SKKN một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp đầu cấp ( lớp 10) ở trường THPT 4 thọ xuân

MỤC LỤC
1. Mở đầu....................................................................................................trang 2
1.1.Lí do chọn đề tài..............................................................................................2
1.2. Mục đích nghiên cứu......................................................................................2
1.3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................3
1.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................3
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm....................................................................4
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.......................................................4
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm...................... 5
2.2.1. Thuận lợi................................................................................................5
2.2.2. Khó khăn................................................................................................5
2.2.3. Các nguyên nhân và yếu tố tác động......................................................6
2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiện............................................................... 7
2.
3.1
Mục
tiêu............................................................................................................7
2.3.2. Các biện pháp tổ chức thực hiện ................................................................7
2.3.3. Điều kiện thực hiện........................................................................................14
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm ..........................................................14
3. Kết luận, kiến nghị........................................................................................16
3.1. Kết luận........................................................................................................16
3.2. Kiến nghị, đề xuất........................................................................................16
Tài liệu tham khảo............................................................................................18
Danh mục SKKN được giải..............................................................................19

1


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài

Giáo viên là những người thầy được đào tạo về kiến thức, về nghiệp vụ
chuyên môn nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, trở thành công dân tốt
cho xã hội. Bên cạnh đó, ngoài công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm còn là một
công tác mà bất kì người giáo viên nào có tâm huyết cũng không thể xem nhẹ được.
Tuy nhiên công tác chủ nhiệm trong nhà trường hiện nay gặp phải không ít khó
khăn trong việc quản lý, giáo dục học sinh sa sút về đạo đức, thiếu ý thức trong
việc học tập, đặc biệt là những học sinh cá biệt, chậm tiến.
Đã là một giáo viên chủ nhiệm ( GVCN), việc đưa lớp tiến lên là trách nhiệm
lớn của những ai làm công tác chủ nhiệm, đồng thời cũng là khẳng định mình về
năng lực và nhất là có lương tâm. GVCN nhận thấy rõ mỗi tập thể lớp là cơ sở quan
trọng để xây dựng nhà trường vững mạnh, một tập thể tốt chắc chắn sẽ có những
học sinh tốt, những con người vừa có đủ cả “ đức” lẫn “ tài”. Như vậy nhiệm vụ
của người GVCN có vai trò quan trọng, ảnh hưởng nhất định đến việc học tập cũng
như rèn luyện nhân cách của học sinh.
Người ta thường nói con cái là hình ảnh của cha mẹ, một tập thể lớp về hình
ảnh của GVCN, nói như vậy cũng đúng phần nào vì rõ ràng GVCN là người cha,
người mẹ của các em. Ngoài những giờ giảng dạy trên lớp GVCN dễ dàng tiếp cận
với các em qua những giờ sinh hoạt lớp, sinh hoạt 15 phút đầu buổi, những buổi lao
động, những khi cắm trại, những lúc ở nhà.Những lúc như thế này thầy trò càng
gần nhau hơn. Như vậy GVCN là người gần gũi với các em nhiều nhất
Trong thực tế, chủ nhiệm lớp là công tác vô cùng khó khăn, phức tạp, thành
công cũng có, thất bại cũng không phải là hiếm. Bởi lẽ, mỗi một tập thể lớp đều có
những đặc thù riêng của lớp đó. Có lớp như thế này, có lớp như thế khác: nào là
học sinh cá biệt về học tập, về đạo đức, nào là học sinh có hoàn cảnh gia đình khó
khăn về kinh tế, con mồ côi, bố mẹ li thân, bố mẹ đi làm ăn xa…
Trong số đó, đối tượng học sinh làm cho thầy cô giáo trăn trở nhiều nhất là
chưa tích cực trong học tập, thiếu đạo đức. Bên cạnh đó, trong lớp vẫn có những
2

học sinh ngoan, tự lo cho bản thân mình, xây dựng tập thể lớp để tập thể lớp tiến
kịp với các bạn, để đạt được những chỉ tiêu của trường đề ra.
Thực tiễn là như vậy, cho nên GVCN phải có phương pháp chủ nhiệm như
thế nào để có hiệu quả cao nhất. Công tác chủ nhiệm của một giáo viên thành công
đồng nghĩa với việc giúp các em hoàn thiện mình hơn, xây dựng được tập thể lớp
vững mạnh, đưa nhà trường ngày càng tiến lên.
Chính vì vậy, qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi đã đúc kết được
một số kinh nghiệm nhằm làm tốt công tác của một người GVCN lớp, hoàn thành
xuất sắc nhiệm vụ chủ nhiệm lớp và làm cho lớp chủ nhiệm có những thành tích
đáng tự hào. Vì vậy, trong khuôn khổ sáng kiến này, tôi trao đổi cùng quý đồng
nghiệp “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp đầu cấp ( lớp 10) ở
trường THPT 4 Thọ Xuân ”
1.2. Mục đích nghiên cứu: tính mới và ưu điểm nổi bật của sáng kiến.
Thông qua quá trình lâu dài, nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, bản thân
luôn đặt ra mục tiêu là: Làm thế nào để hoàn thành xuất sắc công tác chủ nhiệm mà
lãnh đạo nhà trường giao phó?
Do đó, với vai trò là một giáo viên có nhiều năm làm công tác chủ nhiệm ở
trường THPT, tôi đã, đang và sẽ luôn vận dụng những kinh nghiệm mà bản thân đã
đúc kết được trong nhiều năm học qua. Mục đích của đề tài là giúp chúng ta có
được những kinh nghiệm để hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm lớp, đưa lớp chủ
nhiệm đạt được những thành tích nhất định.
Bên cạnh đó, nêu ra một số biện pháp hữu hiệu, khả thi về công tác chủ
nhiệm. Tạo điều kiện cho phong trào thi đua của lớp vào nề nếp, khuôn khổ, phát
huy tính tích cực của học sinh và tinh thần làm chủ tập thể, tự quản của học sinh.
Sáng kiến được áp dụng lần đầu thực tiễn tại trường THPT 4 Thọ Xuân,
huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa, từ năm 2015, tiếp tục được áp dụng trong những
năm học tiếp theo từ đó đến nay.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng là một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp.
Khách thể là học sinh THPT trường THPT Thọ Xuân 4, huyện Thọ Xuân

1.4. Phương pháp nghiên cứu
Sáng kiến kinh nghiệm được viết trên cơ sở sử dụng các phương pháp nghiên
cứu lịch sử kết hợp với phương pháp ứng dụng, điều tra thực tế trong quá trình chủ
nhiệm đối với khối lớp 10 trong năm học 2017 - 2018 và trước đó
- Phương pháp tổng hợp: Tập hợp các tư liệu liên quan đến đề tài.
- Phương pháp điều tra, khảo sát: Về tình hình chủ nhiệm lớp trong thực tế ở
nhà trường để xác lập cơ sở thực tiễn cho đề tài.
- Phương pháp phân tích: Để rút ra một số kinh nghiệm giúp người giáo viên
chủ nhiệm làm tốt vai trò, nhiệm vụ được giao.
3


- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Để chứng minh tính khả thi của đề tài.
- Phương pháp thống kê: Thống kê các dữ liệu, số liệu đạt được sau khi thực
hiện đề tài.

