Nghiên cứu phương pháp kiểm tra, sửa chữa hệ thống điều hòa không khí trên xe MAZDA 3 2012
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.6 MB, 61 trang )
LỜI NHẬN XÉT
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
Hưng Yên, ngày 20 tháng 12 năm 2019
Giáo viên hướng dẫn
ThS. Nguyễn Văn Huỳnh
MỤC LỤC
LỜI NHẬN XÉT .............................................................................................................. 1
LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................................. 3
CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 4
1.1. Lý do chọn đề tài. ...................................................................................................... 4
1.3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ............................................................................ 5
1.4. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................... 5
1.5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................ 5
1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài ........................................................................................ 5
1.7. Giới hạn của đề tài ..................................................................................................... 5
CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ĐỀ TÀI.................................................................... 6
2.1. Tổng quan về hệ thống điều hòa không khí ................................................................ 6
2.1.1. Chức năng của hệ thống điều hòa không khí ........................................................... 7
2.1.1.1. Chức năng sưởi ấm .............................................................................................. 7
2.1.1.2. Chức năng làm mát .............................................................................................. 7
2.1.1.3. Chức năng hút ẩm, lọc gió .................................................................................... 7
2.1.1.4. Chức năng loại bỏ các chất cản trở tầm nhìn ........................................................ 8
2.1.2. Phân loại hệ thống điều hòa không khí .................................................................... 8
2.1.2.1. Phân loại theo vị trí lắp đặt ................................................................................... 8
2.1.2.2. Phân loại theo phương pháp điều khiển ................................................................ 9
2.1.2. Yêu cầu của hệ thống điều hòa không khí ............................................................. 10
2.1.3. Cấu tạo chung của hệ thống điều hòa không khí .................................................... 11
2.1.4. Nguyên lý làm việc của hệ thống điều hòa không khí ............................................ 11
2.2. Hệ thống điều hòa không khí trên xe Mazda 3 - 2012............................................... 12
2.2.1. Một số bộ phận của hệ thống điều hòa không khí .................................................. 12
2.2.2. Sơ đồ mạch điện.................................................................................................... 13
CHƯƠNG III: KIỂM TRA, CHẨN ĐOÁN VÀ SỬA CHỮA HỆ THỐNG ĐIỀU HÒA
KHÔNG KHÍ TRÊN XE MAZDA 3 - 2012 ................................................................... 17
3.1. Thông số kỹ thuật của hệ thống ................................................................................ 17
3.2. Một số hư hỏng thường gặp và phương pháp xử lý................................................... 18
3.3. Phương pháp tháo/lắp............................................................................................... 22
3.3.1.Tháo dàn ngưng điều hòa. ...................................................................................... 22
3.3.2.Tháo máy nén A/C. ................................................................................................ 26
3.3.3.Tháo ống cao áp và thấp áp. ................................................................................... 28
1
3.3.4. Tháo cảm biến nhiệt bức xạ mặt trời. .................................................................... 30
3.3.5. Tháo một số cảm biến khác. .................................................................................. 31
3.3.6. Tháo cụm truyền động khí nạp. ............................................................................. 32
3.3.7. Tháo quạt giàn lạnh ............................................................................................... 32
3.3.8. Quy trình tháo cụm giàn lạnh điều hòa. ................................................................. 38
3.3.9. Quy trình tháo chi tiết máy nén. ............................................................................ 43
3.4. Phương pháp chẩn đoán. .......................................................................................... 44
3.4.1. Chẩn đoán qua cổng DLC-3. ................................................................................. 44
3.4.2. Chẩn đoán bằng cách dùng đồng hồ đo áp suất...................................................... 46
3.4.2.1. Hệ thống làm việc bình thường. ......................................................................... 46
3.4.2.2. Lượng môi chất không đủ. ................................................................................. 46
3.4.2.3. Thừa môi chất hoặc việc làm mát giàn nóng kém. .............................................. 47
3.4.2.4. Hơi ẩm trong hệ thống làm lạnh. ........................................................................ 47
3.4.2.5. Sụt áp trong máy nén. ......................................................................................... 48
3.4.2.6. Tắc nghẽn trong chu trình làm lạnh. ................................................................... 48
3.4.2.7. Không khí ở trong hệ thống làm lạnh. ................................................................ 48
3.4.2.8. Độ mở của van giãn nở quá lớn. ......................................................................... 49
3.5. Phương pháp kiểm tra sửa chữa bằng. ...................................................................... 49
3.5.1. Phương pháp kiểm tra sửa chữa bằng quan sát và lắng nghe.................................. 49
3.5.2. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa một số cảm biến.............................................. 51
3.5.2.1. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa máy nén A/C ............................................... 51
3.5.2.2. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa điều chỉnh khe hở buly máy nén A/C. .......... 51
3.5.2.3. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa cảm biến nhiệt độ trong xe. .......................... 52
3.5.2.5. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa cảm biến nhiệt độ môi trường. ..................... 53
3.5.2.6. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa cảm biến nhiệt độ giàn lạnh. ........................ 54
3.5.2.7. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa cảm biến bức xạ mặt trời. ............................ 55
3.5.2.8. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa hệ thống điện lạnh. ...................................... 56
3.6. Phương pháp kiểm nghiệm....................................................................................... 57
3.6.1. Kiểm tra lại chế độ hoạt động A/C. ....................................................................... 57
3.6.2. Kiểm tra lại bằng nhiệt kế. .................................................................................... 57
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................................... 59
TƯ LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ 60
2
LỜI NÓI ĐẦU
Hòa trong bối cảnh phát triển chung của ngành công nghiệp thế giới. Ngành công
nghiệp ô tô ngày càng khẳng định hơn nữa vị thế vượt trội của mình so với các ngành
công nghiệp khác. Những bản xe mới lần lượt ra đời, kết hợp giữa những bước đột phá
về công nghệ kỹ thuật và những nét sáng tạo thẩm mỹ tạo nên những chiếc xe đáp ứng
được kỳ vọng của người tiêu dùng.
