ĐỊNH HƯỚNG PHÂN LUỒNG TRUNG cấp NGHỀ CHO học SINHLỚP 10 hệ GIÁO dục THƯỜNG XUYÊN TRONG TRƯỜNG THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRÀ VINH
Đơn vị : trường THPT TÂN AN
=====================

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐềĐề
tài:tài:Trung
“ĐỊNH
cấp chuyên
HƯỚNGnghiệp
PHÂNmột
LUỒNG
hướngTRUNG
mới để trợ
CẤPgiúp
NGHỀ
học sinh
CHOlớp
HỌC SINHLỚP 10 HỆ GIÁO
12 chọn
DỤCnghề
THƯỜNG
phù hợp.
XUYÊN TRONG TRƯỜNG
THPT”

Đề tài thuộc lĩnh vực chuyên môn : Quản lý
ĐƠN VỊ: trường THPT
AN CỘNG
HÒA

XÃ HỘI
CHỦ
NGHĨA
ĐềTÂN
tài thuộc
lĩnh vực
chuyên
môn
: Quản
lýVIỆT

Họ và tên người thực hiện : Nguyễn Ngọc Minh
Họ và
tên
người
thựcphúc
hiện : Nguyễn Ngọc Minh
Huyện Càng Long Độc
lậpvụ
– Tự
do –Hiệu
Hạnh
Chức
: Phó
trưởng.
Chức vụ : Hiệu trưởng.
tổ chuyên
: Văn
phòng.
PHIẾU NHẬN XÉT, Sinh

XẾPhoạt
LOẠI
SÁNGmôn
KIẾN
KINH
NGHIỆM
Sinh hoạt tổ chuyên môn : Văn phòng.
NAM

Tên đề tài:

Thời gian thực hiện: tháng 8/2011 tháng 4/2013.
Tác giả
: Nguyễn Ngọc
Minh
Tân
An, tháng5 /2019
Chức vụ
: Hiệu trưởng.
Tân An, tháng5 /2012
Bộ phận công tác : Tổ Văn phòng


SỞ GD &ĐT Trà Vinh.

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Trường THPT Tân An

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU NHẬN XÉT, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Tên đề tài

: “ĐỊNH HƯỚNG PHÂN LUỒNG TRUNG CẤP NGHỀ

CHO HỌC SINHLỚP 10 HỆ GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN TRONG
TRƯỜNG THPT”
Thời gian thực hiện: tháng 8/2017 đến tháng 4/2019
Tác giả

: NGUYỄN NGỌC MINH

Chức vụ

: HIỆU TRƯỞNG

Bộ phận công tác : Quản lý nhà trường

TỔ CHUYÊN MÔN ( TRƯỜNG )

HỘI ĐỒNG KHGD TRƯỜNG

Nhận xét:

Nhận xét:

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

Xếp loại ………..

Xếp loại :………..
Ngày…..tháng…..năm…….
Tổ trưởng

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

Ngày…..tháng…..năm…….
Hiệu trưởng

2


UBND TỈNH TRÀ VINH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU NHẬN XÉT, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Tên đề tài

: “ĐỊNH HƯỚNG PHÂN LUỒNG TRUNG CẤP NGHỀ CHO

HỌC SINHLỚP 10 HỆ GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN TRONG TRƯỜNG
THPT”
Thời gian thực hiện: tháng 8/2017 đến tháng 4/2019
Tác giả

: NGUYỄN NGỌC MINH

Chức vụ

: HIỆU TRƯỞNG

Bộ phận công tác : Quản lý nhà trường
Đơn vị công tác : Trường THPT Tân An

TỔ BỘ MÔN ( CẤP TỈNH )

HỘI ĐỒNG KHGD SỞ GD & ĐT

Nhận xét:

Nhận xét:

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

…………………………………………

Xếp loại :………..

Xếp loại ………..

Ngày…..tháng…..năm…….
Ngày…..tháng…..năm…….

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

Tổ trưởng
Giám đốc
Sở Giáo dục & Đào tạo

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

3


BÁO CÁO TÓM TẮT
Sáng kiến ( hoặc áp dụng sáng kiến ) cải tiến : : “ĐỊNH HƯỚNG PHÂN
LUỒNG TRUNG CẤP NGHỀ CHO HỌC SINH LỚP 10 HỆ GIÁO DỤC
THƯỜNG XUYÊN TRONG TRƯỜNG THPT”
1. Người thực hiện:
- Họ và tên: Nguyễn Ngọc Minh.
- Năm sinh: 28-02-1963
- Đơn vị công tác : trường THPT TÂN AN.

