thao giang bai su lai hoa obitan

Ngµy 24 th¸ng 11 n¨m 2008
GV :
KiÓm tra bµi cò!
C (Z = 6):
1s
2
2s
1
2p
3

Kích thích
Kích thích
1s
2
2s
2
2p
2


C*:
C©u 1. ViÕt c«ng thøc e vµ c«ng thøc cÊu t¹o cña CH
4
. Cho
biÕt liªn kÕt trong CH
4
lµ liªn kÕt g×?
C©u 2. Tr×nh bµy sù h×nh thµnh liªn kÕt trong ph©n tö CH
4
H (Z = 1): 1s

1

Phân tử CH
4
có các sự xen phủ nào ?
So s¸nh 4 liên kết ®­îc tạo thành trong phân tử CH
4
y
z
x

H
H
H
z
x
y
H
Trong ph©n tö CH
4
cã 2 kiÓu xen phñ c¸c Obitan
§ã lµ:
+ 1 xen phñ s-s
S -s
S -p
S -p
+ 3 xen phñ s-p
c C*
S -p
Cã mét liªn kÕt kh¸c víi 3 liªn kÕt cßn l¹i

Nhưng qua kiểm
tra người ta thấy
rằng cả 4 liên kết
trong phân tử CH
4
đều giống nhau!
Tại sao lại
giống nhau đư
ơc.Hãy giải
thích xem!
C
H
H
H
H
Được rồi!
Chúng ta
cùng tìm
hiểu vấn đề
này!
Thực nghiệm cho thấy cả 4 liên kết trong phân tử CH
4
đều
giống nhau
Pau-linh j. Slâytơ
Tại sao 4 liên kết này lại giống
nhau? Chuyện gì đã xảy ra trong
phân tử CH
4
???????????????

Để 4 liên kết trong CH
4
giống nhau thì
năng lượng 4 electron hoá trị của
nguyên tử C phải bằng nhau.
Như vậy đã có sự tổ hợp lại năng lư
ợng giữa các e liên kết
Đó chính là sự lai hoá !
(TiÕt 1)
I. Khái niệm về sự lai hoá
Xét phân tử Metan:
CTPT: CH
4

CTCT :
C
H
H
H
H
Bµi 18. sù lai ho¸ c¸c obitan nguyªn tư.
Sù h×nh thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kªt ®«I
vµ liªn kÕt ba
KÕt qu¶ thùc nghiƯm cho thÊy:Trong ph©n tư CH
4
+ §é dµi 4 liªn kÕt C – H b»ng nhau vµ ®Ịu b»ng 0,109nm
+ Gãc liªn kÕt b»ng 109
0
28’
* NhËn xÐt:

n¨ng l­ỵng cđa 4e liªn
4 AO liªn kÕt ph¶i gièng nhau
Khi h×nh thµnh liªn kÕt víi 4 nguyªn tư H th× trong nguyªn tư C obitan
2s ®· tỉ hỵp trén lÉn víi 3 obitan 2p t¹o thµnh bèn obitan míi gièng
hƯt nhau
kÕt ph¶i b»ng nhau
®ã lµ 4 AO lai ho¸ sp
3

§é dµi liªn kÕt b»ng nhau
1. VÝ dơ
C (Z = 6): 1s
2
2s
2
2p
2

Kích thích
Ph©n tö CH
4

C
H
H
H
H
2s
1
2p

3
1AO s + 3AO p 4AO sp
3
2s
2
2p
2

Lai ho¸
Lai ho¸
C
H
H
H
H
C
H
H
H
H
I. Khaựi nieọm ve sửù lai hoaự
Bài 18. sự lai hoá các obitan nguyên tử.
Sự hình thành liên kết đơn, liên kêt đôI
và liên kết ba
Vậy sự lai hoá là gì?
Sự lai hoá obitan nguyên tử là sự tổ hợp trộn lẫn một số
obitan trong một nguyên tử để được từng ấy obitan lai hoá
giống nhau nhưng định hướng khác nhau trong không gian
* Đặc điểm của obitan lai hoá:
Có kích thước và hình dạng hoàn toàn giống nhau,

chỉ khác nhau về phương.
Số AO tổ hợp = số AO lai hoá
1. Ví dụ
2. Khái niệm
* Khái niệm về sự lai hoá:
I. Khái niệm về sự lai hoá
Bµi 18. sù lai ho¸ c¸c obitan nguyªn tư.
Sù h×nh thµnh liªn kÕt ®¬n, liªn kªt ®«I
vµ liªn kÕt ba
* §Ỉc ®iĨm cđa obitan lai ho¸:
1. VÝ dơ
2. Kh¸i niƯm
* Kh¸i niƯm vỊ sù lai ho¸:
* Nguyªn nh©n cđa sù lai ho¸:
Các orbital lai ho¸ víi nhau ®Ĩ ®ång nhÊt vỊ n¨ng l­ỵng,tõ ®ã
tạo đựơc liên kết bền với các nguyên tử khác .
I. Khaựi nieọm ve sửù lai hoaự
Bài 18. sự lai hoá các obitan nguyên tử.
Sự hình thành liên kết đơn, liên kêt đôI
và liên kết ba
II. Các kiểu lai hoá thường gặp
1. Lai hoá sp
a, Ví dụ: Xét phân tử BeH
2
Biểu diễn sự hình thành liên kết
trong BeH
2
!

CTCT: H – Be – H

Be: 1s
2
2s
2

Kích thích
1 AO s + 1 AO p 2 AO sp
2s
1
2p
1
H – Be – H Be
H
H
2s
2

Lai ho¸ sp
Gãc lai ho¸ b»ng 180
o
lai ho¸ ®­êng th¼ng
Lai ho¸ sp
180
o