Sáng kiến mai thương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (664.64 KB, 32 trang )

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆTNAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc.

ĐƠN ĐỀ NGHỊ CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: -Hội đồng Sáng kiến ngành GD- ĐT huyện Tiên Lữ
-Hội đồng Sáng kiến ngành GD –ĐT Tỉnh Hưng Yên
Họ và tên: NGÔ THỊ MAI THƯƠNG
Ngày- tháng- năm sinh: 25/12/1981
Chức vụ: Giáo viên Văn – Địa.
Nơi công tác: Trường THCS Đồng Hóa, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam
Trình độ chuyên môn: Đại học.
Tôi là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm
hiểu, phân tích, giải thích các mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý
thuyết môn KHXH 8”.
- Lĩnh vực áp dụng của sáng kiến: Môn KHXH( phần Địa lý).
- Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Tháng 8/2017.
- Mô tả bản chất của sáng kiến:
+ Tên sáng kiến phù hợp với thực tế giảng dạy và chưa công bố công khai
trong phạm vi cơ sở.
+ Sáng kiến đã và đang được bản thân tôi áp dụng tại trường THCS Đồng Hóa
( từ tháng 8/2017). Qua việc nghiên cứu cơ sở lí luận của đề tài, tôi tự nhận thấy,
nội dung sáng kiến có tính mới, không có sự trùng lặp với bạn bè, đồng nghiệp.
+ Bản thân tôi có ý thức sưu tầm tài liệu để bổ sung cho sáng kiến được phong
phú hơn.

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
1

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
- Mục đích của sáng kiến: Nhằm phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạocủa
học sinh. Từ đó, học sinh biết hình thành thói quen tìm hiểu các mối quan hệ
địa lý trong khi học một bài học kiến thức mới môn địa lý.
Sáng kiến không những chỉ được sử dụng trong bộ môn của tôi mà còn có
thể áp dụng cho các môn học khác. Sau mỗi đợt thao giảng, chúng tôi lại có
thời gian để góp ý, điều chỉnh, bổ sung cho nội dung của sáng kiến được
hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước ngành.
Đồng Hóa, ngày 08 tháng 03 năm 2019.
Người nộp đơn
( Ký và ghi rõ họ tên)
Ngô Thị Mai Thương

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
2

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
TRƯỜNG THCS ĐồNG HÓA
Tổng điểm:………Xếp loại………
TM.HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
CHỦ TỊCH – HIỆU TRƯỞNG

…………………………………………………………………………

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
PHÒNG GD-ĐT KIM BẢNG
Tổng điểm………..Xếp loại………….
TM. HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
CHỦ TỊCH –TRƯỞNG PHÒNG

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
3

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.

PHẦN I:LÝ LỊCH
- Họ tên: Ngô Thị Mai Thương .
- Chức vụ: Giáo viên Văn – Địa.
- Đơn vị công tác: Trường THCS Đồng Hóa.
- Tên đề tài sáng kiến: Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiểu, phân
tích, giải thích các mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài
lý thuyết môn KHXH 8.

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
4

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.

PHẦN I – MỞ ĐẦU
I.ĐẶT VẤN ĐỀ.

1.Thực trạng của vấn đề.
Các thầy cô kính mến!
Các bạn bè, đồng nghiệp kính mến!
Gần 15 năm trong nghề, bản thân tôi được trực tiếp giảng dạy môn
KHXH tại trường THCS, tôi đã được chứng kiến nhiều sự đổi thay trong nhà
trường ở Việt Nam trên con đường tìm tòi, phát triển. Cùng với sự đổi mới giáo
dục nói chung,việc dạy và học môn Địa Lý( theo mô hình trường học mới, nay
là môn KHXH) của nước nhà cũng đang trong quá trình thử nghiệm, cải cách để
đi tới một cách dạy và học theo hướng nhằm Phát huy năng lực và phẩm chất
của người học, để phù hợp với thời đại bùng nổ thông tin trên nhiều lĩnh
vực.Từ năm học 2015-2016, theo tinh thần đổi mới của Ngành, trường THCS
Đồng Hóa đã thí điểm áp dụng theo mô hình trường học mới, với mục tiêu:
Nhằm phát huy phẩm chất và năng lực của người học,lấy học sinh làm đối
tượng chủ động, sáng tạo trong mỗi giờ học, thầy là người chỉ đạo, hỗ trợ học
trò để nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng dạy- học trong giai đoạn phát triển
mới của đất nước.Vì thế, quá trình dạy học đòi hỏi chúng ta phải đổi mới
chương trình cũng như cả về phương pháp dạy học.
Thực tế lịch sử đã chứng minh, con người luôn là nhân tố chủ động, sáng tạo
của lịch sử. Trong thế kỉ XXI này, nhằm phấn đấu theo kịp với xu thế chung của
thế giới, phấn đấu đến năm 2020, đưa nước ta trở thành một nước Công nghiệp.
Cho nên chúng ta phải lo nguồn lực con người ngay từ bây giờ. Để có nguồn lực
con người đáp ứng tốt cho yêu cầu trên thì đòi ngành giáo dục đã và đang đổi
mới chương trình cũng như phương pháp dạy học mới. Phương pháp dạy học
mới này được hiểu là: Học sinh tự học, tự hiểu, tự rèn kĩ năng nhiều để từ đó có
thể phát triển tư duy nhưng phải nhờ vào sự hướng dẫn của giáo viên. Từ việc
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
5