Ngày nay, một chiếc xe ô tô không những phải đảm bảo về tính năng an toàn cho
người sử dụng mà nó còn phải đảm bảo cung cấp được các thiết bị tiện nghi nhằm đáp
ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Một trong số đó là hệ thống điều hòa
không khí trên ô tô. Ở Việt Nam ô tô đã trở thành một phương tiện giao thông thông dụng
của người dân. Các hãng xe lớn như: Mazda, Toyota, Ford, Mecerdes, Honda, Daewoo,
Huyndai, Nissan, Isuzu đều đã có mặt trên thị trường. Đồng nghĩa với việc nhu cầu sửa
chữa hệ thống điều hòa ngày càng lớn. Trong thời gian học tập tại trường chúng em được
trang bị những kiến thức về chuyên ngành và để đánh giá quá trình học tập và rèn luyện,
chúng em được khoa giao cho nhiệm vụ hoàn thành đồ án với nội dung: “Nghiên cứu
phương pháp kiểm tra, sửa chữa hệ thống điều hòa không khí trên xe MAZDA 3 –
2012”. Với kinh nghiệm và kiến thức còn ít nhưng với sự chỉ bảo tận tình của thầy ThS
Nguyễn Văn Huỳnh em đã hoàn thành đồ án với thời gian quy định.
Qua đây em cũng xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của thầy ThS.
Nguyễn Văn Huỳnh và các thầy trong bộ môn đã tạo điều kiện để em hoàn thành đồ án.
Em xin trân trọng cảm ơn!
Hưng Yên, ngày 20 tháng 12 năm 2019
Sinh viên thực hiện
3
CHƯƠNG I: MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Ngày ô tô được sử dụng rộng rãi như một phương tiện tham gia giao thông thông
dụng. Ô tô hiện đại nhằm cung cấp tối đa về mặt tiện nghi cũng như tính an toàn cho con
người khi sử dụng. Các tiện nghi được sử dụng trên xe hiện đại ngày càng phát triển, hoàn
thiện và giữ vai trò hết sức quan trọng đối với việc đảm bảo nhu cầu khách hàng như:
nghe nhạc, xem truyền hình, google map, camera hành trình, hỗ trợ lái, điều khiển trên vô
lăng… Một trong những trang bị tiện nghi phổ biến đó là hệ thống điện lạnh trên ô tô.
Ngày nay hệ thống điện lạnh ô tô ngày càng phát triển và hoàn thiện nhằm phục vụ
nhu cầu sử dụng của con người. Nó tạo ra một cảm giác thoải mái khi sử dụng xe trong
bất kì thời tiết nào. Đặc biệt nó giải quyết được vấn đề khí hậu ở Việt Nam, khí hậu khắc
nghiệt, không khí bụi bẩn ô nhiễm. Tuy nhiên hệ thống càng hiện đại, khả năng tiếp cận
nó càng khó khăn khi xảy ra những hư hỏng. Một sinh viên ngành công nghệ kỹ thuật ô tô
cần phải trang bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất về tất hệ các hệ thống trên ô tô.
Chính vì vậy, việc lựa chọn đề tài “Nghiên cứu phương pháp kiểm tra, sửa chữa hệ
thống điều hòa không khí trên xe ô tô” là rất cần thiết. Đề tài được hoàn thành sẽ là cơ sở
giúp cho em sau này có thể tiếp cận với những hệ thống điện lạnh được trang bị trên các
xe ô tô hiện đại. Em mong rằng đề tài sẽ góp phần nhỏ vào công tác giảng dạy trong nhà
trường. Đồng thời có thể làm tài liệu tham khảo cho các bạn học sinh, sinh viên chuyên
ngành ô tô và các bạn sinh viên chuyên ngành khác có sở thích về ô tô.
1.2. Mục tiêu đề tài
Đề tài: “Nghiên cứu phương pháp kiểm tra, sửa chữa hệ thống điều hòa không khí trên xe
Mazda 3 – 2012” được thực hiện nhằm mục tiêu:
- Tìm hiểu hệ thống điều hòa trên ô tô Mazda 3 – 2012.
