SKKN một số biện pháp xây dựng giờ học thân thiện, học sinh tích cực

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Môi trường giáo dục có ảnh hưởng lớn đối với sự hình thành và phát triển
nhân cách trí tuệ người học. Trong đó giáo dục có vai trò đặc biệt quan trọng
trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đó là nhân tố quyết định sự phát triển
kinh tế của đất nước, là phương sách hàng đầu để kiến quốc lâu dài và có hiệu
quả. Chính vì vậy Đảng và Nhà nước ta đã xác định “ Giáo dục là quốc sách
hàng đầu”.
Hiện nay, trong điều kiện đất nước đang từng bước tiết tới công nghiệp
hóa- hiện đại hóa và phát triển kinh tế thị trường, giáo dục sẽ phải đương đầu
với nhiều thử thách to lớn để đáp ứng những yêu cầu của xã hội. Dạy học không
chỉ đơn thuần là cung cấp tri thức, rèn luyện kĩ năng môn học mà bản chất của
dạy học hiện đại là: Học để biết, học để làm việc, học để chung sống và học để
làm người. Theo quan điểm này chất lượng giáo dục không chỉ chú trọng đến
thành tích học tập mà quan trọng là phải trang bị cho người học kĩ năng sống và
năng lực hoạt động xã hội để họ thích nghi với mọi hoàn cảnh. Giáo dục Tiểu
học là nền móng để đạt được mục tiêu trên.
Năm học 2016- 2017 phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực” tiếp tục được phát động. Đây là bước tiến vượt bậc của
các nhà trường nói riêng và của ngành giáo dục nói chung, đã tạo điều kiện để
giáo viên được làm việc trong bầu không khí an toàn tích cực đi vào thực chất.
Học sinh nhận thấy mình tìm được niềm vui, sự tin tưởng, tình đoàn kết bạn bè
trong sáng, tình thầy trò cảm động và mình được tôn trọng. Các em chủ động,
thân thiện hơn, tích cực trong các hoạt động học tập, bước đầu được rèn luyện kĩ
năng sống đó là: Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình và học để
cùng chung sống.
Phong trào thực sự đã được các trường học trên toàn Quốc hoan nghênh,
tích cực triển khai thực hiện. Ban chỉ đạo ở các trường học đã xây dựng kế
hoạch hoạt động, cụ thể hóa phong trào thi đua phù hợp với đặc điểm từng
trường, từng địa phương và có nhiều sáng tạo, từng tiêu chí nội dung đã dược
các nhà trường hoàn thiện dần trong từng năm học.

Một trong các nội dung cơ bản của phong trào đó là: “ Tổ chức dạy học
có hiệu quả, phù hợp với đối tượng học sinh. Cụ thể: Thầy cô giáo tích cực
đổi mới phương pháp dạy học nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực
chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên rèn luyện khả năng tự học của học
sinh. Học sinh được khuyến khích đề xuất ý kiến và cùng các thầy cô giáo
giải quyết thực hiện các giải pháp để việc dạy và học có hiệu quả ngày càng
cao. Giáo viên có biện pháp kịp thời khắc phục việc học sinh bỏ học, học
sinh ngồi nhầm chỗ, quan tâm đến học sinh có hoàn cảnh khó khăn và học
sinh cá biệt, xây dựng được môi trường thân thiện ở lớp ở trường, phát triển
từng học sinh” Để thực hiện tốt nội dung này mỗi giáo viên cần có một số kiến
thức, kĩ năng, phương pháp dạy học phù hợp với các đối tượng học sinh.

1


Với mục tiêu giúp học sinh thân thiện và tích cực trong học tập “Mỗi ngày
đến trường là một ngày vui” thì ta đã nghe nhiều. Song, làm thế nào để tạo ra
môi trường thân thiện, trong mỗi tiết học làm thế nào để tạo nên sự thân thiện,
làm thế nào để phát huy tính tích cực thì chưa có tài liệu viết cụ thể và đầy đủ,
do vậy tôi chọn nội dung “Một số biện pháp xây dựng giờ học thân thiện, học
sinh tích cực” nhằm cụ thể hóa phong trào “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực” và tổng kết thành đề tài cho sáng kiến kinh nghiệm của mình.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Tìm ra các biện pháp có tính thiết thực để xây dựng giờ học thân thiện,
học sinh tích cực góp phần nâng cao chất lượng học sinh.
- Trau dồi nghiệp vụ sư phạm, góp phần bồi dưỡng đội ngũ, xây dựng
trường lớp xanh sạch đẹp, an toàn thân thiện, phát huy đội ngũ và học sinh đóng
góp vào mục tiêu chung trong xây dựng trường Tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức
độ 2.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:

- Giáo viên và học sinh trường Tiểu học Cầu Lộc trong các hoạt động ở
nhà trường như: cách tổ chức lớp của giáo viên, tính tích cực của học sinh trong
hoạt động và học tập.
- Tổng kết rút kinh nghiệm về xây dựng giờ học thân thiện, học sinh tích
cực, trang trí trường lớp áp dụng vào thực tế góp phần đảm bảo các tiêu chí xây
dựng trường lớp.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu các văn bản chỉ đạo về phong trào “ Xây dựng trường học
thân thiện học sinh tích cực”.
- Kế hoạch thực hiện phong trào “ Xây dựng trường học thân thiện học
sinh tích cực” của nhà trường .
- Dự giờ thăm lớp thống kê xử lí các số liệu, tổ chức thực hiện và đúc rút
kinh nghiệm. Tham khảo các tài liệu trên mạng có cùng chủ đề. Viết thành sáng
kiến kinh nghiệm.

2


2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận.
* Cơ sở pháp lí: Căn cứ Chỉ thị số 40/2008/CT-BGD ngày 22/7/2008 của
Bộ giáo dục và Đào tạo về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường;
* Cơ sở khoa học:
Xuất phát từ quan điểm “ Học đi đôi với hành”, muốn cho việc học tập có
kết quả cao thì người học phải tích cực vì vậy phát huy tính tích cực của học
sinh là tiền đề xây dựng kỹ năng sống cho các em. Giúp các em phát huy năng
lực, trí lực của mình vào các hoạt động chung của nhà trường, gia đình và xã
hội; Giúp các em tự biết chăm sóc, bảo vệ mình và độc lập sáng tạo trong học
tập, lao động; biết tự mình xây dựng hoạt động cá nhân và tập thể, biết đóng góp

ý kiến, tự rèn luyện nhân cách trong cuộc sống hằng ngày, tính tích cực của con
người được thể hiện qua các mức độ:
Mức 1. Bắt chước .
Mức 2. Tìm tòi .
Mức 3. Sáng tạo.
Trường học thân thiện, trước hết là nơi tiếp nhận tất cả trẻ em trong độ
tuổi quy định đến trường, là trường học có chất lượng giáo dục toàn diện và hiệu
quả giáo dục không ngừng được nâng cao, có môi trường sống lành mạnh, an
toàn và cơ sở vật chất đảm bảo. Trường học thân thiện là nơi huy động có hiệu
quả sự tham gia của học sinh, thầy cô giáo, cha mẹ học sinh, của chính quyền,
các tổ chức đoàn thể, các đơn vị kinh tế và nhân dân địa phương nơi trường
đóng cùng đồng lòng, đồng sức xây dựng nhà trường.
Trường học thân thiện là việc tiếp cận trên cơ sở tôn trọng quyền trẻ em
nhằm khuyến khích học sinh khỏe mạnh, hài lòng với việc học tập và được giáo
viên nhiệt tình dạy dỗ cùng với sự hỗ trợ của gia đình và cộng đồng để các em
phát triển hết tiềm năng của mình trong một môi trường an toàn và đầy đủ.
Ngoài ra điều đó còn thể hiện sự động viên, khuyến khích học sinh, giáo viên và
các đối tượng liên quan xây dựng môi trường giáo dục với tình thương yêu và
trách nhiệm nhằm đạt được các mục tiêu giáo dục của nhà trường.
Trong môi trường trường học thân thiện, học sinh sẽ cảm nhận được sự
thoải mái khi việc học của mình vừa gắn với kiến thức trong sách vở, vừa thông
qua sự thâm nhập, trải nghiệm của chính bản thân trong các hoạt động ngoại
khóa, trong các trò chơi dân gian, các hoạt động tập thể vui mà học. Giáo dục
đúng đắn và đầy đủ sẽ giúp con người hình thành khả năng tự giáo dục khi có kĩ
năng tự giáo dục thì sẽ đề kháng được những tác động tiêu cực của xã hội từ đó
phát triển tốt nhân cách như Bennet- Người anh nói : “ Chỉ có người biết tự giáo
dục mới là những người thực sự có giáo dục”

