Tải bản đầy đủ (.pdf) (6 trang)

Bước đầu nghiên cứu một số giai đoạn phát triển của cơ quan sinh sản của cây sú (Aegiceras Corniculatum (L.) Blanco) mọc tự nhiên ở ven bờ biển miền Bắc Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (943.38 KB, 6 trang )

27(3): 33-38

9-2005

Tạp chí Sinh học

Bớc đầu nghiên cứu một số giai đoạn phát triển của cơ quan
sinh sản của cây sú (Aegiceras corniculatum (L.) Blanco)
mọc tự nhiên ở ven bờ biển miền Bắc Việt Nam
Nguyễn Thị Hồng Liên, Phan Nguyên Hồng

Trờng đại học S phạm Hà Nội
Rừng ngập mặn (mangrove) là hệ sinh thái
đặc thù ở bờ biển của một số nớc nhiệt đới, á
nhiệt đới trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Chúng có vai trò quan trọng trong tự nhiên và
đời sống của con ngời. Dới tác động của các
yếu tố sinh thái đặc trng của rừng ngập mặn,
hệ thực vật ở đây có những thích nghi độc đáo
về hình thái, giải phẫu và sinh sản.
Thông thờng, hạt của các loài cây sau khi
hình thành đều có thời gian nghỉ, đây là thời kỳ
yên tĩnh trớc khi loài cây đó bớc vào một chu
trình sống mới. Đi cùng với nó là quá trình suy
giảm của hàm lợng nớc trong hạt, trong phôi
cũng nh sự suy giảm của hoạt động trao đổi
chất. Một số loài cây ngập mặn có sự thích nghi
đặc biệt; hạt hoàn toàn không có thời kỳ nghỉ
mà nảy mầm ngay trên cây mẹ, đó là hình thức
sinh con (viviparous) của các loài trong các chi
Đớc (Rhizophora L.), Trang (Kandelia (DC.)


Wight et Arn.), Vẹt (Bruguiera Lamk.) (họ
Đớc Rhizophoraceae) hay nửa sinh con (semiviviparous) của các loài thuộc các chi Mắm
(Avicennia L.) (họ Cỏ roi ngựa Verbenaceae),
Sú (Aegiceras Gaertn.) (họ Đơn nem
Myrsinaceae). Khác với các loài trong họ Đớc,
cây mầm của những loài nửa sinh con nảy mầm
đợc vỏ quả che chở, bảo vệ cho tới khi trởng
thành. Phôi của chúng đặc biệt phát triển là một
vấn đề kích thích trí tò mò của con ngời trong
nhiều năm qua.
Hình thức sinh con đ đợc một số tác giả
nghiên cứu [2, 5, 7, 9] song kiểu sinh sản nửa
sinh con (đặc biệt của cây sú) cha đợc nghiên
cứu nhiều. Sự phát triển của phôi và của hạt diễn
ra trong từng giai đoạn nh thế nào, những biến
đổi chung nhất của chúng ra sao, ít có tài liệu đề
cập đến. Chính vì vậy, chúng tôi đặt vấn đề
nghiên cứu một số giai đoạn phát triển cơ quan

sinh sản của cây sú (Aegiceras corniculatum
(L.) Blanco), một loài cây ngập mặn có hình
thức nửa sinh con mọc tự nhiên ở ven bờ biển
của miền Bắc Việt Nam.
I. Phơng pháp nghiên cứu

1. Đối tợng
Cây sú (Aegiceras corniculatum (L.)
Blanco) thuộc họ Đơn nem (Myrsinaceae) mọc
tự nhiên ở ven biển Quảng Ninh, Nam Định,
Thái Bình.

2. Phơng pháp nghiên cứu
- Ngoài thực địa: mỗi tuần một lần, thu hái
các mẫu nụ, hoa, quả sú ở các lứa tuổi khác
nhau. Các mẫu sau khi lấy, đợc xử lý sơ bộ rồi
đem ngâm trong dung dịch FAA để giữ mẫu [6].
- Trong phòng thí nghiệm: sử dụng phơng
pháp giải phẫu thông thờng và chụp ảnh hiển vi
các tiêu bản.
II. Kết quả nghiên cứu

