Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý Nhà nước về giáo dục mầm non trên địa bàn Thị xã Điện Bàn - Tỉnh Quảng Nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------------

CAO NGUYỄN XUÂN NAM

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC MẦM NON
TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ ĐIỆN BÀN,
TỈNH QUẢNG NAM

TÓM TẮT
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số : 60.34.04.10

Đà Nẵng - Năm 2018


Công trình được hoàn thành tại
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS VÕ XUÂN TIẾN

Phản biện 1: TS. Ninh Thị Thu Thủy
Phản biện 2: TS. Võ Văn Lợi

Luận văn sẽ được bảo vệ trước hội đồng chấm Luận văn tốt
nghiệp Thạc sĩ quản lý kinh tế họp tại Trường Đại học Kinh Tế,
Đại học Đà Nẵng vào ngày 12 tháng 8 năm 2018.

Có thể tìm hiểu luận văn tại:
- Trung tâm thông tin – học liệu, Đại học Đà Nẵng

- Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bậc học Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục
quốc dân của Việt Nam, đặt nền móng cho sự hình thành và phát
triển nhân cách của trẻ em nói riêng và con người nói chung.
Do vậy, trong những năm qua Nhà nước đã tập trung đầu tư rất
lớn cho giáo dục mầm non (GDMN). Thị xã Điện Bàn-Tỉnh Quảng
Nam cũng là một trong những địa phương cùng cả nước thực hiện
công tác quản lý, chỉ đạo thực thi những chính sách, đề án mà Chính
Phủ, Bộ, các Sở ban ngành đề ra đem lại những thành quả tích cực.
Tuy nhiên, mức độ phát triển chưa đáp ứng được nhu cầu nuôi
dạy trẻ và những đòi hỏi mới của sự nghiệp phát triển đất nước, các
thành tựu đã đạt được chưa vững chắc, chưa mang tính hệ thống.
Một trong những nguyên nhân làm hạn chế thành quả của giáo dục
phải kể đến công tác quản lý giáo dục.
Những yếu kém, bất cập trong quản lý GDMN cũng đang được
các cấp quản lý quan tâm tìm biện pháp khắc phục.Nhận thức được
tầm quan trọng của vấn đề nêu trên, tôi chọn đề tài “Quản lý Nhà
nước về giáo dục mầm non trên địa bàn Thị xã Điện Bàn- Tỉnh
Quảng Nam.” để nghiên cứu làm luận văn thạc sĩ với mong muốn
nêu rõ thực trạng quản lý hoạt động GDMN từ đó góp phần đề xuất
một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý cho địa phương.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu tổng quát
Nghiên cứu để làm rõ thực trạng quản lý nhà nước đối với
GDMN trên địa bàn thị xã Điện Bàn hiện nay. Qua đó đề ra một số

giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với
GDMN trên địa bàn thị xã Điện Bàn, Tỉnh Quảng Nam.


2
2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể
-

Nghiên cứu lý luận quản lý nhà nước về giáo dục mầm non

ở cấp huyện hiện nay.
-

Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý giáo dục mầm non

trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam trong 05 năm gần đây.
-

Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện và tăng cường công

tác quản lý giáo dục mầm non trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh
Quảng Nam trong thời gian tới.
3. Câu hỏi nghiên cứu
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu về hoạt động QLNN về GDMN trên địa bàn
thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng công
tác quản lý nhà nước về giáo dục mầm non trên địa bàn thị xã Điện

Bàn- Tỉnh Quảng Nam.
-

Về không gian: Đề tài được tiến hành nghiên cứu các nội

dung trên tại địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
-

Về thời gian: Các giải pháp được đề xuất trong luận văn có ý

nghĩa đến năm 2030.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp thu thập dữ liệu: Luận văn sử dụng thông tin số
liệu thứ cấp ttừ các văn bản quy phạm pháp luật, niên giám thống kê,
báo chí, tạp chí có liên quan, hay những trang web và những báo cáo
khoa học đã được công bố, số liệu về tình hình kinh tế - xã hội trên
địa bàn thị xã Điện Bàn, các báo cáo về số liệu GDMN trên địa bàn
thị xã Điện Bàn.


3
- Phương pháp phân tích gồm: Phương pháp thống kê mô tả, và
phương pháp kế thừa.
6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
7. Sơ lƣợc tài liệu nghiên cứu chính sử dụng trong luận văn
8. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
9. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận
văn được kết cấu thành ba chương, bao gồm:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản của quản lý nhà nước

về giáo dục mầm non.
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý nhà nước về giáo dục
mầm non tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về
giáo dục mầm non tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
CHƢƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN CỦA QUẢN LÝ NHÀ
NƢỚC VỀ GIÁO DỤC MẦM NON
1.1. KHÁI QUÁT QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GDMN
1.1.1. Một số khái niệm
QLNN về GDMN là việc nhà nước thực hiện quyền lực công để
điều hành, điều chỉnh toàn bộ các hoạt động giáo dục trong phạm vi
toàn xã hội để tạo ra những điều kiện tối ưu cho các cơ sở GDMN
thực hiện mục tiêu GD&ĐT, có mạng lưới quản lý chuyên môn từ
cấp Bộ xuống các trường, cơ sở giáo dục mầm non theo ngành.
1.1.2. Đặc điểm của QLNN về GDMN
-

Tính quyền lực nhà nước trong hoạt động quản lý GDMN.

