Tải bản đầy đủ (.pdf) (16 trang)

Đề bài: Sinh viên ngành luật và phương pháp thảo luận nhóm

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (491.75 KB, 16 trang )

Họ tên: Tăng Tùng Lâm
Lớp: SNLW7
MSSV: 124D1031962.

BÀI LUẬN
Đề bài: Sinh viên ngành luật và phương pháp thảo  
luận nhóm.

1


Đề cương
Mở đầu:
Tính cấp thiết của đề tài:
+ Trong quá trình hội nhập hiện nay, Việt Nam đang đứng trước muôn  
vàn thách thức cũng như cơ hội.
+ Sinh viên luật cần thay đổi phương pháp học mới có hiệu quả hơn để 
có thể theo kịp được sinh viên thế giới.
+ Với điều kiện hiện nay của Việt Nam phương pháp học nhóm là tối 
ưu nhất.
+ Các doanh nghiệp cũng đang quan tâm đến kỹ năng làm việc nhóm khi  
tuyển dụng.
=> Sinh viên luật cần học theo phương pháp thảo luận nhóm để  chủ 
động tiếp thu kiến thức, rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm.
Một số khái niệm phương pháp học nhóm.
Nội dung:
Thực trạng học nhóm của sinh viên hiện nay:
+ Sinh viên luật chưa biết cách làm việc nhóm hiệu quả
+ Các thành viên có “cái tôi” quá lớn khi làm việc nhóm
+ Một số thành viên còn ỷ lại khi làm việc nhóm
+ Thiếu kỹ năng khi làm việc nhóm


Nguyên nhân của thực trạng trên
+ Đối với học và thảo luận nhóm trên lớp: Do điều kiện lớp học còn 
chật chội, cơ sở vật chất chưa đảm bảo.
+ Hầu hết sinh viên đều thiếu và yếu về  các kỹ  năng làm việc nhóm,  
đặc biệt là kỹ năng giải quyết xung đột, kỹ năng chia sẻ trách nhiệm, kỹ năng  
tự kiểm tra ­ đánh giá hoạt động nhóm...

2


+ Ý thức tham gia, đóng góp ý kiến của sinh viên còn chưa cao, một số 
sinh viên còn mang tâm lý trông chờ, ỷ lại...
=> Cần tìm giải pháp để khắc phục tình trạng trên
Các giải pháp:
­ Tăng cường các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về  học tập theo  
nhóm cho sinh viên luật. Nâng cao nhận thức về  học tập nhóm sẽ  góp phần 
cung cấp cho sinh viên cơ  sở  lí luận vững chắc mang tính nền tảng. Từ  đó  
sinh viên có những hiểu biết đúng đắn và toàn diện về  học tập nhóm. Điều 
này sẽ  định hướng tốt cho những hoạt động học tập trong thực tế  của sinh  
viên.
­ Tăng cường rèn luyện các kỹ năng học tập theo nhóm.
+ Lập kế hoạch hoạt động nhóm:
+ Xây dựng nội quy của nhóm:
+ Phân công nhiệm vụ:
+ Thảo luận, trao đổi:
+ Nghiên cứu tài liệu:
+ Chia sẻ trách nhiệm:
+ Lắng nghe chủ động, tích cực:
+ Chia sẻ thông tin:
+ Giải quyết xung đột:

+ Tự kiểm tra ­ đánh giá hoạt động của nhóm:
Kết luận: Sự cần thiết của việc học nhóm.

