Báo cáo ngành thương mại điện tử việt nam

BÁO CÁO
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
VIỆT NAM
2009
B CÔNG THƯƠNG
LƯU Ý
Tài liu này do Cc Thương mi đin t và Công
ngh thông tin, B Công Thương ch trì biên
son. Nhng quan đim và nhn đnh đưa ra
trong Báo cáo tng hp t kt qu điu tra
kho sát và không phn ánh quan đim chính
thc ca B Công Thương.
Mi trích dn thông tin t tài liu này phi nêu
rõ ngun “Báo cáo Thương mi đin t Vit
Nam 2009” ca B Công Thương.
Toàn văn Báo cáo đưc đăng lên website chính
thc ca B Công Thương ti đa ch
www.moit.gov.vn
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
i
LỜI GIỚI THIỆU
Sau bn năm trin khai K hoch tng th phát trin thương mi đin t giai đon 2006-2010
đưc Th tưng Chính ph phê duyt ti Quyt đnh s 222/2005/QĐ-TTg ngày 15/9/2009
(Quyt đnh 222), thương mi đin t Vit Nam đã có s phát trin mnh v cht và đang tng
bưc đi vào cuc sng, góp phn tích cc cho s phát trin chung ca đt nưc.
Đ chun b trin khai các hot đng trong năm cui thc hin Quyt đnh 222 và làm cơ s cho
vic xây dng Quyt đnh ca Th tưng Chính ph v K hoch phát trin thương mi đin t
Vit Nam giai đon 5 năm tip theo 2011-2015, trong năm 2009 B Công Thương đã tin hành
điu tra, kho sát tình hình ng dng thương mi đin t ti hơn 2000 doanh nghip trên c

nưc. Trên cơ s s liu thu thp đưc, B Công Thương đã tin hành phân tích, tng hp và
đưa ra nhng đánh giá toàn din v hin trng ng dng thương mi đin t ca doanh nghip
Vit Nam năm 2009. Bên cnh đó, Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009 cũng tp trung
phân tích, đánh giá tình hình thc hin mt s nhim v quan trng đưc đ ra ti Quyt đnh
222, bao gm xây dng và thc thi chính sách pháp lut v thương mi đin t, cung cp dch
v công trc tuyn, đào to trc tuyn, đng thi so sánh kt qu trin khai năm 2009 vi các
năm trưc.
Chúng tôi hy vng rng, cùng vi Báo cáo Thương mi đin t nhng năm trưc, Báo cáo
Thương mi đin t Vit Nam 2009 s là tài liu hu ích đi vi các doanh nghip, các nhà đu
tư, các cơ quan qun lý và tt c bn đc, nhng cá nhân đã và đang quan tâm ti lĩnh vc
thương mi đin t.
Thay mt B Công Thương, tôi xin gi li cm ơn chân thành đn các cơ quan, t chc, doanh
nghip và chuyên gia đã nhit tình h tr, phi hp và cung cp thông tin trong quá trình biên
son Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009. Chúng tôi mong nhn đưc nhiu ý kin góp
ý, phê bình ca Quý đc gi đ Báo cáo Thương mi đin t hàng năm ngày càng hoàn thin và
tr thành mt tài liu có ích cho các cơ quan hoch đnh chính sách và doanh nghip, các cán
b nghiên cu, ging dy, sinh viên và đông đo các đi tưng có quan tâm khác.
Xin trân trng cm ơn Quý đc gi.


Hà Nội, tháng 02 năm 2010

PGS. TS. Lê Danh Vĩnh
Thứ trưởng Bộ Công Thương

Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
iii
TỔNG QUAN
Cuc khng hong kinh t tài chính th gii đã có tác đng mnh ti nn kinh t Vit Nam
trong năm 2009. Ngoài ra, thiên tai, lũ lt xy ra trên nhiu vùng trong c nưc đã nh hưng

tiêu cc đn tc đ phát trin kinh t và đi sng ca mt b phn ngưi dân. Trưc tình hình
đó, Chính ph đã ban hành nhiu chính sách, gii pháp mnh m và quyt lit nhm ngăn chn
suy thoái, duy trì tăng trưng kinh t, đm bo an sinh xã hi. Vi s h tr ca Nhà nưc, các
doanh nghip cũng đã rt n lc n đnh sn xut, kinh doanh, m rng th trưng ni đa và
tìm kim th trưng mi. Kt qu năm 2009, vi s phn đu ca các doanh nghip, các cơ quan
nhà nưc và toàn th nhân dân, nn kinh t Vit Nam vn duy trì đưc s phát trin n đnh vi
tc đ tăng trưng GDP đt 5,32%.
1
Trong bi cnh khó khăn ca năm 2009, thương mi đin
t (TMĐT) đã khng đnh đưc vai trò quan trng ca mình như là mt công c giúp doanh
nghip Vit Nam ct gim chi phí, nâng cao năng lc cnh tranh trong mt môi trưng cnh
tranh toàn cu ngày càng gay gt.
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009 đưc xây dng trên cơ s đánh giá tình hình trin
khai chính sách và pháp lut v TMĐT, cũng như hin trng ng dng TMĐT ca các doanh
nghip trong năm 2009. Bên cnh đó Báo cáo cũng tng hp, phân tích, nhn đnh v vic
trin khai mt s gii pháp quan trng nhm thc hin K hoch tng th phát trin thương
mi đin t giai đon 2006-2010, bao gm cung cp dch v công trc tuyn và đào to trc
tuyn. Trên cơ s đó, Báo cáo đ xut mt s kin ngh nhm trin khai tt hơn các hot đng
v TMĐT trong năm 2010, đng thi đt nn móng cho vic xây dng K hoch tng th phát
trin thương mi đin t giai đon 2011-2015.
Phn tng quan này s đim li nhng nét ni bt ca TMĐT Vit Nam năm 2009, nhm giúp
Quý đc gi nm bt mt cách chính xác v thc trng ca lĩnh vc này sau bn năm trin khai
K hoch tng th phát trin thương mi đin t giai đon 2006-2010.
I. ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CỦA DOANH NGHIỆP ĐÃ ĐẠT
KẾT QUẢ TỐT
Kt qu điu tra ca B Công Thương vi 2.004 doanh nghip trên c nưc trong năm 2009 cho
thy, gn như 100% các doanh nghip đã t chc trin khai ng dng TMĐT  nhiu quy mô và
mc đ khác nhau. Vic ng dng TMĐT đã mang li hiu qu cao cho doanh nghip.
Theo kt qu kho sát, 100% doanh nghip tham gia kho sát đã trang b máy tính và trung
bình mi doanh nghip có 25,8 máy tính. Có 98% doanh nghip đã kt ni Internet dưi nhiu

