Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa với sự nghiệp văn hóa, giáo dục thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1945-1954) (tiếp theo và hết)

CHINH PHU Nl/dC VIET NAM DAN CHU CONG HOA
Vdl SU*NGHIEP VAN HOA, GIAO DUG THdl KY
KHANG CHIEN CHONG PHAP (1945 -1954)
(Tiep theo vd het)
HO KHANG*

II. GLAI DOAN 2
Sau ngfiy tofin qud'c khfing chie'n, mdt
trpng tam cong tac cua Chinh phvt lfi tiep
tuc chi dao viec xay dvtng, phfit trien nen
vfin hoa, giao due ciia che dp mdi trong dieu
kien chie'n tranh da lan nhanh ra ca nUdc.
Tai cupc hpp ngfiy 16-1-1947, Hdi ddng
Chinh phu da gifinh thdi gian nghe cac bd
trong Chinh phu bao cao, thao lufin vfi de
ra cac chu trUdng, bien phap ve tan cU, ve
chfim sdc thUdng binh, ve td chQc nen giao
due trong thdi ky khfing chien...
Thdi ky nfiy, Bp QGGD cung ban hanh
mdt so' hufi'n lenh, nghi dinh, thong tU
nhim chi dao cong tac to chQc nen giao due
trong giai doan mdi.
Ngfiy 14-1-1947, Bd QGGD ra Hud'n
linh Ifip cac khu giao due d Bic Bp, gdm
khu Thai Nguyen, khu Hfi Dong, khu Bic
Giang, khu Viet Tri, khu Kien An. Mdi khu
do mpt dng trudng khu dam nhiem, Ifim
nhiem vu trvfc tiep dUdi quyen dng Bp
trudng Bp QGGD. TrUdng khu giao due cd
trach nhiem dieu khien viec d khu minh;
thay mfit Bp trUdng Bd QGGD, Trudng khu

cd tofin quyen lieu ly. Cac chQc trUdng ty

' PGS.TS. Vien Licli sQ Quan sit Viet Nam

tieu hpc d cac tinh, nhQng vien chQc nay
tdng svf tai cac ty Tieu hpc vfi cac giao hpc d
cfic tinh thudc ve mdt khu nfio se do trUdng
khu giao due khu dd thfiu dung de dieu
khien viec hpc trong khu.
- Ngfiy 3-11-1947, Bd QGGD ban hfinh
Nghi dinh dfit tai mdi khu trong tofin cdi
Viet Nam 2 nhan vien cua nha hofic sd
Binh dan hpc vu thay dng Tong Gifim dd'c
sd Binh dan hpc vu ky, lam trUdng khu vfi
phd trUdng khu de dieu khien cong cudc
Binh dan hpc vu trong cac tinh thupc tQng
khu.
Trong Hud'n thi ngfiy 3-1-1947, gQi cac
trUdng khu giao due, Bd trUdng Bd QGGD
chi ro: Svt giao due trong thdi ky khang
chien cung nhU luc binh thUdng, rfi't quan
he vdi tien dd qud'c gia. Vi thfinh nien lfi
sQc manh hien tai vfi vd'n lieng tUdng lai
nUdc nhfi. Theo chi thi cua Hd Chu tich,
trong dip Te't Nguyen dan (1947), nhQng
ndi chUa triic tiep vdi chien tranh, cac
trUdng phai tiep tuc day, nhUng cin phai
sQa sang npi dung gifio due cho sat vdi cong
viec trUdng ky khang chie'n... Ngay bay gid,
mdi tuin, vfio chUdng trinh cong dan, can

