SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 5

     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

MỤC LỤC                                                                                             
                                                                                                          Trang 
I. MỞ ĐÂU………………...…………………………………..............

2

1. Đặt vấn đề……………….

2

…………………………………..............

3

2. Mục mục đích ngiên cứu….…………………….

3

……………..........
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.

3
………..…………………………. 4

…………………2
1. Cơ sở lý luận của nghiên cứu..
………………………......................
2. Thực trạng vấn đề…………...……..

………………………….........

6
6
6
6

3. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.
…………………

7

3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện 

7

pháp....................................................... 3.2  Nội dung và cách thức thực  7
hiện giải pháp, biện pháp........................ 
3.2.1 Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí của học 

9

sinh ....................................

11

3.2.2. Giúp học sinh nắm vững vai trò, tác dụng của các đồ dùng dạy 

12

học trong môn Thể 

13

dục...............................................................................
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  1          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

3.2.3. Lựa chọn và sử sụng đồ dùng dạy học hợp lý đối với nội dung 

14

bài dạy và đối tượng học sinh 
………………............................................ ... 3.2.4. Tăng cường sử 
dụng trang thiết bị nhằm đổi mới PPDH................ 3.2.5 Phối hợp 
chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm và giáo viên Tổng phụ trách 
Đội .....................................................................................................
4. Tính mới của giải 
pháp......................................................................
5. Hiệu quả 
SKKN.....................................................................................
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ……………………………….. 
1. Kết luận  …………………………………………………………… 
2. Kiến nghị…………………………………………………………15
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
   Mục tiêu của giáo dục và đào tạo hiện nay là: “Nâng cao dân trí, đào 

tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài,...”. Giáo dục trí tuệ phải đi đôi với giáo dục 
thể chất, hai mặt này phải tiến hành song song và quan hệ  chặt chẽ với nhau 
tạo nên sự phát triển toàn diện cho học sinh. Chính vì thế, Đảng và Nhà nước 
ta rất quan tâm đến việc giáo dục thể chất cho thế hệ trẻ ngay trong ghế nhà  
trường vì giáo dục thể chất nói chung, môn học Thể dục nói riêng hình thành ở 
người học những nhân cách sống của con người lao động mới trong thời đại 
mới và đào tạo con người "phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể  chất,  
phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Thông qua giảng dạy thể dục 
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  2          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

nhằm trang bị kiến thức, hình thành kỹ năng vận động để các em học tập, sinh 
hoạt có hiệu quả. Trên cơ sở đó, phát triển các tố chất thể lực, tạo điều kiện  
cho cơ thể phát triển bình thường theo quy luật tâm lý lứa tuổi, giới tính; đồng 
thời rèn luyện tác phong nhanh nhẹn, ý thức tổ  chức kỷ  luật cao, tự  giác rèn 
luyện thể thao và tạo cho trẻ có cuộc sống vui tươi, lành mạnh,  tinh thần tập 
thể tốt,... Đó chính là tiền đề hình thành nhân cách sống cho trẻ. 
Đối với lứa tuổi học sinh Tiểu học, các em rất hồn nhiên, hiếu động, 
tâm lý của các em có nhiều thay đổi theo độ tuổi. Vì thế, khi dạy môn Thể dục 
không nên theo khuynh hướng thể dục đơn thuần, máy móc, gây cho các em sự 
mệt mỏi, căng thẳng mà người giáo viên cần sử dụng nhiều đồ dùng, dụng cụ 
để minh họa, bổ trợ cho các hoạt động trong bài giảng sinh động và nâng cao  
thành tích tập luyện của học sinh.
Thực tế  cho thấy việc dạy học nói chung và dạy học  ở  tiểu học nói 
riêng đã có sự đổi mới nhiều về phương pháp, đòi hỏi sự tư duy của học sinh 
được đặc biệt chú ý. Song để cho giờ học được thực sự đổi mới, việc sử dụng 
thiết bị đồ dùng dạy học là hết sức cần thiết.

Thiết bị đồ  dùng dạy học là những phương tiện vật chất giúp cho giáo  
viên và học sinh tổ chức hợp lý có hiệu quả, trong quá trình đổi mới phương  
pháp dạy học,thiết bị  đồ  dùng dạy học là một trong những điều kiện cơ  bản 
không thể thiếu để giáo viên, học sinh thể hiện mục têu dạy học.
Thực tế, bộ  đồ  dùng môn Thể  dục được cấp chỉ  có một số  loại, chất  
lượng kém, số lượng ít không đủ đáp ứng cho 2 ­ 3 lớp học cùng một lúc cũng  
như chưa đáp ứng yêu cầu tất cả các bài dạy. Mặt khác, đa số vấn đề sân bãi, 
vị trí học tập môn Thể dục của các trường chưa đúng quy định, chưa phù hợp  
với một số tiết dạy, thời tiết thay đổi đôi lúc không thuận lợi, giáo viên và học 
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  3          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