- Đưa ra và hướng dẫn phân tích sơ đồ mạch điện điều hòa không khí của xe Mazda 3 –
2012.
- Nghiên cứu và xây dựng phương án kiểm tra, chẩn đoán và sửa chữa hệ thống điều hòa
không khí.
- Khai thác được kết cấu và nắm bắt được quy trình kiểm tra, sửa chữa hệ thống điều hòa
của xe Mazda 3 – 2012.
4
1.3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Hệ thống điều hòa không khí.
Khách thể nghiên cứu: Nghiên cứu trên xe ô tô Mazda 3 - 2012.
1.4. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: Hệ thống điều hòa không khí trên xe ô tô Mazda 3 - 2012
1.5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu gồm 3 phương pháp chính:
Một là, tìm hiểu về số liệu và tài liệu tham khảo về hệ thống điện – điện lạnh ô tô, tài liệu
đào tạo kỹ thuật viên của hang Mazda
Hai là, hoàn thiện bản thuyết minh về kết cấu, nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hòa
không khí ô tô từ đó nghiên cứu và xây dựng phương án kiểm tra, chẩn đoán và sửa chữa.
Ba là, nghiên cứu, tìm hiểu và hoàn thiện mô hình điều hòa không khí ô tô tại xưởng thực
tập.
1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Đề tài giúp cho sinh viên năm cuối có thể củng cố kiến thức, tổng hợp và nâng cao kiến
thức chuyên ngành, cũng như những kiến thức ngoài thực tế xã hội, đề tài còn giúp cho
học sinh nâng cao khả năng tự tìm tòi, sáng tạo. Đề tài xây dựng quy trình kiểm tra, sửa
chữa hệ thống điều hòa trên xe ô tô Mazda 3 - 2012 không chỉ giúp cho chúng em tiếp cận
với thực tế mà còn giúp cho chúng em tìm hiểu sâu hơn về hệ thống điều hòa không khí
nói chung. Những kết quả thu được sau khi hoàn thành đề tài này là giúp cho chúng em những sinh viên của lớp ĐT K14.2 có thể hiểu sâu rộng về kết cấu, điều kiện làm việc,
một số hư hỏng cũng như các phương pháp kiểm tra chuẩn đoán các hư hỏng thường gặp
của hệ thống điều hòa.
1.7. Giới hạn của đề tài
Do điều kiện và thời gian có hạn, cũng như kinh nghiệm thức hạn chế nên đề tài của em
chỉ chỉ nghiên cứu và phân tích đặc điểm hệ thống điều hòa trên xe ô tô Mazda 3 - 2012
Đề tài tập trung nghiên cứu về mặt lý thuyết cở bản. Phần nghiên cứu các hệ thống điều
khiển và các cụm thiết bị chính trong hệ thống điều hòa còn hạn chế.
5
CHƯƠNG II: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ĐỀ TÀI
2.1. Tổng quan về hệ thống điều hòa không khí
Hệ thống điều hòa không khí điều khiển nhiệt độ và tuần hoàn không khí trong xe giúp
cho hành khách trên xe cảm thấy dễ chịu trong những ngày nắng nóng mà còn giúp giữ độ
ẩm và lọc sạch không khí. Ngày nay, hệ thống điều hòa không khí trên xe còn có thể hoạt
động một cách tự động nhờ các cảm biến và các ECU điều khiển. Hệ thống điều hòa
không khí cũng giúp loại bỏ các chất cản trở tầm nhìn như sương mù, băng đọng trên mặt
trong của kính xe.
Để làm ấm không khí đi qua, hệ thống điều hòa không khí sử dụng ngay két nước như một
két sưởi ấm. Két sưởi lấy nước làm mát động cơ đã được hâm nóng bởi động cơ và dùng
nhiệt này để làm nóng không khí nhờ một quạt thổi vào xe, vì vậy nhiệt độ của két sưởi là
thấp cho đến khi nước làm mát nóng lên. Do đó ngay sau khi động cơ khởi động két sưởi
không làm việc.
Để làm mát không khí trong xe, hệ thống máy lạnh ô tô hoạt động theo một chu trình
khép kín. Máy nén đẩy môi chất ở thế khí có nhiệt độ cao áp suất cao đi vào dàn ngưng.
Ở dàn ngưng môi chất chuyển từ thể khí sang thể lỏng. Môi chất ở dạng lỏng này chảy
vào bình chứa (bình sấy khô). Bình này chứa và lọc môi chất. Môi chất lỏng sau khi đã
được lọc chảy qua van giãn nở, van giãn nở này chuyển môi chất lỏng thành hỗn hợp khí lỏng có áp suất và nhiệt độ thấp. Môi chất dạng khí - lỏng có nhiệt độ thấp này chảy tới dàn
lạnh. Quá trình bay hơi chất lỏng trong dàn lạnh sẽ lấy nhiệt của không khí chạy qua dàn
lạnh. Tất cả môi chất lỏng được chuyển thành hơi trong dàn lạnh và chỉ có môi chất ở thể
hơi vừa được gia nhiệt đi vào máy nén và quá trình được lặp lại như trước.
