Sở GD & ĐT Hà Nội
Trường THPT Việt Đức
Năm học 2019 – 2020
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ I
MÔN HÓA HỌC – LỚP 10
A. LÝ THUYẾT:
Chương 1: Nguyên tử
1. Cấu tạo nguyên tử, đặc điểm của các hạt cơ bản?
2. Nêu khái niệm nguyên tố hóa học và cách kí hiệu nguyên tử?
3. Thế nào là đồng vị, nguyên tử khối và nguyên tử khối trung bình?
4. Cấu hình electron nguyên tử là gì, cách viết ra sao? Nêu đặc điểm của lớp electron ngoài cùng?
Chương 2: Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học và định luật tuần hoàn
1. Bảng tuần hoàn được xây dựng trên nguyên tắc nào và được cấu tạo ra sao?
2. Mối liên quan giữa cấu hình electron nguyên tử và vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn?
3. Khái niệm năng lượng ion hóa, độ âm điện của nguyên tử các nguyên tố? Quy luật biến đổi các
đại lượng này trong bảng tuần hoàn?
4. Khái niệm tính kim loại, phi kim của nguyên tố và quy luật biến đổi các đại lượng này trong bảng
tuần hoàn? Quy luật biến đổi hóa trị, tính axit, bazơ của oxit và hiđroxit của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn?
5. Nêu ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
Chương 3: Liên kết hóa học
1. Liên kết ion được hình thành như thế nào?
2. Liên kết cộng hóa trị được hình thành như thế nào?
3. Phân loại liên kết hóa học theo hiệu độ âm điện.
4. So sánh liên kết ion và liên kết cộng hóa trị.
5. Nêu cách xác định cộng hóa trị, điện hóa trị và số oxi hóa của một nguyên tố.
Chương 4: Phản ứng hóa học
1. Nêu khái niệm chất oxi hóa, chất khử, sự oxi hóa, sự khử, phản ứng oxi hóa – khử.
2. Nêu cách lập phương trình hóa học của phản ứng oxi hóa – khử.
B. BÀI TẬP
I. Toàn bộ bài tập trong sách giáo khoa 10 theo đúng ban.
II. Một số dạng bài tập tiêu biểu :
Bài 1. Hãy tìm số hạt proton, electron, nơtron, điện tích hạt nhân, nguyên tử khối của các nguyên tử
có kí hiệu sau đây: 2311 Na , 1735 Cl , 3918 Ar , 5626 Fe .
Bài 2. Xác định cấu tạo hạt (tìm số e, số p, số n), viết kí hiệu nguyên tử của các nguyên tử sau, biết
trong nguyên tử có:
a) Tổng các loại hạt là 82, trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 22.
b) Tổng số hạt cơ bản là 52, số hạt không mang điện bằng 1,058 lần số hạt mang điện âm.
c) Tổng số hạt cơ bản là 52, số hạt proton lớn hơn 16.
d) Tổng số hạt cơ bản là 58, số khối nhỏ hơn 40.
Bài 3. Nguyên tố argon (Ar) có 3 đồng vị khác nhau, ứng với số khối 36, 38 và 39. Phần trăm số
nguyên tử của các đồng vị tương ứng lần lượt bằng: 0,34%; 0,06% và 99,6%. Tính nguyên tử khối
trung bình của Ar.
Bài 4. Đồng có 2 đồng vị 2963Cu và 2965 Cu . Nguyên tử khối trung bình của đồng là 63,54. Xác định
thành phần % số nguyên tử của đồng vị 2963Cu .
Bài 5. Nguyên tử khối trung bình của bo là 10,81. Bo gồm hai đồng vị 10B và 11B. Tính thành phần
phần trăm về khối lượng của đồng vị 11B trong axit H3BO3 (H=1, O=16)
Bài 6. Cho nguyên tử A. Ở trạng thái cơ bản, nguyên tử này có 5 electron s.
a) Viết cấu hình electron của nguyên tử A.
b) Xác định vị trí của A trong bảng tuần hoàn. Giải thích.
c) Hãy cho biết A là nguyên tố kim loại, phi kim hay khí hiếm. Giải thích.
Bài 7. Cho các nguyên tố X, Y, Z có số hiệu nguyên tử lần lượt là 6, 10, 20.
a) Viết cấu hình electron của nguyên tử các nguyên tố X, Y, Z.
b) Xác định vị trí của các nguyên tố đó trong bảng tuần hoàn.
c) (Dành cho ban nâng cao) Hãy điền electron vào các ô lượng tử và xác định số electron độc thân
của nguyên tử các nguyên tố X, Y, Z.