2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận của đề tài
Lứa tuổi học sinh THPT đã có sự thay đổi rất lớn về đặc điểm tâm sinh lý hết
sức điển hình. Những đặc điểm tâm lý, trình độ hiểu biết, vốn sống của học sinh
THPT còn nhiều hạn chế. Chính vì vậy, không thể phủ nhận vai trò của GVCN ở
trường THPT, không thể không cần có một người thường xuyên hướng dẫn giúp
đỡ, chỉ bảo cho các em.
Công tác chủ nhiệm lớp là công tác tổ chức quản lí một lớp học sao cho khi
thầy cô có hoặc không có ở lớp thì mọi hoạt động vẫn được duy trì ổn định, có tính
tự giác cao và mọi việc vẫn hoàn thành tốt. Sự phát triển về nhận thức, nhân cách
của người GVCN, khả năng tiếp thu của học sinh chỉ thực sự hiệu quả khi đó là
một tập thể lớp vững mạnh và lớp học phải là ngôi nhà thứ hai của mỗi trò. Trong
lớp học cần phải tạo ra một bầu không khí sư phạm ấm cúng, những yêu cầu về
việc thực hiện nội quy lớp học cần phối hợp và duy trì đều đặn, GVCN luôn

khuyến khích, động viên những học sinh của mình phát huy hết khả năng, năng lực
học tập, năng lực công tác và khả năng làm các công việc khác, cần phát hiện sớm
để hạn chế những biểu hiện chưa tích cực của học sinh, luôn tạo không khí vui vẻ,
yêu thương, đoàn kết giữa học sinh trong lớp. Tất cả các em học sinh đều mong
muốn có một GVCN mẫu mực, đó là một đòi hỏi hết sức chính đáng để mỗi người
GVCN luôn phấn đấu.
GVCN lớp có vai trò quan trọng trong việc giáo dục nhân cách của học sinh
trong lớp phát triển một cách toàn diện. Bởi lẽ họ là người trực tiếp đảm đương vai
trò quản lí học sinh trong một lớp, trực tiếp tổ chức cho học sinh thực thi mọi yêu
cầu giáo dục của nhà trường đưa ra. GVCN là người gần gũi học sinh nhất, hiểu
tâm tư tình cảm của các em, luôn trực tiếp uốn nắn những hành vi sai trái của học
sinh và giúp học sinh phát triển đúng hướng.
GVCN là người có năng lực quản lí toàn diện học sinh của lớp,quản lí và
giáo dục học sinh là hai thể thống nhất có liên kết trực tiếp với nhau. Muốn giáo
dục tốt phải quản lí tốt, quản lí tôt sẽ giúp giáo dục tốt.
4


GVCN phải đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh và tập thể lớp. Chức
năng này có ý nghĩa cực kì quan trọng với quá trình học tập, rèn luyện và phát triển
nhân cách của học sinh. Sự đánh giá khách quan, chính xác, đúng mực là một trong
những điều kiện quan trọng để thầy và trò tiếp tục điều chỉnh mục đích kế hoạch
hoạt động cho cả lớp và mỗi thành viên. Việc đánh giá này được thông qua nhiều
kênh đánh giá như : tập thể tổ, lớp,cha mẹ học sinh, giáo viên bộ môn…
Mỗi học sinh có đặc điểm, hoàn cảnh,thể chất, tâm lí, hành vi đạo đức, năng
khiếu, sở thích…rất khác nhau. Nắm vững những đặc điểm trên giáo viên có thể
lựa chọn những biện pháp sư phạm phù hợp nhằm khơi dậy và phát huy những mặt
mạnh sẵn có ở mỗi em, đồng thời hình thành và phát triển thêm những phẩm chất
để xây dựng cho các em những tâm hồn và tình cảm phong phú, có cách nghĩ trong
sáng, có tấm lòng nhân hậu, có năng lực vầ sức khỏe dồi dào để thích ứng cuộc

sống độc lập và yêu cầu của thời đại.
Để làm tốt điều này, GVCN phải thực hiện tốt những nhiệm vụ của mình,
phải nắm được đường lối quan điểm lí luận giáo dục, đồng thời giáo dục những
phẩm chất đạo đức để giúp học sinh trở thành những công dân tốt mai sau. Không
những thế, người GVCN phải tham gia các hoạt động chính trị xã hội tốt hơn, phải
rèn luyện ở mức cao hơn. Đó là trách nhiệm nghĩa vụ và cũng là vinh dự vì học
sinh. Năm học 2014-2015 tôi được BGH trường THPT4 Thọ Xuân phân công làm
công tác chủ nhiệm lớp 10A5. Sau khoảng hai tuần tìm hiểu về lớp, nắm được thực
trạng của lớp cũng dần dần hiện ra, tôi bắt đầu vận dụng những kinh nghiệm trong
công tác chủ nhiệm đối với lớp để xây dựng một tập thể đoàn kết, vững mạnh, luôn
cố gắng vươn lên trong học tập..
2.2. Thực trạng của đề tài trước khi áp dụng SKKN
2.2.1.Thuận lợi:
Đối với trường THPT4 Thọ Xuân, lãnh đạo nhà trường luôn chú trọng, quan
tâm đến việc giáo dục đạo đức học sinh. Đồng thời, lãnh đạo nhà trường luôn
thường xuyên quan tâm đến công tác chủ nhiệm cũng như năng lực chủ nhiệm của
giáo viên làm công tác chủ nhiệm để có những chiến lược mới nhằm xây dựng
những tập thể lớp chất lượng theo tiêu chí “xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực”.
Các bộ phận trong nhà trường luôn quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp,
luôn có tinh thần tự nguyện hợp tác với các giáo viên làm công tác chủ nhiệm để
việc giáo dục đạo đức và kết quả học tập của học sinh đạt kết quả tốt nhất.
Gia đình học sinh phần lớn đã có sự quan tâm đến việc học tập và rèn luyện
ở trường, nên sự phối kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh học sinh có
nhiều thuận lợi. Bản thân các em đều có nhận thức khá, tương đối ngoan, có ý thức
trong học tập và rèn luyện, luôn cố gắng vươn lên học tốt...
Bản thân tôi là một giáo viên ra trường đã hơn 10 năm và cũng đã nhiều năm
làm công tác chủ nhiệm nên cũng có ít nhiều kinh nghiệm trong công tác chủ
nhiệm. Đồng thời, bản thân tôi là một người luôn muốn tìm tòi, học hỏi kinh
5