Như vậy để điều khiển nhiệt độ trong xe, hệ thống điều hòa không khí kết hợp cả két sưởi
ấm và dàn lạnh đồng thời kết hợp điều chỉnh vị trí các cánh hòa trộn và vị trí của van
nước.
Để điều khiển thông khí trong xe, hệ thống điều hòa không khí lấy không khí bên ngoài
đưa vào trong xe nhờ chênh áp được tạo ra do chuyển động của xe được gọi là sự thông
gió tự nhiên. Sự phân bổ áp suất không khí trên bề mặt của xe khi nó chuyển động, một số
nơi có áp suất dương, còn một số nơi khác có áp suất âm. Như vậy cửa hút được bố trí
ở những nơi có áp suất dương và cửa xả khí được bố trí ở những nơi có áp suất âm. Trong
các hệ thống thông gió cưỡng bức, người ta sử dụng quạt điện hút không khí đưa vào
trong xe. Các cửa hút và cửa xả không khí được đặt ở cùng vị trí như trong hệ thống
thông gió tự nhiên. Thông thường, hệ thống thông gió này được dùng chung với các hệ
thống thông khí khác (hệ thống điều hòa không khí, bộ sưởi ấm).
6
2.1.1. Chức năng của hệ thống điều hòa không khí
2.1.1.1. Chức năng sưởi ấm
Két sưởi ấm được dùng như một
bộ trao đổi nhiệt để làm nóng
không khí. Két sưởi lấy nước làm
mát của động cơ đã được hâm
nóng bởi động cơ và dùng nhiệt
độ này để làm nóng không khí
nhờ một quạt thổi vào xe, vì vậy
nhiệt độ của két sưởi là thấp cho
đến khi nước làm mát nóng lên.
Do đó ngay sau khi động cơ khởi
động két sưởi không làm việc như
là một bộ sưởi ấm.
Hình 2.1. Nguyên lý hoạt động của bộ sưởi ấm
2.1.1.2. Chức năng làm mát
Dàn lạnh làm việc như là một bộ
trao đổi nhiệt để làm mát không
khí trước khi đưa vào trong xe. Khi
bật công tắc HỆ THỐNG ĐIỀU
HÒA KHÔNG KHÍ, máy nén bắt
đầu làm việc đẩy môi chất lạnh (ga
điều hòa) tới dàn lạnh. Dàn lạnh
được làm mát nhờ chất làm lạnh và
Hình 2.2. Nguyên lý hoạt động của chức năng làm
sau đó nó làm mát không khí được
mát không khí
thổi vào trong xe từ quạt gió.
Việc làm nóng không khí phụ thuộc vào nhiệt độ của nước làm mát động cơ nhưng việc
làm mát không khí hoàn toàn độc lập với nhiệt độ nước làm mát động cơ.
2.1.1.3. Chức năng hút ẩm, lọc gió
a, Chức năng hút ẩm
Lượng hơi nước trong không khí tăng lên khi nhiệt độ không khí cao hơn và giảm xuống
khi nhiệt độ không khí giảm xuống. Khi đi qua dàn lạnh, không khí được làmmát. Hơi
nước trong không khí ngưng tụ lại và bám vào các cánh tản nhiệt của dàn lạnh. Kết quả là
độ ẩm trong xe bị giảm xuống. Nước dính vào các cánh tản nhiệt đọng lại thành sương và
được chứa trong khay xả nước. Cuối cùng, nước này được tháo ra khỏi khay của xe bằng
một vòi nhỏ.
7
b, Chức năng lọc gió
Một bộ lọc được đặt ở cửa hút của hệ thống điều hòa không khí để làm sạch không khí
trước khi đưa vào trong xe. Bộ lọc gồm hai loại: Bộ lọc chỉ lọc bụi và bộ lọc lọc bụi kết
hợp khử mùi bằng than hoạt tính.
Hình 2.3. Bộ lọc không khí.
Hình 2.4. Bộ lọc gió kết hợp khử mùi
2.1.1.4. Chức năng loại bỏ các chất cản trở tầm nhìn
Khi nhiệt độ ngoài trời thấp, nhiệt độ và độ ẩm trong xe cao. Hơi nước sẽ đọng lại trên
mặt kính xe, gây cản trở tầm nhìn cho người lái. Để khắc phục hiện tượng này hệ thống
xông kính trên xe sẽ dẫn một đường khí thổi lên phía mặt kính để làm tan hơi nước.
2.1.2. Phân loại hệ thống điều hòa không khí
Hệ thống điều hòa không khí trên ô tô được phân loại theo vị trí lắp đặt và theo phương
thức điều khiển.
2.1.2.1. Phân loại theo vị trí lắp đặt
i
hat
c
nh
Dàn lạnh của kiểu phía trước
được gắn sau bảng đồng hồ
và được nối với dàn sưởi.
Quạt dàn lạnh được dẫn động
bằng mô tơ quạt. Gió từ bên
ngoài hoặc khí tuần hoàn bên
trong được cuốn vào. Không
khí đã làm lạnh (hoặc sấy)
được đưa vào bên trong.
