SANG KIEN KINH NGHIEM NAM DIEN THI TINH

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong trường học trung học cơ sở, công tác Đội mang tính giáo dục, rèn
luyện, góp phần rất to lớn trong việc giáo dục toàn diện học sinh. Ngoài ra, còn
giúp các em về kỹ năng sống, đồng thời có thêm nhiều kiến thức bổ ích về tự
nhiên, xã hội, đặc biệt là đã trang bị cho các em những kiến thức cũng như cách
xử lý về các tình huống trong cuộc sống. Từ các hoạt động trên, đã giúp cho các
em hiểu biết về pháp luật, ý thức công dân, tính kỷ luật, tinh thần “tương thân
tương ái”, giúp đỡ bạn bè, biết kính trọng ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo, yêu mái
trường và bè bạn; tự hào về truyền thống quê hương đất nước. Cũng từ các hoạt
động phong phú trên đã định hướng cho các em học sinh biết sống trung thực,
biết yêu quý, trân trọng cái đẹp, phê phán cái xấu, tránh xa các tệ nạn xã hội,
luôn có ý thức vươn lên trong học tập và tu dưỡng, góp phần hoàn thiện nhân
cách.
Là một giáo viên tổng phụ trách Đội ở trường THCS, tôi nhận thấy rằng
muốn nâng cao chất lượng hoạt động các liên đội trường học thì công tác lựa
chọn, bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ Ban chỉ huy đội là rất quan trọng và cần thiết,
bởi “Cán bộ nào phong trào đó”, tổ chức đội muốn ngày càng vững mạnh đòi
hỏi đội ngũ ban chỉ huy đôi phải thực sự tâm huyết, có phẩm chất đạo đức tốt, có
năng lực, năng động, sáng tạo, linh hoạt trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo liên,
chi đội và nắm vững những kỹ năng công tác đội cơ bản.
Qua thực tế làm tổng phụ trách tại đơn vị, tôi nhận thấy vai trò nồng cốt,
quan trọng của đội ngũ Ban Chỉ huy Liên, chi đội trong mọi phong trào hoạt
động, là cánh tay đắc lực cho giáo viên tổng phụ trách đội và là lực lượng trực
tiếp triển khai các kế hoạch của đội đến từng đội viên, chính vì thế tôi đã nghiên
cứu, áp dụng tại đơn vị và có được “Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
hoạt động của Ban Chỉ huy Liên, chi đội” tại nơi tôi công tác.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Đội TNTP Hồ Chí Minh là một tổ chức giáo dục cộng sản của thiếu nhi
Việt Nam. Hoạt động Đội yêu cầu phát huy vai trò làm chủ tập thể, vai trò tự
quản của Chỉ huy Đội, thực hiện quyền làm chủ nhà trường, lớp học, phát huy
tính tích cực, tự giác, của toàn thể đội viên, vận động các bạn cùng tham gia tốt

các phong trào, các chương trình hành động của Đội.
Mục tiêu của hoạt động Đội luôn bám sát mục tiêu giáo dục và đào tạo
con người mới xã hội chủ nghĩa của Đảng ta. Mục tiêu hoạt động Đội thống nhất
với mục tiêu giáo dục nhà trường phổ thông. Điều 27 khoản 1 Luật giáo dục
năm 2005 nêu rõ: “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển
toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm
hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN, xây dựng tư cách và trách
nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên và đi vào cuộc sống lao
động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".
Điều lệ Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh đã xác định nguyên tắc tự
quản của Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh như sau: “Tự quản của Đội
1


Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là thể hiện tính đặc trưng của Đội và cũng là
yếu tố khẳng định tổ chức Đội là của chính các em đội viên, đồng thời cũng thể
hiện rõ khả năng làm chủ của các em. Phương châm đối với đội viên là tự giáo
dục là chính, nhưng cần có sự hướng dẫn của phụ trách và công tác giáo dục của
Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh thông qua các hoạt động”.
Chúng ta thấy rằng, để làm tốt được công tác Đội, đẩy mạnh phong trào
Đội trong nhà trường, Ban Chỉ huy Đội phải phát huy được vai trò tự quản, chủ
động trong mọi công tác. Việc tập huấn chỉ huy Đội giữ một vai trị quyết định
nhằm giúp các thành viên Ban Chỉ huy liên đội, chi đội nắm bắt nội dung
chương trình, nhiệm vụ của từng năm học. Vì vậy muốn phát huy chất lượng tự
quản và chất lượng hoạt động Đội, vấn đề đào tạo bồi dưỡng cho ban chỉ huy
Đội là một điều cấp thiết nhất.
III. THỰC TRẠNG
Trường THCS Bình Hoà Phước là trường thuộc vùng sâu, cù lao sông
nước, hầu hết các em là con em của lao động nghèo, con nhà vườn. Cha mẹ phải
tìm kế sinh nhai vất vả nên mọi việc học của con em đều trông nhờ vào nhà

