Luận Văn Thiết kế và thi công hệ thống cảnh báo, phòng chống hỏa hoạn và rò rỉ khí Gas

TR

NG
B

B GIÁO D C & ẨO T O
I H C S PH M K THU T TP. H CHÍ MINH
KHOA I N – I N T
MÔN I N T CÔNG NGHI P – Y SINH
---------------------------------

ÁN T T NGHI P
NGẨNH CÔNG NGH K THU T I N T

- TRUY N THÔNG

TẨI:

THI T K VẨ THI CÔNG H TH NG
C NH BÁO, PHọNG CH NG
H A HO N VẨ Rọ R KHÍ GAS
GVHD : HƠ A Th i
SVTH1: Tr n Minh Tâm
MSSV : 15141277
SVTH2:

Th Hu

MSSV : 15141168
Tp. H Chí Minh – 6/2019
i

TR

NG H SPKT TP. H

C NG HÒA XÃ H I CH NGH A VI T NAM

CHÍ MINH

KHOA I N- I N T
B

MÔN I N T

CL P-T

CÔNG NGHI P – Y SINH

DO - H NH PHÚC

----o0o----

Tp. HCM, ngƠy 1 th́ngă6ăn mă2019

NHI M V
H ătênăsinhăviên:

ÁN T T NGHI P

Tr n Minh Tâm
Th Hu

Chuyên ngành:
H đƠo t o:

MSSV: 15141168

K thu t i n - i n t
i h c chính quy

Kh́a:

2015

I. TÊN

MSSV: 15141277

Mã ngành: 41
Mã h : 1
L p: 15141DT

TÀI: THI T K VẨ THI CÔNG H TH NG C NH BÁO,

PHọNG CH NG H A HO N VẨ Rọ R KHÍ GAS
II. NHI M V
1. Các s li u ban đ u:
H th ng c nh b́o h a ho n vƠ r̀ r kh́ gasăđ

c th c hi n v i ćc s li uăbanăđ u

nh ăsau:
-

H th ng thu th p d li u t c m bi n l a, nhi tăđ , kh́ gas.

-

Hi n th gí tr thu th păđ

c lên LCD vƠ trangăwebăThingspeak.comăđ theo

d i n ngăđ kh́ gas, nhi tăđ trong ph̀ng.
-

N u ph́t hi n ć gas, l a hay nhi tăđ qú cao s b́oăđ ng b ng ćch g i, g i

tin nh năchoăng

i s d ng vƠ m qu t thông gí nh m lƠm gi m n ngăđ kh́ gas

trong không kh́, ḱch ho t ḿyăb măho tăđ ng d p t t l a.
2. N i dung th c hi n:
-

Lên ́ t

ngăđ ́n

-

T̀m hi u v linh ki n s d ng

-

Thi t k , thi công kh i c m bi năđoănhi tăđ , c m bi n ph́t hi n l a, c m bi n

r̀ r kh́ gas.
-

Thi t k kh i giao ti p ngo i vi, l yăc ăs d li u tr c tuy n thông qua Internet,
truy n nh n thông tin gi a tr m ph vƠ tr m trung tâm.

-

V l uăđ gi i thu t.
ii


-

Thi t k vƠ thi công h th ng c nh b́o vƠ r̀ r kh́ gas

-

L p ŕp ćc kh i vƠo mô h̀nh.

-

Ch y th nghi m h th ng.

-

Cân ch nh h th ng.

-

Vi t lu năv n

-

B́o ćoăđ tƠi t t nghi p

III. NGẨY GIAO NHI M V :

18/02/2019

IV. NGẨY HOẨN THẨNH NHI M V :

10/06/2019

V. H

Th y HƠ A Th i

VẨ TÊN CÁN B

CÁN B H

NG D N

H

NG D N:

BM. I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

iii


TR

NG H SPKT TP. H

CHÍ MINH

C NG HÒA XÃ H I CH NGH A VI T NAM

KHOA I N- I N T
B

MÔN I N T

CL P-T

CÔNG NGHI P – Y SINH

DO - H NH PHÚC

----o0o---Tp.HCM,ăngƠyă28,ăth́ngă02,ăn mă2019

L CH TRÌNH TH C HI N

ÁN T T NGHI P

H ătênăsinhăviênă1:ă ăTh ăHu
L p:15141DT1C
MSSV:15141168
H ătênăsinhăviênă2:ăTr năMinhăTơm
L p:15141DT2A
MSSV:15141277
Tênăđ ătƠi:ăThi t k vƠ thi công h th ng c nh báo, ph̀ng ch ng h a ho n

và r̀ r khí gas
Tu n/ngày

N i dung

Tu nă3

G păGVHDăđ ăngheăph ăbi năv ăyêuăc uălƠmă
đ ắnă,ăti năhƠnhăch năđ ắn
GVHDăti năhƠnhăxétăduy tăđ ătƠi

(18/2 – 24/2)
Tu nă4
(25/2 – 3/3)

Tu nă5
(4/3 – 10/3)

Tu nă6
(11/3 – 17/3)
Tu nă7
(18/3 – 24/3)
Tu nă8
(25/3 – 31/3)
Tu nă9
(1/4 – 7/4)

Vi tăđ ăc
nghi p

Xác nh n
GVHD

ngăvƠăl chătr̀nhăth căhi năđ ắnăt tă

T̀măhi uăc ăs ăĺăthuy tăliênăquanăt iăđ ătƠi:ă
c măbi năkh́ăgasăMQ2, c m bi n ph́t hi n
l a flame sensor, c m bi n nhi tăđ DHT-22,
ArduinoăUnoăR3,ăđ ngăc ăb măP385,ă
ESP8266 Node MCU, LCD 16X2
T̀măhi uăv ăgiaoăti păgi aăćcămodule,ăćcă
c măbi năv iăArduinoă ăb ăđi uăkhi nătrungă
tâm
Ti năhƠnhăthi tăk ăs ăđ ăkh i, gi iăth́chăch că
n ngăćcăkh iă(ăkh iăngu n,ăkh iăx ăĺ,ăkh iă

hi năth ,ăkh iăc măbi n,ăkh iătruy năd ăli u)
T́nhătónăthi tăk ăkh iăngu n,ăthi tăk ăs ăđ ă
toƠnăm chăvƠăgi iăth́chănguyênăĺăho tăđ ngă
c aăm ch
V ăPCBă
V ăl uăđ ăgi iăthu t
iv


Tu nă10
(8/4 – 14/4)
Tu nă11
(15/4 – 21/4)
Tu nă12
(22/4 – 28/4)
Tu nă13
(29/4 – 5/5)
Tu nă14
(6/5 – 12/5)
Tu nă15
(13/5 – 19/5)