12
giang cho hpc sinh bie't the nfio la trUdng
ky khang chie'n, muo'n trUdng ky khang
chien phai lam the nfio, vi sao phai tang
gia san xufi't, vi sao hpc trd phai giup vao
viec dd va giiip bfing each nfio. Bd trUdng
nha'n manh: "Viec hpc trong luc nfiy cin
hdn luc nao het phai di ddi vdi hfinh dpng".
Theo Bp trudng, cd t h l bdt mpt sd' gid hpc
xudiig mpt mQc td'i thilu dl gianh vfio budi
giao vien va hpc sinh tham gia vfio cdng tac
tuyen truyen vfi tfing gia san xua't, nha't la
cfic ban trung hpc cin tham gia rpng rai
vfio viec nfiy vfi hpc sinh ldn tudi cin hufi'n
luyen gfi'p vfi can ket qua trdng thfi'y.
Ngay 6-2-1947, Bp trUdng Bd QGGD ra
Thong tri de nghi cac trUdng khu giao due
Thai Nguyen, Kien An, Viet Tri, Ha Dong,
Bic Giang vfi Giam ddc trung hpc Trung Bp
Ifip danh sach vfi gvfi len Bp nhQng ngUdi cd
the dam nhiem cong tac soan cac sach giao
khoa va viet bfii cho td Gido due tap san
trung hgc vd tiiu hgc.
Mfic du nhQng thang dau ciia nfim 1947,
cung tQc la thdi ky diu ciia giai doan toan
qud^c khang chie'n, dien bien ciia tinh hinh
ra't cfing thfing, phQc tap, nhUng theo svf
chi dao ciia Chinh phu, viec giang day, hpc

tfip vfin phai dUdc tiep tuc. Chinh phu, Bd
QGGD da ban hfinh cac sic lenh, nghi dinh
ve viec md cac ky thi d cac bac hpc tren
tofin cdi Viet Nam, md them mpt so' trUdng,
Idp d cac dia phUdng i^Nghi dinh sd 101,
ngfiy 14-1-1947; Nghi dinh sd' 104, ngfiy 234-1947; Nghi dinh so' 143, ngfiy 29-5-1947.
Sdc linh sd'56, ngfiy 27-6-1947...).
Cdng tac xoa nan mu chQ, phat trien
phong trfio Binh dan hpc vu tiep tuc nhfin
dUdc svf chi dao sau sat cua Chu tich Hd
Chi Minh va Hpi ddng Chinh phu. Trong
thu giii bd dpi Khu II vfi Khu III (ngfiy 242-1948), Chu tich Hd Chi Minh mpt lan nQa
khfing dinh: "Dot nat cung la ke dich".

Rghien ciiu Lieh 5i3r. s6' 11.2010
NgUdi khen ngpi nhQng thanh tich ma bp
dpi Khu II, Khuan lfi tofin, ly, hoa, van vat;
- Nghi dinh sd 277/ND, md nhQng Idp
Du hi dai hpc mdt nfim vfio d i u nien hpc
1952 tai Lien khu 4, gdm 2 ban: Ban Khoa
hpc xa hdi (cac mon hpc: Triet hpc va chinh
tri, Vfin chUdng Viet Nam, sinh ngQ, lich sii
vfin hpc the gidi, sii, dia, kinh te) vfi Ban
khoa hpc tvf nhien (eac mdn: Toan, Vfit ly,
hoa, van vat). Cac Idp Dii bi dai hpc td chQc
nhu cfic trUdng phd thong, dfit dUdi quyen
dieu khien trvfc tiep eua Bd, Nha Gifio due
phd thdng phu trach viec td chQc;
- Nghi dinh sd 278/ND, thfinh lap Hpi
ddng gifio due chuyen nghiep, Ifim nhiem

vu tu vfi'n giup Bp thvtc hien viec td chQc
cac trUdng chuyen nghiep mfi Nghi dinh
209/ND, ngay 25-7-1951 dfi de cap, vfi dfit
ke hoach phfit trien cac trUdng nfiy.
Ngfiy 30-10-1951, cfic Thong tU sau day
dUdc ban hfinh:
- Thong tu sd 48/TT-TKV, fi'n dinh so gid
td^L da hfing t u i n cua giao vien cfi'p 1, 2, 3;
- Thong tu sd 49/TT-TKV, quy dinh td
chQc trUdng phd thdng 9 nfim k l tQ mon
hpc 1952. Theo dd, d trung Udng, cd quan
lanh dao ngfinh phd thong trung hpc lfi
Nha Giao due phd thdng; d lien khu lfi Khu
giao due phd thdng, d tinh lfi ty giao due
phd thong. Thdng tU cung quy dinh rd he
thd'ng nhfi trUdng, td chQc viec hpc d he
thd'ng nhfi trUdng 9 nfim.
Ngfiy 3-11-1951, Bd QGGD ra Nghi dinh
bai bd cac Hpi giup viec giao due tinh vfi xa
thfinh Ifip bdi Nghi dinh sd 657-ND ngfiy
12-9-1945, vfi td chQc tai mdi tinh mpt Tieu
ban gifio due. Tham gia Tilu ban nay gdm:
dai bilu UBKCHC tinh, TrUdng Ty gifio
due phd thong, TrUdng ty Bo tuc vfin hoa.