sinh chưa có trang phục đúng theo yêu cầu của môn học,... nên khi dạy các nội 
dung giáo viên thường dạy chay làm cho học sinh khó hiểu, khó nhớ động tác, 
không đạt mục tiêu yêu cầu của bài học. Đối với các đồ  dùng, dụng cụ đã có  
thì giáo viên sử dụng như thế nào để đạt hiệu quả cao cho tiết học ?  Điều đó 
khiến tôi luôn trăn trở và suy nghĩ tìm ra những biện pháp, giải pháp hữu hiện 
nhất, phù hợp với đối tượng học sinh nhằm nâng cao sức khỏe để học tập tốt  
và giúp các em tham gia hoạt động giáo dục khác đạt hiệu quả. Xuất phát từ lí 
do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc sử  
dụng đồ  dùng dạy học trong môn Thể  dục lớp 5   để  trao đổi, chia sẻ  kinh 
nghiệm với đồng chí đồng nghiệp.
         2. Mục đích nghiên cứu
Nâng cao chất lượng giờ  học thể  dục thông qua việc sử  dụng đồ  dùng 
dạy học phù hợp với điều kiện hiện có của các trường hiện nay.
Tìm hiểu đặc điểm tình hình và tâm sinh lý của học sinh để  đưa ra nội 
dung hình thức, biện pháp sử  dụng đồ dùng dạy học như thế nào để nâng lại 

hiệu quả cao cho tiết học.
Phát huy được thế mạnh sẵn có của đơn vị cũng như tạo điều kiện cho 
các em học sinh thể  hiện năng khiếu, thế  mạnh của bản thân, từ  đó đề  ra  
những giải pháp cụ thể hơn, sát thực hơn cho từng năm học góp phần nâng cao 
chất lượng giảng dạy môn Thể dục. 
  

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

         1. Cơ sở lí luận của nghiên cứu
Như Bác Hồ đã dạy: “Sức khỏe là vàng, lao động là vinh quang”.

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  4          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

Thật vậy, sức khỏe là vốn quý nhất của con người. Có sức khỏe thì con 
người có thể làm bất cứ việc gì mình muốn. Với phương châm “Khỏe để xây 
dựng và bảo vệ Tổ quốc, mỗi người dân khỏe mạnh là Tổ quốc khỏe mạnh”.  
Vì thế, cùng với sự phát triển chung của xã hội ngày nay, thể dục thể thao cũng 
đang trên đà phát triển không ngừng, nó trở thành một bộ phận không thể thiếu  
trong đời sống tinh thần của nhân dân và còn thể hiện sự khát vọng vươn lên  
chiếm lĩnh mọi đỉnh cao của con người trong đó có vấn đề thể dục thể thao và 
thể lực với tư cách là một giá trị của con người.
Thể dục là một môn học nhằm giáo dục và rèn luyện kỹ năng nâng cao  
chất lượng về thể lực, từ đó làm nền tảng cho việc phát triển về  tư  duy cho  
học sinh. Trong quá trình giáo dục, những tư tưởng chỉ đạo phương hướng cơ 
bản quy định nội dung phương pháp và cách tổ chức quy trình giáo dục nhằm 

thực hiện mục tiêu đào tạo là vô cùng quan trọng. Đối với bộ môn Thể dục ở 
trường tiểu học thì vừa phải thực hiện mục tiêu trên nhưng đồng thời cũng  
phải thực hiện nhiệm vụ quan trọng không kém là góp phần vào việc phát triển 
con người toàn diện cả về đức, trí, thể, mỹ. 
Ngày nay, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm và coi nhiệm vụ giáo dục là  
một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất, nên các môn học trong nhà trường  
luôn được trang bị đầy đủ các thiết bị đồ  dùng giảng dạy như  tranh, ảnh, mô  
hình, bóng, dây... nhằm đáp  ứng mục tiêu giáo dục.  Đối với nhà trường tiểu 
học nói chung, môn Thể dục nói riêng cũng được quan tâm với nhiều dụng cụ 
thể dục thể thao và các phương tiện dạy học khác. 
Tuy nhiên cho dù các phương tiện dạy học có hiện đại đến đâu chăng  
nữa thì vai trò của người giáo viên cũng hết sức quan trọng. Vì vậy giáo viên 
phải vận dụng sử dụng các phương tiện dạy học một cách linh hoạt trong mọi 
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  5          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

hoàn cảnh thì bài dạy mới đạt hiệu quả cao vừa đảm bảo chất lượng giáo dục  
một giờ học, vừa mang tính khoa học phù hợp với hoàn cảnh. Trong quá trình 
dạy học môn Thể dục, việc sử dụng phương pháp dạy học không thể tách rời  
với việc sử dụng các phương tiện dạy học. Các phương tiện dạy học sẽ giúp  
cho học sinh lĩnh hội các tri thức và rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo giúp cơ thể phát 
triển cân đối toàn diện. Do đó đồ  dùng dạy học và các phương pháp khi sử 
dụng đồ  dùng dạy học góp phần rất lớn vào việc nâng cao hiệu quả  của quá 
trình dạy học.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Trường Tiểu học Y Ngông đóng trên địa bàn đặc biệt khó khăn của xã  
Dur Kmăl, hơn nưa trường lại có ba điểm trường cách xa nhau, nhất là phân  