3


Bài luận
Quá trình hội nhập quốc tế  của Việt Nam hiện nay  đang đứng trước 
muôn vàn thời cơ  và thách thức, điều này đề  ra nhu cầu cấp thiết cho nền 
giáo dục Việt Nam trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng nhân 
tài. Song song với việc nâng cao chất lượng trong việc đào tạo thì sinh viên 
cũng là đối tượng cần phải năng động và sáng tạo để  tiếp thu những kiến  
thức, phương pháp học tập mới mẻ  .  Ở  bậc đại học thì phương pháp làm 
việc theo nhóm được biết đến như  là một phương pháp học tập khá phổ 
biến. Ngày nay, kỹ năng làm việc nhóm gần như không thể tách rời với sinh  
viên, đặc biệt là sinh viên khối ngành luật, nó có thể  coi như  là hành trang  
mang theo khi sinh viên ra trường. Nó đã trở  thành một trong những tố  chất 
quan trọng đối với những ứng viên muốn thành công. Các doanh nghiệp tuyển 
nhân viên luôn yêu cầu ứng viên có khả năng làm việc theo nhóm. Đây cũng là 
lý do mà rất nhiều các công ty hiện nay, đặc biệt là các công ty nước ngoài 
yêu cầu  ứng viên phải có khả  năng làm việc theo nhóm. Trên thế  giới hiện 
nay đang diễn ra những chuyển biến trong lĩnh vực giáo dục. Xu hướng giáo 
dục đang phát triển với mục tiêu: đổi mới nội dung, chương trình, phương 
pháp, phát huy tính tích cực, chủ  động cũng như  khả  năng tự  học, tự  nghiên  
cứu của người học. Trong xu hướng đó, Giáo dục Việt Nam cũng đã và đang 
có nhiều thay đổi mau lẹ, mạnh mẽ  để  hòa nhập với nền giáo dục hiện đại 
trên thế  giới, đặc biệt là vấn đề  đổi mới phương pháp dạy và học trong nhà 
trường. Như  vậy, trong thời đại mới, khi khoa học kỹ  thuật ngày càng phát  
triển, làm việc theo nhóm là yêu cầu quan trọng, cần thiết được đặt ra đối với 
tất cả mọi người. Đặc biệt đối với sinh viên luật, học tập theo nhóm là một 

trong các phương pháp học tập hiệu quả để qua đó rèn cho sinh viên khả năng  
hợp tác, chia sẻ, tư duy phản biện... Đó là những điều cần thiết đối với một 
công dân của thế  kỉ  21. Do đó, mỗi sinh viên luật cần được trang bị  ngay từ 
trong nhà trường để khi ra trường có thể sống và làm việc trong các tổ  chức 
4


một cách tích cực, hiệu quả. Vấn đề  đặt ra là làm thế  nào để  phương pháp 
học tập này được thực hiện rộng rãi, thực sự  phát huy được hiệu quả  trong  
sinh viên, giúp sinh viên nhanh chóng lĩnh hội, chiếm lĩnh tri thức, có được kết 
quả  học tập tốt nhất. Các sinh viên luật cũng phần nào được tiếp cận với  
phương pháp học đầy hiệu quả  này, tuy nhiên đa phần các sinh viên từ  bậc 
trung học phổ thông lên bậc đại học đều không thích ứng kịp với cách học và 
làm việc nhóm, bên cạnh đó một số  khác, tuy đã tham gia làm việc nhóm 
nhưng không tìm thấy được sự thích thú trong công việc cũng như không tạo  
ra được hiệu quả trong công việc của nhóm.
Theo Lexicon der Padagogik: “Phương pháp giúp để  trình bày có lý lẽ 
vững vàng một chân lý đã xác định rồi hoặc để vạch ra một con đường tìm tòi 
một chân lý mới”. Theo Hegel: “Phương pháp là ý thức về  hình thức của sự 
vận động bên trong của nội dung”. Như  vậy có thể  hiểu: Phương pháp là 
cách thức, con đường, phương tiện để đạt tới mục đích nhất định trong nhận 
thức và trong thực tiễn.
Theo GS Nguyễn Ngọc Quang, nghiên cứu dạy học theo quan điểm quá  
trình: “Học là quá trình tự  điều khiển tối  ưu sự  chiếm lĩnh khái niệm khoa 
học, bằng cách đó hình thành cấu trúc tâm lý mới, phát triển nhân cách toàn 
diện. Vai trò tự điều khiển của quá trình học thể hiện ở sự tự giác, tích cực,  
tự lực và sáng tạo dưới sự điều khiển của thầy, nhằm chiếm lĩnh khái niệm 
khoa học. Học có 2 chức năng kép là lĩnh hội và tự điều khiển”. Theo từ điển  
Tiếng Việt của Viện khoa học xã hội Việt Nam ­ Viện ngôn ngữ học: “Học 
tập là học và luyện tập để hiểu biết và có kỹ năng”.Như vậy, học tập là một  

loại hình hoạt động được thực hiện trong mối quan hệ  chặt chẽ  với hoạt  
động dạy, giúp người học lĩnh hội tri thức, kỹ  năng, kỹ  xảo, những phương 
thức hành vi nhằm phát triển nhân cách toàn diện.
Theo từ điển Tiếng Việt: Nhóm là tập hợp một số ít người hoặc sự vật 
được hình thành theo những nguyên tắc nhất định.Theo chúng tôi, nhóm là tập 
5