Hình 2. .
iểu ph a t ước
8
i ké
nh 6
Kiểu kép là kiểu kết hợp
giữa kiểu phía trước với dàn
lạnh phía sau được đặt trong
khoang hành lý. Cấu trúc
này không cho không khí
thổi ra từ phía trước hoặc từ
phía sau. Kiểu kép cho năng
suất lạnh cao hơn và nhiệt độ
Hình 2.6.
iểu kép
đồng đều ở mọi nơi trong xe.
+ Ki u kép treo trần (Hình
2.7)
Kiểu này được sử dụng trong
xe khách. Phía trước bên
trong xe được bố trí hệ thống
điều hòa kiểu phía trước kết
hợp với dàn lạnh treo trần
phía sau. Kiểu kép treo trần
cho năng suất lạnh cao và
nhiệt độ phân bố đều.
Hình 2.7.
iểu kép t eo t ần
2.1.2.2. Phân loại theo phương pháp điều khiển
i bằng tay
nh 8
Kiểu này cho phép điều khiển
nhiệt độ bằng tay các công tắc và
nhiệt độ đầu ra bằng cần gạt.
Ngoài ra còn có cần gạt hoặc công
tắc điều khiển tốc độ quạt, điều
khiển lượng gió, hướng gió.
Hình 2.8.
iểu bằng tay
9
i tự động
nh 9
Điều hòa tự động điều khiển nhiệt độ mong muốn,
bằng cách trang bị bộ điều khiển điều hòa và ECU
động cơ. Điều hòa tự động điều khiển nhiệt độ không
khí ra và tốc độ động cơ quạt một cách tự động dựa
trên nhiệt độ bên trong xe, bên ngoài xe, và bức xạ mặt
trời báo về hộp điều khiển thông qua các cảm biến
tương ứng, nhằm điều khiển nhiệt độ bên trong xe theo
nhiệt độ mong muốn.
Hình 2.9.
iểu tự động
2.1.2. Yêu cầu của hệ thống điều hòa không khí
a, Nhiệm vụ
Điều hòa không khí là một hệ thống quan trọng trên xe. Nó không những điều khiển nhiệt
độ trong buồng lái, tuần hoàn không khí trong xe giúp cho hành khách trên xe cảm thấy
dễ chịu trong những ngày nắng nóng mà còn giúp giữ độ ẩm và lọc sạch không khí. Ngày
nay, điều hòa không khí trên xe còn có thể hoạt động một cách tự động nhờ các cảm biến
và các ECU điều khiển. Điều hoà không khí cũng giúp loại bỏ các chất cản trở tầm nhìn
như sương mù, băng đọng trên mặt trong của kính xe. Để làm ấm không khí đi qua, hệ
thống điều hòa không khí sử dụng ngay két nước như một két sưởi ấm. Két sưởi lấy nước
làm mát động cơ đã được hâm nóng bởi động cơ và dùng nhiệt này để làm nóng không
khí nhờ một quạt thổi vào xe, vì vậy nhiệt độ của két sưởi là thấp cho đến khi nước làm
mát nóng lên. Vì lý do này, ngay sau khi động cơ khởi động két sưởi không làm việc.
b, Yêu cầu
Máy lạnh ôtô phải đạt những yêu cầu: tạo được cảm giác thoải mái, mát mẻ cho người
ngồi trong xe. Khi nhiệt độ trong xe đã hạ xuống mức trung bình nói trên, bloc lạnh phải
tự động ngưng chạy. Sau đó, khi nhiệt độ trong xe tăng lên khoảng 20 C so với lúc tắt,
bloc lạnh phải tự động chạy trở lại. Quạt gió dàn lạnh phải chạy được nhiều tốc độ khác
nhau. Ở tốc độ trung bình, quạt gió dàn lạnh phải đưa luồng gió đến được băng ghế cuối.
Quạt phải được thiết kế ở 3 tốc độ: chậm, trung bình, nhanh. Luồng gió của máy lạnh phải
được phân bố tương đối đều khắp không gian trong xe.
10
2.1.3. Cấu tạo chung của hệ thống điều hòa không khí
Thiết bị lạnh nói chung và thiết bị lạnh
ô tô nói riêng bao gồm các bộ phận và
thiết bị nhằm thực hiện một chu trình
lấy nhiệt từ môi trường cần làm lạnh và
thải nhiệt ra môi trường bên ngoài
(Hình 8). Thiết bị lạnh ô tô bao gồm
các bộ phận: A- Máy nén, B- thiết bị
ngưng tụ (dàn nóng), F - bình lọc và
tách ẩm, thiết bị giãn nở (van tiết lưu),
G- thiết bị bay hơi (dàn lạnh), và một
số thiết bị khác nhằm đảm bảo cho hệ Hình 2.10. Sơ đồ hệ thống máy lạnh ô tô
thống hoạt động có hiệu quả nhất.
2.1.4. Nguyên lý làm việc của hệ thống điều hòa không khí
Hệ thống máy lạnh ô tô hoạt động theo các bước cơ bản sau đây (Hình 2.10).
