Chuyên đề Trách nhiệm xã hội: So sánh bộ tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội về lao động với Bộ luật lao động Việt Nam hiện nay
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (676.38 KB, 26 trang )
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
SO SÁNH BỘ TIÊU CHUẨN TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI VỀ
LAO ĐỘNG VỚI BỘ LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM HIỆN NAY
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn nghiên cứu đề tài:
Sau hơn 30 năm thống nhất đất nước và 25 năm đổi mới nền kinh tế,
nước ta đã đi từ một nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị
trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa và có sự quản lý của nhà nước, nền
kinh tế nước ta đã đạt được một số thành tựu quan trọng. Tuy nhiên, trong bối
cảnh hiện nay với xu thế hội nhập kinh tế, đặc biệt là khi Việt Nam gia nhập tổ
chức thương mại thế giới WTO thì các doanh nghiệp Việt Nam đã có thêm
nhiều cơ hội xuất khẩu hàng hóa tới những nước có sức tiêu thụ mạnh. Quá
trình đổi mới kinh tế và hội nhập này đã tạo nhiều cơ hội việc làm cho người
lao động, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực của nước ta. Một trong
những yêu cầu của thị trường tiêu dùng các nước này đối với hàng hóa chính là
tổ chức sản xuất cần phải đáp ứng những yêu cầu theo tiêu chuẩn quốc tế về
môi trường và con người. Đó cũng chính là lý do các ngành sản xuất tập trung
nhiều lao động như ngành dệt, may, sản xuất giày cần phải xây dựng cho mình
hệ thống trách nhiệm xã hội theo tiêu chuẩn SA8000. Đây cũng chính là lý do,
em chọn đề tài “SO SÁNH BỘ TIÊU CHUẨN TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI VỀ
LAO ĐỘNG VỚI BỘ LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM HIỆN NAY ”
2.Mục đích nghiên cứu:
So sánh sự khác biệt giữa bộ luật lao hiện nay với bộ tiêu chuẩn trách
nhiệm xã hội về lao động (SA 8000)
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
a. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu tầm quan trọng của Bộ Luật lao động Việt Nam hiện nay và
Bộ tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội về lao động SA 8000. Nghiên cứu thực trạng
Bộ luật lao động cũng như bộ tiêu chuẩn nhiệm xã hội về lao động SA 8000 có
gì giống và khác nhau, hoàn chỉnh hơn. Nâng cao năng xuất sản xuất cũng như
lợi ích của người lao động trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.
b.Phạm vi nghiên cứu:
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 1
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Nghiên cứu Bộ luật lao động hiện nay Việt Nam, Bộ tiêu chuẩn trách
nhiệm xã hội về lao động SA 8000.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Đề tài sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh
làm phương pháp luận chung trong nghiên cứu.
5. Mục tiêu nghiên cứu:
Lao động là hoạt động quan trọng nhất của con người, tạo ra của cải vật
chất và các giá trị tinh thần của xã hội. Lao động có năng suất, chất lượng và
hiệu quả cao là nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước.
Pháp luật lao động quy định quyền và nghĩa vụ của người lao động và của
người sử dụng lao động, các tiêu chuẩn lao động, các nguyên tắc sử dụng và
quản lý lao động, góp phần thúc đẩu sản xuất, vì vậy có vị trí quan trọng trong
đời sống xã hội và trong hệ thống pháp luật của quốc gia.
Kế thừa và phát triển pháp luật lao động của nước ta từ sau Cách mạng
Tháng Tám năm 1945 đến nay, Bộ Luật Lao động đã thể chế hoá đường lối đổi
mới của Đảng Cộng sản Việt Nam và cụ thể hoá các quy định của Hiến pháp
nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 về lao động, về sử dụng
và quản lý lao động.
Bộ luật Lao động bảo vệ quyền làm việc, lợi ích và các quyền khác của
người lao động, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng
lao động, tạo điều kiện cho mối quan hệ lao động được hài hoà và ổn định, góp
phần phát huy trí sáng tạo và tài năng của người lao động trí óc và lao động chân
tay, của người quản lý lao động, nhằm đạt năng suất, chất lượng và tiến bộ xã
hội trong lao động, sản xuất, dịch vụ, hiệu quả trong sử dụng và quản lý lao
động, góp phần công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vì sự nghiệp dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh.
Bộ tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội về lao động SA 8000 là một tiêu chuẩn
quốc tế khuyến khích các công ty sản xuất và các tổ chức khác xây dựng, duy trì
và áp dụng các việc thực hành tại nơi làm việc mà xã hội có thể chấp nhận. Tiêu
chuẩn SA 8000 do Tổ chức Trách nhiệm Xã hội Quốc tế (SAI) là một thành
viên của Hội đồng về Quyền ưu tiên Kinh tế xây dựng năm 1998. Tiêu chuẩn
này được xem là tiêu chuẩn về nơi làm việc có thể được chấp nhận toàn cầu
nhất và có thể được đánh giá ở tất cả các công ty, ở mỗi quốc gia trên thế giới
và bất kỳ các ngành có liên quan đến bộ tiêu chuẩn này.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 2
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
6. Nguồn số liệu:
Thu thập trên mạng Internet và Bộ luật lao động Việt Nam, Bộ tiêu
chuẩn trách nhiệm xã hội về lao động SA 8000.
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
I/ MỘT SỐ KHÁI NIỆM:
1/ Trách nhiệm của xã hội học:
Xã hội học coi trách nhiệm xã hội như một sự cam kết về tinh thần, đạo
đức, văn hóa đối với gia đình, cộng đồng địa phương và toàn xã hội, nhân viên,
môi trường.
Trong nền kinh tế thị trường, mọi cá nhân và doanh nghiệp đều hành xử
sao cho có lợi nhất cho mình trong khuôn khổ pháp luật cho phép. Kinh tế thị
trường được mô tả trong tư bản của Các Mác không có trách nhiệm xã hội, ở đó
người ta thấy người chủ tư bản được mô tả là một kẻ bóc lột tàn bạo, mù
quáng, mất nhân tính, vô văn hoá, vắt đến kiệt sức người lao động nhằm tối đa
hoá lợi nhuận ngắn hạn. Sự mô tả chính xác đó đã giúp kinh tế thị trường tự
hoàn thiện trong quá trình đấu tranh của nhân dân cùng với tiến bộ trong nhận
thức của khoa học kinh tế. Chẳng hạn như kinh tế học về thông tin đã chỉ rõ
bản chất của sự lừa đảo là bất đối xứng thông tin, giải pháp là công khai, minh
bạch, giám sát nhằm giảm bớt sự bất đối xứng thông tin đó chứ không phải gán
ghép lừa đảo như một bản chất của kinh tế thị trường.
Trong nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung dưới sự thống trị của một Đảng
đã không đem lại giải pháp thực chất và bền vững cho tăng trưởng, không đem
lại hệ thống động lực cho người lao động, không phát huy sức sáng tạo, sáng
kiến của mỗi một cá nhân, nên nó đã không vượt qua được thử thách của lịch sử.
Trong một chế độ như vậy, khái niệm trách nhiệm xã hội chỉ thuộc về những
người có quyền quyết định, người dân chỉ biết tuân thủ các quy định và được
thụ hưởng trong phần họ được cho phép. Các hiện tượng lãng phí tài nguyên, ô
nhiễm môi trường, ém nhẹm các tai hoạ là những ví dụ về thiếu trách nhiệm xã
hội trong quá trình quyết định và điều hành nền kinh tế theo mô hình này.
Trong nền kinh tế thị trường ngày nay đã hình thành một hệ thống các quy
định pháp luật chi tiết nhằm chế định hành vi của các bên tham gia và bảo vệ lợi
ích của cộng đồng, của xã hội. Các quy định đó đã giảm bớt đáng kể những hành
vi vô trách nhiệm một cách thái quá của những người có quyền lực trong hệ
thống chính trị và doanh nghiệp. Chính trị gia không được lòng dân sẽ bị hệ
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 3
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
thống bầu cử dân chủ thay thế. Doanh nhân mà hành xử tư lợi, thiếu hiệu quả,
thiếu trách nhiệm sẽ bị thay thế khi doanh nghiệp thua lỗ hay phá sản.
Như ta đã thấy, cuộc khủng hỏang tài chính năm 2011 đã cho thấy mô hình
hiện nay của kinh tế thị trường và vai trò của nhà nước không những không hoàn
hảo mà còn có những khiếm khuyết nghiêm trọng, rất cần được phát hiện và
chỉnh sửa. Việc đóng gói những món nợ hay thế chấp thành những sản phẩm
phái sinh điên loạn đem bán trên thị trường chứng khoán, việc nới lỏng trần tín
dụng để đẩy việc xây nhà và tiêu dùng lên cao, che dấu và lừa dối khách hàng,
việc cho phép lòng tham vô hạn độ của những người điều hành hệ thống tài
chính ngân hàng hoành hành, v. v. đều cần phải điều chỉnh và xem xét trách
nhiệm của từng bên tham gia và có quy định pháp luật chặt chẽ để khắc phục.
