Kim Lân ( Vợ nhặt)

Kim Lân “nhặt được vợ về”
…Kim Lân nhặt được vợ về, tuy không có gì nhưng ông cũng rất chăm lo cho gia đình,
không như bao kẻ ích kỷ khác bỏ bê vợ con… Tràng là một nhân vật mà tác giả đã đặt anh ta là
người kéo xe bò chuyên đi lượm xác người chết. Một công việc tưởng chừng đáng sợ như vậy
nhưng ngày nào anh ta cũng đi khắp nơi thu lượm xác người chết vì đói, vì bệnh tật…Trên
đường về, Tràng nhìn thấy một người như sắp chết vì đói. Tràng bế cô gái lạ về nhà mình và
cứu sống cô gái. Cô gái ở lại với Tràng và đền ơn Tràng bằng cách làm vợ anh…Có một lần
Tràng bắt gặp một người con gái đi lang thang trong làng. Anh nhìn thấy mà thương, đã mời chị
vào một quán gần đó…
Tràng là một người đàn ông nghèo khổ, cơ cực ở xóm ngụ cư. Một ngày kia,
trong buổi chiều, trong không khí thê thảm, ảm đạm vì đói, Tràng dẫn về một người
phụ nữ. Đó là vợ anh - người vợ nhặt. Tràng đã bắt gặp vợ tương lai của mình đang
cảnh đói rách, mời ăn bốn bát bánh đúc kèm theo lời nói đùa vui. Bà mẹ già của
Tràng đón nhận người đàn bà khốn khổ ấy làm con dâu trong mối đau đớn và thương
cảm. Tràng cảm thấy con người mình đổi khác. Từ chút đùa đến thoáng lo, bây giờ
Tràng thấy niềm vui thành người có trách nhiệm, dù đêm đầu tiên của đôi vợ chồng
qua đi trong không khí khét lẹt mùi chết chóc và tiếng hờ khóc ai oán.
Bà mẹ nghèo đãi hai con ít cháo và nồi chè đặc biệt. Miếng cám chát bứ, nghẹn
cổ nhưng Tràng vẫn cùng vợ hướng về một cuộc sống đổi khác. Trong óc anh hiện ra
đám người nghèo đói phá kho thóc của Nhật và lá cờ đỏ sao vàng bay phấp phới.
Với một cốt truyện đơn giản nhưng tính cách nhân vật được xây dựng tinh tế,
truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân đã nêu lên được những vấn đề có tính nhân bản
sâu sắc. Trong bối cảnh nạn đói năm 1945, Kim Lân viết truyện ngắn " Vợ nhặt". Tác
phẩm là một đóng góp xuất sắc cho nền văn xuôi dân tộc. Với một cốt truyện đơn
giản nhưng tình huống truyện độc đáo và hấp dẫn. Vợ nhặt đề cập đến một vấn đề
lớn có tính hiện thực và nhân đạo sâu sắc; những con người Việt Nam lương thiện,
trong tai họa đói kém khủng khiếp do thực dân, phát xít gây ra, đã cưu mang đùm bọc
nhau và hi vọng, trông chờ vào sức mạnh giải phóng của cách mạng. Ấn tượng sâu
đậm của người đọc với tác phẩm có lẽ là tấm lòng đáng quý của mẹ con Tràng và
cũng là tấm lòng thật đáng quý của nhà văn đối với những ngườ ilao động nghèo khổ.
Tác phẩm đã dựng được hoàn cảnh tiêu biểu, làm sống dậy cả một quãng thời

gian đau thương của dân tộc, xây dựng được các nhân vật tiêu biểu. Trước hết tác
giả tái tạo không khí truyện rất đạt, đó là không khí những ngày đói khủng khiếp. Trời
đất xóm thôn lúc nào cũng chạng vạng, u tối, thê thiết tiếng quạ kêu, tiếng người
khóc. Các nhân vật của truyện đã đến mức dật dờ, lặng lẽ như những bóng ma.
Trong bối cảnh ấy người vợ nhặt hay bà mẹ Tràng đều là các số phận điển hình. Tất
cả được dẫn dắt sống động, rất chân thật với các chi tiết rất đắc ( chi tiết mấy đĩa
bánh mà nên vợ nên chồng ...). Chỉ thông qua cách nói chuyện của đôi vợ chồng mới,
thấy rõ nhà văn dường như đưa nhân vật sống ngoài đời vào thẳng tác phẩm. Họ đối
đáp chỏng lẻn, câu cú không đầu không đuôi, lời ít đến mức tối thiểu. Điều đó thể hiện
con người bình dân của họ, thể hiện cái tâm lí e ngại, thẹn thùng, chưa hiểu biết
nhiều về nhau của " cô dâu, chú rể".
Nét đặc sắc nhất trong thành công nghệ thuật của Kim Lân là ở chỗ ông đi sâu
vào tâm lí nhân vật, miêu tả được diễn biến tâm trạng nhân vật một cách tự nhiên,
hợp lí sâu sắc. Len lỏi vào, đốt phá qua lớp vỏ bề ngoài với con mắt ti hí, cái đầu trọc,
thân hình thô kệch của Tràng, tác giả thấu hiểu và dẫn giải nhân vật với những diễn
biến tâm lí lôgích, rất người. Dưới ngòi bút Kim Lân, một mơ ước thầm kín về một
hạnh phúc đơn sơ, nhỏ nhoi; sự chuyển biến từ một kẻ tồn tại, thiếu tình cảm thành
một người đàn ông biết yêu thương, có trách nhiệm, khiến ta cảm động. Cả người "
Vợ nhặt" lẫn bà mẹ già nghèo khổ cũng biến chuyển, họ trở nên tốt hơn, hiền hậu
hơn và phần nào tin ngày mai sẽ khác.
Con người lao động dù ở tình huống bi thảm đến đâu vẫn khao khát hạnh phúc
và họ chỉ tìm thấy khi biết cưu mang giúp đỡ lẫn nhau. Cảm động biết bao, dưới cái
nhìn nhân ái của nhà văn, những con người khốn khổ ấy đã có thể tìm thấy những
hạnh phúc, dù nhỏ nhoi trong cuộc đời./.