3

2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1. Đối với nhà trường.
Trường TH Cầu Lộc có diện tích 7500m2, được đặt tại thôn Đông Thịnh
Xã Cầu Lộc, một xã vùng quê, ở phía bắc và thuộc vùng khó khăn bậc nhất
của huyện Hậu Lộc, Xã gồm 13 thôn, dân số hơn 8000 người, nhân dân thuần
nông, làm thêm nghề nấu rượu, kinh tế phát triển chậm. Năm học 2016-2017
trường TH Cầu Lộc có 17 lớp với 504 học sinh ( trong đó có 73 học sinh thuộc
gia đình hộ nghèo, 77 học sinh thuộc hộ cận nghèo, 6 học sinh mồ côi, 7 học
sinh khuyết tật). Cơ sở vật chất được địa phương và nhân dân đầu tư tương đối
đảm bảo để xây dựng trường TH đạt chuẩn quốc gia.
Cũng như nhiều trường học trên toàn quốc, trường TH Cầu Lộc hưởng
ứng phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của
Bộ GD&ĐT một cách tích cực. Phong trào đã đem đến cho học sinh được học
tập, vui chơi trong môi trường sạch - đẹp, an bình, vui vẻ, tràn ngập tình yêu
thương. “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Ý nghĩa của mô hình rộng lớn,
bao quát cả mọi hoạt động của một nhà trường, cả nội khóa, ngoại khóa, thầy và
trò, sự phối hợp cả gia đình và cộng đồng. “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” có ý nghĩa vô cùng to lớn từ đó đã góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện của nhà trường.
Xác định được nhiệm vụ yêu cầu của phong trào và cụ thể hóa các yêu
cầu bằng các hoạt động cụ thể là một nhiệm vụ quan trọng của mỗi một nhà
trường. Không chỉ xây dựng trường xanh - sạch - đẹp, học sinh học tốt mà cũng
đã góp phần rèn kĩ năng sống mà phong trào đã định hướng để giúp nhà trường
thực hiện tốt mối quan hệ giữa nhà trường với các đoàn thể trong và ngoài nhà
trường đã tạo sự đồng thuận của nhân dân trong công tác xã hội hóa giáo dục.
Tuy nhiên, dù nhà trường công nhận là trường chuẩn Quốc gia mức độ 1
nhưng trường Tiểu học Cầu Lộc một số hạng mục về cơ sở vật chất chưa đáp
ứng được việc tổ chức các hoạt động dạy học hiện đại như: Bàn ghế chưa đúng
quy chuẩn, máy tính, máy chiếu, mạng lan hoạt động kém hiệu quả...Mặt khác

đội ngũ giáo viên nhà trường được đào tạo ở nhiều loại hình khác nhau nên trình
độ chuyên môn không đồng đều, một số giáo viên chậm đổi mới phương pháp
dạy học, việc tiếp cận với khoa học hiện đại và cái mới còn hạn chế ... Học sinh
vùng nông thôn điều kiện kinh tế của phụ huynh cũng như địa phương còn eo
hẹp, nhiêù khó khăn ( trong trường còn 150/504 học sinh thuộc diện gia đình hộ
nghèo hoặc cận nghèo)… vì vậy các em không có nhiều điều kiện để tiếp cận
với cái mới mẻ và khoa học hiện đại. Các em ít có cơ hội được trải nghiệm thực
tế do đó kĩ năng sống của các em chưa nhiều...Tất cả những điều đó có ảnh
hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục của nhà trường.
2.2.2, Thực trạng đối với giáo viên:
Để đảm bảo các chỉ tiêu của nhà trường, của ngành đề ra xây dựng trường
đạt chuẩn quốc gia mức độ 2 vào tháng 4 năm 2017, các áp lực công việc về thời
lượng tiết học, mục tiêu bài dạy, giáo dục lồng ghép, dạy phân hóa đối tượng
học sinh, hồ sơ giáo viên…dẫn đến không ít giáo viên đôi khi quá nóng vội

4


trong việc giáo dục học sinh để đảm bảo chỉ tiêu và hoàn thành tất cả các công
việc đó.
Chính vì lí do trên mà giáo viên rơi vào tình trạng áp đặt, nhồi nhét kiến
thức, răn đe hình phạt, gò bó học sinh, chưa lắng nghe tâm tư nguyện vọng, tình
cảm của các em. Việc đánh giá sửa sai cho các em còn khắt khe, chưa dân chủ
làm học sinh cảm thấy mệt mỏi, chán nản, sợ học, làm triệt tiêu sự ngây thơ,
ham học hỏi, tính tích cực, sôi nổi của các em.
Một số giáo viên chưa thường xuyên bồi dưỡng thêm kiến thức và kĩ năng
sư phạm cũng như các kiến thức tâm sinh lí trẻ nên đôi khi thấy lúng túng trong
tình huống sư phạm. Việc phát huy tính tích cực, suy nghĩ rằng đơn thuần tiết
dạy có tổ chức trò chơi là đã phát huy tích cực, đôi khi còn giáo viên lạm dụng
hình thức này trong một tiết học.

Để xây dựng được nhà trường thực sự thân thiện, bản thân mỗi thành phần
cấu tạo nên nó phải thực sự thân thiện. Một trong các thành tố đó chính là lớp
học, là giáo viên, là học sinh, là các giờ học, khuôn viên và cơ sở vật chất trường
lớp nên tôi chú ý tới công tác trang trí lớp học: Biểu bảng khẩu hiệu đã có nhưng
chưa có cái nhìn thẩm mĩ trong cách trang trí lớp học thân thiện, xanh-sạch-đẹp,
nên việc trang trí rườm rà, rối, chưa có bàn tay khéo léo chỉnh sửa nên chưa gọn,
chưa đẹp mắt. Kết quả: còn 9/17 lớp công tác trang trí lớp chưa đạt.
Năm học 2016-2017 tôi được chuyển về trường công tác, qua tìm hiểu,
theo dõi dự giờ tôi thấy trong chuyên môn tổ chức số tiết thao giảng nhiều, 8
tiết/ năm ( Bình quân mỗi giáo viên 1 tiết/ tháng) Nhưng việc Giáo viên tham
gia xây dựng góp ý chưa tích cực, giáo viên còn ngại góp ý nhất là phần hạn chế,
trong dự giờ thiên về xếp loại giờ dạy, chưa phát huy được đội ngũ trong xây
dựng giờ dạy nên qua dự giờ đầu năm còn tới 7 giáo viên lúng trong dạy học.
Kết quả thi giáo viên giỏi trường năm học 2015-2016: Đạt 9/22
2.2.3, Thực trạng đối với học sinh
Qua dự giờ thăm lớp tôi nhận thấy còn nhiều tiết việc học sinh học tập
trên lớp rất thụ động. Hầu như các em chỉ khoanh tay lên bàn, ngồi nghe cô giáo
giảng. Các em ít tham gia phát biểu ý kiến xây dựng bài, chưa tự tin và còn sợ
sệt khi cô giáo gọi trả lời, chưa hứng thú trong các hoạt động học tập, nếu hoạt
động nhóm thì có một vài cá nhân hoặc nhóm trưởng hoạt động là chủ yếu. Các
em chưa tự nhiên còn rụt dè khi được cô giáo chọn đóng vai trong các hoạt
động. Còn có giờ học không khí nặng nề, ít sôi nổi. Giáo viên còn lúng túng khi
đặt câu hỏi dẫn dắt và chưa biết đặt câu hỏi phụ phù hợp để học sinh tiếp tục
khai thác chủ động chiếm lĩnh kiến thức.
Tôi nhận thấy mỗi giờ lên lớp, những vấn đề giáo viên đưa ra vẫn còn gò
bó, giờ học quá khuôn phép, thiếu vắng sự thân thiện, giao tiếp giữa thầy và trò
trở nên cứng nhắc, học sinh tiếp thu kiến thức một cách thụ động, thiếu trách
nhiệm trong xây dựng giờ học, không tích cực chủ động, sáng tạo đồng thời
thiếu tự tin và phấn khởi trong học tập.. Từ đó đề suy nghĩ và tìm tòi các cách để
khắc phục các hạn chế góp phần xây dựng trường lớp, cùng tập thể cán bộ giáo