hình thc khác nhau, trong đó 96% là kt ni bng băng thông rng (ADSL) và đưng truyn
riêng (leased line). Các doanh nghip cũng đã chú trng ti vic khai thác ng dng cơ bn ca
TMĐT là thư đin t (email) vi 86% doanh nghip s dng email cho mc đích kinh doanh,
trong đó t l s dng ca các doanh nghip ln là 95%, doanh nghip nh và va là 78%.
1 Thông cáo báo chí về số liệu thống kê kinh tế - xã hội năm 2009 của Tổng cục Thống kê.
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
iv
Đim ni bt trong ng dng TMĐT năm 2009 là t l s dng các phn mm phc v cho hot
đng sn xut, kinh doanh có xu hưng tăng. Ngoài 92% doanh nghip s dng phn mm k
toán, các doanh nghip cũng đã mnh dn đu tư, trin khai nhiu phn mm chuyên dng
khác như qun lý nhân s (43%), qun lý chui cung ng (32%), qun lý khách hàng (27%), v.v...
Vic trin khai nhng phn mm này đã góp phn ti ưu hóa hot đng và nâng cao hiu qu
sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. Bên cnh đó, đn nay phn ln doanh nghip cũng đã
chú ý và s dng nhng dch v công trc tuyn do các cơ quan nhà nưc cung cp.
Hiu qu ca vic ng dng TMĐT năm 2009 đã rt rõ nét. Vi chi phí đu tư cho TMĐT và CNTT
ch chim khong 5% tng chi phí, nhưng trung bình 33% doanh thu ca doanh nghip là t
các đơn đt hàng qua phương tin đin t và doanh nghip cũng dành bình quân 28% chi phí
mua hàng cho vic đt hàng qua các kênh đin t.
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ ĐÃ PHÁT TRIỂN RỘNG KHẮP CÁC ĐỊA PHƯƠNG II.
TRÊN CẢ NƯỚC
Sau bn năm trin khai K hoch tng th phát trin thương mi đin t giai đon 2006-2010,
TMĐT không ch còn tp trung ti hai thành ph ln là Hà Ni và thành ph H Chí Minh mà đã
phát trin rng khp c nưc.
Ti cuc điu tra năm 2009 ca B Công Thương, có 53% trên tng s 2.004 doanh nghip tham
gia là doanh nghip  các đa phương khác ngoài thành ph H Chí Minh và Hà Ni. Kt qu
cho thy, đn nay 100% doanh nghip ti các đa phương tham gia kho sát đã trang b máy
tính, mi doanh nghip có trung bình 21,5 máy tính và c 10,3 nhân viên có mt máy tính. Hu
ht các doanh nghip  đa phương cũng đu có kt ni Internet, ch yu s dng hình thc
băng thông rng ADSL, ch còn khong 2% s dng hình thc kt ni qua quay s. Kt qu điu
tra cũng cho thy ch còn 2% doanh nghip chưa kt ni Internet.

Vic b trí cán b chuyên trách v TMĐT cũng đã đưc các doanh nghip ti đa phương quan
tâm vi 27% doanh nghip đã b trí cán b chuyên trách v TMĐT. Vn đ bo v thông tin cá
nhân ca khách hàng cũng đưc các doanh nghip đa phương tng bưc quan tâm.
Cùng vi vic ng dng TMĐT trong doanh nghip ngày càng tăng, các cơ quan qun lý nhà
nưc ti đa phương cũng rt quan tâm, chú trng ti vn đ qun lý nhà nưc v TMĐT. Vi s
phi hp, hưng dn ca B Công Thương trong vic trin khai Quyt đnh 222 ca Th tưng
Chính ph v K hoch tng th phát trin thương mi đin t giai đon 2006-2010, đn nay đã
có 58/63 tnh và thành ph trc thuc Trung ương phê duyt K hoch phát trin thương mi
đin t ca đa phương. Hu ht các S Công Thương trên c nưc cũng đã quan tâm b trí cán
b chuyên trách v TMĐT đ giúp S trin khai các hot đng trong lĩnh vc này.
Các đa phương cũng đã phi hp cht ch vi B Công Thương, Phòng Thương mi và Công
nghip Vit Nam t chc nhiu hình thc tuyên truyn, ph bin, đào to v TMĐT cho doanh
nghip, cán b qun lý nhà nưc và nhân dân. Riêng B Công Thương t năm 2006-2009 đã t
chc gn 200 khóa tp hun, đào to v TMĐT cho các đa phương, trong đó trên 90% là cho
các tnh, thành ph khác ngoài Hà Ni và thành ph H Chí Minh.
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
v
Vi trình đ phát trin không đng đu gia các đa phương, vùng min, vic TMĐT phát
trin đu khp trên c nưc cho thy các doanh nghip, cơ quan qun lý nhà nưc ti các đa
phương đã nhn thc đưc tm quan trng ca ng dng TMĐT đi vi phát trin kinh t ca
đa phương.
DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN TIẾP TỤC CÓ BƯỚC PHÁT TRIỂN III.
TÍCH CỰC
Cung cp dch v công trc tuyn là mt nhim v quan trng đưc đ ra ti Quyt đnh 222,
theo đó Th tưng Chính ph yêu cu: “Đn năm 2010 các cơ quan chính ph phi đưa ht
dch v công lên mng, trong đó ưu tiên các dch v: thu đin t, hi quan đin t, các th tc
xut nhp khu đin t, th tc liên quan ti đu tư và đăng ký kinh doanh đin t, các loi giy
phép thương mi chuyên ngành, v.v...”.
Sau bn năm thc hin Quyt đnh 222, các B, ngành, đa phương đã tích cc trin khai vic
cung cp dch v công trc tuyn có liên quan đn thương mi và đt đưc nhiu kt qu tích

