Một số biện pháp dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho trẻ trong trường mầm non hùng vương

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC MẦM NON

TRỊNH THỊ TRANG

MỘT SỐ BIỆN PHÁP DÀN DỰNG
CHƯƠNG TRÌNH CA MÚA NHẠC TẠI
TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG
VĨNH YÊN - VĨNH PHÚC
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Giáo dục Mầm non

HÀ NỘI – 2019


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC MẦM NON

TRỊNH THỊ TRANG

MỘT SỐ BIỆN PHÁP DÀN DỰNG
CHƯƠNG TRÌNH CA MÚA NHẠC TẠI
TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG
VĨNH YÊN - VĨNH PHÚC
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Giáo dục Mầm non

Người hướng dẫn khoa học

ThS. NGUYỄN THỊ QUỲNH MAI

HÀ NỘI - 2019


LỜI CẢM ƠN

Đề tài: “Một số biện pháp dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho
trường mầm non Hoa Hồng” là nội dung tôi chọn để nghiên cứu và làm khóa
luận tốt nghiệp.
Qua đây, tôi xin chân thành cảm ơn các cô giáo trong Ban giám hiệu
nhà trường cùng toàn thể các cô giáo tại trường Mầm non Hoa Hồng đã tận
tình giảng dạy giúp đỡ tôi trong kỳ thực tập vừa qua để tôi có thể thực hành
các kiến thức mà các thầy, cô giáo đã dạy các bộ môn của khoa Giáo dục
Mầm non tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 mà 4 năm vừa qua tôi đã
được theo học.
Cuối cùng tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thạc sỹ
Nguyễn Thị Quỳnh Mai – Giảng viên âm nhạc trường Đại học Sư phạm Hà
Nội 2 đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, tháng 5 năm 2019

Sinh viên thực hiện

Trịnh Thị Trang


LỜI CAM ĐOAN
Khóa luận này là kết quả nghiên cứu của bản thân tôi trong quá trình
học tập và nghiên cứu. Bên cạnh đó, tôi được sự quan tâm của các thầy cô
khoa Giáo dục Mầm non, đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của cô giáo – ThS.

Nguyễn Thị Quỳnh Mai.
Trong khi nghiên cứu, hoàn thành khóa luận tôi đã tham khảo một số
tài liệu được ghi trong phần tài liệu tham khảo.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những kết
quả trong khóa luận là hoàn toàn trung thực. Đề tài chưa được công bố trong
bất cứ một công trình khoa học nào khác.
Với điều kiện hạn chế về thời gian cũng như về kiến thức của bản thân
nên khóa luận của tôi khó tránh khỏi những thiếu sót, vì vậy tôi rất mong
nhận được sự góp ý của các quý thầy cô và các bạn để khóa luận của tôi được
hoàn thiện hơn.

Hà Nội, tháng 5 năm 2019

Sinh viên thực hiện

Trịnh Thị Trang


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Lịch sử nghiên cứu ........................................................................................ 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 4
5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 4
6. Những đóng góp của đề tài ........................................................................... 5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG ......................................... 6
1.1. Một số khái niệm ........................................................................................ 6
1.1.1. Khái niệm Múa ........................................................................................ 6
1.1.2. Khái niệm ca múa nhạc ....................................................................... 8

1.1.3. Khái niệm dàn dựng chương trình ca múa nhạc ................................. 9
1.2. Vai trò của tổ chức hoạt động ca múa nhạc ............................................. 11
1.2.1. Hoạt động ca múa nhạc góp phần phát triển thẩm mỹ cho trẻ ........ 11
1.2.2. Là phương tiện phát triển kỹ năng tình cảm xã hội cho trẻ .............. 12
1.2.3. Là phương tiện góp phần phát triển thể chất ở trẻ............................ 13
1.2.4. Là phương tiện thúc đẩy sự phát triển trí tuệ ở trẻ .......................... 14
1.3. Đặc điểm khả năng hoạt động nghệ thuật ................................................ 15
1.3.1 Đặc điểm nghe nhạc của trẻ ............................................................... 15
1.3.2 Đặc điểm giọng hát............................................................................. 15
1.3.3.Đặc điểm phát triển vận động theo nhạc của trẻ ............................... 16
1.4. Thực trạng tổ chức chương trình ca múa nhạc trong trường mầm non Hoa
Hồng ................................................................................................................ 17
1.4.1. Vài nét về nhà trường ........................................................................ 17
1.4.2. Thực trạng tổ chức chương trình ca múa nhạc trong trường mầm non
Hoa Hồng ..................................................................................................... 19


1.4.3. Khả năng cảm thụ nghệ thuật múa nhạc của trẻ tại trường mầm non
Hoa Hồng ..................................................................................................... 21
TIỂU KẾT CHƯƠNG I .................................................................................. 23
CHƯƠNG 2 CÁC BIỆN PHÁP DÀN DỰNG CHƯƠNG TRÌNH CA MÚA
NHẠC CHO TRẺ MẦM NON ....................................................................... 26
2.1. Nguyên tắc đề xuất quy trình ................................................................... 26
2.1.2. Đảm bảo tính mục tiêu giáo dục và tính sư phạm trong khi tổ chức ...... 26
2.1.3. Đảm bảo tính mới và tính phát triển của hoạt động ca múa nhạc
trong trường mầm non Hoa hồng ................................................................ 27
2.2. Các biện pháp ........................................................................................... 28
2.2.1 Xây dựng kịch bản – lên ý tưởng cho từng tiết mục ........................... 28
2.2.2. Một số yếu tố khác ............................................................................. 37
2.2.3. Một số biện pháp khác ....................................................................... 45

2.3. Thực nghiệm ............................................................................................ 54
2.3.1. Mục đích thực nghiệm ....................................................................... 54
2.3.2. Đối tượng thực nghiệm ...................................................................... 54
2.3.3. Nội dung thực nghiệm ........................................................................ 54
2.3.4. Thời gian và địa bàn thực nghiệm ..................................................... 54
2.3.5. Tiến hành thực nghiệm ...................................................................... 55
2.3.6. Kết quả thực nghiệm .......................................................................... 55
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 58
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 61
Phụ lục 1 .......................................................................................................... 62
Phụ lục 2 .......................................................................................................... 81