1. Giai đoạn nụ, hoa
Cây sú mọc ở rừng ngập mặn ven biển miền Bắc
Việt Nam thờng ra nụ từ các tháng 11-12 năm
trớc đến các tháng 3-4 năm sau thì hoa nở. Ban
đầu, khi mới hình thành, chúng có dạng những
đốm nhỏ, hình cầu màu đỏ tím; sau đó từ 1-2
tuần, các nụ này nhanh chóng chuyển sang màu
xanh nhạt và có dạng hình nón. Quá trình phát
triển của các thành phần trong hoa bắt đầu sau
khi mầm hoa xuất hiện. Bao hoa đợc hình
thành và phân hóa sớm hơn cả, có vai trò bảo vệ
bộ phận sinh sản hữu tính trong hoa. Mỗi nụ có
5 lá đài rời, xếp nghiêng, dày mỏng không đồng
33


đều; nửa dới gắn với đế hoa rất dày, mọng
nớc và mỏng dần lên phía trên. Các lá đài xếp
xoắn, vặn chặt với nhau theo chiều kim đồng hồ;
trong cấu tạo giải phẫu, có nhiều mô cứng, làm

tăng khả năng bảo vệ nụ, tăng cờng tính chất
cứng rắn bảo vệ mô phân sinh của cây mầm.
ở các nụ khoảng 1 tháng tuổi, mầm mống
của nhị và nhuỵ xuất hiện dới dạng những u lồi
nhỏ. Hai bộ phận này nhanh chóng phát triển;
bầu nhuỵ dần có dạng hình nón, vòi nhuỵ vơn
cao; trong bầu, giá no n phát triển với các no n
đảo đính xung quanh-kiểu đính no n trụ giữa
(hình 1).
Cùng với sự tăng trởng của bầu, bao phấn
cũng dần tăng trởng và phát triển. Ban đầu là 5
u lồi, sau đó phát triển thành 5 bao phấn, mỗi
bao có 4 túi. Vào giai đoạn cuối, chỉ nhị đợc
hình thành, nhanh chóng dài ra cao vợt vòi
nhuỵ, là đặc điểm thích nghi sinh lý quan trọng
giúp cho quá trình thụ phấn chéo [2].
Hoa đầy đủ, mẫu 5, tiền khai hoa vặn; gốc
của cánh hoa dính lại với nhau thành ống dài 56 mm; khi nở, cánh hoa cong gập góc xuống với
nhiều d y lông tiết mịn, dài, ngắn khác nhau ở
họng tràng; chúng đóng vai trò quan trọng, hấp
dẫn côn trùng cùng các bộ phận khác của hoa.
Cách sắp xếp của đài và tràng tạo ra đờng đi
xác định cho côn trùng vào trong hoa. Những
côn trùng thụ phấn cho hoa phải có lỡi dài
hoặc đầu đủ khoẻ để mở rộng lối vào do lá đài
xiết chặt. Thời gian thụ phấn, thụ tinh của hoa
sú khá ngắn ngủi; bởi ngay sau khi hoa tàn, có
thể quan sát đợc sự phồng lên của các no n

đợc thụ tinh trong quá trình phát triển thành

hạt.
Tóm lại, thời gian hình thành, phát triển của
nụ sú khá dài từ 5-6 tháng do ảnh hởng của nhiệt
độ thấp trong mùa đông. Theo nghiên cứu của Lê
Thị Trễ (2001) [8], cây sú sinh trởng ở rừng ngập
mặn của huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên-Huế
có thời gian phát triển của nụ chỉ gần 3 tháng. Sở
dĩ có sự sai khác này, có lẽ do nhiệt độ trong mùa
đông của miền Bắc thấp hơn của miền Trung, làm
kéo dài thời gian sinh trởng. Hoa có nhiều đặc
điểm thích nghi với lối thụ phấn nhờ côn trùng.
2. Quá trình hình thành, biến đổi của hạt
Sau khi thụ phấn, thụ tinh, no n phát triển
thành hạt và vỏ no n biến đổi thành vỏ hạt. Hạt
sú có nội nhũ màu trắng đục, thực hiện nhiệm
vụ dự trữ chất dinh dỡng cung cấp cho phôi;
phôi nhanh chóng sử dụng hết nguồn dinh
dỡng này, cuối cùng chỉ còn lại một lớp vỏ hạt
mỏng khi cây mầm trởng thành-là lớp đệm vận
chuyển chất dinh dỡng từ cây mẹ sang cây con
Đờng dẫn truyền chính cung cấp chất dinh
dỡng cho cây mầm sinh trởng phát triển là
qua giá no n kéo dài.
No n của sú là no n đảo, lỗ no n nằm gần
hoặc sát với cuống và giá no n. Trong khoang
bầu, có rất nhiều no n đính xung quanh một
trục chung; có thể có vài no n đợc thụ tinh
nhng qua quá trình chọn lọc chỉ có một no n
phát triển thành hạt. Chất dinh dỡng để nuôi
phôi có tính chất tập trung, đây là u thế của

những loài thực vật nửa sinh con so với những
loài thực vật khác sinh sản bằng hạt.