cc. Đn nay đã có mt s dch v công trc tuyn đưc cung cp  mc đ 3 như th tc cp
chng nhn xut x đin t (eC/O) ca B Công Thương, th tc hi quan đin t thí đim ca
B Tài chính, v.v... Trên toàn quc, 18 đa phương đã trin khai cung cp dch v công trc tuyn
 mc đ 3, trong đó có nhiu dch v liên quan đn thương mi như cp giy phép đăng ký
kinh doanh, giy phép thành lp văn phòng đi din, giy phép thành lp doanh nghip có vn
đu tư nưc ngoài, v.v...
T tháng 10 năm 2005, B Tài chính bt đu trin khai thí đim th tc hi quan đin t gm
02 giai đon: thí đim hp t tháng 10/2005-11/2009 và thí đim m rng t tháng 12/2009-
12/2011. Mc tiêu là tng bưc ci cách hot đng nghip v hi quan theo hưng phù hp
vi chun mc hi quan quc t, chuyn đi t th tc hi quan th công sang th tc hi quan
đin t và tng kt rút kinh nghim đ hoàn thin quy trình th tc hi quan đin t. Sau khi
kt thúc giai đon thí đim hp, B Tài chính đã thit lp và đnh hình đưc mô hình th tc hi
quan đin t hot đng thông sut ti đa bàn Cc Hi quan thành ph H Chí Minh và Cc Hi
quan Hi Phòng, mang li li ích kinh t rõ rt cho doanh nghip và Nhà nưc do tit kim đưc
thi gian, nhân lc, chi phí. Trên cơ s đó, t cui năm 2009 B Tài chính đã trin khai thí đim
m rng th tc hi quan đin t.
B Công Thương là cơ quan đi tiên phong trong vic cung cp các dch v công trc tuyn h
tr hot đng thương mi ca doanh nghip. Ngay t đu năm 2006, B Thương mi (nay là B
Công Thương) đã trin khai H thng cp chng nhn xut x đin t (eCoSys) đ cp chng
nhn xut x (C/O) cho doanh nghip. Đn nay, eCoSys đã đưc trin khai toàn din trên c
nưc, tt c doanh nghip có nhu cu cp C/O cho hàng hóa xut khu có th gi đơn đ ngh
cp C/O qua h thng cp C/O đin t ti các t chc cp C/O thuc B Công Thương và Phòng
Thương mi và Công nghip Vit Nam (VCCI) mà không cn phi trc tip đn làm th tc như
trưc kia. Đn ht tháng 11 năm 2009, đã có trên 1.200 doanh nghip tham gia eCoSys vi tng
s C/O đin t khai báo qua mng đt trên 70.000 b.
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
vi
Bên cnh đó, thc hin Quyt đnh s 30/QĐ-TTg ngày 10 tháng 01 năm 2007 ca Th tưng
Chính ph v vic phê duyt Đ án đơn gin hóa th tc hành chính trên các lĩnh vc qun
lý nhà nưc giai đon 2007-2010, hin nay các B ngành và đa phương cũng đã và đang đy