5


viên đoàn kết chung tay với cán bộ và nhân dân Cầu Lộc xây dựng trường TH
đạt chuẩn quốc gia mức độ 2 năm 2017.
Bản thân là thành viên Ban giám hiệu nhà trường, tôi không chỉ quan tâm
đến mục tiêu, nội dung của phong trào“ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” mà luôn trăn trở làm thế nào để thực hiện mỗi tiêu chí đó một
cách có hiệu quả không hình thức phô trương, trọng tâm trong đề tài này tôi tập
trung vào các nội dung: “Cách phát huy tính tích cực của học sinh, xây dựng
mối quan hệ thân thiện, và trang trí lớp học thân thiện”
- Điểm khó khăn nhất của bản thân khi thực hiện đó là: Bản thân mới về
đơn vị làm thế nào để được tập thể đồng thuận và chia sẻ và làm theo. Làm thế
nào để thay đổi nhận thức của giáo viên trong việc phát huy tính tích cực trong
học tập của học sinh, Làm thế nào để giáo viên hưởng ứng thay đổi cách xây
dựng giờ dạy trong sinh hoạt chuyên môn.
2.3. Giải pháp và tổ chức thực hiện.
Trong quá trình tổ chức thực hiện “chỉ đạo xây dựng giờ học thân thiện,
học sinh tích cực” tôi đã sử dụng các giải pháp sau:
Giải pháp 1: Tăng cường nhận thức của giáo viên, học sinh, các đoàn thể trong
và ngoài nhà trường về mục đích ý nghĩa và nội dung của từng tiêu chí phong
trào “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” .
Giải pháp 2: Xây dựng môi trường (lớp học) thân thiện, bầu không khí thân
thiện trước, trong và sau giờ học.
Giải pháp 3: Chỉ đạo đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo
hướng tích cực, thân thiện.
Giải pháp 4: Tăng cường bồi dưỡng đội ngũ về trình độ chuyên môn, kĩ năng
sư phạm, hiểu biết xã hội.
Sau đây tôi xin trình bày các biện pháp để tổ chức thực hiện.

Biện pháp 1: Để nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên, lãnh đạo nhà
trường cần làm tốt công tác tuyên truyền.
Cần phải làm cho tất cả giáo viên- học sinh trong trường hiểu : nhà trường
muốn thân thiện thì bản thân mỗi cán bộ giáo viên học sinh phải là những con
người thân thiện: Thân thiện với môi trường, thân thiện trong giao tiếp, thân
thiện trong cả cách truyền đạt và tiếp thu kiến thức. Không chỉ triển khai các văn
bản của các cấp mà lãnh đạo nhà trường cần giúp giáo viên cụ thể hóa nội dung
phong trào bằng kế hoạch hoạt động cụ thể trong mọi mặt công tác của mình và
trong mỗi giờ lên lớp, mỗi mục tiêu nội dung bài dạy. Cần định hướng để giáo
viên tuyên truyền nội dung này đến học sinh mọi lúc, mọi nơi. Giúp học sinh
hiểu khái niệm “Thân thiện” không có gì là trừu tượng, nó là những điều diễn ra
hằng ngày trong cách ứng xử với bạn bè, thầy cô, ông bà cha mẹ… tích cực sáng
tạo trong học tập và lao động, …
Dùng nhiều kênh thông tin để truyền đạt, quán triệt các hệ thống văn bản
chỉ đạo về nội dung, tiêu chí của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực” đến Cán bộ, Giáo viên và học sinh trong nhà trường như: Sinh

6


hoạt trong Hội đồng giáo viên, đưa lên bảng thông báo trong phòng giáo viên,
tải lên hộp thư hỗ trợ giáo viên trong nhà trường, thành lập tủ sách tuyên truyền
trong Thư viện trường, chỉ đạo cán bộ thư viện xây dựng các chuyên đề hàng
tháng triển khai các chuyên đề giới thiệu sách theo tiêu chí lớp học thân thiện….
- Tuyên truyền tốt góp phần quan trọng vào việc nâng cao nhận thức, hình thành
và củng cố niềm tin, giáo dục lý luận, đạo đức, lối sống, lẽ sống; bồi dưỡng
phương pháp, kỹ năng hành động cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân
cùng chung tay hành động một cách thiết thực, Người quản lí cần biết tuyên
truyền và thuyết phục để tập thể cán bộ giáo viên, học sinh, phụ huynh hưởng
ứng một cách tích cực.

- Bản thân luôn tích cực học hỏi, nắm vững về tay nghề, luôn tham mưu tích
cực trong Ban giám hiệu, và tạo được niềm tin đối với Hiệu trưởng, Với tổ
trưởng và tập thể cán bộ giáo viên nhân viên trong nhà trường, luôn thực hiện
nói đi đôi với làm, sẵn sàng sắn tay cùng đồng nghiệp cùng phụ huynh, cùng học
sinh tham gia lao động như: Trồng cây, Trang trí lớp, san lấp khuôn viên...
Bất kỳ công việc nhỏ hay lớn trong tập thể nếu làm tốt công tác tuyên truyền
để mọi người hiểu đúng và chung sức thực hiện thì hiệu quả mang lại sẽ tốt.
Biện pháp 2: Tạo môi trường (Lớp học) thân thiện.
Với mục đích tạo môi trường học tập thân thiện, thu hút các em học sinh
thêm gắn bó, yêu thương trường, lớp. Trao đổi thông tin của lớp học, tạo hứng
thú cho quá trình dạy và học. Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học
sinh. Tôn vinh học sinh, tôn vinh sản phẩm của học sinh. Chính vì vậy ngay từ
đầu năm học tôi đã tham mưu Ban giám hiệu chỉ đạo cho Liên đội và các lớp
trang trí lớp học theo mô hình “Lớp học thân thiện” , với tiêu chí:
1. Phần trang trí theo quy định (Mặt trước- phía bục giảng)
Bên trên cao nhất và trung tâm treo ảnh Bác Hồ, phía dưới ảnh Bác là khẩu
hiệu: “Thi đua dạy tốt, học tốt”; Bên phải bảng-nhìn từ dưới lên treo 5 điều Bác
Hồ dạy, bên bên trái có bảng “Trích thư Bác Hồ gửi học sinh nhân ngày khai
trường”, Bảng chữ viết mẫu và chữ số treo ngay ngắn, đẹp, góc gần cửa ra vào
có khung treo thời khóa biểu và bảng theo dõi chuyên cần học sinh trong tháng.
2. Phần trang trí sáng tạo (Hai bên tường lớp và phía sau)
Với quan điểm xây dựng lớp học thân thiện (Căn cứ vào không gian các phòng
học có thể bố trí cây xanh vào các lớp học phù hợp ), thiết kế, bố trí các biểu
bảng khoa học, hợp lí.
* Cải tạo: Thay thế ảnh, khẩu hiệu đã cũ mờ, gỡ bỏ những tranh ảnh
quảng cáo, điều chỉnh lại góc treo, độ nghiêng cho phù hợp.
* Các lưu ý:
- Biểu bảng, khẩu hiệu phải sử dụng phông chữ to, rõ, dễ đọc, nổi bật, không bị
bạc màu, mờ chữ.
- Trong phòng học có treo câu khẩu hiệu nhưng không được treo trên ảnh Bác.