hiệu Buôn Krông cách điểm trường chính đến gần 15 cây số, đường đi lại khó  
khăn chính vì vậy việc đi lại gây rất nhiều khó khăn. Trong năm học 2017­
2018, tỉ  lệ  học sinh dân tộc thiểu số  khối lớp 5 chiếm gần 99% tổng số  học  
sinh toàn khối. Hầu hết các em là con em đồng bào dân tộc Ê Đê thuộc diện gia  
đình có hoàn cảnh khó khăn, trình độ  dân trí thấp, nhận thức về  giáo dục và  
chăm lo việc học hành của cha mẹ học sinh đối với con em còn nhiều hạn chế.  
Vì vậy việc phối hợp với cha mẹ học sinh để nâng cao chất lượng học tập cho 
các em gặp không ít khó khăn.
Trong những năm học vừa qua, được sự  quan tâm, chỉ  đạo sát sao của 
lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo cũng như sự quan tâm, giúp đỡ của lãnh  
đạo nhà trường đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp giáo viên được bồi dưỡng  
nâng cao tay nghề  bằng nhiều hình thức khác nhau. Chính sự  quan tâm đó đã 
giúp giáo viên vững vàng hơn về chuyên môn nghiệp vụ, góp phần không nhỏ 
vào việc nâng cao chất lượng dạy học. Giáo viên bộ  môn luôn xác định đúng  
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  6          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng dạy học môn Thể  dục, nên đã 
tìm các giải pháp hữu hiệu nhất nhằm tạo hứng thú cho các em trong học tập,  
góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
Trường có ba phân hiệu, phòng Thiết bị  đặt tại điểm chính nên việc 
mượn, trả đồ  dùng dạy học chưa thuận tiện . Giáo viên bộ  môn Thể dục dạy 
nhiều khối lớp/buổi, mỗi lớp sử  dụng các đồ  dùng, thiết bị  khác nhau, giáo  
viên ngại mang ra mang vào nên ít khi vào phòng Thiết bị  mượn đồ  dùng để 
hướng dẫn cho học sinh thực hiện các trò chơi cũng như các nội dung học tập.  
Việc sử dụng đồ dùng dạy học, tranh ảnh và bài dạy gần như chưa được quan 
tâm. Khi lên lớp, giáo viên mới chỉ chú trọng dạy các động tác của bài thể dục  

phát triển chung dưới hình thức giáo viên làm mẫu cho học sinh làm theo. Các 
trò chơi vận động, trò chơi nào dễ, đơn giản thì thực hiện, trò chơi nào khó thì  
bỏ  qua nên giờ học rất đơn điệu, chưa lôi cuốn và phát huy năng lực học tập  
của các em, dẫn đến hiệu quả tiết học chưa cao.
Bên cạnh sân chơi, bãi tập có vai trò quan trọng, quyết định sự  thành  
công
khi diễn ra những trò chơi học tập thì trang phục học thể dục cũng góp phần  
nâng cao hiệu quả của tiết học. Thực tế ở các trường tiểu học, trang phục của  
học sinh học môn Thể  dục chưa thực hiện đại trà nên chưa tạo sự  thoải mái 
trong tập luyện cũng như trong sử dụng các dụng cụ để tham gia trò chơi vận 
động. Hơn nữa sau giờ học thể dục, mồ hôi ngấm vào quần áo làm cho các em 
có cảm giác khó chịu khi vào lớp tiếp tục học các môn học khác, điều đó cũng 
ảnh hưởng đến tinh thần học tập của các em. 
3. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  7          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học môn Thể dục trong nhà 
trường nói chung, hiệu quả cách sử dụng đồ dùng dạy học nói riêng.
Giúp học sinh hiểu biết về thể chất, tinh thần của bản thân, qua đó giúp 
các em biết cách bảo vệ, rèn luyện sức khỏe của bản thân, phát triển cơ  thể 
một cách toàn diện.
3.2  Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 
 3.2.1. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí của học sinh
Đầu năm, sau khi nhận lớp, bản thân tôi đã gần gũi quan tâm trò chuyện 