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đây là
bậc học nền tảng, giữ vai trò quan trọng cho sự phát triển mọi mặt của trẻ sau
này. Cùng với sự phát triển về kinh tế, xã hội, và xu thế đổi mới. Các môn học
nghệ thuật cũng được quan tâm và tạo điều kiện để phát triển. Trong đời sống
hàng ngày bên cạnh lời nói, chữ viết, con người vẫn phải dùng những cử chỉ,
hành động để giao tiếp biểu hiện tình cảm, tâm hồn, thái độ, cử chỉ ( dịu dàng,
e lệ...) Nếu bộc lộ đúng lúc, đúng chỗ nhiều khi sức lôi cuốn của múa còn
mạnh mẽ hơn bất kỳ những lời nói hay sự thuyết lý hùng biện nào.
Thực tế cho thấy, trẻ em ở tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc. Trẻ
thích nghe nhạc và hứng thú tham gia các hoạt động âm nhạc. Mục đích của
giáo dục âm nhạc là giáo dục đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ. Giáo dục âm nhạc
hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người;
hình thành và phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như:
Tính tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người. Giáo dục âm nhạc
còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát

triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức qua học tập, vui chơi. Quá trình tiếp
xúc và hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc, trò
chơi, văn nghệ sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển
toàn diện, hài hòa, là sự phát triển về thẩm mĩ, đạo đức trí tuệ và thể chất
Chính vì vậy, ca múa là một trong những hoạt động âm nhạc ở trường
mầm non cũng như trong chương trình giáo dục của trẻ. Từ đó ta có thể thấy
được hoạt động ca múa là một trong những lĩnh vực góp phần quan trọng đến
sự phát triển của trẻ. Bộ môn này không chỉ giúp các em lĩnh hội được những
kiến thức ban đầu về văn hóa âm nhạc , mà còn là yếu tố quan trọng giúp các
em có một tinh thần thoải mái góp phần phát triển nhân cách bồi dưỡng tinh
thần, đạo đức, trí tuệ giúp trẻ phát triển hài hòa và hoàn thiện hơn. Tham ra
vào các tiết mục trong chương trình ca múa còn giúp trẻ phát triển thể chất, cơ
thể cân đối hài hòa, dáng đi nhẹ nhàng thanh thoát hệ cơ và xương rắn chắc,
tăng độ dẻo dai và sức chịu đựng. Ngoài ra ca múa còn đòi hỏi trẻ phải đồng

1


thời hoạt động các quá trình tâm lý: Tri giác, trí nhớ, tư duy, tưởng tượng và
sáng tạo, từ đó góp phần phát triển trí tuệ cho trẻ.
Hiện nay ở một số trường mầm non chưa ý thức được tầm quan trọng
của hoạt động ca múa nhạc cho trẻ, cũng như chưa có giáo viên chuyên sâu về
dàn dựng các tiết mục ca múa. Thời lượng dành cho múa của chương trình
đạo tạo còn ít so với thời gian đào tạo. Vì vậy các tiết mục còn rời rạc, lủng
củng, thiếu tinh tế và chưa có sự liên kết giữa âm nhạc và trẻ. Do đó các
chương trình ca múa nhạc còn nhạt nhòa không mang tính nghệ thuật và giá
trị cao. Việc phát triển chương trình ca múa nhạc trong trường mầm non
không chỉ phát triển về thẩm mĩ, đạo đức, thể chất, trí tuệ mà còn giúp trẻ
mạnh dạn tự tin. Mang lại cho trẻ những niềm vui, gợi lên trong trẻ những
cảm xúc, tình cảm với quê hương đất nước, với con người và cuộc sống. Tạo

tiền đề cho trẻ bước vào cấp tiểu học. Vì vậy, trong hoàn cảnh và điều kiện có
thể giáo viên tích lũy thêm nhiều ngôn ngữ múa bằng những con đường khác
nhau. Giáo viên cần quan sát cuộc sống, nhất là sinh hoat, học tập của học
sinh trên cơ sở đó có nhiều hành động, động tác, cử chỉ hành vi ….trong đời
sống hàng ngày để phục vụ cho việc biên soạn múa. Công việc biện soạn múa
vừa dễ lại vừ khó. Dễ vì chỉ cần một số động tác đơn giản để lắp ghép lại
cũng có thể có một đoạn múa, bài múa. Song sẽ nghèo nàn và nhạt nhẽo, khó
vì vấn đề không chỉ đơn thuần là kĩ thuật lắp ghép mà giáo viên phải xử lý
thời gian, không gian sao cho phù hợp nhất.
Từ những cơ sở lý luận trên tôi quyết định chọn đề tài “Một số biện
pháp dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho trẻ trong trường mầm non
Hùng Vương” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ.
2. Lịch sử nghiên cứu
Nghệ thuật múa là sản phẩm của con người trong quá trình lao động,
con người sáng tạo ra nghệ thuật nói chung và nghệ thuật múa nói riêng để
phục vụ đời sống con người. Lịch sử phát triển nghệ thuật múa gắn liền với
lịch sử phát triển xã hội loài người và nó chiếm một vị trí quan trọng trong
văn hóa dân tộc và trong đời sống văn hóa xã hội.

2


Ngày nay, trong quá trình thu thập tài liệu, có một số tài liệu liên quan
đến vấn đề về các bài hát múa dành cho trẻ mầm non như trong cuốn “ Âm
nhạc với trẻ mầm non” tác giả Hoàng Văn Yến đã trình bày: Trước năm 1979,
trong các lớp mẫu giáo ở nước ta. Đến năm 1979, Vụ giáo dục mầm non của
Bộ giáo dục đã sưu tầm, tuyển chọn nhiều bài hát mẫu giáo để dạy các cháu
vừa hát, vừa minh họa động tác theo nhịp điệu của bài hát. Từ đó phong trào
ca hát đi vào nề nếp và phát triển, trong thời kỳ này đã có cuốn : “ Kịch bản lễ
hội ở trường Mầm non ” cũng của tác giả Hoàng Văn Yến và cuốn “ Dạy trẻ

ở trường mẫu giáo” thuộc Nhà xuất bản Giáo dục _1984. Mở rộng ra, phong
trào ca múa nhạc thiếu nhi ngày càng có điều kiện được phát triển và không
thể thiếu một số phương pháp cụ thể để việc tổ chức dàn dựng chương trình
ca múa nhạc ngày càng đạt chất lượng phù hợp với giai đoạn hiện nay như bài
báo đề cập đến công tác dàn dựng chương trình ca múa nhạc “ Phương pháp
biên tập và dàn dựng chương trình văn nghệ” của nhạc sĩ Nguyễn Văn Hạnh.
Hay cuốn sách “ Phương pháp tổ chức hoạt động hát múa thiếu nhi” của
Thành đoàn Hà Nội Lê Duẩn ra đời vào năm 2005.
Những tài liệu này đã cho thấy vai trò to lớn của chương trình ca múa
nhạc trong đời sống xã hội và trong công tác giáo dục phát triển toàn diện của
trẻ. Nó là sự kết hợp hoàn hảo giữa các động tác của cơ thể và sự cảm thụ âm
nhạc, tư duy thẩm mỹ đỉnh cao. Trong lĩnh vực giáo dục mầm non, nó là bộ
môn năng khiếu giúp trẻ thư giãn, rèn luyện thể chất và hoàn thiện về mọi
mặt. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu được tầm quan trọng của múa trong
chương trình dảng dạy ở các trường mầm non. Vì vậy cần có một phương
pháp dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho trẻ một cách sâu sắc, cụ thể và
phù hợp hơn.
Do vậy luận văn này tôi xin được thừa kế những nghiên cứu của những
người đi trước , để đề xuất ra một số phương pháp cụ thể để dàn dựng chương
trình ca múa nhạc cho trẻ mầm non cũng như đảm bảo tính thực tiễn của đề
tài “Một số biện pháp dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho trường mầm
non Hoa Hồng”
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3


3.1. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của một số biện pháp dàn
dựng chương trình ca múa nhạc cho trẻ mầm non.

