Xử lý bụi xi măng
Bụi xi măng phát sinh trong quá trình sản xuất ở
các nhà máy xi măng được thu gom bằng chụp hút
đặt trên các thiết bị và được dẫn bằng đường ống
dẫn vào thiết bị cyclone. Không khí lẫn bụi đi vào
thiết bị cyclone theo phương tiếp tuyến với ống
trụ của cyclone và chuyển động xoáy tròn đi xuống
phía dưới, khi gặp phểu, dòng khí bị đẩy ngược
lên chuyển động xoáy trong ống trụ, các hạt bụi
dưới tác dụng của lực ly tâm sẽ va vào thành dẫn
đến mất quán tính và rơi xuống dưới phễu thu bụi
của cyclone.
Dòng khí sau khi ra khỏi thiết bị cyclone sẽ được
dẫn vào thiết bị lọc bụi túi vải, đầu tiên các hạt
bụi lớn hơn các khe giữa các sợi vải sẽ được giữ
lại trên bề mặt, các hạt nhỏ hơn bám dính trên bề
mặt sợi vật liệu lọc do va chạm, dưới tác dụng
của lực hấp dẫn và lực hút tĩnh điện, dần dần lớp
bụi thu được dày lên tạo thành lớp màng trợ lọc và
lớp này có thể giữ được hầu hết các hạt bụi có
kích thước rất nhỏ. Sau một thời gian lớp bụi sẽ
rất dày làm sức cản của màng quá lớn, ta phải
ngưng và tiến hành loại bỏ lớp bụi bám trên mặt
vải, dòng khí sau khi qua thiết bị lọc túi vải được
dẫn qua ống khói và thoát ra ngoài.
Lò hơi đốt than
Khí thải từ lò hơi đi ra có nhiệt độ cao trước đi vào tháp hấp thụ sẽ được hạ nhiệt độ
xuống qua quá trình hấp thụ nhiệt ở tháp làm lạnh nhanh. Khí ra có nhiệt độ cao sẽ đi
qua tháp làm lạnh để giảm nhiệt độ vừa hấp phụ một lượng bụi, COx… có trong khí
thải. Nước trong tháp làm lạnh được lưu thông với nước trong bể làm mát qua đường
ống dẫn ở đáy tháp. Khi nước trong tháp làm lạnh nóng lên, nước nóng sẽ lưu thông
qua bể làm mát. Tại tháp làm mát, khí sạch được thổi vào từ dưới đáy tháp, giúp làm
giảm nhiệt độ dòng nước nóng từ tháp làm lạnh chảy qua.
Nước giảm nhiệt độ và sẽ chảy lại qua bể tản nhiệt nhờ cơ chế đối lưu. Khí sau khi
được làm mát theo ống dẫn khí đi vào tháp hấp phụ. Tháp hấp phụ có các bộ phận
chính gồm thân thiết bị, bên trong là lớp vật liệu lọc, giàn phun mưa, màng tách nước.
Khí sau khi được làm mát sẽ đi từ dưới đáy tháp lên, dung dịch hấp phụ sẽ được phun
từ trên xuống, chảy tràn trên bề mặt hấp phụ. Khí đi từ dưới lên tiếp xúc chất hấp
phụ và bị chất hấp phụ giữ lại các thành phần cần xử lý có trong khí thải.
Khí sạch đi lên đỉnh tháp, mang theo một phần nước ở dạng sương sẽ đi qua màng
tách nước. Nước trong khí được giữ lại còn khí sạch thì bay lên đỉnh tháp và đưa qua
ống khói đề được đưa ra ngoài môi trường.
Dung dịch hấp phụ chảy từ trên xuống sẽ được đưa lại vào bể dung dịch hấp phụ và
tiếp tục được sử dụng. Phần cặn bùn lắng xuống sẽ được thu lại và đem đi xử lý.
Lò đốt than bằng pp hấp phụ
Trong tháp hấp thụ dòng khí sẽ được phân bố vào thiết bị ở phía dưới và dòng dung
dịch hấp thụ sẽ được phân bố theo chiều ngược lại. Dung dịch này được bơm ly tâm
vận chuyển từ bể chứa dung dịch hấp thụ, qua bộ phân phối tạo thành những giọt
lỏng kích thước bé, phun đều vào thiết bị.
Tháp có cấu tạo hai tầng, trong mỗi tầng đều có chứa vật liệu tiếp xúc với bề mặt
riêng lớn và độ rỗng cao. Quá trình xử lý chia làm hai giai đoạn. Tại phần dưới của
thiết bị xử lý, dòng khí và dung dịch hấp thụ tiếp xúc với nhau tại màng nước trên bề
mặt vật liệu.