Nội dung phải hướng vào việc kêu gọi học sinh học tập tốt, tôn trọng thầy cô.
- Ảnh Bác phải được bỏ vào khung treo ngay ngắn, phía trên cách tường 10cm

7


Ví dụ: sau đây là một số gợi ý về các góc trang trí lớp, tùy vào điều kiện
và cách sắp xếp, giáo viên chọn các cách bố trí cho phù hợp:
- Góc thiên nhiên trong lớp học: cây xanh, cây dây leo...
- Góc học tập: Trưng bày những cuốn sách mới, hay dành cho học sinh tham
khảo, những bài làm tốt của học sinh, kết quả thi đua, gương điển hình.....
- Góc Thư viện thân thiện: Từ suy nghĩ “ Bố trí thuận lợi, cũ với bạn này nhưng
mới với bạn kia” tôi phát động giáo viên, học sinh sưu tầm sách tham khảo,
truyện thiếu nhi,... để lưu trữ vào thư viện dùng chung của lớp, điểm khác so với
cách làm thông thường là: Học sinh được tham gia bổ sung quản lí tủ sách, dưới
sự hướng dẫn của giáo viên chủ nhiệm và giáo viên thư viện, định hướng cho
các em chọn lọc sưu tầm theo chủ đề tháng giáo viên thư viện kết hợp giới thiệu
sách mới và sách theo chủ đề để học sinh sẽ tìm đọc, cũng như sưu tầm. Tài liệu
học sinh sưu tầm được, được theo dõi ghi chép vào sổ của lớp, được đánh giá
tuyên dương hàng tháng. Hơn nữa người quản lý phát huy việc mỗi tuần các lớp
đổi cho nhau một loại sách điều này tạo sự phong phú và mới lạ cho học sinh
kích thích các em đọc sách, đọc tài liệu.
Qua theo dõi tôi thấy Tủ sách của các lớp ngày càng phong phú nhiều học
sinh quan tâm và đọc sách tại lớp, nhiều học sinh khó khăn được đọc, được tiếp
cận với tài liệu mà gia đình mình không thể có.
- Góc địa phương: trưng bày những đặc sản, sản phẩm làng nghề truyền thống
(bằng hiện vật, tranh ảnh có thuyết trình hoặc ghi chú).
- Trang trí đồng hồ treo tường.
- Hộp thư “Điều em muốn nói” để học sinh trao đổi, có ý kiến về học tập, tự sự
về bản thân, ước mơ của mình ....

Yêu cầu việc trang trí lớp học đảm bảo hài hoà, phù hợp, đẹp mà không
tốn kém, màu sắc mà không loè loẹt, rườm rà nhiều mà không rối. Thể hiện sự
sáng tạo, ngăn nắp quy cũ có tác dụng giáo dục phù hợp với đặc điểm tâm lý học
sinh. Việc trang trí lớp học đã tạo ra không khí thoải mái, gần gũi với thiên
nhiên, học sinh hứng thú hơn trong học tập, thêm yêu trường, yêu lớp của mình.
Điều khác với cách làm thông thường đó là không áp đặt làm đồng loạt
mà chọn 2 cá nhân thuộc hai tổ có lòng nhiệt tình có tâm huyết có hiểu biết và
có mắt thẩm mỹ cùng xây dựng trang trí lớp theo gợi ý trên. Khi có sản phẩm là
lớp đã trang trí hợp lý thì tổ chức tham quan học tập rút kinh nghiệm, Từ đó
phát động giáo viên các lớp thực hiện; ở nhóm giáo viên có năng lực hạn chế
hơn thì chúng ta khuyến khích làm theo mẫu với sự trợ giúp của nhóm trưởng;
Với nhóm có năng lực hơn chúng ta khuyết khích cách trình bày sáng tạo trong
từng góc trang trí, cách huy động phụ huynh và học sinh cùng tham gia.
Với cách làm trên 100% giáo viên chủ nhiệm đã hiểu đúng và phát động
phụ huynh hướng dẫn học sinh cùng chung tay trang trí lớp học của mình, 17/17
lớp đã trang trí đảm bảo yêu cầu và đẹp mắt. Yêu cầu trên có chuẩn nhưng
không cứng nhắc và không gò ép nên luôn phát huy được sự sáng tạo của giáo
viên và học sinh từng năm và không bị nhàm chán.

8


Biện pháp 3: Tạo bầu không khí thân thiện trước, trong và sau các giờ học
và các tình huống giao tiếp khác đối với học sinh.
Môi trường tạo điều kiện để mọi hoạt động diễn ra đạt hiệu quả cao.
Người xưa có câu “ Thời thế tạo nên anh hùng” Chính vì vậy lãnh đạo nhà
trường cần giúp giáo viên thấy được sự cần thiết tạo ra bầu không khí phấn khởi,
thoải mái trước giờ học. Khi vào lớp giáo viên cần có cái nhìn bao quát toàn lớp
về: bàn ghế, vệ sinh lớp học, tư thế ngồi học và thái độ chuẩn bị học tập của học
sinh.

Giáo viên vào lớp cần có thái độ vui vẻ, gần gũi tránh tạo tâm lí căng
thẳng cho học sinh ngay từ đầu giờ học bằng những lời chào thân thiện. Trong
giờ học giáo viên cần thiết phải xác định cho đúng, cho trọng tâm mục tiêu của
bài học. Xác định được tầm quan trọng, ý nghĩa, tác dụng của hoạt động, tôi đã
chỉ đạo giáo viên chủ nghiệm các khối lớp theo hướng mở để kích thích hứng
thú học tập cho học sinh, mỗi học sinh đều có khả năng tiếp thu lượng kiến thức
phù hợp với khả năng của mình. Không chỉ quan tâm đến mọi đối tượng trong
lớp trong giờ dạy, giáo viên cần tạo các tình huống để có các phản ứng tích cực
của học sinh, không nên sợ học sinh ồn hay nói tự do, tuy nhiên ý kiến các em
đưa ra một cách bột phát tự do phải là những phát hiện mới mẻ, những ý kiến
cách làm hay của các em trong khuôn khổ nội dung giáo viên đang yêu cầu học
sinh giải quyết.
Tổ chức việc dạy và học hợp lí: Cần dự kiến các tình huống phát huy tính
tích cực của học sinh, Cần làm để mọi đối tượng học sinh đều tiếp thu được
lượng kiến thức nhất định sau mỗi giờ học phù hợp với khả năng của mình. Cần
tạo điều kiện để học sinh được bày tỏ ý kiến của mình. Ý kiến của các em có thể
đúng, có thể sai từ đó giáo viên chốt ý giúp học sinh hiểu đúng bản chất của vấn
đề, khắc sâu kiến thức. Kết thúc bài học, giáo viên củng cố kiến thức và giao
nhiệm vụ tiếp nối cần có hướng mở để kích thích hứng thú học tập của học sinh
và đọng lại ấn tượng tốt về giờ học.
Ví dụ:
Trước khi giáo viên bước vào lớp, học sinh sẽ đứng dậy chào thầy cô. Lúc
đó, thầy cô luôn đáp lại bằng những lời chào thân thiện ( Thầy chào các con,
mời các con ngồi xuống… ). Trước lúc vào bài mới, có thể kể cho các em một
câu chuyện hay đọc một bài báo để gửi thông điệp bổ ích nào đó tới các em.
Trong quá trình dạy, ngoài kiến thức sách giáo khoa, thầy cô nên dành một ít
thời gian trao đổi với các em về bài học thực tế - bài học thiết thực trong cuộc
sống để các em nói lên suy nghĩ của mình và dạy các em những điều bổ ích về
bài học làm người. (Với học sinh tiểu học thầy cô nên đề cập đến những bài học
về chuẩn mực, hành vi đạo đức phù hợp với lứa tuổi của các em)

Trong quá trình học sinh xây dựng bài, giáo viên gợi mở, tạo sự hứng thú
cho các em, dù các em trả lời đúng hay sai. Nếu học sinh phát biểu sai, thầy cô
nên dẫn dắt tế nhị để các em nhận ra cái chưa hợp lí, chưa phù hợp, chưa đúng
của mình. Khi gặp đối tượng học sinh nhút nhát chúng ta có thể nói: “Các em

