Đề tài: Sai phạm trong báo cáo tài chính tại Công ty Cổ phần Chứng khoán Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (466.7 KB, 12 trang )
LỜI MỞ ĐẦU
Báo cáo tài chính (BCTC) là một công cụ thể hiện đầy đủ tình hình hoạt động
của các doanh nghiệp hiện nay. BCTC là thông tin đầu ra của doanh nghiệp, đồng thời
đó là cổng thông tin đầu vào của các chủ đầu tư là cá nhân, tổ chức mong muốn tìm
hiểu về doanh nghiệp. Bản thân doanh nghiệp luôn muốn các tổ chức, cá nhân đầu tư
có cái nhìn thiện cảm về doanh nghiệp mình, ngược lại các nhà đầu tư luôn có nhu
cầu về tình hình thực tế của doanh nghiệp. Báo cáo thông tin tài chính khả quan, tốt
luôn là kỳ vọng của các chủ doanh nghiệp, trong khi nhu cầu của các nhà đầu tư mong
muốn cung cấp một BCTC trung thực, khách quan. Chính nhu cầu về thông tin khác
nhau nên dẩn đến tình trạng bóp méo thông tin trên BCTC.
Sai phạm BCTC là một chủ đề thời sự hiện nay, đặc biệt sau sự kiện hàng hoạt
các công ty hàng đầu thế giới đi vào phá sản vào thế kỷ 21 như: Lucent, Xerox, Rite
Aid, Waste Management,... Ở Việt Nam hiện nay cũng có không ít các vụ sai phạm
nghiêm trọng trong BCTC với nhiều mục đích khác nhau. Sau đây là một số thông tin
mà cá nhân em tìm hiểu về các sai phạm trên BCTC trong một kì kế toán giữa niên độ
năm 2016 (1/1/2016 – 30/6/2016) của Công ty Cổ phần Chứng khoán Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn (AGRISECO). Bài con có nhiều thiếu sót, mong cô cho ý kiến để
em có thể hoàn thiện thêm.
1
Mục Lục
2
SAI PHẠM TRONG BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG
KHOÁN NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
I. Giới thiệu về Công ty Cổ phần Chứng khoán Nông nghiệp và Phát triển Nông
thôn:
Công ty Cổ phần Chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
Việt Nam (Agriseco) là một trong những CTCK đầu tiên hoạt động trên TTCK Việt
Nam. Agriseco chuyển đổi từ Công ty TNHH chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn Việt Nam, được thành lập ngày 20/12/2000 theo Quyết định số
269/QĐ/HĐQT của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam
(Agribank).
Với số Vốn điều lệ ban đầu là 60 tỷ đồng, đến nay Agriseco đã trở thành công ty
chứng khoán (CTCK) hàng đầu của Việt Nam: lớn nhất về mạng lưới (3 Chi nhánh, 4
Phòng giao dịch, 47 Cơ sở phát triển dịch vụ), lớn thứ hai về Vốn điều lệ (2.120 tỷ
đồng).
1.Thông tin về Công ty:
■ Tên Công ty:
■ Tên tiếng Anh:
3
Công ty cổ phần chứng khoán Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam
Agribank Securities Joint – Stock Corporation
■ Tên viết tắt:
AGRISECO
■ Vốn điều lệ:
2.120.000.000.000 (hai nghìn một trăm hai
mươi tỷ đồng)
■ Trụ sở chính:
Tầng 5, Tòa nhà Artex, Số 172 Ngọc Khánh, Ba
Đình, Hà Nội
■ Điện thoại:
(844) 6276 2666
■ Email:
■ Website:
www.agriseco.com.vn
4
■ Giấy phép hoạt động:
Số 343/UBCKGP do Chủ tịch Ủy ban Chứng
khoán Nhà nước ban hành ngày 20/08/2010.
■ Mã CK/ Sàn
AGR/HOSE
■ Ngành nghề kinh doanh:
5
Môi giới chứng khoán;
Tự doanh chứng khoán;
Tư vấn đầu tư chứng khoán;
Bảo lãnh phát hành chứng khoán;
Lưu ký chứng khoán.
2.Sơ qua về quá trình phát triển của công ty:
Năm 2000: • 20/12/2000: Agribank ban hành Quyết định số 269/QĐHĐQT thành
lập Agriseco.
Năm 2001: • 09/01/2001: Tiếp nhận Vốn điều lệ 60 tỷ đồng.
• 04/05/2001: Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy phép kinh
doanh, Agriseco trở thành công ty chứng khoán thứ 8 gia nhập thị
trường.
• 05/11/2001: Khai trương hoạt động tại Hà Nội.
• 23/11/2001: Thành lập Chi nhánh đầu tiên của Agriseco tại TP. Hồ
Chí Minh.
Năm 2003: • 30/10/2003: Thành lập Phòng giao dịch đầu tiên tại Ngọc Khánh, Hà
Nội.