-

Kết hợp quản lý hành chính và quản lý chuyên môn trong


4
các hoạt động quản lý nhà nước về GDMN.
-

Kết hợp Nhà nước – xã hội trong quá trình triển khai quản lý

nhà nước về GDMN.
1.1.3. Ý nghĩa của QLNN về GDMN
- Giáo dục và đào tạo nói chung và GDMN nói riêng có vai trò
rất lớn và có ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Cho
nên Nhà nước thống nhất quản lí về giáo dục và đào tạo.
-Thông qua quản lí Nhà nước về GDMN, việc thực hiện các chủ
trương chính sách quốc gia nâng cao hiệu quả đầu tư cho GDMN,
chú ý thực hiện các mục tiêu giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục
mới được triển khai, thực hiện có hiệu quả.
-

QLNN về GDMN có thể được coi là khâu nhằm đảm bảo

thực hiên thắng lợi của mọi hoạt động GDMN, tiến tới mục tiêu nâng
cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước và
hoàn thiện nhân cách con người.
1.2. NỘI DUNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GDMN
1.2.1. Ban hành và phổ biến văn bản về Quản lý GDMN
Ban hành văn bản quy phạm quản lý nhà nước về GDMN là
những quyết định và thông tin quản lý thành văn (được văn bản hóa)
do các cơ quan quản lý Nhà nước ban hành theo thẩm quyền, trình
tự, thủ tục, hình thức nhất định và được Nhà nước đảm bảo thi hành
bằng những biện pháp khác nhau.
Phải ban hành văn bản quản lý Nhà nước về GDMN vì văn bản
được ban hành nhằm điều chỉnh các mối quan hệ quản lý hành chính
Nhà nước giữa các cơ quan nhà nước với nhau và giữa các cơ quan
nhà nước với các tổ chức và công dân.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam đến nay
được xây dựng theo quy trình dựa trên Luật số 80/2015/QH13 về

5
Ban hành văn bản quy phạm pháp luật
Nội dung của ban hành văn bản GDMN là xây dựng và chỉ đạo
thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển giáo
dục mầm non; các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra việc thực
các quy định của nhà nước, của bộ GD&ĐT về hoạt động chăm sóc,
giáo dục trẻ mầm non và công tác quản lý giáo dục mầm non.
Tiêu chí đánh giá việc bao gồm: (1) Số văn bản được ban hành,
(2) Tỷ lệ văn bản hợp lý.
1.2.2. Quy hoạch phát triển GDMN
Quy hoạch phát triển GDMN là bộ phận của quy hoạch phát
triển GD&ĐT. Nó phải đáp ứng toàn bộ mục đích, yêu cầu, nguyên
tắc của quy hoạch nói chung. Đồng thời, phải tạo cơ sở khoa học để
các nhà quản lý địa phương hoạch định các chủ trương, chính sách
về GD&ĐT, đưa ra các kế hoạch phát triển tối ưu phù hợp với tiến
trình phát triển của kinh tế - xã hội của địa phương.
Quy hoạch phát triển GDMN phải dựa trên những tiêu chuẩn mà
nhà nước đã quy định đó là phải phù hợp với điều lệ trường mầm
non trong quyết định số 04/VBHN- BGDĐT.
Nội dung của quy hoạch phát triển GDMN về cơ bản gồm
những thành phần sau: (1) Quy hoạch mạng lưới trường lớp, (2) Quy
hoạch các điều kiện phục vụ yêu cầu phát triển trường lớp về CSVC,
trang thiết bị dạy học, chất lượng đội ngũ quản lý, giáo viên (3) Đầu
tư phát triển GDMN.
Tiêu chí đánh giá quy hoạch phát triển GDMN là: (1) Mở rộng
và mở mới diện tích; qui hoạch ổn định và phát triển hợp lý mạng
lưới trường lớp so với sự phát triển của từng khu vực dân cư (2) Kết
quả đầu tư xây dựng mới, xây dựng bổ sung, nâng cấp hoàn thiện cơ

sở vật chất trường học, tỷ lệ đạt chuẩn đội ngũ cán bộ giáo viên so


6
với chỉ tiêu, mục tiêu đề ra của kế hoạch, (3) Kết quả đầu tư nguồn
vốn cho công tác quy hoạch phát triển GDMN so với kế hoạch để ra.
1.2.3. Tổ chức bộ máy quản lý GDMN cấp huyện
GDMN muốn vận hành hiệu quả cần có cơ chế quản lý phù hợp.
Cơ chế quản lý gáo dục bao gồm hệ thống các chính sách, nguyên
tắc, quy chế, chế độ… quy định các mối quan hệ, cách thức vận hành
các hoạt động quản lý ở các cấp giữa chủ thể và đối tượng quản lý
trong hoạt động giáo dục. Cơ chế quản lý các cơ sở giáo dục mầm
non thể hiện rõ ở sự phân cấp và ủy quyền giữa các cấp và chủ thể
quản lý đối với đối tượng bị quản lý.
Theo đó, các trường, cơ sở GDMN chịu sự quản lý phụ thuộc
vào nhiều cơ quan, đối tượng khác nhau: UBND thị xã trực thuộc
quản lý mọi loại hình nhà trường trẻ trên địa bàn; nhóm trẻ độc lập tư
thục chịu sự quản lý trực tiếp của UBND xã, phường; về chuyên môn
bậc học mầm non chịu sự quản lý của ngành giáo dục mà trực tiếp là
phòng GD&ĐT dưới sự chỉ đạo của UBND thị xã.
Tiêu chí đánh giá: (1) Cơ cấu, số lượng đội ngũ CBCC trong tổ
chức bộ máy quản lý nhà nước GDMN, (2) Phân cấp quản lý về
GDMN qua đó bố trí nhân sự để phân công giải quyết công việc,
thực hiện các chính sách giáo dục (3) Phối hợp và liên kết các hoạt
động giữa các cấp, các bộ phận có đảm bảo hiệu quả.
1.2.4. Kiểm tra công tác GDMN
Đối với hoạt động QLNN về GDMN, kiểm tra là chức năng thiết
yếu, giữ vai trò liên hệ ngược để giúp cho công tác quản lý đạt tối
ưu, một biện pháp quan trọng trong việc ngăn ngừa, phát hiện và xử
lý những hành vi vi phạm pháp luật.