- Chức vụ hiện tại: Hiệu trưởng
- Trình độ chuyên môn: ĐHSP.
2. Tên sáng kiến: “ĐỊNH HƯỚNG PHÂN LUỒNG TRUNG CẤP NGHỀ
CHO HỌC SINH LỚP 10 HỆ GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN TRONG
TRƯỜNG THPT”
3. Nội dung sáng kiến: đánh giá bước đầu công tác định hướng phân luồng
học trung cấp nghề cho đối tượng học sinh lớp 10 vừa Tốt nghiệp THCS, khiếm
khuyết năng lực học tập do nhiều lý do phải học hệ GDTX trong trường THPT.
4. Thời gian thực hiện sáng kiến: tháng 8/2011 tháng 4/2013.
5. Phạm vi áp dụng: Bước đầu thực hiện so sánh hiệu quả công tác tư vấn
hướng nghiệp chọn nghề cho học sinh ở cấp học THPT tại đơn vị.
6. Hiệu quả: ( nêu tóm tắt )
Trên cơ sở khoa học giáo dục hướng nghiệp dạy nghề, giúp học sinh và gia đình
nhận thức đúng đắn năng lực, khả năng, điều kiện, nhu cầu lao động để có quyết
định chọn nghề phù hợp trong tương lai, đặc biệt Trung cấp nghề hướng đi mới
vừa tầm, vừa sức đối với đối tượng học sinh vừa TN THCS khiếm khuyết năng
lực học tập dễ bỏ học giữa chừng nếu theo học bậc THPT hệ GDTX cũng khó có
thể theo hết chặng đường để lấy tấm bằng TNTHPT, BTTH. Vừa giải quyết bài
toán nhu cầu lao động có tay nghề qua đào tạo vẫn có thể tiếp tục lấy bằng đại
học khi quy chế liên thông được thực hiện.( Đại học –Cao đẳng hay Trung cấp
nghề) góp phần giải quyết bài toán nhu cầu nguồn lực lao động cho tương lai
phát triển của đất nước.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
NGƯỜI BÁO CÁO

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

4

PHẦN I : MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài:
Giáo dục hướng nghiệp là một bộ phận của nội dung giáo dục phổ
thông toàn diện được xác định trong Luật giáo dục. Trong chiến lược phát triển
giáo dục và chủ trương đổi mới chương trình giáo dục phổ thông hiện nay cũng
nhấn mạnh đến yêu cầu tăng cường giáo dục hướng nghiệp nhằm góp phần tích
cực và có hiệu quả vào việc phân luồng cho học sinh, đặc biệt là phân luồng cho
học sinh vừa tốt nghiệp THCS cung ứng nguồn nhân lực phù hợp với năng lực
bản thân và nhu cầu xã hội.
Qua nhiều năm trực tiếp làm công tác hướng nghiệp định hướng cho học
sinh ở bậc THPT chọn nghề nghiệp, dù là tiếp tục theo học tại các trường ĐH-CĐ
hay TCCN chuẩn bị hành trang bước vào đời sống cộng đồng, ở các em đều xuất
hiện những quan niệm sai lầm khi chọn nghề. Phần lớn là do Cha mẹ và bản
thân học sinh chưa tự khám phá bản thân: trong mỗi người chúng ta, từng cá
nhân đều có sở đoản, sở trường riêng, nó còn tiềm ẩn đến một giai đoạn nào đó
mới bộc phát khả năng nổi trội về một lĩnh vực mà lúc trẻ mình chưa nhận thấy.
Đặc biệt đối với đối tượng vừa tốt nghiệp THCS, cũng cần thống nhất với
nhau mỗi con người đều có tư chất không giống nhau, có hoàn cảnh kinh tế gia
đình khác nhau và sở thích cũng khác nhau, chớ không ai cũng phải học tốt
nghiệp THPT, BTTH rồi mới chọn một nghề nào đó để lập nghiệp.
Với đối tượng học sinh vừa tốt nghiệp THCS, xét về mặt năng lực, hoàn
cảnh điều kiện kinh tế sở thích động cơ học tập có hơn 30 % không đảm bảo
kiến thức có thể theo học trọn vẹn chương trình giáo dục THPT hoặc BTTH,
thường các em này dễ bỏ học giữa chừng làm ảnh hưởng đến hiệu quả chất
lượng giáo dục đào tạo của nhà trường, bỏ học rông chơi lêu lỏng vô công rổi
nghề, thâm nhiễm thói hư tật xấu của tệ nạn xã hội gây ra bao hậu quả khôn
lường. Nên định hướng phân luồng cho học sinh TN THCS theo học trung cấp
nghề là phù hợp nhất . Sau khi tốt nghiệp các em vừa có nghề có thể lập nghiệp
vừa có kiến thức văn hóa tương đương TN THPT, lại đở mất khoản tiền đầu tư vô
cùng lớn mà hiệu quả nhất là xã hội giảm đi được một lượng nhóm thanh niên vô