Năm 2004: • 14/01/2004: Nâng Vốn điều lệ lên 100 tỷ đồng.
• 15/09/2004: Đưa sản phẩm REPO ra thị trường.
Năm 2005: • 10/04/2005: Đưa sản phẩm REREPO ra thị trường.
• 11/11/2005: Khai trương Đại lý nhận lệnh cấp huyện đầu tiên tại
Huyện Thọ Xuân, Thanh Hoá.
• 21/11/2005: Nâng Vốn điều lệ lên 150 tỷ đồng.
Năm 2006: • 07/04/2006: Nhận Cờ Thi đua của Thủ tướng Chính phủ, là CTCK
duy nhất đạt được thành tự này.
6
Năm 2007:
• 19/06/2007: Nâng Vốn điều lệ lên 700 tỷ đồng.
• 24/07/2007: Thành lập Ban Chỉ đạo cổ phần hoá Agriseco.
• 16/08/2007: Ký Bản ghi nhớ Hợp tác chiến lược với Guotai Junan
Tập đoàn chứng khoán hàng đầu Trung Quốc.
• Khai trương Phòng Giao dịch Nguyễn Văn Trỗi, trực thuộc Chi nhánh
Tp.HCM
Năm 2008: • 24/06/2008: Agribank quyết định phê duyệt phương án và chuyển
Agriseco thành Công ty cổ phần.
•04/05/2008: Khai trương Chi nhánh Đà nẵng, đánh dấu sự hiện diện
đầy đủ của Agriseco tại các trung tâm kinh tế lớn của cả nước.
Năm 2009: • 06/01/2009: Hoàn thành Đấu giá lần đầu ra bên ngoài cổ phần của
Agriseco, khởi đầu chuyển đổi Agriseco từ công ty TNHH 100% vốn
Nhà nước sang công ty cổ phần.
• 03/02/2009: Chuyển Trụ sở chính về Tầng 5, Toà nhà Artex, Số 172
Ngọc Khánh, Hà Nội.
• 22/06/2009: Tổ chức thành công Đại hội đồng cổ đông thành lập
Công ty cổ phần chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn Việt Nam.
• 10/07/2009: Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy phép thành lập
và hoạt động kinh doanh số 108/UBCKGP cho Công ty cổ phần chứng
khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.
• 10/12/2009: Chính thức đăng ký niêm yết trên Sở giao dịch chứng
khoán TP. Hồ Chí Minh, mã giao dịch AGR.
Năm 2010: • Hoàn thành tăng vốn điều lệ từ 1.200 (một nghìn hai trăm) tỷ đồng lên
2.120 tỷ (hai nghìn một trăm hai mươi tỷ)
• 12/9/2010: Lần thứ 3 liên tiếp nhận Giải thưởng – Cup vàng “Thương
hiệu chứng khoán uy tín” năm 2010.
Năm 2011:
7
• 21/02/2011: Khai trương Phòng Giao dịch Linh Đàm trực thuộc Trụ Sở
chính
• Hết quý II/2011: Chứng khoán Nông nghiệp là một trong số ít Công ty
chứng khoán có lãi.
• 15/10/2011: Công ty Chứng khoán Nông nghiệp đã vinh dự lọt vào Top
200 Thương hiệu Sao Vàng đất Việt 2011 và là công ty chứng khoán
duy nhất nhận được giải thưởng này.
Năm 2012:
• 30/11/2012: Top 1000 Doanh nghiệp nộp thuế thu nhập Doanh nghiệp
lớn nhất Việt Nam và nhận kỷ niệm chương của chương trình Lễ công
bố 1000 Doanh nghiệp nộp thuế thu nhập doanh nghiệp lớn nhất Việt
Nam.
Năm 2013:
• 06/2013: Top 50 Công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam năm
2013 do Báo Nhịp cầu Đầu tư bình chọn.
• 09/2013: Sao vàng Đất Việt: Agriseco đạt danh hiệu Sao vàng Đất
Việt năm 2013 và xếp trong danh sách Top 200 Thương hiệu Việt Nam
II. Phân tích sai ph
ạm trong trình bày báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2016:
Bảng liệt kê các chỉ tiêu kiểm toán yêu cầu điều chỉnh (Đơn vị: đồng)
Chỉ tiêu
Trước kiểm toán
Sau kiểm toán
Chênh lệch
1. Lợi nhuận kế
toán sau thuế
(163.764.029.364)
(424.249.933.328)
(260.485.903.964)
2. Chi phí hoạt
động kinh doanh
164.209.373.465
428.237.615.982
264.028.242.517
Phân tích cụ thể về sai phạm, hành vi gian lận doanh nghiệp sử dụng:
8
Che dấu công nợ và chi phí: Che dấu công nợ đưa đến giảm chi phí là một trong
những kỹ thuật gian lận phổ biến trên BCTC nhằm mục đích khai khống lợi
nhuận. Khi đó, lợi nhuận trước thuế sẽ tăng tương ứng với số chi phí hay công nợ
bị che dấu. Cụ thể trong trường hợp của Công ty Agriseco như sau:
Báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2016 của Agriseco chỉ ghi nhận bị lỗ 164 tỷ
đồng trong nửa đầu năm 2016, tuy nhiên, kiểm toán E&Y đã xác nhận số lỗ tăng
2,6 lần, lên 424 tỷ đồng.