L pătr̀nhăcodeăchoăVDKăvƠăti năhƠnhăthiă
côngăm ch
L pătr̀nhăcodeăchoăVDKăvƠăti năhƠnhăthiă
côngăm ch
L pătr̀nhăcodeăchoăVDKăvƠăti năhƠnhăthiă
côngăm ch
Ki mătraă,ăcơnăch nhăm chăthiăcông
Vi tăb́oăćoăn iădungăđưălƠm

HoƠnăthi năb́oăćoăvƠăg iăchoăGVHDăđ ăxemă
xétăǵpắăl năcu iătr căkhiăinăvƠăb́oăćo
N păquy năb́oăćoăvƠăb́oăćoăđ ătƠi.
Làm slide (6-10ăći),ăb́oăćoăv iăGVHD
GVăH NGăD N
(ḰăvƠăghiăr ăh ăvƠătên)

v


L I CAM OAN
Nh́m sinh viên –
do nh́m t th c hi năd
ćc tƠi li uătr

Th Hu vƠ Tr năMinhăTơmăxinăcamăđoanăđơyălƠ đ ́n
is h

ng d n c a th y HƠ A Th i. Nh́m ch tham kh o

căđ́ vƠ ćc nghiên c u trên m ng online. K tăqu ăcôngăb ătrong khóa

lu năt tănghi pălƠătrungăth căkhông sao chép t tƠi li u hay công tr̀nhăđư ć tr

căđ́.

Tp.HCM, ngƠy 10 th́ngă06ăn mă2019
SV th c hi năđ ́n
( Ḱ vƠ ghi r h tên)
Tr n Minh Tơm

Th Hu

vi


L IC M
Nh́măth căhi năđ ắnăxinăđ

N

căg iăl iăc mă năđ căbi tăđ năgi ngăviênăh

d năth yăHƠăAăTh iăv̀ăđưăgiúpăđ ănh́mătrongăqúătr̀nhăth căhi năđ ắn,ăng
raăh

ngă

iăđưăđ aă

ngănghiênăc u,ăgi iăđ́păth căm c,ăc ngănh ăt năt̀nhăquanăśtănh́mălƠmăvi c.ă

Trongăqúătr̀nhăth căhi nănh́măđưăti păthuăđ

cănh ngăki năth căth căt ăvƠăćchălƠmă

vi cănghiêmătúc,ăhi uăqu ăt ăth y.ă
Nh́măemăxinăg iăl iătriăơnăthƠnhănh tăđ năćcăqúăth yăcôătrongăkhoaă i năđi năt ăđưăh ătr ăchúngăemăv ănh ngăki năth căn năt ngăv ngăvƠng,ăt oăđi uăki năt tă
nh tăchoăsinhăviênătrongăqúătr̀nhăh căt păvƠănghiênăc u.
S ăh ătr ăth măl ngăvƠăvôăcùngăquanătr ngăt ăgiaăđ̀nhăvƠăb năbèăluônălƠăđ ngă

l căđ ănh́măćăth ălƠmăvi căh tăkh ăn ngăvƠăhoƠnăthƠnhăđ ắnăm tăćchăt tănh t.ă
M tăl năn aănh́măvôăcùngăhơnăh nhăkhiăđ

călƠmăsinhăviênăt iătr

ngă HăS ă

Ph măK ăThu tăTPHCM,ălƠăh cătr̀ăc aănh ngăgi ngăviênăđ yătơmăhuy t,ăl iăc mă nă
nƠyăc ngălƠăs ăghiănh năsơuăs cămƠănh́mămu năg iăđ năth yăcô,ăgiaăđ̀nhăvƠăb năbè.

vii


M CL C
NHI MăV ă

ăÁNăT TăNGHI P .......................................................................... ii

L CHăTRÌNHăTH CăHI Nă

ăÁNăT TăNGHI P ............................................... iv

L IăCAMă OAN ..................................................................................................... vi
L IăC Mă N .......................................................................................................... vii
M C L C ............................................................................................................... viii
DANH SÁCH HÌNH NH ...................................................................................... xii
DANH SÁCH B NG V .........................................................................................xv
T́M T T ............................................................................................................... xvi
Ch

ngă1.ăT NGăQUAN ...........................................................................................1

1.1ă

TăV Nă

...................................................................................................1

1.2 M C TIÊU ........................................................................................................1
1.3ăN IăDUNGăNGHIÊNăC U .............................................................................2
1.4ăGI IăH N .........................................................................................................2
1.5 B C C ............................................................................................................3
Ch

ngă2.ăC ăS ăLÝăTHUY T ................................................................................4

2.1ăGI IăTHI UăCÁCăLO IăKH́ GASăTRONGăCÔNGăNGHI P .....................4
2.1.1ăKh́iăni m ...................................................................................................4
2.1.2ă ngăd ngăc aăkh́ăgasătrongăcôngănhi p ....................................................4
2.1.2.1ă ngăd ngătrongăngƠnhăth căph m ......................................................4
2.1.2.2ă ngăd ngătrongăthi tăb ăgiaăd ng ........................................................4
2.1.2.3ă ngăd ngălƠmănhiênăli uăkh́ăđ t ........................................................6
2.1.3ăT́nhăch tănguyăhi măch́y,ăn ăc aăgas .......................................................7
2.2ăGI IăTHI UăV ăC MăBI NăNHI Tă

.......................................................7

2.2.1ăKh́iăni m ...................................................................................................7
2.2.2 Phân lo iăc măbi nănhi tăđ .......................................................................8
2.3ăGI IăTHI UăTIAăL Aă I N ..........................................................................8

2.3.1ăKh́iăni m ...................................................................................................8
2.3.2ă i uăki năt oăraătiaăl aăđi n .......................................................................9
2.3.3ă ngăd ng ....................................................................................................9
2.4ăGI IăTHI UăM NGăDIă

NGăGSM.............................................................9

2.5ăCÁCăLO IăMODULEăSIMăTRÊNăTH ăTR

NG .......................................11

2.5.1ăNguyênăĺăho tăđ ng ................................................................................12
2.5.1.1ăGiaoăti păUARTăv iăviăđi uăkhi n ....................................................12
2.5.1.2ăT păl nhăAT ......................................................................................12
viii