9


cứ trả lời như những gì mình nghĩ. Đúng càng tốt, sai cũng không sao. Từ cái sai
chúng ta tìm tới cái đúng và khắc sâu thêu hiểu biết của mình…” và chúng ta
(Người thầy) luôn cảm ơn các em, cho dù câu trả lời chẳng ăn nhập gì với nội
dung được hỏi. Như vậy, giáo viên đã tạo được động lực để các em xây dựng
bài, hứng thú và tự tin khi phát biểu.
Lúc kiểm tra bài cũ, giáo viên có thể nói: “Chưa biết nội dung câu hỏi là
gì, có em nào xung phong lên đối thoại với thầy về bài cũ ? ”. Có thể lúc đầu
học sinh sẽ còn e ngại, sau một thời gian học các em sẽ mạnh dạn hơn. Chính vì
sự cởi mở, thân thiện của người thầy mà giúp học sinh tự tin hơn. Đôi khi giáo
viên cũng nên hài hước trong giờ dạy, tạo tiếng cười để các em giải trí và tiếp
thu bài tốt hơn, thậm chí tạo “sân chơi đố vui” với những món quà nho nhỏ để
tặng cho các em. Chúng ta cần “gieo” cho các em niềm tin và hi vọng, tình
thương và lẽ sống nhiều hơn “gieo” con chữ.
Thời đại công nghệ thông tin, ngoài bài dạy giáo án điện tử, giáo viên có
thể sưu tầm những bài viết, những thước phim, những bài hát… để gieo vào tâm
hồn học trò về sống đẹp, ơn nghĩa sinh thành, tình bạn đẹp, tình thầy trò, nghị
lực sống, những tấm gương hiếu học, những tấm gương vì cộng đồng… vì đó là
những bài học làm người, tình người thiết thực cho các em. Đôi lúc, các thầy cô
cần giống như một người bạn, chia sẻ với các em qua những lời tâm sự, dòng
thư về các vấn đề trong cuộc sống, như thế các em sẽ thấy thầy cô mình gần gũi
và thân thiện hơn.
Giờ học thân thiện chỉ đơn giản là vậy. Một lời nói mộc mạc, một cử chỉ

chân thành, một nụ cười thân thiện, một ánh mắt trìu mến, sự ứng xử khéo léo…
của người thầy sẽ tạo tính tích cực cho giờ học thân thiện.
* Tạo tình huống giao tiếp giữa giáo viên với học sinh: Chẳng hạn trong
lớp đang học bỗng có một học sinh đau bụng khi thầy cô chủ nhiệm chưa đến
lớp; có một học sinh khóc bật lên vì lý do mất đồ dùng học tập; có một người
khách lạ bước vào lớp, có một đoàn cán bộ hoặc thầy cô giáo trường ngoài đến
tham quan lớp... cho các em những tình huống này để các em thi nhau cách ứng
xử, giải quyết.
Ngoài ra giáo viên có thể có các hình thức sân khấu hóa những nội dung,
tình huống phức tạp hơn ví dụ: Trong khi cô giáo chủ nhiệm chưa đến có một
bác phụ huynh bước vào lớp với thái độ tức giận muốn đánh một bạn học sinh
trong lớp, chứng kiến sự việc ấy em giải quyết thế nào?
Kể những mẫu chuyện nhỏ và khéo léo giáo dục kĩ năng sống cho các em.
Biện pháp 4: Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học tích cực, kết hợp với
rèn kĩ năng sống cho học sinh.
a. Chỉ đạo việc lựa chọn hình thức và phương pháp dạy học đặc trưng
của môn học.
Như chúng ta đã biết, phương pháp dạy học là cách thức dạy của thầy và
cách thức học của trò. Trong quan hệ hợp tác giữa giáo viên và học sinh, giáo
viên là người giữ vai trò chủ đạo còn học sinh giữ vai trò chủ động dưới sự chỉ

10


đạo chặt chẽ của giáo viên. Nhìn bên ngoài, phương pháp dạy học là trình tự hợp
lí các thao tác của giáo viên, về bản chất nó là con đường để giáo viên dẫn dắt
học sinh lĩnh hội, giải quyết từng phần: đặt vấn đề và giải quyết vấn đề. Vậy
phương pháp dạy học phù hợp tạo sẽ tạo điều kiện cho học sinh tiếp thu kiến
thức một cách dễ dàng hơn, giờ học thoải mái, hiệu quả hơn. Mặt khác giáo viên
chính là người hiểu rõ nhất đối tượng học sinh của mình. Chính vì thế lựa chọn

hình thức và phương pháp giảng dạy phải tùy thuộc vào nội dung và mục đích
cụ thể của bài để lựa chọn phương pháp phù hợp với đối tượng học sinh sao cho
tiết dạy nhẹ nhàng, sôi nổi, tự nhiên và thân thiện để đạt được hiệu quả cao nhất.
Ví dụ:
+ Nếu mục đích của bài dạy chủ yếu là rèn luyện kĩ năng hoặc kiểm tra thì
phải coi trọng dạy học cá nhân, nhóm nhỏ.
+ Nếu đối tượng kiến thức còn quá mới mẻ với học sinh thì cần có sự chỉ
đạo dẫn dắt của giáo viên thì dạy học theo lớp.
+ Những kiến thức mà các em có nhiều kinh nghiệm hoặc chứa đựng các
hiểu biết khác nhau, dễ phân hóa thành các nhóm ý kiến chúng ta tổ chức cho
học sinh học nhóm để rèn luyện khả năng trình bày, biện luận của từng em đi
đến thống nhất ý kiến. Nhờ đó kiến thức của các em lướt phần chủ quan, phiến
diện tăng phần khách quan, khoa học. Qua đó học sinh dễ nhớ kiến thức, nhớ
sâu sắc và bền vững hơn. Trong học nhóm cần thay đổi nhóm trưởng thường
xuyên để mỗi em có cơ hội phát huy bản lĩnh, năng lực tự tin hơn. Giáo viên
nhận xét, sửa sai nhẹ nhàng không quá khắt khe, kịp thời động viên, tuyên
dương các em nhút nhát, chậm tiến bộ.
Nhà trường tập trung đầu tư cho công tác giảng dạy và nhằm tích cực hóa
hoạt động dạy học, khuyến khích giáo viên chủ động, sáng tạo dạy học tập trung
vào học sinh. Chuyển dần từ cung cấp kiến thức sang trang bị những năng lực
cần thiết cho các em. Tạo điều kiện cho học sinh phát huy hết mọi năng lực, phát
hiện khả năng của mình. Giúp các em tích cực, chủ động, tự tin, có niềm vui
trong học tập, lao động, trong cuộc sống; Như lí luận của các nhà nghiên cứu đã
được trình bày trong phần cơ sở lí luận thì sự cần thiết giúp mọi giáo viên hiểu
đúng về “tích cực” đó là
- Bắt chước hiểu là: Cá nhân gắng sức làm theo mẫu.
- Tìm tòi hiểu là: Cá nhân độc lập tự giải quyết vấn đề.
- Sáng tạo nghĩa là: Tìm ra cách làm mới độc đáo hữu hiệu hơn.
Khi hiểu đúng “ tích cực” ta sẽ phát huy sự tích cực ở học sinh một cách nhẹ
nhàng mà hiệu quả theo các đối tượng học sinh.

Ví dụ: Với học sinh yếu thì chúng ta giúp các em làm theo mẫu, làm theo
bạn, làm theo thầy cô. Với học sinh khá hơn các em tự thực hiện tự biểu diễn.
Với học sinh giỏi chúng ta khích lệ các em biết tìm cách làm khác nhanh gọn
hơn, tìm cách diễn khác hay hơn, ấn tượng hơn. Điều khác với cách làm thông
thường đó là hiểu đúng “Tích cực” từ đó thiết kế từng nội dung bài dạy mà phát
triển được nhiều đối tượng học sinh, người giáo viên giỏi thì mới thực hiện
được việc dạy học phát triển nhiều đối tượng sinh nhưng không phải là chúng ta