công liêu lỏng, hư hỏng do không theo nổi chương trình giáo dục THPT yếu kém
bỏ học giữa chừng.
Xuất phát từ thực tế đó Tôi quyết định chọn đề tài“ĐỊNH HƯỚNG PHÂN
LUỒNG TRUNG CẤP NGHỀ CHO HỌC SINH LỚP 10 HỆ GIÁO DỤC
THƯỜNG XUYÊN TRONG TRƯỜNG THPT”: nhằm định hướng tư vấn thêm
cho học sinh vừa tốt nghiệp THCS có hướng phân luồng rộng quyết định chọn
nghề tương lai của mình hay tiếp tục đầu tư học xong chương trình THPT mới
chọn nghề.
2.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU :
Để thực hiện đề tài này tôi đã chọn và tổng hợp kết quả các phương pháp
như sau:
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết .
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm .
SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

5


Phương pháp điều tra.
Phạm vi nghiên cứu là đối tượng là học sinh lớp 10 hệ GDTX vừa tốt
nghiệp THCS, vào học hệ GDTX tại trường THPT Tân An qua 02 năm học 20112012 và 2012-2013.

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

6


PHẦN II : NỘI DUNG
1.CƠ SỞ LÝ LUẬN :
- Luật Giáo dục sửa đổi năm 2010 đã xác định mục tiêu của giáo dục phổ

thông như sau :
Giáo dục THPT (Trung học phổ thông ) nhằm giúp học sinh củng cố và
phát triển những kết quả của giáo dục trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ
thông và có những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp có điều
kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại
học, cao đẳng, trung cấp học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động.
-Định hướng nghề nghiệp là việc thông tin cho học sinh về đặc điểm hoạt
động và yêu cầu phát triển của các nghề trong xã hội, đặc biệt là các nghề các nơi
đang cần rất nhiều lao động trẻ có văn hóa, về những yêu cầu tâm sinh lý của mỗi
nghề, về tình hình phân công và yêu cầu điều chỉnh lao động ở cộng đồng dân cư,
về hệ thống trường lớp đào tạo nghề của Nhà nước, tập thể và tư nhân.
Định hướng nghề gồm : Giáo dục nghề nghiệp và tuyên truyền nghề nghiệp.
-Tư vấn nghề nghiệp cho học sinh:
Tư vấn nghề nghiệp là hệ thống những biện pháp tâm lý- giáo dục nhằm
đánh giá toàn bộ năng lực thể chất và trí tuệ của thanh thiếu niên, đối chiếu các
năng lực đó với những yêu cầu do nghề nghiệp đặt ra đối với người lao động, có
cân nhắc đên nhu cầu nhân lực địa phương và xã hội, loại bỏ những trường hợp
may rủi, thiếu chín chắn trong khi chọn nghề.
2.PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN.
2.1Tìm hiểu thực tế:
2.1.1 Thực trạng xu hướng phân luồng chọn nghề của phụ huynh và
học sinh trong nhà trường THPT ở những năm gần đây :
2.1.1.1. Xu hướng đại học hóa của gia đình.
Phát huy truyền thống cần cù, hiếu học của dân tộc hầu hết các gia đình
Việt nam ngày nay đều vượt khó đầu tư vào giáo dục với mong mỏi tương lai thế
hệ sau sẽ tốt đẹp sáng lạng hơn. Truyền thống tốt đẹp đó đáng trân trọng và phát
huy nhân rộng. Tuy nhiên có nhiều Cha mẹ học sinh quên rằng năng lực học tập
tư chất ở mỗi người không ai giống ai, còn mang nặng suy nghĩ, ”trọng thầy
khinh thợ ” nên bằng mọi giá con mình phải học đại học.
Mà quên rằng con em của mình vốn bị khiêm khuyết năng lực học tập

ngay từ bậc học THCS vừa được xét TN xong lớp 9, thi tuyển sinh vào lớp 10
một cách ỳ ạch 3 môn văn hóa ( trong đó 2 môn Văn, Toán đã nhân hệ số 2 )
điểm tổng cộng không quá điểm 10 nếu tính bình quân khi đã trừ điểm khuyến
khích mỗi môn thi chỉ cần đạt 01-1,5 điểm/môn là nghiểm nhiên được vào học
lớp 10 hệ GDTX mà không tiên lượng được rằng với sức học như vậy có theo nổi
3 năm để lấy tấm bằng TN BTTH ?
2.1.1.2. Xu hướng nhà trường là nơi giữ trẻ :
Mỗi năm trường tuyển sinh hệ GDTX lớp 10 khoảng trên dưới 100 em,
qua quá trình học tập với nhiều lý do khác nhau khách quan cũng như chủ quan tỉ
lệ bỏ học giữa chừng ở nhóm học sinh này khá nhiều, bắt đầu từ việc không nhập
SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