Để hoạt động kiểm tra có hiệu quả, người quản lí phải thiết lập
được các tiêu chuẩn, kiểm tra tiến độ, đo lường và giải thích các kết


7
quả và có hành động đúng.
UBND cấp thị xã có trách nhiệm chỉ đạo và thực hiện công tác
“thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị và xử lý
vi phạm về GD theo quy định của pháp luật”. Công tác thanh tra,
kiểm tra theo Luật Thanh tra 2010 và Nghị định số 86/2011/NĐ-CP
ngày 22/9/2011 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều
Luật Thanh tra.
Tiêu chí đánh giá công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động ĐTBD
CBCC:(1) Số lần tổ chức kiểm tra; (2) Tần suất kiểm tra (3) Số vụ
phát hiện vi phạm.
1.2.5. Xử lý vi phạm về GDMN
Dựa vào kết quả kiểm tra, đánh giá sẽ có những biện pháp phát
huy những thế mạnh đã đạt được hoặc điều chỉnh những vấn đề phát
sinh kịp thời, xử lý vi phạm nhanh chóng giúp việc quản lý - thực
hiện công tác GDMN thành công.
Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực GDĐT được thực hiện
theo Nghi định số40/2011/NĐ-CP ngày 08/6/2011 của Chính phủ
sửa đổi, bổ sung môt số điều của Nghi đinh số 49/2005/NĐ-CP ngày
11/4/2005 của Chính phủ quy đinh về xử phạt hành chính trong linh
vưc giáo duc.
Tiêu chí để đánh giá công tác xử lý vi phạm: (1) Số vụ phát hiện
vi phạm, (2) Số vụ xử lý vi phạm, (3) Quá trình thực hiện khắc phục
hậu quả.
1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ NHÀ
NƢỚC VỀ GDMN

1.3.1. Điều kiện tự nhiên
Mạng lưới GDMN thường phân bố không đồng đều, chủ yếu
trập trung ở những nơi có điều kiện thuận lợi và lợi ích nhiều, những


8
nơi vùng sâu vùng xa khó có thể thu hút phát triển mở rộng các cơ sở
GDMN.
1.3.2. Điều kiện kinh tế- xã hội
Tình hình kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến nhu cầu phát triển sự
nghiệp GD&ĐT nói chung và GDMN nói riêng cụ thể là quy mô,
mạng lưới, chất lượng GDMN của địa phương và năng lực đầu tư
cho GDMN của các lực lượng xã hội nên việc quản lý nhà nước về
GDMN cũng một phần nào bị ảnh hưởng
1.3.2. Chính sách quản lý GDMN
GDMN chịu tác động bởi nhiều nhân tố chủ quan và khách
quan. Song các nhân tố trên là các nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến
quản lý GDMN. Hệ thống chính sách, pháp luật của nhà nước càng
rõ ràng, chi tiết thì việc thực hiện công tác quản lý GDMN càng chặt
chẽ hơn.
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GDMN
TẠI THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM
2.1. ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH
QUẢNG NAM ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
GDMN
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên của thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng
Nam
a. Vị trí địa lý
b. Đặc điểm địa hình

c. Đất đai
2.1.2. Đặc điểm kinh tế-xã hội của thị xã Điện Bàn, tỉnh
Quảng Nam
a. Đặc điểm về xã hội


9
Tính đến hết năm 2016, dân số thị xã Điện Bàn là 208.178
người, trong đó phần lớn là nông thôn (chiếm 61,6% tổng số), dân đô
thị chỉ chiếm 38,4% tổng dân số của thị xã, với mật độ dân số khá
cao trung bình là 962 người/km2 cao hơn mật độ dân số cả nước là
280/km2. Dân cư phân bố không đồng đều chủ yếu tập trung ở đô
thị, đòi hỏi phải có sự tập trung với mật độ cao các cơ sở mầm non.
b. Điều kiện xã hội
Tình hình kinh tế của thị xã Điện Bàn có những chuyển biến tích
cực và trong khu vực có những mặt nổi trội về tăng trưởng kinh tế
tổng sản phẩm năm 2016 tăng 10,17% so với cùng kỳ năm trước.
Kinh tế phát triển, đời sống người dân ngày càng cải thiện nên nhu
cầu về chất lượng giáo dục ngày càng tăng cao, đầu tư phát triển giáo
dục mầm non là việc làm cấp thiết.
2.1.2. Chính sách quản lý của nhà nƣớc về GDMN.
Trong công cuộc xây dựng đất nước, Đảng và Nhà nước ta luôn
quan tâm và thường xuyên ban hành những chính sách phát triển
GD&ĐT, coi đó là quyền lợi thiết thực của mỗi người dân và điều
kiện cho sự phát triển của đất nước
Từ năm 1986 đến nay, cùng với quá trình đổi sang nền kinh tế
thị trường, chính sách GD&ĐT nói chung và chính sách GDMN của
Việt Nam nói riêng đã có những thay đổi rõ rệt về nhận thức vai trò
của GD&ĐT.
Tinh thần chủ đạo của những văn bản trên đều khẳng định “phát

triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu” và đưa ra phương
hướng và giải pháp nhằm tạo chuyển biến cơ bản về chất lượng giáo
dục, đưa giáo dục nước ta thoát khỏi tình trạng tụt hậu so với các
nước phát triển trong khu vực.