trường. Nhận thấy được đều đó, lãnh đạo và tập thể giáo viên Trường THCS
Bình Hoà Phước đề ra mục tiêu là “Dạy chữ kết kết hợp rèn luyện kỹ năng, ý
thức tự quản cho học sinh”. Chú trọng rèn luyện học sinh vừa có kiến thức vừa
có kỹ năng sống tốt, bảo đảm “sản phẩm” do mình đào tạo trở thành những công
dân hữu ích cho xã hội sau này.
Riêng giáo viên Tổng phụ trách Đội phải có nhiều nhiều hoạt động vừa
lồng ghép giáo dục các em vừa tạo sân chơi lành mạnh cho các em. Việc bồi
dưỡng cho Ban Chỉ huy Liên, chi đội là một trong những công tác rèn luyện ý
thức tự quản, kỹ năng sống cho các em.
Trong quá trình công tác, tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
1. Thuận lợi
Ban Giám hiệu quan tâm đến phong trào Đội. Luôn tạo điều kiện để các
Chi đội sinh hoạt, tổ chức các phong trào đội tốt.
Hội Phụ huynh học sinh nhiệt tình ủng hộ về kinh phí cũng như khích lệ
tinh thân học sinh, đội viên.
Mỗi Giáo viên chủ nhiệm thực hiện tốt vai trò của người phụ trách Chi
đội. Đây là một hỗ trợ lớn nhất dẫn đến thành công trong việc tổ chức sinh hoạt
Đội.
Tổng số em trong BCH Đội trong liên đội là 36 đội viên, trong đó có 12
đội viên là Ban Chỉ huy Liên đội.
Đa số các em đều được chọn lựa kĩ ở các chi đội đã được đội viên tín
nhiệm trong đại hội chi đội, liên đội ngay từ đầu năm. Một số em đã có làm Ban
Chỉ huy từ các năm trước, cũng đã tích lũy được một số kinh nghiệm.

2


Ban Chỉ huy Liên đội dạn dĩ, mạnh dạn đóng góp ý kiến, xây dựng mô
hình hoạt động Đội ngày càng hay, sinh động, thiết thực.
2. Khó khăn

Trên 60% đội viên không thích tham gia vào Ban Chỉ huy Liên, chi đội.
Ban Chỉ huy chưa phân công nhiệm vụ thực hiện mà mọi hoạt động chủ yếu do
Liên đội trưởng hoặc Chi đội trưởng thực hiện. Nhiều đội viên còn rụt rè, nhút
nhát, kỹ năng nghiệp vụ Công tác đội chưa thành thạo, hoạt động tập thể, tổ
chức các trò chơi còn lúng túng.
Đội viên chưa chủ động, linh hoạt trong tổ chức các hoạt động, thiếu tính
quyết đoán và khả năng ứng xử với các tình huống chưa mềm dẻo, linh hoạt.
Thực trạng trên đã tạo nên những lỗ hỏng không nhỏ trong xây dựng,
quản lý và tổ chức các hoạt động tại liên đội và hiệu quả giáo dục thông qua
hoạt động đội phát triển chậm, thiếu bền vững.
Thực tiễn công tác tại đơn vị tôi cũng nhận thấy nguyên nhân cơ bản dẫn
đến tình hình trên là do:
Công tác lựa chọn đội ngũ ban chỉ huy thực hiện còn cảm tính, chưa đánh
giá được năng lực thu hút, tập hợp, tổ chức, lãnh đạo và uy tín của mỗi thành
viên ban chỉ huy trong tập thể đội.
Tổ chức các đợt tập huấn còn mang tính thời vụ, chưa thường xuyên, công
tác kiểm tra, giám sát, uốn nắn thiếu kịp thời.
Một số chỉ huy chưa nhận thức được tầm quan trọng của Ban Chỉ huy
liên, chi đội là “linh hồn” của tập thể đội, là yếu tố quan trọng tạo nên sự thành
công hay thất bại trong các hoạt động.
Phụ trách chi đội chưa thấy được tầm quan trọng của công tác cán bộ đội
ngay từ khâu lựa chọn, đến bồi dưỡng, đào tạo dẫn tới chưa khai thác hết tiềm
năng và phát huy vai trò tự quản, làm chủ của các em.
Bên cạnh đó, đơn vị đóng trên địa bàn xã cù lao sông nước, đời sống kinh
tế, xã hội còn nhiều khó khăn, hoạt động Đội chưa được coi trọng, nhiều phụ
huynh không ủng hộ cho con em tham gia Ban Chỉ huy vì sợ mất thời gian lao
động tại nhà hoặc ảnh hưởng đến học tập của con…
Qua những thuận lợi và khó khăn trên, tôi đã đề ra một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ huy Liên, chi đội như sau:
IV. GIẢI PHÁP

Trên thực tế, vai trò của Ban Chỉ huy ở liên đội, chi đội đã được khai thác
hết năng lực, các em chưa bộc lộ khả năng của mình trong công tác Đội. Đó
cũng là vấn đề đáng được lưu tâm, trăn trở. Tuy nhiên, về tính năng động, sáng
tạo,những kỹ năng của Ban Chỉ huy nếu không được bồi dưỡng thì sẽ không
phát huy hết được những năng lực, sở trường cũng như tài năng của các em.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát và nhận được kết quả:
trong 36 em có khoảng 18 em còn hạn chế về năng lực cũng như cách điều hành
3


công việc nguyên nhân là do thay đổi cơ chế các lớp ở đầu năm học, một số em
đầu cấp từ trường tiểu học lên trung học cơ sở, một số em lần đầu được bầu làm
Ban Chỉ huy nên còn nhiều bở ngỡ với công việc được giao. Do vậy để có một
biện pháp hữu hiệu bồi dưỡng Ban Chỉ huy Đội do sự sáng tạo của tổng phụ
trách Đội và điều kiện của liên đội nhất là phải có sự nhiệt tình, say mê, đầu tư
của người giáo viên Tổng phụ trách Đội. Nếu không có sự bồi dưỡng của phụ
trách thì các em chỉ làm được rất ít công việc, chưa biết xây dựng kế hoạch hoạt
động chi tiết, cụ thể cho chi đội, liên đội, cũng như cá nhân mình. Từ đó các em
sẽ không phát huy hết vai trò và khả năng Ban Chỉ huy Đội.
Bồi dưỡng BCH Đội là nhiệm vụ quan trọng, song người phụ trách cần
biết bồi dưõng những gì, bồi dưỡng như thế nào để Ban Chỉ huy Đội tổng hợp
được sức mạnh tập thể chỉ đạo, tổ chức chi đội, liên đội thực hiện tốt các phong
trào do Đội và nhà trường đề ra.
1. Lựa chọn đội ngũ Ban Chỉ huy
Ban chỉ huy là những đội viên được tập thể tín nhiệm bầu ra có nhiệm vụ
điều hành các hoạt động của Đội, thực hiện mục tiêu giáo dục đội viên trở thành
con ngoan trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. Ban Chỉ huy gồm có: Ban
Chỉ huy liên đội, chi đội. Mỗi Ban Chỉ huy được bầu ra các cấp chỉ huy trưởng,
chỉ huy phó và các ủy viên. Ban Chỉ huy vừa phải hoàn thành nhiệm vụ của
người đội viên, vừa phải là “linh hồn” của chi đội, liên đội. Chính vì vậy việc