Nguyên nhân của kết quả trên là chi phí hoạt động sau soát xét của AGR tăng
từ 164 tỷ đồng lên 428 tỷ đồng. Đây là phương pháp ghi giảm chi phí thường thực
hiện thông qua vốn hóa chi phí, không trích lập đầy đủ dự phòng, đặc biệt là dự
phòng giảm giá đầu tư tài chính, dự phòng nợ phải thu khó đòi.
+ Trong đó có khoản trích lập 155 tỷ đồng do đầu tư vào cổ phiếu HNG của CTCP
Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai. Thuyết minh báo cáo cho biết, chính
khoản trích lập chênh lệch giảm đánh giá lại các tài sản tài chính 155 tỷ liên quan
đến cổ phiếu HNG đó làm cho công ty bị lỗ nhiều nhất. Được biết, đến cuối năm
2015, Agriseco còn nắm giữ 7,5 triệu cổ phiếu HNG với giá trị ghi sổ là 275 tỷ
đồng. Nhưng giá cổ phiếu HNG liên tục lao dốc, hiện chỉ giao dịch ở mức 2.500
đồng/CP, tương ứng giá trị khoản đầu tư của Agriseco đã “bốc hơi” chỉ còn lại
18,75 tỷ đồng. Do đó, công ty phải tăng trích lập dự phòng rủi ro khoản đầu tư
giảm giá trị.
+ Bên cạnh đó, AGR phải ghi nhận thêm 167 tỷ đồng chi phí lãi vay, lỗ từ các
khoản cho vay, phải thu và gần 101 tỷ đồng chi phí khác. Trước đó, chi phí khác
ngoài là 4,3 tỷ đồng, nhưng sau soát xét lại thì số liệu tăng lên 100,9 tỷ đồng do chi
phí dự phòng phải thu khó đòi hơn 96,5 tỷ đồng. Việc bán thanh lý hai khoản đầu
tư cổ phiếu gồm FPT và HAG cũng bị lỗ.
Lỗ đã tăng gấp 2,5 lần và là mức lỗ khủng hàng đầu trong số các doanh nghiệp niêm
yết. Dù là công ty chứng khoán có vốn điều lệ đứng thứ 2 thị trường nhưng do thua lỗ
triền miên, mỗi cổ phiếu AGR hiện chỉ còn 2.500 đồng. Tính đến 30/6, lỗ lũy kế của
doanh nghiệp này đã lên tới 581 tỷ đồng.
9
III. Phân tích
ảnh hưởng khi doanh nghiệp bị công bố tồn tại gian lận BCTC
đến giá trị doanh nghiệp
Báo cáo tài chính được doanh nghiệp lập và công bố định kỳ là tài liệu đặc biệt quan
trọng để giúp nhà đầu tư có cái nhìn chính xác hơn về thực trạng tài chính và hiệu quả
kinh doanh công ty trong quá khứ. Chính vì thế, một khi doanh nghiệp bị công bố tồn
tại gian lận Báo cáo tài chính sẽ dẫn đến những ảnh hưởng xấu đến giá trị doanh
nghiệp. Đặc biệt là lòng tin của những người quan tâm đến doanh nghiệp đó.
Những người quan tâm có thể kể đến là:
1. Các cơ quan Nhà nước cần có thông tin trung thực để điều tiết vĩ mô nền kinh tế.
Nhà nước căn cứ vào báo cáo tài chính đã được kiểm toán để xem xét các doanh
nghiệp sử dụng ngân sách Nhà nước, tài sản quốc gia để hoạt động kinh doanh có đem
lại hiệu quả không, có phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của Đất nước hay
không.