hợp những người có tổ  chức, hoạt động theo những nguyên tắc nhất định, 
nhằm đạt tới mục tiêu và lợi ích chung . 
Trong cuốn “Giáo trình giáo dục thực hành pháp luật” ­ 2014 do PGS.TS  
Lê Thị  Châu chủ  biên thì nhóm được hiểu là tập hợp bao gồm nhiều thành  
viên với những vai trò khác nhau nhưng cùng có chung một mục đích. Mỗi  
thành viên trong nhóm có vai trò và trách nhiệm nhất định. Phương pháp học 
là phương pháp tự điều khiển hoạt động nhận thức và rèn luyện khả năng thu 
thập thông tin để  hình thành hệ  thông tri thức và kỹ  năng thực hành, hình 
thành nhân cách của người học và đạt thành mục tiêu học tập. Phương pháp  
học thảo luận nhóm là phương pháp tương tác giữa giảng viên và sinh viên, 
giữa các sinh viên với nhau thông qua quá trình trao đổi và chia sẻ  kiến thức. 
Cũng theo PGS.TS Lê Thị  Châu thì làm việc nhóm mang lại cho sinh viên 
nhiều hiệu quả hơn trong học tập, đặc biệt là sinh viên ngành luật như:
+ Thứ nhất, tăng khả năng quyết định và thực hiện công việc hiệu quả.  
Khi đứng trước một quyết định, các thành viên cần phân tích rõ vấn đề thông 
qua những quan điểm, góc nhìn khác nhau của mỗi thành viên. Vì thế, khi làm 
việc nhóm sẽ tạo cơ hội tổng hợp được nhiều ý kiến của các thành viên và từ 
đó đưa ra phương án tốt nhất;
+ Thứ hai, thông qua việc giao tiếp và trong quá trình làm việc sẽ tạo sự 
cởi mở, thân thiện giữa các thành viên và người lãnh đạo. Từ  đó giúp mọi  
người hiểu nhau và làm việc hiệu quả hơn;
+ Thứ  ba, tạo sự  chuyên nghiệp và nâng cao tinh thần trách nhiệm cho  

từng thành viên thông qua việc xây dựng và thực hiện tốt nội quy nhóm;
+ Thứ  tư, thích  ứng tốt với điều kiện công việc trong một xã hội hội 
nhập: yêu cầu cao khả năng làm việc nhóm để đạt được hiệu quả công việc 
cao nhất;

6


+ Thứ năm, là môi trường làm việc lý lưởng để hình thành nên những kỹ 
năng, tố chất của người lãnh đạo trong vai trò là trưởng nhóm.
Thành công nhóm xuất phát từ sự phối hợp các kỹ  năng và kinh nghiệm  
của những thành viên trong suốt quá trình làm việc. Đó là lý do nhiều người  
thích làm việc theo nhóm, bởi nhóm như  một động lực thúc đẩy giúp họ  đạt  
được hiệu suất công việc tổi  ưu nhất. Không những thế  trong lúc chúng ta 
học theo phương pháp thảo luận nhóm thì vô hình chung chúng ta đã thực 
hiện rèn luyện các kỹ  năng trong các phương pháp học khác như: phương  
pháp thuyết trình, phương pháp thực hành...
Mặc dù có nhiều ưu điểm, song phương pháp này cũng có những nhược  
điểm: Vẫn còn tạo kẽ hở cho một số đối tượng lười học, thiếu ý thức tự chủ 
trong học tập, chờ hưởng lợi từ thành tích của nhóm. Việc đánh giá khó có sự 
công bằng tuyệt đối giữa các thành viên trong nhóm, vì giảng viên không thể 
biết hết mức độ  đóng góp của từng sinh viên, mặc dù nhóm đưa ra tỷ  trọng  
điểm mỗi thành viên được hưởng. So với trước đây, việc áp dụng phương 
pháp tổ  chức cho sinh viên học tập theo nhóm hiện nay có nhiều thuận lợi: 
Tài liệu học tập và tài liệu tham khảo phong phú và đa dạng giúp sinh viên 
tìm kiếm dễ  dàng hơn. Các kênh thông tin và truyền thông phát triển nhanh 
chóng, tiện lợi hơn trong việc thu thập, thậm chí sinh viên ngồi tại lớp vẫn có  
thể thu thập thông tin qua internet một cách dễ dàng, nhanh chóng. Điều kiện  
cơ  sở  vật chất của các trường ngày nay cũng tốt hơn rất nhiều so với trước 
đây, giúp sinh viên có nhiều phương tiện để  học tập, để  thuyết trình … Kỹ 