nghiệm chủ nhiệm của những đồng nghiệp tiêu biểu khác nên đã giúp tôi có được
những thành công đáng kể.
Bên cạnh đó, lớp chủ nhiệm của tôi là một là lớp chọn, cũng có một số điểm
mạnh tiêu biểu về văn nghệ, thể dục thể thao và các hoạt động khác… nên trong
quá trình chủ nhiệm và tổ chức các hoạt động, tôi cũng nhận được có nhiều điều
kiện thuận lợi, tích cực.
2.2.2. Khó khăn:
Tập thể lớp 10A5 với sĩ số là 42 học sinh, trong đó đa số học sinh là con em
gia đình làm nông nghiệp, một số em hoàn cảnh gia đình còn khó khăn, có em bố
mẹ đi làm xa, ở với ông bà, thiếu sự quan tâm thường xuyên của bố mẹ; còn một số
phụ huynh chưa thật sự để tâm đến việc học và giáo dục con cái, phó mặc cho nhà
trường. Điều này cũng là một yếu tố khó khăn đối với giáo viên chủ nhiệm.
Trường THPT 4 Thọ Xuân nằm trên địa bàn của khu di tích lịch sử đảng bộ
tỉnh Thanh Hóa nhà ông Lê Văn Sỹ xã Thọ Lập huyện Thọ Xuân, bên cạnh những
mặt tích cực thì còn rất nhiều tác động mặt trái đến các em như các quán
internet,bia, nhiều trò chơi lôi cuốn các em…Địa bàn kéo dài cũng là một khó khăn
trong quản lí học sinh, nhất là sau giờ tan trường.
Bên cạnh đó, một số học sinh còn có tính ham chơi,chưa xác định rõ nhiệm
vụ học tập nên dẫn đến việc tạo điều kiện cho giáo viên chủ nhiệm hoàn thành kế
hoạch đề ra còn chậm, chưa như mong muốn.
Trong quá trình làm công tác chủ nhiệm tại lớp 10A5, điều mà tôi nhận thấy
là nhận thức về học tập của các em còn có sự chênh lệch giữa các đối tượng học
sinh . Bên cạnh đó, sự phối hợp của các gia đình cũng không giống nhau cũng là
những yếu điểm cho giáo viên làm công tác chủ nhiệm.
2.2.3. Các nguyên nhân và các yếu tố tác động:
Có nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động đến kết quả của công tác chủ
nhiệm, có nguyên nhân là chủ quan như điều kiện kinh tế của gia đình học sinh; độ
tuổi của học sinh; địa bàn sinh sống của học sinh. Cũng có những nguyên nhân là

khách quan như: nhận thức của gia đình học sinh đối với việc học của con cái; tính
cách ham chơi và nhận thức chậm của các đối tượng học sinh, địa bàn sinh sống
của học sinh luôn tiềm ẩn nhiều trò chơi, lôi kéo, cám dỗ các em ,tất cả là những
yếu tố có tác động lớn đến công tác chủ nhiệm của những giáo viên chủ nhiệm lớp.
Tuy nhiên, đó chỉ là những nguyên nhân từ phía học sinh, còn để làm tốt
công tác chủ nhiệm thì chính người giáo viên làm công tác chủ nhiệm ấy mới thật
sự là yếu tố có tính tác động quyết định nhất đến sự thành công hay thất bại của
công tác chủ nhiệm lớp. Vì thế, người làm công tác chủ nhiệm phải là những người
luôn nhiệt huyết, năng động, chuyên cần và luôn có những thay đổi trong quá trình
chủ nhiệm để có thể đạt được những kết quả tốt, hoàn thành xuất sắc công tác chủ
nhiệm lớp.
6


Ngày đầu tiên tôi nhận lớp và sau một tiết làm quen tôi nắm được sĩ số trong
lớp là 42 em, trong đó nam 20 em, nữ 22 em, trong đó có 8 em là học sinh lại năm
thứ hai mới đậu vào lớp 10, sau kì khảo sát đầu năm của nhà trường. Ấn tượng
không phai mờ là các em nhìn tôi rất chăm chú lắng nghe bao điều tôi dặn dò với
lớp. Tôi tự hứa với lòng mình cố gắng thực hiện thật tốt công tác chủ nhiệm lớp ở
lớp 10A5 trường THPT 4 Thọ Xuân, để tác động tích cực đến nhận thức, suy nghĩ
và tình cảm của các em để tập thể 10A5 trở thành một tập thể lớp Tiên tiến.

2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiện
2.3.1. Mục tiêu
Trước hết phải xác định rõ: GVCN đóng vai trò như một người cha, người
mẹ dạy dỗ, uốn nắn, dìu dắt các em.
Tâm lý GVCN, ai cũng muốn học sinh lớp mình phụ trách luôn ngoan, học
giỏi, tập thể lớp luôn học tập tiến bộ…Nhưng trên thực tế, trong một tập thể lớp
chúng ta luôn gặp những học sinh cá biệt, luôn làm đau đầu các thầy cô phụ trách.
Vì vậy, khi tiếp nhận lớp, GVCN thường phải quan tâm xem lớp mình có bao nhiêu

đối tượng học sinh để có biện pháp phù hợp. Chính vì lẽ đó, người GVCN phải
nâng cao khả năng sư phạm, óc sáng tạo, tăng cường khả năng tự nghiên cứu, học
hỏi của giáo viên trong quá trình chủ nhiệm. Đồng thời thể hiện sự nhiệt tình, tâm
huyết, không ngại khó khăn, gian khổ và sự gần gũi, thân thiện với các đối tượng
học sinh nhằm nâng cao hiệu quả việc chủ nhiệm lớp và nâng cao kết quả học tập,
rèn luyện, hoạt động phong trào cũng như việc thay đổi nhận thức, thay đổi nhân
cách của các đối tượng học sinh.
2.3.2. Các biện pháp tổ chức thực hiện
Được Ban giám hiệu giao trọng trách chủ nhiệm, giáo viên phải thấy rằng đó
là trách nhiệm lớn, phải xem lớp chủ nhiệm là những người thân của mình, đó là
em, là con trong gia đình. Xuất phát từ nhận thức trên, người GVCN mới để hết
tâm trí, tình cảm của mình vào công việc quan trọng này. Từ đó có thể xây dựng
được những phương pháp chủ nhiệm có hiệu quả, áp dụng cho tất cả các dạng lớp
(lớp chọn, lớp không chọn) và áp dụng cho bất cứ năm học nào.
Những giải pháp, việc làm cụ thể mà tôi đã và đang áp dụng để làm tốt công
tác chủ nhiệm một lớp:
+ Công việc đầu tiên khi mới nhận lớp chủ nhiệm:
7


Giáo viên phải nắm bắt được tình hình của lớp: Sĩ số, nam, nữ, đối tượng học
sinh thông qua hồ sơ, học bạ THCS
Ổn định tổ chức lớp càng sớm càng tốt để lớp đi vào nền nếp cũng như học
tập.
Việc bầu Ban cán sự lớp hết sức cẩn trọng, nhất là bầu lớp trưởng. Lớp
trưởng là học sinh nam hay nữ cũng được, miễn là em đó có bản lĩnh, năng lực.
Thường là các em nam hay tự ái khi lớp trưởng là nữ. Trường hợp này, giáo viên
chủ nhiệm phải hết sức khéo léo tạo nên việc sớm hòa đồng giữa các em bằng mọi
cách, khẳng định khả năng của lớp trưởng.
Việc tiếp đến là sắp xếp chỗ ngồi của các em. Chỗ ngồi có tác động tâm lý