1

1
1

2

2

3
2
3
Hình 1. Cắt dọc bầu sú
trởng thành (x 50)1/5

Hình 2. Cắt dọc hạt sú mới hình
thành. Mẫu cắt ngay sau khi cánh
hoa, nhị rụng (x 50)1/5

1. Vách bầu; 2. No n;
3. Mô mềm đế hoa.

Hình 3. Giá no n đang dài dần
theo quá trình lớn lên của cây con
(x 10)1/5

1. Vách bầu; 2. Hạt;

3. No n thoái hoá.

1. Hạt;
2. Giá no n.

34


Khoảng 2 tuần sau khi thụ tinh, phôi có kích
thớc chừng 1 mm nằm ngập chìm trong khối
nội nhũ; 3-4 tuần kế tiếp, rễ mầm kéo dài xuyên
qua vỏ hạt tại vị trí của lỗ no n cũ, đẩy dần lá
mầm, chồi mầm và hạt lên trên. Nội nhũ lúc này
có dạng khối hình nón úp trên lá mầm,

chồi mầm và một phần trụ dới lá mầm. Sau
một thời gian, nội nhũ đợc sử dụng hết làm
thức ăn cho phôi, chỉ còn lại phần vỏ hạt gồm
vài lớp tế bào mô mềm đẳng kính, màng mỏng
bao xung quanh lá mầm và phần trên của trụ
dới lá mầm.
1

1

2

2
3


3

Hình 4. Cắt ngang quả có mang Hình 5. Cắt dọc cây mầm sú
giá no n (x 100)1/5
mới hình thành (x 35)1/5
1. Vỏ quả. 2. Mô mềm của giá
no n. 3. Hệ dẫn của giá no n.

1

1. Vỏ hạt. 2. Cây mầm.
3. Giá no n.

Sau thụ tinh, hạt hình thành, gia tăng kích
thớc và chèn ép đẩy giá no n sang một bên
đồng thời giá no n cũng dài dần (hình 2, 3).
Song song với sự phát triển của hạt và cây mầm
là quá trình kéo dài của giá no n (hình 3). Đây
là cầu nối dinh dỡng quan trọng giữa cây mẹ
và cây con; một đầu của giá no n gắn trực tiếp
với cuống quả còn đầu kia gắn với cây mầm.
Giá no n là một trục dài, mảnh, nằm sát phần
bụng cong của quả và kéo dài dọc theo cây
mầm. Sự kéo dài của giá no n là đặc điểm
không phổ biến của thực vật; nó có chức năng
tơng tự nh cuống no n nhng đợc phân biệt
với cuống no n bởi vị trí. De Candolle đ tìm
thấy sự tơng đồng về mặt chức năng trong cấu
trúc của cuống hoa và giá no n, sau đó đợc
Gaertner và một số tác giả khác tái khẳng định,

đều gọi đó là dây rốn hay dây treo phôi vì
chức phận của chúng [2]. Cấu trúc của giá no n
khá đơn giản, là một dây nhỏ, mảnh, nhìn đợc
bằng mắt thờng, cấu tạo bởi vài lớp tế bào mô
mềm nhỏ bao quanh một bó dẫn lớn; trong bó
dẫn, chỉ có yếu tố dẫn (hình 4). Các no n không
phát triển thì thoái hóa và cùng với giá no n
bám vào sờn của hạt (hình 2).
3. Quá trình hình thành, phát triển của quả
và cây mầm

2

Hình 6. Cắt ngang thân mầm sú
(x 100)1/5
1. Mô mềm vỏ có chứa nhiều tinh bột.
2. Trụ dẫn mang cấu trúc của thân.

