đợt tập
huấn, chuyên đề và cung cấp thêm tài liệu tham khảo cho giáo viên về các chủ
đề dạy học ở môn Công nghệ gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương.
Đối với nhà trường cần tạo điều kiện tối đa về thời gian và kinh phí để
giáo viên thực hiện được công tác cho học sinh đi tham quan, học tập tại các cơ
sở sản xuất kinh doanh tại địa phương.
Đối với giáo viên phải nhiệt tình, trách nhiệm, bên cạnh đó giáo viên cần
căn cứ vào tình hình thực tế của từng nhà trường, từng địa phương để lựa chọn
cơ sở sản xuất, kinh doanh tại địa phương mình cho phù hợp với bài học, từ đó
áp dụng một cách cho phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả của đề tài.

20

Do thời gian, điều kiện có hạn nên đề tài còn nhiều hạn chế, tồn tại rất
mong nhận được sự quan tâm góp ý và cho ý kiến nhận xét của các cấp quản lí,
đồng nghiệp để tôi hoàn thiện và nghiên cứu sâu hơn trong thời gian tới.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 20 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến của mình,
không sao chép nội dung của người khác.
Tác giả

Nguyễn Hữu Hóa

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]
[2]
[3]
[4]
[5]

/> /> /> />Tài liệu hội thảo- tập huấn Xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục định
hướng phát triển năng lực học sinh và tổ chức hoạt động giáo trong nhà
trường gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phương.

22

PHỤ LỤC
MỘT SỐ HÌNH ẢNH GIẢNG DẠY TRÊN LỚP THEO CHỦ ĐỀ

Hình 1. Hình ảnh học tập của lớp 11B8 trường THPT Như Xuân

Hình 2. Hình ảnh học tập của lớp 11B6 trường THPT Như Xuân

23


MỘT SỐ HÌNH ẢNH HỌC TẬP TẠI SƠ SỞ SỬA CHỮA XE MÁY VÀ MÁY
NÔNG NGHIỆP THANH HÙNG

Hình 3. Học sinh tìm hiểu các bộ phận của hệ thống nhiên liệu

Hình 4. Học sinh trao đổi với KTV của cơ sở Thanh Hùng

24