2/ Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp:
Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (Corporate Social Responsibility
CSR) có thể được định nghĩa ngắn gọn như một sự cam kết của công ty trong
ứng xử phù hợp với lợi ích của xã hội trong các hoạt động liên quan đến lợi ích
của khách hàng, nhà cung ứng, nhân viên, cổ đông, cộng đồng, môi trường. Theo
đó, trách nhiệm xã hội được coi là một phạm trù của đạo đức kinh doanh
(Business Ethics), có liên quan đến mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Ở thế kỷ thứ XXI, trong nền kinh tế toàn cầu hoá, khi ý thức của loài người về
các nguy cơ đối với môi trường sống ngày càng cao thì các đòi hỏi về trách
nhiệm xã hội cũng ngày càng tăng lên, như đòi hỏi phải kiểm soát khí thải của
xe hơi lưu hành trên đường phố, kiểm soát mức độ khói bụi trong các khu dân
cư, v.v.. Như vậy, có thể thấy, ít nhất đã có bốn nhóm đối tượng mà doanh
nghiệp phải có trách nhiệm trong ứng xử đối với các đối tượng sau đây:
Thị trường và người tiêu dùng, bao gồm cả nhà đầu tư, ngân hàng, nhà
cung ứng và hợp tác.
Người lao động.
Cộng đồng trong khu vực và xã hội trong nước và thế giới ( như việc
trong sửa tắm em bé có chất gây ung thư)
Môi trường sống bị ô nhiễm.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 4
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Đối với thị trường và người tiêu dùng, doanh nghiệp phải bảo đảm chữ
“tín”, bảo đảm chất lượng sản phẩm, dịch vụ, thực hiện đúng các tiêu chuẩn
chất lượng của sản phẩm, dịch vụ, thực hiện các cam kết dịch vụ sau khi bán
như đã bảo đảm với khách hàng, không quảng cáo quá sự thật. Pháp luật không
thể quy định và tiết chế tất cả các hoạt động của doanh nghiệp. Chính doanh
nghiệp phải bảo đảm thương hiệu của mình bằng cách duy trì chất lượng, tính
ổn định của chất lượng sản phẩm, dịch vụ không vượt ra khỏi các quy định của
pháp luật. Trong kinh doanh, doanh nghiệp có quan hệ không chỉ với khách hàng,
mà còn quan hệ với các nhà đầu tư ngân hàng, nhà cung ứng các sản phẩm, dịch
vụ trợ giúp, các viện khoa học, trường đại học thực hiện các dịch vụ nghiên
cứu, giảng dạy, thiết kế, v.v.. Trong tất cả các mối quan hệ đó, doanh nghiệp
không chỉ thực hiện đúng các cam kết theo Luật Dân sự, Luật Hợp đồng, mà còn
phải từ bỏ tham vọng làm “giàu nhanh” một cách bất chính bằng cách lừa đảo
khách hàng và đối tác. Việc làm giàu của doanh nghiệp không những phải phù
hợp với pháp luật, mà còn phải bảo đảm và tôn trọng lợi ích chính đáng và hợp
pháp của khách hàng và đối tác. Như vậy, cách làm giàu “ nhanh chóng” là không
quan tâm đến trách nhiệm xã hội. Không thể chỉ trông đợi vào sự tự nguyện hay
kêu gọi đạo đức, luật pháp, người tiêu dùng, xã hội phải phát hiện, ngăn chặn và
trừng phạt các hành động gian trá, lừa đảo, đồng thời khuyến khích, ủng hộ các
doanh nghiệp làm ăn chính đáng.
3/ Khái niệm Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp:
Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp là phương pháp tiến hành tự nguyện có
tầm nhìn về phát triển bền vững, kết hợp xã hội và khả năng cạnh tranh. Khái
niệm này bao gồm những tác động liên quan đến xã hội, môi trường và kinh tế.
Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) là cam kết của doanh nghiệp
đối với đạo đức kinh doanh và đóng góp vào phát triển kinh tế bền vững, nâng
cao chất lượng cuộc sống cho người lao động và gia đình họ, cộng đồng địa
phương và xã hội nói chung.
4/ Khái niệm Luật Lao động:
Luật lao động là tổng thể những quy phạm pháp lật do nhà nước ban
hành, điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh giữa người lao động, người công
ăn lương và người sữ dụng lao động thuộc mọi thành phần kinh tế.
5/ Bộ tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội về lao động SA 8000 là gì:
SA 8000 giúp cac doanh nghiêp đ
́
̣ ạt được nhưng gi tôt đep nhât: đat đ
̃
̀ ́ ̣
́ ̣ ược
muc tiêu đăt ra va đam bao l
̣
̣
̀ ̉
̉ ợi nhuân liên tuc. Công viêc chi co thê đ
̣
̣
̣
̉ ́ ̉ ược thực hiên
̣
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 5
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
tôt khi co môt môi tr
́
́ ̣
ương thuân l
̀
̣ ợi, va s
̀ ự ra đời cua tiêu chuân quôc tê SA 8000
̉
̉
́ ́
chinh la đê tao ra môi tr
́
̀ ̉ ̣
ương đo.
̀
́
1. SA 8000 là gì?
2. Các yêu cầu của tiêu chuẩn SA 8000
3. Lợi ích của SA 8000
4. Tình hình áp dụng SA 8000
1. SA 8000 là gì?
SA 8000 là tiêu chuẩn quốc tế ban hành năm 1997, đưa cac yêu câu v
́
̀ ề
Quan̉ trị trách nhiêm
̣ xã hôị nhăm
̀ caỉ thiên
̣ điêu
̀ kiên
̣ lam
̀ viêc̣ trên toan
̀ câu.
̀
SA 8000 được Hôi đông Công nhân Quyên
̣
̀
̣
̀ ưu tiên Kinh tế thuôc Hôi đông
̣
̣
̀ ưu
tiên kinh tế (CEP) xây dựng dựa trên cac Công
́
ươc cua T
́ ̉ ổ chưc lao đông Quôc
́
̣
́
tế, Công ươc cua Liên Hiêp Quôc v
́ ̉
̣
́ ề Quyên Tr
̀ ẻ em và Tuyên bố Toan câu v
̀ ̀ ề
Nhân quyên. Hôi đông Công nhân Quyên
̀
̣
̀
̣
̀ ưu tiên Kinh tế la môt t
̀ ̣ ổ chức Phi chinh
́
phủ, chuyên hoat đông v
̣
̣
ề cac linh v
́ ̃ ực hợp tac trach nhiêm xã hôi, đ
́ ́
̣
̣ ược thanh lâp
̀
̣
năm 1969, có trụ sở đặt tại NewYork.
Tiêu chuẩn nay co th
̀ ́ ể ap dung cho các Công ty
́ ̣
ở mọi qui mô lớn, nhỏ ở
cả cać nươć công nghiêp
̣ phát triển và cać nước đang phat́ triên
̉
Tiêu chuân SA 8000 la c
̉
̀ ơ sở cho cac công ty cai thiên đ
́
̉
̣ ược điêu kiên lam viêc.
̀
̣
̀
̣
Muc đich cua SA 8000 không phai đ
̣
́
̉
̉ ể khuyên khich hay châm d
́
́
́ ứt hợp đông v
̀ ới
cac nhà cung câp, ma cung câp h
́
́
̀
́ ỗ trợ về kỹ thuât và nâng cao nhân th
̣
̣
ức nhăm
̀
nâng cao điêu kiên sông và lam viêc.
̀
̣
́
̀
̣
SA 8000 giúp cac doanh nghiêp đ
́
̣ ạt được nhưng gì tôt đep nhât: đat đ
̃
́ ̣
́ ̣ ược
muc tiêu đăt ra và đam bao l
̣
̣
̉
̉ ợi nhuân liên tuc. Công viêc chi co th
̣
̣
̣
̉ ́ ể được thực hiên
̣
tôt khi co môt môi tr
́
́ ̣
ương thuân l
̀
̣ ợi, và sự ra đời cua tiêu chuân quôc t
̉
̉
́ ế SA 8000
chinh la đ
́
̀ ể tạo ra môi trường đó.
Thuật ngữ “Trach nhiêm xa hôi” trong tiêu chuân SA 8000 đ
́
̣
̃ ̣
̉
ề câp đên điêu
̣
́
̀
kiên lam viêc và cac vân đ
̣
̀
̣
́ ́ ề liên quan như: Lao đông tr
̣
ẻ em; Lao đông c
̣
ưỡng
bưc; An toan s
́
̀ ưc kho
́
ẻ; Tự do hôi hop và tho
̣
̣
ả ước lao đông tâp th
̣
̣
ể; Kỷ luât; th
̣
ời
gian làm việc; sự đền bù và hệ thống quản lý.