11


không làm được mà chỉ cần chúng ta có tâm với nghề thì ban đầu là “hai” đối
tượng và dần dần sẽ tiến xa hơn.
Tóm lai: Mỗi giáo viên phải là tấm gương mẫu mực về đạo đức, tự học
cho học sinh noi theo. Tự học tập nghiên cứu lập kế hoạch bài dạy rõ ràng, cụ
thể, chi tiết. Xác định trọng tâm kiến thức, kĩ năng theo chuẩn kết hợp giáo dục
kĩ năng sống ( kĩ năng gì, cách làm). Lựa chọn hình thức tổ chức và phương
pháp dạy học phù hợp đối tượng học sinh. Cần hướng dẫn cho học sinh kĩ năng
phân tích, tổng hợp, nêu khái niệm, đặt câu hỏi và trả lời. Biết tư duy lôgic, sáng
tạo, biết suy nghĩ nhiều chiều, có khả năng giải quyết vấn đề, nhận nhiệm vụ và
làm việc theo nhóm. Phải tăng cường kiểm tra, phát vấn, giao việc cho các em,
qua đó góp phần giúp các em có khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ nói một cách
có hệ thống, kĩ năng tự tin khi trình bày trước tập thể.
b. Chỉ đạo việc đổi mới, sáng tạo trong lập Kế hoạch bài học
Một giờ dạy đạt kết quả cao thì khâu Lập kế hoạch bài học cần được coi
trọng. Kế hoạch lập cụ thể, chi tiết, thể hiện rõ từng khâu của quá trình tổ chức.
Nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức thể hiện sự sáng tạo, tính tích cực.
Muốn vậy giáo viên phải nghiên cứu sâu sắc, cảm nhận tốt nội dung bài dạy,
hiểu rõ ràng mục tiêu bài học...Từ đó thiết kế bài dạy phù hợp với đối tượng học
sinh lớp dạy.

Ví dụ:
Tiết 1: Tập đọc lớp 4: Tục ngữ ca dao.
+ Thiết kế bài:
Ngoài các hoạt động thông thường, cần phát huy tính tích cực cho học
sinh thể hiện: Học sinh đối đáp nhau để tìm hiểu nghĩa của các câu, tìm các câu
ngoài sách giáo khoa có nội dung tương tự (Ví dụ: "Chớ thấy sóng cả mà ngã
tay chèo"; "Một cây làm chẳng nên non,… "Dù ai nói ngả nói nghiêng, lòng ta
vẫn giữ như kiềng ba chân",…), Hướng dẫn đặt câu để có tình huống phù hợp
thực tế cuộc sống của các em.
Tiết 2: Toán lớp 5: Đề ca mét vuông.
+ Thiết kế và tổ chức dạy:
Ngoài hướng dẫn thông thường sách giáo khoa, cần để cho học sinh chủ
động nêu cách giải khác để cho kết quả vẫn đúng như: Đo các vật trong thực tế
để đưa khái niệm mới về những đơn vị đã biết hoặc có thể học sinh đưa cách
làm sai để giáo viên chốt cách làm đúng…
c. Chỉ đạo việc lựa chọn và tổ chức các trò chơi học tập.
Trong các tiết học việc tổ chức các trò chơi học tập là dịp để giáo viên và
học sinh thân thiện nhau hơn. Nhờ các trò chơi mà tiết học giảm bớt căng thẳng,
mệt mỏi, tăng khả năng tiếp thu bài, khắc sâu kiến thức, giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh. Tùy thuộc vào nội dung của bài mà lựa chọn trò chơi khởi động,
thư giãn hay trò chơi củng cố.
Ví dụ:
- Bài : Cơ quan tiêu hóa- TH-XH - lớp 2 ta có thể tổ chức cho học sinh
trò chơi khởi động “Chế biến thức ăn” giúp học sinh bước đầu hình dung sơ bộ

12


đường đi của thức ăn. Kích thích sự tò mò, ham học hỏi, tham gia hoạt động học
tập tích cực hơn.

- Các môn: Toán, Chính tả, Tập viết, Tập làm văn, Mĩ thuật …chúng ta
nên tổ chức trò chơi thư giãn “ Một phút chống mệt mỏi”.
- Những bài học ở môn Toán lớp 1,2,3 như bảng cộng, trừ, nhân , chia khi
củng cố giáo viên nên tổ chức trò chơi : Hái nấm; Đập bong bóng; Rung chuông
vàng, vận dụng trò chơi ai là triệu phú… để củng cố hoặc kiểm tra kiến thức
không mất nhiều thời gian, bao quát được kiến thức và học sinh đón nhận sự
kiểm tra ấy như một phần thưởng rất tích cực, sôi nổi chứ không có cảm giác sợ
sệt hay mệt mỏi.
Biện pháp 5: Tăng cường công tác bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ
về phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, hiểu biết
xã hội, khoa học kĩ thuật hiện đại.
Đội ngũ nhà giáo là nòng cốt để nâng cao chất lượng vì vậy cần bồi
dưỡng lòng nhân ái sư phạm cho đội ngũ giáo viên: Lòng nhân ái, tình, thương
yêu con người là cái gốc của đạo lý làm người, với người giáo viên thì tình
thương yêu đó là cốt lõi, là cội nguồn sâu xa vì lý tưởng nhân văn là đặc trưng
cơ bản của giáo dục. Tình thương yêu con trẻ là điểm xuất phát của mọi sự sáng
tạo sư phạm và làm cho giáo viên có trách nhiệm cao hơn với sứ mạng cao cả
của mình.
Nhà trường chú trọng công tác bồi dưỡng tư tưởng chính trị nhằm nâng
cao nhận thức về thế giới quan, nhân sinh quan của người giáo viên nhằm tạo ra
sự nhạy bén, sự mẫn cảm và khả năng thích ứng về mặt xã hội trong công cuộc
đổi mới đất nước hiện nay.
Bồi dưỡng chuyên môn qua việc tăng cường tổ chức chuyên đề: ngay từ
đầu năm học có kế hoạch triển khai chuyên đề và cố gắng sắp xếp lịch để tiến
hành các buổi chuyên đề hội thảo được tiến hành đúng kế hoạch và hiệu quả.
Đặc biệt chú trọng đến chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn: hướng dẫn
các tổ trưởng chuyên môn thu thập những vấn đề về nội dung phương pháp ...
những ý kiến của giáo viên để giải quyết kịp thời các buổi sinh hoạt, chỉ đạo
chuyên môn cần họp trước một ngày để thống nhất nội dung sinh hoạt. Tạo điều
kiện và hướng dẫn để giáo viên tự học và học có chất lượng. Tăng cường dự giờ

và sau mỗi tiết dạy cần giúp giáo viên hiểu được vấn đề cốt lõi mà giờ dạy đạt
được hoặc chưa đạt được, điều mong muốn là góp ý xây dựng cách làm, cách tổ
chức giờ học nhẹ nhàng mà hiệu quả không nên thiên nặng về đánh giá xếp loại.
Chính vì vậy trong năm học tôi đã tham mưu và được sự đồng tình trong Ban
giám hiệu đã thống nhất bớt đi số lượng tiết thao giảng thông thường, tổ chức
nhiều hơn các tiết dạy chuyên đề và thực sự cách làm này có hiệu quả chất
lượng giờ dạy của đội ngủ đã chuyển biến tích cực, cách làm:
- Nghiên cứu chương trình, chọn các dạng bài điển hình, các dạng bài khó.
- Hội thảo chuyên môn thống nhất xây dựng kế hoạch chuyên đề và thao giảng
trong từng tháng và trong cả năm học.