năng của sinh viên trong việc sử  dụng các phương tiện, trình độ  công nghệ 
thông tin, kỹ  năng thuyết trình… của sinh viên tốt hơn trước nên thuận lợi  
trong việc áp dụng phương pháp này vào giảng dạy.
Thực trạng hiện nay đối với sinh viên hoạt động nhóm phần lớn là ít có 
hiệu quả  do các thành viên chỉ   ỷ  lại vào một người trong nhóm để  làm các 
công việc được giao. Có thể thấy làm việc nhóm ở những trường hợp thế này  
7


là tương đối nhiều, có thể  bắt gặp  ở mọi lớp học,  ở mọi ngôi trường. Phải  
nói thêm, một phần lớn sinh viên đang có xu hướng ỷ lại do ý thức học tập từ 
các lớp dưới còn chưa tốt, chưa được giáo dục tốt về  kỹ  năng hoạt động  
nhóm. Nhưng đối với sinh viên luật thì có thể học nhóm sẽ tốt hơn mặc dù sẽ 
có những trường hợp kể trên. Vì lượng kiến thức trong ngành luật là rất nặng 
đòi hỏi sinh viên phải thực sự  học để  có kiến thức thật sự. Việc học nhóm 
của sinh viên luật cũng là cách để họ trao dồi kiến thức, là một cách học hay 
mà các bạn sinh viên ngành luật vẫn đang áp dụng.
Hiện nay có nhiều thuận lợi so với trước kia nhưng thực tế vẫn còn một  
số khó khăn nhất định trong việc áp dụng phương pháp tổ chức cho sinh viên  
học tập theo nhóm: Mặt bằng về  điều kiện và kỹ  năng của sinh viên không 
đồng đều giữa sinh viên  ở  các thành phố  lớn và ở  các tỉnh, sinh viên ở  thành 
thị  và nông thôn. Nhiều sinh viên  ở  các tỉnh xa xôi vào thành phố  học còn 
thiếu thốn nhiều thứ, không có phương tiện để truy cập, thu thập kiến thức.  
Hơn nữa, nhiều em cũng chưa thành thạo trong một số kỹ năng liên quan đến  
phương pháp này nên việc học của các em gặp khó khăn. Thông tin trên các 
phương tiện truyền thông được đăng tải từ  nhiều nguồn khác nhau nên có 
mức độ  chính xác và tin cậy khác nhau làm cho người học khó phân biệt sự 
chính xác của kiến thức thu thập được…. Hiệu quả của hoạt động nhóm còn 
chưa cao, phần lớn hoạt động nhóm còn mang tính hình thức, chú trọng tạo ra  
sản phẩm để nộp thầy cô mà ít chú trọng đến quá trình hợp tác nhóm để  tạo 

ra sản phẩm. Hầu hết sinh viên đều thiếu và yếu về  các kỹ  năng làm việc  
nhóm, đặc biệt là kỹ năng giải quyết xung đột, kỹ  năng chia sẻ trách nhiệm, 
kỹ năng tự kiểm tra ­ đánh giá hoạt động nhóm... Ý thức tham gia, đóng góp ý 
kiến của sinh viên còn chưa cao, một số sinh viên còn mang tâm lý trông chờ, 
ỷ lại... Đa số nhóm trưởng còn thiếu kỹ năng trong điều hành và quản lý hoạt  
động của nhóm. Sự  tự  kiểm tra ­ đánh giá của nhóm còn thiếu khách quan, 
mới chỉ  coi trọng đánh giá cho điểm các thành viên chứ  chưa đánh giá hoạt  
động của nhóm.
8