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
chỉ chú ý đến truyền đạt kiến thức lý thuyết, thì chương trình mới thí điểm hiện
nay đang tập trung hình thành nhiều hơn các kĩ năng cho học sinh, tăng tính
thực tiễn…là yếu tố đổi mới rõ nét của Giáo dục nước ta trong nhiếu năm trở lại
đây.
Phương pháp dạy học này hiện đang được coi là phương pháp chủ yếu, sử
dụng rộng rãi trong các trường học và ở tất cả các môn học .
Đối với môn KHXH ở THCS việc dạy như thế nào để thể hiện đúng sự đổi
mới đang là vấn đề cần thiết, đặc biệt đối với những giáo viên đang dạy KHXH
8, phần Địa Lý hiện hành.
Là chương trình mới, là cách dạy mới nhưng đều dựa trên những cái đã có
sẵn, cái cũ, chỉ có cái khác đó là học sinh được làm việc nhiều, hoạt động nhiều,
rèn kĩ năng và kĩ xảo địa lí nhiều, thành thạo, qua đó, biết áp dụng kiến thức đã
học vào giải quyết các tình huống trong thực tiễn.
Khi tiến hành tìm hiểu đề tài này, bản thân tôi cũng như các đồng nghiệp
còn gặp nhiều khó khăn và lúng túng trong bước đi ban đầu này. Nhưng tôi vẫn
mạnh dạn chọn Địa lí 8 – Tiết 39 – Bài 37:Đặc điểm sông ngòi Việt
Nam( Phần 1:Đặc điểm chung ) để thể hiện đôi điều suy nghĩ của riêng bản
thân mình về cách Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiểu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ địa lí trong dạy – học một bài lí thuyết Địa lí 8.

2.Ý nghĩa và tác dụng.
- Từ thực tế dạy học qua hơn 14 năm và đặc biệt là khi được tiếp cận với Mô
hình trường học mới, bản thân tôi nhận thấy nội dung các bài trong sách giáo
khoa mới có phần phong phú, đa dạng và sát với thực tế hơn so với sách cũ
( mặc dù cũng còn có những hạn chế nhỏ ở từng mục, từng bài ). Do đó, đòi hỏi
học sinh phải làm việc với cường độ cao hơn để rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo địa
lí.Thông qua từng bài học, tiết học giáo viên sẽ là người trực tiếp hướng dẫn các
em rèn luyện kĩ năng đó. Đây cũng được coi là một trong các phương pháp dạy

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
6

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
học tích cực hiện nay, nhất là đối với bộ môn Địa lí. Chương trình địa lý lớp 8
nhằm hình thành cho học sinh có các kĩ năng như:
+ Kĩ năng đọc và sử dụng bản đồ địa lý.
+Kĩ năng đọc, phân tích, nhận xét các biểu đồ địa lý.
+Kĩ năng đọc,phân tích,nhận xét các lát cắt địa lý.
+Kĩ năng đọc, phân tích, nhận xét các bảng số liệu thống kê, các tranh,ảnh
về tự nhiên, dân cư, kinh tế-xã hội của các Châu lục, các Quốc gia và các khu
vực trên thế giới và cả Việt Nam.
+Vẽ được một biểu đồ liên quan đến các hiện tượng tự nhiên và kinh tế
-xã hôi.
+Vận dụng các kiến thức đã học để hiểu và giải thích các hiện tượng, các
vấn đề về về tự nhiên, kinh tế – xã hội xảy ra trên thế giưới và ở Việt Nam.
+ Hình thành thói quen quan sát, theo dõi,thu thập các thông tin,tài liệu
về địa lý qua sách báo... Qua kinh nghiệm của bản thân đã từng thực hiện cách
rèn kĩ năng địa lí này trong nhiều năm tôi nhận thấy rất hiệu quả trong từng giờ
dạy-học.Và hiệu quả này không dừng lại ở đó mà nó còn có ích rất lớn cho học
sinh ứng dụng kĩ năng này vào trong thực tế cuộc sống. Chính vì đề tài mang
một ý nghĩa thiết thực như vậy, cho nên tôi mạnh dạn mong được trao đổi, được
đóng góp ý kiến từ các đồng chí, đồng nghiệp trong ngành nói chung và các
đồng chí, đồng nghiệp trong tổ,nhóm Địa nói riêng, để tôi và các đồng chí sẽ có
nhiều sáng kiến hơn nữa trong dạy- học bộ môn này cho tốt và đạt kết quả cao.

3.Kết quả cần đạt

Qua 5 năm dạy địa lí theo chương trình Mô hình trường học mới mà
trường THCS Đồng Hóa đã thực hiện( từ năm học 2015-2016 đến nay), tôi thấy
áp dụng phương pháp dạy học mới Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiểu, phân
tích, giải thích các mối quan hệ địa lí trong dạy – học một bài lí thuyết địa lí
thì học sinh sẽ tự học, tự lĩnh hội tri thức mới dưới sự hướng dẫn của giáo viên
một cách nhanh hơn, tốt hơn, giờ học theo đó mà đạt kết quả tốt. Các em học
sinh chủ động, sáng tạo trong giờ học nên không khí lớp học sôi nổi và hơn thế,
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
7

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
các em được tự làm việc, tự nghiên cứu, tự độc lập suy nghĩ, tự lĩnh hội tri thức
một cách thực sự mà không bị thụ động, giờ học hứng thú, tích cực hơn. Đây là
điều mà cả giáo viên và học sinh hiện nay đang hướng tới.