20

Nhiem vu cua Tieu ban lfi nghien cQu chu
trUdng, chinh sach giao due cua Chinh phu

vfi tinh hinh giao due dia phUdng de dinh
chUdng trinh, ke hoach giao due phu hdp
vdi hofin canh thvfc te d dia phUdng...
Trong nhQng nfim sau dd, tiep tuc nd liic
cung cd' vfi hofin thien tQng bQdc he thong
giao due, Chinh phu vfi Bd QGGD ban
hfinh cac Sdc linh, Nghi dinh, Thong tU
lien quan tdi cfic mfit cdng tac nfiy. Ngfiy 54-1952, Bp QGGD ra Nghi dinh sd 88/ND
ve viec td chQc vfi che dp cac trQdng tU
thue. Ngfiy 19-6-1952, Bd QGGD ra tiep
Nghi dinh sd' 201/ND quy dinh td chQc vfi
che dp cfic trUdng chuyen nghiep. To chQc
trQdng phd thdng lao ddng (10), td chQc cfic
trUdng Su pham Trung cfi'p (12), td chQc cac
trQdng SQ pham Sd cfi'p (12), td chQc Ban
Bien tfip tai Bp Giao due (13)... cung dUdc
Bd QGGD quy dinh tai cac Nghi dinh ban
hfinh trong 2 nfim 1952, 1953...
Ben canh viec chfi'n chinh he thd'ng
trUdng phd thong va trUdng sU pham,
nhQng nfim nfiy, che dp chinh sach ddi vdi
dpi ngu can bp, giao vien, hpc vien trong
linh vvtc giao due cung dUdc Chinh phu
quan tam.
Dd la viec ban hfinh Nghi dinh sd
115/ND (ngfiy 9-6-1951) ve viec dinh sinh
hoat phi - tinh theo gia gao, cho hpc sinh
eac trUdng vfi Idp sU pham cfic cfi'p vfi cac
trUdng phd thong lao dpng; Thong tU sd 18TT-PT (ngfiy 22-5-1952) quy dinh chd dp
nghi ciia gifio vien vfi hpc sinh; Nghi dinh

sd 377-ND (ngfiy 27-11-1952) s^a ddi viec
a'n dinh cfic phu cfi'p cho giao vien vfi hieu
trUdng cac trUdng chuyen nghiep; Nghi
dinh sd 80-ND-L3 (ngfiy 23-3-1953) cho cfic
can bp chinh quyen vfi dofin t h l hpc trUdng
Phd thdng lao dpng dUdc hudng lUdng bdng
nhu khi tai chQc; Thong tU sd 19-PCB
(ngfiy 18-6-1953) ve viec ap dung Nghi dinh

Rghien curu Lich sii. sd 11.2010
sd 320-ND ngfiy 10-10-1952 quy dinh viec
tra phu cfi'p chQc vu Hieu trQdng va phu
cfi'p day gid tai cfic trUdng phd thdng cfi'p
2,3; Nghi dinh sd 179/ND (ngfiy 6-8-1953)
fin dinh sinh boat phi cho hpc sinh cac
trUdng chuyen nghiep trong thdi gian thvfc
tap; Nghi dinh sd 180-ND (ngfiy 6-8-1953)
quy dinh che dp thu lao cho giang vien cac
Idp hufi'n luyen ngin han vfi cac Idp tu
nghiep...
Tren linh vvtc thong tin, vfin hofi, tQ
ngfiy 4 de'n ngfiy 6-6-1951. Hdi ddng Chinh
phii hpp dudi sii chii toa cua Chii tich Hd
Chi Minh da quyet dinh dfit Nha Thdng tin
trvfc thupc Thu tUdng Chinh phu. Ngay 107-1951, Chu tich Hd Chi Minh ky Sac linh
so' 38-SL sap nhap Nha Thdng tin thupc Bp
Ndi vu vfio Phu Thu tUdng vfi Sic Ipnh sd
39-SL bd nhiem dng Td' HQu giQ chQc Giam
dd'c Nha Thdng tin thudc Phu Thu tUdng
thay cho ong T r i n Vfin Gifiu di Ifim nhiem