lựa chọn Ban Chỉ huy là một việc làm hết sức quan trọng và có sự lựa chọn sáng
suốt đúng đối tượng thì mới có dược một đội ngũ Ban Chỉ huy tốt, đáp ứng nhu
cầu của liên đội, chi đội việc lựa chọn BCH vừa đảm bảo những đặc thù của đơn
vị, song cũng cần có những hướng giúp đỡ các em lựa chọn cho chính xác.
Vào đầu năm học giáo viên Tổng phụ trách Đội thông qua Ban Chỉ huy
nhà trường, giáo viên chủ nhiệm, Ban Chỉ huy của và phải thường xuyên trao
đổi với đồng chí giáo viên chủ nhiệm để biết được khả năng và ưu thế của từng
em từ đó có kế hoạch lựa chọn các em vào đội ngũ Ban Chỉ huy.
a) Một số căn cứ để lựa chọn Ban Chỉ huy
Để lựa chọn Ban Chỉ huy chúng ta cần căn cứ theo Điều lệ Đội và các chỉ
dẫn về công tác tổ chức của Đội đồng thời cũng phải căn cứ vào yêu cầu khả
năng cụ thể của từng đơn vị để lựa chọn Ban Chỉ huy cho thích hợp với tình
hình và căn cứ và yêu cầu chất lượng năng lực chung cần có của BCH tiêu
chuẩn lựa chọn những em vào BCH Đội phải có những tố chất sau:
- Có ý thức tổ chức kỉ luật, đạo đức tốt, luôn gương mẫu tiên phong trong
các phong trào, học lực từ khá trở lên.
- Có khả năng tổ chức điều hành các hoạt động của Đội, được bạn bè tín
nhiệm cao.
- Hiểu biết về Đội TNTP Hồ Chí Minh.

4


- Tính tình vui vẻ, cởi mở, nhanh nhẹn, có năng khiếu, ham hoạt động,
chủ
động sáng tạo trong mọi hoạt động, hoàn cảnh gia đình thuận tiện.
- Tự chủ công bằng trong từng hoạt động, yêu mến Đội TNTP Hồ Chí
Minh.
Lựa chọn Ban Chỉ huy không phải là sự tiếp nhận những cái đã có ở các
em vì có những phẩm chất năng lực chỉ có thể có được trong quá trình rèn luyện.

Điều quan trọng hơn là cần phải rút ngắn khoảng cách giữa cái hiện có và cái
cần có. Do vậy lựa chọn bao giờ cũng đi đôi với bồi dưỡng.
b) Hướng dẫn cho các em lựa chọn Ban Chỉ huy
Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức của các em. Vì vậy cần
phải tôn trọng quyền lựa chọn BCH của các em, song do các em chưa nhận thức
được đầy đủ, chưa biết nhìn nhận và đánh giá con người một cách khách quan
và toàn diện nên người phụ trách cần giúp các em lựa chọn cho mình một BCH
có phẩm chất và năng lực cần chú ý một số vấn đề sau:
- Phát hiện nòng cốt để chọn Ban Chỉ huy bằng cách thông qua các hoạt
động Đội, qua các cuộc giao tiếp để tìm những em có năng lực cần thiết hoặc
qua việc trao đổi với phụ trách chi đội năm trước để tìm hiểu thêm đội ngũ nòng
cốt.
- Hướng dẫn đội viên lựa chọn Ban Chỉ huy: Chọn chỉ huy vừa là trách
nhiệm vừa là nhiệm vụ của đội viên do vậy đội viên cần nghiêm túc suy nghĩ và
cân nhắc trước khi lựa chọn, giúp đội viên nắm được tiêu chuẩn của BCH,
nhiệm vụ của đơn vị mình để đội viên lựa chọn đối tượng thích hợp nhất.
c) Lựa chọn Ban Chỉ huy qua các kỳ đại hội
Để có một Ban Chỉ huy Đội còn phải thông qua đại hội tín nhiệm. Qua đại
hội các em được bầu sẽ có uy tín trong hoạt động, giúp các em dễ dàng hoạt
động, dễ dàng thuyết phục và cảm hóa được quần chúng. Trong công tác chuẩn
bị nhân sự, Ban Chỉ huy liên chi đội tham khảo thêm ý kiến của BCH liên chi
đội năm trước vì các anh chị là những người nắm rất rõ về năng lực của từng đội
viên. Ngoài ra, liên đội cũng phải mạnh dạn để các bạn đội viên tự ứng cử vì đa
số các bạn này thường rất nhiệt tình, năng nổ và muốn tự khẳng định mình trong
hoạt động Đội.
Việc hình thành đội Sao đỏ sẽ giúp liên đội quản lý tốt nề nếp trường
lớp. Thành viên đội sao đỏ được lựa chọn từ mỗi chi đội lớp và hoạt động chấm
thi đua dưới sự quản lý kiểm tra của Ban Chỉ huy liên Đội. Chính vì thế, ngay
trong đại hội Đội, Ban Chỉ huy liên đội cần chú trọng và bàn luận thật kỹ về số
lượng, cơ cấu Ban Chỉ huy ở từng khối, đảm bảo tính kế thừa, năng lực mạnh về