7


học đến không theo nổi chương trình bậc học ..... khiến cho việc duy trì sĩ số
giảm sâu đến lớp 12 còn dưới 50 %.
Phần đông đối tượng này không ngoan chán học , đi học chơi cho vui thiếu
động cơ hoài bão học tập đúng đắn học được chăng hay chớ. Gia đình thiếu quan
tâm, thiếu phối hợp với nhà trường để phó mặc cho con em học không đạt thì
nghỉ, để nhà đi chơi lêu lỏng không lành mạnh cũng vậy. Vô hình trung biến nhà
trường thành nơi giữ trẻ.
Xuất phát từ chất lượng giáo dục ở bậc học THCS điểm đầu vào của các
kỳ tuyển sinh vào lớp 10 đầu cấp học có chiều hướng ngày càng thấp : vào hệ
GDTHPT tại THPT Tân An
Năm học 2011-2012 : 10 điểm.
Năm học 2012-2013 : 8,25 điểm.
Đây cũng là một trong những nguyên nhân đưa đến hậu quả bỏ học giữa
chừng của học sinh lớp 10 hệ GDTX
Tỉ lệ học sinh lớp 10 GDTX bỏ học :

Năm học 2011-2012 : 21/110 hs = 19.0 %
Năm học 2012-2013 : 12/103 hs = 11,65 %
2.1.1.3. Xu hướng thực dụng chấp nhận lao động phổ thông thiếu đầu
tư qua trường lớp đào tạoTrung cấp nghề.
Những năm gần đây với sự phát triển nhanh của kinh tế - xã hội rất nhiều
khu chế xuất, khu công nghiệp nhà máy hiện đại ra đời, nó đòi hỏi một lượng lớn
nhu cầu lao động có tay nghề chuyên môn qua đào tạo. Tại tỉnh Trà Vinh có các
khu Công nghiệp Long Đức, Mỹ Phong (Tiểu Cần ,Trà Cú.nhu cầu lao động của
nhà máy nhiệt điện Duyên hải... ) thu hút trên chục ngàn lao động.
Song do điều kiện kinh tế gia đình, do chán học bởi năng lực hạn hẹp nên
rất ít học sinh và phụ huynh chịu khó cho con em qua trường lớp Trung cấp nghề
được đào tạo có nghiệp vụ chuyên môn hẳn hoi mới đi làm mà chấp nhận chọn
hình thức lao động phổ thông xin vào các xí nghiệp nhà máy lao động với đồng
lương ít ỏi chỉ tạm đủ sống qua ngày ( khoảng 1.800.000 -2.100.000đ/tháng)- Rất
nhiều trường hợp bỏ học giữa chừng, kể cả học sinh đã TN THPT đi làm công
nhân xí nghiệp chấp nhận mức lương này!
2.2 Nguyên nhân :
2.2.1. Học sinh và gia đình :
Bản thân học sinh chưa thật sự hiểu biết hết khả năng tiềm ẩn của
mình có phù hợp với nghề sẽ chọn trước bước đường sự nghiệp thênh thang phía
trước mà chỉ chọn theo cảm tính theo xu hướng xã hội.
Cha mẹ học sinh còn mang nặng tư tưởng ”đại học” không đánh giá
đúng mực năng lực học tập của con em, mà phải vào đại học bằng mọi giá, miễn
con mình vào được đại học ngành nào cũng được để ” nở mặt” bằng chị bằng em
với bà con xóm giềng. Cũng do tâm lý trọng thầy khinh thợ nặng tư tưởng bảo
thủ chủ quan và không tiên lượng được xu thế phát triển của kinh tế xã hội chuẩn
bị nguồn nhân lực cho đất nước bước vào giai đoạn phát triển thành nước công
nghiệp trung bình vào năm 2020 đang rất cần nhiều lao động có tay nghề cao đã
qua đào tạo hoặc tạo nguồn nhân lực cung ứng cho nhu cầu xuất khẩu lao động ở
SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