vu khfic.
Trong phien hpp cudi nfim 1951, ve cdng
tac vfin hofi, vfin nghe, Hdi ddng Chinh phu
quye't dinh kien tofin Ban vfin hoa xa hdi,
lap Nha Vfin nghe, dfit Qude gia fi'n Cue vfio
Ban Vfin xfi.
Diu nfim 1952, nhan dip trien Ifim hdi
hoa tofin qud'c nfim 1951, Chu tich Hd Chi
Minh gQi thu cho gidi hoa si. NgUdi khfing
dinh: Vfin hoa vfin nghe cung lfi mdt mfit
trfin, Anh chi em lfi chie'n si tren mfit trfin
a'y.
Ngfiy 24-2-1952, Chu tich Hd Chi Minh
ra sdc lenh sd 83-SL hdp nhfi't Nha Thdng
tin vfi Vu Vfin hpc nghe thufit thudc Bd
Gifio due thfinh Nha Tuyen truyen vfi Vfin
Nghe thudc Phu Thu tudng. Dieu 2 Sfic
lenh quy dinh: Ve mfit tuyen truyen, Nha
Tuyen truyen vfi Vfin nghe cd nhiem vu dfit
vfi thvfc hien ke hoach tuyen truyen cho
chu trUdng, chinh sach, chUdng trinh cua


^hinh phii nu6c Viet Ram.,
Chinh phu; phdi hdp vdi cac cd quan Quan,
Dan, Chinh de dam bao sU tuyen truyen
dupe thdng nhfi't vfi sau rpng; phu trach
viec thdng tin trong vfi ngofii nUdc; dfi'u
tranh vdi dich ve mfit thong tin vfi tuyen
truyen; gop p h i n gifio due chinh tri cho

nhan dan. Ve mfit vfin nghe, td chQc vfi
hQdng d i n sinh boat vfin nghe nhan dan;
hufi'n luyen can bd vfin nghe. Nha Tuyen
truyen vfi Vfin nghe dfit tai TrQdng Trung
hpc My thufit, gdm 1 giam do'c, 1 hofic 2 phd
giam dd'c.
Chilu sdc linh sd' 38-SL ngfiy 10-71951, Sdc linh sd 83-SL ngfiy 24-2-1952 vfi
theo de nghi cua Gifim ddc Nha Tuyen
truyen vfi Vfin nghp, ngfiy 20-4-1952, Phd
Thu tudng Chinh phu Pham Vfin Ddng da
ky Nghi dinh sd 163-TTG fi'n dinh he thd'ng
to chQc Nha Tuyen truyen vfi Vfin nghe.
Theo dd, d Trung Udng, Nha Tuyen truyen
vfi Vfin ngh$ cd cfic bp phfin: Vfin phdng,
Viet Nam thdng tfi'n xfi, Dfii phat thanh
"Tieng ndi Viet Nam", nganh vfin nghe,
Nhfi in vfi phat hfinh quo'c gia, Phdng dien
anh, Phdng vd tuyen dien; d mdi Hen khu cd
Khu Tuyen truyen vfi Vfin nghe; tai mdi
tinh cd Ty Tuyen truyen vfi Vfin nghe; d
moi huyen, moi xa cd mdt uy vien
UBKCHC huyen, xa trvfc tiep phu trach
cong tac tuyen truyen vfi theo doi hoat
ddng vfin nghe cua nhan dfin.
Ngfiy 10-10-1952, Chu tich Hd Chi Minh
ky sdc linh sd' 122-SL dfit bd phfin Nha in
vfi Phat hfinh trong Nha Tuyen truyen vfi
Vfin nghe thfinh mdt doanh nghiep qude
gia, la'y ten lfi Nhd in Qud'c gia. Nhfi in
Qud^c gia cd nhiem vu:

1. Thd'ng nhfi't td chQc va quan ly cac
nhfi in cua Chinh phu;
2. Dieu chinh vfi dam bao viec in sach,
bao, tfii lieu cua Chinh phu vfi cac doan the
nhan dan;