+ Môi chất lạnh được bơm đi từ máy nén (A) dưới áp suất cao và dưới nhiệt độ bốc hơi
cao, giai đoạn này môi chất lạnh được bơm đến bộ ngưng tụ (B) hay dàn nóng ở thể hơi.
+ Tại bộ ngưng tụ (B) nhiệt độ của môi chất rất cao, quạt gió thổi mát dàn nóng, môi chất
ở thể hơi được giải nhiệt, ngưng tụ thành thể lỏng dưới áp suất cao nhiệt độ thấp.
+ Môi chất lạnh dạng thể lỏng tiếp tục lưu thông đến bình lọc hay bộ hút ẩm (C), tại đây
môi chất lạnh được làm tinh khiết hơn nhờ được hút hết hơi ẩm và tạp chất.
+ Van giãn nở hay van tiết lưu (F) điều tiết lưu lượng của môi chất lỏng chảy vào bộ bốc
hơi (Dàn lạnh) (G), làm hạ thấp áp suất của môi chất lạnh. Do giảm áp nên môi chất từ thể
lỏng biến thành thể hơi trong bộ bốc hơi.
+ Trong quá trình bốc hơi, môi chất lạnh hấp thụ nhiệt trong cabin ô tô, có nghĩa là làm
mát khối không khí trong cabin.
Không khí lấy từ bên ngoài vào đi qua dàn lạnh (Bộ bốc hơi). Tại đây không khí bị dàn
lạnh lấy đi nhiều năng lượng thông qua các lá tản nhiệt, do đó nhiệt độ của không khí sẽ bị
giảm xuống rất nhanh đồng thời hơi ẩm trong không khí cũng bị ngưng tụ lại và đưa ra
ngoài. Tại dàn lạnh khi môi chất ở thể lỏng có nhiệt độ, áp suất cao sẽ trở thành môi chất
ở thể hơi có nhiệt độ, áp suất thấp.
Khi quá trình này xảy ra môi chất cần một năng lượng rất nhiều, do vậy nó sẽ lấy năng
lượng từ không khí xung quanh dàn lạnh (năng lượng không mất đi mà chuyển từ dạng
này sang dạng khác). Không khí mất năng lượng nên nhiệt độ bị giảm, tạo nên không khí
lạnh. Môi chất lạnh ở thể hơi, dưới nhiệt độ cao và áp suất thấp được hồi về máy nén.
11
2.2. Hệ thống điều hòa không khí trên xe Mazda 3 - 2012
2.2.1. Một số bộ phận của hệ thống điều hòa không khí
Hình 2.11. Cụm điều khiển hệ thống điều hòa không khí trên xe Mazda 3 - 2012
Hình 2.13. Dàn nóng điều hòa Mazda 3
Hình 2.12. Máy nén Mazda
3/12V/7PK/R134
Hình 2.14. Van tiết lưu
Hình 2.15. Dàn lạnh điều hòa Mazda 3
Hình 2.16. Quạt gió dàn lạnh
Hình 2.17. Quạt gió dàn nóng
12
2.2.2. Sơ đồ mạch điện
13
14
15
16
CHƯƠNG III: IỂM TRA, CHẨN ĐOÁN VÀ SỬA CHỮA HỆ
THỐNG ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ TRÊN XE MAZDA 3 - 2012
3.1. Thông số kỹ thuật của hệ thống
Mục
Thông số kỹ thuật
Mazda3(BL)
Mazda3(BK)
Công suất sưởi (kW)
5,63
4,55
Công suất làm mát (kW)
4,8
3,96
Môi chất làm lạnh
Máy nén A/C
Máy nén
A/C
Dầu bôi
trơn
Loại
Khối lượng (g)
455-505
475-525
Loại
Đĩa xoay
Đĩa xoay
Thể tích nén/1RPM (ml)
120
120
Tốc độ tối đa cho phép (rpm)
7200
7200
ATMOS GU10
ATMOS GU10
120
125
Loại
Thể tích (ml/cc)
Loại
Dàn nóng
Lưu lượng nhiệt (kW)
Dung dịch bộ sấy (ml)
Chất sấy khô
Điều khiển nhiệt độ
R-134a
Loại nhiều dòng chảy (có bộ làm
mát trung gian)
6,65
6,6
180
Chất Leolite tổng hợp
Trộn gió được làm hâm nóng và
gió lạnh
17
3.2. Một số hư hỏng thường gặp và phương pháp xử lý.
Sự cố
Biểu hiện
Nguyên nhân
Cách xử lý
Sửa chữa một số
- Lạnh ít.
- Thiếu môi chất
hư hỏng thường
gặp.
- Có bong bóng
trong dòng môi
lạnh hoặc bị xì gas. - Tìm chỗ bị xì .
- Nếu cần thiết nên hút
chất lạnh.
- Nạp thêm gas.
chân không và nạp gas
lại.
Hệ thống không
- Hoàn toàn không
- Hệ thống bị xì
Ngưng không cho máy
có gas.
lạnh
- Qua kính xem
gas.
nén hoạt động.