10
2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
GDMN TẠI THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM
2.2.1. Thực trạng việc ban hành và phổ biến các văn bản quy
phạm trong quản lý nhà nƣớc về GDMN
Trong giai đoạn 2007 - 2017 UBND thị xã nói chung và Phòng
GD&ĐT nói riêng đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật
nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các
văn bản ban hành đa số đều đảm bảo các tiêu chí như các nội dung rõ
ràng, cụ thể; các mục tiêu, giải pháp là đúng đắn, phù hợp; đều căn
cứ theo các quy định, hướng dẫn trong các nghị định, thông tư của
chính phủ, cơ quan cấp trên, đảm bảo tính công khai, minh bạch
trong các văn bản ban hành và phù hợp với đặc điểm của địa
phương, phù hợp với Hiến pháp, Pháp luật của Nhà nước có nhiều
tác động tích cực trong hoạt động quản lý nhà nước về GDMN, tuy
nhiên bên cạnh đó có một số văn bản chưa kịp áp dụng đã phải sửa
đổi bổ sung hoặc không có hiệu lực vì do khâu tuyên truyền phổ biến
chưa rõ ràng, bị chậm trễ, đến tay các cơ sở thi hành thì không còn
phù hợp.


11
Bảng 2.1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đƣợc ban hành
về quản lý GDMN tại thị xã Điện Bàn, Quảng Nam

Đơn vị tính: văn bản
Lĩnh vực văn bản
Quy hoạch mạng
lưới cơ sở
Tổ chức hoạt động
cơ sở
Mục tiêu, chương
trình, nội dung GD
Giáo viên, cán bộ
quản lý
Cơ sở vật chất,
trang thiết bị
Chính sách khác

Ban

Còn

Phù

Tỷ lệ văn bản

hành

hiệu lực

hợp

phù hợp (%)

29

20

20

69

16

16

16

100

58

42

46

79

19

18

18

95

45

41

36

80

23

20

17

74

(Nguồn: Phòng GD&ĐT thị xã Điện Bàn)
2.3.2. Thực trạng quy hoạch phát triển GDMN tại thị xã
Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
Qua quá trình rà soát, công tác quy hoạch phát triển GDMN tại
thị xã tuân theo các chuẩn, quy chuẩn bảo đảm chất lượng giáo dục
do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành và phù hợp với điều kiện thực
tế của vùng. Trong giai đoạn 2012 - 2016, thị xã đã quy hoạch phát
triển hệ thống giáo dục các cấp, chú trọng đầu tư cơ sở vật chất,
trang thiết bị dạy, học và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cụ
thể như sau:

12
a. Thực trạng quy hoạch số lượng, mạng lưới các trường, cơ
sở GDMN
Đến năm 2017, thị xã hoàn thành xóa “điểm trắng” trường mầm
non, đảm bảo 20/20 phường đã có trường mầm non công lập lập đạt
chuẩn quốc gia và 13 trường ngoài công lập, 143 cơ sở MNTT( 58
cơ sở có phép).
Việc phân bổ mạng lưới các trường, cơ sở GDMN trên địa bàn
thị xã chưa thật sự hiệu quả: số lượng ít, quy mô nhỏ của trường MN
công lập trên địa bàn dân cư không đáp ứng nhu cầu GD ở trẻ. Bên
cạnh đó các trường, cơ sở GDMN còn tập trung nhiều ở các trung
tâm đô thị, các khu vực nông thôn chưa đủ điều kiện để trẻ em được
tiếp cận các chương trình giáo dục.
b. Quản lý cơ sở vật chất tại các cơ sở, trường GDMN
Điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng, đồ chơi đã được đầu
tư nhiều để thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục cho trẻ 5 tuổi.
Các cơ sở GDMN thì thường sử dụng mặt bằng thuê mướn,
dạng nhà phố nên chưa hoàn toàn phù hợp với trẻ MN, cơ sở vật chất
nhỏ hẹp, khó cải tạo, khó sắp xếp, thiếu sân chơi, phòng học có diện
tích dưới 50m2, không đảm bảo yêu cầu về diện tích 1,5m2/trẻ theo
quy định. Các lớp của trường MN, nhóm cơ sở NCL hầu hết không
đủ các phòng chức năng, mỗi lớp học chỉ có 1 phòng được sử dụng
đa chức năng (học, chơi, ăn, ngủ), đồ dùng, đồ chơi, thiết bị dạy học
chưa đảm bảo về số lượng và chất lượng, và chưa chú trọng xây
dựng môi trường giáo dục.
c. Thực trạng quản lý nhà nước về số lượng đội ngũ cán bộ
quản lý giáo dục, nhân viên, đội ngũ giáo viên mầm non
Toàn thị xã có 122 công chức tuy nhiên phân bổ công chức ở
Phòng GDĐT với số công chức là 14 người riêng mảng GDMN chỉ