21
3. Phd bien, lUu thdng cac sach bao, tai
lieu trong nhan dan;
4. Giup dd vfi hudng d i n viec in vfi phat
hfinh cua cac nhfi xufi't ban tU nhan.
Cud'i thang 12-1952, Hpi ddng Chinh phu
hpp phien cudi nfim vfi de ra chUdng trinh
cong tac cua Chinh phu trong nfim 1953.
Tren Hnh vvtc vfin hofi, xa hdi, Hdi ddng
chinh phu quyet dinh: Ket hdp vdi phat
dpng quan chung de dfiy manh tuyen truyen
giao due chinh tri, bd tuc vfin hoa; tich cQc
phfi am mUu dich pha hoai vfin hoa, xa hdi;
tfing cUdng tuyen truyen qud'c te; kien tofin
td chQc tuyen truyen, vfin nghe...
Ngfiy 7-3-1953, Thu tQdng Chinh phu
ban hfinh Nghi dinh sd 242-TTG ve viec td
chQc doanh nghiep Nhfi in Qud'c gia. Theo
dd, Nhfi in Qude gia gdm cd: Nhfi in Qude
gia Trung Udng, cac chi nhanh cua Nhfi in
Qude gia d eac lien khu, cac xUdng in, cac
Hieu sfich Nhan dan va chi diem Hieu sach
Nhan dan, cfic tram chuyin vfin.
Ngfiy 15-3-1953, Chu tich Hd Chi Minh

ra Sdc linh sd 147-SL, dfit Phdng Dien anh
Nha Tuyen truyen vfi Vfin nghe thanh
Doanh nghiip qud'c gia Chii'u bdng vd
Chup dnh Viet Nam. Sfic lenh quy dinh ro
muc dich, boat dpng cua Doanh nghiep
qud'c gia Chie'u bdng vfi Chup anh Viet
Nam lfi;
1. Tuyen truyen chinh sach, chu trUdng
eua Chinh phu;
2. Neu cao nhQng thfinh tich, nhQng
gUdng dfi'u tranh anh dung cua quan dan
Viet Nam;
3. Gidi thieu ddi song vfi thfinh tich dfi'u
tranh, kien thiet cua nhan dan cac nUdc
ban;
4. Giao due vfin hofi vfi chinh tri cho
nhan dan.
Sau chie'n t h i n g lich sQ Dien Bien Phu
va Hiep dinh Gidnevd dUpe ky ket, Hpi


22

ddng Chinh phu trong phien hpp dau thang
11-1954 ban ve viec thvfc hien dinh chien,
td chQc tiep quan Thu dd vfi giai quye't eac
vfi'n de sau chie'n tranh. GiQa bdn be cdng
viec, Chinh phii vfin quan tam tdi cac va'n
de vfin hoa, giao due, chuan y viec khoi
phuc lai chua Mdt cpt. Sau ngay Chinh phu

ve Hfi Npi, Chu tich Hd Chi Minh gifinh
thdi gian tdi thfim TrUdng Trung hpc Chu
Vfin An, Nguyin Trai va TrUng VUdng. Ndi
chuyen vdi can bd, giao vien vfi hpc sinh
Nhfi trUdng, NgUdi phan tich vai trd quan
trpng ciia thanh nien trong xa hpi, phan
biet muc dich khac nhau giQa giao due thvfc
dan vdi giao due mdi va cfin dfin nhiem vu
cua hpc sinh lfi phai hpc tap td't de xQng
dang la ngUdi chu cua nUdc nha; hpc de yeu
To qude, yeu nhan dan, yeu lao dpng, yeu
khoa hpc, yeu dao dQc; hpc dl phung svt Td
qud'c, phung svf nhan dan, Ifim cho dan
gifiu, nQdc manh; hpc phai di ddi vdi hfinh.
TQ ngfiy 23 den ngfiy 25-12-1954, Hdi
ddng Chinh phu hpp, quye't dinh thfinh lap
Vien bao tfing Cach mang Viet Nam, cQ
Hieu trUdng, Hieu phd cac trUdng dai hpc Y
khoa, Su pham vfin khoa, Svt pham khoa
hpc vfi quy dinh nhQng ngfiy ll trong mdt
nfim...
Nhin chung lai, trai qua chfing dudng
dfii 9 nfim khang chien, trong nhQng dieu
kien vo cung gian khd; thieu thd'n vfi chie'n
tranh ac liet, svf nghiep xay diing nen vfin
hoa vfi giao due mdi cua nhan dan ta da dat
dupe nhQng ket qua vfi thfinh tvtu dang tvt
hao. DQdi svf lanh dao cua Dang, chi dao vfi
dieu hanh cua Chinh phu, chi sau hdn 1
nfim ke tQ khi tuyen bo' nen dpc Ifip, chien

