Bai 5 tu bai toan den chuong trinh

BÀI 5: TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
1. Bài toán và xác định bài toán
2. Quá trình giải toán trên máy tính
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
4. Một số ví dụ về thuật toán


1.Bài toán và xác định bài toán:
a) Bài toán:

Bài
Bàitoán
toánlà
làkhái
khái
niệm
niệmthường
thườnggặp
gặp
ởởnhững
nhữngmôn
mônhọc
họcnào?
nào?


- Ví dụ về bài toán:
+ Bài toán 1: Tính tổng của các số tự nhiên từ 1 đến 100.
+ Bài toán 2: Tính quãng đường ô tô đi được trong
3 giờ với vận tốc 60km/giờ.

+ Bài toán 3: Tính diện tích hình tam giác ABC khi có
độ dài của các cạnh BC= 5cm,AC =4cm, AB= 2,5cm
và chiều cao h= 3cm.
A
c
B

b

h
a

C


1. Bài toán và xác định bài toán:

Em toán
hiểu là
thếmột
nàocông
là bài
Bài
toánnhiệm
?
việc hay một
vụ
cần phải giải quyết.

1.Bài toán và xác định bài toán:
a)Bài toán:

b)Xác định bài toán:


Để giải được một bài
toán em cần xác định
rõ điều gì?

Xác định

* Xác định các điều kiện cho
trước(INPUT)

bài toán
* Kết quả cần thu được(OUTPUT)


Ví dụ: Xác định INPUT và OUTPUT của bài toán sau:
a)Tính diện tích hình tam giác ABC khi có độ dài của
các cạnh BC= 5cm, AC =4cm, AB= 2,5cm và chiều cao
tương ứng với cạnh BC là h= 3cm.

Điều kiện cho
trước(INPUT)

Độ dài 3 cạnh và đường cao
tương ứng với cạnh BC

Kết quả cần thu
được(OUTPUT)

Diện tích hình tam giác ABC


?Em hãy xác định INPUT và OUTPUT trong các
bài toán sau đây:
b) Tính diện tích hình chữ nhật S khi có chiều dài
a=5m và chiều rộng b= 3m. N1
c) Tính quãng đường từ A đến B mà ô tô đi được
trong 3 giờ với vận tốc 60km/h. N2
d) Tìm số lớn nhất trong các số tự nhiên a, b, c.

Hoạt động nhóm!

N3


b)

Tính diện tích hình chữ nhật S khi có
chiều dài a=5m và chiều rộng b= 3m.

Điều kiện cho
trước(INPUT)

Kết quả cần thu
được(OUTPUT)

Độ dài a= 5m, b= 3m

Diện tích hình hình chữ nhật S


c)

Tính quãng đường từ A đến B mà ô tô đi
được trong 3 giờ với vận tốc 60km/h.

Điều kiện cho
trước(INPUT)

Kết quả cần thu
được(OUTPUT)

t= 3h, v= 60km/h

Độ dài của quãng đường AB


d)

Tìm số lớn nhất trong các
số tự nhiên a, b, c

Điều kiện cho
trước(INPUT)

Cho 3 số tự nhiên: a, b, c

Kết quả cần thu
được(OUTPUT)

Số lớn nhất trong 3 số tự
nhiên: a, b, c


a) Bài toán: Là một công việc hay một
nhiệm vụ cần phải giải quyết.
b)Xác định bài toán: Là xác định các
điều kiện cho trước ( INPUT) và kết
quả cần thu được (OUTPUT)


2. Q trình giải bài tốn trên máy tính:
- Ví dụ Bài toán điều khiển
rô-bốt
nhặt
Máy rác:
tính làm việc được
1.
Tiến 2 bước;
là nhờ vào đâu?
2. Quay trái, tiến 1 bước;
3. Nhặt rác;
4. Quay phải, tiến 3 bước;
5. Quay trái, tiến 2 bước;
tính
chỉ

hiểu
6. BỏMáy
rác
vào thùng;
Thuật
tốn
là dãy
Máy
tính
chỉ hiểu
trực
tiếp
ngơn
hữu
hạn
các
thao
tác
Nhờ
vào
sự
chỉ
dẫn
của
trực
tiếptoán
ngơn ngữ
ngữmáy.
Thuật
cần

thực thì
hiện
để tính
giải
con
người
máy
là nào?
gì? tốn.
một
bài
mới thực hiện được các
cơng việc


- Quan sát hình sau:

Quá trình giải bài
toán trên máy tính
gồm mấy bước?


- Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm 3
bước:
1. Xác định bài toán:

•Xác định điều kiện cho trước
(Input).
• Kết quả cần thu được (Output).

2.Mô tả thuật toán:

•Tìm cách giải bài toán và diễn tả
bằng các lệnh cần phải thực hiện.

3. Viết chương trình

• Dựa vào mô tả thuật toán, ta viết
chương trình bằng một ngôn ngữ
lập trình.


2. Quá trình giải bài toán trên máy tính:
Ví dụ: Viết chương trình tính chu vi và diện
tích hình vuông
* Xác định bài toán:
 Điều kiện cho trước: cạnh hình vuông

 Kết quả thu được: chu vi, diện tích hình vuông
* Mô tả thuật toán:
 Nhập vào cạnh hình vuông

 Sử dụng các công thức tính chu vi và diện tích để
tính toán
 In kết quả ra màn hình

* Viết chương trình:
Sử dụng chương trình Pascal để viết chương trình

•Bài tập
Hãy đánh dấu x vào ô lựa chọn?
Nội dung

Đúng

a, Việc thực hiện cả 3 bước khi giải toán
trên máy tính là cần thiết, nhất là với
những bài toán phức tạp

x

b,Xác định bài toán là xác định điều kiện
cho trước và kết quả cần thu được

x

c, Với mỗi một bài toán cụ thể, chỉ có một
thuật toán duy nhất để giải bài toán đó.
d, Dãy hữu hạn các thao tác để giải một
bài toán gọi là thuật toán.

Sai

x
x


Câu 1

Câu 2

Câu 3


Câu 1: Hãy chỉ ra Input va Output của
bài toán sau: Tìm số lớn nhất trong 3
số: a, b, c.

Input: 3 số a, b, c

Output: số lớn nhất trong 3 số: a, b, c.

10
7
3
981
0
2
4
5
6


Câu 2: Hãy chọn phát biểu Sai?

A

Việc thực hiện cả 3 bước khi giải bài toán
trên máy tính là cần thiết, nhất là đối với

bài toán phức tap.

B Xác định bài toán là xác định rõ các điều kiện
cho trước và kết quả can thu đươc.

C

Dãy hữu han các thao tác can thực hiện đề
giải 1 bài toán gọi là thuật toán.

D

Đối với mỗi bài toán cụ thể chúng ta chỉ
có 1 thuật toán duy nhất để ggiải bài toán
đó trên máy tính.

23
30
29
28
26
27
25
22
24
12
13
14
15
16

17
18
19
20
21
10
11
6
7
8
5
2
3
9
4
0
1


Câu 3: Hãy chỉ ra Input va Output của
bài toán sau: Tính quãng đường ô tô
đi được trong 3 giờ với vận tốc
60km/giờ.

Input: t = 3h, υ = 60km/h

Output: Quãng đường ô tô đi được

5
2

3
1
810
90
4
6
7



- Về nhà các em học bài phần 1, 2
- Xem trước phần 3, tiết sau các em sẽ học tiếp