phân tich rừng xà nu

Phân tích hinh tượng cây xã nu trong tác phẩm "“RƯNG XÃ NU” của Nguy ễn Trung Thành
|. MỜ BÀI
Nguyễn Trung Thành lä nhả văn đã gắn bỏ máu thịt với chiến trưởng Tãy Nguyễn trang suốt hai cuc kháng
chiến chỗng Pháp vả chẳng Mĩ. Chính vùng đất và can người nơi đây đã đã lại nhiễu dẫu ân trong những
trang việt của ảng qua “bãt nước đứng lân” và “Rừng xả nu”. Tác phẩm "Rừng xả nu” ra đời trong giai đoạn
kháng chiên chẳng Mf ác liệt. '"Hừng xả nu” có thê được
xem lả bản anh hùng ca mang đậm tỉnh sử thị và cảm hứng lãng mạn về cuc chiên đầu của nhãn dẫn Tây
Nguyễn anh hùng. Đã
việt nên bản gian hưởng anh hủng ca đây, ngoäi những can người Tây Nguyễn đẳng yêu như Tnủ, cụ Mật,
Mai, Dĩ... . phải kế đến một hình tượng không kém phản hập dẫn. Đó lä cây xä nu, m ặt hinh tượng vừa gi ảu
ý nghĩa thầm mí, vừa qiảu ý nghĩa nhắn sinh.
Il. THÂN BÀI
1.

Khải quát: Tác phẩm "Rừng Xã Nu” ra đời vào thời điêm mùa hé năm 13685 khi đã quốc Mỹ bắt đầu
cuộc chiễn tranh cục b. Tác nhãm được ¡In trang tập “Trên quê hương những anh hủng Đi ện Ngọc”. Hỏi
cảnh của thiễn truyện là mảnh đất Tây Nguyễn với những con người anh hủng, kiên trung, bất khuất.
Truyện có hai cuặc đời lũng văn nhau: cuộc đời của Tnủ vã cuặc đời của rững xä nu.

+. Nội dung phân tích:
ä. Cây xã nu là một phần máu thịt trong đời sỗng vật chất vã tỉnh thần của người dẫn làng Xö Mlan: theo tác
giả thị đỏ lä “một loại cây hùng vĩ vả cao thượng, man dại vả trong sạch, mỗi cây cao vút, vạm vỡ, ứ nh ựa,
tăn lä vữa thanh nhã vừa răn röi mãnh mỗng, tưởng như đã sỗng tự ngăn đời, còn sống đẫn ngăn đời sau,
từng cây, hạng vạn, hãng triệu cầy vỏ tận. Không khi ở đây thưm lửng...”
+ Hình tượng cây xả nu được tắc giả miễu tä từ nhiễu góc độ và
đưa lại hiệu quã thâm rửữ đặc biệt. Với kết cầu trùng điệp, cẫy xả nu có mặt từ đầu đẫn cuỗi tắc phãm. hö
hiện diện trang suối cầu chuyện vẽ Inủ vã dẫn làng Xö Man của anh. Gắn hai mươi lẫn, tắc giả nói đẫn ưng
xä nu”, "đôi xả nu”. cây xã nu”, "nhựa xã nu”, “khỏi xã nu”, “lửa xã nu”... điêu này cho thầy xã nu lä m ạch h ẳn
của tắc phẩm.
•

Xã nu gắn bỏ với cuộc sỗng sinh hoạt hàng ngảy thân thuộc với dẫn lãng: lửa xã nu chảy bập bùng trang nhä
ưng tập trung cả dân làng đề nghe cụ Mệt kể về cuộc đời Tnủ. Khỏi xả nu đen nhẻm thân hỉnh lũ trẻ; khỏi xã
nu côn làm tâm bảng đen cho anh (Quyết dạy Tnuú vã Mlai học chữ cụ Hã...