Đối với học và thảo luận nhóm trên lớp: Do điều kiện lớp học còn chật 
chội, cơ  sở  vật chất chưa đảm bảo. Vì thế  gây khó khăn khá lớn cho việc  
thảo luận nhóm. Đối với học nhóm ngoài lớp (ngoài giờ  học): Do sinh viên 
chủ  yếu là người ngoại tỉnh, phải  ở  trọ, nhà trọ  lại chật chội, rất khó khăn  
cho việc tìm địa điểm học nhóm; cùng với đó là điều kiện cơ  sở  vật chất  
(phòng học, thư  viện, ...) của nhà trường cũng chưa đáp  ứng được nhu cầu 
học theo nhóm của sinh viên. Các thầy cô giáo cũng chưa thường xuyên trao  
đổi, hướng dẫn, cung cấp cho sinh viên những kỹ năng và phương pháp  làm 
việc nhóm cho sinh viên. Sinh viên chỉ  biết nhận nhiệm vụ  là hoàn thành bài 
tập bằng cách làm việc nhóm mà chưa biết phải làm việc nhóm như thế  nào 
để  hoàn thành bài tập một cách tốt nhất. Phương pháp làm việc nhóm được  
áp dụng  ở  hầu hết các môn. Vì thế  nhiều khi sinh viên phải làm việc nhóm 
quá nhiều trong cùng một thời gian. Điều đó gây nên tâm lý mệt mỏi, nhàm 
chán trong sinh viên. Điều này cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả làm 
việc nhóm. Cán bộ các lớp chưa thực sự phát huy vai trò của mình trong việc  
tham mưu cho giảng viên thiết kế  nhóm, tự quản và thúc đẩy các hoạt động  
nhóm… Đối với sinh viên năm thứ nhất, các em mới rời ghế nhà trường phổ 
thông lên học Đại học, đã quen với kiểu học thuộc của phổ thông, vì thế còn 
nhiều bỡ ngỡ khi phải tiếp cận một phương pháp học mới đòi hỏi rất lớn sự 

tích cực, tự  giác tìm hiểu và chiếm lĩnh tri thức trên cơ  sở  trao đổi và thảo 
luận lẫn nhau. Một số sinh viên chưa hình thành cho mình ý thức tích cực và  
tự giác trong học tập, làm việc nhóm.  Sinh viên chưa chịu khó tìm hiểu để có 
thể  tự  trang bị  cho mình những kĩ năng và phương pháp học nhóm có hiệu 
quả. Từ  đó dẫn đến sinh viên thiếu và yếu về  phương pháp, kỹ  năng học 
nhóm: Phương pháp tiến hành hoạt động nhóm của các nhóm chưa khoa học,  
chưa hợp lý: Thiếu mục tiêu cụ  thể, thiếu kế  hoạch, thiếu nội quy­ nguyên  
tắc nhóm, phân công nhiệm vụ chưa phù hợp... Nhiều nhóm chưa lắng nghe, 
chưa  tạo cơ  hội cho các thành viên được thể  hiện, khẳng định mình, được 
thảo luận và phát biểu ý kiến. Từ  đó dẫn đến tình trạng một số  thành viên 
9


chán nản, buông xuôi, phó mặc chỉ  tham gia một cách chiếu lệ, đối phó. Vì 
vậy chưa thực sự phát huy hết năng lực của mình. Nhóm trưởng chưa thực sự 
phát huy được vai trò của mình. Chưa có năng lực và kỹ năng trong việc điều 
hành nhóm. Chưa thật sự  có sự  gắn kết giữa các thành viên. Không khí làm  
việc trong nhóm chưa thân thiện, cởi mở, ít tạo cơ hội cho các thành viên phát 
huy năng lực, khiến các thành viên không muốn tham gia hoặc tham gia một  
cách rất hình thức. Hiện nay, các nhóm học tập chủ  yếu do giảng viên chỉ 
định với độ lớn của nhóm cao nên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng hoạt 
động của nhóm.
Từ  thực trạng học nhóm của sinh viên luật hiện nay và những nguyên  
nhân cản trở việc học nhóm hiệu quả ta có thể đưa ra một số biện pháp sau:
­ Tăng cường các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về  học tập theo  
nhóm cho sinh viên luật. Nâng cao nhận thức về  học tập nhóm sẽ  góp phần 
cung cấp cho sinh viên cơ  sở  lí luận vững chắc mang tính nền tảng. Từ  đó  
sinh viên có những hiểu biết đúng đắn và toàn diện về  học tập nhóm. Điều 
này sẽ  định hướng tốt cho những hoạt động học tập trong thực tế  của sinh  
viên. Nâng cao rèn luyện các kỹ năng cần thiết trong học tập theo nhóm, bao  

