Tải bản đầy đủ (.docx) (4 trang)

Cau hoi quan ly nha nuoc ve kinh te kem

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (43.01 KB, 4 trang )

Đạo đức là gì ?
Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là tập hợp những nguyên tắc, qui
tắc, chuẩn mực xã hội, nhằm điều chỉnh cách đánh giá và cách ứng x ử c ủa
con người trong quan hệ với nhau và quan hệ với xã hội, chúng đ ược th ực
hiện bởi niềm tin cá nhân, bởi sức mạnh của truyền thống và s ức mạnh
của dư luận xã hội.
Trong định nghĩa này có mấy điểm cần chú ý sau:
-Một là, đạo đức với tư cách là một hình thái ý th ức xã hội phản ánh tồn t ại
xã hội, phán ánh hiện thực đời sống đạo đức xã hội.
-Hai là, đạo đức là một phương thức điều chỉnh hành vi của con người.
-Ba là, đạo đức là một hệ thống các giá trị.
Giá trị là đối tượng của giá trị học (giá trị học phân loại các hiện t ượng giá
trị theo quan niệm đã được xây dựng nên một cách truyền thống về các
lĩnh vực của đời sống xã hội, các giá trị vật chất và tinh th ần, các giá tr ị s ản
xuất, tiêu dùng, các giá trị xã hội – chính trị, nh ận th ức, đạo đ ức, th ẩm mỹ,
tôn giáo). Đạo đức là một hiện tượng xã hội, mang tính chuẩn m ực: mệnh
lệnh, đánh giá rõ rệt.
Các hiện tượng đạo đức thường biểu hiện dưới hình th ức khẳng định,
hoặc là phủ định một hình thức chính đáng, hoặc không chính đáng nào đó.
Đạo đức học là gì ?
Đạo đức học là một môn khoa học nghiên cứu về đạo đức, về nh ững quy
luật phát sinh, phát triển, tồn tại của đời sống đạo đức con ng ười và xã
hội. Nó xác lập nên hệ thống những khái niệm, phạm trù, nh ững chuẩn
mực đạo đức cơ bản, làm cơ sở cho ý th ức đạo đức và hành vi đ ạo đ ức của
con người.
Đạo đức học là khoa học cùng với LOGIC và mĩ học tạo thành bộ ba khoa
học nghiên cứu cái chân, cái thiện và cái mĩ. Nếu logic học nghiên c ứu nh ận
thức đúng và sai; Mĩ học nghiên cứu cái thẩm mĩ; thì Đạo đức học nghiên
cứu cái thiện và cái ác.
Đạo đức học là một khoa học đã xuất hiện từ thời cổ đại. Nhi ệm vụ của
đạo đức học là xây dựng các lí thuyết về đạo đức.


Những nhà triết học duy tâm chủ quan coi những mệnh lệnh tuyệt đối, ý
chí tự do, linh hồn bất tử là đối tượng ngiên cứu của đ ạo đ ức h ọc.
Những nhà triết học duy vật từ thời cổ đại đến L.Phoi ơ bắc coi lĩnh v ực
nghiên cứu của đạo đức học là các quan hệ của con người v ới con ng ười
trong cách ứng xử xã hội.


Những nhà triết học duy tâm khách quan từ Platon đến Heghen nghiên c ứu
đạo đức gắn liền ý niệm với gia đình, nhà n ước, công dân; g ắn đ ạo đ ức v ới
pháp luật, với trật tự thiên định của các tầng l ớp xã h ội. Đạo đ ức h ọc c ủa
các nhà thần học đã gắn chặt đạo đức với ý niệm về chúa.
Đạo đức học là khoa học nghiên cứu về đời sống đạo đức, là tri th ức khoa
học về đạo đức (bao hàm cả những cái đã biết và những cái đang tìm
kiếm) của con người.
Đạo đức học là một khoa học xã hội. Nó phản ánh nh ững quan hệ xã h ội
hiện thực từ bản thân cuộc sống con người. Trong cuộc sống con ng ười
phải ý thức được ý nghĩa hoạt động của mình, cần biết được nh ững đi ều
đã, đang và sẽ phải làm.
Đạo đức học thuộc ý thức xã hội, là một bộ phận của thế giới quan con
người, vì vậy đạo đức học là một khoa học triết h ọc, là tri ết học c ủa đ ời
sống thực tiễn.
Đạo đức học là trình độ phát triển cao của các tư tưởng đạo đức. Th ường
thì những trường phái triết học lớn đều hình thành nên một lý luận riêng
của mình về đạo đức.
Ngày nay đạo đức học được nhiều khoa học nghiên cứu. Ngoài đạo đ ức, các
khoa học khác cũng nghiên cứu như: dân tộc học, tâm lý h ọc, xã h ội h ọc,
giáo dục học, giá trị học… Tất nhiên, các khoa học này không nghiên c ứu
bản chất qui luật vận động và phát triển của đạo đức như là một hệ th ống
trọn vẹn thuộc kiến trúc thượng tầng xã hội, mà chủ yếu nghiên cứu đạo
đức như là yếu tố hợp thành đối tượng của chúng, phù h ợp v ới kh ả năng