4.Phạm vi nghiên cứu.
Trong cấu trúc nội dung chương trình sách giáo khoa KHXH lớp 8( Phần
Địalí ) được phân chia như sau:
Tuần
1
2
3
4
5
6
7
8
9

10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

Tiết

Bài

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

16
17
18

HỌC KÌ I
Bài 1: Biển và đảo Việt Nam(T1)
Bài 1: Biển và đảo Việt Nam (T2)
Bài 12: Tự nhiên châu Á(T1)
Bài 12: Tự nhiên châu Á(T2)
Bài 12: Tự nhiên châu Á(T3)
Bài 12: Tự nhiên châu Á(T4)
Bài 13: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Á( T1)
Bài 13: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Á( T2)
Kiểm tra 45 phút
Bài 14 :Kinh tế châu Á( T1)
Bài 14 :Kinh tế châu Á( T2)
Bài 14 :Kinh tế châu Á( T3)
Bài 15: Khu vực Tây Nam Á và Nam Á( T1)
Bài 15: Khu vực Tây Nam Á và Nam Á( T2)
Bài 15: Khu vực Tây Nam Á và Nam Á( T3)
Bài 15: Khu vực Tây Nam Á và Nam Á( T4)
Ôn tập học kì I
Kiểm tra học kì I

A, B1
B2, C3
A, B1,B2
B3
B4, B5
C, D,E

A, B1
B2, C, D, E
A,B1
B2
C, D, E
A, B-I-1, C1
B-I-2
B-II-1, C2
B-II-2, D,E

Dành thời gian cho các tiết dạy bù, ngoại khoá
hoặc ôn tập

Tuần Tiết
20

Phần(Nội
dung)

19
20

Bài
HỌC KÌ II
Bài 20:Khu vực Đông Á( T1)
Bài 20:Khu vực Đông Á( T2)

Phần(Nội
dung)
A, B1

B2

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
8

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37

21
22
23
24

25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53

Bài 20:Khu vực Đông Á( T3)
Bài 21:Khu vực Đông Nam Á( T1)
Bài 21:Khu vực Đông Nam Á( T2)
Bài 21:Khu vực Đông Nam Á( T3)
Bài 22 : Hiệp hội các nước Đông Nam Á( T1)
Bài 22 : Hiệp hội các nước Đông Nam Á( T2)
Bài 23 : Vị trí địa lí, giới hạn và …(VN)( T1)
Bài 23 : Vị trí địa lí, giới hạn và …(VN)( T2)
Bài 23 : Vị trí địa lí, giới hạn và …(VN)( T3)
Bài 24: Địa hình, khoáng sản Việt Nam( T1)
Bài 24: Địa hình, khoáng sản Việt Nam( T2)
Bài 24: Địa hình, khoáng sản Việt Nam( T3)
Bài 25: Khí hậu Việt Nam( T1)
Bài 25: Khí hậu Việt Nam( T2)
Bài 25: Khí hậu Việt Nam( T3)
Kiểm tra 45 phút
Bài 26: Sông ngòi Việt Nam( T1)
Bài 26: Sông ngòi Việt Nam( T2)
Bài 26: Sông ngòi Việt Nam( T3)
Bài 27 :Đất và sinh vật Việt Nam( T1)
Bài 27 :Đất và sinh vật Việt Nam( T2)
Bài 27 :Đất và sinh vật Việt Nam( T3)
Bài 28: Đặc điểm chung của tự nhiên VN(T1)
Bài 28: Đặc điểm chung của tự nhiên VN(T2)
Bài 29: Các miền địa lí tự nhiên( T1)
Bài 29: Các miền địa lí tự nhiên( T2)
Bài 29: Các miền địa lí tự nhiên( T3)
Bài 29: Các miền địa lí tự nhiên( T4)
Ôn tập học kì II
Kiểm tra học kì II

Bài 30: Tìm hiểu văn hóa, giáo dục ĐP( T1)
Bài 30: Tìm hiểu văn hóa, giáo dục ĐP( T2)
Bài 30: Tìm hiểu văn hóa, giáo dục ĐP( T3)

C,D,E
A, B1-2
B3
B4, C,D,E
A, B1-2
B3, C, D, E
A, B1
B2
C, D, E
A, B1
B2
B3, C, D, E
A, B1-2
B3,4
C, D, E
A, B1
B2
B3, C, D, E
A, B1-2
B3
B4, C, D, E
A, B1-2-3
B4, C, D, E
A, B-I
B-II
B-III

C, D, E

Dành thời gian cho các tiết dạy bù, ngoại khoá
hoặc ôn tập

Bản thân tôi nhận thấy, phần sông ngòi Việt Nam rất thiết thực, có ý nghĩa quan
trọng với học sinh. Khi áp dụng cách làm này, học sinh dễ hiểu bài, dễ sâu chuỗi
được kiến thức và đồng thời còn liên hệ với trách nhiệm của bản thân trong vấn
đề bảo vệ môi trường. Nhưng do thời gian có hạn nên đề tài này tôi chỉ thực
hiện ở hoạt động1 -Đặc điểm chung
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
9

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.

II. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH.
1.Cơ sở lí luận
Mục tiêu của giáo dục THCS – theo điều 23 luật Giáo dục là “nhằm giúp
học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục tiểu học, có trình độ
học vấn phổ thông cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng
nghiệp để tiếp tục học THPT ,hoặc đi vào cuộc sống lao động”. Để phục vụ mục
tiêu trên, sách giáo khoa địa lí 8 được biên soạn theo hướng tạo điều kiện cho
giáo viên đổi mới phương pháp dạy học là biết sử dụng các phương pháp đặc
trưng của bộ môn địa lí phù hợp với yêu cầu bài giảng, với trình độ tiếp thu của
học sinh, là đổi mới cách đánh giá học sinh, là biết tổ chức hướng dẫn học sinh
tự tiếp thu kiến thức tại lớp.
Sách giáo khoa KHXH lớp 8, phàn địa lý đề cập đến những sự vật, hiện
tượng địa lí đó là: Châu Á; Tổng kết địa lí tự nhiên và điạ lí các châu lục ( tiếp

nối kiến thức của địa lí 7 - Thiên nhiên và con người ở các châu lục) và Địa lí
Việt Nam ( tự nhiên ).Vì thế, cách rèn cho học sinh có kĩ năng phát hiện, tìm
hiểu, phân tích các mối quan hệ địa lí trong việc dạy–học là vô cùng cần thiết và
đây được coi là một phương pháp dạy học tích cực. Điều đó được thể hiện rõ
nhất ở những điểm sau:
- Giáo viên huy động được vốn sống, vốn hiểu biết của học sinh trong suốt
bài giảng để từ đó cung cấp kiến thức mới cho học sinh.
- Giáo viên khuyến khích học sinh mạnh dạn phát biểu các nhận xét, cách
nhìn nhận và các quan điểm riêng của mình đối với từng sự vật, hiện tượng địa
lí để qua đó rèn luyện óc tư duy và phán đoán địa lí cho học sinh để từ đó tạo
lập được các mối quan hệ địa lí .
- Giáo viên hướng dẫn cho học sinh sử dụng kiến thức vừa học để giải các
bài tập hoặc ứng dụng vào thực tế cuộc sống hàng ngày.Trong đó đáng lưu ý là
khả năng nhận biết ngay được hiện tượng, sự vật địa lí trên bản đồ, biểu đồ,
tranh ảnh, sơ đồ, lát cắt,,rồi trên thực địa của học sinh.
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
10

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
Nói tóm lại, để rèn kĩ năng cho học sinh biết phát hiện, tìm hiểu, phân tích,
giải thích các mối liên hệ địa lí trong từng phần, mục, bài, chương,…với nhau
giáo viên có thể sử dụng nhiều phương pháp ( nêu vấn đề, thảo luận, trao đổi
nhóm tại lớp, sử dụng nhiều phương tiện (bản đồ, tranh ảnh, biểu đồ sơ đồ, lát
cắt,…để thông qua đó mà vừa cung cấp kiến thức mới cho học sinh lại vừa rèn
kỹ năng cho học sinh.

2. Cơ sở thực tiễn.
- Kiểu bài cung cấp kiến thức mới( lý thuyết) trên cơ sở cung cấp những

kiến thức mới thì còn cần rèn được các kĩ năng, tìm và phân tích được các mối
quan hệ địa lý. Theo tinh thần đổi mới, thì việc hình thành kĩ năng cho người
học là rất quan trọng. Đồng thời, bồi dưỡng cho học sinh có lòng yêu quí thiên
nhiên, quê hương, đát nước. Có niềm tin vào khoa học, ham học hỏi, hứng thú,
say mê bộ môn.Các em sẽ là những chủ nhân tương lai, với ý chí tự cường, tự
tôn dân tộc, có ý thức góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, nâng
cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo vệ và cải tạo môi trường, nâng cao chất
lượng cuộc sống của gia đình và cộng đồng.

3.Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện sáng kiến này, bản thân tôi đã tiến hành một số phương pháp
như:
+Phương pháp tìm hiểu, phân tích tình huống.
+Phương pháp tổng hợp, đánh giá và nêu số liệu.
+Phương pháp chủ yếu là khảo sát thực tiễn để nắm bắt tình hình, qua đó
đúc rút kinh nghiệm để áp dụng vào thực tế giảng dạy.

PHẦN II: NỘI DUNG
1.Mục tiêu chung.
- Đây là kiểu bài cung cấp lí thuyết- mục tiêu là cung cấp cho học sinh về kiến
thức trên cơ sở rèn kĩ năng tìm, phân tích các mối quan hệ địa lí( giáo dục cho
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
11

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
học sinh có kĩ năng đúng, chính xác là điều rất quan trọng). Dựa vào mục tiêu
đó, giáo viên có những định hướng giảng dạy cho phù hợp và hiệu quả.
* Kiến thức:

- Trình bày được đặc điểm chung của sông ngòi Việt Nam.
- Nêu tên và giải thích được sự khác nhau về chế độ nước, về mùa lũ của
sông ngòi ở Bắc Bộ, Trung Bộ. Biết một số hệ thống sông lớn ở nước ta.
- Nêu được những thuận lợi và khó khăn của sông ngòi đối với đời sống, sản
xuất và sự cần thiết phải bảo vệ nguồn nước sông ( đặc biệt là ở Đồng bằng
Sông Cửu Long)
* Kĩ năng:
- Sử dụng bản đồ Địa lý Việt Nam hoặc Át lát Địa lý Việt Nam.
-Phân tích bảng số liệu, thống kê về cá hệ thống sông lớn ở Việt Nam.
-Vẽ biểu đồ phân bố lưu lượng nước trong năm ở một địa điiểm cụ thể.