13
có 3 công chức đảm nhiệm không thể đáp ứng nhu cầu quản lý đội
ngũ GV, CBQLGD, NV, bình quân trên thị xã là 1368 người, chất
lượng đội ngũ công chức chưa ngang tầm nhiệm vụ.
Số lượng, chất lượng GVMN càng ngày càng gia tăng có gần
86% giáo viên đạt chuẩn, trong đó tỷ lệ trên chuẩn gần 30%.
d. Thực trạng quản lý nhà nước về công tác đầu tư xây dựng
cở sở vật chất, trang thiết bị
Hàng năm, UBND cấp thị xã lập dự toán ngân sách nhà nước
trình HĐND cùng cấp ra Nghị quyết, UBND tổ chức thực hiện; trong
giai đoạn 2012-2016 tổng vốn đầu tư cho GDMN thực tế:
123.492.000.000

trong

khi

đó

chỉ

tiêu

kế

hoạch

là:

114.876.000.000đ, vượt: 8.616.000.000đ.
Nhiều chương trình, dự án được triển khai góp phần làm thay
đổi bộ mặt cơ sở vật chất trường lớp trong toàn vùng. Hệ thống
trường lớp học được rà soát, quy hoạch lại phù hợp với đặc điểm dân
cư, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển GDMN.
2.2.3. Thực trạng công tác tổ chức bộ máy quản lý GDMN
Phân cấp quản lý nhà nước về GDMN được thể hiện ở nhiệm
vụ, quyền hạn của từng cơ quan quản lý nhà nước về GD&ĐT, đó là:
a. Uỷ bản nhân dân thị xã Điện Bàn
UBND thị xã Điện Bàn có 9 thành viên, gồm: 1 Chủ tịch, 3 Phó
chủ tịch và 5 Ủy viên UBND. Nhìn chung, về cơ cấu thành viên
UBND thị xã thực hiện đúng quy định, đảm bảo về số lượng và chất
lượng. UBND thị xã đã tiến hành sắp xếp lại 12 cơ quan chuyên môn
theo đúng quy định đảm bảo được yêu cầu nhiệm vụ được giao,
những cơ quan chuyên môn này tham gia phối hợp hỗ trợ lẫn nhau
trong việc Quản lý GDMN của thị xã.


14
b. Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Điện Bàn
Phòng GD&ĐT thị xã có 16 cán bộ trong đó có 14 biên chế và 2
hợp đồng, xét về cơ cấu tổ chức: phòng có 1 trưởng phòng, 2 phó
trưởng phòng, 2 chuyên viên, 7 VCBP, 1 kế toán và 1 văn thư; riêng
về mảng GDMN có 3 cán bộ phụ trách. Nhìn chung, biên chế phòng
GD&ĐT thị xã chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn quản lý đặt ra trong
khi thị xã Điện Bàn có dân số đông.
c. Ủy ban nhân dân cấp xã, phường
UBND cấp xã được tổ chức theo Nghị định số 107/2004/NĐ-CP
ngày 01/4/2004 của Chính phủ. Phương thức hoạt động giống như
UBND thị xã, tuy nhiên, thông thường áp dụng phương pháp quản lý

trực tiếp và ban hành những văn bản cá biệt áp dụng các quy phạm
pháp luật trong những điều kiện cụ thể đáp ứng yêu cầu QLNN trên
địa bàn.
2.2.4. Thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra GDMN
Xây dựng nội dung công tác kiểm tra, đánh giá GDMN tại thị xã
tuân theo các chuẩn, quy chuẩn bảo đảm chất lượng giáo dục do Bộ
Giáo dục và Đào tạo quy định, nội dung kiểm tra là: (1) Kiểm tra tổ
chức cơ sở giáo dục, (2) Kiểm tra cơ sở vật chất kĩ thuật nhà trường,
(3) Thanh tra chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, (4) Kiểm tra chất
lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý.
Phòng GD&ĐT hàng năm đều lên kế hoạch đi kiểm tra các
trường cơ sở, chủ yếu sắp xếp đặt lịch kiểm tra theo chuyên đề mà ít
khi có những đợt kiểm tra đột xuất, dự giờ từng nhóm lớp, từng cơ sở.
Công tác kiểm tra được triển khai thường xuyên, liên tục. Trong những
năm qua số đợt kiểm tra có tăng lên hàng năm nhưng vẫn còn rất ít
(chỉ có 30 đợt) so với số lượng các trường, cơ sở GDMN hiện nay, tỷ
lệ phát hiện sai phạm qua các đợt kiểm tra luôn chiếm trên 11,8%.