với từng học sinh trong lớp để  nắm bắt tâm tư  nguyện vọng cũng như  hoàn 
cảnh, thể lực của các em.
Phân loại học sinh theo từng nhóm có sức khỏe tốt, nhanh nhẹn hay sức 
khỏe chưa tốt, bệnh tật,… để  có hình thức bồi dưỡng tập luyện khác nhau. 
Trường hợp này, giáo viên lập kế hoạch dạy học theo phân hóa đối tượng học 
sinh đảm bảo tính vừa sức và an toàn về sức khỏe trong rèn luyện.
Ví dụ: Khi tổ chức trò chơi “Chạy tiếp sức”, dựa vào đặc điểm tâm sinh 
lí học sinh, tôi sẽ giảm yêu cầu cho những trường hợp có bệnh về tim mạch, dị 
tật về chân, mắt,… tôi tổ chức riêng cho các em tập luyện bằng các hình thức 
sau:
+ Tập luyện với cường độ nhẹ ( trò chơi nhóm ba nhóm bảy, đá cầu,…) 
hoặc các bạn có sức khỏe tốt giúp đỡ.
+ Cho các em này làm trọng tài trong phần trò chơi, các hoạt động thi đua

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  8          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

+ Áp dụng phương pháp tập luyện bằng cách “phục hồi chức năng” với 
hình thức nhẹ nhàng, nội dung phù hợp để các em này được hoạt động, tạo cho 
các em một tình thần thoải mái, vui vẻ phấn khởi tập luyện nâng cao sức khỏe 
cùng các bạn.
3.2.2.  Giúp học sinh nắm vững vai trò, tác dụng của các đồ  dùng dạy  
học trong môn Thể dục
Trong chương trình Thể dục lớp 5, ngoài việc giúp các em nắm được 8  
động tác của bài thể dục phát triển chung, giáo viên còn cho học sinh củng cố,  
ôn luyện các động tác về đội hình đội ngũ, rèn luyện các kĩ năng vận động cơ 
bản (bật xa, nhảy dây), nắm được cách chơi các trò chơi (như: Ai nhanh và 

khéo hơn, Chạy nhanh theo số, Chạy tiếp sức theo vòng tròn, Bóng chuyền sáu, 
Qua cầu tiếp sức, Dẫn bóng, Chuyền và bắt bóng tiếp sức, Chạy theo hình tam  
giá,…) và thực hiện các bài tập thể thao tự chọn. Để  thực hiện hiệu quả  các 
nội dung trên, ngoài việc giáo viên linh hoạt tổ  chức hình thức và vận dụng 
phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực học tập của học sinh  
thì đòi hỏi giáo viên cần phải thường xuyên chủ  động sử  dụng các phương  
tiện, đồ  dùng dạy học trong các hoạt động cũng như  từng trò chơi vận động.  
Để làm được điều đó, giáo viên cần cho các em hiểu được tên các loại đồ dùng 
có liên quan đến môn học; vai trò, tác dụng của từng loại phương tiện, đồ dùng 
đó giúp các em sử dụng thành thạo, không bỡ ngỡ và an toàn tuyệt đối. Cụ thể:
­ Nhảy dây cá nhân: rèn tính dẻo dai, khéo léo và có lợi cho sức khỏe.
­ Tung và bắt bóng : rèn tính bền bỉ, khéo léo 
­ Cầu đá: phối kết hợp khéo léo, nhịp nhàng giữa mắt, chân, vai .
..................
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  9          


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

Qua đó, các em sẽ chủ động, tự giác, tự tin  trước khi tham gia trò chơi.
3.3.3. Lựa chọn và sử sụng đồ dùng dạy học hợp lý đối với nội dung bài  
dạy và đối tượng học sinh 
Việc sử  dụng đồ  dùng dạy học cũng rất quan trọng vì nhờ  có các đồ 
dùng, dụng cụ học tập đó sẽ quyết định đến sự  thành công của một tiết dạy. 
Vì vậy, đầu năm, sau khi nhận lớp, tôi vào thư viện kiểm tra các dụng cụ liên 
quan đến môn Thể dục xem thừa ­ thiếu loại nào, chất lượng ra sao. Đồ dùng  
nào dùng được để riêng một chỗ, đồ dùng nào không đảm bảo chất lượng, hư 
hỏng ghi chép lại đề nghị với đồng chí cán bộ phụ trách thiết bị  thanh lí và bổ 
sung kịp thời. Đồ dùng nào thiếu, lập tờ trình đề xuất mua mới. Trong quá trình 

sử dụng hằng ngày, thường xuyên kiểm tra, bảo quản cẩn thận. Cuối học kì I 
và cuối năm học, tôi báo cáo hiệu quả  sử  dụng các đồ  dùng, dụng cụ  của bộ 
môn và tiếp tục đưa ra ý kiến đề xuất cho năm học tới (nếu có). 
Trong các giờ học, giáo viên có thể sử dụng những dụng cụ sẵn có của  
trường để  đảm bảo mục tiêu và chất lượng dạy thể  dục. Khi sử  dụng, giáo  
viên thường xuyên kiểm tra và có kế hoạch đề nghị nhà trường bổ sung những  
dụng cụ  mau hỏng, đảm bảo về  số  lượng và chất lượng cho học sinh tập  
luyện. 
Trong quá trình lựa chọn và sử dụng, giáo viên cần:
­ Tránh lạm dụng việc sử dụng các đồ dùng dạy học hiện đại: Trong các 
giờ học mới, ôn tập hay tập luyện cho học sinh, giáo viên có thể sử dụng băng  
hình, băng tiếng , phát huy tác dụng của các phương tiện, thiết bị  có sẵn và  
tranh  ảnh để  phục vụ, nâng cao chất lượng giảng dạy. Tuy nhiên cũng cần  
tránh lạm dụng phương tiện dạy học hiện đại, không thực hiện thị phạm, làm  