- Nghiên cứu một số yêu cầu, quá trình tổ chức các chương trình ca
múa nhạc dạy cho trẻ.
- Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng ca múa nhạc
trong trường mầm non Hoa Hồng
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận cho một số biện pháp dàn dựng chương trình
ca múa nhạc cho trường mầm non Hoa Hồng.
- Xây dựng cơ sở thực tiễn cho một số biện pháp dàn dựng chương
trình ca múa nhạc cho trường mầm non Hoa Hồng
- Đưa ra những đề xuất mới để cải thiện chương trình ca múa nhạc cho
trường mầm non Hoa Hồng
- Tiến hành thực nghiệm khoa học để đánh giá hiệu quả của một số
biện pháp dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho trường mầm non Hoa
Hồng
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu : Nghiên cứu một số phương pháp dàn
dựng chương trình ca múa nhạc cho trường mầm non Hoa Hồng
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn về nội dung : Nghiên cứu một số biện pháp dàn dựng
chương trình ca múa nhạc cho trường mầm non Hoa Hồng
- Giới hạn về địa bàn: Địa bàn kiểm tra khảo sát chất lượng dàn dựng
chương trình ca múa nhạc tại trường mầm non Hoa Hồng.
- Thực nghiệm tiến hành tổ chức hoạt động ca múa nhạc ở trường mầm
non
5. Phương pháp nghiên cứu

4


- Phương pháp phân tích, tổng hợp

- Phương pháp điều tra
- Phương pháp phỏng vấn
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp thực hành
6. Những đóng góp của đề tài
- Đề tài xây dựng hệ thống lí luận về phương pháp dàn dựng chương
trình ca múa nhạc cho trẻ
- Đề tài xây dựng một số chương trình ca múa nhạc cho trường mầm
non Hoa Hồng
- Đề tài giúp giải quyết một số khó khăn thường gặp của giáo viên mầm
non Hoa Hồng trong công tác dàn dựng chương trình ca múa nhạc cho trẻ
7. Bố cục khoá luận
Ngoài phần mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, khóa luận
gồm 2 chương .
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực trạng
Chương 2: Các biện pháp nâng cao khả năng ca múa nhạc

5


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG
1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Khái niệm Múa
* Định nghĩa múa được hiểu như sau:
Theo tác giả Lê Thị Anh Hợp trong cuốn “Dạy múa ở trường mẫu
giáo”. Nghệ thuật múa là một loại hình nghệ thuật biểu diễn mang tính tổng
hợp khách quan đặc thù, phương tiện thể hiện bằng cơ thể con người, ngôn
ngữ biểu diễn là động tác dáng dấp, cử chỉ điệu bộ, hành động, tư thế, đường
nét chuyển động trong âm nhạc, diễn ra trong không gian sân khấu và thời

gian âm nhạc. Nghệ thuật múa là dạng văn hóa phi vật thể còn gọi là nghệ
thuật của không gian và thời gian.
Theo trang Wikipedia cho rằng Múa (gọi là khiêu vũ khi nhảy đôi) là
một bộ môn nghệ thuật biểu diễn sử dụng ngôn ngữ hình thể để phản ánh tình
cảm, hiện tượng của cuộc sống. Nguồn gốc của nghệ thuật múa chính là
những hành động của con người trong đời sống, trong quá trình lao động cộng
với sự quan sát thiên nhiên. Từ đó, các động tác múa có những thay đổi, cải
tiến, đi đến khái quát nghệ thuật. Trong tiếng Việt, tùy tính chất của mà một
loại hình được gọi bằng các tên khác nhau như: nhảy, múa, khiêu vũ..., trong
đó khiêu vũ thường hướng đến dùng hoạt động cơ thể để diễn đạt theo âm
nhạc nhằm chuyển tải những nội dung, tình cảm, suy nghĩ và ý tưởng.
Từ những khái niệm trên, theo cá nhân tôi thấy: Múa là một bộ phận
nghệ thuật độc lập dùng động tác, tư thế của bản thân con người, có tiết tấu,
tạo hình để biểu hiện tư tưởng và tình cảm. Múa phản ánh các hiện tượng của
cuộc sống con người. Ngôn ngữ của múa chính là động tác, điệu bộ, hình
dáng chuyển động trên các đội hình, được hòa quyện trong tiết tấu, giai điệu
âm nhạc. Nghệ thuật múa luôn kết hợp chặt chẽ giữa âm nhạc và tạo hình.
Âm nhạc là một bộ phận cấu thành của nghệ thuật múa. Các động tác,
các tư thế múa phải tuân theo các quy luật của âm nhạc. Tính chất đường nét,
giai điệu âm nhạc như thế nòa thì tính chất, đường nét của múa cũng như vậy.

6


Múa là sự cụ thể hóa hình ảnh, hòa hình tượng âm nhạc không bao giờ tách
khỏi âm nhạc vì âm nhạc là linh hồn của múa.
Đối với trẻ mẫu giáo do đặc điểm tâm sinh lý mà các bài múa được các
tác giả sáng tác thường đơn giản về động tác và đội hình, động tác thường lặp
đi lặp lại, đối với mẫu giáo lớn chỉ có 3-4 động tác. Những bài múa minh họa
theo lời ca, những bài múa thường chia làm 3 loại chính: .

Múa sinh hoạt
Múa sinh hoạt cũng gồm các động tác tương đối đơn giản phù
hợp với sự tham gia đông đảo trẻ. Những bài múa sinh hoạt mang tính chất
dân gian nhiều. Nó mô phỏng cuộc sống hàng ngày của con người. Phần lớn
các điệu múa sinh hoạt thường di chuyển theo đội hình vòng tròn, hàng thẳng,
vòng cung cùng nhảy múa. Các động tác múa sinh hoạt nhí nhảnh, vui vẻ,
càng tăng thêm tinh thần cộng đồng, tinh thần đoàn kết. Múa sinh hoạt thường
đặc trưng của mỗi dân tộc, mỗi miền. ở lứa tuổi mẫu giáo múa sinh hoạt rõ
nét là tác phẩm “cùng múa vui”, “múa với bạn Tây Nguyên”, “trống cơm”.....
Múa sinh hoạt được chia ra nhiều dạng như sau:
- Múa nguyên thủy
- Múa lễ hội
- Múa giao tế, gặp gỡ vui chơi
- Múa trong sinh hoạt lễ nghi
- Múa nhà trẻ, mẫu giáo
Múa biểu diễn
Múa biểu diễn là một loại múa đòi hỏi phải có nghệ thuật cao hơn so
với múa minh họa và múa sinh hoạt. Múa biểu diễn đòi hỏi trẻ phải thực sự
thuần thục một số động tác múa cơ bản, góc độ múa, đội hình múa, biết thể
hiện cảm xúc theo nội dung tác phẩm múa....Múa biểu diễn là loại múa gây
hứng thú nhất đối với trẻ mầm non và nó cũng mang tính giáo dục toàn diện
cho trẻ về tri giác, thính giác, thị giác và vận động. Đặc biệt phát triển thẩm
mỹ cho trẻ. Múa biểu diễn thường được các nhà đạo diễn giàn dựng hoặc