13


- Chuẩn bị cho một tiết chuyên đề:
+ Tất cả các cá nhân của khối (nếu trường có từ 3 lớp/ khối trở lên) Hoặc trong
tổ (nếu trường chỉ có 1-2 lớp / khối) đều nghiên cứu và thiết kế tiết dạy.
+ Tổ trưởng, Phó HT ( phụ trách chuyên môn) tổ chức thảo luận xây dựng,
thống nhất chung.
+ Một cá nhân trình bày sản phẩm ( Thực hành dạy), Số còn lại dự giờ theo dõi
việc tổ chức dạy của giáo viên và việc tham gia học tập của học sinh.
+ Thảo luận rút kinh nghiệm, chuẩn bị cho tiết chuyên đề tiếp theo.
Điểm khác so với cách làm trước là: Tiết dạy là sản phẩm là thiết kế chung là
trí tuệ của cả nhóm nên cơ bản hoàn thiện, Không nặng về đánh giá tiết dạy
Giỏi, Khá, TB hay Yếu Mà tập trung nhận xét những mặt được và chưa hợp lý
trong cách khai thác nội dung bài, trong các hình thức tổ chức dạy học và cách
mà giáo viên giáo dục ký năng sống cho học sinh, việc hướng dẫn học sinh tham
gia học tập, phát huy tính tích cực, kết quả hoàn thành nội dung bài học của học
sinh ở mức nào, cần quan tâm vấn đề gì .
Với cách làm này tôi thấy: Giáo viên đã mạnh dạn hơn nhiều trong xây dựng

góp ý, nhiều tình huống được đặt ra, nhiều ý kiến trái chiều được đưa ra xem xét
phân tích, qua dự giờ đột xuất tôi thấy chất lượng giờ dạy của giáo viên chuyển
biến rõ rệt, giáo viên đã vững vàng hơn nhiều so với đầu năm học. Kết quả thi
giáo viên giỏi cấp trường năm 2016-2017 như tạo ra một đợt thi đua nhưng phấn
khởi hơn cả đó là trước thềm hội thi: việc từng tổ, khối cùng nhau thiết kế xây
dựng tiết dạy, từng cá nhân tích cực trong trình bày chính kiến của mình đưa ra
nhiều cách làm, nhiều tình huống hay trong dạy học, biết phát huy học sinh
trong dạy học.
Ghi chú: Với những tiết chuyên đề đầu, hoặc tiết có nhiều nội dung khó
người quản lý cần khéo léo để đưa người vững vàng về chuyên môn nhập cuộc
trước, Trong nhận xét cần khéo léo trách các lời khen trực tiếp mà thay vào đó là
những ghi nhận rõ ràng. Với những hạn chế, cần trách những trì chích mà thay
vào đó là lời góp ý chân thành ví như: Chỗ này theo tôi nên làm như thế này…
(cụ thể) thì đỡ tốn thời gian. Trong tổ chức rút kinh nghiệm người tổ chức cần
mềm hóa những ý kiến trái chiều tôn trọng tập thể và biết thâu tóm các ý kiến
thành ý kiến mà đó là kết quả của tập thể đã xây dựng từ đó phát huy cá nhân
thực hiện theo.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.
Mục tiêu: Biết ứng dụng công nghệ thông tin để truy cập mạng tự học.
Biết thực hành dạy học, các bài ứng dụng giáo án điện tử.
Biết thiết kế giáo án điện tử. biết tham khảo tài liệu có chọn lọc
- Lập kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong năm ( Cá nhân, tổ)
- Thống nhất kế hoạch toàn trường, Giao cho tổ trưởng tổ chức chỉ đạo thực hiện
dưới sự kiểm tra của BGH.

14


- Bồi dưỡng đội ngũ về tin học: Phát huy giáo viên dạy tin học liên trường, đầu
năm tổ chức 1 buổi hướng dẫn soạn giáo án điện tử, một buổi hướng dẫn truy

cập học tập các ứng dụng qua mạng internet Hướng dẫn các địa chỉ:
+ www.moet.gov.vn. Cổng thông tin điện tử Bộ giáo dục
+ www.edu.net.vn.
Tài nguyên
+ Văn bản quy phạm pháp luật
+
Các thủ tục hành chính của ngành giáo dục.
+
Nguồn tài nguyên giáo dục, học liệu điện tử.
- Rà soát hệ thống máy chiếu mạng lan, lắp đặt thuận tiện cho giáo viên sử dụng.
Nhà trường đã bắt đầu đầu tư về máy tính máy chiếu đảm bảo 1 bộ/ khối, lắp
trực tiếp cho lớp đồng chí có năng lực nhất trong khối để làm nòng cốt, các lớp
khác sẽ được luôn phiên sử dụng. Tuy công tác tổ chức tiết dạy sử dụng giáo án
điện tử vẫn còn gặp không ít khó khăn. Nhà trường đã tạo điều kiện cho mỗi
giáo viên luân phiên đổi lớp 1 tuần/ một tháng, khuyến khích lớp đặt máy sử
dụng thường xuyên. Không khí lớp học sôi nổi hẳn lên vì màu sắc, hình ảnh âm
thanh sinh động, đẹp, dễ dàng thu hút tất cả các em vào hoạt động học tập, chất
lượng giờ học đã hiệu quả hơn nhiều chính vì vậy sự đầu tư của trường là hiệu
quả, từ đó BGH tiếp tục phát huy việc khai thác của các tổ, Các tổ lên kế hoạch
thực hiện hàng tuần hàng tháng dưới sự điều hành của tổ trưởng kí duyệt của
BGH.
Do không mất nhiều thời gian vào việc trình bày bảng, học sinh có nhiều
thời gian để hoạt động học tập, luyện tập thực hành, tăng khả năng tư duy. Giáo
viên có thời gian để mở rộng và khắc sâu kiến thức.
Học sinh được làm quen với công nghệ thông tin đồng thời tạo được hứng
thú học tập cho các em, giúp các em ham học hỏi và có hiểu biết về tin học.
Nhà trường kết nối mạng Internet, lắp đặt mạng Lan, lập trang Websit nội
bộ để giáo viên có điều kiện truy cập mạng trao đổi kinh nghiệm, nội dung bài
dạy, khai thác tài nguyên mạng. Học sinh được học tập và tham gia dự thi Giải
toán mạng, Chia sẻ đường link trong mail khi tổng hợp báo nên công tác báo cáo

trở lên thuận lợi và nhanh chóng.
Tóm lại: ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học là cần thiết, biết lựa
chọn nội dung và khai thác hiệu quả thì chất lượng giáo dục sẽ cao hơn nhiều.
Vì vậy cần kiên trì và thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ về tin học, do đội ngũ
không còn trẻ nên việc bồi dưỡng là từ từ, từng bước và động viên khuyến khích
và kèm cặp họ vươn lên. Đội ngũ có đạo đức nghề nghiệp, vững tay nghề biết
ứng dụng CNTT trong dạy học với cơ sở vật chất đảm bảo chắc chắn hiệu quả
giáo dục sẽ nâng lên, Cán bộ giáo viên biết cập nhật các trang thiết thực góp
phần bồi dưỡng nghiệp vụ và tay nghề tốt.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Sau khi áp dụng các biện pháp, đặc biệt là giúp giáo viên thiết kế và tổ chức
các tiết dạy cho thấy hiệu quả giờ dạy trên lớp tương đối tốt, sau mỗi chuyên đề
tôi thường tiếp tục dự giờ và góp ý các tiết dạy cùng chuyên đề sau đó . Các tiết

15


dạy của giáo viên nhẹ nhàng hơn, học sinh chủ động học tập và sáng tạo trong
lĩnh hội kiến thức mới. Giờ dạy thân thiện và hiệu quả. Giáo viên nhận thức rõ
khái niệm “ thân thiện”, “ Tích cực” Biết khai thác tính tích cực của học sinh
trong từng tiết dạy ở các trình độ học sinh khác nhau, điều đó thể hiện không
phải họ không làm được mà họ chưa hiểu cách làm mà thôi.
Chất lượng học sinh được nâng lên thông qua KTĐK, Nhận xét học sinh có
nhiều tiến bộ, đặc biệt là các kĩ năng của học sinh có nhiều triển biến tốt: Thông
qua học tập, thảo luận nhóm, ứng xử với thầy cô, với bạn bè, thông qua tổ chức
và thực hiện các hoạt động tập thể, thông qua các năng lực điều khiển nhóm…
- Học sinh có năng khiếu Toán và Tiếng Việt được nâng lên rõ rệt. Tỉ lệ học sinh
yếu giảm nhiều sau từng tháng khảo sát. Chất lượng học sinh tham gia các Câu
lạc bộ các cấp được cải thiện và có ổn định Nhà trường đứng thứ 7 trong toàn