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  10 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

mẫu cho học sinh hoặc chỉ cho HS xem băng hình động tác kỹ thuật mà không 
được tập luyện. Điều đó làm các em yêu thích môn học hơn, lại vừa đảm bảo 
hiệu quả giờ học qua đó phát hiện các em có năng khiếu để bồi dưỡng và phát  
triển.
Ví dụ:  Khi tổ  chức cho các em  học  nội  dung “tâng  cầu  bằng mu bàn 
chân” (Bài 53, lớp 5). Ngoài việc hướng dẫn lựa chọn cầu, làm mẫu kĩ thuật 
động tác tung và đá cầu, tiết học đầu tiên tôi tổ chức cho các em học tập trong  
lớp, sử dụng phương tiện dạy học “máy chiếu” cho các em xem các đoạn Vi­
deo về kĩ thuật tung cầu, đá cầu và giới thiệu một số thành tích tiêu biểu của  

các cầu thủ trong và ngoài nước để  giúp các em nắm vững kĩ thuật trước khi 
luyện tập, đồng thời tạo hứng thú ngay từ  đầu đến học sinh bộ  môn đá cầu.  
Từ  đó, sang các tiết học sau, thầy và trò sẽ  phối hợp nhịp nhàng kể  cả  về  kĩ 
thuật cũng như nâng cao số lần tâng và đá cầu. 
­ Cần thay đổi nội dung rèn luyện phù hợp với giới tính:  Khi sử dụng đồ 
dùng luyện tập, giáo viên có thể  thay đổi nội dung học tập phù hợp với giới 
tính
Ví dụ 1: Có thể tổ chức các học sinh nam chơi bóng rổ, các em nữ chơi 
nhẩy dây…
­ Đảm bảo an toàn cho học sinh trong việc sử dụng đồ dùng dạy học:
Các em có thể thực hiện và sử  dụng khá tốt những bài tập có tính chất  
rèn luyện cơ bản, các em có thể tập luyện những bài tập đã trở thành kĩ năng, 
kĩ xảo. Trong chương trình đã sử dụng một số bài tập thể hiện tính khéo léo… 
như: Nhảy dây ném, bóng trúng đích…Đòi hỏi  ở  người giáo viên phải chú ý 
hơn khi sử  dụng đồ  dùng dạy học sao cho đạt hiệu quả, đặc biệt phải đảm 

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  11 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

bảo an toàn cho học sinh khi thực hiện. Bởi lúc này, các em rất có hứng thú với  
việc tập luyện các môn mới và  ở  lứa tuổi này các em rất ham chơi và hiếu  
động nếu không chú ý sẽ rất dễ xảy ra những tai nạn ảnh hưởng lớn đến kết 
quả giờ học. Do đó khi sử dụng đồ dùng dạy học, giáo viên luôn đảm bảo sự 
an toàn  ở  mưc cao nhất, đồng thời phải luôn quan sát hướng dẫn các em tập 
luyện, tránh những sai lệch khi các em sử dụng đồ dùng. 
Ví dụ: Với nhẩy dây kiểu chụm 2 chân. Giáo viên phải nắm bắt được rõ 
ràng tình hình sức khỏe của học sinh cũng như  tình hình sân bãi dụng cụ  nơi  

tập luyện…sau đó mới đi vào quy trình giảng dạy.Trong quá trình cho học sinh  
luyện tập giáo viên phải luôn theo dõi những động tác của học sinh khi thực  
hiện cũng như ý thức kỷ luật vì ở  lứa tuổi này các em rất hiếu động lấy dây 
đùa nghịch nhau thậm chí quăng dây vào mặt nhau rất nguy hiểm  ảnh hưởng 
tới bản thân học sinh cũng như hiệu quả giờ học.
3.2.4. Tăng cường sử dụng trang thiết bị nhằm đổi mới PPDH
Trường tôi chưa có sân tập tách khỏi sân chơi, đồ  dùng dạy học chưa 
đáp ứng đầy đủ với thực tế làm cho hiệu quả dạy môn thể dục bị hạn chế rất 
nhiều. Qua nghiên cứu kỹ  chương trình, kết hợp cùng với chuyên môn của  
trường đề xuất nhà trường mua sắm một số thiết bị bổ sung phục vụ cho tiết  
dạy thể dục. Cụ thể vừa qua trường đã mua được 5 quả bóng rổ, 50 quả cầu 
50 dây nhảy, đồng thời kết hợp vớ  i Đoàn ­ Đội   xin được hơn 200 cái dây 
nhảy và đã phát cho học sinh khối 3, 4, 5. Nhà trường đã phát cho giáo viên đủ 
trang phục thể thao như: Giày thể thao, còi để dạy môn thể dục. 
Trong quá trình sử dụng các tranh ảnh để dạy các kỹ thuật, động tác, tôi  
đã thực hiện bằng hình thức vừa cho học sinh xem vừa hướng dẫn, giải thích  
và nhấn mạnh trọng tâm của động tác hay kỹ  thuật, để  các em nhanh chóng 
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  12 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