mnh vic cung cp trc tuyn nhiu dch v công khác. Hu ht dch v công ca các B,
ngành đã đưc cung cp trc tuyn  mc đ 2.
ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN ĐÃ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂNIV.
Mc dù là lĩnh vc mi, nhưng đào to trc tuyn (e-learning) đã có bưc phát trin khá nhanh
trong thi gian gn đây. Vi nhng ưu th rõ rt như không b hn ch v thi gian, đa đim
hc, đào to trc tuyn to ra mt môi trưng thun li cho hc viên, đc bit hc viên là cán
b, nhân viên ca các t chc, doanh nghip có th tham gia các khóa hc trc tuyn trên
mng mà không nh hưng ti công vic.
Kt qu điu tra ca B Công Thương năm 2009 cho thy đào to trc tuyn đã đưc ng dng
khá ph bin trong các cơ s đào to  bc đi hc và cao đng. Nhiu doanh nghip ln và
mt s cơ quan nhà nưc cũng đã bt đu trin khai ng dng đào to trc tuyn. Mt s
doanh nghip kinh doanh dch v đào to trc tuyn đã ra đi đ phc v cho nhu cu ngày
càng tăng đi vi hình thc đào to hin đi này.
Theo kt qu kho sát ca B Công Thương ti 62 trưng đi hc và cao đng, 37 trưng đang
trin khai ng dng đào to trc tuyn, 7 trưng đã có k hoch trin khai đào to trc tuyn và
không có trưng nào không quan tâm ti đào to trc tuyn. Tuy nhiên, ch có 9 trưng đã trin
khai đào to trc tuyn trên 3 năm, 28 trưng còn li trin khai trong thi gian dưi 3 năm. Hu
ht các trưng mi dng  mc chia s qua mng máy tính các tài liu hc tp, nghiên cu đã
đưc s hóa. Mt s trưng đã bt đu đưa phn mm qun lý hc tp vào h thng đào to
trc tuyn đ qun lý vic dy và hc trc tuyn.
Bên cnh các cơ s đào to, các doanh nghip và cơ quan qun lý nhà nưc cũng bt đu trin
khai ng dng đào to trc tuyn, đc bit là các t chc ln, có quy mô hot đng rng và có
nhu cu cao v đào to, nâng cao trình đ nghip v cho cán b, nhân viên như B Thông tin
và Truyn thông, B Tài chính, Tp đoàn FPT, Tp đoàn Bưu chính Vin thông Vit Nam (VNPT),
Ngân hàng K thương Vit Nam, v.v...
Vi nhiu ưu đim vưt tri, có th b sung mt cách tích cc cho hình thc đào to truyn
thng, d báo đào to trc tuyn s có bưc phát trin mnh m trong giai đon ti.
MUA BÁN HÀNG HÓA VÀ DỊCH VỤ QUA INTERNET ĐÃ DẦN TRỞ V.
NÊN QUEN THUỘC VỚI MỘT BỘ PHẬN NGƯỜI TIÊU DÙNG TẠI CÁC
ĐÔ THỊ LỚN

Trong thi gian gn đây, cùng vi vic phát trin mnh m ca Internet và TMĐT, các hình thc
mua bán qua Internet đã tng bưc phát trin và dn tr nên quen thuc đi vi mt b phn
ngưi tiêu dùng, đc bit là gii nhân viên văn phòng, sinh viên ti các đô th ln.
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
vii
Hình thc mua bán qua Internet ph bin nht hin nay là mua bán hàng hóa và dch v qua
các website TMĐT. Đn nay, đã có rt nhiu doanh nghip t chc bán hàng hóa và dch v qua
website TMĐT, đi đu là các doanh nghip thuc lĩnh vc hàng không, du lch, siêu th bán hàng
tng hp, v.v...
Cho đn cui năm 2009, vic mua bán qua các website TMĐT đã tr nên khá ph bin đi vi
mt s loi hàng hóa, dch v như vé máy bay, đ đin t, đin thoi di đng, máy tính, sách, tour
du lch, phòng khách sn, nưc hoa, hoa tươi, v.v... Phương thc thanh toán và giao hàng cũng
đưc các doanh nghip thc hin rt linh hot, đáp ng hu ht các yêu cu ca ngưi mua t
thanh toán trc tuyn, chuyn khon sau khi đt hàng cho đn thanh toán khi nhn hàng.
Bên cnh các website TMĐT chuyên dng, trong thi gian gn đây cũng đã xut hin nhiu
mng xã hi vi s lưng thành viên tham gia lên đn hàng trăm ngàn ngưi. Vi s lưng
ngưi tham gia ln, nhng mng xã hi này đang tr thành th trưng thc s cho các nhà kinh
doanh. Nhiu doanh nghip và cá nhân đã có nhng hình thc đu tư phù hp đ nm bt
mng th trưng tim năng này như lp ch đ (topic) và thuê v trí c đnh cho ch đ đ bán
hàng hoc qung cáo dch v. Ngưi bán trc tip trao đi, giao dch vi khách hàng trên topic
và thc hin vic bán hàng hóa và dch v qua nhiu phương thc rt linh hot và đưc ngưi
tiêu dùng chp nhn.
Vi tình hình phát trin như trên, hot đng mua bán hàng hóa và dch v trc tuyn đã tr
thành mt xu hưng thc s và chc chn s có s tăng trưng mnh m trong giai đon sp
ti khi thanh toán đin t tr nên ph bin và quen thuc vi ngưi tiêu dùng.
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
viii
MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU I
TỔNG QUAN III

CHƯƠNG I: TÌNH HÌNH XÂY DỰNG VÀ THỰC THI CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT VỀ
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 1
I. HỆ THỐNG CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 3
1. Các chính sách liên quan đn CNTT và TMĐT 3
2. Tình hình trin khai K hoch tng th phát trin thương mi đin t giai đon
2006 -2010 (Quyt đnh s 222/2005/QĐ-TTg) 5
3. H thng pháp lut v TMĐT 8
II. TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI PHÁP LUẬT VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 15
1. Qun lý, cung cp, s dng dch v Internet và thông tin đin t trên Internet 15
2. Ch ký s và dch v chng thc ch ký s 18
3. Qung cáo qua thư đin t, tin nhn và chng thư đin t, tin nhn rác 23
4. Cung cp thông tin và giao kt hp đng trên website TMĐT 29
5. Tài sn o 32
6. An toàn, an ninh trong giao dch và x lý vi phm 36
III. MỘT SỐ THÁCH THỨC TRONG HOẠT ĐỘNG THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ THƯƠNG MẠI
ĐIỆN TỬ 42
1. Nhiu văn bn pháp lut chưa thc s đi vào cuc sng 42
2. Công tác tuyên truyn, ph bin còn nhiu bt cp 43
3. Ý thc thi hành ca ngưi dân chưa cao 43
4. Cơ ch giám sát, ch tài chưa đ mnh 43
5. Thiu cơ ch gii quyt tranh chp 44
CHƯƠNG II: CUNG CẤP TRỰC TUYẾN DỊCH VỤ CÔNG 45
I. KHÁI QUÁT 47
1. Dch v công 47
2. Cung cp trc tuyn dch v công 47
3. Tình hình cung cp trc tuyn dch v công ti các B, ngành, đa phương 48
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
ix
II. TÌNH HÌNH CUNG CẤP TRỰC TUYẾN DỊCH VỤ CÔNG LIÊN QUAN ĐẾN THƯƠNG MẠI
TẠI MỘT SỐ BỘ, NGÀNH VÀ ĐỊA PHƯƠNG 53