gồm: Lập kế  hoạch hoạt động nhóm; xây dựng nội quy hoạt động nhóm; 
phân công nhiệm vụ rõ ràng, hợp lý; thảo luận, trao đổi; nghiên cứu tài liệu; 
chia sẻ  trách nhiệm; lắng nghe chủ  động, tích cực; chia sẻ  thông tin; giải 
quyết xung đột; tự  kiểm tra, đánh giá hoạt động nhóm. Các biện pháp giúp 
nâng cao kiến thức, kỹ năng học tập theo nhóm cho sinh viên là:
+ Sinh viên phải tích cực, chủ  động tìm hiểu, trang bị  các kiến thức về 
học tập theo nhóm thông qua sách, báo, internet, …
+ Sinh viên phải thường xuyên chủ  động trao đổi với các giảng viên về 
các vấn đề liên quan tới học tập theo nhóm;
+ Tổ chức các buổi semina, thảo luận, trao đổi kinh nghiệm về các chủ 
đề liên quan đến học tập theo nhóm. Đây là cơ hội rất tốt để cho sinh viên nói 
10


lên những suy nghĩ, những hiểu biết, những quan điểm, những cách tiếp cận  
khác nhau của mình, và chia sẻ những kinh nghiệm của bản thân giúp cho mỗi  
sinh viên có thể làm sáng rõ nhiều vấn đề, mở rộng tầm hiểu biết và học hỏi 
được nhiều kinh nghiệm hay;
+ Mời các chuyên gia về  nói chuyện, trao đổi với sinh viên về  chủ  đề 
học tập theo nhóm.
+ Tích cực tham gia vào các câu lạc bộ học tập, giúp sinh viên vừa nâng  
cao kiến thức chuyên môn vừa cải thiện kỹ năng làm việc;
+ Phổ  biến các công trình nghiên cứu khoa học về  học tập theo nhóm, 
làm việc nhóm tới sinh viên. Các công trình nghiên cứu khoa học là thành quả 
lao động của rất nhiều cá nhân, cung cấp cả cơ sở lý luận lẫn các giải pháp,  
các biện pháp mang tính  ứng dụng cao. Nếu sinh viên được tiếp cận với 
những sản phẩm nghiên cứu này thì có thể rút ngắn thời gian tìm kiếm, mày 
mò và nhanh chóng tìm được những phương pháp hay cho mình.
­ Tăng cường rèn luyện các kỹ  năng học tập theo nhóm. Hiện nay, sinh  
viên khoa Luật còn thiếu và yếu về các kỹ năng học tập theo nhóm. Chính vì 

thế cần phải xây dựng quy trình thực hiện các kỹ năng một cách cụ thể, khoa 
học và logic nhằm giúp cho sinh viên có định hướng rèn luyện các kỹ  năng. 
Điều này sẽ giúp sinh viên  tiết kiệm thời gian, công sức, nâng cao chất lượng  
hiệu quả học tập nhóm. 
Lập kế hoạch hoạt động nhóm:
+ Bước 1: Xác định mục tiêu, nhiệm vụ các công việc cần thực hiện và 
yêu cầu đạt được của mỗi công việc;
+ Bước 2: Xác định quỹ  thời gian mà nhóm có, dựa trên quy định của 
giảng viên;
+ Bước 3: Phân phối thời gian cho mỗi công việc và sắp xếp thứ tự thực  
hiện;
+ Bước 4: Kiểm tra lại mức độ hợp lý, tính khả thi của kế hoạch.
Xây dựng nội quy của nhóm:
11


+ Nội quy của nhóm phải được xây dựng ngay khi nhóm được thành lập,  
trên cơ sở sự nhất trí của các thành viên trong nhóm;
+ Một bản nội quy cần đảm bảo những nội dung:
Xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn của trưởng nhóm, các thành viên 
trong nhóm;
Những quy định về: thời gian, cách thức làm việc, cách thức đánh giá, 
những hình thức về thưởng – phạt …
Phân công nhiệm vụ: Việc phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong 
nhóm phải rõ ràng, hợp lý. Trong phân công nhiệm vụ, nhóm cần đảm bảo 
các yêu cầu như:
+ Phân chia công việc của nhóm thành từng phần việc nhỏ, xác định yêu 
cầu đối với từng phần việc;
+ Giao việc cho từng thành viên trong nhóm dựa trên tinh thần tự giác, tự 
nguyện kết hợp với sự  phân công, chỉ  định của nhóm trưởng theo năng lực,  