dich "diet gific dd't" do Chinh phu dQng d i u
lfi Chii tich Hd Chi Minh chu trQdng da
thanh toan nan mu chQ cho hdn 2 trieu
ddng bao (14). Tiep dd, khi chien tranh lan
rpng ra khip ndi, ca nUde bUde vfio cupc
khang chien trUdng ky, svt nghiep giao due.

Rghien cuu Lich sit. s611.2010
vfin hoa vfin tiep tuc phat triln. Luc nfiy,
cdng tfic xoa nan mu chQ, phong trfio binh
dan hpc vu, bac hpc bd tuc vfin hoa du gfip
nhieu khd khfin nhQng Chinh phii va chinh
quyen cac cfi'p vfin kien quye't thue diy
bfing nhQng chinh sach vfi bien phap cd
hieu qua. Ben canh dd, he thd'ng gifio due
phd thong, giao due dai hpc vfi trung hpc cd
nhQng bQdc phat trien vQng chic, kha toan
dien vdi dpi ngu giao vien cd nfing Ivtc,
chUdng trinh dUdc cai tien... TQ nfim 1951,
Chinh phu chii trUdng tien hfinh cai each
tofin bd nen giao due phd thong, thay the
he thdng giao due cu bfing he thd'ng giao
due phd thong 9 nfim. Ddng thdi, Chinh
phu md them he phd thdng lao ddng de bd
tuc vfin hoa chuyen tu cho chie'n si thi dua,
can bp, cong nhfin xufi't sfic... nhfim dap Qng
nhu ciu can bd cho cdng cudc khang chien,
kien qud'c. Cung b i t d i u tQ thdi diem nfiy,
nghia lfi sau khi bien gidi dQdc khai thong.
Dang, Chinh phu da cQ hang nghin cfin bd,

hpc sinh dfi tot nghiep cfi'p III di hpc d nUdc
ngofii, chu ddng chuin bi cho cdng cudc
kien thie't sau chie'n tranh. Den cud'i nfim
1952, tai nhQng vung tvf do, vung du kich,
da cd hdn 10 trieu ngUdi biet dpc, bie't vidt;
nfim 1954, da cd 3 trieu ngUdi hpc het
chUdng trinh bd tuc vfin hoa. TrUdc Cach
mang thang Tam, nfim hpc 1939-1940 dUdc
xem lfi nfim "thinh vUdng" nhfi't cua nen
giao due thupc Phap. Trong nfim hpc fi'y, sd
hpc sinh cap I chi cd 542.227, cfi'p II cd
16.519, cap III ed 507. Den nfim hpc 19531954, con sd tUdng Qng lfi: 1.068.000 em,
57.500 em, 4.482 em trong nhQng vung
khang chie'n. Trong khi dd, giao due Dai
hpc, Cao dfing va Trung hpc chuyen nghiep
cung dat dQdc nhQng thfinh tiiu dang tvf
hao: mpt sd trUdng do che dp cu dl lai dUdc
khoi phuc, cac trUdng mdi dUdc thfinh Ifip
theo phUdng hUdng phuc vu thiet thvfc cupc
khfing chien - kien qude. Sd sinh vien tfing


22

Chinh phii nude Viet Ram...