2.6ăăB ăTHUăPHÁTăŚNGăVÔăTUY Năă(RF) ...................................................13
2.6.1ăŚngăvôătuy nă(ăRFă) ................................................................................13
2.6.2ăB ăthuăph́tăśngăvôătuy nă(RF) ...............................................................15
2.7 CÁC LO I MODULE THU PHÁT ŚNG RF .............................................17
2.7.1ăNguyênăĺăho tăđ ng ................................................................................17
2.7.2ăGiaoăti păSPIăv iăviăđi uăkhi n ................................................................18
2.8ăGI IăTHI UăH ăTH NGăINTERNET .........................................................18
2.8.1ăC uătrúcăc aăm ngăInternet ......................................................................18
2.8.2ăĆcăm ngătruyănh păkhôngădơy................................................................18
2.9ăCÁCăLO IăMODULEăTHUăPHÁTăWIFI .....................................................19
2.10ăNGU NăCUNGăC P ...................................................................................20
2.10.1ăB ăchuy năđ iăngu năACă– DC .............................................................20
2.10.1.1ăB ăchuy năđ iăAdapter ...................................................................20

2.10.1.2ăNgu năt ăong ...................................................................................21
2.10.2ăB ăchuy năđ iăngu năDC- DC ...............................................................22
2.10.2.1ăM chăt ngắpăBOOST .....................................................................22
2.10.2.2ăM chăh ắpăBUCK ..........................................................................24
2.11

NGăC ă I N XOAY CHI U ................................................................25

2.11.1

ngăc ăđi n 1 pha ................................................................................25

2.11.2

ngăc ăđi n 3 pha ................................................................................26

2.12ăGI IăTHI UăVIă I UăKHI NăARDUINO.................................................26
2.12.1 Ph n c ng ...............................................................................................26
2.12.2 Ph n m m ...............................................................................................27
2.12.3 Ćc lo i Arduino ....................................................................................28
2.12.3.1 Arduino Uno R3 ..............................................................................28
2.12.3.2 Arduino Nano ..................................................................................29
2.12.3.3 Arduino Mega 2560 R3 ...................................................................30
2.13ăCÁCăCHU NăTRUY NăD ăLI U .............................................................31
2.13.1 Giao ti p SPI ..........................................................................................31
2.13.2 Giao ti p UART .....................................................................................32
2.13.3 Giao ti p I2C ..........................................................................................33
Ch

ngă3. T́NH TOÁN VẨ THI T K H TH NG ............................................38

3.1ăGI IăTHI UăV ăMÔăHÌNHăH ăTH NG .....................................................38
3.2ăT́NHăTOÁNăVẨăTHI TăK ăCHIăTI TăH ăTH NG ..................................38
3.2.1 Thi t k s ăđ kh i h th ng ....................................................................38
3.2.1 T́nh tón vƠ thi t k m ch .......................................................................40
ix


3.2.1.1 C m bi n kh́ gas ...............................................................................40
3.2.1.2 C m bi n l a .....................................................................................42
3.2.1.3 C m bi n nhi tăđ .............................................................................43
3.2.1.4 C m bi n siêu âm HC-SR04 .............................................................45
3.2.1.5 Chuông b́oăđ ng ..............................................................................46
3.2.1.6 Kh i hi n th ......................................................................................46
3.2.1.7 Module Wifi ESP8266 ......................................................................48
3.2.1.8 M ch thu phát RF NRF24L01+ ........................................................50
3.2.1.9 Module SIM 800A MINI ..................................................................51
3.2.1.10 Kh i x ĺ trung tâm Arduino .........................................................52
3.2.1.11 Kh i ngu n ......................................................................................54
3.2.3 S ăđ nguyên ĺ c a h th ng ..................................................................55
3.2.3.1 S ăđ nguyên ĺ c a kh i thu th p d li u........................................55
3.2.3.2 S ăđ nguyên ĺ kh i x ĺ trung tâm...............................................57
3.2.3.3 S ăđ nguyên ĺ kh i ḿyăb m ........................................................58
Ch

ngă4. THI CÔNG H TH NG ........................................................................60

4.1 GI I THI U ...................................................................................................60
4.2 THI CÔNG H TH NG ................................................................................60
4.2.1 Thi công kh i thu th p d li u .................................................................60

4.2.2 Kh i x ĺ trung tâm ................................................................................62
4.3ă ́NG ǴI VẨ THI CÔNG MÔ HÌNH ........................................................64
4.3.1 Thi công h p b o v m ch .......................................................................64
4.3.2 Thi công mô h̀nh .....................................................................................64
4.4 L P TRÌNH H TH NG ...............................................................................64
4.4.1 L uăđ gi i thu t ......................................................................................64
4.4.1.1 Kh i thu th p d li u.........................................................................64
4.4.1.2 Kh i x ĺ trung tâm .........................................................................69
4.4.2 Ph n m m l p tr̀nhăchoăviăđi u khi n......................................................69
4.4.2.1 Gi i thi u ph n m m l p tr̀nh ..........................................................69
4.4.2.2 Gi i thi u v Web Thingspeak .........................................................73
4.5 TẨI LI UăH
Ch

NG D N S

D NG VẨ THAO TÁC ................................75

ngă5. K T QU _NH N X́T_ ÁNH GIÁ ...................................................76

5.1 GI I THI U ...................................................................................................76
5.2 K T QU

Tă

C..................................................................................76

5.2.1 S d ng Arduino Nano ............................................................................76
5.2.3 S d ng module NRF24L01 ....................................................................76
x

5.2.4ă

aăthôngătinălênăWebăThingspeak .........................................................77

5.2.5 S d ng module SIM 800A g i vƠ nh n tin ............................................77
5.3 K T QU TH C NGHI M ..........................................................................77
Ch

ngă6. K T LU N VẨ H

NG PHÁT TRI N ..............................................81

6.1 K T LU N .....................................................................................................81
6.2 H

NG PHÁT TRI Nă

TẨI ....................................................................81

TẨI LI U THAM KH O .........................................................................................82
PH L C ..................................................................................................................83

xi


DANH SÁCH HỊNH NH
Ch ng 2
H̀nh 2. 1: S nguy hi m khi gas ph́t n ....................................................................7