Hiện tại, cổ phiếu AGR đang trong diện bị cảnh báo từ tháng 4/2016 do trên BCTC
kiểm toán năm 2015, LNST năm 2015 của công ty là số âm 186,7 tỷ đồng, và LNST
chưa phân phối tại ngày 31/1/2/2015 là âm 156,19 tỷ đồng. Như vậy, khi xuất hiện
thông tin “lỗ khủng tăng hơn 2,5 lần so với trước khi kiểm toán” sẽ có khả năng cổ
phiếu của Agriseco sẽ bị kiểm soát nếu như vẫn còn tiếp tục tình trạng lỗ nặng như
vậy (theo quy định Điểm b khoản 1.1 Điều 23 quy định tại Quy chế niêm yết chứng
khoán tại SGDCK Tp.HCM ban hành kèm theo Quyết định số 346/QĐSGDHCM ngày
23/08/2016)
2. Các cổ đông góp vốn kinh doanh hoặc mua cổ phiếu của doanh nghiệp
Chắc chắn một điều rằng, các cổ đông góp vốn kinh doanh hoặc mua cổ phiếu của
doanh nghiệp đều không thích cảm giác ‘giật mình” với con số lỗ lãi sau kiểm toán
như ở trường hợp của Agriseco và có thể sẽ băn khoăn liệu rằng họ có thể yên tâm ăn
chia lợi tức và quyết định tiếp tục đầu tư hay không ?
10
3. Các ngân hàng và các tổ chức tín dụng cho doanh nghiệp vay vốn cũng phải nắm
chắc tình hình kinh doanh và khả năng trả nợ của khách hàng để quyết định cho vay,
thu hồi vốn hoặc không cho vay. Đặc biệt, khi doanh nghiệp xuất hiện các khoản đầu
tư tài chính không hiệu quả và các khoản nợ khó đòi gia tăng, trong khi doanh thu gần
như dậm chân tại chỗ hoặc tăng trưởng ít hơn so với chi phí. Theo đó, tình trạng này
khó mà khắc phục được ngay trong các quý liền kề, trừ khi DN đã có khoản doanh thu
ghi nhận vào quý sau, lợi nhuận từ bán tài sản, hay bỗng dưng có lời từ khoản đầu tư
nào đó.
4. Trong kinh tế thị trường, người lao động có quyền lựa chọn nơi làm việc ổn định và
có mức thu nhập cao. Với tình hình bị công bố tồn tại gian lận, giá trị của công ty
giảm, người lao động sẽ nghi ngờ sự đảm bảo về mức lương, hay chế độ đãi ngộ và
sẽ có những trường hợp tìm cơ hội “nhảy việc”. Tuy đây là một yếu tố ảnh hưởng
không lớn, nhưng nhìn chung sẽ làm giảm chất lượng hình ảnh về công ty.
5. Những nhà đầu tư nước ngoài:
Việt Nam đang thực hiện chính sách mở cửa, đa phương hoá đầu tư không chỉ trong
nước mà còn nước ngoài. Việc thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài (cả trực tiếp và gián
tiếp) đang được Nhà nước rất quan tâm, cụ thể là đã ban hành Luật đầu tư nước ngoài
tại Việt nam nhằm khuyến khính các nhà đầu tư vào Việt Nam . Họ luôn đòi hỏi một
báo cáo tài chính được kiểm toán xác nhận về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp
mà họ dự định đầu tư. Sự gian lận trong báo cáo tài chính sẽ làm cho Agriseco ít có cơ
hội tiếp cận các nhà đầu tư. Từ đó, vị thế “Một trong những công ty chứng khoán
hàng đầu Việt Nam” có thể sẽ phải nhường cho các đối thủ tiềm năng hơn.
11
KẾT LUẬN
Có thể thấy, các sai lệch BCTC tự lập và sau soát xét của doanh nghiệp thường
xuất phát từ những thông số không quá phức tạp, những sai sót sơ đẳng. Vậy tại sao
lại có sự vênh nhau quá lớn giữa hai con số? Ở đây không chỉ là câu chuyện về chuyên
môn, kỹ năng, kinh nghiệm của kế toán lẫn kiểm toán, mà cần nhắc tới sự minh bạch
của chính DN. Trong khi đó, yếu tố này hiện đang mang nặng “cảm tính”, bởi nó xuất
phát từ chính các lãnh đạo cấp cao, ban điều hành DN.
Trong khi ý thức minh bạch của DN còn yếu và thị trường thiếu hoàn chỉnh về
pháp lý, nhà đầu tư không thể hoàn toàn trông chờ vào ý thức minh bạch của DN, mà
cần phải tìm biện pháp để tự bảo vệ chính mình, thông qua việc nâng cao kiến thức,
nâng cao hiểu biết để sớm phát hiện các vấn đề tại BCTC. Từ đó, đưa ra những chất
vấn, yêu cầu quyền lợi chính đáng đối với lãnh đạo DN, giảm thiếu thiệt hại đối với
khoản đầu tư của mình
NGUỒN, TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.NGHIÊN CỨU NGUYÊN NHÂN TẠO NÊN SỰ KHÁC BIỆT GIỮA BÁO CÁO
TÀI CHÍNH TRƯỚC VÀ SAU KIỂM TOÁN KHOA KINH TẾ TRƯỜNG ĐẠI
HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
3. />4. AGRISECO Báo cáo giải trình bán niên 2016.
12