theo tQng nfim. Trong gian khd, thie'u thdn
va kho khfin, da hinh thanh va phat trien
mpt dpi ngu can bp Dai hpc, Trung hpc
chuyen nghiep cd trinh dp chuyen mon, cd

nfing luc hofin thfinh nhiem vu mfi Dang,
Nhfi nude vfi nhan dan giao phd. Mdt thfinh
cdng noi bat cua nen giao due mdi lfi svt
dung tie'ng Viet de giang day, hpc tfip d cac
bfie hpc. PhUdng cham giao due lfi thiet
thvfc vfi kip thdi phuc vu khfing chien, phuc
vu nhan dan, phuc vu san xufi't; lfi vQa hpc
vQa Ifim, hpc di ddi vdi hfinh. Trong dieu
kien chien tranh, nen giao due non tre cua
che dp mdi vfin vUdn len, dap Qng ve cd ban
nhu ciu ngfiy cang tfing ve can bd, nhan
vien cho cdng cupc khfing chie'n kien qude,
nang cao dan tri cho mpi ngUdi Viet Nam.
Tren mfit trfin vfin hoa, Chinh phu cung
dfi ban hanh nhieu chu trUdng, chinh sach
nhfim thvfc hien phUdng cham ldn "khang
chien hda vfin hda, vfin hda hda khfing
chien" mfi Chii tich Hd Chi Minh da de ra.
Cd t h l thfi'y, tQ sau ngfiy 2-9-1945 den khi
cudc khang chie'n chd'ng Phfip ket thue
thing ldi, Chinh phu dfi ban hfinh mdt he
thd'ng vfin ban phap quy nhU Sfic lenh,
dl chi dao
Thdng tu, Nghi dinh...:
svt nghiep xay dvtng nen vfin hoa mdi mang

tinh chfi't dan tdc, khoa hpc, dai chung. Qua
that, dudng Id'i, chu trUdng, chinh sach cua
Dang, I ^ a nUdc da thfi'm sau vao hien thiic
sin xufi't vfi chien dfi'u cua toan dan, tofin

quan ta. Cac vfin nghe si vfi nhQng nhfi hoat
ddng vfin hoa cung ra mfit trfin, di chien
dich, de'n vdi cfic dofin dan cdng, tdi cac dia
phUdng dl tham nhfip thvtc te dfing sang tao
ra nhQng tac p h i m phuc vu kip thdi vfi die
Ivtc cong cupc khang chie'n, kien qude. Hp
thvtc svf lfi chien si tren mfit tran vfin hoa.
Ngofii ra. Dang, Nhfi nUde vfin quan tam
thich dang den cac cong tac khac thupc linh
vvtc vfin hda nhU ban hfinh eac quy dinh bao
tdn, bao ve di tich vfin hoa va lich s^; bao
quan vfi lUu giQ cac fi'n phim, tfii heu, sach
bao; md cac trQdng, cac khoa dao tao can bd
Ifim cdng tac vfin hoa, vfin nghe; giii mdt sd
hpc sinh ra nQdc ngofii hpc tfip, tiep thu
nhQng thfinh tilu vfin hoa, giao due tien
tien... Dfit trong dieu kien dfi't nUde cd chien
tranh, thi nhQng ket qua gifinh dUdc tren
linh vvtc vfin hoa, giao due lfi rfi't quan trpng.
l^Qng ket qua dd chfing nhQng phuc vu cho
cudc khang chie'n chdng Phap mfi cdn dfit
nen mdng vQng chfic cho svf nghiep xay dilng
vfi phat triln nen vfin hoa, giao due d thdi ky
khang chie'n chd'ng My, cQu nUdc.

CHU THICH
(7). Ho chi Minh: Todn tap, tfip 6, Nxb. Chinh
tri Quoc gia, Uk Npi, 1995, tr. 147.

(11). Nghi dinh so 366/ND, ngay 19-11-1952.

(8). Cong bao nU6c Vi?t Nam Dan chii Cong
hoa, n&m thii VIII, so 10, ngfiy 31-12-1952.

(13). Nghi dinh so 171/ND, ngfiy 27-7-1953.

(9). Ho Chi Minh: Todn tdp, tftp 6, sdd, tr. 266.
(10). Nghi dinh so 259/ND, ngfiy 20-8-1952.

(12). Nghi dinh so 367/ND, ngfiy 19-11-1952.
(14). 30 ndm phdt trien kinh te, vdn hod cua
nUdc Viet Nam Ddn chu Cdng hba, Nxb. Su that,
Hfi Noi. 1978, tr. 47.