1. B Công Thương 53
2. B Tài chính 57
3. B K hoch và Đu tư 62
4. Thành ph H Chí Minh 64
III. ĐỀ ÁN ĐƠN GIẢN HÓA THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN CÁC LĨNH VỰC QUẢN LÝ
NHÀ NƯỚC GIAI ĐOẠN 2007-2010 65
1. Th tc hành chính 65
2. Đ án Đơn gin hóa th tc hành chính trên các lĩnh vc qun lý nhà nưc giai
đon 2007-2010 66
3. Cơ s d liu quc gia v th tc hành chính 67
IV. TRIỂN KHAI CƠ CHẾ MỘT CỬA QUỐC GIA 68
1. Khái quát 68
2. Cơ ch mt ca ASEAN 68
3. Cơ ch mt ca quc gia 69
CHƯƠNG III: ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN 73
I. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN TẠI VIỆT NAM 75
1. Tình hình trin khai đào to trc tuyn ti các cơ s đào to 77
2. Tình hình trin khai đào to trc tuyn ti các cơ quan hành chính nhà nưc 82
3. Tình hình trin khai đào to trc tuyn ti các doanh nghip 83
II. MỘT SỐ MÔ HÌNH CUNG CẤP VÀ ỨNG DỤNG ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN 86
1. Mt s mô hình cung cp dch v đào to trc tuyn 86
2. Mt s mô hình ng dng đào to trc tuyn hiu qu 90
III. MỘT SỐ NHẬN XÉT ĐỐI VỚI VIỆC TRIỂN KHAI ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN TRONG
TƯƠNG LAI 95
1. Tim năng và thách thc đi vi vic trin khai đào to trc tuyn 95
2. Mt s lưu ý 96
CHƯƠNG IV: TÌNH HÌNH ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG
DOANH NGHIỆP 99
I. THÔNG TIN CHUNG 101
1. Quy mô cuc điu tra 101

2. Mu phiu điu tra và ngưi đin phiu 101
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
x
3. Phân b doanh nghip tham gia cuc điu tra 102
II. MỨC ĐỘ SẴN SÀNG CHO THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 105
1. S dng máy tính trong doanh nghip 106
2. Kt ni và ng dng Internet trong doanh nghip 109
3. Đào to và b trí cán b chuyên trách TMĐT trong doanh nghip 112
III. TÌNH HÌNH ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 116
1. ng dng phn mm tác nghip TMĐT trong doanh nghip 116
2. Tham gia sàn giao dch TMĐT 119
3. Trang thông tin đin t (website) 123
4. Dch v công trc tuyn 126
5. Nhn đơn đt hàng qua các phương tin đin t 128
6. Đt hàng qua các phương tin đin t 129
IV. ĐÁNH GIÁ CỦA DOANH NGHIỆP VỀ ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 129
1. Chi phí ng dng CNTT và TMĐT 129
2. Hiu qu 131
3. Tr ngi 132
4. Đ xut ca doanh nghip 133
V. MỘT SỐ LĨNH VỰC ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ NỔI BẬT 134
1. Tuyn dng trc tuyn 134
2. Qung cáo trên mng xã hi 140
KHUYẾN NGHỊ 151
I. ĐỐI VỚI CÁC CƠ QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC 153
1. H tr mnh m các doanh nghip ng dng TMĐT 153
2. Tip tc đy mnh tuyên truyn, ph bin v TMĐT 154
3. Tăng cưng thc thi pháp lut v TMĐT 154
II. ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP 154
1. Đy mnh hơn na ng dng TMĐT nhm nâng cao năng lc cnh tranh 154

2. Nâng cao nhn thc v TMĐT và ý thc tuân th pháp lut 155
III. ĐỐI VỚI NGƯỜI TIÊU DÙNG 155
PHỤ LỤC 157
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xi
MỤC LỤC BẢNG
Bảng I.1: Khung chính sách liên quan đn TMĐT 4
Bảng I.2: Khung pháp lý cơ bn cho giao dch đin t ti Vit Nam 9
Bảng I.3: Các văn bn khác liên quan ti CNTT và TMĐT 11
Bảng I.4: Các văn bn liên quan ti vn đ qun lý Internet 15
Bảng II.1: Xp hng mc đ cung cp thông tin trên trang thông tin đin t ca các B,
cơ quan ngang B 50
Bảng II.2: S lưng dch v công trc tuyn các mc đưc cung cp theo tng đa phương 51
Bảng II.3: S liu thng kê v th tc hi quan đin t 59
Bảng III.1: T l tham gia kho sát v đào to trc tuyn phân theo đi tưng 76
Bảng III.2: Hình thc trin khai đào to trc tuyn ti các cơ s đào to 79
Bảng III.3: Thi gian trin khai đào to trc tuyn ti các cơ s đào to 79
Bảng III.4: Hiu qu trin khai ng dng đào to trc tuyn ti các cơ s đào to 80
Bảng III.5: Hiu qu trin khai ng dng đào to trc tuyn ti các doanh nghip 85
Bảng IV.1: T l tr li phiu qua các năm 101
Bảng IV.2: Phân b đa bàn hot đng theo quy mô ca các doanh nghip đưc điu tra 105
Bảng IV.3: Phân b máy tính trong doanh nghip theo lĩnh vc hot đng 108
Bảng IV.4: Phân b máy tính trong doanh nghip theo quy mô 108
Bảng IV.5: Hình thc truy cp Internet theo quy mô ca doanh nghip 110
Bảng IV.6: Các bin pháp bo mt đưc doanh nghip s dng 111
Bảng IV.7: Tình hình s dng các phn mm chuyên dng theo quy mô doanh nghip 118
Bảng IV.8: Tình hình s dng các phn mm chuyên dng theo đa bàn hot đng 118
Bảng IV.9: T l doanh nghip tham gia mt s sàn giao dch TMĐT năm 2009 120
Bảng IV.10: Tình hình s hu và s xây dng website ca doanh nghip theo lĩnh vc 125
Bảng IV.11: Tình hình cp nht website ca doanh nghip theo quy mô 126