rất lớn đến các em. Nên đổi chỗ định kì khoảng 2 tháng một lần để các em đều
được ngồi ở những vị trí phù hợp, đảm bảo phát triển cân đối về mắt.
Không nên để các em học sinh yếu, hay nói chuyện ngồi bên nhau. Những
em này cũng không nên cho ngồi bên cửa lớn hoặc cửa sổ, cố gắng sắp xếp các em
học yếu, hay nói chuyện ngồi cùng với các bạn học tốt, có đạo đức tốt để bạn giúp
đỡ.
Xây dựng được đôi bạn học tập ở trường cũng như ở nhà.
+ Xây dựng Ban cán sự lớp:
Ban cán sự lớp là một yếu tố rất quan trọng đảm bảo duy trì tốt mọi hoạt
động của lớp vì vậy GVCN phải lựa chọn, phân công, giao nhiệm vụ cụ thể, hợp lý
cho mỗi em. GVCN phải kiểm tra thường xuyên, động viên, rút kinh nghiệm, đưa
ra một số giải pháp để ban cán sự lớp hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ví dụ : Mỗi em
trong ban cán sự đều có sổ sách ghi chép công tác mình làm và hiểu được nội dung
của công việc mình phụ trách. Cuối tuần dến tiết sinh hoạt lớp, các em tự giác xếp
thi đua theo tổ, số liệu từng mảng công tác để trình bày trước lớp và cô chủ nhiệm.
Tiết sinh hoạt lớp, GVCN như người dự giờ buổi sinh hoạt của các em, nghe các
em báo cáo, chờ ý kiến chỉ đạo và triển khai công tác mới của cô “cố vấn”.
Gắn các em vào các phong trào( nhất là giữ vai trò nòng cốt trong hoạt động
ngoài giờ lên lớp) để các em cảm thấy tự tin hơn, cảm thấy được thầy cô và bạn bè
tín nhiệm nên sẽ cố gắng làm việc cho thật tốt.
Về quyền lợi: GVCN luôn động viên các em cán bộ lớp qua việc tuyên
dương khen thưởng (nếu có) mỗi đợt thi đua để cổ vũ tinh thần các em.
Một điều cần quan tâm là GVCN phải linh động từng nội dung công tác, phải
kết hợp thật hài hòa việc thực hiện, giảm biết thời gian không đáng có để các em
tập trung vào việc học là chính.
+ Xây dựng tổ chức lớp tự quản và tiến bộ:
Làm thế nào để xây dựng được một tập thể lớp tự quản theo đúng nghĩa của
nó. Tức là các em tự quản lý: hành vi, đạo đức, tác phong, nề nếp, hoạt động của
lớp khi không có giáo viên. Điều này GVCN phải tạo trước cho các em ý thức tự
giác và việc quản lý theo dõi hoạt động của đội ngũ cán bộ lớp phải được thực hiện

8


thường xuyên. Muốn vậy, ngay từ đầu năm học GVCN cho tiến hành việc theo dõi
thi đua của các tổ. Các tổ trưởng và tổ phó tự quản lý thành viên của tổ mình, phân
công theo dõi trực chéo nhau giữa các tổ dưới sự giám sát của cán bộ lớp tương
ứng với nội dung từng hoạt động. Ví dụ
Truy bài phút đầu buổi, các tổ trưởng sẽ kiểm tra việc chuẩn bị bài các bộ
môn trong buổi hôm đó của các bạn trong tổ như thế nào. Cán sự các môn và lớp
phó học tập sẽ kiểm tra việc chuẩn bị của các tổ trưởng.
Tiết trống hoặc không có giáo viên, lớp sẽ ôn bài hoặc hoạt động tập thể (đọc
báo đội, tự ôn bài…) dưới sự chỉ đạo của lớp trưởng.
Những sai phạm của các tổ, thành viên trong lớp được ghi tên và nêu ra trong
tiết sinh hoạt cuối tuần.
Tiết sinh hoạt lớp là tiết quan trọng nhất trong một tuần thời lượng chỉ có 45
phút mà công việc lớp trong tuần có rất nhiều thi làm sao giải quyết truyền tải hết.
Vì vậy, GVCN phải tập cho lớp việc đánh giá, xếp thi đua trước. Mỗi bộ phận có
sẵn bản tổng hợp báo cáo. Đến tiết sinh hoạt các em tự thông báo kết quả thi đua,
các nội dung được thực hiện trong một tuần (những việc đã làm được và không làm
được với lý do cụ thể), tình hình lớp tromh tuần, số bạn vi phạm học tập (không
chuẩn bị bài, không thuộc bài…), vi phạm việc rèn luyện đạo đức tác phong (không
đồng phục, mất đoàn kết, mất trật tự…), vi phạm về công tác văn thể, lao động, tự
quản.
GVCN theo dõi, ghi sổ từng nội dung sinh hoạt trong tuần thông qua báo cáo
của từng bộ phận. Lần lượt giải quyết từng nhóm vụ việc, tìm lý do sai phạm, đưa
ra biện pháp xử lý. GVCN nhận xét kết quả thi đua tuyên dương tổ, cá nhân tốt.
Triển khai nội dung tuần tiếp theo và nhắc nhở các em thực hiện tốt các nội dung
của lớp trong tuần tiếp theo.
Trong bất cứ phong trào nào động viên khen thưởng luôn là yếu tố không thể
thiếu. Tùy theo tình hình, đặc thù của lớp mà GVCN nên áp dụng những nội dung

biểu điểm thi đua thích hợp.
Bước đầu phải tập cho các em cách tự quản lớp trong buổi đầu giờ, trong
những tiết vắng giáo viên… Có thể buổi đầu chưa quen, kết quả chưa đạt nhưng
gắn nội dung sinh hoạt theo chủ đề nào đó thiết thực: cán sự bộ môn nên giải bài
tập…Sau nhiều lần các em sẽ thực hiện được. Từ đó việc tự quản sẽ đi vào nề nếp,
trở thành thói quen. Trong những buổi đầu duy trì phong trào này rất cần sự quan
tâm, theo dõi, nhắc nhở của GVCN.
Một tập thể đoàn kết tham gia tốt các phong trào không phải tự dưng mà có.
Phải là kết quả của quá trình đầu tư làm công tác tư tưởng, vô hiệu hóa các phần tử
học sinh cá biệt thường gây rối phá vỡ tính đoàn kết trong tập thể. Thường thường
sự chia rẽ nội bộ hay xảy ra ở các bạn khác thôn, xóm hoạc giữa các nhóm khác
nhau về sở thích, sức học…Điều này GVCN nên nắm bắt để có biện pháp dàn xếp,
xử lý.
Ví dụ: Em A và em M hay trêu chọc các bạn nữ trong và ngoài lớp, thường
nói chuyện trong giờ học, thường xuyên không học bài và chuẩn bị bài trước khi
9