phong trào hay mạnh về tổ chức ở từng ứng cử viên.
Sau khi đã tìm hiểu và được hướng dẫn lựa chọn đối tượng đứng vào
hàng ngũ Ban Chỉ huy thì phải định hướng cho các chi đội cũng như liên đội đưa
các em vào danh sách ứng cử và có sự đã thông tư tưởng tới một số em có khả
5


năng nhưng không thích tham gia. Khâu cuối cùng cũng là pháp nhân để công
nhận Ban Chỉ huy là bầu cử lựa chọn trong các kỳ đại hội. Trong đại hội cần tôn
trọng quyền đề cử, ứng cử và bầu cử của đội viên, phụ trách không được áp đặt,
tạo không khí vui tươi và phát huy cao nhất nguyên tắc dân chủ, tự quản của đội
viên để các em có thể sáng suốt lựa chọn Ban Chỉ huy có đầy đủ năng lực hoạt
động để dẫn dắt chi đội, liên đội đi lên.
Việc lựa chọn đúng Ban Chỉ huy là đã thành công bước đầu trong viêc tạo
ra thế mạnh của Ban Chỉ huy. Đồng thời tạo ra được uy tín của BCH đối với đội
viên trong chi đội, liên đội. Bên cạnh đó, chúng ta phải giáo dục cho các em tinh
thần trách nhiệm trong công việc là rất cần thiết. Nếu làm tốt sẽ rất có ích cho
tập thể, tạo cho các em làm việc có trách nhiệm, khoa học. Nếu làm không tốt sẽ
mất lòng tin, làm cho các chi đội thiệt thòi, phong trào hoạt động Đội sẽ đi
xuống, mất tác dụng của hoạt động Đội. Điều cốt yếu là tạo cho các em làm việc
một cách khoa học. Xác định vai trò, vị trí của người chỉ huy, lãnh đạo, làm việc
cần chấp hành một số nề nếp sinh hoạt chung, sổ sách đầy đủ, có kế hoạch hoạt
động cụ thể, ghi chép đầy đủ, khoa học, nắm bắt công việc trọng tâm một cách
chắc chắn. Truyền đạt, phát động đúng thông tin cũng như kế hoạch của Tổng
phụ trách, Hội đồng Đội đề ra. Có sự kết hợp của các phần thi đua, không làm
ăn cục bộ, nhận xét, đánh giá tuỳ tiện, thiếu cơ sở chính xác.

(Đại hội Liên đội nhiệm kỳ 2018-2019)
2. Các biện pháp bồi dưỡng Ban Chỉ huy Đội
Sau khi có đội ngũ Ban Chỉ huy Đội, muốn cho các em phát huy được sở

trường, tư chất của mình, đưa hoạt động của Đội vào nề nếp, khoa học, có hiệu
quả thì người phụ trách Đội phải tiến hành bồi dưỡng cho Ban Chỉ huy.
Bồi dưỡng Ban Chỉ huy là việc làm thường xuyên, cần thiết của người
phụ trách vì Ban Chỉ huy là yếu tố quyết định chất lượng hoạt động đội. Đồng
thời phát huy hết những mặt mạnh sẵn có của các em, khơi dậy những tiềm năng
còn tiềm ẩn trong các em, giúp các em vươn tới những phẩm chất, năng lực cần
có của người chỉ huy.
Ngay từ đầu năm, giáo viên Tổng phụ trách cùng với Liên đội trưởng tổ
chức tập huấn cho các bạn là thành viên Ban Chỉ huy liên đội chi đội nhằm giúp
các bạn hiểu thế nào là công tác tự quản: Đó là rèn luyện cho các bạn các
phương pháp tổ chức, tự phân công điều hành công việc, cách vận động Đội
viên tham gia tốt các phong trào do liên đội phát động. Để các công việc của liên
6


đội được tiến hành đồng bộ. Giáo viên Tổng phụ trách Đội cần hướng dẫn Ban
Chỉ huy Liên Đội lập ra các Ban để phụ trách từng mảng công tác: Ban thi đua,
Ban tuyên truyền, Ban nghi lễ, Ban kỹ năng và Ban xây dựng Đội. Tại mỗi ban
có Ban Chỉ huy liên đội làm trưởng ban, các thành viên là những đội viên nòng
cốt tích cực, có năng lực tự chủ động các công tác theo kế hoạch chung của liên
đội.
Song song đó, liên đội sẽ phát huy vai trò của Chi đội trưởng ở các chi
đội. Việc hình thành câu lạc bộ chỉ huy đội mà đối tượng là Chi đội trưởng của
các chi đội lớp học cũng rất cần thiết. Qua câu lạc bộ này, Ban Chỉ huy liên đội
sẽ có điều kiện cùng giáo viên Tổng phụ trách Đội phổ biến các nội dung công
tác, hướng dẫn các biện pháp thực hiện các phong trào, bồi dưỡng kỹ năng cho
Ban Chỉ huy chi Đội để chi đội trưởng truyền tải đến từng đội viên, đây là
một bước trực tiếp phát huy vai trò của chỉ huy chi đội.
3. Nội dung bồi dưỡng Ban Chỉ huy
Việc bồi dưỡng BCH cần xoáy sâu vào những nội dung sau:

- Bồi dưỡng phương pháp công tác của Ban Chỉ huy: Bồi dưỡng cách ghi
chép văn bản, thực hiện các sổ sách của đội, dự thảo nghị quyết, báo cáo thi đua,
báo cáo tổng kết.
- Phương pháp tổ chức họp BCH Đội.
- Phương pháp xây dựng kế hoạch (theo chủ đề, kế hoạch tháng, tuần, kế
hoạch thi đua).
- Phương pháp tổ chức và điều khiển sinh hoạt Đội, các hoạt động tập
thể (sinh hoạt chi đội, liên đội, đại hội Đội,..)
- Phương pháp kiểm tra đánh giá phong trào, dựa vào tiêu chuẩn, có mức
độ đánh giá, hình thức đánh giá,..
- Phương pháp chỉ đạo điểm và tổng kết kinh nghiệm.
- Bồi dưỡng kỹ năng tổ chức điều hành của Ban Chỉ huy.
- Bồi dưỡng các thủ tục, nghi lễ của đội và phương pháp tổ chức: Lễ kết
nạp đội viên, lễ trưởng thành, lễ phát động chủ đề, sinh hoạt đội. Cụ thể như:
* Sinh hoạt Đội: Bằng hình thức thi đua sôi nổi, hấp dẫn giáo dục đội
viên, hấp dẫn giáo dục đội viên theo mục tiêu của Đội. Sinh hoạt đội có nhiều
hình thức như: sinh hoạt thường kỳ, sinh hoạt truyền thống, sinh hoạt chuyên đề,
sinh hoạt đột xuất, sinh hoạt vui chơi. Ban phụ trách có thể bồi dưỡng những kỹ
năng như:
- Cách tập hợp, điểu khiển một buổi sinh hoạt Đội.
- Cách điều khiển, tổ chức và hướng dẫn sao cho đơn vị thực hiện tốt nội
dung chương trình đề ra.
- Cách hướng dẫn đơn vị hoạt động, vui chơi, văn nghệ tập thể.
- Cách nhận xét, đánh giá.
7


(Câu lạc bộ năng khiếu)
* Đại hội Đội: Là cuộc sinh hoạt Đội nhằm phát huy quyền dân chủ,
lựa chọn Ban Chỉ huy và xây dựng nghị quyết của Đội. Đại hội đội mỗi năm tổ

chức một lần đối với liên đội cũng như chi đội cần bồi dưỡng về các nội dung.
- Điều khiển nghi lễ thủ tục: Tuyên bố lí do, giới thiệu đại biểu, chào cờ,
giới thiệu chủ tịch đoàn, điều khiển đại hội.
- Điều khiển đại hội: Viết báo cáo tổng kết và phương hướng công tác
Đội , hướng dẫn đội viên thảo luận bầu Ban Chỉ huy Đội, thông qua nghị quyết
đại hội.
- Tổ chức các hoạt động chào mừng: văn nghệ, trò chơi, thi báo tường…

(BCH Đội tổ chức trò chơi dân gian, tập thể)
* Hoạt động lớn của Đội: Là những nội dung sinh hoạt mang màu sắc của
Đội, được diễn ra trong thời gian dài như: Phát động chủ đề, hoạt động thi đua.
- Mục đích là để tập hợp đội viên, tạo phong trào thi đua cho đội viên rèn
luyên theo chủ đề. Có thể bồi dưỡng những nội dung sau:
8


- Công tác chuẩn bị cho hoạt động: Họp ban chỉ huy, định hướng nội
dung và cơ sở vật chất phục vụ hoạt động, phổ biến nội dung hoạt động, phân
công nhiệm vụ tới từng người trong ban chỉ huy.
- Tổ chức hoạt động: Theo như nội dung đã bàn, cần biết lựa chọn các
hình thức phù hợp với nội dung, biết huy động và phối hợp các đội viên nòng
cốt để tổ chức tốt hoạt động. Trong hoạt động có kiểm tra đánh giá
- Sơ, tổng kết nội dung hoạt động: Đánh giá rút kinh nghiệm việc tổ
chức điều hành các hoạt động, kết quả hoạt động, …
4. Bồi dưỡng tác phong của Ban Chỉ huy
Để người chỉ huy có tác phong chuẩn mực. Ban phụ trách cần bồi dưỡng
những nội dung như sau:
- Bồi dưỡng theo nhiệm vụ chuyên môn được phân công: Giúp các em
thạo việc, hiểu người trong hoạt động chuyên môn và hoạt động chung, có bản
lĩnh trong giao tiếp và phối hợp với người khác

- Bồi dưỡng khả năng tổ chức và quản lí một cách toàn diện, khoa học
- Bồi dưỡng Ban Chỉ huy trở thành một cán bộ mẫu mực có kỹ năng
nghiệp vụ, có uy tín trong tập thể.
5. Bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ Đội
Một trong những nội dung quan trọng cần thiết của BCH là rèn luyện kỹ
năng nghiệp vụ Đội. Các nội dung cần bồi dưỡng là:
- Thực hành các động tác nghi thức và phương pháp hướng dẫn nghi
thức.
- Các phương pháp tổ chức trò chơi, dạy hát, dạy múa, tổ chức trại, hoạt
động xã hội, tham quan.
- Các bài hát điệu múa, trò chơi, nút dây, dấu đi đường. Khi bồi dưỡng kĩ
năng nghiệp vụ Đội cần chú ý các loại hình cho phù hợp như:
Đầu tiên là tập luyện cho đội nòng cốt sau đó thực hiện tập luyện chung,
cuối cùng là tổ chức kiểm tra nghiệp vụ bằng hội thi.

(Bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ Đội cho Ban Chỉ huy Liên, chi đội)
9


Tóm lại nội dung bồi dưỡng BCH nhằm giúp cho các em thạo việc, biết
tổ chức hoạt động theo nhiệm vụ được phân công, có khả năng tổ chức và quản
lí hoạt động Đội một cách toàn diện, khoa học và có bản lĩnh trong giao tiếp để
trở thành một cán bộ mẫu mực có năng lực và có uy tín. Từ những nội dung bồi
dưỡng đã nêu trên, trong quá trình bồi dưỡng bản thân đã rút ra được 3 nhiệm vụ
cơ bản mà người phụ trách cần rèn luyện cho Ban Chỉ huy như sau:
- Một là: Bồi dưỡng tư tưởng và phẩm chất đạo đức
- Hai là: Bồi dưỡng năng lực chỉ đạo tổ chức thực hiện phong trào một
cách linh hoạt, chủ động, sáng tạo và luôn đổi mới.
- Ba là: Bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ công tác Đội thường
xuyên tổ chức cho BCHĐ tham gia các lớp tập huấn với nhiều hình thức.

6. Hình thức bồi dưỡng Ban Chỉ huy
a) Bồi dưỡng định kì: Tổng phụ trách cần có kế hoạch định kỳ để bồi
dưỡng Ban Chỉ huy vào đầu năm học, giữa năm học và cuối năm học.
- Đầu năm học: Cần tổ chức phương pháp cách tổ chức điều khiển đại hội
các cấp, phương pháp cách điều khiển Đại hội các cấp, phương pháp xây dựng,
kế hoạch hoạt động, dự thảo nghị quyết, báo cáo, ghi chép sổ sách…
- Giữa năm học: Bồi dưỡng cho Ban Chỉ huy kỹ năng nghiệp vụ công tác
Đội như nghi thức múa hát trò chơi và phương pháp hướng dẫn tổ chức điều
khiển sinh hoạt tập thể.
- Cuối năm học: Hướng dẫn phương pháp tổng hợp đánh giá thi đua,
kiểm tra công nhận Liên, chi đội mạnh.
b) Bồi dưỡng thường xuyên: Tổng phụ trách cần có chương trình bồi
dưỡng Ban Chỉ huy trong kế hoạch hoạt động của liên đội ngay từ đầu năm học,
theo các nhiệm vụ liên quan tới chức năng chuyên môn của từng ủy viên và của
từng cấp Đội. Xếp lịch bồi dưỡng thường xuyên theo tuần, tháng, học kỳ.
- Ban Chỉ huy Liên đội: Hai đợt một học kì: Nội dung hoạt động, biện
pháp tiến hành.
- Ban Chỉ huy Chi đội: Hai tháng một lần: Hướng dẫn nội dung yêu cầu
cách tổ chức sinh hoạt Đội theo chủ điểm, chuyên đề, định kỳ,...
c) Bồi dưỡng theo chuyên đề: Có thể tổ chức bồi dưỡng theo nhiệm vụ
của từng cấp chỉ huy hoặc Ban Chỉ huy ở các khối lớp nhằm trao đổi rút kinh
nghiệm, tổ chức hoạt động của các khối lớp, tổ chức cho ban chỉ huy tham quan
dự các giờ sinh hoạt hoặc hoạt động của các chi đội.
d) Bồi dưỡng thông qua việc tổ chức các hoạt động lớn:
Bằng các hoạt động chung của liên đội, cần thu hút và phân công ban chỉ
huy các chi đội tham gia các hội thi như: thi chỉ huy đội giỏi, thi nét đẹp đội
viên, hội trại, hội thi nghi thức…Qua các hoạt động, với công việc được phân
công, được tham gia quan sát, ban chỉ huy tự rút ra nhiều bài học thực tiễn quý
giá trong quá trình hoạt động.
10

(Hội thi vẽ tranh và thi Nghi thức đội)
Phương pháp bồi dưỡng Ban Chỉ huy: Công tác bồi dưỡng BCH chính là
quá trình tổ chức học đi đôi với hành, do đó phải kết hợp nhiều phương pháp bồi
dưỡng khác nhau để đạt được mục tiêu, chất lượng BCH tại mỗi đơn vị. Có hai
phương pháp chủ yếu sau:
Phương pháp mở lớp: Lớp tập trung theo đợt ngắn hay dài ngày (trong
năm học hoặc trong dịp hè) cần chú ý:
Chương trình cụ thể cho từng loại lớp, từng loại đối tượng
Tài liệu hướng dẫn cho các em học tập, giáo viên Tổng phụ trách phải có
phương pháp giảng dạy về công tác Đội tức là vừa dạy kiến thức, vừa hướng dẫn
cách tổ chức thực hành để rèn kĩ năng công tác Đội cho chỉ huy như phương
pháp trực quan, luyện tập, ghi nhớ.
- Các loại hình lớp phù hợp với khả năng tổ chức của đơn vị: Lớp tập
huấn sinh hoạt chủ đề, lớp bồi dưỡng chuyên đề, lớp bồi dưỡng định kỳ,…
- Tổ chức lớp: Lên kế hoạch, xây dựng nội dung, chuẩn bị giáo viên
phiên chế các lớp, tổ chức kiểm tra đánh giá, tổng kết khen thưởng, rút kinh
nghiệm
e) Bồi dưỡng qua các cuộc họp Ban Chỉ huy:
- Họp định kỳ: duy trì họp theo lịch qui định. Nội dung họp phải đảm bảo
việc kiểm tra thực hiện nghị quyết, đánh giá tình hình thi đua, bàn bạc nhiệm vụ
thời gian tới và phân công nhiệm vụ tới từng uỷ viên. Mỗi lần họp cần phải có
ý kiến của phụ trách chi hoặc TPT, các thành viên đều phải có ý kiến tham gia.
- Họp giao ban cấp liên đội: Nội dung để nắm tình hình chỉ đạo thi đua
chung của liên đội, chi đội có ý chỉ đạo và giải quyết của BCH liên đội đối với
những hoạt động lớn phải có ý kiến của giáo viên Tổng phụ trách và Ban Lãnh
đạo. Ngoài ra có thể có những cuộc hội ý ngắn, tranh thủ vào các giờ ra chơi,
giờ nghỉ, cuối buổi học khi có công tác đột xuất hoặc cần hội ý thống nhất một
số vấn đề. Tổ chức các cuộc họp ban chỉ huy, hội nghị nhằm giúp chỉ huy Đội