huyện.
- Học sinh chăm ngoan, tích cực hơn trong các hoạt động, chất lượng hạnh
kiểm luôn đạt 100% về phẩm chất, Chất lượng đại trà nhà trường đứng thứ 10
trong huyện, không có cán bộ giáo viên học sinh vi phạm đạo đức cũng như các
tệ nạn xã hội.
- Khuôn viên nhà trường được tu bổ tuyên truyền vận động Địa phương: Hỗ
trợ một ca xe máy xúc, nhân dân tham gia gần 1500 công ( Bình quân 3 công/
phụ huynh học sinh) san lấp làm sân tập thể thao gần 1000 m 2 phía sườn núi bên
trường, mở rộng hơn 1500 m 2 khuôn viên nhà trường, đặc biệt là hệ thống cây
xanh , cây cảnh luôn được các em luân phiên chăm sóc, công tác vệ sinh luôn
được các em nhắc nhở giữ gìn môi trường xanh - sạch - đẹp.
- Lớp học được trang trí đúng quy cách, gọn mà thân thiện: có cây xanh, có
bảng biểu tạo được bầu không khí học tập tích cực, tháng 3/2017 đơn vị được
PGD&ĐT về kiểm tra tư vấn đánh giá có nhiều sự chuyển biến tích cực, trường
lớp xanh - sạch - đẹp, an toàn và thân thiện và để nghị để công nhận trường đạt
Chuẩn quốc gia mức độ 2, Ngày 19 tháng 4 năm 2017 đơn vị được đón đoàn
Kiểm tra của Sở giáo dục và Đào tạo về công nhận trường Đạt chuẩn quốc gia
mức độ 2; Trong đó có ghi nhận về sự trang trí trường lớp, Tôn tạo cây xanh, sự
thân thiện của học sinh và thầy cô trong trường.
- Đề tài có cách nhìn giản dị, ngôn ngữ mộc mạc dễ hiểu, Những giáo viên
đang băn khoăn làm thế nào để hưởng ứng phong trào “ xây dựng trường học
thân thiện – học sinh tích cực” sau khi đọc xong sáng kiến kinh nghiệm này như
phần nào được tháo gỡ những băn khoăn bấy lâu, “ Thân thiện” đơn giản chỉ là
vậy, “ phát huy tính tích cực” của học sinh đơn giản là thế; Chỉ cần chú ý quan
tâm chăm chút cho lớp thì không gian lớp học đáng yêu biết bao. Đâu đó trong
nội dung toát lên hình ảnh của người thầy “ một tấm gương đạo đức được mọi
người yêu mến. Một việc làm giản dị mà mọi người đều áp dụng được.

16

3. KẾT LUẬN

VÀ KIẾN NGHỊ

I. Kết luận.
Qua quá trình công tác, bằng sự chăm chỉ với những việc làm đầy đủ cơ
sở lý luận và thực tiễn trong các năm qua bản thân tôi đã chú trọng xây dựng,
bồi dưỡng đội ngũ và chỉ đạo xây dựng các giờ dạy thân thiện, tích cực có hiệu
quả, ảnh hưởng tốt đến chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường, đưa chất
lượng của trường ngày càng đi lên. Từ những kết quả thực tế trong việc bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên và chỉ đạo xây dựng các giờ dạy thân thiện, tích cực
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, là người quản lý tôi tự rút ra bài
học sau:
Đối với cán bộ quản lí: Phải thực sự quan tâm và hiểu đầy đủ về mục
tiêu của từng hoạt động giáo dục trong nhà trường. Luôn luôn trăn trở để tìm các
giải pháp, biện pháp hữu hiệu nhất áp dụng vào các hoạt động giáo dục cho hiệu
quả. Tích cực học hỏi, trải nghiệm cuộc sống. Phải biết hy sinh vì tập thể, làm
việc bằng cái tâm và có tầm nhìn xa rộng.
Trong công việc biết tạo tâm lí thoải mái đối với giáo viên. Xây dựng mối
quan hệ lắng nghe trong khi chia sẻ, suy ngẫm về công việc.
Đối với giáo viên: Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục học
sinh phát triển toàn diện. Tích cực tìm tòi đổi mới phương pháp dạy học. Phối
hợp hài hòa các phương pháp dạy học truyền thống và hiện đại. Vận dụng linh
hoạt các hình thức tổ chức lớp học phù hợp, nhẹ nhàng, phong phú giảm nhàm
chán. Nghiên cứu tâm lí lứa tuổi tạo môi trường học tập thân thiện để phát huy
tối đa hiệu quả tính tích cực, tự giác, sáng tạo của học sinh trong mỗi tiết dạy.
Nhẹ nhàng uốn nắn, sửa sai và tuyên dương kịp thời những tiến bộ của học sinh
dù là rất nhỏ để giúp các em tự tin hơn trong học tập. Tránh những hành động
làm phiền học sinh trong giờ học.

Cần có ý thức nâng cao chuyên môn, đầu tư nghiên cứu đào sâu kiến thức.
Tích cực học hỏi trải nghiệm thực tế để có nhiều kinh nghiệm chuyên môn cũng
như hiểu biết xã hội. Cần có sự cảm thông, chia sẻ và kiên nhẫn trong mọi
trường hợp, cần quan tâm xây dựng môi trường làm việc.
Đối với học sinh: Tích cực tự giác học tập ở mọi lúc, mọi nơi với động cơ
đúng đắn. Sẵn sàng bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của bản thân. Tham gia tích cực
vào các hoạt động tập thể ở trường, ở nơi sống...
Đối với địa phương và gia đình: Tận dụng tối đa những điều kiện sẵn có
để phát triển giáo dục. Phối hợp chặt chẽ các lực lượng xã hội để làm tốt công
tác xã hội hóa giáo dục xây dựng cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu trường chuẩn
Quốc gia. Thống nhất chung trong quan điểm giáo dục.
Nhớ lời Bác dạy "Dù khó khăn đến đâu cũng phải thi đua dạy tốt- học
tốt". Mặc dù thực tế chúng ta còn gặp nhiều khó khăn trong giảng dạy và giáo
dục học sinh cũng như trong công tác quản lí nhà trường nhưng mỗi chúng ta
đều có thể vượt qua những khó khăn đó và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
bằng chính sự tận tâm của mình.
- Qua những biện pháp được thực hiện và đối chiếu với điều kiện thực tế ở nhà

17


trường, bản thân tôi thấy sáng kiến kinh nghiệm có thể áp dụng với nhiều người
ở nhiều vùng miền khác nhau trong các trường Tiểu học góp phần xây dựng
trường lớp tiên tiến, Nếu được đầu tư và phát triển sẽ trở thành kinh nghiệm tốt
để bồi dưỡng đội ngũ, Sau khi được sự góp ý của đồng nghiệp, của chuyên viên
Phòng giáo dục, bản thân tôi có thêm động lực để tham khảo tài liệu để viết sáng
kiến này, Bản thân sẽ tiếp tục áp dụng và sử dụng cho năm học tiếp theo.
II. Kiến nghị đề xuất .
Để công tác giáo dục ở các trường Tiểu học ngày càng có chất lượng và
hiệu quả cao trong khuôn khổ đề tài này tôi xin mạnh dạn đưa ra một số đề xuất

sau:
Các cấp lãnh đạo cần quan tâm hơn đến các đơn vị khó khăn để sự thân
thiện của các nhà trường thực sự trở thành động lực thúc đẩy sự nghiệp giáo dục
của nhà trường ngày càng hiệu quả, theo kịp các trường trong Huyện.
Cần đưa các chuyên đề chuyên môn gắn với nội dung của phong trào : nội
dung, phương pháp, hình thức dạy học, các hoạt động trong và ngoài nhà trường
để phong trào “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đi vào cuộc
sống, Hàng năm tham quan học hỏi các đơn vị đã xây dựng các tiêu chí trường
học thân thiện-học sinh tích cực.
Việc đào tạo một “học sinh thân thiện” tích cực trong nhà trường là nền
tảng để các em trở thành một “công dân thân thiện” ngoài xã hội. Đây cũng là
một phần nhỏ ý tưởng mà trong đề tài tôi muốn hướng tới. Đây là vấn đề mới
và thời gian có hạn chưa cho phép bản thân tôi được nghiên cứu sâu, tôi rất
mong được sự góp ý của bạn bè đồng nghiệp để các vấn đề mà tôi đề cập đến
được hoàn chỉnh hơn.
XÁC NHẬN
CỦA TRƯỞNG PGD&ĐT HẬU LỘC
(Xác nhận, kí, đóng dấu)

Hậu Lộc, ngày 20 tháng 5 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác.
Người viết sáng kiến

NGUYỄN XUÂN CẦU

18