H̀nh 2. 2: Tia l aăđi n ................................................................................................8
H̀nh 2. 3: C uătrúcăc ăb n c a m ngădiăđ ng ...........................................................10
H̀nh 2. 4: Module SIM 800A mini ...........................................................................11
H̀nh 2. 5: Module SIM 800l .....................................................................................11
H̀nh 2. 6: Module SIM 900A ...................................................................................11
H̀nh 2. 7: Giao ti p UART gi a Module SIM và vi Arduino. ................................12
H̀nh 2. 8:ăS ăđ m ch t oăśngăRFăđ năgi n ...........................................................16
H̀nh 2. 9:ăS ăđ m chăthuăśngăđ năgi n .................................................................16
H̀nh 2. 10: M ch thu phát 6 kênh 2.4 GHZ L24YK-RX4 .......................................17
H̀nh 2. 11: M ch thu phát sóng RF NRF24L01+.....................................................17
H̀nh 2. 12: M ch thu phát RF UART LC12S 2.4Ghz ..............................................17
H̀nh 2. 13: Giao ti p SPI gi a thi t b đ u và thi t b cu i ......................................18
H̀nh 2. 14: M ng LAN không dây ...........................................................................19
H̀nh 2. 15: M ng không dây di n r ng ....................................................................19
H̀nh 2. 16: Kit RF thu phát WIFI ESP8266 NodeMCU LUA CP2102 ...................19
H̀nh 2. 17: Kit RF thu phát WIFI ESP8266 NodeMCU LUA V3 CH340 ..............20
H̀nh 2. 18: M ch thu phát Wifi ESP8266 UART ESP-01 .......................................20
H̀nh 2. 19: Adapter 12V-1.5A ..................................................................................21
H̀nh 2. 20: Ngu n t ong 12V-10A .........................................................................22
H̀nh 2. 21:ăS ăđ nguyên lý ho tăđ ng c a m chăt ngắp........................................23
H̀nh 2. 22: M chăt ngắpăXL6009 4A......................................................................24
H̀nhă2.ă23:ăS ăđ nguyên lý ho tăđ ng m ch h áp .................................................24
H̀nh 2. 24: M ch h áp DC-DC LM2596 ................................................................25
H̀nh 2. 25:ă ngăc ăxoayăchi u m t pha .................................................................25
H̀nh 2. 26: H̀nh nh Arduino Uno R3 .....................................................................28
H̀nh 2. 27: Arduino Nano .........................................................................................29
H̀nh 2. 28: Arduino Mega 2560 R3 .........................................................................30
H̀nh 2. 29: K t n i 1 thi t b v i Arduino theo chu n giao ti p SPI ........................31
H̀nh 2. 30: C u trúc c a m t Frame d li u .............................................................33
H̀nh 2. 31: Bus I2C và các thi t b ngo i vi .............................................................34

H̀nh 2. 32: K t n i thi t b vào bus I2C ch đ chu n và ch đ nhanh ...............34
H̀nh 2. 33: H ngăđiăc aăxungăClockăvƠăh ngăđiăc aăđ ng d li u ....................35
H̀nh 2. 34: Trình t truy n bit ..................................................................................36
H̀nh 2. 35: Start bit và Stop bit.................................................................................37
Ch

ng 3

H̀nh 3. 1: S ăđ kh i thu th p d li u ......................................................................38
H̀nh 3. 2:ăS ăđ kh i x lý trung tâm ......................................................................39
H̀nh 3. 3: H̀nh nh kh i ḿyăb m ...........................................................................40
H̀nh 3. 4: Hình nh th c t c a c m bi n MQ-2 ......................................................40
H̀nh 3. 6: Hình nh th c t module c m bi n khí Gas MQ-2 ..................................42
H̀nh 3. 7: Module c m bi n phát hi n l a ................................................................42
H̀nh 3. 8: S ăđ ănguyênăĺăc măbi năph́tăhi năl a ..................................................43
xii


H̀nh 3. 9: C m bi n DHT22 .....................................................................................44
H̀nh 3. 10: H̀nh c m bi n siêu âm ...........................................................................45
H̀nh 3. 11: Gi năđ th i gian c a c m bi n HC- SR04 ............................................45
H̀nh 3. 12: H̀nh nh c̀i b́oăđ ng ...........................................................................46
H̀nh 3. 13: Hình nh LCD 16x2 ...............................................................................47
H̀nh 3. 14: Module ESP8266 NodeMCU Lua CP2102 ...........................................48
H̀nh 3. 15:ăS ăđ chân Module ESP8266 NodeMCU Lua CP2102 ........................49
H̀nh 3. 16: M ch Thu Phát RF NRF24L01+............................................................50
H̀nh 3. 17:ăS ăđ chân M ch Thu Phát RF NRF24L01+.........................................51
H̀nh 3. 18: Module SIM 800A Mini ........................................................................51
H̀nh 3. 19: Arduino Nano .........................................................................................52
H̀nh 3. 20:ăS ăđ chân Arduino Nano ......................................................................53

H̀nh 3. 21:ăS ăđ kh i c a kh i ngu n ....................................................................54
H̀nh 3. 22:ăS ăđ nguyên ĺ m ch h ́p ..................................................................54
H̀nh 3. 23: S ăđ nguyên ĺ m chăt ngắp ...............................................................54
H̀nh 3. 24:ăS ăđ nguyên ĺ kh i thu th p d li u ...................................................55
H̀nh 3. 25:ăS ăđ kh i x ĺ trung tâm ....................................................................57
H̀nh 3. 26:ăS ăđ nguyên ĺ kh i ḿyăb m .............................................................58
Ch

ng 4

H̀nh 4. 1: PCB m t sau kh i thu th p.......................................................................60
H̀nh 4. 2: PCB m tătr c kh i thu th p ...................................................................60
H̀nh 4. 3: H̀nh nh kh i thu th p d li u sau khi in ................................................61
H̀nh 4. 4: Kh i thu th păsauăkhiăđư l p linh ki n .....................................................62
H̀nh 4. 5: PCB m t sau c a kh i trung tâm..............................................................62
H̀nh 4. 6: PCB m tătr c c a kh i trung tâm ..........................................................63
H̀nh 4. 7: H̀nh nh kh i x ĺ trung tâm sau khi in ................................................63
H̀nh 4. 8: H̀nh nh h th ng sau khi hoƠn thi n h p b o v ...................................64
H̀nh 4. 9: H̀nh nh mô h̀nhăđ tƠi ...........................................................................64
H̀nh 4. 10:ăL uăđ kh i thu th p d li u ..................................................................65
H̀nh 4. 11:ăL uăđ đ c gí tr c m bi n ...................................................................66
H̀nh 4. 12:ăL uăđ truy n d li u qua Module NRF24L01 .....................................67
H̀nh 4. 13:ăL uăđ ch ngătr̀nh truy n d li u UART sang NodeMCU ................67
H̀nh 4. 14:ăL uăđ g i d li u lên Thingspeak ........................................................68
H̀nh 4. 15:ăL uăđ kh i x ĺ trung tâm ..................................................................69
H̀nh 4. 16: Giao di n Arduino IDE ..........................................................................70
H̀nh 4. 17: Ch n Arduino s d ng ...........................................................................71
H̀nh 4. 18: Ch n c ng COM k t n i v i Arduino ...................................................72
H̀nh 4. 19: H̀nh nh truy c p trang Web Thingspeak .............................................73
H̀nh 4. 20:ă ngănh p tên tƠi kho n vƠ m t kh u ....................................................74