•

Xã Nụ còn tham dự vào những sự kiện quan trạng của cuộc sông làng *Xöman: ngạn đuỗc xã nu cháy sảng
trên tay cụ Mãt dẫn cả dẫn làng đi văo rừng sẵu lẫy giáo mắc chuẩn hị cho cuộc nỗi dậy. Đêm đêm cả dân làng
thức mãi vũ khí dưới ảnh đuốc xả nu bặp bùng. Giặc đốt đôi bản tay Tnủ bằng iề tăm nhựa xã nu vả lửa xã nu
chứng kiên cuộc nỗi dậy của dân làng Xö Man.

h.

Cây xã nu tượng trưng cho phãm chất và số nhận con người Tây Nguyễn trong kháng chiễn chồng Mỹ.
Thương tích mä rừng xả nu phải qảnh chịu do đại bác của kẻ thủ gợi nghĩ đến những mãt mát đau
thương mã đẳng bảo ta đã phải trải qua trong thời ki cách mạng miễn Ham bị khủng bỏ khốc liệt.
Mỗi ngảy giặc bản đại bác ba lẫn vào làng nhưng làng Xö Mlan vẫn hỉnh yên vỉ "Hâu hệt đạn đại bác
đu rơi vào ngọn đổi xã nụ cạnh con nước lữn”. Đồi lại, vị hảo vệ cho dẫn lắng nên cảnh rững xã nu lại
chịu nhiều đau thương mãi mát: "Cả rừng xã nụ hàng vạn cây không có cây náo lä không bị thư ơng. Có
những cãy bị đạn đại bác chặt đứt ngang nửa thần mình, đỗ än äo như mốt trận hão”. Ơ chỗ khác, nhà
văn miễu tả kỹ hơn: “Có những cãy coũn vừa lữn ngang tăm ngực người đã bị đạn đại bắc chặt đứt làm
đỗi, ở những cãy nãy nhựa còn trong, chãt dẫu còn loãng, chỉ năm mười hỗm lả cây chết ”.

•


Qua việc miễu tã ây, băng nghệ thuật nhân hoä, ân dụ tượng trưng tác giả đã làm hiện lên nỗi đau thương
mắt mát của dãn
làng Xô Man vả tỏ cao tội ác của kẻ thủ. Việt vẽ nỗi đau của cây tmả ta cứ ngỡ như nỗi đau của con người.
Mỗi một cây xả nu ngã

xung ta cử ngữ như một con người Xö Mlan ngã xung. Phải chăng đỏ lä hình ảnh của anh Xút, bä Nhan, m ẹ
con Mlai, anh Quyết... những người đã ngã xuỗng vỉ chính nghĩa dưới bản lay tần bạo của kẻ thủ. Nhưng
trong đau thương, cây xả nu vẫn hiện lên bởi những vẻ đẹp thăng haa đền sửng sử. Điẹn tronaq dảng ngã
kiểu hủng. bất khuất "đỗ áo áo như một trận bão”. Đẹp hởi đường nét, máu sắc, hỉnh khối, trong đau
thương mã vẫn hiện hữu hương thơm vả ánh sảng “nơi chỗ vất thương nhựa ứa ra trăn trễ thơm ngào
ngạt lang lanh nẵng hẻ gay gäi, rồi dẫn dẫn hãm lại, đan và đặc quyện thành cục máu lữn”. Đỏ chính lä về
đẹp qãn liên với chất bị trăng, chất sử thị hãn hùng của vũng đất thiêng Tây Nquyễn hùng vĩ.
c.
•