11


rèn luyện năng lực tự quản và người phụ trách có thể hiểu rõ trình độ nhận thức
của các em để có điều kiện bồi dưỡng cụ thể hơn.
f) Bồi dưỡng qua công tác thực tế:
- Giao nhiệm vụ đến từng uỷ viên trong Ban Chỉ huy liên đội, chi đội, có
hướng dẫn cụ thể để các em hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao song vẫn đảm
bảo vừa sức, phù hợp với đối tượng.
- Tổng phụ trách có thể làm mẫu để các em rút kinh nghiệm từ việc sắp
xếp lên kế hoạch, đến việc tổ chức thực hiện ở liên đội mình hoặc liên đội khác.
Khi có hoạt động mới, có thể mời ban chỉ huy được tham gia.
- Kiểm tra kĩ năng, thao tác của Ban Chỉ huy về cách điều hành, hướng
dẫn tổ chức hoạt động bằng cách giao nội dung hoạt động cho các ban chỉ
huy. Bồi dưỡng qua công tác thực tế đòi hỏi tổng phụ trách phải giúp các em
biết vận dụng kiến thức đã được hướng dẫn vào thực tiễn của đơn vị. Do vậy cần
có sự phối hợp chặt chẽ giữa tổng phụ trách với phụ trách các chi đội, cần có sự
kết hợp giữa công tác bồi dưỡng của phụ trách với tự bồi dưỡng của Ban Chỉ
huy.
V. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Trong 02 năm qua, áp dụng những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động của Ban Chỉ huy Liên, chi đội trọng tâm này vào công tác Đội, tôi thật sự
tin tưởng và vui mừng đón nhận kết quả như mong muốn.
Từ việc tổ chức bồi dưỡng Đội nhiều năm qua, đã rút được kinh nghiệm.
Đến nay chất lượng của đội ngũ Ban Chỉ huy ngày càng được nâng cao,
phát huy những hiệu quả tích cực.
Các em trong Ban Chỉ huy liên đội, chi đội đã có sự chủ động sáng tạo
trong quá trình làm việc từ khâu xây dựng chương trình, kế hoạch đến tổ chức
thực hiện. Phát huy cao tính tự quản của chi đội cũng như liên đội về mọi mặt.
Trong quá trình hoạt động đã có sự phối hợp nhịp nhàng với các bộ ban nhà

trường như: bộ phận chuyên môn, giáo viên bộ môn và nhất là giáo viên chủ
nhiệm, giáo viên phụ trách Đội. Từ đó đã làm cho giáo viên chú ý đến các hoạt
động Đội, càng tích cực tham gia hỗ trợ tốt cho hoạt động của Đội. Các em là
Ban Chỉ huy Đội, trưởng các đội nhóm qua nhiều năm hoạt động, được dự nhiều
lớp bồi dưỡng đã trưởng thành nhanh chóng, trở thành những chỉ huy Đội giỏi,
cán bộ lớp có năng lực, từng bước khẳng định vị trí của mình trên mọi lĩnh vực
của đời sống xã hội. Nhiều em chỉ huy Đội trưởng thành từ mái trường này,
từ liên đội này đã trở thành những người thành đạt trong xã hội.
Kết quả việc áp dụng các giải pháp trên tại đơn vị công tác trong thời gian
qua đã có kết quả tốt. Ban chỉ huy liên, chi đội từ thụ động, thiếu tự tin, chưa
nắm vững công tác và những kỹ năng của chỉ huy thì ngày càng chủ động, linh
hoạt, tự điều hành, tổ chức các hoạt động tại liên, chi đội. Chất lượng hoạt động
đội đã có những chuyển biến sâu sắc.

12


Năm học

Kết quả xếp chỉ huy đội
giỏi cấp liên đội

Xếp loại chi đội
Vững mạnh Vững
XS
mạnh

Xuất sắc

Khá

TB

2017-2018

10%

40%

45%

12.5%

2018-2019

7%

59%

41%

12.5%

Khá

TB

37.5%

37.5%

12.5%

50%

37.5%

0%

Cũng nhờ vậy mà trong những năm gần đây, nhất là năm học 2017-2018
và 2018-2019, hoạt động đội và phong trào thiếu nhi của liên đội đã có nhiều đổi
mới, phát triển, được cấp trên đánh giá là một trong những liên đội vững mạnh
xuất sắc của huyện nhà. Có được kết quả đó có sự đóng góp không nhỏ của đội
ngũ Ban chỉ huy liên, chi đội.
Từ công tác bồi dưỡng Ban Chỉ huy nhiều năm qua, cuối năm học trong
hội thi Chỉ huy đội giỏi, số em trong Ban Chỉ huy trên 95% đều được công nhận
là chỉ huy đội giỏi.
Nhiều năm học qua, liên đội luôn đạt những thành tích cao đứng đầu
trong các hội thi chỉ huy đội giỏi cấp huyện.