8


các nước tiến tiến như Austraylia, Nhật, Hàn Quốc , Quata...nên từ chối cơ hội
vào các trường trung cấp chuyên nghiệp, trường đào tạo nghề sau đó vừa làm
vừa học liên thông lên đại học chấp nhận đi vòng vừa đở mất thời gian vừa tiết
kiệm ngân sách gia đình lại vừa sức học của con em lại có được việc làm có thu
nhập.
2.2.2. Công tác hướng nghiệp chậm đổi mới :
Từ lâu công tác hướng nghiệp cho học sinh chỉ chú trọng vào lớp cuối cấp,
thông tin nghèo nàn, chậm đổi mới cho phù hợp với sự phát triển kinh tế xã
hội.Tập trung hướng nghiệp định hướng cho bậc học sau khi TN THPT, gần như
thiếu hẳn công tác định hướng phân luồng cho đối tượng vừa TN THCS.
Các hoạt động hướng nghiệp chưa động bộ, nhất là biện pháp TEST tâm
lý chọn nghề cho tương lai, đối tượng học sinh là chủ thể của hoạt động này, đa
số chưa thực sự chủ động tích cực cân nhắc soi rọi lại năng lực bản thân, bày tỏ
chính kiến nguyện vọng mà để xem bạn bè, người thân .... quyết định hộ.
Thực tế này cho thấy công tác hướng nghiệp cần có sự đổi mới sâu rộng
nhất là các hoạt động tham quan tư vấn tại các trường đa ngành đa nghề để giúp
các em có cái nhìn đầy đủ hơn, đúng đắn hơn về nghề mà ý nguyện dự kiến sẽ
theo đuổi. Có vậy học sinh sẽ ít bị lở nhịp chọn nhầm do hiểu lệch.Nhất là với
đối tượng học sinh vừa tốt nghiệp THCS nếu không có hoài bảo học tiếp lên bậc
THPT vẫn có hướng đi học trung cấp đào tạo nghề nghiệp bài bản được trang bị
kỹ năng nghề để vào đời tham gia lao động sản xuất
3. Một số biện pháp hỗ trợ giúp học sinh chọn nghề :
3.1.Nâng cao nhận thức cho đội ngũ những người làm công tác hướng
nghiệp, cha mẹ, học sinh và các lực lượng giáo dục khác
Cần làm cho các cấp quản lý quán triệt chủ trương của Đảng và Nhà nước
về nhiệm vụ giáo dục kỹ thuật- hướng nghiệp - dạy nghề đã được khẳng định

trong Luật Giáo dục.
-Đối với đội ngũ giáo viên và cán bộ phụ trách trực tiếp thực hiện các nội dung
hướng nghiệp cần làm cho họ nhận thức đúng đắn bản chất của hoạt động này,
các nội dung hướng nghiệp, các yêu cầu cần phải đạt được và cách tổ chức các
con đường hướng nghiệp một cách phù hợp với thực tế tránh miễn cưỡng gượng
ép làm cho có hoặc không đủ sức thu hút thuyết phục với đối tượng học sinh.
Và cũng cần làm rõ trách nhiệm giáo dục hướng nghiệp không chỉ là nhiệm vụ
của bộ phận hướng nghiệp mà là trách nhiệm chung của cả hội đồng nhà trường
và thực hiện xuyên suốt theo kiểu ”mưa dần thấm lâu”, để cùng nhau tác dộng
đến nhận thức học sinh.
-Đối với cha mẹ và bản thân học sinh :
Cần có giải pháp làm thay đổi nhận thức của các bậc cha mẹ còn tâm lý lo ngại
con em mình còn nhỏ quá chỉ 15-16 tuổi sớm xa nhà không yên tâm
Cha mẹ học sinh và bản thân học sinh là người quyết định sau cùng trong việc
lựa chọn nghề, vì vậy nhận thức của học sinh có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả
của quá trình hướng nghiệp. Thông qua nhiều kênh thông tin từ công tác hướng
nghiệp trong trường THPT, các trường ĐH-CĐ đến các phương tiện thông tin đại
chúng... trách nhiệm của Ban hướng nghiệp nhà trường THPT cần giúp cho học
SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

9


sinh nhận thức đúng đắn ý nghĩa của việc hướng nghiệp tư vấn chọn nghề đối với
sự thành đạt nghề nghiệp của con em họ sau này. Điều này rất khó trong điều
kiện cơ chế thị trường hiện nay, khi mà nhận thức không ít người còn lệch lạc,
không có sự hiểu biết sâu sắc về nghề nghiệp, không thể dự đoán nhu cầu nguồn
nhân lực trong tương lai, hoặc ra trường phải vào được biên chế Nhà nước hoặc
còn mang nặng tư tưởng đại học trong nhận thức của nhiều bậc phụ huynh..
không thể tư vấn giúp được cho con em mình trong quá trình chon nghề và tất