2. Bài dạy minh họa

Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
I.IMỤC TIÊU BÀI HỌC
Học xong bài này, HS có khả năng:
1. Kiến thức:
- Trình bày và giải thích được những đặc điểm chung của sông ngòi VN
- Nêu được những thuận lợi và khó khăn của sông ngòi đối với đời sống, sản
xuất và sự cần thiết phải bảo vệ nguồn nước sông trong sạch.
+ Biết giá trị k/t của SN và việc k/t các nguồn lợi của SN ở nước ta.
+ Biết SN nước ta đang bị ô nhiễm và nguyên nhân của nó
2.Kỹ năng:
- Sử dụng bản đồ để trình bày đặc điểm chung của sông ngòi nước ta: Mạng
lưới, hướng chảy, chế độ nước, lượng phù sa.
- Phân tích bảng số liệu thống kê về sông ngòi VN.
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
12

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
+ Phân tích mối quan hệ giữa SN với các yếu tố tự nhiên khác và h/đ k/t của
con người
+ Nhận biết được hiện tượng nước sông bị ô nhiễm qua tranh ảnh và trên thực tế
3. Thái độ: GD cho HS ý thức yêu thích môn học.

+Có ý thức gìn giữ, bảo vệ nguồn nước ngọt và các sông, hồ của quê hương, đất
nước
+ Không đổ chất thải vào các sông, hồ
4. Định hướng phát triển năng lực
* Năng lực chung:
- Năng lực tự học
- Năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực sáng tạo, năng lực tính toán.
- Năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác
* Năng lực chuyên biệt:
- Năng lực tư duy tổng hợp theo lãnh thổ
- Năng lực sử dụng bản đồ, lược đồ...
- Năng lực sử dụng số liệu thống kê
- Năng lực sử dụng hình vẽ, tranh ảnh...
* Phẩm chất: giúp HS: Yêu gia đình, quê hương, đất nước, trung thực, tự trọng,
chí công vô tư, nhân ái, khoan dung, tự lập, tự tin, tự chủ và có tinh thần vượt
khó. Có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, đất nước nhân loại..
II. CHUẨN BỊ:
* GV: - Bản đồ khí hậu VN.
- Bảng số liệu khí hậu các trạm: Hà Nội, Huế, TP Hồ Chí Minh (sgk)
* HS: SKG+ Vở ghi
III.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC:
A. Hoạt động khởi động

-Phương pháp: Đàm thoại,thuyết trình...
-Kĩ thuật đặt câu hỏi.
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
13

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
-Hình thức cá nhân, cả lớp...
-Góp phần hình thành năng lực: Giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng bản đồ...
-Phẩm chất:Tự tin, sống có trách nhiệm, biết sẻ chia, sống yêu thương...
-Bước 1: GV cho Hs quan sát và nhận diện một số con sông lớn ở nước ta.Từ
đó nêu những hiểu biết ban đầu của em về mạng lưới sông ngòi ở Việt Nam?
? Quê em có dòng sông nào chảy qua, hãy mô tả đặc điểm của dòng sông đó?
-Bước 2: Học sinh trao đổi với bạn
-Bước 3: HS đại diện trả lời, HS khác bổ sung...
-Bước 4: Gv nhận xét, chuẩn xác và hướng dẫn vào nội dung bài học...
Vào bài: Sông, ngòi, kênh, rạch, ao , hồ… là nguồn nước ngọt mang lại cho con
người bao ích lợi to lớn. Bên cạnh đó chúng cũng gây ra không ít khó khăn,
những tai họa khủng khiếp cướp đi sinh mạng, của cải, vật chất của con người.
Tại sao lại như vậy => Chúng ta tìm hiểu bài học hôm nay.
B. Hoạt động hình thành kiến thức
Hoạt động của GV - HS
*HĐ1: Tìm hiểu đặc điểm chung
của sông ngòi VN

Nội dung chính
1) Đặc điểmchung:
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi

- HS:Dựa thông tin mục 1 + H33.1 + dày đặc, phân bố rộng khắp:
Bảng 33.1 sgk

- Theo thống kê, nước ta có tới 2360

- Nhóm 1 + 2:

con sông dài > 10km.

1) Chứng minh nước ta có mạng lưới + Trong đó 93% là sông nhỏ , ngắn,
sông ngòi dày đặc, phân bố rộng diện tích lưu vực <500km2.
khắp?