7


những người có khả năng về múa và thường được thể hiện trong các ngày lễ
hội, biểu diễn trên sân khấu. Hiện nay mẫu giáo lớn đã thể hiện loại múa này
tốt hơn và thực trạng hiện nay loại múa này ngày càng được nâng cao ở các

trường mầm non.
Múa minh họa
Múa minh họa có đặc điểm gần giống với mô phỏng nhân cách hóa
bằng nhiều dạng khác nhau. Dựa vào các động tác múa mà người xem có thể
hiểu rõ nội dung tác phẩm.Thường sử dụng ở chương trình của trẻ mẫu giáo
bé và mẫu giáo nhỡ ít có ở trẻ mẫu giáo lớn. Loại múa này có các động tác
đơn giản, phù hợp với nội dung lời hát, tiết tấu của bài hát thể hiện qua động
tác minh họa làm cho người thưởng thức hiểu cụ thể hơn về nội dung bài hát,
loại múa này mang tính chất nghệ thuật đơn điệu hơn, đội hình đơn giản, phù
hợp với mẫu giáo bé.
Ví dụ: Dạy trẻ múa bài “ Hai bàn tay của em” .
Câu 1: “Hai bàn tay của em đây em múa cho mẹ xem” Trẻ dơ hai tay
ra trước mặt rồi úp ngửa hai lần.
Câu 2: “ Hai bàn tay của em như hai con bướm xinh xinh” hai tay thay
nhau vẫy hai bên làm động tác bướm bay.
Câu 3: “ Khi em dơ tay lên là bướm xinh bay múa” đưa tay lên trên đầu
lòng bàn tay ngửa
Câu 4: “ Khi em đưa tay xuống là con bướm đậu trên cành hồng” hai
tay vắt chéo đưa xuống trước ngực rồi vòng xuống vuốt lên khum trên đầu.
1.1.2. Khái niệm ca múa nhạc
Nhà xuất bản giáo dục, 2008 thì ca hát dành cho trẻ mầm non được
hiểu như sau: “Ca hát là một môn nghệ thuật được phối hợp giữa âm nhạc và
ngôn ngữ. Khái niệm ca hát là mối quan hệ của ca hát với đời sống”.
Theo tác giả Phạm Thị Hoà (2012), giáo dục âm nhạc, nxb đại học sư
phạm; Tr24 “Ca hát là lạo hình nghệ thuật có giá trị biểu hiện tình
cảm…được đánh giá cao và không thể thiếu trong cuộc sống”

8

Nghệ thuật múa là một loại hình nghệ thuật biểu diễn mang tính tổng
hợp khách quan đặc thù, phương tiện thể hiện bằng cơ thể con người, ngôn
ngữ biểu diễn là động tác dáng dấp, cử chỉ điệu bộ, hành động, tư thế, đường
nét chuyển động trong âm nhạc, diễn ra trong không gian sân khấu và thời
gian âm nhạc. Nghệ thuật múa là dạng văn hóa phi vật thể còn gọi là nghệ
thuật của không gian và thời gian.(Tác giả Lê Thị Anh Hợp trong cuốn “Dạy
múa ở trường mẫu giáo”)
- Mối quan hệ của múa trong đời sống con người.
Múa là loại hình nghệ thuật mang tính tổng hợp, múa được xây dựng
bằng sự sáng tạo thông qua thực tiễn con người. con người luôn thay đổi trạng
thái tâm lý, điều đó phụ thuộc vào sự tác động thế giới bên ngoài. Múa được
ví như là “hình tượng đẹp nội tâm” cái mà múa luôn đạt đến đó là thể hiện
được tiếng nói của con tim của lí trí của con người.
Múa đem lại cho con người sự đồng cảm ước vọng về tình cảm mà con
người khó có thể trình bày bằng ngôn ngữ hay viết. Nó đưa con người vướn
tới sự hoàn thiện về thể lực, đạo đức, thẩm mỹ tạo nên sự hài hòa cân đối giữa
các mặt đức – trí – thể - mĩ.
Như vậy có thể thấy:
- Ca hát là môn nghệ thuật phối hợp âm nhạc và ngôn ngữ, có giá trị
biểu diễn tình cảm.
- Múa là môn nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ hình thể để diễn đạt theo
âm nhạc, nhằm chuyền tải những nội dung, tình cảm, suy nghĩ và ý tưởng.
Vậy theo quan điểm cá nhân: Ca múa nhạc là môn nghệ thuật sử dụng
âm nhạc phối hợp với ngôn ngữ hình thể. Tức là trong một tác phẩm nghệ
thuật vừa có âm nhạc mà vừa có động tác múa. Nhằm phản ánh hiện thực
trong cuộc sống, chuyền tải những nội dung, tình cảm, suy nghĩ và ý tưởng
của con người
1.1.3. Khái niệm dàn dựng chương trình ca múa nhạc

9

Có nhiều cách hiểu về dàn dựng. Theo tác giả Nguyễn Như Ý[30;
Tr.508]: Dàn dựng là tập luyện và chuẩn bị mọi mặt cho việc trình bày tác
phẩm nghệ thuật sân khấu trước khi đưa ra công diễn.
Dàn dựng là công việc của người thực hiện, biến phương hướng thành
hiệu quả của chương trình. [49]
Ý kiến của tác giả Tạ Thị Lan Phương [34, tr11]: Dàn dựng là công
việc chi tiết, cụ thể của người đứng đầu, chịu trách nhiệm cho một chương
trình nghệ thuật
Dựa theo các ý kiế n, có thể hiểu: Dàn dựng là công viê ̣c biế n ý tưởng
thành sản phẩ m nghê ̣ thuâ ̣t có chấ t lươ ̣ng và hiê ̣u ứng tố t trên sân khấ u. Quá
triǹ h thực hiê ̣n công viêc̣ này có sự tham gia xuyên suố t của người chịu trách
nhiê ̣m dàn dựng và cũng là người quyế t định màu sắ c riêng cho sản phẩ m.
Như vâ ̣y, người dàn dựng cầ n có khả năng tư duy, sáng ta ̣o tố t và có cái nhiǹ
bao quát trong lĩnh vực nghê ̣ thuâ ̣t; Bên ca ̣nh đó, có nhiê ̣m vu ̣ xây dựng, thiế t
kế , lựa cho ̣n các thành phầ n tham gia và tiế n hành tâ ̣p luyê ̣n hiê ̣u quả để sản
phẩ m đa ̣t chấ t lươ ̣ng nghê ̣ thuâ ̣t cao. Nhằ m mang đế n cho người tham gia
những trải nghiê ̣m thú vị về lĩnh vực nghê ̣ thuâ ̣t, cũng như mang đế n cho
khán giả giá trị ý nghĩa về tinh thầ n.
Theo tài liệu “ Phương pháp tổ chức hoạt động hát múa thiếu nhi” của
Thành đoàn Hà Nội Trường Lê Duẩn 2005: Chương trình ca múa nhạc là một
tập hợp các tiết mục theo một bố cục logic, chặt chẽ có tính nghệ thuật, hấp
dẫn. Chương trình ca múa nhạc chính là sự liên kết hợp lý với các tiết mục
với nhau trong một tổng thể của chương trình . Mỗi chương trình đều có một
mục đích nhất định, một định hướng được xác định nhằm đem lại cho người
thưởng thức sự tiếp nhận nội dung tư tưởng cũng như làm nổi bật lên chủ đề ,
hình tượng của chương trình đó
Từ những khái niệm trên, theo cách hiểu cá nhân: Dàn đựng chương
trình ca múa nhạc là công việc của người đứng đầu, để tập hợp các tiết mục