15
Bảng 2.2. Tình hình kiểm tra trƣờng, cơ sở GDMN tại thị xã
Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2012 -2017
Số đợt kiểm tra

S
T

Năm học

T

Tỷ lệ TH

Phát

Tỷ lệ

Kế

Thực

kế hoạch

hiện vi

vi phạm

hoạch

hiện

(%)

phạm

(%)

1

2012-2013

9

14

155,5

5

35,7

2

2013-2014

18

17

94,4

2

11,8

3

2014-2015

18

20

111,1

5

25

4

2015-2016

20

24

120

9

37,5

5

2016-2017

20

30

150

6

20

(Nguồn: Phòng GD&ĐT thị xã Điện Bàn)
2.2.5. Thực trạng xử lý vi phạm GDMN
Tùy từng chủ thể vi phạm và mức độ vi phạm sẽ có cách xử lý vi
phạm trong lĩnh vực giáo dục mầm non khác nhau: (1) Vi phạm quy
định về thành lập cơ sở giáo dục, (2) Vi phạm quy định về công tác
tổ chức giáo dục, (3)

Vi phạm quy định về sử dụng đội ngũ giáo

viên (4) Vi phạm quy định về cơ sở vật chất, thiết bị, tài chính và các
điều khoản đảm bảo chất lượng.
Những năm qua tuy số lượng phát hiện vi phạm rất ít do công
tác kiểm tra chưa được quan tâm chú trọng nhiều, vậy nhưng quá
trình xử lý vi phạm vẫn chưa triệt để, bên cạnh đó tỷ lệ chấp hành xử
phạt của các trường, cơ sở GDMN vẫn còn rất ít.


16
Bảng 2.3. Kết quả xử lý vi phạm qua công tác kiểm tra đối với
các trƣờng, cơ sở GDMN giai đoạn 2012 -2017
Phát
Năm học

hiện vi
phạm

Số QĐ

Tỷ lệ

Số vi

Tỷ lệ

XLVP

ban hành

phạm chấp

chấp

ban

QĐ XLVP

hành xử

hành XP

hành

(%)

phạt

(%)

2012-2013

5

4

80

2

50

2013-2014

2

2

100

0

0

2014-2015

5

5

100

3

60

2015-2016

9

7

77,8

3

42,8

2016-2017

6

6

100

4

66,7

(Nguồn: Phòng GD&ĐT thị xã Điện Bàn)
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO
DỤC MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ
2.3.1. Thành công và hạn chế
a. Thành công
Một số văn bản đã tác động mạnh mẽ tới nhận thức của xã hội
về GDMN. Quy hoạch mạng lưới hợp lý giải quyết kịp thời những
đòi hỏi bức bách trong phát triển GD&ĐT của thị xã. Chất lượng
CSVC đội ngũ CBCC, CBQL,GVMN ngày càng cải thiện,. Mô hình
cơ cấu bộ máy quản lý hợp lý, có sự phối hợp ăn ý giữa các cấp quản
lý, triển khai tổ chức tốt công tác thực hiện quản lý về GDMN đem
lại nhiều thành tựu đáng kể trong ngành. Xây dựng nhiều chuyên đề
kiểm tra các cơ sở trường học. Có ban hành các quy định về xử phạt
vi phạm về giáo dục mầm non theo đúng quy định của pháp luật.
b.

Hạn chế
Một số văn không còn phù hợp nhưng chậm được ban hành


17
thay thế; tiến độ soạn thảo một số văn bản còn chậm, Các cơ sở tư
thục mở chưa dàn trãi , kinh phí đầu tư GDMN chưa tương xứng với
số lượng cơ sở trường MN. Cán bộ triển khai thực hiện công tác
quản lý giáo dục còn thiếu, kiêm nhiệm nhiều việc; Công tác thanh

tra, kiểm tra còn chồng chéo, chưa có sự phối hợp, Cấp Phòng chưa
có thanh tra chuyên ngành và thực hiện, xử lý còn chưa chấp hành
triệt để.
2.3.2. Nguyên nhân của hạn chế
Trình độ, năng lực xây dựng pháp luật, tổ chức thi hành pháp
luật của cán bộ còn nhiều hạn chế, mặc dù kinh phí đầu tư cho giáo
dục tăng theo hàng năm, nhưng vẫn chưa đủ nhiều để đáp ứng hế các
cơ sở giáo dục mầm non trên thị xã.UBND cấp xã không có chuyên
viên đảm nhận công tác quản lý GDMN một cách cụ thể, trình độ
của các cấp quản lý còn chênh lệch; thiếu nguồn nhân lực, chưa có
sự phối hợp để lên kế hoạch kiểm tra Cấp Phòng chưa có thanh tra
chuyên ngành. Cơ chế xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe; hay các quy
định về xử phạt còn chưa rõ ràng khó áp dụng trong một số trường
hợp phức tạp.
CHƢƠNG 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ GIÁO DỤC MẦM NON TẠI THỊ XÃ ĐIỆN BÀN
TỈNH QUẢNG NAM
3.1. CĂN CỨ CỦA CÁC GIẢI PHÁP
3.1.1. Mục tiêu phát triển giáo dục mầm non
Tập trung quy hoạch ổn định mạng lưới cơ sở gắn liền với đầu
tư xây dựng cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc gia đối với các cơ sở trong
khu vực phát triển đô thị.
Hoàn thiện cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc gia đối với 100% cơ sở


18
ở các xã xây dựng nông thôn mới.
Đám bảo phát triển kết cấu hạ tầng giáo dục đồng bộ, bền vững.
Đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục- đào

tạo.
Tạo sự chuyển mới về điều kiện và cơ hội học tập của các đối
tượng trong độ tuổi mẫu giáo và mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn
thị xã.
3.1.2. Phƣơng hƣớng phát triển giáo dục mầm non
100% xã, phường đạt chuẩn phổ cập giáo dục các trình đồ và
xóa mù chữ ở mức độ cao nhất.
100% trường mẫu giáo đạt chuẩn quốc gia
trường mẫu giáo đạt chuẩn quốc gia mức độ 2.
100% trường mẫu giáo đủ tỉ lệ giáo viên theo quy định
100% trường mẫu giáo có đủ máy móc thiết bị để thực hiện việc
ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và giảng dạy.
80 -> 90% trường đạt kiểm định chất lượng ở mức độ 3.
100% trẻ mẫu giáo có đủ các yếu tố cần thiết về thể chất, tình
cảm, hiểu biết, thẩm mỹ khi vào lớp 1 phổ thông.
Đầu tư kinh phí để xây dựng, sữa chữa các phòng học xuống cấp
đảm bảo điều kiện về cơ sở vật chất.
Đẩy mạng công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức nuôi dạy
con theo khoa học cho các bậc phụ huynh và cộng đồng.
Khuyến khích các cá nhân, tổ chức đầu tư mở trường, lớp mầm
non dân lập và tư thục.
3.1.3. Nhiệm vụ chủ yếu