yếu sẽ dẫn đến tình trạng ”thất nghiệp, thừa thầy thiếu thợ”.
Vì thế trong giáo dục tư vấn chọn nghề, nhà trường cần làm cho học sinh nhận
thức đúng đắn cũng như đánh giá chính xác năng lực, năng khiếu của mình mà
chọn nghề phù hợp với bản thân mình nhất theo phương châm ”tiên chọn nghề,
hậu chọn trường ” có sự phân luồng hợp lý tránh chọn vào những trường có điểm
tuyển sinh quá cao,vượt tầm cân nhắc tham gia xét tuyển ở các trường TCCN ,
TCN . Lực lượng giáo dục hướng nghiệp chọn nghề cho học sinh, cũng cần thẳn
thắn mạnh dạn phân tích tư vấn thật kỹ và đưa ra ý kiến giúp học sinh nên chọn
nghề nào trường nào để thi:
Ví dụ như đối với những học sinh nằm trong top ten thật sự xuất sắc nên
chọn Y-Dược, Kiến trúc, Quản trị kinh doanh ...ở các trường đại học nổi tiếng
đại học vùng phải học xong và TN THPT, còn ngược lại các học sinh có năng
lực tầm trung bình khá nên chọn các trường có điểm tuyển không quá cao. Nếu
học sinh cần tư vấn đi học các trường TCCN, nghề nên hướng cho các em hãy
chọn các trường tại tp Hồ Chí Minh, các trường nghề Trung ương nơi đó có đầy
đủ điều kiện học tập hơn và khi ra trường được các nhà tuyển dụng tin tưởng
hơn có việc làm ngay đở thất nghiệp tốn công tốn của.
- Nên nghĩ kỹ không phải tất cả đều vào ĐH và không phải không vào được đại
học là tắt đường , còn nhiều con đường liên thông từ trung cấp nghề, Cao đảng để
lên ĐH nhiều khi đi vòng lại nhanh hơn đi thẳng.
Tại trường THPT TÂN AN nhận thức được điều này, nhiều năm nay một
mặt thông qua hoạt động của giáo viên hướng nghiệp dạy nghề , giáo viên chủ
nhiệm lớp thường xuyên tư vấn định hướng nghề nghiệp cho học sinh của lớp và
là cầu nối thông tin cho phụ huynh học sinh biết nắm bắt đầy đủ về năng lực khả
năng phát triển tương lai của học sinh, tư vấn giúp cho học sinh và gia đình có
quyết định hợp lý nhất.
3.2. Phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng xã hội:
Tham mưu cho cấp ủy và chính quyền địa phương để họ giữ vai trò chủ trì
có trách nhiệm huy động các lực lượng xã hội giúp đở các điều kiện để triển khai
công tác hướng nghiệp cũng như kế hoạch sử dụng lao động trong tương lai.

Thường xuyên giữ mối quan hệ chặt chẽ với các cơ sở sản xuất để học sinh có thể
đến tham quan thực tập, làm việc sau khi ra trường. Và cũng rất cần có sự cam
kết, khuyến khích của giới hữu trách học sinh tỉnh nhà học tại các trường nghề
địa phương ra trường, được các cơ sở sản xuất kinh doanh nhà nước, tư nhân
nhận vào làm việc dẫu biết thời buổi kinh tế thị trường để có được một việc làm
tốt mỗi cá nhân cần khẳng định mình không trông chờ vào sự can thiệp của Nhà
nước.
3.3.Xây dựng đội ngũ làm công tác hướng nghiệp:
SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

10


Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về giáo dục hướng nghiệp trong thời gian tới,
chúng ta rất cần có một đội ngũ giáo viên có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ
chuyên môn sâu, có năng lực sư phạm đặc biệt vai trò tư vấn tâm lý vững vàng
giải quyết tốt các tình huống phức tạp mà thực tế phát sinh. Đội ngũ giáo viên
hướng nghiệp cần có tính chuyên trách hơn là kiêm nhiệm như hiện tại.
3.4.Cải tiến nội dung và hình thức hướng nghiệp, đối tượng :
-Cần làm thay đổi nhận thức chọn nghề của học sinh qua các hoạt động
ngoại khóa tham quan nhiều loại hình cơ sở sản xuất, nhiều trường đào tạo đa
ngành đa nghề. Cũng như tổ chức cho học sinh lớp 10 GDTX tham gia các Hội
chợ tưvấn tuyển sinh hàng năm không đợi đến lớp 12.
Năm 2011-2012 , 2012-2013 Nhà trường tổ chức 2-3 lượt cho các em thăm cơ
sở đào tạo của các trường CĐ, TCCN tại thành phố Hồ Chí Minh..
Qua tham quan tìm hiểu đã giúp cho học sinh phần nào hiểu đúng hơn về mình
để đưa ra quyết định chọn trường thi cho tương lai một cách khả thi nhất, điều
này thể hiện rõ qua hiệu quả đạt được bằng số lượt học sinh đỗ vào các trường
hàng năm .
- Làm đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy hướng nghiệp, ứng dụng

Công nghệ thông tin hỗ trợ tốt hơn cho các bài hướng nghiệp cần minh họa trực
quan hoặc quan sát ghi nhận đánh giá khắc phục tình trạng ”dạy chay” ở môn
học chưa thu hút được sự hợp tác của chủ thể .
-Tăng cường thêm cơ sở vật chất, trang thiết bị cũng như việc sử dụng phát
huy có hiệu quả những thiết bị có được tránh giữ kỷ để suốt trong kho chứa.
- Tăng cường trách nhiệm trực tiếp của hiệu trưởng về giáo dục hướng
nghiệp , tư vấn chọn nghề cho học sinh nhất là học sinh ngay từ đầu cấp học.