nắm bắt được điểm then chốt của động tác hay bài tập, từ đó giúp các em dễ 
hình thành tư  thế  và kĩ thuật đúng ngay từ  đầu. Những ngày thời tiết không 
thuận lợi (mưa, gió to, nắng gắt) không thể tập ngoài trời được, tôi vẫn có thể 
sử  dụng tranh,  ảnh treo trong lớp để  học sinh quan sát, tập luyện theo các tư 
thế mẫu của tranh.
Ví dụ:  Ở  bài 38 lớp 5 có trò chơi “Bóng chuyền sáu”. Đây   là một trò  
chơi tôi thấy rất phù hợp với đối tượng học sinh trong lớp.

Mục đích của trò chơi là rèn luyện sự  khéo léo, chính xác và kĩ năng 
chuyền bóng và nhận bóng . Ngoài việc chuẩn bị  quả bóng, tôi kẻ sân chơi và 
nêu luật chơi, hướng dẫn cách chơi. Quả thật khi tôi cho học sinh chơi trò chơi 
này thì giờ học sôi nổi hẳn lên học sinh rất thích thú, tỷ lệ xung phong tham gia  
trò chơi khá cao (khoảng 92%) có những em từ trước đến nay chậm chạp, nhút 
nhát thì nay cũng tích cực và hào hứng tham gia trò chơi. Tôi nghĩ ngoài những 
trò chơi trong chương trình nếu chịu khó suy nghĩ tìm tòi sáng tạo thì ngay bản 
thân mình cũng có thể nghĩ ra những trò chơi đơn giản dễ thực hiện và đem lại  
hiệu quả cao, đó là điều tôi hằng ấp ủ và mong muốn.

Ngoài sử  dụng những đồ  dùng mượn của thư  viện trường, tôi còn huy 
động từ  phía học sinh tự  chuẩn bị  một số  đồ  dùng (nếu có) để  làm tăng số 
lượng đồ  dùng đảm bảo cho tất cả  các học sinh ai cũng được sử  dụng, tham 
gia tập luyện.
Ví dụ  1: Khi tổ  chức cho học sinh trò chơi “Bóng chuyền sáu”, bài 38. 
Tôi đã yêu cầu học sinh có thể mang lên lớp 2 hoặc 3 quả bóng chuyền hoặc  
bóng đá để chơi, các em đã đồng ý và đã mang bóng đến lớp khi đến tiết Thể 

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  13 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

dục mà tôi yêu cầu (vì ở nhà một số em vẫn được ba mẹ mua bóng cho chơi). 
Ngoài ra ta cũng có thể  tự  làm một số  đồ  dùng để  phục vụ  trò chơi cho học  
sinh, chẳng hạn làm những quả bóng từ giấy vụn,…hoặc tận dụng những phế 
liệu trong cuộc sống để  làm đồ  dùng (như: tận dụng những thùng giấy đóng 
hàng để làm đồ dùng trong trò chơi “Dẫn bóng” ở bài 16). 
Ví dụ 2: Khi tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Chuyển đồ vật” (Bài 11 

lớp 5) yêu cầu học sinh cần phải chuẩn bị các đồ vật gọn nhẹ để thực hiện trò  
chơi (Như: Bóng, các hộp xốp, các thùng giấy nhỏ...) 
3.2.5. Phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm và giáo viên Tổng phụ  
trách Đội 
Do đặc trưng của bộ môn với phương pháp yêu cầu tổ chức cho học sinh  
theo kiểu “Học mà chơi, chơi mà học”. Việc lồng ghép trò chơi hấp dẫn phù 
hợp gây hứng thú học tập cho các môn học khác đạt kết quả thực là quan trọng 
là cần thiết điều này phụ thuộc vào khả năng, năng khiếu của từng giáo viên. 
Thực tế, chuyên môn của một số đồng chí không chuyên ngành thể  dục, năng 
khiếu tổ  chức về luyện tập cho học sinh còn hạn chế. Do đó những tiết dạy 
đầu tuần còn khó khăn nhưng với ý thức nghề nghiệp, lòng yêu nghề mến trẻ, 
bản thân đã phối hợp, trao đổi với Tổng phụ trách (Nguyễn Quang Cường) và 
giáo viên chủ  nhiệm ( Nguyễn Thị Hoài Sự  lớp 5A, Nguyễn Thị  Hồng Hạnh  
lớp 5B) thống nhất các nội dung thực hành hoặc học hỏi ở họ những bí quyết,  
nghệ thuật tổ chức trò chơi và phương pháp sử dụng đồ dùng như thế nào để 
có hiệu quả. Ngoài ra, bản thân thường xuyên học hỏi, trao đổi chuyên môn với 
các đồng nghiệp dạy môn Thể dục tại các đơn vị bạn nhằm tìm cách tháo gỡ 
một số khó khăn, vướng mắc trong dạy học.