Trang bom đạn chiễn tranh, thương tích đây mỉnh cây xả nu vẫn hiễn ngang vươn lẽn mạnh mẽ như
người dänTây Nguyên kiên cường bất khuất, không khuất phục trư ức kẻ thu tàn bạo.
Hãng búi pháp miễu tả tác giả đã mang đến cho người đọc sức sống hoang dại, mãnh liệt c ủa r ừng xả
nu: “Trang rừng ít có loại cấy sinh sỗi này nở khoẻ như vậy. Cạnh một cây xã nu mới ngã quc, đã có
bốn năm cây con mọc lẫn, ngọn xanh rờn, hình nhọn

mũi tên lao thăng lên bấu trời”. Đúng như cỏ lắn Nguyễn Trung Thanh đã từng việt “Một Cây ngã tả Từng
cây lại mọạơœ/ Người nỗi người đã mãy vạn mủa xuẫn”. 5ự sống của xã nu quả lä bất diệt, bất tử, không
một thê lực nản, không mưa hom bão đạn nản của kẻ thủ có thê hủy diệt được. hư một mẫu số nhãn “một
ngã” thi “bỗn năm cãy can mọc lên” thách thức, kiểu hãnh. Đúng như lời cụ Mật đã khăng định: “Không có
cây di mạnh bằng cây xả nụ đất ta. Cây mẹ ngã, cây coũn mạc lăn, đỗ chúng nö gi ết hễt được cả r ững xã nu
nảy”.
•

Quả đúng là “Mlột cây ngã cả rừng cấy lại mạc”, thê hệ nảy ngã xung, thê hệ khác đứng lăn thay thê,
tiếp tục chiên đầu với kẻ thủ. Can người Xö man cũng vậy: anh Xút hä Nhan hị sinh thị có thê hệ c ủa
Mai và Tnú lớn lên tiếp tục xöng pha văn mưa ham

bão đạn đề viết tiễp trang sử của làng. Mai ngã xuống khi tuổi xuẫn vä hạnh phúc đang căng nỗng thi Dít
lớn lần nhanh chủng trở thănh bí thư chị hỗ. Eỗi thê hệ hé Hang đang tiếp bước cha anh. Tắt c ả t ạo nên.

một đội ngũ trùng điệp Tiaười nỗi người đã mãy vạn mùa xuẫn”. Sự tồn tại kỳ diệu của rừng xả nu qua
những hãnh động hủy diệt, tản phá thễ hiện sự bất khuất, kiên cường. sự vươn lễn mạnh mẽ của coũn
người lẫy Nguyên, của đồng bản miễn Nam trang cuộc chiễn đầu một mãi một còn với kẻ thú.
•

Vẽ đẹp nửa của Cây xã nu đỏ lã loại cây ham ảnh sảng mặt trời, yêu tự da. S ự sống của nỏ chỉnh là sự
vươn lên đề sinh tốn. Cây xả nu rất ham ánh sảng vả khí trời: "nó phỏng lên rất nhanh

đề tiễp lây ánh nẵng. thứ ánh nẵng rọi từ trên cao xuỗng từng luỗng lớn thăng tăp, vỗ số những hạt bụi
vàng bay ra từ nhựa cây thưm mữ mảng”. Đỏ chính là tiếng gi của tỉnh yêu t ự da. Cũng nh ư Tn ủ, nh ư d ẫn
làng. *öman yếu tự da, khát khao ảnh săng nên hạ đã cảm iãn, cảm qưữm quy ết tâm h ảp v ệ vũng tr ời t ự dù
ây. Cỏ thê nói, đặc tỉnh "ham ánh sảng” của cây xả nu tượng trưng cho niễm khao khát t ự do, lòng tin vào lý
tưởng Cách mạng của người dãn lấy Nguyễn, của đồng bản miễn am.
•