và nhiệm vụ mà các khoa học này định ra.
“Đạo đức học Mác - Lênin là khoa học về bản chất c ủa đạo đ ức, v ề các qui
luật xuất hiện và phát triển lịch sử của đạo đức, đặc biệt là của đạo đ ức
cộng sản, về chức năng đặc trưng của đạo đức, về các giá trị đ ạo đ ức của
đời sống xã hội”.
Ở đây các giá trị đạo đức được sáng tạo ra không chỉ tồn tại trong ý th ức
mà điều quan trọng phải được thể hiện trong đời sống xã h ội. Vì vậy, đ ạo
đức học Mác - Lênin nghiên cứu không chỉ ý th ức đạo đ ức, quan h ệ đ ạo
đức mà còn nghiên cứu cả thực tiễn đạo đức.
Nguồn gốc, bản chất đạo đức ?
Vấn đề nguồn gốc của đạo đức cho đến nay vẫn có nhiều cách lý gi ải khác
nhau, có quan điểm duy vật, có quan điểm duy tâm, có quan đi ểm th ần
học, có quan điểm của các nhà duy vật trước Mác (siêu hình), có quan
điểm của những người theo thuyết Đác-uyn xã hội.


Dựa trên cơ sở khai quát những thành tựu của khoa học đương th ời, đặc
biệt là của khảo cổ học, nhân chủng học, sinh vật học… bằng tư duy biện
chứng duy vật các nhà sáng lập ra chủ nghĩa Mác đã đưa ra nh ững kết luận
khoa học về sự hình thành và phát triển của con người cũng nh ư các quan
hệ xã hội của nó trong đó có quan hệ đạo đức. Đạo đức học Mác - Lênin
khẳng định rằng:
- Đạo đức là một hiện tượng xã hội nảy sinh, tồn tại và phát tri ển trong
đời sống hiện thực của con người, trong quá trình con người sống hoạt
động giao tiếp.
- Lao động là nguồn gốc, là cơ sở xã hội của đạo đ ức, m ọi giá tr ị đ ạo đ ức
đều bắt nguồn từ trong lao động, không có lao động thì sẽ không có con
người, do đó không có gì để nói về đạo đức cả.
- Cơ sở kinh tế là điều kiện khách quan để xác lập nh ững quan hệ đ ạo đ ức.
Nói cách khác, sự hình thành và phát triển của đạo đức xã h ội luôn luôn

gắn liền với một cơ sở kinh tế nhất định.
Đạo đức là một trong những hình thái ý thức xã hội xuất hiện t ương đ ối
sớm, ngay từ trong xã hội cộng sản nguyên thủy. Khi đời sống của con
người còn hoàn toàn lệ thuộc vào giới tự nhiên, thì con người đã bi ết thiết
lập những mối quan hệ và đề ra những nguyên tắc, những chuẩn m ực
dùng để điều chỉnh hành vi của con người, như là: không được lấy phần
của cải của nhau, không được đàn áp lẫn nhau… những nguyên tắc, chuẩn
mực này nó dần dần được nội tâm hóa, nó tr ở thành nhu c ầu, khát vọng
bên trong của con người từ đó tình cảm đạo bắt đầu xuất hiện.
Tóm lại, đạo đức sinh ra trước hết là từ nhu cầu phối h ợp hành đ ộng trong
lao động sản xuất vật chất, trong đấu tranh xã hội, trong phân ph ối s ản
phẩm xã hội để con người tồn tại và phát triển cùng v ới sự phát tri ển c ủa
sản xuất của các quan hệ xã hội, hệ thống các quan hệ đạo đức, ý th ức đ ạo
đức, nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức, hành vi đạo đức cũng theo đó mà
tăng lên ngày càng trở nên đa dạng, phong phú ph ức tạp, ph ản ánh tính đa
dạng phong phú của đời sống hiện thực.
Nghiên cứu nguồn gốc của đạo đức, cơ sở phát sinh, phát triển c ủa nó
chúng ta có thể khẳng định rằng, đạo đức mang bản chất xã hội. Bản ch ất
xã hội đó biểu hiện ở chỗ:
- Nội dung của đạo đức là do hoạt động thực tiễn và tồn tại xã hội quy ết
định. C.Mác viết rằng: “không phải ý thức của con người quy ết đ ịnh t ồn t ại
của học, trái lại tồn tại xã hội của họ quyết định ý thức của họ”. còn
Ph.Ăngghen viết: “tự giác hay không tự giác, rút cuộc, người ta đều lấy
những quan hệ đạo đức của mình từ những quan hệ thực tế đã tạo thành
cơ sở cho địa vị giai cấp của mình, tức là những mối quan hệ kinh t ế trong
đó người ta tiến hành sản xuất và trao đổi” (Toàn tập, tập 20, tr.136).
- Nhận thức xã hội đem lại những hình th ức cụ thể của ph ản ánh đ ạo đ ức


làm cho đạo đức tồn tại như một lĩnh vực độc lập về sản xuất tinh th ần

của xã hội.
- Sự hình thành phát triển, hoàn thiện bản chất xã hội của đ ạo đ ức đ ược
quy định bởi trình độ phát triển và hoàn thiện của th ực tiễn và nh ận th ức
xã hội của con người.
- Trong xã hội có giai cấp, đạo đức mang tính giai cấp. Ngoài ra, đ ạo đ ức
còn mang tính dân tộc và thậm chí cả tính nhân loại phổ biến.



×