(Khen thưởng BCH trong đại hội Cháu ngoan Bác Hồ
GV TPT nhận khen thưởng của Hội đồng Đội huyện)
5. Khả năng nhân rộng
Như chúng ta đã biết Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là một tổ
chức chính trị xã hội của thiếu nhi, có tôn chỉ mục đích rõ ràng, có điều lệ tổ
chức và hoạt động cụ thể. Vì thế người giáo viên Tổng phụ trách cần có phương
hướng hoạt động và phương pháp công tác đặc thù của Đội để tổ chức cho hoạt
động Đội trong nhà trường ngày càng đi lên. Khi làm việc gì thấy kết quả đạt
chưa cao thì mình phải tìm hiểu nguyên nhân từ đâu, tìm hiểu thực tế tại sau kết
quả không được cao. Nhất là bản thân tôi tự nhận thấy sai sót của mình, tự nhận

ra khuyết điểm của mình. Muốn đạt kết quả tốt thì khi làm việc gì phải có
kế hoạch cụ thể, xây dựng chương trình làm việc một cách khoa học và cụ thể.
Sáng kiến kinh nghiệm được áp dụng tại trường THCS Bình Hòa Phước
và nhân rộng cho các liên đội trong toàn huyện trong 2 năm học qua.
13


IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Hoạt động đội ở trường học nói chung và trường Trung học cơ sở nói
riêng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện nhân cách
của học sinh. Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là lực lượng nồng cốt
trong các phong trào Thiếu nhi, có thể nói là lực lượng giáo dục và tự giáo dục
qua các hoạt động tập thể của đội.
Đặc biệt là trong công tác xây dựng và tổ chức các họat động Đội Thiến
niên tiền phong Hồ Chí Minh, thì lực lượng cán bộ đội rất là quan trọng. Đó là
ban chỉ huy, đây là lực lượng chính điều hành mọi hoạt động liên đội trường học
nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục đội viên thành con ngoan, trò giỏi, đội viên
tốt, cháu ngoan Bác Hồ và lực lượng hậu bị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Sinh
thời Bác Hồ đã nói “Người có tài mà không có đức là người vô dụng, người có
đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Chính vì lẽ đó công tác cán bộ
đội là công tác đặc biệt quan trọng.
Thông qua những kinh nghiệm của bản thân giúp tổng phụ trách và phụ
trách chi đội thấy rõ tầm quan trọng của công tác cán bộ Đội, từ đó có những
định hướng phù hợp, đúng đắn nhằm giúp đội viên sáng suốt lựa chọn những
“Hạt nhân” tiêu biểu vào ban chỉ huy đội, tổ chức bồi dưỡng, đào tạo giúp các
em “Làm chủ” hoạt động của mình đưa phong trào hoạt động của liên, chi đội
ngày càng phát triển.
Bên cạnh đó cũng giúp các thành viên Ban Chỉ huy đội nhận thấy được
vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành hoạt

động đội nhằm phát huy hết năng lực, khả năng của mình, qua đó các em sẽ
được phấn đấu, rèn luyện, phát triển toàn diện, hoàn thiện nhân cách của mình.
Các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường có sự quan tâm đúng mức
đến hoạt động ở các liên đôi trường học, nhất là công tác cán bộ đội. Kịp thời
phối hợp, giúp đỡ, động viên các liên đội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được
giao.
Hoạt động Đội góp phần tạo cho các em đội viên những luồng sinh khí
mới bổ trợ học tập, góp thêm màu sắc mới sinh động của tuổi học trò, tác động
đến trí tuệ, tình cảm của học sinh, giúp các rèn luyện tính tập thể, kỷ luật, nề
nếp, linh hoạt và sáng tạo giúp các em phát triển, hoàn thiện nhân cách của
mình. Đóng góp vào quá trình giáo dục thế hệ tương lai của đất nước.
2. Kiến nghi
Đối với tổng phụ trách và anh (chị) phụ trách chi đội: Phải nhiệt tình, tâm
huyết, yêu nghề mến trẻ, luôn tin tưởng và tôn trọng các em, mạnh dạn giao
nhiệm vụ, đồng thời thường xuyên kiểm tra, uốn nắn kịp thời; Luôn lắng nghe,
tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của các em để có biện pháp động viên, khích lệ.
Giúp đỡ những đội viên gặp khó khăn, tạo điều kiện tốt nhất cho các em phấn
đấu, rèn luyện thông qua các hoạt động. Tôn trọng nguyên tắc tự nguyện, tự
14


quản, phát huy tính dân chủ…tạo cho các em niền tin và quyết tâm thực hiện
những mục tiêu đặt ra. Tổng phụ trách phải không ngừng học tập, đổi mới nội
dung, phương thức hoạt động đội tạo hứng khởi, sự mới lạ thu hút các em tham
gia. Phải đặc biệt coi trọng công tác cán bộ đội ngay từ đầu năm học, đầu cấp
học, có kê hoạch lựa chọn, bồi dưỡng chu đáo.
Đối với nhà trường mong muốn có sự quan tâm, coi trọng công tác xây
dựng đội ngũ ban chỉ huy liên, chi đội. Có những chỉ đạo kịp thời và tạo điều
kiện thuận lợi nhất cho giáo viên Tổng phụ trách, các đội viên thực hiện kế
hoạch lựa chọn, bồi dưỡng đội ngũ cán sự Đội. Có sự phối hợp giáo dục, giúp

đỡ và động viên khích lệ của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường sẽ góp phần
tạo nên thắng lợi trong công tác này.
Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân trong công tác lựa chọn, bồi
dưỡng đội ngũ cán bộ Đội nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của ban chỉ huy
liên, chi đội xin được chia sẻ cùng đồng nghiệp. Hy vọng sẽ được quý thầy cô
ủng hộ và đóng góp ý kiến để sáng kiến ngày càng hoàn thiện và có khả năng áp
dụng caao hơn trong quá trình làm công tác đội ở trường học.
DUYỆT CỦA BAN GIÁM HIỆU Bình Hòa Phước, ngày 20 tháng 9 năm
HIỆU TRƯỞNG
2019
TỔNG PHỤ TRÁCH

Nguyễn Xuân Sơn
Trần Mỹ Diện

15