- Tìm kiếm chỗ bị xì
gas thấy bong
bóng, đôi khi có
gas, và khắc phục chỗ
bị xì.
sương mờ.
- Nên thay mới bình lọc
và hút ẩm.
- Kiểm tra dầu bôi trơn.
- Hút chân không và
nạp gas lại.
Kém lạnh trong
- Kém lạnh
khi đường ống hút - Đường ống hút
đọng hơi nước.
đọng hơi nước.
- Van tiết lưu phun
quá nhiều môi chất
lỏng vào trong dàn
- Kiểm tra van tiết lưu
khắc phục sửa chữa,
nếu áp suất phía ống
lạnh.
hút vẫn không giảm
xuống ta nên thay mới
van tiết lưu .
Có không khí ẩm
trong hệ thống
- Kém lạnh
- Tại mắt gas quan
Có lẫn không khí
ẩm trong hệ thống.
- Xả gas toàn bộ hệ
thống.
lạnh
sát thấy có bọt.
- Bên phía đường
hút ống có thể đo
được độ chân
- Hệ thống bị
nghẽn do chất ẩm
đóng băng tai van
tiết lưu.
- Thay phin lọc mới.
- Hút chân không thật
kỹ và nạp gas lại.
không hoặc giao
động trong khoảng
(6 psi).
- Phin lọc không
còn hút ẩm được
nữa.
- Gió thồi ra nóng
chứ không lạnh.
18
- Van tiết lưu làm
việc không ổn
- Không đạt độ
lạnh.
định.
- Máy nén hoạt
- Kém lạnh.
động không tốt.
- Van tiết lưu làm
- Xả gas hệ thống, tháo
tắt nghẽn dòng môi van làm sạch hoặc thay
chất.
cái mới, hút chân
- Bầu cảm biến
không nạp gas lại cho
nhiệt bị xì mất môi
chất.
hệ thống.
- Máy nén bị hư
- Tháo máy nén để
chi tiết bên trong.
kiểm tra.
- Bị hở, xì đệm hay - Sửa hoặc thay mới
van.
- Dây curoa máy
nén trùng hay bị
nếu cần thiết.
. - Kiểm tra dầu bôi
trơn.
đứt.
- Thay mới phin lọc.
- Dàn nóng hoạt
động không ồn
- Không lạnh
- Động cơ bị quá
- Dàn nóng không
giải nhiệt được .
- Kiểm tra quạt két
nước.
định.
nhiệt.
- Dàn nóng bị hư.
- Đảm bảo tính kỹ thuật
- Đường ống hút
nóng.
- Thấy bong bóng
- Dàn nóng bị bẩn.
- Nạp dư gas hoặc
bị nghẽn dầu.
của dàn nóng. Xem dàn
nóng có bị bẩn hay
không.
- Kiểm tra lượng gas và
qua mắt gas.
kiểm tra xem dàn nóng
có bị nghẽn dầu không.
- Đường ống phía
cao áp bị nghẽn.
- Đường ống dẫn
lỏng phía cao áp
động sương.
- Nghẽn phin lọc
- Kiểm tra lại đường
- Nghẽn đường ống ống phía cao áp.
phía cao áp
- Thay phin lọc mới.
- Không đạt độ
lạnh.
- Dàn nóng nóng
hơn lúc bình
- Đường ống bị
gấp.
- Hút chân không.
- Nạp gas lại cho hệ
thống.
thường.
19
- Dầu bôi trơn tồn
đọng lại trên hệ
- Không đạt độ
lạnh.
- Dầu bôi trơn quá
nhiều trên đường
- Bố trí hệ thống hồi
dầu.
thống.
- Máy nén hoạt
ống, chiếm chỗ
- Châm dầu đúng lượng
động nóng hơn
một phần diện tích
qui định.
bình thường.
thành ống làm
giảm khả năng trao
đổi nhiệt dẫn đến
giảm năng suất
lạnh.
Bộ ngắt mạch cảm
biến hỏng.
- Mô tơ quạt hỏng.
- Kiểm tra mô tơ quạt,
cầu chì, rơ le nhiệt,
cảm biến. Có thể thay
- Hư rơ le nhiệt.
- Bị đứt cầu chì
hoặc cầu nối an
toàn.
mới nếu cần thiết.
Bộ ly hợp từ
trường của máy
nén bị trượt.
Kiểm tra bộ ly hợp, van
tiết lưu.
- Hút chân không và
- Van tiết lưu hỏng
nạp môi chất lại.
hoặc có không khí
ẩm trong hệ thống.
- Đấu sai hệ thống
dây điện.
- Đấu lại hệ thống dây
điện.
- Gió lạnh chỉ thổi - Kém lạnh khi xe
Dàn nóng bị tắt
- Kiểm tra dàn nóng.
ra khi xe chạy ở
tốc độ cao.
nghẽn. - Dây curoa
máy mén bị trượt. Môi chất lạnh thiếu
hoặc dư. - Có
- Chỉnh độ căng dây đai
hoặc thay mới.