2. Các yêu cầu của tiêu chuẩn SA 8000
SA 8000 được xây dựng dựa trên các nguyên tắc làm việc trong các công
ước của ILO và Tuyên bố toàn cầu của Liên Hợp Quốc về Quyền con người và
Công ước về Quyền của Trẻ em. Các yêu cầu của tiêu chuẩn bao gồm:
1. Lao động trẻ em : Không có công nhân làm việc dưới 15 tuổi, tuối tối
thiểu cho các nước đang thực hiện công ước 138 của ILO là 14 tuổi, ngoại trừ
các nước đang phát triển; cần có hành động khắc phục khi phát hiện bất cứ
trường hợp lao động trẻ em nào.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 6
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
2. Lao động bắt buộc : Không có lao động bắt buộc, bao gồm các hình
thức lao động trả nợ hoặc lao động nhà tù, không được phép yêu cầu đặt cọc
giấy tờ tuỳ thân hoặc bằng tiền khi được tuyển dụng vào.
3. Sức khỏe và an tòan: Đảm bảo một môi trường làm việc an toàn và lành
mạnh, có các biện pháp ngăn ngừa tai nạn và tổn hại đến an toàn và sức khoẻ,
có đầy đủ nhà tắm và nước uống họp vệ sinh.
4. Tự do hiệp hội và quyền thương lượng tập thể:Phản ảnh quyền thành
lập và gia nhập công đoàn và thương lượng tập thể theo sự lựa chọn của người
lao động.
5. Phân biệt đối xử: Không được phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc,
đẳng cấp, tôn giáo, nguồn gốc, giới tính, tật nguyền, thành viên công đoàn hoặc
quan điểm chính trị.
6. Kỷ luật: Không có hình phạt về thể xác, tinh thần và sỉ nhục bằng lời
nói.
7. Giờ làm việc:Tuân thủ theo luật áp dụng và các tiêu chuẩn công nghiệp
về số giờ làm việc trong bất kỳ trường hợp nào, thời gian làm việc bình thường
không vượt quá 48 giờ/tuần và cứ bảy ngày làm việc thì phải sắp xếp ít nhất
một ngày nghỉ cho nhân viên; phải đảm bảo rằng giờ làm thêm (hơn 48
giờ/tuần) không được vượt quá 12 giờ/người/tuần, trừ những trường hợp ngoại
lệ và những hoàn cảnh kinh doanh đặc biệt trong thời gian ngắn và công việc
làm thêm giờ luôn nhận được mức thù lao đúng mức.
8. Thù lao: Tiền lương trả cho thời gian làm việc một tuần phải đáp ứng
đựoc với luật pháp và tiêu chuẩn ngành và phải đủ để đáp ứng được với nhu cầu
cơ bản của người lao động và gia đình họ; không được áp dụng hình thức xử
phạt bằng cách trừ lương.
9. Hệ thống quản lý:Các tổ chức muốn đạt và duy trì chứng chỉ cần xây
dựng và kết hợp tiêu chuẩn này với các hệ thống quản lý và công việc thực tế
hiện có tại tổ chức mình
3. Lợi ích của SA 8000
Việc thực hiện quản lý theo tiêu chuẩn SA 8000 mang lại lợi ích cho từ
người lao động đến công ty và các bên hữu quan khác co th
́ ể phân loai nh
̣
ư sau:
Lợi ích đứng trên quan điểm của người lao động, các tổ chức công đòan và
tổ chức phi chính phủ
Tạo cơ hội để thành lập tổ chức công đòan và thương lượng tập thể.
Là công cụ đào tạo cho người lao động về quyền lao động.
Nhận thức của công ty về cam kết đảm bảo cho người lao động được làm
việc trong môi trường lành mạnh về an tòan, sức khỏe và môi trường.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 7
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Lới ích đứng trên quan điểm của khách hàng: có niềm tin về sản phẩm
được tạo ra trong một môi trường làm việc an toàn và công bằng; giảm thiểu chi
phí giám sát; các hành động cải tiến liên tục và đánh giá định kỳ của bên thứ ba
là cơ sở để chứng tỏ uy tín của công ty.
Lợi ích đứng trên quan điểm của chính doanh nghiệp:
Cơ hôi đê đat đ
̣
̉ ̣ ược lợi thế canh tranh, thu hut nhiêu khach hang h
̣
́
̀
́
̀ ơn và
xâm nhâp đ
̣ ược vao thi tr
̀ ̣ ương m
̀
ơi có yêu c
́
ầu cao.
Nâng cao hình ảnh công ty, tạo niềm tin cho các bên trong "Sự yên tâm
về măt trach nhiêm xã hôi".
̣
́
̣
̣
Giam chi phi quan lý cac yêu câu xã hôi khac nhau
̉
́ ̉
́
̀
̣
́
Co v
́ ị thế tôt h
́ ơn trong thi tr
̣ ương lao đông và th
̀
̣
ể hiện cam kêt rõ rang v
́
̀ ề
cac chuân m
́
̉
ực đao đ
̣ ức và xã hôi giup cho công ty d
̣
́
ễ dang thu hut đ
̀
́ ược cac nhân
́
viên giỏi, co k
́ ỹ năng. Đây la yêu t
̀ ́ ố được xem la "Chia khoá cho s
̀
̀
ự thanh công"
̀
trong thơi đai m
̀ ̣ ơi.
́
Tăng long trung thanh va cam kêt cua ng
̀
̀
̀
́ ̉
ười lao động đôi v
́ ới công ty.
Tăng năng suât, t
́ ối ưu hiệu quả quản lý.
Co đ
́ ược môi quan hê tôt h
́
̣ ́ ơn vơi khach hang va co đ
́
́
̀
̀ ́ ược cac khach hang
́
́
̀
trung thanh.
̀
4. Tình hình áp dụng SA 8000
Hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp, công ty và tổ chức trên thế giơi ap
́ ́
dung Hê thông trach nhiêm xã hôi theo tiêu chuân SA 8000, đăc biêt la
̣
̣
́
́
̣
̣
̉
̣
̣ ̀ở cac n
́ ươć
đang phat triên. Các doanh nghi
́
̉
ệp áp dụng SA 8000 đã tao đ
̣ ược hinh anh tôt đep
̀ ̉
́ ̣
về cai thiên điêu kiên lam viêc cho ng
̉
̣
̀
̣
̀
̣
ươi lao đông, tao s
̀
̣
̣ ự yên tâm cho cac khach
́
́
hang răng: ho đang mua cac san phâm: đ
̀
̀
̣
́ ̉
̉
ồ chơi, my phâm, quân ao giay dep,...
̃ ̉
̀ ́
̀ ́
được san̉
xuất trong điều kiện đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn SA 8000.
Hiên nay trên th
̣
ế giơi co 285 công ty và t
́ ́
ổ chưc trên 36 qu
́
ốc gia và đại
diện cho 36 ngành công nghiệp đã được chưng chi SA 8000, trong đó Vi
́
̉
ệt nam
có 23 tổ chức đạt được chứng chỉ chủ yêu la cac công ty thuôc cac nganh công
́ ̀ ́
̣
́
̀
nghiêp: giay dep, dêt may, my phâm, th
̣
̀ ́
̣
̃ ̉
ực phâm, thuôc la, d
̉
́ ́ ược phâm...
̉
SA 8000 là hệ thống trách nhiệm xã hội đầu tiên được phát triển bới SAI
(tổ chức trách nhiệm xã hội quốc tế). Đây là một cách tiếp cận đển các nhà bán
lẻ, các công ty sản xuất, các nhà cung cấp và các tổ chức khác duy trì được
những điều kiện làm việc công bằng và tốt trong suốt chuỗi cung ứng.
SA 8000 bao gồm:
+ Một tiêu chuẩn với những quyền của người lao động được thừa nhận
một cách rộng rãi.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 8
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
+ Các yêu cầu với một hệ thống quản lý ở mức độ nhà máy để duy trì
được sự tuân thủ và cải tiến.
SA 8000 có thể áp dụng cho tất các các tổ chức thuộc các loại hình, quy
mô và sản phẩm /dịch vụ cung cấp. Tuy nhiên, hiện nay tiêu chuẩn đang thu hút
được sự chú ý của ngành công nghiệp nhẹ yêu cầu nhiều lao động.
II/ CÁC QUAN ĐIỂM, LỢI ÍCH VỀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI
1/ SA 8000: tiêu chuẩn cần thiết cho doanh nghiệp:
SA 8000 là một trong 03 tiêu chuẩn bắt buộc đối với doanh nghiệp trong
quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu.