Bảng IV.12: Tình hình doanh nghip s dng các dch v công trc tuyn năm 2009 127
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xii
Bảng IV.13: Nhn đơn đt hàng qua các phương tin đin t trong doanh nghip
năm 2009 128
Bảng IV.14: Đt hàng qua các phương tin đin t trong doanh nghip năm 2009 129
Bảng IV.15: Ưc tính ca doanh nghip v doanh thu t TMĐT qua các năm 2005-2009 131
Bảng IV.16: Đ xut ca doanh nghip 133
Bảng IV.17: Danh sách mt s website doanh nghip có tuyn dng trc tip 134
Bảng IV.18: Các dch v h tr khách hàng ca các cng vic làm trc tuyn 135
Bảng IV.19: Thun li ca cng vic làm trc tuyn 135
Bảng IV.20: Kt qu bình chn website tuyn dng - vic làm năm 2009 139
Bảng IV.21: Báo giá qung cáo hin th trên Yahoo! 360 Plus và www.5giay.vn 143
Bảng IV.22: Thng kê lưng truy cp hàng tháng ca Yahoo! Vit Nam 144
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xiii
MỤC LỤC HÌNH
Hình I.1: Mô hình h thng PKI quc gia 21
Hình I.2: Kt qu cuc thăm dò đi vi các nhà cung cp dch v ni dung v hot đng gi tin
nhn rác 28
Hình I.3: Thng kê ca VNISA v các hình thc tn công Internet 37
Hình II.1: Tình hình xây dng trang thông tin đin t ca các B, ngành và các tnh, thành ph
trc thuc Trung ương 49
Hình II.2: Mô hình h thng eCoSys 55
Hình II.3: Mô hình h thng eCoSys trong tương lai 57
Hình II.4: Sơ đ thông quan hàng hóa 58
Hình II.5: Sơ đ quy trình th tc hi quan đin t 59
Hình II.6: Quy trình tham gia d án Np h sơ khai thu qua mng 62
Hình II.7: Mô hình h thng đu thu trc tuyn 63
Hình II.8: Mô hình hot đng ca Cơ ch mt ca quc gia Vit Nam 70

Hình III.1: Tình hình ng dng đào to trc tuyn ti mt s trưng đi hc và cao đng 77
Hình III.2: Các mô hình hc tp 82
Hình III.3: Tình hình trin khai đào to trc tuyn ti các doanh nghip 84
Hình III.4: Mô hình h thng đào to trc tuyn ca Công ty Trí tu nhân to AI 87
Hình III.5: Mô hình VietnamLearning 88
Hình III.6: H thng hc trc tuyn ca trưng Đi hc Ngoi thương ti đa ch
92
Hình III.7: Lp hc o và ging đưng o ca TOPICA 93
Hình IV.1: T l ngưi đin phiu phân theo cp bc trong doanh nghip 102
Hình IV.2: Quy mô ca các doanh nghip đưc điu tra 103
Hình IV.3: Quy mô doanh nghip tham gia cuc điu tra qua các năm 103
Hình IV.4: Lĩnh vc hot đng ca các doanh nghip đưc điu tra 104
Hình IV.5: Đa bàn hot đng ca các doanh nghip đưc điu tra 105
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xiv
Hình IV.6: Phân b máy tính trong doanh nghip qua các năm 106
Hình IV.7: T l máy tính phân b theo đa bàn hot đng ca doanh nghip
đưc điu tra 107
Hình IV.8: Phân b máy tính trong doanh nghip theo đa bàn hot đng 109
Hình IV.9: Hình thc truy cp Internet ca doanh nghip năm 2009 109
Hình IV.10: Tình hình ng dng email trong kinh doanh ca doanh nghip 111
Hình IV.11: Tình hình s dng các bin pháp bo mt theo quy mô ca doanh nghip 112
Hình IV.12: T l doanh nghip có cán b chuyên trách TMĐT qua các năm 113
Hình IV.13: Phân b doanh nghip có cán b chuyên trách TMĐT
theo lĩnh vc hot đng 113
Hình IV.14: Hình thc đào to CNTT và TMĐT cho nhân viên ca doanh nghip
qua các năm 114
Hình IV.15: Hình thc đào to phân b theo quy mô doanh nghip 115
Hình IV.16: Phân b doanh nghip không có bt kỳ hình thc đào to nào
theo đa phương 115