+ Các sông lớn chỉ có phần trung và

2) Tại sao SN nước ta lại chủ yếu là hạ lưu chảy qua lãnh thổ nước ta.
sông nhỏ, ngắn và dốc?
(ĐH hẹp ngang,núi lan sát biển.)

b) Sông ngòi nước ta chảy theo 2

- Nhóm 3 + 4:

hướng chính:

3) Sông ngòi nước ta chảy theo những - Hướng Tây Bắc - Đông Nam:
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
14

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
hướng chính nào? Sắp xếp các sông S.Hồng, S.Đà, S.Cả, S.Mã…
theo các hướng đó? Giải thích tại sao? -

Hướng

vòng

cung:

S.

Cầu,

=>(Hướng núi định hướng cho các S.Thương, S.Lục Nam…
dòng sông => SN chảy theo hướng
các thung lũng núi.)

c) Sông ngòi nước ta có 2 mùa

- Nhóm 5 + 6:

nước:

4) Chế độ chảy của sông ngòi nước ta - Mùa lũ: Nước sông dâng cao, chảy
như thế nào?

mạnh. Lượng nước chiếm 70 -> 80%

5) Mùa lũ ở các sông có trùng nhau lượng nước cả năm.
không? Giải thích tại sao?

- Mùa cạn: Chiếm 20 -> 30% lượng

=> (Không trùng nhau do: Chế độ lũ nước cả năm.
phụ thuộc chặt chẽ vào chế độ mưa
của khí hậu, ở mỗi miền khác nhau
chế độ mưa khác nhau).
? Nhân dân ta đã tiến hành những
biện pháp nào để khai thác các nguồn
lợi và hạn chế tác hại của lũ lụt.
- Nhóm 7+8
1) Chứng minh SN nước ta có lượng d) Sông ngòi nước ta có lượng phù
phù sa lớn? Giải thích tại sao?

sa lớn:

=>(Do có 3/4 ĐH đồi núi dốc, mưa - Hàng năm sông vận chuyển khoảng
nhiều lại tập trung vào một mùa => 839 tỉ m3 nước cùng > 200 triệu tấn
Sự bào mòn, bóc mòn, xói mòn xảy ra phù sa.
mạnh mẽ)
2) Lượng phù sa đó ảnh hưởng như
thế nào tới thiên nhiên và đời sống
của cư dân ở 2 đồng bằng lớn là sông
Hồng và sông Cửu Long?
=>(Đất đai phì nhiêu, màu mỡ =>
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
15

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
Cây cối xanh tốt quanh năm => SX
nông nghiệp trù phú.)
- HS: Đại diện trả lời, em khác nhận
xét bổ sung..
- GV: Chuẩn xác và mở rộng…
- Chuyển ý…
* HĐ2: Tìm hiểu việc khai thác
và bảo vệ sự trong sach của
các dòng sông:

2) Khai thác kinh tế và bảo vệ sự
trong sạch của các dòng sông:
a) Giá trị của sông ngòi:

- HS: Dựa thực tế và thông tin mục 2
sgk hãy:
1) Cho biết những giá trị kinh tế của - Có giá trị hết sức to lớn về nhiều
SN nước ta?

mặt:

2) Xđ/bđ các hồ thủy điện lớn của + Gắn với nền văn minh sông Hồng,
nước ta? Cho biết chúng được xây với nghề trồng lúa nước.
dựng trên những dòng sông nào?

+ Phát triển thủy điện, cung cấp thủy
sản, nước cho sinh hoạt và sản xuất,

phát triển GTVT và du lịch, điều hòa
khí hậu …)

THMT
3) Thực trạng các dòng sông của b) Sông ngòi nước ta đang bị ô
chúng ta hiện nay như thế nào? Tại nhiễm:
sao?

*) Thực trạng:
- Miền núi nước ta là nơi bắt nguồn
của các con sông. Do rừng cây bị chặt
phá bừa bãi nên gây ra những trận lũ
có sức tàn phá lớn.
- Đồng bằng kinh tế phát triển, dân cư
đông đúc nhiều khúc sông bị ô nhiễm

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
16

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
nặng nề bởi rác thải và các hóa chất
độc hại từ các khu dân cư, các đô thị,
các khu CN chưa qua xử lí đã thải
4) Chúng ta cần làm gì để bảo vệ sự ngay vào dòng sông.
trong sạch cho các dòng sông?

*) Giải pháp:

- HS: Trả lời...

- Nâng cao ý thức bảo vệ nguồn nước

- GV: Chuẩn xác và mở rộng...

các dòng sông của mỗi người dân.

- Tiểu kết...

- Khai thác hợp lí các nguồn tài
nguyên
- Xử lí các loại nước thải trước khi
thải ra sông, suối…
* Kết luận: sgk/120

C. Hoạt động luyện tập:
- Chứng minh nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp?
- Sông ngòi nước ta chảy theo những hướng chính nào? Sắp xếp các sông theo
các hướng đó?
D. Hoạt động vận dụng:
? Vẽ biểu đồ bài tập 3 SGK trang 120
? Lượng phù sa đó ảnh hưởng như thế nào tới thiên nhiên và đời sống của cư
dân ở 2 đồng bằng lớn là sông Hồng và sông Cửu Long
E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng:
? Thực trạng các dòng sông của chúng ta hiện nay như thế nào? Tại sao?
? Chúng ta cần làm gì để bảo vệ sự trong sạch cho các dòng sông?
- Trả lời câu hỏi,bài tập sgk/120
- Làm bài tập 33 bản đồ thực hành.Nghiên cứu bài 34
* Áp dụng cụ thể: Do thời gian có hạn nên đề tài này tôi chỉ thực hiện ở