Theo số liệu thống kê của Câu Lạc bộ ISO Việt Nam, trên cả nước hiện
có 3 đơn vị đạt tiêu chuẩn quản lý trách nhiệm xã hội đối với người lao động
(SA8000). Đây là một thực tế đáng ngại vì hiện nay tiêu chuẩn SA 8000 là một
trong 3 tiêu chuẩn bắt buộc bao gồm ISO 9000; ISO 14.000 và SA 8000) để các
doanh nghiệp
xuất khẩu được hàng sang thị trường Mỹ và Châu Âu.
2/ Lợi ích của việc áp dụng SA 8000:
Theo đánh giá của các chuyên gia, áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 sẽ nâng cao
khả năng cạnh tranh của DN thông qua các tác động cụ thể như: Thu hút sự nhìn
nhận, tin tưởng và trung thành của khách hàng; Đưa ra được tiêu chuẩn chung
trên quy mô toàn cầu về ứng xử của DN nhằm tạo ra khả năng cạnh tranh công
bằng; Tăng cường khả năng mở rộng mạng lưới kinh doanh toàn cầu và tiếp
cận những khách hàng đòi hỏi cao về giá trị đạo đức của sản phẩm và giúp DN
đỡ mất thời gian phiền hà vì không phải trải qua các đợt kiểm tra liên ngành,
kiểm tra chéo và các cuộc thanh tra về lao động.
3/ Những khó khăn trong việc áp dụng SA 8000 tại Việt Nam:
Theo ông Ngô Văn Nhơn, Phó Giám đốc câu lạc bộ ISO Việt Nam, khó
khăn lớn nhất trong quá trình triển khai áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 tại các
doanh nghiệp Việt Nam là vấn đề tài chính. Doanh nghiệp áp dụng SA 8000 kéo
theo rất nhiều khoản chi phí như chi phí đánh giá, chi phí để thực hiện những
thay đổi trong công ty. Có trường hợp công ty có thể trả chi phí giám định nhưng
không thể gánh chịu các chi phí thay đổi áp dụng SA 8000. Đây là điều khá dễ
hiểu vì phần lớn các doanh nghiệp của Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 9
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
thường gặp khó khăn trong tìm nguồn vốn để sản xuất nói chi đến kinh phí thay
đổi dây chuyền máy móc là điều khó có thể thực hiện trong thời gian ngắn.
Mặt khác, việc áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 đòi hỏi doanh nghiệp phải
công khai tài chính, đối với các doanh nghiệp nước ngoài đây là việc phải làm
trong khi đối với doanh nghiệp Việt Nam điều này hoàn toàn rất "khó" triển khai
vì nhiều lý do như: nhận thức về SA 8000 của các doanh nghiệp Việt Nam còn
chưa cao, doanh nghiệp chưa thấy hết lợi ích do SA 8000 đem lại nhằm tăng lợi
nhuận của công ty. Bên cạnh đó, việc thực hiện đòi hỏi phải xây dựng một hệ
thống đội ngũ giám sát đạt tiêu chuẩn, việc này đôi khi đi ngoài khả năng chi trả
tài chính của doanh nghiệp
Hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước những thử thách th
ức sức căn go trong việc tìm kiếm và thực hiện những chính sách phát triển
nhằm tăng khả năng cạnh tranh trong quá trình hội nhập khu vực và tiến tới hội
nhập toàn cầu. Một trong những phương thức hữu hiệu luôn được các nhà sản
xuất và người bán lẻ áp dụng và ghi nhớ là chú trọng bảo vệ uy tín và giá trị của
các thương hiệu nhằm giữ vững thế cạnh tranh. Trên các thị trường lớn như Mỹ,
Canada và EU, người tiêu dùng không chỉ quan tâm đến giá cả, chất lượng, mẫu
mã, bao bì... màå ngày càng quan tâm hơn đến điều kiện làm việc của công nhân
tạo ra các sản phẩm này và luôn bị lôi kéo vào các chiến dịch quảng cáo nhằm
bảo vệ quyền lợi phụ nữ và trẻ em. Do vậy, SA 8000 được xem là tiêu chuẩn
"khẳng định giá trị đạo đức" của sản phẩm mà doanh nghiệp Việt Nam cần thiết
phải trang bị cho "hành trang" hội nhập của mình.
4/ Nhận thức về “trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp”
Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp được hiểu là sự cam kết của doanh
nghiệp đóng góp cho việc phát triển kinh tế bền vững thông qua những việc làm
nâng cao chất lượng đời sống của người lao động và các thành viên trong gia
đình họ, theo cách đó có lợi cho doanh nghiệp, cũng như sự phát triển chung của
xã hội. Các doanh nghiệp muốn phát triển bền vững luôn phải tuân thủ những
chuẩn mực về bảo vệ môi trường, bình đẳng giới, an toàn lao động, đào tạo và
phát triển nhân viên, phát triển cộng đồng,… và thực hiện trách nhiệm xã hội
của mình thông qua việc áp dụng các bộ Quy tắc ứng xử (CoC) và các tiêu chuẩn
như SA8000, ISO 14000,… Điều quan trọng là ý thức về trách nhiệm xã hội
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 10
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
phải là kim chỉ nam trong hoạt động kinh doanh của từng doanh nghiệp trong
mọi lĩnh vực, bất kể họ tuân thủ bộ quy tắc ứng xử nào, hay thậm chí thực hiện
trách nhiệm xã hội theo các quy tắc đạo đức mà họ cho là phù hợp với yêu cầu
của xã hội và được xã hội chấp nhận.
Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, rào cản và thách thức cho việc
thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp bao gồm: nhận thức về khái
niệm trách nhiệm xã hội còn hạn chế; năng suất bị ảnh hưởng khi phải thực
hiện đồng thời nhiều bộ quy tắc ứng xử; thiếu nguồn tài chính và kỹ thuật để
thực hiện các chuẩn mực trách nhiệm xã hội (đặc biệt là đối với các doanh
nghiệp vừa và nhỏ); sự nhầm lẫn do khác biệt giữa qui định của bộ quy tắc ứng
xử và Bộ Luật Lao động; và những quy định trong nước ảnh hưởng tới việc
thực hiện các bộ quy tắc ứng xử. Như vậy, việc thực hiện trách nhiệm xã hội
của doanh nghiệp là một vấn đề không dễ dàng. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện
nay, các doanh nghiệp cần phải quan tâm và thực hiện trách nhiệm xã hội, vì
người tiêu dùng, nhà đầu tư, nhà hoạch định chính sách và các tổ chức phi chính
phủ trên toàn cầu ngày càng quan tâm hơn tới ảnh hưởng của việc toàn cầu hoá
đối với quyền của người lao động, môi trường và phúc lợi cộng đồng. Những
doanh nghiệp không thực hiện trách nhiệm xã hội có thể sẽ không còn cơ hội
tiếp cận thị trường.
Ngày nay, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp bao hàm nhiều khía cạnh
hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, một doanh nghiệp hiện đại chỉ được xem
là có trách nhiệm xã hội khi: đảm bảo được hoạt động của mình không gây ra
những tác hại đối với môi trường sinh thái, tức là phải thể hiện sự thân thiện
với môi trường trong quá trình sản xuất của mình, đây là một tiêu chí rất quan
trọng đối với người tiêu dùng; Phải biết quan tâm đến người lao động, người
làm công cho mình không chỉ về mặt vật chất mà còn về mặt tinh thần, buộc
người lao động làm việc đến kiệt sức hoặc không có giải pháp giúp họ tái tạo
sức lao động của mình là điều hoàn toàn xa lạ với trách nhiệm xã hội của doanh
nghiệp; Phải tôn trọng quyền bình đẳng nam nữ, không được phân biệt đối xử
về mặt giới tính trong tuyển dụng lao động và trả lương mà phải dựa trên sự
công bằng về năng lực của mỗi người; Không được phân biệt đối xử, từ chối
hoặc trả lương thấp giữa người bình thường và người bị khiếm khuyết về mặt
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 11
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
cơ thể hoặc quá khứ của họ; Phải cung cấp những sản phẩm có chất lượng tốt,
không gây tổn hại đến sức khoẻ người tiêu dùng, đây cũng là một tiêu chí rất
quan trọng thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với người tiêu dùng;
Dành một phần lợi nhuận của mình đóng góp cho các hoạt động trợ giúp cộng
đồng. Vì cộng đồng và san sẻ gánh nặng với cộng đồng đang là một mục tiêu mà
các doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội đang hướng tới bên cạnh mục tiêu phát
triển lợi nhuận của mình, như các chương trình hỗ trợ châu Phi, châu Á trong
lĩnh vực chăm sóc sức khỏe của nhà tỷ phú Bill Gates là một ví dụ tiêu biểu. Quả
thực, sẽ có nhiều trẻ em được cứu sống hơn, nhiều trẻ em được đến trường
hơn…, nếu các doanh nghiệp sẵn sàng chia sẻ lợi ích với cộng đồng.