nghệ thuật, chẩn bị cho việc trình bày tác phẩm trước khi biểu diễn trên sân
khấu. Bao gồm các khâu: Lên ý tưởng, xây dựng kịch bản, biên đạo động tác
múa, luyện tập và biểu diễn. Giúp cho các diễn viên làm quen với môi trường
10


biểu diễn, vị trí tập kết, ra vào sân khấu, khớp nối các tiết mục, rà soát thời
gian và chất lượng nghệ thuật...
1.2. Vai trò của tổ chức hoạt động ca múa nhạc
Múa là một trong những bộ môn năng khiếu quan trọng đối với lứa tuổi
mầm non. Bộ môn này không những nâng cao thể chất mà còn giúp trẻ phát
triển toàn diện về thẩm mỹ, trí tuệ, đạo đức và các kỹ năng cần thiết cho cuộc
sống sau này. Múa là loại hình nghệ thuật biểu diễn có lịch sử lâu đời. Nó là
sự kết hợp hoàn hảo giữa các động tác của cơ thể và sự cảm thụ âm nhạc, tư
duy thẩm mỹ đỉnh cao. Trong lĩnh vực giáo dục mầm non, nó là bộ môn năng
khiếu giúp trẻ thư giãn, rèn luyện thể chất và hoàn thiện về mọi mặt. Tuy
nhiên, không phải ai cũng hiểu được tầm quan trọng của múa trong chương
trình giảng dạy ở trường mầm non.
1.2.1. Hoạt động ca múa nhạc góp phần phát triển thẩm mỹ cho trẻ
Múa là một bộ môn nghệ thuật biểu diễn sử dụng ngôn ngữ hình thể để
phản ánh tình cảm, hiện tượng của cuộc sống. Nguồn gốc của nghệ thuật múa
chính là những hành động của con người trong đời sống, trong quá trình lao
động cộng với sự quan sát thiên nhiên. Từ đó, các động tác múa có những
thay đổi, cải tiến, đi đến khái quát nghệ thuật. Múa là phương tiện phát triển
thẩm mĩ. Bởi vì, nghệ thuật múa là “Bức điêu khắc sống” để làm nên bức điêu
khắc múa chính là con người thể hiện bằng dáng dấp, cơ bắp, tâm hồn, nhựa
sống của bức tượng đó. Nó đã gây ấn tượng sâu sắc tới người thưởng thức và
ngay cả người thể hiện nó. Nó mang lại trong mình màu sắc về đạo đức, thẩm
mỹ và vui chơi giải trí, nó còn có vai trò quan trọng trong việc hoàn thành các
chức năng hoạt động. Múa là bộ môn nghệ thuật điển hình cho cái đẹp. Sự kết

hợp giữa động tác của cơ thể, với giai điệu sống động và các trang phục nhiều
màu sắc… tất cả gợi cho trẻ những tình cảm, cảm xúc thẩm mỹ, giúp trẻ có
nền tảng nhất định về nghệ thuật.Với tư cách là hoạt động nghệ thuật,múa tạo
nên những điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của cảm giác, tri giác
thẩm mỹ. Từ đó gợi cho trẻ khả năng cảm thụ, lĩnh hội, hiểu cái đẹp và muốn
vươn tới cái đẹp. Bên cạnh đó, những bản nhạc hay, những ca từ đẹp có tác
động tích cực trong việc đưa những giá trị thẩm mỹ, nhân sinh vào tiềm thức

11


của con người. Chính tiếp nhận thế giới xung quanh bằng trực quan cảm tính
nên khi tiếp thu với nghệ thuật múa trẻ cảm thụ và lĩnh hội được cái đẹp và
cái chưa đẹp, lĩnh hội màu sắc kích thước, góc độ, trang phục… Qua đó phát
triển cho trẻ về đạo đức thẩm mĩ, trẻ biết cái đẹp và thích tạo ra cái đẹp. Mặc
dù vậy, cha mẹ cũng cần hiểu rằng, múa chỉ có thể phát huy được vai trò thực
sự hữu ích khi được giảng dạy bởi giáo viên có trình độ, có trách nhiệm với
nghề, với trẻ. Bên cạnh đó, điều quan trọng là phải khiến trẻ cảm thấy vui vẻ,
hứng thú với môn học này, để mỗi ngày đi học là một ngày vui.
1.2.2. Là phương tiện phát triển kỹ năng tình cảm xã hội cho trẻ
Tuổi thơ là bình minh cuộc đời, là giai đoạn phát triển mạnh nhất của
các chức năng tâm lí. Nghệ thuật múa hình thành “xã hội trẻ em” khi trẻ hát
múa với nhau, đồng thời việc phối hợp với nhau để thực hiện các động tác,
tình cảm bạn bè trở lên thân thiết hơn. Trẻ yêu thương giúp đỡ nhau, cùng
nhau vui vầy ca hát. Tính đồng cảm, tính kỷ luật, tính tập thể được bền chặt
hơn. Với những bài hát mà kết hợp với những động tác múa còn mang đến
cho trẻ những cảm xúc, lòng tự hào về quê hương đất nước. Có những bài hát,
điệu múa giúp trẻ phân biệt được những điều tốt, xấu trong xã hội. Qua đó
hình thành cho trẻ phẩm chất đạo đức tốt. Khi học múa trẻ cần phối hợp với
các bạn một cách nhịp nhàng để hoàn thành màn biểu diễn một cách tốt nhất.