Hình IV.17: Tình hình s dng các phn mm ph thông trong doanh nghip năm 2009 116
Hình IV.18: Tình hình s dng các phn mm chuyên dng trong doanh nghip
năm 2009 118
Hình IV.19: T l doanh nghip tham gia sàn giao dch TMĐT qua các năm 119
Hình IV.20: Doanh nghip tham gia sàn giao dch TMĐT theo quy mô năm 2009 120
Hình IV.21: Đánh giá ca doanh nghip v hiu qu tham gia sàn giao dch TMĐT 122
Hình IV.22: Hiu qu tham gia sàn đánh giá theo t l cán b chuyên trách v TMĐT ca
doanh nghip 122
Hình IV.23: T l doanh nghip s hu và s xây dng website qua các năm 123
Hình IV.24: Tình hình xây dng website ca doanh nghip qua các giai đon 124
Hình IV.25: Tình hình s hu và s xây dng website ca doanh nghip theo đa bàn 124
Hình IV.26: Tình hình cp nht website ca doanh nghip qua các năm 126
Hình IV.27: Tình hình s dng các dch v công trc tuyn theo cán b
chuyên trách TMĐT 128
Hình IV.28: Các hng mc trong đu tư cho CNTT và TMĐT ca doanh nghip năm 2009 130
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xv
Hình IV.29: So sánh đu tư, doanh thu và chi phí đt hàng qua các phương tin đin t ca
doanh nghip năm 2009 130
Hình IV.30: Doanh nghip đánh giá v tác dng ca TMĐT đi vi hot đng kinh doanh 131
Hình IV.31: Doanh nghip đánh giá v các tr ngi đi vi vic ng dng TMĐT 132
Hình IV.32: Ch s cu vic làm trc tuyn ca doanh nghip 136
Hình IV.33: Kt qu bình chn website tuyn dng - vic làm năm 2008 139
Hình IV.34: Các mng xã hi đưc ưa chung nht Vit Nam thi kỳ hu Yahoo! 360
o
141
Hình IV.35: Minh ha mt s mu qung cáo hin th 142
Hình IV.36: Minh ha video clip qung cáo trên YouTube 148
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xvi

MỤC LỤC HỘP
Hộp I.1: Nguyên tc qun lý, cung cp và s dng thông tin đin t đưc quy đnh trong
Ngh đnh s 97/2008/NĐ-CP 17
Hộp I.2: Hành lang pháp lý cho ch ký s và dch v chng thc ch ký s 18
Hộp I.3: Tình hình trin khai dch v ch ký s ti Vit Nam 19
Hộp I.4: Mô hình PKI theo Ngh đnh s 26/2007/NĐ-CP 20
Hộp I.5: CA chuyên dùng ca B Tài chính 22
Hộp I.6: Nguyên tc gi thư đin t qung cáo và tin nhn qung cáo 24
Hộp I.7: Điu kin cung cp dch v qung cáo bng thư đin t và tin nhn 25
Hộp I.8: Tng hp thông tin v đưng dây x lý tin nhn rác ca
các doanh nghip di đng 26
Hộp I.9: Hành đng ngăn chn tin nhn rác ca mt doanh nghip di đng 27
Hộp I.10: Mt trưng hp x lý vi phm v tin nhn rác 29
Hộp I.11: Thông tư s 09/2008/TT-BCT v cung cp thông tin và giao kt hp đng trên website
thương mi đin t 30
Hộp I.12: Kt qu rà soát mc đ tuân th Thông tư s 09/2008/TT-BCT ca 50 website TMĐT
tháng 11/2008 31
Hộp I.13: Quy đnh liên quan đn tên min trong mt s Lut 33
Hộp I.14: Tài sn o - Th trưng giao dch ‘hot’ 35
Hộp I.15: Quan đim ca chuyên gia mt s B, ngành v vn đ tài sn o 35
Hộp I.16: Mt s điu trong Lut sa đi, b sung mt s điu ca B lut hình s liên quan đn
ti phm công ngh cao 38
Hộp I.17: Hai điu mi b sung trong Lut sa đi, b sung mt s điu ca B lut hình s
liên quan đn ti phm công ngh cao 40
Hộp II.1: Li ích ca vic cung cp trc tuyn dch v công 48
Hộp II.2: Quá trình trin khai h thng eCoSys 55
Hộp II.3: Các giai đon trin khai Đ án 30 66
Hộp II.4: Kt qu ca công tác trin khai Cơ ch mt ca ASEAN năm 2009 69
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xvii

Hộp II.5: Chc năng ca Cơ ch mt ca quc gia Vit Nam 69
Hộp II.6: Li ích ca vic trin khai Cơ ch mt ca quc gia 71
Hộp III.1: Khái nim đào to trc tuyn 76
Hộp III.2: Mt s hi tho chuyên môn liên quan đn lĩnh vc đào to trc tuyn 78
Hộp III.3: Đào to trc tuyn ti Đi hc Công nghip thành ph H Chí Minh 80
Hộp III.4: Đào to thc s qun tr kinh doanh áp dng hình thc đào to trc tuyn ti Trung tâm
Hp tác quc t v đào to và chuyn giao công ngh, Đi hc Bách khoa Hà Ni 81
Hộp III.5: Cc Thương mi đin t và Công ngh thông tin, B Công Thương nghiên cu
trin khai đào to trc tuyn 83
Hộp III.6: H thng đào to trc tuyn ACC ca Tp đoàn FPT 86
Hộp III.7: Gii thiu b sn phm phc v đào to trc tuyn ca NCS 90
Hộp III.8: Gii thiu mt s mã ngun m ng dng trong đào to trc tuyn 91
Hộp III.9: Techcombank vi chương trình đào to trc tuyn 94
Hộp IV.1: Gii thiu các phn mm SCM, CRM và ERP 117
Hộp IV.2: Gii thiu v công ty Alibaba 121
Hộp IV.3: Mt s chính sách thu hút khách hàng ca các cng vic làm trc tuyn 137
Hộp IV.4: Đánh giá hiu qu ca qung cáo hin th trên Facebook ca
mt s doanh nghip 142
Hộp IV.5: Cách tính phí qung cáo hin th trên Facebook 144
Hộp IV.6: Chin dch qung cáo ca Baomoi Mobi trên Facebook 145
Hộp IV.7: Quy đnh đu giá topic dính ca www.muare.vn 146
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xviii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
ADSL Đưng thuê bao s không đi xng (Asymmetric Digital Subscriber Line)
AFACT
Hi đng Châu Á - Thái Bình Dương v thun li hóa thương mi và kinh
doanh đin t (Asia Pacic Council for Trade and Electronic Business)
AKFTA
Hip đnh v Khu mu dch t do ASEAN - Hàn Quc