H̀nh 4. 21: Ch n kênh quan śt ................................................................................74
H̀nh 4. 22: H̀nh nh d li u trên Thingspeak ..........................................................74
H̀nh 4. 23: Quy tr̀nh thao t́c s d ng h th ng ......................................................75

xiii


Ch

ng 5

H̀nh 5. 1: H̀nh nhăbanăđ u c a kh i thu th p d li u ............................................77
H̀nh 5. 2: H̀nh nhăbanăđ u c a kh i x ĺ trung tâm .............................................78
H̀nh 5. 3: H th ng ph́t hi n ć gas ........................................................................78
H̀nh 5. 4: H th ng nh nătinăchoăng i dùng...........................................................79
H̀nh 5. 5: H th ng ph́t hi n l a .............................................................................79
H̀nh 5. 6: H th ng g iăđi n thông b́o ph́t hi n l a ..............................................80
H̀nh 5. 7: Thông tin c m bi năđ c c p nh t trên Thingspeak ................................80

xiv


DANH SÁCH B NG V
Ch ng 2
B ng 2. 1: Phân lo i t n s śng vô tuy n ................................................................15
Ch ng 3
B ng 3. 1: Thông s k thu t c m bi n khí gas MQ-2 .............................................42
B ng 3. 2: Thông s k thu t DHT22 .......................................................................44
B ng 3. 3: Ch căn ngăćcăchơnăc a LCD 16x2 ........................................................48
B ng 3. 4: Danh śch linh ki n s d ng ngu n 5V...................................................56

B ng 3. 5: Danh śch linh ki n s d ng ngu n 12V.................................................56
B ng 3. 6: Danh śch linh ki n s d ng ngu n 3.3V................................................56
B ng 3. 7: Danh śch linh ki n kh i x ĺ trung tâm ...............................................58
B ng 3. 8: Danh śch linh ki n kh i ḿyăb m .........................................................59
Ch ng 4
B ng 4. 1: B ng th ng kê linh ki n s d ng cho kh i thu d li u ............................62
B ng 4. 2: B ng th ng kê linh ki n s d ng cho kh i trung tâm..............................63

xv


T́M T T
H u qu c a s c ch́y n vƠ h a ho n gây ra r t n ng n vƠ đ́ng b́oăđ ng. Theo
nh ăs li u c a T ng c c Th ng Kê (B K ho ch vƠ

uăt ă)ăt́nhăđ n 4 th́ngăđ u

n mă2019ăc n

i ch t vƠ m t t́ch,ă19ăng

b th

c thi t h iăh nă458ăt đ ng, lƠmă10ăng

ng.ăNh m n m b tăđ

c nh ng s li u trên vƠ ć th h n ch đ

i

c ph n nƠo

h u qu mƠ h a ho n vƠ ch́y n mang l i, nh́măemăđư quy tăđ nh thi t k vƠ thi
công h th ng c nh b́o, ph̀ng ch ng h a ho n vƠ r̀ r kh́ gas.
V i m c tiêu lƠ h th ng ć th ph́t hi năđ
nhanh ch́ng vƠ ch́nh x́c.ăNg

c l a vƠ kh́ gas r̀ r m t ćch

i dùng ć th gím śt nhi tăđ c aămôiătr

n iăđ t thi t b t xaăthôngăquaăinternet.ăPh

ng t i

ngăth c c nh b́oăđ năgi n vƠ thông

d ngănh ălƠ g iăđi n hay nh n tin s phù h păđ i m i lo iăđi n tho iădiăđ ng ć m t
trên th tr
th c đ

ng hi n nay. Nh́m s th c hi n h th ng thông qua vi c t́ch l y ki n

c h c t iătr

đ́ch hoƠn thƠnhăđ
ng

ng c ngănh ăquanăśt vƠ nghiên c u th c ti n. T t c v̀ m c

c mô h̀nh d l p d t, d s d ng, ti t ki măđi n, mang l i cho

i dùng c m gíc tin c y vƠ an toƠn.

xvi


xvii


CH

NGă1.ăT NG QUAN

Ch

ng 1. T NG QUAN

1.1

TV N
Theoănh ăs li u th ng kê v 9ăth́ngăđ uăn mă2018ăćă2989ăv cháy n , t ng

thi t h i do h a ho n gây ra là làm ch tă73ăng

i và b th

ngă163ăng

i, thi t h i v

tài s n là 1589 t đ ng [1]. S li u trên là m t con s đ́ngăb́oăđ ng v tình tr ng
phòng ch ng cháy n c aăng
ch ng h a ho n.ă

đ́pă ngăđ

đ m b oăanătoƠnăchoăng

iădơnăc ngănh ăch aăćăđ thi t b an toƠnăđ phòng
c nhu c u s d ng thi t b phòng ch ng cháy n và

iădơnănh́măemăđưăquy tăđ nh ch năđ tƠiă“Thi t k và thi

công h th ng c nh báo, ph̀ng ch ng h a ho n và rò r khí gas”.ăH ăth ngănƠyă
s ăd ngăviăđi uăkhi nătrungătơmălƠămoduleăArduinoăvƠămoduleăWiFiăESP8266ăNodeă
MCU,ăćcăc măbi nănhi tăđ ,ăkh́ăgasăvƠăc măbi năph́tăhi năl a.
D a trên th c t là ch có nh ng thi t b ph̀ngăch́yăđ năgi nănh ălƠăđ u báo
ch́y,ăđ uăb́oăkh́i,ăđ u báo xì gas, hay các bình ch aăch́yădiăđ ng v n ch gi i quy t
đ

c ph n nào hi năt

ng cháy n vƠăch aăhi u qu . V năđ đ t ra là c n m t thi t

b có tích h p c 3 kh n ngăb́oăch́y,ăb́oănhi tăđ và rò r kh́ăgasăvƠăng

i dùng có

th giám sát tr c ti p s li u trên internet thông qua laptop ho c là Smart phone.

Nh́măemăđưăv n d ng các ki n th căđ
đ có th hoƠnăthƠnhăđ

c h c t iătr

ngăc ngănh ăkh o sát th c t

c h th ngănh ătrên.ă

H th ng c nh báo h a ho n và rò r khí gas d a trên n n t ng ki n th c v l nhă
v căđi n t , xã h iăvƠămôiătr
tr

ng. Nhóm phát tri n h th ng d aătrênăđ án môn h c

c là h th ng báo quá nhi tăđ qua SMS [2]. H th ng s đ

c c i ti n thêm v

kh n ngăph́tăhi n l a, báo cháy, rò r kh́ăgas,ăćăc ăs d li u tr c tuy năchoăng

i

dùng.