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ NỘI DUNG CHÍNH CỦA BỘ LUẬT
LAO ĐỘNG VÀ BỘ TIÊU CHUẨN TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI VỀ LAO
ĐỘNG SA 8000
Việc thực hiện trách nhiệm xã hội là một công việc không thể bỏ qua trên
con đường hội nhập của các doanh nghiệp Việt Nam, bởi nó vừa mang lại lợi
ích cho doanh nghiệp, vừa mang lại lợi ích cho xã hội, đặc biệt là nâng cao khả
năng cạnh tranh của doanh nghiệp, của quốc gia và hỗ trợ thực hiện tốt hơn
pháp luật lao động tại Việt Nam. Công việc này đối với các doanh nghiệp Việt
Nam mới chỉ bắt đầu, song sẽ là vấn đề mang tính chất lâu dài. Do vậy, ngay từ
thời điểm này chúng ta phải có những hành động định hướng và tạo điều kiện
cho doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của mình.
1/ Khái quát về lao động:
Lao động là bản chất của con người. Lao động là một trong những yếu tố
cơ bản cấu thành nên đạo đức của con người, cụ thể là yếu tố phản ánh nét đặc
trưng xã hội của con người. Thông qua lao động con người ngày càng trở lên
hoàn thiện hơn về tư duy phát triển đầy đủ hơn cả về thể lực và trí tuệ, quá
trình lao động đã làm cho trình độ nhận thức của con người ngày càng đạt được
thành tựu cao cả trên lĩnh vực khoa học tự nhiên và xã hội.
Quá trình thực tiễn – tư duy – lao động – thực tiễn đã khiến các nhà lý
luận kinh điển tổng kết, đúc rút ra thành lý luận rất cơ bản, hơn nữa lý luận đó
lại được qua một thời kỳ thử nghiệm thực tiễn rất lâu dài. Tính đúng đắn của nó
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 12
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
là không thể phủ nhận. Có thể khẳng định rằng: Lao động là tiền đề của nhận
thức.Quá trình lao động đã gắn kết tất cả mọi con người trong lao động lại với
nhau – Mối quan hệ đó dược gọi là quan hệ lao động. Ngay từ buổi đầu sơ khai,
quan hệ lao động trong xã hội thể hiện ở sự tự giác, tính chính xác, cùng đảm
trách và cùng thực hiện một công việc nhất định. Theo thời gian quá trình lao
động đã được chuyên môn hoá ngày càng cao, đặc biệt từ sau khi xã hội có sự
phân công lao động lần thứ ba, các ngành chăn nuôi và thủ công được tách ra
khỏi ngành trồng trọt, sự phân công lao động xã hội ngày càng trở lên sâu sắc
hơn, rõ rệt hơn.
Trong thời kỳ xã hội khi có sự phân chia giai cấp, sự không thống nhất về
ý chí giữa các giai cấp xã hội về lao động càng đẩy xã hội đến phân cực rõ rệt
hơn bao giờ hết và từ đó thế giới xã hội loài người tiến dần đến giai đoạn chiến
hữu nô lệ, một thời kỳ khủng hoảng và đen tối nhất của con người và bóc lột
sức lao động của những đồng loại mà chính con người là thủ phạm. Có thể nói
rằng “quan hệ lao động xã hội” là sự liên kết giữa mọi con người trong quá trình
lao động sản xuất trên các lĩnh vực phân công lao động, sử dụng lao động và
phân phối sản phẩm lao động mà họ làm ra, quan hệ lao động trong xã hội có
giai cấp có thể xem xét rằng đó là một quan hệ bất bình đẳng bởi vì dưới chế
độ xã hội ấy, giai cấp thống trị xã hội là giai cấp áp đặt mọi ý chí của nó lên
toàn xã hội nói chung hay áp đặt ý chí riêng, về lĩnh vực lao dộng nói riêng, nó ý
thức rằng toàn bộ hoạt động làm ra sản phẩm xã hội là để phục vụ tầng lớp giai
cấp thống trị trong xã hội chứ không phải là để phục vụ cho toàn xã hội, vì vậy
bóc lột sức lao động càng nhiều càng tốt, càng mang lại lợi nhuận cao. Trong quá
trình sản xuất cho người sử dụng lao động, phân công lao động hay nói cho đúng
hơn là càng mang lại siêu lợi nhuận cho giai cấp thống trị xã hội lúc bấy giờ.
Về phía người lao động họ không còn gì ngoài sức lao động của mình, họ
phải mang nó đến bán cho người sử dụng lao động và có tư liệu sản xuất của
họ chỉ là sức lao động của mình đổi lấy một ít lương thực do người sử dụng lao
động ban phát để rồi họ mang về đảm bảo cho cuộc sống gia đình họ; tuy biết
việc còn vô cùng khó khăn so với các nhu cầu bình thường mà họ cần đến. Bản
thân người lao động do chưa đủ để đáp ứng cho nhu cầu gia đình họ thì làm sao
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 13
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
mà người lao động có thể tái sản xuất nếu lao động của chính bản thân họ nữa.
Nguồn lao động trong xã hội có giai cấp đang phải ăn dần sức lao động của
chính anh ta ...để rồi họ mới có đủ sức lao động mà tham gia hoạt động sản xuất
cho người sử dụng lao động hay nói đúng hơn là bán rẻ mạc sức lao động của
họ.
Quan hệ lao động trong xã hội có giai cấp là quan hệ bóc lột sức lao động
của người sử dụng lao động đối với người lao động. Biểu hiện của sự bóc lột
đó là người sử dụng lao động đồng thời giữ lao động một cách tuỳ tiện, thời
gian lao động càng nhiều thì người lao động lại càng làm ra nhiều sản phẩm cho
người sử dụng lao động, lợi nhuận càng cao. Mặt khác người lao động đã phải
làm việc với một thời gian dài cường độ lao động lại rất lớn thế ma khi phân
phối sản phẩm thì lại chẳng được bao nhiêu, kết quả lao động mà họ được
người sử dụng lao động trả không sứng đáng với cái giá trị sức lao động mà họ
đã phải bỏ ra trong quá trình sản xuất. Điều đó đã nói lên sự bất công trong quan
hệ lao động dưới chế độ xã hội có giai cấp.
Quan hệ lao động trong xã hội có giai cấp là quan hệ bóc lột sức lao động
của người sử dụng lao động đối với người lao động. Biểu hiện của sự bóc lột
đó là người sử dụng lao động đồng thời giữ lao động một cách tuỳ tiện, thời
gian lao động càng nhiều thì người lao động lại càng làm ra nhiều sản phẩm cho
người sử dụng lao động, lợi nhuận càng cao. Mặt khác người lao động đã phải
làm việc với một thời gian dài cường độ lao động lại rất lớn thế mà khi phân
phối sản phẩm thì lại chẳng được bao nhiêu, kết quả lao động mà họ được
người sử dụng lao động trả không sứng đáng với cái giá trị sức lao động mà họ
đã phải bỏ ra trong quá trình sản xuất. Điều đó đã nói lên sự bất công trong quan
hệ lao động dưới chế độ xã hội có giai cấp.
2. Các nguyên tắc của SA 8000
SA8000 dựa trên Tuyên ngôn thế giới về quyền con người, Công ước
quốc tế về quyền trẻ em của Liên hợp quốc và một loạt các công ước khác của
Tổ chức lao động quốc tế (ILO). SA8000 bao gồm các lĩnh vực sau của trách
nhiệm giải trình:
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 14
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Lao động trẻ em: Bao gồm các vấn đề liên quan đến lao động của trẻ em
dưới 14 (hoặc 15 tuổi tùy theo từng quốc gia) và trẻ vị thành niên 14(15)18.
Lao động cưỡng bức: Bao gồm các vấn đề liên quan đến lao động tù tội,
lao động để trả nợ cho người khác v.v
An toàn và sức khỏe tại nơi làm việc: Các quy định về vận hành, sử
dụng máy móc thiết bị, các điều kiện về môi trường như độ chiếu sáng, độ ồn,
độ ô nhiễm không khí, nước và đất, nhiệt độ nơi làm việc hay độ thông thoáng
không khí, các theo dõichăm sóc y tế thường kỳ và định kỳ (đặc biệt các chế độ
cho lao động nữ), các trang thiết bị bảo hộ lao động mà người lao động cần phải
được có để sử dụng tùy theo nơi làm việc, các phương tiện thiết bị phòng cháy
chữa cháy cũng như hướng dẫn, thời hạn sử dụng, các vấn đề về phương án di
tản và thoát hiểm khi xảy ra cháy nổ, an toàn hóa chất (MSDS).
Quyền tham gia các hiệp hội: Công đoàn, nghiệp đoàn.
Phân biệt đối xử: Các vấn đề về phân biệt đối xử theo các tiêu chuẩn tôn
giáotín ngưỡng, dân tộc thiểu số, người nước ngoài, tuổi tác, giới tính. Tiêu
chuẩn SA8000 không cho phép có sự phân biệt đối xử.