19
3.2. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GDMN TẠI THỊ
XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM
3.2.1. Hoàn thiện công tác ban hành, phổ biến các văn bản
qui phạm
Hoàn thiện trình tự thủ tục ban hành văn bản QLNN, đảm bảo

đúng thể thức, nội dung không trái pháp luật, văn bản ban hành phải
sát thực tế, tính khả thi cao.
Yêu cầu các đơn vị trực thuộc coi việc soạn thảo, ban hành văn
bản pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng hàng đầu tập trung
đầu tư các nguồn lực để nâng cao chất lượng đề xuất xây dựng dự án,
dự thảo các văn bản.
Phân công nhiệm vụ cho cán bộ trong việc theo dõi, báo cáo
thực trạng áp dụng các văn bản quy phạm để đánh giá tiến độ thực
thi, biết được những điểm mạnh để phát huy và những điểm yếu sẽ
có các hướng dẫn giải pháp cụ thể.
Tăng kinh phí cho hoạt động xây dựng, ban hành, kiểm tra, xử lý
văn bản quy phạm pháp luật.
Nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác pháp chế và đầu tư
hơn nữa về cơ sở vật chất cho công tác này.
Tuyên truyền phổ biến các chính sách, văn bản quy phạm pháp
luật làm chuyển biến nhận thức cho CBCC, CBQLGD, GVMN, NV.
Hạn chế các văn bản đơn hành. Ban hành các văn bản có thể
sử dụng nhiều lần.
3.2.2. Cũng cố công tác quy hoạch phát triển GDMN
Quy hoạch mạng lưới trường, cơ sở GDMN phải phù hợp với sự
phát triển dân số theo từng khu vực: (1) khu công nghiệp, khu chế
xuất có trách nhiệm xây dựng nhà ở và trường học đảm bảo công
bằng cho trẻ mầm non là con của các công nhân đang tạm trú trên địa


20
bàn, (2) Giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để các cơ sở mầm non tư
thục phát triển, thành lập thêm trường và hoàn thiện các cở sở lớp,
nhóm trẻ tư thục trong khu vực theo các tiêu chuẩn quy định.
Tiếp tục rà soát, dự báo, quy hoạch, đội ngũ GVMN, cán bộ

QLGD: (1) Nâng cao chất lượng, số lượng đội ngũ giáo viên bằng
việc bồi dưỡng chuẩn hóa, bồi dưỡng thường xuyên và bồi dương
nâng cao. (2) chú trọng công tác dự báo về số lượng trẻ MN, trên cơ
sở đó dự báo nhu cầu số lượng và chất lượng GV, CBQL (3) Nhà
nước có chính sách đãi ngộ giáo viên ngoài công lập nhất là GVMN.
(4) Có chính sách tinh giảm biên chế nhằm đưa ra khỏi bộ máy
những CBCC không đạt chuẩn về sức khoẻ, tuổi, năng lực yếu kém,
(5) Cần xây dựng chuẩn đánh giá đội ngũ GV, CBQL.
Giải pháp về đầu tư phát triển trường, lớp học xây dựng cơ sở
vật chất trên địa bàn thị xã trong thời gian đến: (1) Đầu tư xây dựng,
nâng cấp cơ sở vật chất, (2) Khảo sát đánh giá chặt chẽ hiện trạng
từng địa điểm để xây dựng chủ trường đầu tư phù hợp, đồng bộ giữa
công trình hiện có và công trình xây mới. (3) Làm tốt công tác chuẩn
bị đầu tư, nhằm đảm bảo tiến độ thực hiện kịp thời và đồng.
Giải pháp về huy động vốn: (1) Đẩy mạnh công tác xã hội hóa
để huy động các nguồn vốn cho việc xây dựng cơ sở vật chất mạng
lưới trường học, (2) Lồng ghép nguồn vốn đầu tư xây dựng nông
thôn mới, (3) Lập đề án và đề xuất tỉnh cơ chế đầu tư cho hệ thống
trường học tại các khu công nghiệp – khu chế xuất của thị xã.
3.2.3. Cũng cố công tác quản lý bộ máy tổ chức GDMN
Bổ sung biên chế Phòng GD&ĐT, đảm bảo nguồn lực quản lý
GDMN ở cấp xã, phường:(1) Tăng cường trách nhiệm của phòng
GD&ĐT trong việc tổ chức thi tuyển, thực hiện quy trình miễn
nhiệm, bổ nhiệm, bổ nhiệm, lại kết hợp luân chuyển đối với cán bộ