1.2 M C TIÊU
H th ng c nh b́o h a ho n vƠ r̀ r kh́ gas lƠ m t h th ng thu th p ćc gí tr
c a c m bi n, hi n th d li u lên LCD. Khi h th ng ph́t hi n gas s m qu tăđ hút
kh́ gas ra ngoƠi, n u ph́t hi n l a s m ḿyăb măd p t t l a. Ćc thông tin mƠ c m
bi n thu th păđ

ng

cs đ

c c p nh t lên Thingspeak.com vƠ thông b́oăquaăđi n tho i

i dùng b ng ćch g iă đi n ho c g i tin nh n. H th ng c ng ć kh n ngă t

chuy năđ i ngu n cung c p sang ngu n d ph̀ng khi ć s c cúpăđi n.

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

1


CH

NGă1.ăT NG QUAN
H th ng s giúp h n ch hi n t

t́nh m ng c ngănh ătƠi s năchoăng

ng ch́y n , r̀ r kh́ gas, đ m b o an toƠn v
i s d ng.

1.3 N I DUNG NGHIÊN C U
i v iăđ ́n: “Thi t k và thi công h th ng c nh báo, ph̀ng ch ng h a
ho n và rò r khí gas” th̀ n i dung c n th c hi n bao g m:

• N IăDUNGă1:ăT̀m hi u v ćc nghiên c u g n v iăđ tƠiăđư ć, nh ng h n ch
c̀n t n t i t đ́ đ aăraănh ng gi i ph́păchoăđ tƠi nh́m c năh

ng t i.

• N IăDUNGă2:ăT̀m hi uăc ăs ĺ thuy tăliênăquanăđ năđ tƠi: nguyên nhân ch́y
n , r̀ r kh́ gas,…
• N Iă DUNGă 3:ă T̀m hi u ćc giao th c truy n nh n gi a ćc module, truy n
nh n t́n hi u thông qua śng cao t n.
• N IăDUNGă4:ăL a ch n ćc c m bi n c ngănh ăviăđi u khi n phù h p v i h
th ng.
• N I DUNG 5: T̀m hi u IDE – môiătr

ng l p tr̀nh cho Arduino

1.4 GI I H N
- H th ng ch s d ng

nh ng phòng nh ph̀ng b p: 3x3m, ph̀ng kh́ch:

5x5m, garage 5x5m
- S d ngăđ ngăc ăb măP385ă12VDC,ăḱchăth

c:ă86x46x46ămmăđ phun n

c

x lí h a ho n.
- Giám sát nhi tăđ , phát hi n l a, rò r khí gas b ng c m bi n và s d ng vi
đi u khi n Arduino Nano (5VDC) làm kh i x lí trung tâm.

- Các tr m giám sát truy n nh n thông tin b ng sóng RF- kh n ngătruy n 100m
trongămôiătr

ng không ć v t c n và hi n th d li uătrênăLCDă16X2ăvƠătrênăc ăs

d li u tr c tuy n.
- S d ng c m bi n ph́t hi n l a flame sensor (3.3V-5VDC)
- S d ng c m bi n nhi tăđ DHT-22(5VDC), nhi tăđ ho tăđ ng -40 oC ~ 80oC
- S d ng c m bi n ph́t hi n kh́ gas MQ-2 (5VDC), ph́t hi năđ

c ćc lo i

kh́ nh ăLPG,ăMetan, Hydrogen.
- Ḱchăth

c mô h̀nh 30x60x30 cm.

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

2


CH

NGă1.ăT NG QUAN

1.5 B

C C

• Ch

ng 1: T ng quan

Ch

ngănƠyătr̀nhăbƠyăđ tăv năđ ăĺădoăch năđ ătƠi,ăm cătiêu,ăn i dung nghiên

c u,ăćcăgi iăh năthôngăs ăvƠăb ăc căđ ắn.
• Ch
Ch

ng 2: C S LỦ Thuy t
ngănƠy t p trung vƠo ćc ĺ thuy tăliênăquanăđ năđ tƠi bao g m ćc ki n

th c v kh́ gas, ćc lo i module, ćc thi t b ngo iăvi,ăviăđi u khi n s d ng trong h
th ng.
• Ch
Ch

ng 3: Thi t K vƠ Tính Toán
ngănƠy tr̀nh bƠy v s ăđ kh i vƠ s ăđ nguyên ĺ c a h th ng, tr̀nh

bƠy chi ti t v ćc lo i linh ki n, giao th c giao ti p gi a ćc module v i nhau.
• Ch

ng 4: Thi Công H Th ng

D aătrênăs ăd nguyên ĺ ti n hƠnh thi công ph n c ng lƠ l p tr̀nh ph m m m
cho h th ngăđ́p ngăđ
• Ch
Ch

c ćc yêu c uăđư đ nh ra.

ng 5: K t Q a, Nh n X́t vƠ ánh Giá
ngănƠy s tr̀nh bƠy k t qu mƠ nh́măđư th c hi n so v i m c tiêu ban

đ u, nh n xét ho tăđ ng c a h th ng
• Ch
T́măl
đ ć đ

ng 6: K t Lu n vƠ H

ng Phát Tri n

c l i nh ngăđi u nh́măđư th c hi n,ăđ ng th iăđ aăraăh

ng ph́t tri n

c m tăđ tƠi hoƠn thi n.

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

3

CH

NGă2.ăC ăS ăLÝăTHUY T

Ch

ng 2. C

S

LÝ THUY T

2.1 GI I THI U CÁC LO I KHÍ GAS TRONG CÔNG NGHI P
2.1.1 Khái ni m
Hi nănay,ăv iăđ căt́nhălƠăngu nănhiênăli uăs chăvƠăthơnăthi năv iămôiătr
th̀ kh́ă gasă d nă kh ngă đ nhă đ

ng

că v ă tŕă quană tr ngă trongă đ iă s ngă c aă chúngă taă

và đư ǵpăph năt oănênăs ăv năminhăc aăxưăh i.ăL iắchăc aăgasălƠăr tăt́chăc c,ăđ
s ăd ngăr ngărưiătrongădơnăd ng,ăth

că

ngăm i,ăv năt iăvƠăćcă ngăd ngăcôngănghi p.ă

Gas là h năh păc aăćcăch tăHydrocacbon,ătrongăđ́ă thƠnhă ph năch ă y uălƠă
khí Propane (C3H8), Butane (C4H10) vƠăm tăs ăthƠnhăph năkh́c.ă
2.1.2