Quá trình thụ tinh của thực vật hạt kín tạo ra
2 sản phẩm: hợp tử (2n) và nội nhũ tam bội (3n).
Hợp tử phân chia và phát triển thành phôi gồm
chồi mầm, lá mầm, thân mầm và rễ mầm. Kích
thớc của phôi lớn hay nhỏ là đặc điểm của loài
nhng sau khi hình thành, đạt trạng thái trởng
thành, bao giờ hạt cũng có thời gian nghỉ trớc
khi tiếp tục nảy mầm. Phôi của cây sú thì không
nh vậy. Sau khi đợc hình thành, chúng liên
tục phát triển trong khoảng 6 tháng tiếp theo,
đạt trạng thái trởng thành và rời khỏi cây mẹ
(quả sú rụng vào các tháng 9-10 hàng năm). Lá

mầm là yếu tố hình thành đầu tiên và có cấu tạo
khá hoàn hảo; dới biểu bì là những lớp tế bào
mô mềm chứa lục lạp, hoàn toàn không phân
thành mô giậu và mô xốp. Các bó dẫn phân bố
giữa khối mô mềm và chỉ có yếu tố dẫn. Khoảng
2 tuần sau khi hoa nở, lá mầm xuất hiện rồi trụ
dới lá mầm, rễ mầm cũng đợc hình thành kèm
theo sự kéo dài của quả (hình 5). Nửa trên của
cây mầm mang cấu tạo đặc trng của thân còn
nửa dới mang cấu trúc của rễ (các hình 6, 7).
Khi cây mầm đợc khoảng 2 tháng tuổi, rễ
mầm xuất hiện; giữa thân và rễ là vùng cấu tạo
chuyển tiếp: các bó gỗ tách ra, chia đôi rồi sát
nhập với các bó libe (hình 8). Hệ thống mô mềm
trên toàn bộ cây mầm phát triển mạnh, chứa đầy
chất dự trữ (tinh bột), phục vụ cho quá trình
35


phát triển tiếp tục của cây con sau khi rời khỏi
cây mẹ.
Đồng thời với sự xuất hiện của rễ mầm,
các lông đa bào một d y ở phần cuối của cây
mầm cũng đợc hình thành. Khi cha rời khỏi
cây mẹ, độ dài của các lông ngắn (30-50 àm);

mỗi lông thờng có 3-5 tế bào. Sau khi phát
tán, cây mầm chui ra khỏi vỏ quả thì chiều dài
của lông tăng lên nhanh chóng, tạo thành hệ
thống lông mịn, mọc ngợc trên cây mầm, có

thể nhìn thấy bằng mắt thờng (hình 9).
Sự có mặt của hệ thống lông đa bào 1 d y
1

1

2
2
3
Hình 7. Cắt ngang rễ mầm sú (x 100)1/4
1. Mô mềm vỏ có chứa nhiều tinh bột.
2. Trụ dẫn mang cấu trúc của rễ.
3. Mô mềm ruột chứa nhiều tinh bột.

liên quan rất nhiều với điều kiện môi trờng và
quyết định tới khả năng sống sót, sinh trởng
của cây con. Qua thực tế, chúng tôi nhận thấy ở
những cây cố định đợc vào nền bùn mềm, ngập
nớc, số lợng lông/cây nhiều và cây con sinh
trởng tốt; ngợc lại, trên nền bùn cứng và khô,
lông đa bào kém phát triển cả về số lợng và
kích thớc, kéo theo quá trình sinh trởng chậm
của cây con.
Trong các tài liệu hiện có, chúng tôi cha
thấy tác giả nào đề cập tới sự có mặt của hệ
thống lông đa bào và vai trò của chúng đối với
đời sống của cây con. Có thể chúng thực hiện 2
chức năng chính: tăng khả năng bám giữ của
cây con vào bùn và hấp thụ nớc, chất dinh
dỡng khoáng trong thời gian đầu sống độc lập

của cây con, khi hệ rễ cha phát triển. Sau khi ở
cây con xuất hiện 4-5 rễ bên cấp 1, các lông đa
bào dần rụng đi theo chiều từ trên xuống; lúc
này, chức năng hấp thụ, bám giữ vào nền bùn do
hệ rễ đảm nhiệm.
Nh vậy, trớc khi rời khỏi cây mẹ, cơ quan
dinh dỡng của cây mầm của sú phát triển khá
đầy đủ. Trên cây mầm, mô dự trữ phát triển
mạnh và có mang đầy đủ cấu trúc của cả thân,
rễ, cùng bộ phận chuyên hóa thực hiện chức
năng bám giữ, hấp thụ nớc, các chất dinh
36

Hình 8. Cắt ngang phần chuyển tiếp từ rễ
sang thân mầm sú (x 100)1/4
1. Trụ dẫn mang cấu trúc chuyển tiếp.
2. Mô mềm ruột.