21
quản lý các trường mẫu giáo theo phân cấp quản lý nhà nước về giáo
dục và đào tạo, (2) Cần xem xét bổ sung chức danh Thanh tra chuyên
ngành ở Phòng GDĐT (3) Ở xã, phường: Cần bổ sung thêm cán bộ

quản lý trong công tác GDMN, thường xuyên đào tạo, bồi dường đáp
ứng đủ tiêu chuẩn của một cán bộ quản lý đã được phân cấp.
Tuyên truyền, vận động, tạo cơ chế để nhà giáo tham gia đánh
giá cán bộ quản lý của trường; phụ huynh học sinh và các tổ chức
chính trị tham gia đánh giá hoạt động giảng dạy, giáo dục của trường
và của mỗi thầy cô giáo.
Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong công tác
quản lý giáo dục mầm non: Thực hiện cộng đồng trách nhiệm qua sự
phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể đối với GDMN, Trách nhiệm
với công tác quản lý GDMN không phải của riêng ai, không phải
riêng một cơ quan có thể làm được.
Khen thưởng động viên và xử lý vi phạm
Đổi mới căn bản công tác quản lý GDMN, đảm bảo dân chủ,
thống nhất; tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở
GDMN, coi trọng quản lý chất lượng: Thực hiện tốt chức năng quản
lý nhà nước trong sự nghiệp GD&ĐT, đưa nội dung xây dựng quy
hoạch, phát triển giáo dục thành nội dung trong quy hoạch tổng thể
phát triển kinh tế- xã hội thị xã. Tăng cường trách nhiệm của Phòng
GD&ĐT trong việc tổ chức thi tuyển, thực hiện quy trình miễn
nhiệm, bổ nhiệm, bổ nhiễm lại kết hợp luân chuyển đối với cán bộ
quản lý các trường MN theo phân cấp quản lý nhà nước về GD&ĐT.
Thực hiện nghiêm túc các công khai trong các cơ sở giáo dục trực
thuộc. Phát huy đúng mức trách nhiệm của các cơ sở GDMN
3.2.4. Tăng cƣờng công tác kiểm tra, thanh tra GDMN
Lên kế hoạch nội dung kiểm tra, thanh tra một cách cụ thể và


22
sắp xếp, phân bổ thời gian đi thanh tra các cơ sở một cách hợp lý
tránh sự trùm lặp trong công tác thanh tra, kiểm tra.

Tăng cường thanh tra chuyên ngành (Thanh tra chuyên ngành
cấp tỉnh) một số lĩnh vực chuyên môn. Phối hợp thành lập các đoàn
kiểm tra chéo giữa các huyện, các phòng GDĐT tạo môi trường hoạt
động lành mạnh, công bằng trong việc quản lý, thực thi các chính
sách nhà nước.
Tăng cường thực hiện kiểm tra đột xuất, kiểm tra giải quyết
khiếu nại, tố cáo. Đồng thời, tăng cường các biện pháp quản lý chất
lượng. Thường xuyên giám định chất lượng và thanh, kiểm tra theo
các tiêu chí đảm bảo chất lượng giáo dục, đào tạo và minh bạch hoá,
công khai hoá kết quả; chống tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo
dục, đào tạo; thu hút các lực lượng xã hội vào giám sát và thanh,
kiểm tra chất lượng giáo dục, đào tạo.
Đối với cấp huyện, điều động cán bộ quản lý các trường
công tác thanh tra, kiểm tra chéo do Phòng GDĐT xây dựng kế
hoạch, điều động cán bộ quản lý của các trường cùng tham gia tổ
chức thực hiện. Tuyên truyền, vận động, tạo cơ chế để nhà giáo tham
gia đánh giá cán bộ quản lý của trường, cơ sở GDMN, cán bộ quản
lý của trường tham gia đánh giá cán bộ công tác tại Phòng; phụ
huynh và các tổ chức chính trị tham gia đánh giá hoạt động giảng
dạy, giáo dục của trường và của mỗi GV.
3.2.5. Hoàn thiện công tác xử lý vi phạm
Xử lý nghiêm khắc các trường hợp vi phạm không bao che, giấu
lấp trường hợp nào.
Nâng mức phạt tiền trong xử phạt vi phạm hành chính để bảo
đảm được tính răn đe và phòng ngừa chung.
Trình tự, thủ tục xử lý vi phạm cần rút ngắn thời gian, đơn giản


23
hóa thủ tục, tạo thuận lợi cho việc áp dụng pháp luật của các lực

lượng chức năng có thẩm quyền xử phạt.
Trong tổ chức thực hiện công tác xử lý vi phạm cần kết hợp các
phương pháp quản lý một cách linh hoạt, hài hoà.
Đẩy mạnh việc quán triệt cho lãnh đạo các cơ quan, đơn vị về
vai trò, trách nhiệm triển khai nhiệm vụ quản lý XLVP GDMN; ban
hành rõ chế tài xử lý trong trường hợp cơ quan, tổ chức không xử lý
nghiêm các trường hợp vi phạm về GDMN.
3.3. KIẾN NGHỊ
Đối với Chính phủ: Ban hành các văn bản, hướng dẫn, chỉ đạo
và tổ chức triển khai thực hiện cụ thể xây dựng các trường mới
trong các khu công nghiệp, khu tái xuất, Cần xem xét bổ sung chức
danh thanh tra chuyên ngành ở Phòng GDĐT.
Ở cấp tỉnh: Bổ sung chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức và
biên chế Phòng GDĐT, Quy hoạch lại mạng lưới trường, cơ sở
GDMN trên địa bàn cấp trong thời gian đến.