PHẦN III : HIỆU QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.
Nhờ sự chỉ đạo sâu sắc của lãnh đạo Sở Giáo dục và đào tạo Trà Vinh, trực
tiếp là Phòng Giáo dục chuyên nghiệp, trường THPT TÂN AN không ngừng tiếp
cận với các phương pháp tư vấn tuyển sinh, thực hiện tại nội bộ trường bằng
nhiều hình thức: cử 01 thành viên Ban Giám hiệu trực tiếp phụ trách công tác
hướng nghiệp, tư vấn qua thông tin mạng, sử dụng email lớp, GVCN, cũng như
kịp thời cập nhật thông tin và định kỳ thực hiện kế hoạch tổ chức đưa học sinh đi
tham quan thực tế ở các trường đa ngành đa nghề, xem và được nghe nhà trường
trả lời trực tiếp các thắc mắc của học sinh.
Qua đó bản thân học sinh và gia đình có điệu kiện nhận thức đúng đắn
việc chọn nghề, chọn trường thi giúp các em có quyết định phù hợp, nên hàng
năm trường THPT TÂN AN luôn có số học sinh đỗ vào các trường đại học cao
đẳng, trung cấp chuyên nghiệp khá cao , riêng kỳ tuyển sinh năm 2012 trường có
62/212,năm 2013 có khỏang 50/ 225 lượt lượt đăng ký tuyển sinh vào các trường
TCCN , tín hiệu đáng mừng cho xu thế chọn nghề ở học sinh phổ thông.

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

11


PHẦN IV : KẾT LUẬN- ĐỀ XUẤT

Qua thực tế quản lý nhà trường, trên cơ sở lý luận giáo dục thực hiện
phương châm giáo dục toàn diện được quy định trong Luật Giáo dục năm 2010,
nhằm nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục nhà trường đồng thời xây dựng định
hướng phân luồng cho đối tượng học sinh vừa TN THCS có lối đi phù hợp trong
điều kiện năng lực học tập, điều kiện kinh tế gia đình, tôi xin đề xuất một số giải
pháp hỗ trợ phân luồng giúp học sinh TN THCS chọn nghề như sau :
Tuyên truyền nâng cao nhận thức, mục tiêu chính là làm xoay chuyển nhận
thức của toàn xã hội về công tác này.
Theo đó, sẽ thực hiện tuyên truyền, tác động, tập huấn, bồi dưỡng cho các
đối tượng liên quan về các nội dung của việc lựa chọn trường học, ngành học,
phương thức học, hướng nghiệp, chọn nghề, tham gia lao động sản xuất cho HS
sau khi tốt nghiệp THCS như:
Tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý, giáo viên các trường THCS về
công tác hướng nghiệp, tư vấn hướng nghiệp, phương pháp dạy học tích hợp môn
học với GDHN… nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng làm công tác GDHN cho
giáo viên;
Tổ chức hội thảo, tọa đàm với cha mẹ HS về việc theo dõi việc học của
con, lựa chọn trường học cho con, về hướng nghiệp và phân luồng HS sau THCS;
Đoàn thể và các cấp chính quyền quán triệt mục đích ý nghĩa của công tác
hướng nghiệp phân luồng HS sau THCS, có biện pháp giúp HS sau THCS có
hoàn cảnh khó khăn theo đuổi hình thức học tập phù hợp nguyên vọng và năng
lực của mình.
Giải pháp muốn thực hiện thành công cần thực hiện đồng bộ, rộng rãi
trong xã hội.
Đầu tư: Huy động các nguồn lực toàn xã hội để đầu tư cho công tác phân luồng
HS sau THCS theo hướng tạo ra năng lực mới thúc đẩy cho phân luồng cân đối,
hợp lý theo các nội dung như: Cân đối ngân sách nhà nước, địa phương để đầu tư
để khắc phục các yếu kém của các cơ sở GD&ĐT nhằm tạo ra sự cân đối giữa
các luồng.
Việc đầu tư có thể nhằm vào cơ sở vật chất, trang thiết bị, xây dựng đội

ngũ. Hình thức đầu tư có thể là xây dựng mới, mở rộng qui mô… Các nguồn
ngoài nhà nước có thể là khuyến khích nhà đầu tư mở các cơ sở giáo dục đào tạo
với những ưu đãi về vốn vay, đất, mặt bằng…Đây là giải pháp có tầm quan trọng
đặc biệt do cơ sở vật chất các cơ sở GD&ĐT còn nhiều khó khăn, chưa đa dạng
ngành nghề đào tạo có thể đáp ứng nhu cầu xã hội, chưa có thương hiệu để củng
cố niềm tin cho PHHS đưa con đến học
Để giải pháp thực hiện thành công ngoài việc tập trung đầu tư cho giáo dục phổ
thông, cũng rất cần mở rộng đầu tư cho HNDN, GD nghề nhằm phục vụ có hiệu
quả cho mục đích của việc phân luồng.
Xã hội hóa: Các nội dung cơ bản của giải pháp định hướng phân luồng học sinh
vừa TN THCS như thực hiện việc khuyến khích kêu gọi các nhà đầu tư các tổ
SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