hoạt động1 -Đặc điểm chung.
*

Hoạt động 1( trọng tâm): Đặc điểm chung

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
17

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
Muốn tạo được kĩ năng nhận biết, phân tích các mối liên hệ địa lí thì yêu cầu
học sinh phải tự chuẩn bị bài ở nhà, đồng thời kết hợp dựa trên những đơn vị
kiến thức đã được học ở những bài trước, lớp trước( yêu cầu học sinh học đến
đâu phải nắm bài, nắm chắc kiến thức đến đấy- “ tạo vốn”ngay từ ban đầu) thì
mới có thể làm tốt được kĩ năng này).
Mục tiêu của hoạt động này sau bài học, học sinh phải:
- Nắm được đặc điểm chung của sông ngòi Việt Nam(4 đặc điểm)
- Rèn kĩ năng đọc, phân tích bản đồ, tìm mối quan hệ giữa các yếu tố địa hình
với mạng lưới sông, khí hậu với thuỷ chế của sông ngòi.
Đăc điểm 1 : Mạng lưới sông.
Giáo viên (Gv): Nhận xét đặc điểm mạng lưới sông ngòi nước ta?
Học sinh (Hs): Quan sát bản đồ (sông ngòi hoặc tự nhiên Việt Nam ) nhận xét:
mạng lưới sông ngòi nước ta dày đặc phân bố rộng khắp cả nước.
Hs: Đọc SGK + thực tế chứng minh cho nhận xét trên ( số lượng sông 2360 con
sông dài trên 10 km, trong đó 93% là các con sông nhỏ, ngắn và dốc (diện tích
lưu vực dưới 500m2,…)
Gv: Vì sao nước ta có rất nhiều sông suối, song phần lớn lại là các sông ngắn
nhỏ và dốc( 93% là sông nhỏ, ngắn; diện tích lưu vực dưới 500 km2)?
Hs : Nhiều sông suối vì:

+ Địa hình 3/4 diện tích là đồi núi
+Lượng mưa nhiều(1500-2000 mm/năm)
-Sông nhỏ, ngắn và dốc vì:
+3/4 diện tích nước ta là đồi núi
+ Đồi núi lan ra sát biển
+ Chiều ngang lãnh thổ hẹp
+Sông chảy theo hướng TB-ĐN
Như vậy, học sinh đã xác lập được mối quan hệ địa lí đầu tiên của bài: ảnh
hưởng của đặc điểm địa hình tới mạng lưới sông và đã phân tích được mối
quan hệ địa lí này.
Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
18

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
Để xác lập được mối quan hệ này học sinh phải nhớ lại kiến thức. Bài 28: Đặc
điểm địa hình Việt Nam- Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa
hình Việt Nam (3/4 diện tích lãnh thổ ).Nếu học sinh nào ham tìm hiểu các em
sẽ nhớ lại khái niệm lưu vực sông: là diện tích đất đai cung cấp nước thường
xuyên cho một con sông- (Địa lí 6 ) và học sinh sẽ nhớ lại lưu vực sông Hồng
170000 km2; lưu vực sông Mê Công 795000 km2 để nắm chắc đặc điểm này
hơn.

Sông Hồng

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
19

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
Đặc điểm 2 : Hướng chảy.

Sông Mã
Gv: Cho 2 nhóm học sinh xác định lần lượt vị trí ( tìm nơi bắt nguồn, nơi đổ
về của một số con sông) .
Nhóm 1: sông Đà, sông Hồng, sông Tiền, sông Hậu, sông Cả, sông Mã, sông
Ba,
Nhóm 2: sông Lô, sông Gâm, sông Cầu , sông Thương, sông Lục Nam.
Từ đó Gv yêu cầu Hs nhận xét: Hướng chảy của sông ngòi Việt Nam?
Nhóm 1: hướng TB- ĐN
Nhóm 2: hướng vòng cung
Gv: Giải thích vì sao đại bộ phận sông ngòi Việt Nam lại chảy theo hai
hướng chính đó ( và hầu hết tất cả các cửa sông đều đổ ra biển đông)?
Hs: Tiếp tục nhớ, huy động lại kiến thức bài 28 Đặc điểm địa hình Việt
Nam để giải thích:
+Vì trong cấu trúc của địa hình Việt Nam thì đồi núi là bộ phận quan trọng nhất
( đặc điểm một).

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
20

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
+ Địa hình nước ta được tân kiến tạo nâng lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp
nhau(đặc điểm hai), vì vậy, địa thế thấp dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam (phân
bố của các bậc địa hình như đồi núi => đồng bằng => thềm lục địa; thấp dần từ
nội địa ra biển( qua phân tích các sơ đồ lát cắt “ khu Hoàng Liên Sơn ; khu vực