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  14 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

Các giải pháp, biện pháp được nêu trong đề tài có mối quan hệ chặt chẽ 
với nhau, có thống nhất liên kết và hỗ trợ cho nhau. Giáo viên cần có kế hoạch 
tăng cường sử dụng thiết bị đồ  dùng trong từng  tiết học cụ thể; tận dụng đồ 
dùng sẵn có hoặc làm thêm đồ  dùng dạy học đơn giản nhằm bổ  trợ  bài dạy 
hiệu quả. 

Tôi đã tiến hành khảo sát hiệu quả trước khi chưa  sử dụng đồ dùng dạy 
học trên hai lớp 5A và 5B năm học 2017 ­ 2018 kết quả cụ thể:

Thời gian

Trước khi thực 
hiện đề tài

TSHS

30

Hiệu quả việc sử dụng đồ dùng dạy học
Có chuẩn  Nắm được  Sử dụng 
Yêu thích môn 
bị ĐDHT
kĩ thuật 
thành thạo 
học, tự giác 
động tác
các ĐDHT
tập luyện
10
33,3%

12
40,0%

10
33,3%

18
60,0%

4 Tính mới của giải pháp
Thiết bị đồ dùng dạy học là những phương tiện vật chất giúp giáo viên 
và học sinh tổ chức có hiệu quả  trong quá trình giáo dục. Trong quá trình đổi  
mới phương pháp dạy học thiết bị  đồ  dùng là những phương tiện cơ  bản 
không thể thiếu để  giáo viên, học sinh thực hiện dạy và học. Hơn nữa thiết bị 
đồ dùng dạy học tạo điều kiện trực tiếp cho học sinh phát huy tối đa được tính 
năng động khi tiếp cận thực tiễn nâng ccao khả năng tự học, rèn luyện kỹ năng  
học tập và thực hành. Nếu việc ''Dạy chay, dạy suông'' làm cho người học 
không phát huy được tính tích cực chủ  động sáng tạo thì tính hỗ  trợ  đắc lực 

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  15 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

của thiết bị dạy học sẽ là cầu nối giữa người dạy và người học, làm cho hai 
nhân tố này gắn kết với nhau.
Thông qua giải pháp này giúp giáo viên cũng như học sinh hiểu rõ hơn về 
hiệu quả và tác dụng của việc sử dụng đồ dùng dạy học. Nhưng không vì vậy 
mà giáo viên quá lạm dụng đồ  dùng dạy học mà phải biết lựa chọn đồ  dùng 
cho thích hợp với từng môn, từng bài học cũng như từng đối tượng học sinh.
5. Hiệu quả SKKN
Đổi mới được nội dung, phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực 
hóa học tập học sinh.
Chất lượng giờ học sôi nổi, đạt hiệu quả hơn trước. Học sinh yêu thích 

môn học, tự giác tập luyện với tinh thần thoải mái
Đa số  học sinh nắm vững cách sử  dụng và sử  dụng thành thạo các đồ 
dùng, dụng cụ học tập, góp phần nâng cao hiệu quả của tiết học nói chung và  
chất lượng môn Thể dục nói riêng.
Đề  tài thực hiện đã góp phần nâng cao chất lượng môn Thể  dục nói 
riêng và các môn học khác trong chương trình nói chung cho học sinh lớp 5 tại 
trường Tiểu học Y Ngông , đồng thời đẩy mạnh phong trào“Xây dựng trường  
học thân thiện, học sinh tích cực”. thu được những kết quả đáng khích lệ. Kết 
quả  khảo nghiệm về  chất lượng môn Thể  dục lớp 5 trong năm học 2017 ­  
2018 cụ thể như sau:
Hiệu quả việc sử dụng đồ dùng dạy học
Thời gian