Vä ở rừng Xã Nu còn xuất hiện những cây khác vững chãi, không chịu khuãt nhục trư ức giỗng hãn, đạn
bom của kẻ thủ : “Có những cãy xã nu cảnh lä xum xuê như những cũn chìm đã đủ lông mao, lỗng vũ,
đạn đại bác không giết nỗi chúng. Những vết thương của chúng chóng lãnh như trần một cơ thê cường
tráng. Cứ thê ba năm nay , rừng xã nu rỡn tâm ngực lửn của minh cha chở cho cả dẫn làng”. Hình ảnh äy
của cây rững xã nu khiễn ta liễn tưởng đân hỉnh ảnh của cụ Miễt với giọng nöi uy nghiễm, của sức
sống Tnú, của Mai, của Dít... Đỏ là vẻ đẹp của bức thánh -„ đồng kiến cö, tâm lä thép ví đại c ủa lãng Xö
man. Vị vậy mã suối năm năm chưa hễ củ cản hỗ não bị giặc. hät hoặc chết trang r ừng làng n ảy. Hởi
rừng xảä nu đã mang tâm vẻ đẹp "Hừng che hỗ đối rừng vây quân thủ”. Tât cả nỗi tiếp nhau tạo thành
một đội ngũ trùng trùng điệp điệp nỗi tiễp nhau chạy đễn tận chẵn trời.


khả năng sinh sỗi mãnh liệt của cây xã nụ củng sự rộng lớn, bạt ngản của rừng xả nu gợi nghĩ đến sự tiếp
nỗi của nhiễu thê hệ | người dân Tây Nguyên đoàn kêt bên nhau kháng chiên. Phải chăng đỏ lä vẻ đẹp c ủa
cụ Mất, người truyễn vã qlữ ngạn lửa tinh thân cách mạng với chân lỉ ngửi sảng "chúng nö đã cãm súng,
minh phải cảm giáo”. Lä về đẹp của người anh hủng Tnủ với tinh thân kim nén đau thương đê biên thành

sức mạnh quật khởi. Lả về đẹp của Dit với đôi mắt mở to trong suốt, binh thản. Dữ như cãy xä nu nhanh
chũng trưởng thánh, nhanh chủng trở thánh bí thư chị bộ củng cụ Mlšt lãnh đạo dân làng Xö Man đảnh gi ặc.
Về đẹp của bé Heng, thê hệ xả nu mãng nøn, chưa trưởng thánh nhưng tinh thần thí đã "nhạn hoặt như
những mũi lễ”... C;ö thê ni hinh tượng xã nu nỗi bật xuyên suốt tác phẩm, cầu chuyện mở ra trang vẽ đẹp
mãnh liệt của sự sông trước đau thương mất mát đề rồi kháp lại vẫn lä hinh ảnh hảo hùng của sự thách
thức . Bản cạnh "bồn năm cây xả nu đã bị đánh ngã đã có vỏ số những cây con đang mọc lên”. Mới mọc thỏi
nhưng tinh thắn chiên đầu lại rãi mãnh liệt “Có những cây mới nhú khỏi mặt đât nhạn hoät như những mũi
lễ”.
3.

Nghệ thuật xây dựng hình tượng: Thủ pháp nghệ thuật so sanh, đối chiêu, ngỗn ngữ sử thị hảo húng,
thủ phầp nhẫn cách hủa... đã tạn nẵn sự chuyên hủa, hỏa hợp giữa hinh tượng thiên nhiễn vä con
người, tạo nên một bản hợp xướng đầy chất thơ hảo hùng tráng lệ về sức sống bất diệt về cuộc chiên
đầu bất khuät kiên trung của nhãn dẫn Tây hiquyễn giành tự da.
III. KÉT BÀI
Tỏm lại. Nguyễn Trung Thành đã khắc hạa thành công hỉnh tượng cây xã nu ti ểu biêu cho về đẹp hản hùng,
đãy sức sỗng của thiên nhiễn và can người Tây Mquyän. Trang nghệ thuật miễu tả cây xã nu, chất thơ vả
chất sử thi hòa quyện nhuận nhuyễn,
thê hiện rõ mỗi phang cách vẫn xuỗi vừa Say mã. vữa trãm tư,
vữa giỏi tạo hình, vừa qiảu sức khải quát của Nguyễn Trung Thánh.