Kỷ luật lao động: Các vấn đề liên quan đến các hình thức kỷ luật được
phép và không được phép (đánh đập, roi vọt, xỉ nhục, đuổi việc, hạ bậc lương,
quấy rối tình dục v.v).
Thời gian làm việc: Nói chung được đưa ra tương thích với các tiêu
chuẩn trong bộ Luật lao động của từng quốc gia cũng như các tiêu chuẩn của
ILO về thời gian làm việc thông thường, lao động thêm giờ, các ưu đãi về thời
gian làm việc đối với lao động nữ (trong hay ngoài thời kỳ thai sản và nuôi con
nhỏ dưới 12 tháng tuổi).
Lương và các phúc lợi xã hội khác (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế v.v).
Quản lý doanh nghiệp: Các vấn đề về quản lý của giới chủ, bao gồm
các vấn đề liên quan đến quyền được khiếu nại của người lao động và nghĩa vụ
phải trả lời hay giải đáp khiếu nại của chủ.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 15
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Quan hệ cộng đồng: Bao gồm quan hệ với các tổ chức, cơ quan khác hay
dân cư trong khu vực.
3/ Những lợi ích khi áp dụng SA 8000
Nâng cao hình ảnh, uy tín, thương hiệu của tổ chức, tạo niềm tin nơi khách
hàng, tăng số lượng sản phẩm/dịch vụ bán ra, tăng doanh số, tăng lợi nhuận, tăng
thị phần.
Cải thiện mối quan hệ với chính quyền, đáp ứng yêu cầu của tổ chức công
đòan, của luật lao động, các yêu cầu luật pháp khác… tạo thuận lợi trong họat
động sản xuất kinh doanh như dễ dàng được cấp phép, không bị khiếu nại tố
cáo ảnh hưởng đến uy tín, được tổ chức chính quyền khen ngợi.
Nâng cao tinh thần đạo đức trong sản xuất kinh doanh, tạo một môi trường
lao động mang tính nhân văn, kích thích được tinh thần làm việc của công nhân,
tạo cho họ mối quan hệ tốt với tổ chức, họ sẽ cố gắng phấn đấu tăng năng
suất, cải tiến công việc….
Thu hút được nguồn lao động có chất lượng cao.
Hạn chế được các rủi ro như tai nạn lao động, đình công ảnh hưởng đến
uy tín, thương hiệu của tổ chức.
Đáp ứng được yêu cầu của nước nhập khẩu (vượt qua được hàng rào phi
thuế quan), đáp ứng được yêu cầu của khách hàng, tạo ra lợi thế cạnh tranh so
với các đối thủ cùng ngành.
4/ Mục đích của việc áp dụng SA 8000
Cải thiện điều kiện làm việc trên tòan cầu.
Đưa ra các yêu cầu chung liên quan đến điều kiện làm việc cho tất cả các
ngành nghề và quốc gia.
Phối hợp với các tổ chức nhân quyền và lao động trên khắp thế giới.
Khuyến khích sự hợp tác giữa giới chủ, công nhân và các tổ chức dân sự.
Theo yêu cầu của SA 8000 thì tổ chức phải trả lương tối thiểu theo quy định
của pháp luật, của ngành và phải đáp ứng nhu cầu cơ bản của nhân viên:
Việc tính lương tối thiểu tùy thuộc vào chỉ số giá cả, mức sống của mỗi
vùng lãnh thổ, mỗi quốc gia, không có mức cố định. Tuy nhiên tùy theo thực tế
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 16
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
mỗi tổ chức tự tính mức lương tối thiểu cho nhân viên của mình, thông thường
để đáp ứng nhu cầu cơ bản của nhân viên bao gồm các hạng mục sau:
+ Tiền ăn (gạo, khoai củ, thịt, trứng, cá, dầu mỡ, đậu phụng, lạc vừng,
đường, rau, quả, muối).
+ Tiền sinh họat (tiền nhà, xà bông giặt, xà bông tắm, kem đánh răng và một
số vật dụng cá nhân khác).
Sau khi xác định được các hạng mục cần chi tiêu (tùy theo điều kiện làm việc
và sinh sống tại địa phương nhân viên đang làm việc) đáp ứng nhu cầu tối thiểu
của nhân viên, tổ chức sẽ nhân các hạng mục này với giá cả hiện tại (hạng mục
cần đáp ứng * giá cả) sẽ ra được mức lương tối thiểu cần phải trả cho nhân
viên..
* Hiện nay các doanh nghiệp phải áp dụng SA 8000 vì những lý do sau :
Mang lại lợi ích cho cả hai cộng đồng kinh doanh và người tiêu dùng
thông qua phương thức đôi bên cùng có lợi.
Khi tổ chức quyết định áp dụng SA8000, thì có nhiều lý do để áp dụng,
trong đó những lý do chính sau:
1) Muốn cải thiện môi trường làm việc
2) Muốn cải thiện đời sống, sức khỏe trong tổ chức
3) Muốn cải thiện hình ảnh của doanh nghiệp
4) Muốn cải thiện mối quan hệ với chính quyền địa phương
5) Bị khách hàng ép buộc, bị các nước nhập khẩu bắt buộc (rào cản phi thuế
quan.
* Cơ sở xây dựng SA8000:
Khi xây dựng các yêu cầu của tiêu chuẩn SA 8000, tổ chức xây dựng căn
cứ v ào:
+ Quyền lao động trong công 8 ước ILO (tổ chức quốc tế về lao động).
+ Luật lao động c ủa nước sở t ại.
+ Tuyên ngôn phổ quát về nhân quyền của Liên hiệp quốc.
+ Công ước Liên hiệp quốc về quyền trẻ em.
5/ Lợi ích của trách nhiệm xã hội doanh nghiệp:
Vào thập niên 90 thế kỷ trước, một bà ký giả nước ngoài khám phá một
nhà máy ở Việt Nam sản xuất giày gia công cho Nike, công nhân phải làm việc
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 17
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
trong một môi trường không khí nguy hại đến sức khỏe. Độc giả tờ báo của bà
ngay tức khắc phổ biến tin này và kêu gọi tẩy chay không mua giày của Nike
nữa. Dĩ nhiên, Nike kiện tờ báo và đã thua kiện.
Trước doanh số xuống dốc, Nike đành phải công bố một chính sách trách
nhiệm xã hội đối với những nhà cung cấp của họ: những nhà cung cấp phải tuân
thủ những điều lệ của Nike về trách nhiệm xã hội. Sau một thời hạn ân hạn,
những đối tác nào không tuân theo tiêu chuẩn Nike sẽ bị cắt hợp đồng. Một đoàn
kiểm định được thành lập để kiểm định có định kỳ những cơ sở sản xuất.
Những cá nhân hay tổ chức nào khám phá một cơ sở sản xuất gia công cho Nike
không theo tiêu chuẩn đó thì có thể gửi thư tố cáo đến địa chỉ
Để chứng minh chính sách này được thực hành thông thoáng, Nike đăng trên
trang web www.nike.com những tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội doanh nghiệp của
họ cùng với danh sách 700 nhà máy gia công cho họ ở 51 nước, trong đó có 35
nhà máy ở Việt Nam.
Cũng như Nike, nhiều tập đoàn quốc tế cũng có chính sách tương tự. Đặc
biệt những tập đoàn bán lẻ như WalMart, Cora, Carrefour... thường xuyên cử
người đi kiểm định các nhà cung cấp của họ ở Việt Nam. Nói chung, những tập
đoàn đa quốc gia thường tránh kinh doanh với những nước không có pháp quy về
trách nhiệm xã hội doanh nghiệp vì sợ bị mang tiếng.
Một số ngân hàng lớn, đặc biệt là Ngân hàng Thế giới, thực thi những
nguyên tắc Equator (Equator Principles). Nguyên tắc Equator là những cam kết tự
nguyện của các cơ quan tài chính nghiên cứu những dự án họ tài trợ trên cơ sở
tác động xã hội và môi trường: bên mượn tiền phải định giá tác động của dự án
đến xã hội và môi trường.
Xem ra trách nhiệm xã hội có vẻ như đang làm các doanh nghiệp phải tốn
thêm tiền: nếu không có chính sách trách nhiệm xã hội thì mất khách, mất hợp
đồng hay không thể vay tiền để kinh doanh. Sự thật không phải là như vậy.