Bài 8. Các eletron của nguyên tử nguyên tố X được phân bố trên 3 lớp, lớp thứ 3 có 6 electron.
a) Viết cấu hình electron nguyên tử, xác định vị trí của nguyên tố X trong bảng tuần hoàn (có giải
thích). X là kim loại hay phi kim. Giải thích
b) Viết công thức hợp chất khí với H; oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng của X.
Bài 9. A và B là hai nguyên tố liên tiếp nhau trong cùng một chu kì. Tổng số proton trong hạt nhân
hai nguyên tử A và B bằng 31. Viết cấu hình electron của hai nguyên tử A, B.
Bài 10. X và Y là hai nguyên tố thuộc cùng một nhóm và ở hai chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn.
Tổng số proton trong hạt nhân của hai nguyên tử X và Y bằng 32. Viết cấu hình electron của X và Y.
Bài 11. a) Hãy so sánh tính phi kim của P (Z=15) với các nguyên tố sau:
+) Si (Z=14), S (Z=16).
+) N (Z=7), As (Z=33).
b) So sánh tính kim loại của Na (Z=11) với Mg (Z=12) và K (Z=19)
c) (Dành cho ban nâng cao) So sánh tính phi kim của P(Z=15) với As (Z=33), S (Z=16) và F (Z=9)
Bài 12. Oxit cao nhất của R có công thức R2O5. Trong hợp chất khí với hiđro, R chiếm 82,35% về
khối lượng. Xác định tên nguyên tố R.
Bài 13. Hợp chất khí với hiđrô của nguyên tố M là MH 4. Trong oxit cao nhất của M có 53,3% oxi về
khối lượng. Tìm nguyên tử khối của M.
Bài 14. Cho các phân tử H2S (1); H2O (2); CaS (3); CsCl (4); BeF2 (5); NH3 (6).
a) Dựa vào hiệu độ âm điện, cho biết trong các phân tử trên, có bao nhiêu chất có liên kết ion, liên
kết cộng hóa trị phân cực và liên kết cộng hóa trị không phân cực.
b) Sắp xếp các chất trên theo thứ tự tăng dần độ phân cực liên kết.
Biết độ âm điện của các nguyên tố là:
Cs: 0,79; Ba: 0,89; Cl: 3,16; Ca: 1,0; Al: 1,61; F: 3,98; N: 3,04; O: 3,44; S: 2,58; H: 2,20.
Bài 15. Viết sơ đồ giải thích sự hình thành liên kết ion giữa các nguyên tử của nguyên tố:
a. Ca và O
b. K và S
c. Mg và Cl
d. Na và N
e. Al và O
Xác định điện hóa trị của các nguyên tố trong mỗi hợp chất
Bài 16. Viết công thức electron, công thức cấu tạo của các phân tử sau và xác định cộng hóa trị của
các nguyên tố trong mỗi hợp chất:
a) Cl2, N2, HCl, NH3, CH4, H2O, H2S, Cl2O, CO2, C2H4, C2H2, C2H6, H2CO3, HClO, HNO2.
b) (Dành cho ban nâng cao) SO2, SO3, CO, N2O5, HNO3, H2SO4, H3PO4, HClO4
Bài 17. X, Y, Z là những nguyên tố có số đơn vị điện tích hạt nhân là 9, 19, 8.
a) Viết cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố đó.
b) Dự đoán kiểu liên kết hóa học có thể có giữa các cặp X và Y, Y và Z, X và Z.
Câu 18. Các nhận xét sau đây đúng hay sai?
Nhận xét
Đ/S
1. Trong liên kết CHT, cặp e chung lệch về phía ngtử có độ âm điện nhỏ hơn.
2. Liên kết công hoa tri
̣
́ ̣ có cực tạo thành giữa 2 ngtử có hiệu độ âm điện tư 0,4 đên 1,7.
̀
́
3. Liên kết công hoa tri
̣
́ ̣ không cực tạo nên từ các ngtử khác hẳn nhau về tính chất hoá học.
4. Hiêu đô âm điên gi
̣
̣
̣
ưa 2 ngt
̃
ử cang l
̀ ơn thi liên kêt cang
́ ̀
́ ̀ mang nhiêu tinh chât ion
̀ ́
́ .
5. Hiêu đô âm điên gi
̣
̣
̣
ưa 2 ngt
̃
ử cang l
̀ ơn thi liên kêt cang kem phân c
́ ̀
́ ̀
́
ực.
6. Điện hóa trị của Ba trong hợp chất Ba3N2 là 3+.
7. Cộng hóa trị của C trong hợp chất C2H2 là 2.
8. Sô oxi hoa cua oxi trong h
́
́ ̉
ợp chât luôn la 2.