- Kiểm tra lại môi chất
trong hệ thống.
Quạt dàn lạnh
không hoạt động.
- Lúc lạnh lúc
không.
- Không lạnh
- Quạt lồng sóc
không chạy.
Không khí thổi ra
từng quãng, khi thì
lạnh khi thì không.
chạy ở tốc độ thấp
khi chạy ở vận tốc
lớn mới đủ lạnh.
không khí trong hệ
thống.
- Luồng gió lạnh
- Hệ thống làm
- Dàn lạnh bị
- Vệ sinh dàn lạnh, chú
thổi ra yếu.
lạnh chậm.
nghẽn hay bám
ý các tấm thu nhiệt. -
tuyết trên mặt
Khắc phục chỗ bị xì
20
ngoài. - Bị xì hở
trong hộp bọc hay
trong ống phân phối
khí lạnh. - Kiểm tra cữa
ống phân phối
gió hút và động cơ
không khí lạnh.
quạt.
- Cửa gió hút vào
bị tắt nghẽn.
- Mô tơ quạt gió
hỏng
- Có tiếng ồn gần
- Khi cho hệ thống
- Động cơ quạt
quạt.
hoạt động thì tại vị
trí dàn lạnh phát
sinh ra tiếng ồn,
quay không đúng. - (LO – MED – HI) nếu
Có vật lạ bám vào có tiếng ồn hay mô tơ
quạt. - Mô tơ bật
quay không đúng, khắc
ngay cả khi chỉ có
quạt dàn lạnh hoạt
động.
không đúng. - Mô
tơ quạt bị hỏng chi
tiết chuyển động.
phục hoặc thay mới.
- Kiểm tra không gian
xung quanh quạt có vật
lạ hay bị kẹt không.
Đèn báo của hệ
thống lạnh chớp.
- Dây curoa của
máy nén bị trượt. Hỏng hộp cung cấp
điện chính
- Kiềm tra dây đai, thay
mới nếu cần thiết.
- Kiểm tra hộp cung
cấp điện chính.
- Đèn báo của hệ
thống lạnh chớp.
Bật mô tơ quạt tới vị trí
amplifier.
- Mối nối có vết
dầu.
- Tại các mối nối
có vết dầu của hệ
thống lạnh.
- Do dầu máy nén
trộn lẫn với gas và
thoát ra cùng với
gas tại chỗ bị rò
- Xiết chặt lại các chi
tiết hay thế khi cần để
chấm dứt sự rò rỉ môi
chất.
gas.
21
3.3. Phương pháp tháo/lắp.
3.3.1.Tháo dàn ngưng điều hòa.
Các bước
1. Các bước
đầu.
Thao tác cụ thể
Hình ảnh hướng dẫn
- Ngắt kết nối cáp pin
âm.
- Xả chất làm lạnh.
- Xả nước làm mát
động cơ.
- Tháo bộ làm sạch
không khí.
2. Tháo tấm ốp - Nâng xe lên.
gầm (nắp số
- Tháo ốc vít và
2).
bulông.
- Di chuyển tấm chắn
bùn theo hướng mũi
tên như trong hình.
3. Tháo nắp
chắn (nắp số
1).
Sau khi tháo nắp số 2:
- Bóc lớp chắn bùn
phía trước.
- Tháo các bu lông và
dây buộc.
- Tháo nắp số 1 theo
hướng mũi tên như
trong hình.
4. Tháo ba đờ - Tháo vít A và ốc vít
sốc trước.
B.
22
- Tháo các vít C.
- Tháo các bu lông D.
- Tháo ốc vít E, vít F
và dây buộc G.
- Kéo ba đờ sốc trước
theo hướng mũi tên
theo thứ tự (1), (2) và
(3), sau đó tháo ra.
- Ngắt kết nối đầu nối
đèn sương mù phía
trước.
5. Ngắt kết
nối ống tản
nhiệt khỏi bộ
tản nhiệt.
23
6. Tháo bộ
- Nhả các tab bên trái
phận quạt làm
và bên phải ở phía
mát.
dưới của bộ tản nhiệt
bằng cách nhấn chúng
theo hướng hiển thị
trong hình.
- Nhấc bộ phận quạt
làm mát để tháo nó ra
khỏi khu vực chèn bên
trái và bên phải ở phía
trên của bộ tản nhiệt.
- Tháo bộ phận quạt
làm mát từ bên dưới
khoang động cơ.
7. Tháo bộ tản - Tháo bình dự trữ
nước làm mát.
nhiệt.
- Tháo ống nước làm
mát dưới.
- Tháo ống nước làm
mát trên
- Nhấc bộ tản nhiệt và
tháo nó ra khỏi các lỗ
lắp đặt bộ tản nhiệt
trên bảng liệm.
- Di chuyển bộ tản
nhiệt và bình ngưng
sang phía động cơ.
- Nhả các tab bên trái
và bên phải ở phía
dưới của bộ tản nhiệt
bằng cách nhấn chúng
theo hướng hiển thị
trong hình.
24