Trước tiên các hạt bụi có kích thước bé sẽ bị thấm ướt và bị hút bởi các hạt chất lỏng
và các thành phần ô nhiễm như SOx, NOx, CO…sẽ được hấp thụ một phần. Một quá
trình khác diễn ra ở tầng thiết bị thứ nhất là trao đổi nhiệt. Dòng khí từ nhiệt độ cao
sẽ nguội dần, quá trình khử triệt để các thành phần ô nhiễm sẽ diễn ra ở tầng trên của
tháp.
Cơ chế loại bỏ các chất ô nhiễm ở tầng trên giống như tầng đáy thiết bị. Đó là quá
trình hòa tan và chuyển hóa hóa học. Sau thời gian tiếp xúc phù hợp, các chất ô nhiễm
như SOx, NOx và một phần khí CO sẽ được loại bỏ. Dòng khí tiếp tục được dẫn qua
thiết bị hấp phụ với vật liệu hấp phụ là than hoạt tính. Tại đây khí CO còn chứa trong
dòng khí sẽ đi qua lớp vật liệu hấp phụ, các phân tử khí sẽ tiếp xúc và liên kết với bề
mặt chất rắn. Từ đó các thành phần ô nhiễm còn lại sẽ được tách khỏi dòng khí và
ngưng tụ trong các lỗ xốp siêu nhỏ của chất hấp thụ.
Dòng khí sau khi ra khỏi thiết bị xử lý sẽ là khí sạch đạt các tiêu chuẩn môi trường
theo QCVN 19:2009/BTNMT. Bụi và các khí độc sau khi được hấp thụ và lắng xuống
đáy thiết bị dưới dạng bùn cặn sẽ được tháo ra định kỳ về bể chứa bùn của Hệ thống
xử lý nước thải. Phần nước trong bên trên được tuần hoàn về lại thiết bị chứa dung
dịch hấp thụ, sau một thời gian hoạt động sẽ được xả bỏ về HT XLNT và định kỳ bổ
sung, thay mới.
Xử lý HF
Khí thải từ lò được thu gom bằng các Chụp hút, nếu lưu lượng quá lớn thì phải sử
dụng thêm quạt hút đi theo công nghệ đường ống vào thiết bị giải nhiệt.
thiết bị giải nhiệt, nhằm giảm bớt nhiệt độ của khí thải trước khi đưa vào thiết bị xử
lý. Khí thải tiếp tục đi qua tháp hấp phụ để hấp phụ hoàn toàn các thành phần ô
nhiễm. Tháp hấp phụ cấu tạo bao gồm các lớp vật liệu hấp phụ được bố trí một cách
hợp lý, Tại lớp vật liệu hấp phụ khí HF được giữ lại trong các mao quản của đá vôi
và không khí sạch được dẫn ra ngoài môi trường bằng ống khói.
Xử lý khí nhà máy phát điện
Xử lý khí Clo
Hơi axit phát sinh từ bể axit (10 ngăn) và bể tách axít được 11 chụp hút thu vào đường
ống hút Ф380 và nối vào 1 đường ống hút có đường kính thay đổi từ Ф600 – Ф700 –
Ф850 nhờ một
quạt hút có công suất 40 HP để đưa vào tháp hấp thu.
Tháp hấp thu gồm 4 tầng. Hơi axít được thổi từ dưới lên, dung môi hấp thu là nước
đi
từ trên xuống. Tại các tầng hấp thu chứa các vật liệu tiếp xúc có bề mặt riêng rất lớn,
tạo điều kiện
tiếp xúc tốt giữa hai pha lỏng – khí, toàn bộ hơi axít có trong pha khí sẽ bị pha lỏng
hấp thu hoàn
toàn ( HCl tan rất nhiều trong nước) và chảy xuống ngăn trung hòa, không khí sạch
theo đường ống
phát thải Ф850 thoát ra môi trường.
Ngăn trung hòa đóng vai trò là bể phản ứng trung hòa, đồng thời cũng là bể dự trữ
nước tuần hoàn cung cấp cho tầng hấp thu. Tại ngăn trung hòa lượng hóa chất trung
hòa NaOH
được châm tự động nhờ bơm định lượng hóa chất và thiết bị đo pH, để tăng pH của
dung dịch về pH
trung tính (pH=7) nhờ phản ứng sau:
NaOH + HCl = NaCl + H2O
Lượng nước sau khi trung hòa được bơm trở lại tầng hấp thu để tiếp tục chu trình
mới nhờ bơm ly
tâm trục ngang công suất 10HP. Lượng nước hao hụt do bay hơi trong quá trình hấp
thu được bổ
sung tự động nhờ van áp lực hoạt động theo chiều cao mực nước. Sau một thời gian
hoạt động,
lượng muối NaCl sinh ra trong ngăn trung hòa nhiều, làm suy giảm khả năng hấp thu
của nước, việc
xả cặn ngăn trung hòa về bể chứa nước thải cần được thực hiện.