sở trường của từng thành viên;
+ Các thành viên cam kết. 
Thảo luận, trao đổi: Trong quá trình hoạt động nhóm, bao giờ cũng cần  
sự trao đổi, bàn bạc, thảo luận. Tuy nhiên không phải sinh viên nào, nhóm học 
tập nào cũng thực hiện tốt kỹ năng này. 
+ Trước khi thảo luận, nhóm trưởng và các thành viên phải chuẩn bị kỹ 
nội dung thảo luận và phần việc đã được giao;
+ Bắt đầu cuộc thảo luận, các thành viên cần ghi lại khái quát các vấn 
đề cần thảo luận;
+ Trong khi thảo luận, các thành viên cần phải bám sát trọng tâm vấn đề 
đang cần bàn bạc, thảo luận; trình bày ý kiến rõ ràng, ngắn gọn. Đồng thời, 
mỗi người cần biết lắng nghe, nhận xét, bổ  sung ý kiến cho các thành viên  
khác, đặt lại câu hỏi nếu thấy chưa rõ hoặc cần đi sâu thêm. Các cá nhân phải  
biết đưa ra những lý lẽ  có căn cứ  khoa học, xác đáng để  bảo vệ  ý kiến của  
mình; khuyến khích các bạn khác tranh luận, chỉnh sửa sản phẩm của mình. 
12


Người nhóm trưởng cần tóm tắt ý kiến thảo luận của nhóm để  đi đến kết 
luận chung cần thiết. 
Nghiên cứu tài liệu: sinh viên cần phải có các kỹ năng:
+ Tìm tài liệu: xem tựa đề tài liệu, tác giả, năm xuất bản, nhà xuất bản; 
đọc lời mở đầu và phân kết luận (nếu có), xem qua một số mục đề  chính để 
xem nội dung có phù hợp với vấn đề mà mình đang quan tâm hay không.
+  Đọc tài liệu: Biết vận dụng các kỹ  thuật đọc khác nhau cho từng 
trường hợp cụ thể (đọc lướt nắm nội dung chính, đọc kỹ, …)
+ Ghi chép tài liệu: giúp ghi nhớ tổng hợp nội dung tài liệu nên cần phải 
khoa học, sáng rõ nội dung vấn đề. Tùy theo mục đích nghiên cứu, phạm vi 
khai thác tài liệu mà cá nhân lực chọn hình thức ghi chép phù hợp (trích tài 
liệu, lập dàn ý, viết đề cương, viết bản tóm tắt, viết bản thu hoạch)

Chia sẻ  trách nhiệm: Mỗi thành viên đều phải có trách nhiệm với kết 
quả chung của nhóm, không chỉ đặt lên vai một người (nhóm trưởng, hoặc chỉ 
một vài bạn có năng lực tốt  ở  trong nhóm). Điều này được biểu hiện bằng 
những hành động như: san sẻ  công việc, tự  nhận một phần công việc của 
nhóm và cố  gắng hoàn thành tốt; tích cực trao đổi, thảo luận, nghiên cứu  
nhằm đưa đến một sản phẩm cuối cùng tốt nhất có thể của cả nhóm.
Lắng nghe chủ động, tích cực: được biểu hiện ở những điểm chính:
+ Tôn trọng, không ngắt lời người khác khi họ  đang nói, đang bày tỏ 
quan điểm, chia sẻ kinh nghiệm – kiến thức;
+ Không phản đối, chỉ  trích ngay ý kiến của người khác dù có thấy nó  
thiếu thực tế đến đâu;
+ Chăm chú, không làm việc riêng, nhìn vào mặt người đang nói;
+ Ghi chép những chi tiết cần thiết;
+ Nhắc lại lời nói của đối phương hoặc đặt câu hỏi trở lại;
+ Gợi ý khích lệ người đang nói;
+ Dùng một số  cử  chỉ  biểu thị  sự  chú ý lắng nghe của mình (gật đầu,  
vâng, ừ, vậy à, …)
13


Chia sẻ thông tin: đây là một kỹ năng cần thiết, có ảnh hưởng rất lớn tới  
hiệu quả  của học tập theo nhóm, bởi đã là một nhóm học tập thì các thành 
viên trong nhóm sẽ phụ thuộc vào thông tin của nhau để thực hiện phần việc  
của mình cũng như  hoàn thành mục tiêu chung của nhóm. Vì vậy, khi có bất  
cứ  một thông tin, một ý tưởng gì, mỗi thành viên đều cần chia sẻ  với các 
thành viên khác. Việc chia sẻ thông tin có thể được thực hiện bằng các cách: 
truyền đạt bằng lời nói, cung cấp phần tài liệu sưu tầm được hoặc phần ghi 
chép của cá nhân.
Giải quyết xung đột: Các bước giải quyết xung đột:
+ Lắng nghe;