đến lớp…Bằng động thái của mình, GVCN gặp riêng nhắc nhở mời phụ huynh đến
trao đổi gửi kết quả học tập về gia đình ở tháng 10 thì đến tháng 11 hai em được
khen về tiên bộ trong rèn luyện đạo đức tác phong, đôi lúc có phát biểu xây dựng
bài. GVCN lấy gương của hai em này để tiếp tục giáo dục một số thành phần khác.
Do vậy đến cuối năm các em đều có những tiến bộ được các giáo viên bộ môn và
các bạn trong lớp thừa nhận.
Không dừng ở đó, vai trò động viên của GVCN góp phần rất to lớn vào kết
quả phong trào thi đua của lớp. Phải khích lệ nêu gương điển hình,so sánh… đúng
lúc, kịp thời thì sẽ có tác dụng tích cực.
+ Tiếp xúc với học sinh của lớp chủ nhiệm:
Giáo viên chủ nhiệm có tiếp xúc thường xuyên với học sinh mới biết được
các em biết gì, cần gì, các em là người như thế nào. Có tiếp xúc với các em mới kéo

ngắn được khoảng cách giữa thầy và trò, các em không còn e ngại, rụt rè, chắc chắn
sẽ tự tin hơn và mạnh dạn bộc bạch những việc cuả lớp, những thiếu sót của bản
thân…
Khi tiếp xúc với học sinh, với vai trò là giáo viên chủ nhiệm, có những việc
nên làm và những việc không nên làm:
Phải thật khéo léo hỏi thăm về gia cảnh để biết được đó có phải là điều kiện
khó khăn, hoặc thuận lợi ảnh hưởng đến học tập, đạo đức của các em. Đối với học
sinh có gia đình quan tâm, giáo viên nên phát huy thế mạnh này. Vì thường học
sinh được giáo dục tốt, được chăm lo việc học tập nên thường chăm ngoan hơn,
chính những em như thế này là nhân tố tích cực của lớp. Ngược lại, học sinh gặp
phải những khó khăn về gia đình như: kinh tế, con ngoại hôn, cha mẹ là người say
sưa, lười lao động… do đó giáo viên và tập thể lớp luôn cần có sự quan tâm giúp
đỡ. Đối tượng này thường tự ti, mặc cảm nên cần phải khéo léo tế nhị trong cách
đối xử cũng như giúp đỡ các em.
Những buổi lao động, xây dựng trường, sinh hoạt tập thể, cắm trại, thi làm
báo tường… rất dễ dàng tạo điều kiện để thầy và trò gần gũi nhau hơn, hiểu nhau
hơn. Giáo viên hướng dẫn cặn kẽ công việc để các em tự tin phát huy khả năng của
mình. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao làm các em tránh được những
sai sót thay vì nhăn nhó, bất lành, giáo viên nên nhẹ nhàng nhắc nhở, hướng dẫn
lại. Có làm như vậy, giáo viên mới giúp các em rút ra được kinh nghiệm, tự tin hơn.
Đặc biệt trong lao động ngoài việc hướng dẫn, phân công công việc nặng nhọc, khó
khăn. Thử hỏi có mấy học sinh đứng chơi, không chịu lao động trong khi thấy thầy
đang làm? Giáo viên, cùng lao động với các em vừa tạo nên không khí sôi nổi trong
buổi lao động, vừa giáo dục các tính tích cực, không lánh nặng tìm nhẹ trong lao
động. Như vậy có nghĩa la giáo viên cùng san sẻ niềm vui, nỗi buồn, thành công,
thất bại với lớp chủ nhiệm.
Tiếp xúc với cán bộ lớp, cán sự bộ môn để biết được mọi hoạt động của lớp
là việc làm hết sức cần thiết. Những thông tin về lớp chủ nhiệm chủ yếu là do các
em cung cấp. Nhưng việc làm này còn là con dao hai lưỡi, nếu giáo viên không
10

khéo léo xử lý sẽ dễ dàng biến học sinh thành những kẻ mách lẻo, xoi mói người
khác, nói xấu người khác cho sướng miệng mình.
Phương pháp giảng dạy mỗi giáo viên có sự khác nhau. Bên cạnh đó còn tuỳ
thuộc vào đặc trưng bộ môn. Giáo viên chủ nhiệm có thể khẳng định rằng mình biết
được tất cả các phương pháp giảng dạy của các bộ môn? Một số học sinh lười học
cho rằng thầy cô dạy khó hiểu, yêu cầu cao…nên các em đạt kết quả học tập bộ
môn thấp. Giáo viên chủ nhiệm cần tìm cách phân tích , để các em có nhận thức
đúng đắn, từ đó xác định đúng trách nhiệm học tập của mình và tự giác hoàn thành
yêu cầu do giáo viên đề ra.
Thiết nghĩ, để xác minh thông tin từ phía học sinh, GVCN nên khéo léo tiếp
xúc với giáo viên bộ môn để tường tận hơn trước khi đi đến kết luận về việc giảng
dạy của giáo viên đó. Tôi cho rằng việc nghe học sinh phản ánh một chiều là việc
không nên làm, nếu có thì phải hết sức thận trọng, vì mỗi chúng ta đều phải giữ gìn,
bảo vệ uy tín của đồng nghiệp.
+ Giải quyết các vấn đề nảy sinh trong lớp và giờ sinh hoạt lớp:
Trong một tập thể lớp, việc nảy sinh nhiều vấn đề trong mỗi buổi học là điều
khó có thể tránh khỏi, giáo viên chủ nhiệm phải có mặt với lớp vào mười lăm phút
đầu buổi, nếu buổi nào giáo viên chủ nhiệm không có tiết dạy, thấy không cần thiết
cũng phải đến lớp. Giáo viên đến lớp như vậy để giúp các em ôn bài, chuẩn bị bài
mới hoặc có sự việc gì xảy ra ở buổi học trước kịp thời chấn chỉnh…Nếu thực hiện
tốt và thường xuyên khâu sinh hoạt đầu buổi, học sinh sẽ ổn định tâm thế để bước
vào tiết học đầu tiên tốt hơn, kể cả các tiết học sau.
Sau mỗi buổi học, xét thấy có việc gì cần giải quyết ngay, giáo viên yêu cầu
các em ở lại năm, mười phút để làm việc và hàng tuần nên có cuộc họp với cán bộ
lớp. Tuy rằng lớp có lớp trưởng, lớp phó…nhưng giáo viên không hoàn toàn giao
cho các em mà phải để ý đến lớp thường xuyên, kịp thời nhắc nhở, động viên.
Giáo viên chủ nhiệm cần phải biết phát huy khả năng làm việc của cán bộ
lớp, nhất là lớp trưởng. Định hướng cho cán bộ lớp làm việc, tôn trọng ý kiến đề

xuất, cách làm việc của các em, giáo viên giúp cán bộ lớp làm việc là chính thay vì
làm tất cả. Cán bộ lớp là những người gần gũi, sát với lớp nhiều hơn giáo viên chủ
nhiệm nên các em giúp giáo viên giải quyết các vấn đề của lớp nhanh hơn, hiệu quả
hơn và giáo viên chủ nhiệm đỡ vất vả hơn.
Có một số học sinh thường chán ngán giờ sinh hoạt lớp, thậm chí có trường
hợp vài em bỏ trốn. Sở dĩ có hiện tượng này vì giờ sinh hoạt lớp chủ yếu là kiểm
điểm những sai sót của một số em vi phạm nội quy chủa trường, lớp. Vì vậy, giáo
viên phải tạo không khí vui vẻ, thoải mái trong giờ này. Giáo viên cho lớp nhận xét,
đánh giá hoạt động trong tuần với thời gian ngắn, dành thời gian nhiều hơn cho
việc vạch ra phương hướng tuần tới, sinh hoạt văn nghệ, thi sáng tác thơ văn, câu
hỏi giải quyết tình huống… Có như thế, những em vi phạm nội quy hầu hết đều tự
nhận thấy sai lầm của mình, sẽ tự thấy hối hận, xấu hổ, kể cả học sinh cá biệt.
Tránh trường hợp trong các buổi sinh hoạt, tập thể lớp cứ tập trung vào sai sót của
11