12


chức cá nhân hướng vào lĩnh vực GD&ĐT, dạy nghề thông qua các chính sách
của Nhà nước.
Khuyến khích xã hội, cộng đồng có hình thức tôn vinh người lao động lành
nghề, nêu gương người tốt, việc tốt trong lao động sản xuất. giải quyết việc làm
cho người học sau khi đào tạo.
Quản lý nhà nước: Mạnh dạn tuyển vào THPT hàng năm với tỷ lệ khoảng 65 70% học sinh tốt nghiệp THCS qua thi tuyển. Số còn lại đi vào các luồng GDTX,
TCCN, dạy nghề, LĐSX.Đặc biệt xây dựng thang điểm tuyển vào hệ GDTX bậc
THPT điểm số thi tuyển quá thấp nên áp đặt không tuyển sinh, tắt đầu vào.
Trên cơ sở đó thực hiện việc nâng cao chất lượng hiệu quả GD-ĐT của các luồng
học và hiệu quả xã hội của phân luồng với các nội dung như: Nâng cao mặt bằng
và chất lượng giáo dục phổ thông vì chủ yếu là học sinh khá giỏi và một số HS
trung bình mới có năng lực vào học trong các trường THPT, tiếp tục học bậc
THPT.
Xây dựng và kiểm soát chuẩn đào tạo trong giáo dục nghề nghiệp chặt chẽ, quản

lý tốt chất lượng GDTX, giảm thiểu HS bỏ học, ngán học do không theo nổi
chương trình học phổ thông. Tổ chức diễn đàn việc làm, liên kết doanh nghiệp và
trường đào tạo nhằm tạo ra việc làm thu hút lao động qua đào tạo.
Thực hiện qui hoạch và kế hoạch đào tạo nhân lực đáp ứng nhu cầu địa phương
đi đôi với kế hoạch phát triển các cơ sở đào tạo TCCN và Dạy nghề, đó cũng là
những nội dung quan trọng trong thực hiện giải pháp này..
Bốn giải pháp nêu trên là một hệ thống các giải pháp có quan hệ hữu cơ tương tác
với nhau trong đó giải pháp 1 là giải pháp hàng đầu, thực hiện thường xuyên nhất
là trong trường học; Giải pháp 2 là giải pháp đột phá nếu thực hiện tốt giải pháp
này sẽ tạo ra động lực cho thực hiện phân luồng hợp lý và ngược lại nếu giải
pháp này đình trệ thì kéo theo các giải pháp khác bị mất tác dụng; Giải pháp 3 là
giải pháp hỗ trợ thúc đẩy cho thực hiện các giải pháp trong hệ thống; Giải pháp 4
là giải pháp quan trọng nhằm duy trì tiến độ và các bước đi tạo nên tính ổn định
bền vững của công tác phân luồng ./.

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

13


MỤC LỤC
PHẦN I : MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài:
tr .5
2.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU tr.5
PHẦN II : NỘI DUNG
1.CƠ SỞ LÝ LUẬN :
tr .7.
2.PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN.
2.1Tìm hiểu thực tế:

2.1.1 Thực trạng xu hướng phân luồng chọn nghề của phụ huynh và học
sinh trong trường THPT ở những năm gần đây :
2.1.1.1 Xu hướng đại học hóa của gia đình.
tr .7
2.1.1.2. Xu hướng nhà trường là nơi giữ trẻ.
tr .7
2.1.1.3. Xu hướng thực dụng chấp nhận lao động phổ thông, thiếu đầu tư
qua trường lớp đào tạo Trung cấp nghề.
tr .8
2.2 Nguyên nhân :
2.2.1. Học sinh và gia đình :
tr .8
2.2.2. Công tác hướng nghiệp chậm đổi mới.
3.Một số biện pháp hỗ trợ giúp học sinh chọn nghề :
tr.9
3.1.Nâng cao nhận thức cho đội ngũ những người làm công tác hướng
nghiệp, cha mẹ, học sinh và các lực lượng giáo dục khác .
3.2. Phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng xã hội.
3.3.Xây dựng đội ngũ làm công tác hương nghiệp:
3.4.Cải tiến nội dung và hình thức hướng nghiệp .
PHẦN III : HIỆU QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.
tr.11
PHẦN IV : KẾT LUẬN- ĐỀ XUẤT.
tr.12

SKKN- NGUYỄN NGỌC MINH 2013

14