(ASEAN - Korea Free Trade Area)
APEC
Din đàn Hp tác kinh t Châu Á - Thái Bình Dương
(Asia - Pacic Economic Cooperation)
ATA
Liên minh các t chc cp chng nhn website thương mi đin t uy tín
Châu Á - Thái Bình Dương (Asia - Pacic Trustmark Alliance)
ATM Máy rút tin t đng (Automatic Teller Machine)
B2B
Giao dch thương mi đin t gia doanh nghip vi doanh nghip
(Business to Business)
B2C
Giao dch thương mi đin t gia doanh nghip vi cá nhân
(Business to Consumer)
BKIS
Trung tâm an ninh mng Đi hc Bách khoa Hà Ni
(Bach Khoa Internet Security)
C/O Chng nhn xut x (Certicate of Origin)
eC/O Chng nhn xut x đin t (Electronic Certicate of Origin)
C2C
Giao dch thương mi đin t gia cá nhân vi cá nhân
(Consumer to Consumer)
CNTT Công ngh thông tin
CP Nhà cung cp dch v ni dung (Content Provider)
Ecombiz Din đàn Trin lãm Thương mi đin t Vit Nam
EcomViet Trung tâm Phát trin Thương mi đin t Vit Nam
eCoSys H thng cp chng nhn xut x đin t (E-Certicate of Origin System)
ECVN Cng thương mi đin t quc gia
EDI Trao đi d liu đin t (Electronic Data Interchange)
EDIFACT

Trao đi d liu đin t trong hành chính, thương mi và vn ti
(Electronic Data Interchange For Administration, Commerce, and Transport)
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xix
ERP
Gii pháp hoch đnh ngun lc doanh nghip
(Enterprise Resources Planning)
EVN Tp đoàn Đin lc Vit Nam (Electricity of Vietnam)
FTA Hip đnh Khu vc thương mi t do (Free Trade Area)
G2B
Giao dch thương mi đin t gia chính ph vi doanh nghip
(Government to Business)
GDP Tng sn phm ni đa (Gross Domestic Product)
GO Trò chơi trc tuyn (Game Online)
GTA
Liên minh các t chc cp chng nhn website thương mi đin t uy tín
toàn cu (Global Trustmark Alliance)
IATA Hip hi Vn ti Hàng không quc t (International Air Trac Association)
ICANN
T chc tên min quc t
(Internet Corporation for Assigned Names and Numbers)
IP Giao thc Internet (Internet Protocol)
ISP Nhà cung cp dch v Internet (Internet Service Provider)
IXP Dch v kt ni Internet (Internet Provider)
MSQL Mã s qun lý
OECD
T chc Hp tác và Phát trin Kinh t
(Organisation for Economic Co-operation and Development)
OSP Nhà cung cp dch v trc tuyn (Online Service Provider)
PAA

Liên minh Thương mi đin t Châu Á - Thái Bình Dương
(Pan – Asian e-Commerce Alliance)
PKI H tng mã khóa công cng (Public Key Infrastructure)
PNTR
Quy ch thương mi bình thưng vĩnh vin
(Permanent Normal Trade Relations)
POS Đim bán hàng chp nhn thanh toán th (Point of Sales)
SEOM Hi ngh các Quan chc Kinh t cp cao (Senior Economic Ocials' Meeting)
TMĐT Thương mi đin t
UBND y ban nhân dân
UN/
CEFACT
T chc H tr thương mi và thương mi đin t ca Liên hp quc
(United Nations Centre for Trade Facilitation and Electronic Business)
Báo cáo Thương mi đin t Vit Nam 2009
xx
UNCITRAL
U ban Liên hp quc v Lut Thương mi quc t
(United Nations Conference on International Trade Law)
UNCTAD
Cơ quan Liên hp quc v Thương mi và Phát trin
(United Nations Conference on Trade and Development)
VCCI
Phòng Thương mi và Công nghip Vit Nam
(Vietnam Chamber of Commerce and Industry)
VNCERT
Trung tâm ng cu khn cp máy tính Vit Nam
(Vietnam Computer Emergency Response Team)
VNNIC Trung tâm Internet Vit Nam
VNPT

Tp đoàn bưu chính vin thông Vit Nam
(Vietnam Posts and Telecommunications Group)
VOV Đài Ting nói Vit Nam
VTC Đài truyn hình K thut s Vit Nam
VTV Đài Truyn hình Vit Nam
WTO T chc Thương mi th gii (World Trade Organization)
XML Ngôn ng đánh du m rng (Extensible Markup Language)
CHƯƠNG I
TÌNH HÌNH XÂY DỰNG VÀ THỰC THI
CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
I. Hệ thống chính sách, pháp luật về Thương mại điện tử
II. Tình hình triển khai pháp luật về Thương mại điện tử
III. Một số thách thức trong hoạt động thực thi pháp luật về
Thương mại điện tử