Người ta nhận thấy rằng những doanh nghiệp chú trọng nhiều đến trách nhiệm
xã hội cũng là những doanh nghiệp có mức lợi nhuận cao hơn trung bình. Sau khi
nghiên cứu một số doanh nghiệp, một số nhà nghiên cứu của trường Đại học
Sidney, Đại học Iowa đã nhận thấy rằng kết quả tài chính một doanh nghiệp tỷ
lệ thuận với thành tựu về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đó.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 18
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
6/ Tác dụng của luật lao động đối với doanh nghiệp
Nghị định 108/2010/NĐCP ngày 29102010 quy định mức lương tối
thiểu vùng đối với người lao động làm việc ở công ty, doanh nghiệp, hợp tác xã,
trang trại, hộ gia đình, cá nhân và các tổ chức khác của Việt nam có thuê mướn
lao động.
Nghị định 107/2010/NĐCP ngày 29102010 quy định mức lương tối
thiểu vùng đối với lao đông Việt Nam làm việc cho doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngoài, cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế và cá nhân người
nước ngoài tại Việt Nam
Thông tư 32/2010/TTBLĐTBXH ngày 25102010 về hướng dẫn thực
hiện một số điểu của Nghị định 127/2008NĐCP ngày 12122008 quy định chi
tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật Bảo hiểm thất nghiệp và bảo
hiểm xã hội.
Thông tư 26/2010/TTBLĐTBXH ngày 1392010 sửa đổi về hướng dẫn
tính thời gian để hưởng chế độ BHXH
Quyết Định 777/2010/QĐBLĐTBXH ngày 1752010 Quy định về hồ sơ
và quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội
Thông tư 27/2010/TTBLĐTBXH ngày 1492010 hướng dẫn quản lý lao
động, tiền lương, thù lao và tiền thưởng trong công ty trách nhiệm hữu hạn một
thành viên do nhà nước làm chủ sở hữu.
Phần 1: Quy định mới nhất về công tác quản lý và thực hiện chế độ, chính
sách bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp.
Phần 2: Quy định mới nhất về việc điều chỉnh trợ cấp lương hưu và bảo
hiểm xã hội.
Phần 3: Quy định mới nhất về công tác quản lý và thực hiện chế độ Bảo
hiểm y tế
Phần 4: Quy định về quản lý lao động và chính sách đối với người lao
động
Phần 5: Quy định về quy chế quản lý tài chính và sử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Phần 6: Quy định về mức lương tối thiểu chung và điều chỉnh mới về tiền
lương, tiền công.
7/ Các nguyên tắc cơ bản của luật lao động:
Nguyên tắc tự do lựa chọn việc làm (nơi làm việc và tự do thuê mướn,
sử dụng lao động).
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 19
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Nguyên tắc trả lương hoặc trả thưởng theo năng suất, chất lượng hiêu
quả công việc.
Nguyên tắc thực hiện chế độ bảo hộ lao động toàn diện.
Nguyên tắc được nghỉ ngơi theo chế độ hưởng lương.
Nguyên tắc được hưởng BHXH, phúc lợi và các quyền lợi khác.
Nguyên tắc được tôn trọng quyền tự do liên kết, lập hội của người lao
động, người sử dụng lao động.
* Những trở ngại khó khăn khi áp dụng bộ tiêu chuẩn trách nhiệm xã
hội ở Việt Nam:
Ngày nay nhiều công ty hoạt động ở khắp các châu lục trên thế giới và có
hàng ngàn nhà cung cấp, người bán lẻ và các đơn vị gia công nên việc thực hiện
được điều này rất khó khăn và đòi hỏi rất nhiều thời gian chuẩn bị. Tuy nhiên,
đây chính là một trong những thử thách đặt ra trong quá trình toàn cầu hóa.
SA8000 trở nên một vấn đề không còn ở giai đoạn tranh cãi nữa mà đang trong
giai đoạn hòan thiện và lôi cuốn sự chú ý của công chúng. Từ những trường hợp
tranh chấp lao động được báo chí và các phương tiện đại chúng đề cập đến, ta
có thể thấy một số khó khăn trong việc áp dụng SA8000 tại Việt Nam như sau:
• Ít được ưu tiên, đặc biệt là trong những thời điểm kinh tế xuống dốc.
• Không muốn tiết lộ các ghi chép tài chánh.
• Không có khả năng chi trả chi phí áp dụng SA8000.
• Khó khăn trong hệ thống giám sát.
• Chênh lệch về nguồn lực giữa các công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp
vừa và nhỏ:
• Nhận thức của các bên lợi ích về SA8000 chưa cao.
• Cách biệt văn hóa giữa khách hàng và các nhà cung cấp.
• Thực tế của hoạt động gia công gây ra nhiều khó khăn trong việc xác định
khối lượng công việc giám sát.
*Những điểm cần lưu ý về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp ở
Việt
Nam:
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 20
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Ở Việt Nam, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đang trở thành một nội
dung được quan tâm, nó sẽ đem lại cho các doanh nghiệp những lợi ích và cơ hội
như: khả năng gia tăng các hợp đồng mới và hợp đồng gia hạn từ các công ty đặt
hàng nước ngoài; năng suất lao động của các công ty tăng lên do công nhân có
sức khoẻ tốt hơn và hài lòng với công việc hơn. Khi lợi thế về giá nhân công rẻ
hay nguồn tài nguyên phong phú không còn là của riêng Việt Nam, thì việc thực
thi trách nhiệm xã hội đặc biệt có ý nghĩa đối với các doanh nghiệp này vì nó
chính là một công cụ đắc lực giúp cho doanh nghiệp nội địa chiếm được ưu thế
so với các đối thủ cạnh tranh trong khu vực.
Tuy nhiên, vấn đề quan trọng đặt ra ở đây là cần phải hiểu đúng và thống
nhất thế nào là trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Trên thực tế rất dễ hiểu
lầm khái niệm trách nhiệm xã hội theo nghĩa “truyền thống”, tức là doanh
nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội như là một hoạt động tham gia giải quyết
các vấn đề xã hội mang tính nhân đạo, từ thiện. Khái niệm trách nhiệm xã hội
của doanh nghiệp còn tương đối mới mẻ ở Việt Nam, vì vậy việc thực hiện cho
đến nay vẫn còn hạn chế. Do chưa thấy được vai trò quan trọng cũng như lợi ích
từ việc thực hiện trách nhiệm xã hội đem lại, nên nhiều doanh nghiệp Việt Nam
đã không làm tròn trách nhiệm của mình với xã hội, như xâm phạm quyền và lợi
ích hợp pháp của người lao động, người tiêu dùng, gây ô nhiễm môi trường,…
như trong vấn đề lạm phát: Khi lạm phát tăng cao làm chi phí đầu vào tăng
mạnh, các doanh nghiệp thường có xu hướng tăng giá các mặt hàng để bảo toàn
lợi nhuận. Việc này lại khiến cho lạm phát trở nên trầm trọng hơn và càng
khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh. Thực tế, nhiều doanh
nghiệp đã lựa chọn giải pháp chia sẻ gánh nặng với người tiêu dùng. Tuy nhiên,
vẫn có nhiều doanh nghiệp cố tình tăng giá, đầu cơ nhằm trục lợi trong bối cảnh
nền kinh tế bị lạm phát. Tại thời điểm tháng 11/2008, tốc độ gia tăng lạm phát
đã và đang chậm lại, thế nhưng, bất chấp phản ứng của người tiêu dùng và yêu
cầu của Chính phủ, giá các mặt hàng, dịch vụ thiết yếu đối với người dân vẫn
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 21
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
“đứng” hoặc tăng cao hơn. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã lợi
dụng các sự kiện bão lụt, ngập úng,… để tăng giá, hoặc không chịu giảm giá. Có
thể thấy rõ rằng, hầu hết người dân bình thường với thu nhập trung bình, hoặc
thấp đều bị ảnh hưởng lớn từ mặt bằng giá cả quá cao.
Trong vấn đề gây ô nhiễm môi trường: Để doanh nghiệp có thể cạnh tranh
trong nền kinh tế toàn cầu, các doanh nghiệp phải đảm bảo hoạt động của mình
không gây ra những tác hại đối với môi trường sinh thái, tức là phải thể hiện sự
thân thiện với môi trường trong quá trình sản xuất của mình. Đây là một tiêu chí
rất quan trọng đối với người tiêu dùng, việc các doanh nghiệp gây ô nhiễm môi
trường đang trở nên nhức nhối và gây bất bình trong xã hội, như vụ phát hiện
Công ty Vedan Việt Nam xả nước thải chưa qua xử lý ra sông Thị Vải, cùng các
hành vi gây ô nhiễm môi trường có hệ thống của nhiều công ty khác. Như vậy,
đối với trường hợp Vedan, việc kinh doanh của họ là không có đạo đức và hành
xử vô trách nhiệm với môi trường, người lao động và ngay cả với xã hội đang
nuôi dưỡng công ty
*Một số vấn đề nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp có ý thức thực
hiện trách nhiệm xã hội:
Thực hiện trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp Việt Nam là sự cần
thiết khách quan trong quá trình hội nhập; tuy nhiên trên thực tế nhiều khi sự
nhận thức và vận dụng rất khác nhau. Bởi vậy, để các doanh nghiệp Việt Nam
thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của mình cần thiết phải có nhận thức đúng và
lưu
ý
các
điểm
sau:
Một là, cần khẳng định rằng các bộ quy tắc ứng xử không thể thay thế và
đứng trên luật quốc gia. Phần lớn các nội dung của bộ quy tắc ứng xử dựa trên
các công ước là thông lệ quốc tế và luật quốc gia. Do vậy việc thực hiện các bộ
quy tắc ứng xử ở bất cứ quốc gia nào phải phù hợp với luật quốc gia và hỗ trợ
việc thực hiện luật quốc gia, vấn đề quan trọng là đưa ra cách thức quản lý, theo
dõi, kiểm tra và đánh giá việc thực hiện những quy định này.