Có nghĩa là, trẻ phải học cách kết hợp với bạn, quan sát, nhường nhịn nhau
trong mỗi động tác, không chen lẫn, xô đẩy.
Quá trình này sẽ có những tác động tích cực đối với tư tưởng của trẻ,
giúp trẻ biết cảm thông, chia sẻ với mọi người hơn, hình thành tình cảm đạo
đức, đối nhân xử thế hợp lý. Nói theo cách của các chuyên gia nghiên cứu thì
học múa là điều kiện thiết để hình thành nhân cách, phẩm chất đạo đức của
trẻ.
Âm nhạc đưa những đứa trẻ thoát hoàn toàn khỏi vỏ bọc của bố mẹ, của
chính mình. Với những đứa trẻ được tham gia một nhóm nhạc thường có khả
năng tự kết nối với mọi người xung quanh, có kỹ năng làm việc nhóm và kỹ
năng lãnh đạo nhanh hơn những đứa trẻ bình thường khác. Các bậc phụ huynh
nếu muốn con mình tự tin hơn trước đám đông, dám đưa ra ý kiến và lập

12


trường của riêng mình thì hãy lựa chọn cho con học nhạc ngay từ khi còn nhỏ.
Bởi rất nhiều giáo viên giáo dục âm nhạc đều kết luận rằng: Những trẻ khi
tham gia học nhạc đều ngày càng tự tin hơn và có những sáng kiến vô cùng ấn
tượng và hữu ích. Thực tế cho thấy, trẻ em rất nhạy cảm với âm nhạc. Chúng
thích nghe nhạc và hứng thú tham ra vào các hoạt động âm nhạc. Giáo dục âm
nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, tổ quốc, tình yêu thương con
người, hình thành và phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể
như : Tính tổ chức và kỷ luật, tự chủ mạnh dạn trước mọi người. Âm nhạc đem
đến niềm vui, giúp con người trải nghiệm những sắc thái tình cảm khác nhau
muôn màu trong cuộc sống. Đối với trẻ em, âm nhạc giúp chúng thể hiện cá
tính của chính mình, không còn lo sợ gò bó trong khuôn khổ xã hội.
1.2.3. Là phương tiện góp phần phát triển thể chất ở trẻ
Việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc giúp trẻ tập
phối hợp các động tác đi lại vững vàng mà nhờ đó, tất cả những động tác của

tay chân, thân mình nhờ có sự phụ họa âm nhạc trở nên chính xác , nhịp
nhàng hơn. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế
đẹp, duyên dáng. Có thể thấy những nghệ sĩ học múa từ nhỏ có cơ thể hết sức
dẻo dai, dáng dấp hình thể đẹp. Khi học múa, trẻ được vận động toàn thân
theo nhịp điệu của từng bản nhạc. Điều này giúp cơ thể phát triển một cách
toàn diện, đồng thời kích thích hoạt động của hệ hô hấp và hệ tuần hoàn, giúp
cải thiện sức khỏe thể chất cho trẻ.
Ngoài ra, vận động theo nhạc không chỉ giúp trẻ phát triển cơ bắp và
các tố chất như độ bền, độ linh hoạt, dẻo dai, tính chính xác, sự nhanh nhạy,
sự cân bằng, sự khéo léo…. Theo các nhà tâm lý học, vấn đề mấu chốt của
việc vận động theo nhạc nằm ở mối tương quan giữa hoạt động thể chất và
hoạt động trí não. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự luân phiên giữa vận động
thể lực và vân động trí não có tác động tích cực đến sức khỏe của con người,
nhờ đó cường độ và chất lượng của hoạt động trí não được nâng cao.
Nghệ thuật múa là một quá trình rèn luyện của chính cơ thể con
người.Qua các cử chỉ, dáng dấp, đường nét tạo nên dáng vẻ hài hòa, sinh động
và mềm mại. Tính đa dạng của động tác múa đã tạo ra những phản ứng gắn

13


với sự thay đổi nhịp tim, tăng tuần hoàn máu, giãn nở các cơ cũng như sự
phát triển của hệ xương. Sự phối hợp nhịp nhàng, vững chắc càng giúp trẻ
biết khống chế, thay đổi tốc độ, cường độ múa sao cho phù hợp. Qua múa các
động tác của tay, chân, cơ bắp, hô hấp…hoạt động, tạo cho trẻ nhanh nhẹn,
hoạt bát, có tư thế duyên dáng, giúp trẻ phát triển cân đối hài hòa, có đủ sức
khỏe là yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của tí tuệ tốt.
1.2.4. Là phương tiện thúc đẩy sự phát triển trí tuệ ở trẻ
Khi được tham ra vào các hoạt động tổ chức âm nhạc sẽ giúp trẻ phát
triển về mặt ngôn ngữ, nhận thức, tư duy, khả năng hòa nhập với cộng đồng,

giúp trẻ tự tin và sống chan hòa hơn. Những nét văn hóa truyền thống, những
hiện tượng của cuộc sống được phản ánh trong các tác phẩm âm nhạc đồng
thời cũng là khi kiến thức khổng lồ làm phong phú thêm vốn hiểu biết của trẻ.
Khi thể hiện múa ở lứa tuổi trẻ nhỏ luôn phải đi kèm với bản nhạc và
lời ca. Muốn thực hiện được múa trẻ phải chú ý lắng nghe nhạc, lời ca, thì
mới thực hiện được. Từ đó tư duy của trẻ phải làm việc tích cực, phải tập
chung chú ý để thực hiện động tác múa. Cũng có thể qua lời ca trẻ nghĩ ra
động tác minh họa phù hợp với những gì trẻ đã được tiếp nhận qua môi
trường xung quanh. Khi hoạt động với nghệ thuật múa trẻ phải kết hợp tai
nghe nhạc, mắt nhìn, tay chân hoạt động…chính vì vậy mà trẻ nhận thức và
phản ánh thế giới xung quanh một cách thoải mái và thuận lợi. Hoạt động với
nghệ thuật múa cũng là điều kiện tốt nhất để phản ánh những hoạt động đối
với trẻ thơ. Từ đó có thể nhìn lại bản thân mình, đối chiếu với các bạn xung
quanh và tự điều chỉnh hành vi của mình
Một trong những thành công mà giáo dục âm nhạc mang lại đó chính là
thúc đẩy tính sáng tạo tối đa của trẻ. Mà trong đó hoạt động múa là ví dụ điểm
hình nhất làm cho trẻ tăng khả năng sáng tạo không ngừng. Từ đó giúp trẻ có
thói quen học tập không ngừng nghỉ. Giáo dục âm nhạc mang đến kho tàng
âm nhạc vô tận, đòi hỏi hỏi cần tìm tỏi, nghiên cứu, học hỏi.
Với những lợi ích mà giáo dục âm nhạc mang lại, tại sao chúng ta lại
không cho trẻ tiếp xúc với âm nhạc càng sớm càng tốt? Quá trình giáo dục âm
nhạc cho trẻ được thực hiện bằng cách cho trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc
14


thường xuyên như: học hát, nghe nhạc – hát, nhảy múa theo nhạc, chơi trò chơi
âm nhạc… sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn
diện. Tạo nên sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực. Chính vì
vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng.
1.3. Đặc điểm khả năng hoạt động nghệ thuật