bạn mà phê bình, chỉ trích, nặng lời thay vì giúp bạn tiến bộ thi ngược lại học sinh
sẽ lì lợm hơn, phá phách hơn, xa rời tập thể có khi cố tình phá lớp.
Đối với học sinh phá lớp, khó bảo, giáo viên cũng như tập thể quan tâm theo
dõi giúp đỡ thay vì nghiêm khắc phê bình trước tập thể lớp. Cần phê bình đối tượng
này nhưng tránh tình trạng căng thẳng giữa học sinh đó với giáo viên, với tập thể
lớp. Điều đó có thể xảy ra là học sinh cá biệt phản ứng mạnh khi bị phê bình, tự ý
bỏ ra khỏi lớp, đập phá đồ dùng trong lớp, hoặc có lời lẽ vô lễ với giáo viên…
Trường hợp này xảy ra, chắc chắn giáo viên sẽ bị mang tiếng, bị mất uy tín. Cho
nên, là giáo viên chủ nhiệm phải lấy tình thương yêu, lời lẽ phải trái phân tích nhẹ
nhàng để các em nhận ra việc làm sai của mình và nhận lỗi là tốt nhất. Bởi vì dẫu
các em là học sinh cá biệt thì các em vẫn sống có tình nghĩa. Thực tế đã chứng
minh rằng những học sinh này thể hiện tinh thần tập thể cao trong những buổi lao
động, cắm trại. Tôi thật xúc động khi thấy những học trò cũ đến thăm mình có đến
hai phần ba là học sinh thường bị thầy la ngày nào.

GVCN cần chú ý đến việc khen chê kịp thời đối với học sinh. Giáo viên
không thiên vị, phải công minh trong khi khen cũng như chê các em. Những lời
động viên khi các em làm việc tốt, những lời nhắc nhở khi các em làm sai có tác
dụng rất lớn đến việc tự rèn luyện của các em.
Như vậy việc gì cần giải quyết giáo viên chủ nhiệm giải quyết kịp thời sau
mỗi buổi học, không đợi đến sinh hoạt lớp. Làm như vậy rất dễ dàng chấn chỉnh nề
nếp của tập thể. Điều hết sức quan trọng là cách đối xử, xử lý học sinh cá biệt
không nên quá nghiêm khắc. Khen chê học sinh phải công minh, có làm được như
vậy học sinh mới nể phục chúng tôi
+ Hoạt động kết hợp giữa GVCN và các lực lượng giáo dục khác:
Phối hợp với gia đình học sinh
Việc giáo dục học sinh trong nhà trường là sự kết hợp nhà trường với đoàn
thể, địa phương, gia đình…Trong đó, mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường nhất
là đối với giáo viên chủ nhiệm là hết sức cần thiết. Chính vì vây, công tác chủ
nhiệm của một giáo viên thành công hay không đừng bao giờ quên gia đình học
sinh là yếu tố quan trọng.
Với tôi việc đến thăm gia đình học sinh rất cần thiết. Trước khi đến thăm phụ
huynh học sinh, giáo viên cần phải phân loại đối tượng học sinh: Hạnh kiểm tốt,
học tập tốt – hạnh kiểm tốt, học tập trung bình, yếu – hạnh kiểm trung bình, yếu…
để có kế hoạch đi thăm. Tốt nhất là nên đi thăm trước đối với gia đình những em có
hạnh kiểm trung bình, yếu hoặc những trường hợp đặc biệt khác của học sinh…
Đến với gia đình những em chăm ngoan là nhằm để biết thêm về hoàn cảnh
gia đình, phương pháp học tập…của các em. Tiện thể giáo viên báo cho gia đình
biết những ưu điểm về hạnh kiểm, học tập…Thường là phụ huynh của đối tượng
này lo lắng, quan tâm đến con cái nhiều hơn khi biết thêm con mình từ giáo viên
chủ nhiệm.
12


Đến với học sinh hay nghịch, lơ là việc học tập, việc giáo viên chủ nhiệm

đến nhà thăm gia đình là hết sức cần thiết. Vì có những học sinh gia đình lao động
nghèo, cha mẹ ít có thời gian quản lý, chỉ bảo chuyện học hành của con cái, có thể
nói là họ giao con mình cho thầy cô. Đến khi được giáo viên chủ nhiệm báo cho
biết về tình hình học tập, rèn luyện đạo đức họ mới vỡ lẽ. Có gia đình thực sự khổ
tâm vì con, nhưng cũng có gia đình xem như chẳng có chuyện gì, thậm chí chẳng
cần thiết phải nghe thông tin từ giáo viên. Nhưng giáo viên chủ nhiệm đừng bao
giờ nản lòng, thậm chí phải tác động nhiều lần để cùng nhau bàn bạc về việc giáo
dục học sinh đến khi nào có kết quả. Và điều cần lưu ý là khi giáo viên chủ nhiệm
trao đổi cùng phụ huynh học sinh phải có mặt các con.
Gặp phụ huynh học sinh cá biệt, bản thân tôi nhận thấy, muốn có tác dụng tốt
và hữu ích thì chúng ta có thể thực hiện như sau:
Có thể lần đầu đến thăm gia đình mà không bàn chuyện giáo dục học sinh.
Hoặc nếu muốn bàn chuyện giáo dục các em phải thật bình tĩnh, trao đổi ôn hoà,
đừng để phụ huynh có cảm nhận là mình mắng khéo.
Theo tôi, việc đến thăm gia đình của các em sẽ giúp cho phụ huynh biết khá
tường tận về con em mình. Từ đó, họ chú ý hơn đến việc dạy bảo các em. Bản thân
các em cũng sợ việc làm này của thầy cô nên cố gắng sửa chữa những sai sót của
mình.
Đến thăm gia đình, cùng trao đổi việc giáo dục học sinh là việc làm thường
xuyên, tuy mất nhiều thời gian của giáo viên chủ nhiệm. Sau mỗi lần được giáo
viên chủ nhiệm đến nhằm bản thân học sinh có tiến bộ rõ, nếu tiến bộ chậm cũng
được rồi
GVCN phải là người huy động được tiềm năng, trí tuệ và khả năng của các
bậc phụ huynh vào việc giáo dục toàn diện học sinh đặc biệt là vấn đề tư tương đạo
đức ý thức học tập cũng như việc phòng chống các tệ nạn xã hội. Muốn có sự phối
hợp này cần nhận thức một cách đầy đủ trách nhiệm của chính phụ huynh học sinh
và sự yêu nghề mến trẻ của GVCN.
Phối hợp với BGH nhà trường
Mỗi tháng BGH tổ chức họp HĐSP một lần, đề ra kế hoạch chủ nhiệm cho
GVCN của cả trường cũng như các khối lớp. Kế hoạch của BGH chính là kim chỉ

nam cho mỗi GVCN đồng thời trong lần họp định kì BGH cũng được nghe phản
ánh từ GVCN về thuận lợi, khó khăn trong quả trình thực hiện hoặc có ý kiến đề
xuất nào tôi trực tiếp gặp BGH để điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp. Những khó
khăn thắc mắc tôi đều xin ý kiến chỉ đạo hoặc nhận sự giúp đỡ từ phía BGH.
Phối hợp với các giáo viên bộ môn
GVCN phải thường xuyên thông báo trao đổi với giáo viên bộ môn về tình
hình học tập của lớp cũng như của từng học sinh để nắm bắt được khả năng trình
độ của các em mà có phương pháp giảng dạy thích hợp. Tôi còn đề nghị giáo viên
bộ môn có kế hoạch phụ đạo thêm những em yếu kém giúp các em lấy lại kiến thức
cơ bản. Tôi xin phép giáo viên bộ môn được dự giờ thăm lớp mình để biết được
thực lực từng môn của các em như thế nào từ đó đề ra biện pháp giúp đỡ phù hợp.
13