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 22
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
Hai là, việc thực hiện các bộ quy tắc ứng xử là tự nguyện, hoàn toàn
không mang tính bắt buộc. Khi có một công ty bạn hàng nước ngoài quy định
việc thực hiện một bộ quy tắc ứng xử nào đó là bắt buộc để có thể ký kết hợp
đồng thương mại thì đó là quan hệ giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp, chứ
không phải là sự bắt buộc từ phía chính phủ sở tại cũng như chính phủ nước
nhập
khẩu.
Ba là, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp được quy định trong các bộ quy
tắc ứng xử được hiểu là trách nhiệm của doanh nghiệp đối với toàn xã hội thông
qua sản phẩm của mình.
Bốn là, việc thực hiện các quy định thể hiện trách nhiệm xã hội trong các
bộ quy tắc ứng xử là một khoản chi phí mang tính chất đầu tư của doanh
nghiệp, được thực hiện trước và trong khi làm ra sản phẩm, chứ không phải là
một đóng góp của doanh nghiệp mang tính chất nhân đạo, từ thiện.
Năm là, nếu trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và bộ quy tắc ứng xử
được hiểu đúng và thực hiện đúng, phù hợp với luật pháp quốc gia thì việc thực
hiện trách nhiệm xã hội chính là một việc làm mà các bên đều có lợi: đó là uy tín
và tính cạnh tranh của doanh nghiệp được tăng lên; quyền lợi và nhân phẩm của
người lao động được bảo đảm tốt hơn; và việc thực hiện luật pháp quốc gia
cũng được tốt hơn, tính cạnh tranh của cả nền kinh tế cũng cao hơn, môi trường
đầu tư tốt hơn.
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM ĐẨY MẠNH VÀ
THAY ĐỔI BỘ LAO ĐỘNG VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM TỚI CHO
PHÙ HỢP VỚI SA 8000
1/ Phương hướng:
Sữa đổi và bổ sung bộ luật lao động cho phù hợp hơn vì bộ luật lao động
khuyết điểm hơn so với SA 8000
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 23
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
2/ Mục tiêu giải pháp:
Vấn đề này có thể được giải quyết khi pháp luật tính đến yếu tố kinh tế
trong hệ thống chế tài áp dụng đối với các chủ thể kinh tế, nghĩa là cần cho
doanh nghiệp thấy vi phạm pháp luật lao động sẽ phải trả một cái giá cao hơn là
lợi ích thu được từ việc vi phạm, lách luật. Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị
Nguyệt chuyên viên Phòng Chính sách xã hội Liên đoàn Lao động tỉnh thì xử
phạt chưa phải là biện pháp tốt nhất mà phải đẩy mạnh công tác tư vấn, tuyên
truyền hiệu quả làm sao để các doanh nghiệp vừa ổn định sản xuất, vừa từng
bước thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật lao động mới là điều cần
bàn. Thông thường đối với các doanh nghiệp kiểm tra vi phạm lần đầu, đoàn
thanh tra không xử phạt mà làm công tác nhắc nhở, tư vấn hướng dẫn. Qua đó
nhiều doanh nghiệp đã chuyển biến theo chiều hướng tích cực như trường hợp
Công ty xe buýt Đông Bắc trước kiểm tra không ký đầy đủ hợp đồng lao động
thì sau một thời gian kiểm tra, nhắc nhở đã thực hiện nghiêm túc các qui định.
Bên cạnh việc tăng cường, đổi mới nội dung, hình thức công tác tuyên
truyền, phổ biến pháp luật nhất là pháp luật lao động đến các tầng lớp nhân dân,
người lao động và người sử dụng lao động. Sở Lao động, Thương binh và Xã
hội cần công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về tình hình
vi phạm pháp luật lao động của các doanh nghiệp và các xử lý vi phạm của cơ
quan có thẩm quyền đối với các doanh nghiệp vi phạm. Việc làm này sẽ giúp
các doanh nghiệp nhận thức rõ tác động của việc vi phạm pháp luật lao động
đến chất lượng sản phẩm, uy tín và sản xuất kinh doanh của đơn vị. Từ đó chấp
hành nghiêm các qui định của bộ luật lao động, quan tâm xây dựng hệ thống
quản lý công tác an toàn vệ sinh lao động, xây dựng văn hóa an toàn nơi làm
việc.
Một trong những biện pháp cấp thiết hiện nay là tăng cường sự phối hợp
giữa các ngành Lao động, Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động, Bảo
hiểm xã hội trong công tác kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật lao động
tại các doanh nghiệp. Yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện nghiêm túc các chính
sách đối với người lao động, đồng thời thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn
vệ sinh lao động nhằm giảm thiểu tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp trong sản
xuất, kinh doanh. Đặc biệt đối với các doanh nghiệp sản xuất khai thác chế biến
đá chủ sở hữu lao động và người lao động bắt buộc phải nắm vững các qui
trình, qui phạm về bảo quản, sử dụng vật liệu nổ. Công nhân sử dụng vật liệu
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 24
GVHD:Nguyễn Ngọc Tuấn Lớp:
ĐHLT10NL2
nổ bắt buộc phải được huấn luyện và cấp giấy chứng nhận đã học an toàn lao
động.
Đối với các doanh nghiệp cố tình trốn tránh, không chấp hành việc kiểm
tra pháp luật lao động của các cơ quan chức năng thì phải có biện pháp xử lý dứt
khoát, cần thiết báo cáo UBND tỉnh rút giấy phép hoạt động của doanh nghiệp.
Mặt khác việc nâng cao năng lực cho cán bộ thanh tra trong việc đào tạo huấn
luyện về an toàn vệ sinh lao động, tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp làm công tác an
toàn vệ sinh lao động cũng rất quan trọng. Để nâng cao hiệu quả công tác thanh,
kiểm tra t hanh tra Sở Lao động Thương binh và Xã hội có thể bố trí thanh tra
viên phụ trách theo vùng, cụm để thường xuyên theo dõi, hướng dẫn việc thực
hiện pháp luật lao động tại các doanh nghiệp, thay cho phương thức thanh tra
đoàn như hiện nay.
Việc xúc tiến thành lập các tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp cũng
được xem là biện pháp lâu dài để hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật lao
động. Hiện nay phần lớn doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn
trên địa bàn tỉnh chưa có tổ chức Công đoàn. Bởi vậy việc thực hiện các chính
sách đối với người lao động cũng như công tác kiểm tra, xử lý vi phạm các quy
định về pháp luật lao động của các ngành chức năng chưa được quan tâm đúng
mức./.
Thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp Việt Nam là một công việc
không thể bỏ qua trên con đường hội nhập, vừa lợi ích cho doanh nghiệp, vừa
lợi ích cho xã hội, đặc biệt là nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp,
của quốc gia và hỗ trợ thực hiện tốt hơn Luật pháp Lao động tại Việt Nam,
cũng là nội dung quan trọng trong xây dựng văn hoá doanh nghiệp trong nền kinh
tế hiện đại. Để định hướng và tạo điều kiện cho doanh nghiệp thực hiện tốt
trách nhiệm xã hội của mình, cần phải thực hiện một số giải pháp sau đây:
Thứ nhất, cần tăng cường thông tin, tuyên truyền để mọi người hiểu đúng
bản chất của vấn đề “trách nhiệm xã hội” và các bộ quy tắc ứng xử, nhất là
trong các doanh nghiệp, các nhà quản lý, hoạch định chính sách vĩ mô.
Thứ hai, cần có các nghiên cứu cơ bản, khảo sát thực tế tại các doanh
nghiệp đã thực hiện và sẽ thực hiện các bộ quy tắc ứng xử, để phát hiện những
thuận lợi cũng như các rào cản, khó khăn, thách thức, từ đó khuyến nghị các giải
pháp xúc tiến thực hiện trong thời gian tới. Có thể thấy, trong quá trình thực
hiện trách nhiệm xã hội và các bộ quy tắc ứng xử, các doanh nghiệp phải chi phí
SV: Lê Thị Bạch Tuyết trang 25