ng d ng c a khí gas trong công nhi p

Kh́ công nghi p lƠ lo i nguyên li u kh́ đ
nghi p. Ćc kh́ trong công nhi pă đ

c s năxuơtăđ s d ng trong công

c s u d ng nhi u nh tă nh :ă nitrogen,ă oxy,ă

caarbonădioxide,ăhydro,ăacetylen,…
Ćcălo iăkh́ăcôngănghi păđ

căs ăd ngătrongănhi uăngƠnhăcôngănghi păkh́că

nhau. Baoăg măćcăngƠnhăcôngănghi păn ngănh ăd uăkh́,ăhóăd u,ăh́aăch t,ăđi n,ă
khaiăth́căm ,ăluy năkim,ăkimălo i.ăVƠăc ngăđ
côngăngh ăsinhăh c,ăth căph m,ăn

căs ăd ngătrongăćcăngƠnhăd

c,ăphơnăb́n,ăđi năh tănhơn,ăđi năt , hàng không

v ătr ,ăphơnăt́chăth́ănghi m,ăki mănghi mămôiătr
2.1.2.1
N

căph m,ă

ng…

ng d ng trong ngƠnh th c ph m

căng tăćăgasăđưătr ăthƠnhălo iăn

s ngăhƠngăngƠyăc aăchúngăta.ăN

căgi iăkh́tăqúăquenăthu cătrongăcu că

căćăgasăchi măđ nă94%ăthƠnhăph năc aăn

căng t,ă

ćătênăg iăh́aăh călƠ:ăCarbonădioxideă(CO2)ă- ćăvaiătr̀ănh ăm tăch tăb oăqu nănh .ă
Kh́ăCO2ăđ

căs ăd ngănhi uătrongăngƠnhăs năxu tăn

Trongăcôngănghi păkh́ăCO2ăđ

căgi iăkh́tăvƠăbiaăr

u.

căđi uăch ăt ăćcăkh́ăsinhăraăkhiălênămenăr

bia,ăphơnăh yăch tăbéo,ăt ăćcăkh́ăthuăđ

uă

cătrongăs năxu tăh́aăch t,ănh ăs năxu tă

amoniacăho căt ngăh pămethanol,ăt ăkh́iăćcănhƠăḿyăcôngănghi păđ tăthan.ă
2.1.2.2

ng d ng trong thi t b gia d ng

a. Máy đi u h̀a
Gasăđi uăh̀a lƠămôiăch tăđ

căs ăd ngătrongăh ăth ngălƠmăh nhăh păth ănhi t,ă

ćănhi măv ămangănhi tăt ăn iăćănhi tăđ ăth păth iăraăn iăćănhi tăđ ăcaoăh n.ă ơyă

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

4


CH

NGă2.ăC ăS ăLÝăTHUY T

ch́nhălƠăthƠnhăph năkhôngăth ăthi uătrongăqúătr̀nhălƠmăl nhăc aăh ăth ngăđi uăh̀aă
ńiăchungăvƠăćcăh ăth ngălƠmăl nhăńiăriêng.

Ćcălo iăgasăđ

căs ăd ngătrongăḿyăđi u h́a không kh́ nh ăgasăR22,ăgasă

R410A,ăgasăR32ă.ă.ă.ănh ngăđ

căs ăd ngănhi uănh tăv nălƠăgasăR22ăvƠăGasăR410A.

❖ Gas đi u h̀a R22
Gas R22 là lo iăgasăđ
trênăth ătr
th

căs ăd ngăđ uătiênătrênăćcăḿyăl nh,ăchi măh nă70%ă

ngăđi uăh̀aăhi nănay,ăđ

căs ăd ngăchoă ḿyă đi uăh̀aăkhôngăkh́ălo iă

ngă(khôngăs ăd ngăcôngăngh ăInverter).

❖ Gas đi u h̀a R410A
GasăR410Aăćăđ ăbayăh iăcaoăh n,ăvƠăkhiămôiătr
oxiăch́nhăv̀ăv yămƠăph̀ngăc aăb năph iăđ
khiăćăhi năt

ngă ăt măth păs ăgơyăthi uă

căthóngăkh́ăn uăkhôngăs ăr tănguyăhi mă

ngăr̀ăr ăkh́ăgas.ă

❖ Gas đi u h̀a R410A
Lo iăGasăR32ălƠălo iăgasăm iănh tăhi nănay,ăđ
nh tăt iăNh tăB n.ăLo iăgasănƠyăđ

că ngăd ngăs ăd ngănhi uă

căph́tăminhăraănh măthayăth ăchoălo iăgasăR22ă

vƠălo iăR410A.ă
b. T l nh
Gasăt ăl nhăđ

căn mătrongăćcădơyăđ ngăćăt́căd ngăchuy năt iănhi tăt ădƠnă

l nhăt iădƠnăńng.ăKh́ăgasăkhiăđiăquaădƠnăl nhăs ăh păth ănhi tăxungăquanhădƠnăl nhă
đ ăchuy năt iădƠnăńng.ăT iăđơy,ăkh́ăgasăs ăđ
môiătr

călƠmăḿtăthôngăquaăvi căt nănhi tăraă

ng.

❖ Gas R12
GasăR12ălƠălo iăgasălơuăđ iănh t,ăđ
c .ăGasăR12ăb̀nhăth

căs ăd ngăph ăbi nătrongăćcăt ăl nhăđ iă

ngăćămùiăhôi,ăkhiăđ tăćămƠuăxanhăĺăvƠămùiăh c,ăćăth ăgơyă

chóngăvƠănh căđ uăkhiăh́tănhi u.
❖ Gas R134A
Doăt́nhăch tăđ căh iăvƠăgơyănguyăhi măchoăt ngăOzonăc aăgasăR12ănênăgasă
R134Aăđ

căt oăraăđ ăthayăth ăchoăgasăR12.ăLo iăgasănƠyăđ

căs ăd ngăph ăbi năchoă

nhi uălo iăt ăl nhădơnăd ngăhi nănay.

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

5


CH

NGă2.ăC ăS ăLÝăTHUY T

❖ Gas R404
GasăR404ălƠălo iăgasăchuyênădùngăchoăćcăt ăc păđông.ăLo iăgasănƠyăđ

că

thi tăk ădƠnhăriêngăchoănhuăc uălƠmăđôngă ănhi tăđ ăsơuăh năđ ngăth iăđ măb oă

tu iăth ăchoăḿyănén,ăćcăchiăti tăvƠăd uăbôiătr năcaoăh n.
❖ Gas R600
GasăR600ăđ

că ngăd ngătrongăćcăd̀ngăt ăl nhăcaoăc p.ăGasăR600ălƠăGasă

Hidrocacbonă(HCăgas)ănh măb oăv ămôiătr
t

ngăvƠăanătoƠnăv iăt ngăozon,ătŕnhăhi nă

ngăbi năđ iătoƠnăc u.ă
2.1.2.3

ng d ng lƠm nhiên li u khí đ t

a. Khí đ t hóa l ng (Liquefied Petrolium Gas - LPG)
LPG là khí không màu, không mùi (đ

c thêm mùi đ d phát hi n khi b rò

r ), nhi t đ ng n l a t 1890ºC đ n 1935ºC, nh h n n

c nh ng n ng h n không

khí, d ăch́y,ăkhôngăch aăch tăđ cănh ngăćăth ăgơyăng tăth .
Kh́ăđ tă(ăPetroliumăgas)ălƠăs năph măph ăthuăđ
d u,ăKh́ăđ tăđ

cătrongăqúătr̀nhăch ăbi nă

căh́aăl ngăđ ăt oăthƠnhăLPG.ăThƠnhăph năh́aăh căch ăy uăg mă

propan,ăbutanăvƠăm tăl

ngănh ăpropylen,ăbutylenăvƠăćcăkh́ăkh́c.