dỡng khoáng phân bố ở phần rễ mầm, tạo tiền
đề tốt cho cây con khi bắt đầu cuộc sống độc
lập. Sau khi rời khỏi cây mẹ, cố định vào bùn
khoảng 1-2 tuần thì các rễ bên xuất hiện và cây
con sinh trởng mạnh, nhanh chóng chiếm lĩnh
môi trờng.
Để việc thu hái và gieo trồng cây sú đạt
hiệu quả cao, cần chú trọng tới thời điểm quả
chín. Khi quả chín mọng (đờng kính của
cây mầm tăng nhanh), vỏ quả chuyển sang màu
vàng nâu là lúc đạt tỷ lệ nảy mầm cao nhất
trong thời gian ngắn bởi vì cấu tạo của cây

mầm phát triển đạt mức độ hoàn hảo; lợng
chất dự trữ cao; số lợng lông đa bào nhiều, sẵn
sàng cho quá trình sống độc lập tiếp theo của
cây con. Nếu thu hái sớm, khi quả vẫn còn màu
vàng pha xanh nhạt thì lợng chất dinh dỡng
và lông đa bào tập trung trên cây mầm còn thấp,
làm kéo dài thời gian nảy mầm và cây con sinh
trởng kém.
Toàn bộ cây mầm nằm trong vỏ quả; vỏ
quả đợc cấu tạo bởi các tế bào sớm hóa gỗ.
Những tế bào này tập trung thành từng đám và
mức độ hóa cứng tăng dần theo tuổi của quả,
tăng cờng khả năng bảo vệ cây mầm. Quả
cong hình lỡi liềm và có những dải tế bào mô
mềm nhỏ nằm xen lẫn với các đám mô cứng, là


vị trí sau này cây con dễ dàng xé rách vỏ quả
chui ra ngoài (hình 10). Trên toàn bộ chiều dài
của quả, phầnquả giáp cuống có cấu trúc mềm
yếu nhất (do có mô phân sinh hoạt động); khi
quả chín rụng xuống, cây mầm nhanh chóng xé
rách phần vỏ sát cuống quả, kéo dài rễ mầm để
cố định vào bùn.
4. Con đờng vận chuyển chất dinh dỡng
từ cây mẹ sang cây con
Con đờng vận chuyển chất dinh dỡng từ cây
mẹ sang cây con là cây mầm (nửa sinh con), trụ
mầm (sinh con); bằng cách nào đó, cây con có thể
đạt chiều dài khá lớn: 5-15-50 cm, tuỳ ở các loài

khác nhau trớc khi rời khỏi cây mẹ. Chúng có
nhận chất dinh dỡng từ cây mẹ hay không? Nhận
trong bao nhiêu thời gian? Chỉ qua con đờng
thẩm thấu hay còn một kênh dẫn truyền chất dinh
dỡng nào khác? Tất cả những vấn đề đó là đặc

điểm thú vị của các loài thực vật có hình thức
sinh sản sinh con và nửa sinh con. Phần lớn hạt
của các loài thực vật sinh con và nửa sinh con có
rất ít nội nhũ, không cung cấp đủ chất dinh
dỡng cho quá trình phát triển của trụ mầm và
cây mầm. Thông thờng, chất dinh dỡng đợc
chuyển trực tiếp từ quả sang hạt qua hệ mạch rồi
từ hạt sang phôi qua dây treo phôi [3]; nhng
đối với cây sú và những loài thực vật có hình
thức sinh con trên cây mẹ khác, kích thớc của
cây mầm lớn nên nếu chỉ qua dây treo phôi thì
không đủ để nuôi dỡng cây mầm. Những loài
cây này đ có phơng thức dẫn truyền rất hiệu
quả, đó là hình thành hệ thống giác mút trên bề
mặt lá mầm, cây mầm và vỏ hạt bên cạnh đờng
dẫn qua dây treo phôi và quá trình thẩm thấu.
Haberlandt (1928) đ nhận xét nội nhũ kiểu giác
mút là cấu trúc đặc trng của các chi Aegiceras
và Bruguiera.
1

1

2


1

3

2

2

Hình 9. Lông đa bào trên rễ
mầm sú sau khi quả chín và
rụng.