Còn trong các tiết học đề nghị giáo viên bộ môn thường xuyên kiểm tra bài vở, gọi
các em phát biểu ý kiến. Những câu trả lời đúng giáo viên bộ môn tuyên dương
hoặc cộng điểm để các em có hứng thú trong học tập
Phối hợp với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh:
GVCN cũng thường xuyên phối hợp với các thầy cô phụ trách công tác
Đoàn, để thường xuyên nắm bắt tình hình học sinh lớp mình cũng như phối hợp
học sinh cá biệt của lớp.
Ngoài việc học kiến thức văn hóa, thì việc tham gia các hoạt động tập thể là
một điều không thể thiếu. Thông qua đó, các em sẽ được rèn luyện thêm nhiều
phẩm chất của người học sinh cần có như là: tình đoàn kết, lòng nhân ái, tinh thần
cầu tiến…GVCN phải luôn phối hợp với Đoàn thanh niên, hiểu biết về hoạt động
đội của các em, luôn động viên nhắc nhở các em trong các hoạt động đoàn
2.3.3. Điều kiện thực hiện
* Đối với giáo viên chủ nhiệm: Luôn quan tâm, theo dõi và gần gũi với các
đối tượng học sinh. Đánh giá được khả năng tư duy, nhận thức về học tập và ý thức
tham gia các hoạt động của học sinh. Tìm hiểu được điều kiện sống, sự quan tâm

của gia đình đối với học sinh. Nhìn thấy được sự thay đổi trong tâm, sinh lí của các
em học sinh để có phương pháp giáo dục. Tranh thủ được sự giúp đỡ của ban giám
hiệu nhà trường, của các bộ phận và của đồng nghiệp trong công tác chủ nhiệm.
* Đối với gia đình phụ huynh học sinh: Luôn phải quan tâm đến nhu cầu học
tập của học sinh. Theo dõi sự phát triển của con cái để hiểu được tâm, sinh lí con
cái và đáp ứng các nhu cầu cần thiết trong học tập của học sinh. Luôn gần gũi, lắng
nghe ý kiến con cái để tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về tinh thần, vật chất cho
con cái học tập tốt. Thường xuyên liên lạc với giáo viên chủ nhiệm để có hướng đi
đúng cho con cái và có biện pháp giáo dục con cái tốt nhất.
* Đối với cá nhân học sinh: Luôn xác định nhiệm vụ học tập và rèn luyện
trong một tập thể, một môi trường học tập là quan trọng nhất. Có phương pháp học
tập khoa học, có nhận thức rõ ràng, đúng đắn về tầm quan trọng của việc học và rèn
luyện. Luôn có lối sống lành mạnh, luôn học tập những chuẩn mực đạo đức đúng
đắn để có cách ứng xử đúng với thầy cô, cha mè, bạn bè và những người xung
quanh. Tích cực tham gia các hoạt động tập thể. Luôn biết lắng nghe lời dạy của gia
đình, thầy cô và sự góp ý của bạn bè. Quan tâm, giúp đỡ bạn bè, tự giác chấp hành
nội quy trường lớp và nhiệt tình để hoàn thành tốt mọi kế hoạch đề ra.
2.4. Hiệu quả của SKKN
Qua những năm đã làm công tác chủ nhiệm và qua thời gian một năm chủ
nhiệm lớp10A5 trong năm học 2017 - 2018, bằng việc áp dụng kinh nghiệm làm
chủ nhiệm của mình, bản thân đã có được những thành công đáng khích lệ cả về
phía cá nhân tôi và cả lớp tôi chủ nhiệm. Đồng thời, bản thân tôi cũng như đồng
nghiệp cũng đã nhìn thấy được thay đổi rất lớn của nhiều cá nhân học sinh nói
riêng và tập thể lớp 10A5 nói chung. Cụ thể, sau một năm học, tập thể lớp 10A5 đạt
được những thành tích và những sự thay đổi như sau:
14


+ Tỉ lệ học sinh đi học chuyên cần đạt 100%.
+ Việc chấp hành nội quy trường lớp khá tốt, đạt 95%.

+ Điểm học tập các môn học ở lớp, lực học của đa số học sinh có nhiều tiến
bộ và cao hơn so với năm học trước (qua theo dõi, nhìn nhận của giáo viên chủ
nhiệm và theo lời nhận xét của nhiều Giáo viên bộ môn).
+ Ý thức chấp hành nội quy tương đối tốt, đa số học sinh đã ngoan hơn, biết
nghe lời hơn (qua theo dõi của giáo viên chủ nhiệm và qua lời nhận xét BGH nhà
trường, của nhiều giáo viên bộ môn).
+ Tham gia nhiệt tình, tích cực hơn và có nhiều thành tích cao hơn đối với
các hoạt động phong trào (qua việc tham gia và kết quả cụ thể của các phong trào).
Thái độ và ý thức học tập tốt của học được nâng lên rõ rệt, học sinh cảm
nhận được tầm quan trọng của việc học và rèn luyện ở trường, lớp.
Đa số học sinh đã chủ động, tích cực và hăng say hơn khi tham gia các hoạt
động phong trào ở lớp, trường hay ở cấp trên.
Tinh thần đoàn kết, biết giúp đỡ nhau trong học tập và trong sinh hoạt của
học sinh được thể hiện trông thấy.
Tỉ lệ học sinh vi phạm nội quy trường lớp đã giảm rất nhiều, số học sinh
được coi là cá biệt đã biết tự thay đổi, tự hòa nhập vào hoạt động chung của lớp.
Đa số học sinh có lối sống lành mạnh, ngoan ngoãn và có tinh thần tự giác,
tự lập cao. Không còn để giáo viên phải nhắc nhở nhiều lần.
Học sinh dường như mạnh dạn, tự tin hơn khi giao tiếp và đứng trước tập
thể.
Hạnh kiểm
Học lực
Tốt
Khá
T. Bình
Giỏi
Khá
T.Bình
Yếu
Kém

40
2
0
5
27
10
0
0
95,2%
4,8%
0
11,9%
64,3%
23,8
0
0

15


3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Trong suốt quá trình giảng dạy cũng như trong nhiều năm làm công tác chủ
nhiệm, bản thân tôi đã từng gặp phải những khó khăn rất lớn khi làm chủ nhiệm
lớp. Những khó khăn ấy cũng xuất phát từ nguyên nhân chủ quan về phái năng lực,
nhận thức của tôi; cũng có những nguyên nhân từ phía nhà trường, gia đình học
sinh hay các đối tượng học sinh. Tuy nhiên, đó chỉ là những khó khăn khi những
năm đâu mới được phân công làm công tác chủ nhiệm. Nhưng, sau một thời gian
làm chủ nhiệm lớp, bản thân tôi tự nhận ra rằng chính mình sẽ làm thay đổi cách
thức chủ nhiệm của mình, để có thể làm tốt được công tác chủ nhiệm.