b. Khí thiên nhiên hóa l ng (Liquefied Natural Gas - LNG )
LNG là khí không màu, không mùi, không v , không đ c h i và không có tính
ch t n mòn, có nhi t đ

ng n l a kho ng 2440oC

Khí thiên nhiên (Natural gas) đ

c hóa l ng

và nh h n không khí.

-120ºC đ n -170ºC (tùy vào t

l thành ph n h n h p trong ch t khí), giúp d dàng b o qu n và v n chuy n.
c. Khí nén thiên nhiên( Compressed Natural Gas - CNG)
CNG là khí không màu, không mùi, có nhi t đ ng n l a kho ng 1950ºC và
nh h n không khí. Thành ph n ch y u c a CNG g m các hydrocarbon, trong đ́
metan có th chi m đ n 95%, etan chi m 5% đ n 10% cùng m t l

ng nh propan,

butan và các khí khác.

Thông th

ng, h

ng l u hu nh đ

Do nh h n không khí nên trong tr

c thêm vào giúp d phát hi n khi b rò r .

ng h p rò r , khí thiên nhiên (c CNG và LNG)

không gây thi t h i nghiêm tr ng nh x ng ho c LPG.

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

6


CH

NGă2.ăC ăS ăLÝăTHUY T

2.1.3 Tính ch t nguy hi m cháy, n c a gas
Khiăthótăraăkh iăthi tăb ăch a,ăgasăchuy năthƠnhăth ăkh́ănênăr tăkh́ăb oăqu n.ă
M tăkh́c,ădoăkhôngăćămùi,ăkhôngăćămƠuănênăgasăthótăraăthi tăb ăch aăr tăkh́ăph́tă
hi n,ădoăđ́ănhƠăs năxu tăph iăđ aăthêmăvƠoăh năh păgasăch tăt oăraămùiăb păc iăth iă
đ ăd ăph́tăhi năgasăb ăr̀ăr .

T ătr ngăc aăgasăn ngăh năkhôngăkh́ă(Propanăg pă1,55ăl n;ăButanăg pă2,07ă
l n)ănênăkhiăthótăkh iăthi tăb ăch a,ăgasăt́chăt ă ănh ngăch ătr ngătrênăm tăđ tăvƠăt oă
thƠnhăh năh pănguyăhi măch́yăn .
Doănhi tăđ ăng năl aăc aăgasăkhiăb ăch́yăr tăcaoă(1900oCăđ nă1950oC)ănênăd ă
gây b ngăchoăng

iăvƠăgiaăsúcăđ ngăth iăgơyăch́yălan,ăkh́ăkh năchoăvi căch aăch́yă

(v năt căch́yălanăc aăButanălƠă0,38m/săc aăPropanălƠă0,46m/s)

H̀nh 2. 1: S nguy hi m khi gas ph́t n

2.2 GI I THI U V C M BI N NHI T
2.2.1 Khái ni m
C măbi nălƠăthi tăb ădùngăc mănh năs ăbi năđ iăc aăćcăđ iăl
ćăt́nhăch tăđi nă(nhi tăđ ,ắpăsu t,ăl uăl
mangăt́nhăch tăđi n)ăćăth ăđoăvƠăx ăĺăđ

ngăv tăĺăkhôngă

ng…)ăc năđoăthƠnhăćcăđ iăl

ngă(th

ngă

c.ăSauăđ́ăćcăb ăph năx ăĺătrungătơmăs ă

thuănh năd ngăt́năhi uăđi nătr ăhayăđi nắpăđ́ăđ ăx ăĺ.
Nhi tăđ ălƠăđ iăl

h

ngăv tăĺăđ cătr ngăchoătr ngăth́iănhi tăc aăv tăch tă nhă

ngăr tăl năđ nănhi uăt́nhăch tăc aăv t,ăvi căđoănhi tăđ ăđ́ngăvaiătr̀ăquanătr ngă

trongăs năxu tăcôngănghi păvƠănhi uăl nhăv căkh́c.

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

7


CH

NGă2.ăC ăS ăLÝăTHUY T
C măbi nănhi tăđ lƠăthi tăb ădùngăđ c mănh năs ăbi năđ iăv ănhi tăđ ăc aăđ iă

l

ngăc năđo.
iăv iăćcălo iăc măbi nănhi tăth̀ăćă2ăy uăt ă nhăh

ch́nhăx́căđ́ălƠă“Nhi tăđ ămôiătr

ngătr căti păđ năđ ă

ngăc năđo”ăvƠă“Nhi t đ ăc mănh năc aăc măbi n”.ă

i uăđ́ăngh aălƠăvi cătruy nănhi tăt ămôiătr

ngăvƠoăđ uăđoăc aăc măbi nănhi tăt nă

th tăcƠngắtăth̀ăc măbi năđoăcƠngăch́nhăx́c
2.2.2 Phân lo i c m bi n nhi t đ
Hi nănayăc măbi nănhi tăđ ăđ

căchiaăraălƠmăćcălo iăsau:

• C pănhi tăđi nă(ăThermocoupleă).
• Nhi tăđi nătr ă(ăRTD-resitance temperature detector ).
• Thermistor.
• B́năd nă(ăDiode,ăICă,….).
• NgoƠiăraăc̀năćălo iăđoănhi tăkhôngăti păxúcă(ăh aăk - Pyrometeră).Dùngăh ngă
ngo iăhayălazer.

2.3 GI I THI U TIA L A I N
2.3.1 Khái ni m
Tiaăl aăđi nălƠăqúătr̀nhăph́ngăđi năt ăl cătrongăch tăkh́ăđ tăgi aăhaiăđi năc că
khiăđi nătr

ngăđ ăm nhăđ ăbi năphơnăt ăkhhisătrungăh̀aăthƠnhăionăd

ngăvƠăelectronă

t ădo

H̀nh 2. 2: Tia l aăđi n

B MÔNă I N T

CÔNG NGHI P – Y SINH

8