1.3.1 Đặc điểm nghe nhạc của trẻ
Khả năng nghe nhạc của trẻ phát triển rất sớm, từ chỗ biết lắng nghe
âm thanh nói chung, dần dần trẻ có biểu hiện phản ứng với tính chất âm
thanh, trong đó có âm nhạc. Khi mới vài tháng tuổi trẻ đã biết lắng nghe âm
thanh hoặc im lặng khi nghe tiếng mẹ ru. Hai đến ba tuổi trẻ nghe và hát theo
người lớn những câu hát đơn giản. Mẫu giáo bé đã thích nghe hát và thể hiện
rõ sự hứng thú bằng nét mặt ngạc nhiên, reo cười hay cử động theo. Trẻ mẫu
giáo nhỡ có sự tập chung chú ý hơn, ít bộc lộ cảm xúc bên ngoài nhưng có
biểu hiện nghi nhớ bài hát, hay đàm thoại về nội dung lời ca bài hát. Trẻ mẫu
giáo lớn nếu được nghe có quá trình có thể hình thành thói quen tập trung
lắng nghe, theo dõi sự phát triển của bài hát, hiểu được tính chất chung và một
số đặc điểm bài hát được nghe, so sánh một số đặc điểm của bài hát với
những hiện tượng gần gũi trong cuộc sống. Đặc biệt là trẻ có thể lựa chọn bài
mà mình thích, rồi sẽ giải thích tại sao mình thích bài đó. Trẻ 3 - 4 tuổi đã
nhận biết được bài hát và bản nhạc nhỏ, nghe bản nhạc đến hết, kể lại được
nội dung bài hát và cảm nhận được tính chất thể hiện của âm nhạc, tiếp nhận
sự đối lập về cường độ, nhịp độ. Phân biệt được một số loại nhạc cụ thường
có mong muốn nghe nhạc. Trẻ 4 - 5 tuổi: nghe nhạc một cách thích thú và lôi
cuốn, biểu hiện tình cảm hưởng ứng. Trẻ được cảm nhận tính đặc trưng của
âm nhạc và nhận biết tác phẩm theo giai điệu. Trẻ cũng phân biệt được âm
thanh, cao độ, cường độ, nhịp độ … Trẻ 5 - 6 tuổi các em hiểu được nội dung
bài hát của tác phẩm âm nhạc, phân biệt tính thể loại (hành khúc, ngợi ca, trữ
tình, nhảy múa ...) cảm nhận được sắc thái âm nhạc, nhận biết được tác phẩm,
phân biệt cao độ, trường độ, cường độ, nhịp độ, âm sắc nhạc cụ, nhận xét
được giọng hát đúng hoặc sai của mình.
1.3.2 Đặc điểm giọng hát

15

Trẻ biết nói trước khi biết hát. 2 tuổi trẻ nói sõi, nhưng cũng có trẻ chưa
linh hoạt do vòm họng còn cứng, âm thanh phát ra yếu do dây thanh đới còn
mảnh và ngắn, hơi thở ngắn, nông. Tai và họng chưa phối hợp chủ động,
khoang ngực chưa phát triển, tỉ lệ đầu to hơn so với thân mình nên giọng trẻ
vang, tiếng trong. Trong quá trình giáo dục hát, cần phải phối hợp giữa tai
nghe âm thanh và giọng bắt chước. bắt chước có chuẩn hay không là do tai
nghe kiểm tra, cho nên phần này cần sự hỗ trợ của giáo viên giảng dạy nhắm
giúp trẻ thể hiện chính xác cao độ cũng như biểu hiện cảm xúc của bài hát.
Đặc điểm về âm vực của trẻ:
Trẻ 2 – 3 tuổi: Mi – La
Trẻ 3 - 4 tuổi: Rê - La
Trẻ 4 - 5 tuổi: Rê – Si
Trẻ 5 - 6 tuổi: Đô – Đô
Giọng hát của trẻ có đặc điểm vừa cao vừa yếu. Ở trẻ phần cộng hưởng
dưới chưa phát triển, phần cộng hưởng đầu lại phát triển. Trẻ chưa thể điều
khiển hệ cơ thanh quản và hô hấp của mình, nên phát âm một số từ chưa rõ
ràng. Trẻ 3 – 4 tuổi cần hình thành tư thế hát đúng, hát bằng giọng tự nhiên,
hát rõ các từ, biết hát đồng đều. Trẻ 4 - 5 tuổi có tư thế hát đúng, hát mạnh
dạn tự nhiên, hát rõ lời, đúng âm diệu, biết cách lấy hơi khi hát. Đối với trẻ 5 6 tuổi các em biết giữ tư thế hát đẹp duyên dáng, biết cách lấy hơi hát đúng và
rõ lời, hát hòa hợp diễn cảm đúng giai điệu, đúng nhịp điệu các bài hát có
phong cách, tính chất khác nhau.
1.3.3.Đặc điểm phát triển vận động theo nhạc của trẻ
Trẻ một tuổi trẻ bắt đầu biết đứng, đi, dậm chân, vỗ tay, nắm, lắc
chuông, khua bàn tay, nhưng còn chưa biết vận động với âm nhạc. Phải qua
quá trình lặp lại cụ thể một động tác theo sựu theo dõi, nhắc nhở, giúp đỡ của
giáo viên mới dần hình thành ở trẻ phản ứng. Trẻ hai tuổi biết cách vận động
linh hoạt và dễ dàng. Trẻ đi vững vàng, biết leo trèo, hoặc nhảy. trẻ thực hiện
nhiều vận động bằng tay, trẻ có thể học đi theo điệu nhạc. Cùng với tính hay
bắt chước trẻ thích lặp lại một động tác, một nhịp điệu nhất định. Trẻ biết làm
một vài động tác nhưng đánh nhịp bằng chân, chạy tại chỗ, chạy vòng quanh