Hình 10. Cấu tạo vỏ quả sú
còn non (x100)1/5

1. Lông đa bào mọc ngợc.
2. Rễ mầm.

Hình 11. Giác mút trên cây
mầm và nội nhũ (x50)1/5

1. Mô cứng. 2. Mô mềm. 3. Bó
dẫn.

1. Cây mầm. 2. Giác mút.

Giác mút của cây sú chủ yếu tập trung ở phần
tiếp giáp giữa cây mầm với hạt (đặc biệt nhiều ở
phần hạt sát giá no n), giống nh những chiếc

chân nhỏ cắm sâu vào nội nhũ của hạt (hình 11).
Chúng không có cấu tạo của tế bào, tồn tại dới
dạng dịch nhày, lỏng và vô định hình. Chất dinh
dỡng từ cây mẹ qua giá no n vào hạt, qua hệ
thống giác mút vận chuyển trực tiếp vào cây
mầm theo con đờng thẩm thấu. Nh vậy, dòng
chất dinh dỡng từ cây mẹ theo giá no n vào hạt
thông qua hệ thống giác mút nuôi dỡng cây
mầm cho đến khi cây con đủ sức sống độc lập
rời khỏi cây mẹ. Đây là u thế nổi trội của

nhóm thực vật có hình thức sinh sản sinh con
hoặc nửa sinh con.
III. Kết luận

1. Cây sú (Aegiceras corniculatum (L.)
Blanco) là loài cây ngập mặn, có hình thức sinh
sản nửa sinh con. Hạt của chúng không có thời
kỳ nghỉ mà nảy mầm ngay trên cây mẹ, nhận
chất dinh dỡng từ cây mẹ để phát triển thành
cây mầm nằm trong vỏ quả. Khi cây con đủ sức
sống độc lập thì quả chín rụng xuống và cây
mầm nhanh chóng bắt đầu cuộc sống mới.
37


2. ở miền Bắc nớc ta, hoa sú có thời gian
phân hóa khá dài (khoảng 5-6 tháng) do ảnh
hởng của mùa đông lạnh. Trong bầu, có nhiều
no n song chỉ có một no n phát triển thành hạt,

là tính chất chọn lọc thích ứng với điều kiện
khắc nghiệt của rừng ngập mặn.
3. Con đờng vận chuyển chất dinh dỡng
từ cây mẹ sang cây con thông qua dây treo
phôi, giá no n và hệ thống giác mút hình thành
giữa hạt với cây mầm.

4.
5.

6.

7.
Tài liệu tham khảo

1. Nguyễn Bá, 1978: Hình thái học thực vật,
tập 1-2. Nxb. Khoa học và Kỹ thuật, 392
tr.
2. Chapman V. J., 1975:
vegetation: 1-93. Uckland
press, New Zealand.

Mangrove
University

3. Esau K., 1979: Giải phẫu thc vật. Nxb.

8.

Khoa học và Kỹ thuật, 344 tr.

Haberlandt G., 1928: Physiological plant
anatomy. Oxford press, 353 pp.
Phan Nguyên Hồng, 1991: Sinh thái thảm
thực vật rừng ngập mặn Việt Nam. Luận
án tiến sĩ sinh học: 31-52 và 71-125.
Pauseva Z. P., 1981: Phơng pháp nghiên
cứu tế bào thực vật: 5-90. Nxb. Khoa học
và Kỹ thuật, Hà Nội.
Tomlinson P. B., 1986: The botany of
mangrove: 6-163. Cambridge University
press.
Lê Thị Trễ, 2001: Nghiên cứu hiện tợng
học sinh sản một số loài cây ngập mặn chủ
yếu ở một số vùng ven biển Việt Nam.
Luận án tiến sĩ sinh học, 161 tr.

9. Nguyễn Hoàng Trí, 1979: Bớc đầu
nghiên cứu hiện tợng sinh con của một số
loài cây ngập mặn thuộc họ Đớc
(Rhizophoraceae). Luận văn cao học, 60tr.

Preliminary study of some development stages of the
reproductive organs of aegiceras corniculatum (L.) blanco
naturally growing in the coastal areas of north vietnam
Nguyen Thi Hong Lien, Phan Nguyen Hong

SUMMARY
Aegiceras corniculatum (L.) Blanco (Myrsinaceae) is a mangrove species living in tropical and subtropical estuarine coastal areas, bearing many features of adaption to the environmental conditions, especially
the reproductive organs. This paper presents the time of formation and development of buds, seeds and
propagules. It takes about 10 months in total for seeds to form the propagules, to develop and to fall from their

parent trees. The seeds do not undergo the hypnosis period; they germinate into propagules right on their
parent trees (semi-viviparous). The propagules possess roots and stems and receive nutrients from their parent
trees through a haustorial system and the elongated placental stalk.

Ngày nhận bài: 8-1-2004

38



×