TSHS

Có chuẩn  Nắm được 
bị ĐDHT
kĩ thuật 
động tác

Sử dụng 
thành thạo 
các ĐDHT

Yêu thích môn 
học, tự giác 
tập luyện

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  16 

     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

Trước khi thực 
hiện đề tài

30

10
33,3%

12
40,0%

10
33,3%

18
60,0%

Trước khi thực 
hiện đề tài

30

22
73,3%

27

90,0%

25
83,3%

28
93,3%

Qua kết quả  khảo nghiệm, tôi nhận thấy rằng: Đa số  các em đều yêu  
thích môn học, ý thức tập luyện tự giác, tích cực, biết sử dụng thành thạo các  
dụng cụ học tập và nắm chắc kĩ thuật động tác khi sử  dụng các dụng cụ  đó. 
Các giáo viên chuyên biệt, giáo viên dạy kiêm nhiệm bộ môn Thể dục lên lớp 
chủ động vào thư viện mượn, trả đồ dùng, dụng cụ dạy học sau từng mỗi tiết;  
nắm chắc cách sử dụng sao cho đạt hiệu quả. Đồng thời qua các giờ học, giáo 
viên đã phát hiện được nhiều học sinh có năng khiếu tham gia các kì thi Học 
sinh giỏi thể  dục thể  thao, Hội khỏe Phù Đổng các cấp đạt nhiều thành tích  
cao.
Cuối năm học 2017­2018, 100% học sinh lớp 5 được đánh giá hoàn thành 
chương trình môn học, trong đó 30% số học sinh được đánh giá hoàn thành tốt 
môn học.
Các giải pháp trên tiếp tục được áp dụng cho học sinh lớp 4, lớp 5  
trường Tiểu học Y Ngông trong năm học 2018­2019 và đang thu được những 
kết quả rất đáng khích lệ.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  17 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

1. Kết luận  
Giáo dục thể chất nói chung và môn Thể dục nói riêng đóng vai trò quan 
trọng trong việc đào tạo con người mới. Nâng cao chất lượng môn Thể  dục  
cũng góp phần lớn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh 
trong nhà trường. Để thực hiện tốt các giải pháp trên giáo viên cần thực hiện 
tốt các nội dung sau:
­ Cần nghiên cứu kỹ  nội dung chương trình dạy học; không ngừng học 
tập, rèn luyện để  nâng cao trình độ  chuyên môn nghiệp vụ; thực hiện tốt đổi 
mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp với đối tượng học sinh  
nhằm phát huy được tính tích cực, chủ động của học sinh trong học tập ; tránh 
áp đặt, rập khuôn, máy móc khiến học sinh chán nản trong học tập ; động viên 
khuyến khích các em kịp thời nhằm gây hứng thú cho học trong học tập.
 ­ Thực hiện tốt các phương pháp dạy học nhằm tạo cho các em tích cực 
hơn khi học môn Thể dục lớp 5, bởi đó là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao 
chất lượng dạy học. Cần kết hợp chặt chẽ giữa gia đình học sinh, các đoàn thể 
trong nhà trường, chính quyền địa phương, tạo môi trường giáo dục tốt nhất  
cho các em.
­ Đưa học sinh đến với các hoạt động thể dục, thể thao giúp các em có 
cơ hội được giao lưu học hỏi lẫn nhau tạo môi trường học tập thân thiện, góp 
phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh và nâng cao hiệu quả  phong trào  
thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
2. Kiến nghị.
 

­ Với nhà trường: Tiếp tục tổ chức hiệu quả các hoạt động thể dục thể 

thao trong nhà trường, tạo sân chơi bổ ích cho các em.
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  18 

     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

­ Với giáo viên: Cần xác định được tầm quan trọng của việc giáo dục 
thể 
chất trong nhà trường thông qua môn Thể dục và vận dụng sao cho hợp lý với  
đối tượng và điều kiện nhà trường.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân về  gây hứng thú cho học  
sinh lớp 5 khi học môn thể dục tại trường Tiểu học Y Ngông. Rất mong nhận 
được sự  đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để  những kinh nghiệm trên được 
đầy đủ và hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn ! 
                      Dur Kmăn, ngày 06 tháng 02 năm 2019
                                                                             Người viết

                                                                        Nguyễn Đức Minh
                        
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  19 


     SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đồ dùng dạy học trong môn Thể dục lớp 
5

TÀI LIỆU THAM KHẢO

STT

Tên tài liệu
Sách giáo viên môn Thể dục lớp 5

2

Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kỹ 

3

năng lớp 5

Tác giả
­ Nhà xuất bản giáo dục
­ Nhà xuất bản giáo dục

Công văn số: 5842/BGDĐT­VP Hướng 
dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy 

5

­ Bộ giáo dục

học GDPT.
Thông tư số 30/2014/TT­BGDĐT và Thông 

6

tư số 22/2016/TT­BGDĐT
Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên

7

Trò chơi vận động

8

Trò chơi dân gian trẻ em

9

­ Bộ giáo dục
­ Bộ giáo dục
­ Trần Đồng Lâm
­ Đinh Mạnh Cường
­ Trần Hòa Bình
­ Bùi Lương Việt

 

            
 
Giáo viên: Nguyễn Đức Minh ­ Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông                  20