+ Ra quyết định đình chiến, chấm dứt ngay xung đột;
+ Tìm kiếm các bên liên quan tìm hiểu thông tin;
+ Tìm nguyên nhân gốc rễ của vấn đề;
+ Lựa chọn các chiến lược để  giải quyết xung đột. Tùy vào từng bối 
cảnh cụ  thể  và loại xung đột riêng biệt để  lựa chọn chiến lược giải quyết  
phù hợp. Các loại chiến lược gồm: chiến lược thắng – thua (tạo cho người  
nào đó bị thua), chiến lược thua – thua (mỗi bên đều phải đầu hàng cái mà họ 
muốn), chiến lược thắng – thắng (chỉ ra vấn đề gốc rễ tạo ra xung đột).
Khi giải quyết xung đột, cần tuân thủ theo các nguyên tắc sau: 
+ “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”;
+ Không cằn nhằn, nói dài và cố chấp; không hung dữ, áp chế hoặc làm  
mất mặt người khác;
+ Không cố dành phần thắng;
+ Cố gắng hiểu quan điểm của người khác;
+ Không nhắc lại chuyện cũ, chỉ giải quyết xung đột hiện tại;
+ Lắng nghe người khác;
+ Cố gắng bình tĩnh, kiềm chế cảm xúc.
Tự  kiểm tra ­ đánh giá hoạt động của nhóm: được biểu hiện thành các 
bước cơ bản như:
14


+ Xác định các tiêu chuẩn để đánh giá hoạt động của nhóm. Chẳng hạn:  
có chuẩn bị tài liệu cần thiết trước các buổi họp nhóm, phát biểu ý kiến thảo  
luận, chia sẻ, đóng góp, bổ  sung cho các thành viên khác, chấp hành nghiêm 
túc nội quy của nhóm, …
+ Tiến hành kiểm tra. Nhóm trưởng cũng như  các thành viên khác trong  
nhóm cần ngồi lại với nhau để tổng kết xem: nhóm cũng như từng thành viên  
trong nhóm đã tiến hành hoạt động nhóm như thế nào, tiến độ  thực hiện các  
công việc ra sao, ý thức tham gia của các thành viên cũng như việc chấp hành 

nội quy của nhóm như thế nào, …
+ Đánh giá kết quả  thu được so với tiêu chuẩn đã được đưa ra. Đối  
chiếu kết quả  thu được so với chuẩn để  xem cả  nhóm cũng như  từng thành  
viên trong khi hoạt động nhóm mạnh  ở  điểm gì (chẳng hạn như  các thành 
viên đều tích cực phát biểu ý kiến, trao đổi, thảo luận, …), còn hạn chế   ở 
điểm gì (chẳng hạn như  một số  thành viên còn vi phạm nội quy của nhóm, 
muộn giờ  họp, …), xác định xem những gì đã thực hiện tốt, chưa tốt, không 
tốt, không phù hợp. 
+ Điều chỉnh: Bao gồm các hình thức: khuyến khích, phát huy những mặt  
tốt, uốn nắn, sửa chữa những mặt chưa tốt, còn thiếu sót, và xử  lý những vi 
phạm.
Hoạt động này cần được diễn ra thường xuyên, có sự  tham gia của các 
thành viên, đặc biệt là người trưởng nhóm, kết quả  cuối cùng phải được 
thông báo với tất cả các thành viên trong nhóm.
Phương pháp thảo luận nhóm là phương pháp học phù hợp nhất với hoàn 
cảnh, điều kiện cơ sở vật chất của nước ta hiện nay. Phương pháp học này  
giúp sinh viên, đặc biệt là sinh viên ngành luật chủ động hơn trong việc tiếp 
cận và tiếp thu kiến thức, tăng cường rèn luyện các kỹ năng cần thiết sau khi  
ra trường. Việc áp dụng thường xuyên hơn phương pháp học này sẽ giúp sinh 
viên Việt Nam theo kịp được sinh viên khác trong quá trình hội nhập. Với 
những ưu điểm, nhược điểm, thuận lợi cũng như những khó khăn còn tồn tại,  
15


việc áp dụng phương pháp tổ  chức cho sinh viên học tập theo nhóm đòi hỏi 
người thầy phải nỗ  lực nhiều hơn  để  không ngừng nâng cao chất lượng 
giảng dạy nhằm giúp các em sinh viên học tập tốt hơn. Mặt khác, góp phần 
đưa nền giáo dục đại học  ở  Việt Nam phát triển, hội nhập cùng các nước  
trong khu vực và thế giới.


16



×