16


theo lời ca hay trò chơi theo bài hát. Trẻ ba tuổi các vận động của trẻ đã
phong phú hơn. Trẻ dã bắt đầu biết kết hợp các động tác đơn giản. Trẻ có thể
làm những động tác toàn thân, cơ bắp lớn, biên độ lớn và các động tác đối
xứng. Trẻ chưa thể làm động tác nhỏ, nhiều chi tiết, những vận động căng
thẳng hoặc những động tác đòi hỏi có tính chính xác cao. Trẻ 4 – 5 tuổi các
vận động cơ bản đã hoàn thiện. Đặc biệt là khả năng vận động các cơ lớn ở trẻ
đã phát triển. Trẻ biết phối hợp với bạn, động tacs một chân, giữ thăng bằng.
Trẻ biết quay xung quanh bạn bè, quay xung quanh mình, múa theo đội hình
đơn giản. Các vận động và múa của trẻ phong phú hơn. Trẻ làm được động
tác nhảy chân sáo, đá chân. Trẻ 5 – 6 tuổi biết chuyển động nhịp nhàng theo
tính chất âm nhạc, từ tốc độ nhịp nhàng có thể chuyển sang nhanh hoặc chậm,
có thể nhảy múa chuyển động từng đôi, thể hiện các trò chơi giân dan mà
không phải bắt chước nhau. Trẻ có thể chuyển động ngang, dọc, vòng tròn, và
phối hợp nhịp điệu toàn thân.
1.4. Thực trạng tổ chức chương trình ca múa nhạc trong trường mầm
non Hoa Hồng
Trường Mầm non Hoa Hồng là một trong những trường điểm nằm tại
trung tâm thành phố Phúc Yên – Vĩnh Phúc. Các giáo viên đều có kỹ năng và
chuyên môn tốt. Tuy nhiên vấn đề tổ chức hoạt động ca múa nhạc trong các
ngày lễ hội hay các hoạt động văn nghệ trong trường vẫn chưa có giáo viên
chuyên sâu mà phần lớn là giáo viên đứng lớp đảm nhiệm. Một số giáo viên
có khả năng hoạt động ca múa nhờ khả khiếu của bản thân và sử dụng một số
nhạc cụ như đàn, phách… còn một số giáo viên vẫn còn e ngại dụt dè khi dạy
trẻ múa hay chưa sử dụng được đàn organ, kỹ năng sử dụng đàn của các cô là
một tay. Thay vào đó trường cũng đang từng bước hoàn thiện cơ sở vật chất
rất tốt như máy chiếu, loa, máy tính để các cô sử dụng làm phương tiện dạy
học âm nhạc cho trẻ mầm non.

1.4.1. Vài nét về nhà trường
Trường mầm non Hoa Hồng là một trường thuộc phường Trưng Trắc Thành phố Phúc Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc, là phường trung tâm về kinh tế, chính
trị, văn hóa của Thành phố Phúc Yên; tình hình kinh tế, chính trị xã hội của

17


phường ổn định. Trường thành lập ngày 30 tháng 7 năm 1994, tiền thân của
trường là nhà trẻ Liên Cơ trực thuộc UBND huyện Mê Linh cũ, nay là UBND
Thành phố Phúc Yên. Từ những ngày đầu thành lập, cơ sở vật chất nhà
trường thô sơ, thiếu thốn, đội ngũ giáo viên thì ít ỏi. Trong suốt 25 năm qua,
25 năm xây dựng và trưởng thành. Nhà trường luôn được toàn Đảng, toàn dân
các cấp các ngành chăm lo giúp đỡ, tạo mọi điều kiện về mọi mặt để nhà
trường ngày càng phát triển đi lên. Đến nay, trường mầm non Hoa Hồng hôm
nay khang trang, sạch đẹp với dãy phòng học 3 tầng và khu nhà bếp 2 tầng.
Có đủ các phòng chức năng, các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho
công tác chăm sóc trẻ.
Trong những năm qua, với sự cố gắng vượt bậc của tập thể cán bộ, giáo
viên, nhân viên toàn trường, nhà trường luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
được giao. Nhà trường nhiều năm liên tục đạt trường tiên tiến xuất sắc, được
UBND tỉnh tặng Bằng khen, được tặng cờ thi đua “đơn vị lá cờ đầu” ngành
học Mầm non tỉnh Vĩnh Phúc, được UBND tỉnh tặng cờ thi đua xuất sắc, Thủ
Tướng Chính Phủ Tặng cờ thi đua xuất sắc, là gương điển hình tiên tiến tỉnh
Vĩnh Phúc, được Bộ GD&ĐT tặng Bằng khen, được Thủ tướng Chính phủ
tặng Bằng khen, được Nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng ba,
Huân chương lao dộng hạng nhì, trường đạt chuẩn quốc gia tháng 2/2006.
Cơ cấu tổ chức của nhà trường bao gồm 3 tổ chuyên môn; tổng số cán
bộ, giáo viên, nhân viên: 40, 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên có trình độ
chuẩn và trên chuẩn. Nhà trường có Chi bộ Đảng, tổ chức Công đoàn, Đoàn
thanh niên hoạt động có hiệu quả phối hợp tốt với chính quyền để hoàn thành

xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao.

Chức năng, nhiệm vụ:
Tổ chức thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ 18
tháng tuổi đến 6 tuổi theo chương trình giáo dục mầm non do Bộ trưởng Bộ
giáo dục và Đào tạo ban hành. Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường;
Tổ chức giáo dục hòa nhập cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết
tật. Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng,
18


chăm sóc và giáo dục trẻ em. Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo
quy định của pháp luật. Sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất hiện có phục vụ
quá trình dạy và học, không ngừng xây dựng, trang bị cơ sở vật chất nhằm
đáp ứng nhu cầu ngày càng cao trong công tác dạy và học. Phối hợp với gia
đình trẻ em, các tổ chức và cá nhân để thực hiện hoạt động nuôi dưỡng, chăm
sóc và giáo dục trẻ em. Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và
trẻ em tham gia các hoạt động xã hội trong cộng đồng. Thực hiện kiểm định
chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em theo quy định. Xây dựng
trường mầm non Hoa Hồng là trường trọng điểm chất lượng cao của thành
phố Phúc Yên - tỉnh Vĩnh Phúc. Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác
theo quy định của pháp luật.
1.4.2. Thực trạng tổ chức chương trình ca múa nhạc trong trường mầm
non Hoa Hồng
Cũng như các trường Mầm non lớn trên toàn quốc, trường mầm non
Hoa Hồng đang thực hiện chương trình giáo dục cho trẻ ở nhiều độ tuổi khác
nhau, theo tài liệu hướng dẫn của vụ giáo dục mầm non Bộ giáo dục và Đào
tạo. Mục đích của chương trình giáo dục âm nhạc là: Thông qua hoạt động âm
nhạc nghệ thuật ở trường mầm non nhằm giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ
đồng thời tạo điều kiện cho trẻ phát huy năng khiếu góp phần pháp triển trí

tuệ, thể chất. Vì vậy việc giảng dạy âm nhạc được xem là một bộ môn quan
trọng trong các môn học cho trẻ ở lứa tuổi mầm non chứ không chỉ đơn thuần
là một bộ môn giải trí, giao lưu văn nghệ.
Theo khảo sát, hầu hết các trường mầm non trên địa bàn không có giáo
viên chuyên trách về âm nhạc. Nhưng trường Mầm non Hoa Hồng là một
trong những trường điểm đã có giáo viên chuyên trách về âm nhạc, tuy nhiên
chỉ là giáo viên bán chuyên trách nhưng trường Mầm non Hoa Hồng cũng đã
có bước tiến vượt bậc trong hệ thống giáo dục trong địa bàn, giúp khai thác và
phát huy năng khiếu của trẻ, từ đó trẻ ngày càng phát triển một cách toàn
diện.
Các cô giáo trong trường đều có trình độ từ Cao đẳng, Đại học. Có
phần lớn cô giáo trẻ, năng động, nhiệt tình trong công việc cũng như trong

19