Chính vì lí do đó, bản thân tôi đã từng trăn trở, suy nghĩ để tìm ra những giải
pháp có thể áp dụng được cho công tác chủ nhiệm đối với bất kì môi trường nào,
đối tượng học sinh nào. Sau nhiều năm nghiên cứu, tìm tòi và học hỏi, bản thân đã
tìm ra được một số giải pháp để làm tốt công tác chủ nhiệm, đã áp dụng những kinh
nghiệm đó vào công tác chủ nhiệm của mình và đã đạt được rất nhiều những thành
công. Những thành công ấy không chỉ cho chính bản thân mình mà còn cho cả
chính tập thể lớp mình chủ nhiệm.
Điều quan trọng hơn nữa là, trong quá trình chủ nhiệm, để làm tốt công tác
chủ nhiệm của mình, tôi đã không nôn nóng, vội vàng mà luôn điềm tĩnh, vạch định
kế hoạch rõ ràng về thời gian, về nội dung công việc và hình thức thực hiện công
việc. Đồng thời luôn tranh thủ được sự giúp đỡ của những nguồn lực khác trong
nhà trường, từ phía gia đình học sinh và từ chính sự tích cực của các đối tượng học
sinh.
2. Kiến nghị:
Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, luôn đòi hỏi nhiều yếu tố quan trọng.
Nhưng trong đó, quan trọng nhất là phương pháp và là tâm huyết của giáo viên chủ
nhiệm, chứ bản thân tôi không đòi hỏi hay kiến nghị các cấp Lãnh đạo, Ban giám
hiệu nhà trường cũng như các tổ chức, cá nhân hay gia đình học sinh phải làm như
thế này, như thế khác. Mà điều tôi luôn mong muốn đó là sẽ luôn nhận được giúp
đỡ, phối hợp để công tác chủ nhiệm của mình sẽ luôn đạt kết quả cao hơn.
16


Chính vì vậy, là một giáo viên chủ nhiệm, tôi thiết nghĩ điều cần thiết nhất
đối mỗi giáo viên khi làm công tác chủ nhiệm là: Người giáo viên phải thật sự mẫu
mực, phải là tấm gương sáng từ nhận thức đến hành động, từ lời nói, cử chỉ, điệu
bộ đến thái độ ứng xử hàng ngày…để học sinh noi theo. Giáo viên chủ nhiệm cần
có lí tưởng nghề nghiệp đúng đắn, phải thật sự am hiểu,nắm chắc chủ trương giáo
dục của Đảng và nhà nước trong thời kì đổi mới. Chính lí tưởng và lòng yêu nghề
sẽ là nghị lực niềm tin để người giáo viên vững bước trong sự nghiệp mình đã

chọn.
Tóm lại, để làm tốt công tác chủ nhiệm, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm
không chỉ là một giáo viên dạy tốt văn hóa mà còn phải quan tâm đến sự phát
triển ở học sinh cả những giá trị đạo đức, thể chất, thẩm mĩ… Vì vậy, theo tôi, hai
yếu tố cốt lõi không thể thiếu đối với giáo viên chủ nhiệm là cái tài của một nhà
tâm lí và cái tâm của một nhà giáo dục. Khi làm tốt hai yếu tố này thì người giáo
viên nói chung và người giáo viên chủ nhiệm nói riêng đều có thể làm tốt trách
nhiệm của mình trong thời đại mới ngày nay và luôn để lại ấn tượng tốt trong lòng
mỗi thế hệ học trò yêu dấu.
Giáo dục là cả một quá trình rất cần sự nỗ lực của mỗi giáo viên cần biết lựa
chọn và kết hợp sử dụng các phương pháp phù hợp với từng đối tượng học sinh.
Bằng lòng yêu nghề mến trẻ, bằng sự vị tha, bao dung,đọ lượng…chắc chắn giáo
viên chủ nhiệm sẽ thành công trong công tác giáo dục học sinh lớp mình phụ trách.
Nói cách khác, nhà giáo là một người trí tuệ, giàu lòng nhân ái khoan dung có vai
trò như người cha, người mẹ, đúng như câu nói: “ Cha mẹ cho con hình hài, vóc
dáng còn thầy cô cho các em kiến thức, nhân nghĩa để em vững bước trên con
đường đời đầy chông gai thử thách”.
Bằng những kinh nghiệm ít ỏi của mình trong những năm tham gia làm công
tác chủ nhiệm, tôi đã tự đúc rút được một số phương pháp cho bản thân, dù sao, đó
cũng là những ý kiến mang tính cá nhân, tôi rất mong nhận được sự góp ý của hội
đồng giáo dục nhà trường cũng như các quý thầy cô, đặc biệt những thầy cô đã
từng làm công tác chủ nhiệm lớp để đề tài được hoàn thiện hơn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thọ Xuân, ngày 20 tháng 05 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Đỗ Anh Tuấn

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. PGS. PTS Hà Nhật Thăng (chủ biên ), Công tác giáo viên chủ nhiệm ở trường
phổ thông - Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 1998.
2. Nguyễn Dục Quang, Lê Thanh Sử, Nguyễn Thị Kỷ - Những tình huống giáo dục
học sinh của người GVCN - NXB Đại học Quốc gia HN - Năm 2000.
3. Bùi Thị Mùi - Tình huống sư phạm trong công tác giáo dục học sinh trung học
phổ thông - NXB Đại học sư phạm. Năm 2005
4. PGS.PTS Hà Nhật Thăng -Thực hành tổ chức hoạt động Giáo dục, Nhà xuất bản
Giáo dục - Năm 1998
5. Bộ Giáo Dục và Đào Tạo - Giáo viên chủ nhiệm lớp những ký ức khó phai - Nhà
xuất bản Giáo dục - Năm 2011
6. Nguồn tư liệu trên Internet qua các trang báo

18


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả:

ĐỖ ANH TUẤN
19

Chức vụ và đơn vị công tác:
TT

TRƯỜNG THPT 4 THỌ XUÂN

Tên đề tài SKKN

Cấp
Kết quả
đánh giá đánh giá
xếp loại xếp loại

Năm học
đánh giá
xếp loại

1

"Tích hợp có hiệu quả nội dung tư
Sở GD
tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong
và ĐT
dạy học Lịch sử nhằm bồi dưỡng lòng
yêu nước và ý thức bảo vệ chủ quyền
lãnh thổ Tổ quốc cho học sinh THPT"

C

2014- 2015

2

“Một số kinh nghiệm thực tiễn trong
công tác chủ nhiệm nhằm góp phần
nâng cao ý thức học tập và giáo dục
đạo đức cho học sinh cá biệt tại
trường THPT 4 Thọ Xuân”

C

2015- 2016

Sở GD
và ĐT

20