Việt Bắc”; địa hình nước ta có 2 hướng chính(TB-ĐN; vòng cung) .
Để rèn kĩ năng tốt ở đặc điểm hai này, yêu cầu học sinh phải nắm chắc kiến
thức bài 28 Đặc điểm địa hình Việt Nam. Nếu các em không tích luỹ vốn ngay
từ đầu thì sẽ rất khó khăn cho việc phân tích mối quan hệ địa lí này. Như vậy,
học sinh sẽ hiểu rằng hướng chảy của sông ngòi chịu ảnh hưởng từ địa hình.
Đặc điểm 3: Chế độ nước ( mùa nước)
Gv: Đặc điểm mùa nước sông ngòi Việt Nam như thế nào?
Hs :Đọc SGK kết hợp với kiến thức thực tế sẽ trả lời chính xác :sông ngòi
nước ta có 2 mùa nước: mùa lũ và mùa cạn .
Để tiếp tục rèn kĩ năng tiếp theo, Gv sẽ khéo léo đưa ra câu hỏi có vấn đề để
kích thích sự suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo của học sinh Vì sao sông ngòi nước ta
lại có hai mùa nước khác nhau rõ rệt?
Hs: Sẽ suy ngay ra được, chế độ nước sẽ liên quan đến chế độ mưa (khí
hậu điều hoà=>chế độ nước điêù hoà).
Từ việc lưu nhớ lại kiến thức của bài cũ Hs giải thích dựa vào hai bảng số liệu
là bảng31.1 và bảng 33.1
Gv yêu cầu H đọc, quan sát bảng 33.1 .Mùa lũ trên các lưu vực sông
Tháng
1 2 3 4 5 6 7 8
Các sông ở Bắc Bộ
+ + ++
Các sông ở Trung Bộ
Các sông ở Nam Bộ
+ +
Ghi chú: tháng lũ: + ; tháng lũ cao nhất: ++

9
+
+
+

10 11 12
+
+ ++ +
++ +

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
21

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn
KHXH 8.
Hs: Quan sát bảng 31.1.Nhiệt độ và lượng mưa các trạm khí tượng Hà Nội , Huế và thành phố Hồ Chí Minh nhận xét được
mùa lũ trên các lưu vực sông không trùng nhau ( giống nhau) .
Tháng

1

2

3

4

5

26,2

43,8

90,1 188,5

6

7

8

9

10

11

239,9

288,2

318,0

265,4

130,7 43,

12

Trạm

Hà Nội
Độ cao:5m

Vĩ độ :210

Lượng 18,6

01’B

mưa

Kinh

(mm)

23,4

4

độ:105048’
Huế
Độ cao:11 m
Vĩ độ :160
24’B
Kinh

Lượng 161,3 62,2

47,1

51,6 82,1

116,7

95,3

mưa

473,4

795,6 580
,6

(mm)

độ:107041

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa

104,0

1

297,
4

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn
KHXH 8.
Tp Hồ Chí
Minh
Nhiệt độ
(0C)

Lượng 13,8

Độ cao:11 m

mưa

Vĩ độ :100

(mm)

4,1

10,5

50,4 218,4

311,7

293,7

327,0

266,7 116, 48,3
5

47’B
Kinh
độ:106040’Đ

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa

269,8

2

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.
- Mùa lũ của sông sẽ trùng với mùa gió Tây Nam ( mùa hạ): có lượng mưa lớn
chiếm 80% lượng mưa cả năm.
VD: Lượng mưa trung bình tháng 7(mm)
+ Bắc Bộ ( Hà Nội): 288,2mm=>mưa rào
+ Trung Bộ (Huế):95,3mm=> mưa rất ít (gió Tây khô nóng ,bão)
+ Nam Bộ ( thành phố Hồ Chí Minh):293,7mm => mưa rào
- Mùa cạn của sông sẽ trùng với mùa gió Đông Bắc( mùa đông): có lượng mưa
rất ít.
VD: Lượng mưa trung bình tháng 1(mm):
+ Bắc Bộ( Hà Nội): 18,6mm=>mưa phùn
+Trung Bộ(Huế): 161,3 mm=>mưa lớn ( mưa phùn)
+ Nam Bộ( thành phố Hồ Chí Minh): 13,8mm => mưa rất ít vì nắng ,
nóng , khô hạn
Như vậy, chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa ( chế độ mưa gió mùa)
Gv yêu cầu Hs : Giải thích vì sao có sự khác biệt ấy? Hs phân tích tiếp mối
quan hệ địa lí giữa mùa lũ trên các lưu vực sông với yếu tố khí hậu
Vì chế độ mưa trên mỗi lưu vực( mỗi khu vực ) một khác:
-Bắc Bộ(Hà Nội): mưa nhiều tháng 5=> tháng 10 (tháng 8: 318mm ).
-Trung Bộ + Đông Trường Sơn: mưa nhiều từ tháng 9=> tháng 12(tháng 10:
795,6 mm)
-Nam Bộ + Tây Nguyên: mưa nhiều tháng 5, tháng 6=> tháng 11(tháng

9:327,0mm)
 Mùa lũ có xu hướng chậm dần từ Bắc vào Nam.
Gv đưa ra kết luận sông ngòi là hàm số của khí hậu - đây có thể coi là một kết
luận rất tiêu biểu minh chứng cho mối quan hệ địa lí chặt chẽ giữa sông ngòi và
khí hậu.

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
1

Sáng kiến “ Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiêu, phân tích, giải thích các
mối quan hệ Địa lý trong dạy học một bài lý thuyết môn KHXH 8.

Lũ lụt kinh hoàng ở Việt Nam

Người viết: Ngô Thị Mai Thương – GV Trường THCS Đồng Hóa
2

Sáng kiến mai thương

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về