́
̀
9. Đồng vị là hiện tượng các nguyên tử có cùng số hạt nơtron
10. Nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số khối
11. Trong một chu kì, bán kính nguyên tử các nguyên tố giảm dần
12. Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử các nguyên tố tăng dần
13. Phi kim mạnh nhất trong bảng tuần hoàn nằm ở góc dưới cùng bên phải bảng TH
14. Độ âm điện của nguyên tử càng lớn, tính phi kim càng mạnh
15. Nguyên tố có Z=11 thuộc loại nguyên tố s
Bài 19. Hãy xác định số oxi hoá của lưu huỳnh, clo, mangan, nitơ trong các chất và ion sau:
−
a) H2S, S, H2SO4, SO42, HSO4.
c) Mn, MnCl2, KMnO4, MnSO4, MnO4 .
−
b) HCl, KClO3, Cl2O7, ClO4 , Cl2.
+
d) NH3, NH4NO3, NH4 , NO3
−
.
Bài 20. a/ Cho các phản ứng sau:
4HCl + MnO2 → MnCl2 + Cl2 + 2H2O.
2HCl + Fe → FeCl2 + H2.
14HCl + K2Cr2O7 → 2KCl + 2CrCl3 + 3Cl2 + 7H2O.
6HCl + 2Al → 2AlCl3 + 3H2.
16HCl + 2KMnO4 → 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O.
Có bao nhiêu phản ứng HCl thể hiện tính oxi hóa? Giải thích ngắn gọn.
b/ Cho các phản ứng :
Ca(OH)2 + Cl2 CaOCl2 + H2O
2H2S + SO2 3S + 2H2O
2NO2 + 2NaOH NaNO3 + NaNO2 + H2O
0
4KClO3 t KCl + 3KClO4
O3 O2 + O
Có bao nhiêu phản ứng là phản ứng oxi hoá khử? Giải thích ngắn gọn.
Bài 21. Hòa tan hoàn toàn 5,85 (g) một kim loại R thuộc nhóm I A vào nước thì thu được 1,68 (l) khí
(đktc). Xác định tên kim loại đó.
Bài 22. Cho 2 gam hôn h
̃ ợp 2 kim loai ̣ ở 2 chu ki liên tiêp va thuôc nhom IIA tac dung v
̀
́ ̀
̣
́
́ ̣
ơi dung d
́
ịch H2SO4
loãng, vưa đu, thu đ
̀ ̉
ược 8,72 gam hôn h
̃ ợp 2 muôi khan.
́
a) Xac đinh 2 kim loai.
́ ̣
̣
b) Tính % số mol và % khối lượng 2 kim loại.
Bài 23. Hỗn hợp X gồm ACO 3, BCO3 nặng 28,4 gam. Cho X tác dụng hết với dung dịch HCl thì cần
300 ml dung dịch HCl 2M và sau phản ứng thu được V lít khí CO2 (đktc) và dung dịch Y.
a)Tìm tên 2 nguyên tố A, B biết chúng ở hai chu kì liên tiếp trong cùng nhóm IIA
b) Tính khối lượng của từng chất trong X.
c) Cô cạn dung dịch Y thu được m gam muối. Tính m?
Bài 24. Cân bằng phản ứng oxi hóa – khử theo phương pháp thăng bằng electron, xác định chất khử,
chất oxi hóa và các quá trình oxi hóa, khử:
1) P + H2SO4đặc, nóng H3PO4 + SO2 + H2O
6) Cl2 + KOH KCl + KClO3 + H2O
7)FeS + KNO3 KNO2 + Fe2O3 + SO3
2) Mg + HNO3 Mg(NO3)2 + NO + H2O.
8) FeS2 + HNO3 Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO2 + H2O
3) Fe + H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O.
9) Fe3O4 + HNO3 Fe(NO3)3 + NO + H2O
4) Al + HNO3 Al(NO3)3 + N2 + H2O.
(Ban D và ban A1 không phải làm ptrình 6, 7, 8, 9)
5) KMnO4 + HCl KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O.
Bài 25. (Dành cho ban nâng cao)
1/ Hoàn thành và cân bằng các phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron:
a) Fe3O4 + HNO3 Fe(NO3)3 + NO + ... b) FeS + H2SO4 Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O
c) FexOy + HNO3 Fe(NO3)3 + NO2 + ...d) Fe3O4 + HNO3 Fe(NO3)3 + NxOy + ...
2/ Hòa tan hoàn toàn 8,2g hỗn hợp A gồm FeCO3 và FeS2 trong dung dịch H2SO4 theo các phản ứng:
FeCO3 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + SO2 + CO2 + H2O (1)
FeS2 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O (2)
Thu được 5,04 lít hỗn hợp khí B (đktc)
a/ Hoàn thành các phương trình phản ứng (1) và (2)
b/ Tính khối lượng mỗi chất trong A.
c/ Tính tỉ khối của hỗn hợp B so với hiđro.