luận văn thạc sĩ kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bài luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học độc lập
của tôi. Các tư liệu, tài liệu sử dụng trong luận văn có nguồn dẫn rõ ràng, các kết
quả nghiên cứu là quá trình lao động trung thực của tôi.

Tác giả luận văn

Dư Mai Phương


ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của
TS. Nguyễn Viết Tiến, người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình nghiên cứu.
Ngoài ra, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Ban lãnh đạo, các phòng
ban, các kiểm toán viên và trợ lý kiểm toán viên tại Công ty TNHH Kiểm toán và
Tư Vấn UHY ACA đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo trong Khoa
kế toán, Khoa Sau đại học trường Đại học Thương mại Hà Nội đã hướng dẫn, đóng
góp ý kiến để tôi hoàn thành luận văn này.


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................... iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỀU.....................................................................vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...............................................................................viii
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài.....................................................................................1
2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài.............................1
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài..........................................................................4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài............................................................5
4. Các câu hỏi đặt ra trong quá trình nghiên cứu.................................................5
5. Phương pháp nghiên cứu đề tài.........................................................................5
6. Kết cấu của luận văn...........................................................................................7
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN
KHOẢN MỤC DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP..................8
1.1 Đặc điểm doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ và quy định về trình
bày khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trên báo cáo tài chính
doanh nghiệp............................................................................................................ 8
1.1.1 Đặc điểm doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ..................................8
1.1.2.. Quy định về trình bày khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ trên báo cáo tài chính doanh nghiệp.................................................................10
1.2 Mục đích, ý nghĩa của kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp................................................16
1.2.1 Mục đích kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán báo cáo tài chính doanh nghiệp.....................................................................16
1.2.2..... Ý nghĩa của kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong
kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp............................................................17


iv
1.3 Quy trình và phương pháp kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp...................18
1.3.1 Quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán báo cáo tài chính doanh nghiệp.....................................................................18
1.3.2 Phương pháp kiểm toán áp dụng trong kiểm toán doanh thu bán hàng và

cung cấp dịch vụ.....................................................................................................34
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1......................................................................................40
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN DOANH THU BÁN HÀNG VÀ
CUNG CẤP DỊCH VỤ TRONG KIỂM TOÁN BCTC DOANH NGHIỆP TẠI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN UHY ACA................................41
2.1 Tổng quan về Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA......................41
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH Kiểm toán và tư
vấn UHY ACA........................................................................................................41
2.1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý và hoạt động của Công ty TNHH
Kiểm toán và tư vấn UHY ACA..............................................................................43
2.1.3 Đặc điểm về các loại hình dịch vụ............................................................46
2.1.4 Đặc điểm về khách hàng và thị trường của Công ty UHY ACA..............47
2.2 Thực trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn
UHY ACA............................................................................................................... 48
2.2.1 Thực trạng thực hiện quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH
Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA.............................................................................48
2.2.2 Thực trạng áp dụng các phương pháp kiểm toán doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty
TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA..................................................................67
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2......................................................................................69
CHƯƠNG 3: CÁC KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN
DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ TRONG KIỂM TOÁN


v
BCTC DOANH NGHIỆP TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN
UHY ACA...............................................................................................................70
3.1 Các kết luận về đánh giá thực trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung

cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH Kiểm toán
và tư vấn UHY ACA..............................................................................................70
3.1.1 Ưu điểm.....................................................................................................70
3.1.2 Hạn chế và nguyên nhân..........................................................................75
3.2 Yêu cầu của việc hoàn thiện kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và
tư vấn UHY ACA...................................................................................................79
3.3 Các giải pháp hoàn thiện kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và tư
vấn UHY ACA........................................................................................................80
3.3.1..... Giải pháp thứ nhất: Hoàn thiện việc tiếp cận khách hàng và kế hoạch
tiếp cận khách hàng...............................................................................................80
3.3.2...... Giải pháp thứ hai: Hoàn thiện việc xây dựng mức trọng yếu cho từng
khoản mục và hoàn thiện đánh giá rủi ro kiểm soát.............................................81
3.3.3 Giải pháp thứ ba: Hoàn thiện việc chọn mẫu và kiểm tra chi tiết...........83
3.3.4 Giải pháp thứ tư: Hoàn thiện phương pháp kiểm toán áp dụng trong
kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC
doanh nghiệp tại Công ty TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA........................84
3.3.5 Giải pháp thứ năm: Hoàn thiện chương trình kiểm toán........................87
3.3.6 Giải pháp thứ sáu: Hoàn thiện cách ghi kết luận khoản mục kiểm toán87
3.4. Điều kiện thực hiện giải pháp kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và
tư vấn UHY ACA...................................................................................................88
3.4.1 Về phía nhà nước.....................................................................................88
3.4.2 Về phía hiệp hội kế toán, kiểm toán..........................................................88
3.4.3 Về phía công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA..........................89


vi
3.4.4 Về phía khách hàng..................................................................................89

3.5 Những hạn chế trong quá trình nghiên cứu và hướng phát trển của đề tài....89
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3......................................................................................90
KẾT LUẬN ...........................................................................................................91
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Error! Hyperlink reference not valid.LỜI CAM ĐOAN.............................ii
Error! Hyperlink reference not valid.LỜI CẢM ƠN................................iiii
Error! Hyperlink reference not valid.MỤC LỤC....................................iiiiii
Error! Hyperlink reference not valid.DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỀU
viivii
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.1: Tìm hiểu chính sách kế
toán áp dụng với bán hàng....................................................................................46
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.2: Bảng câu hỏi mô tả hệ
thống KSNB...........................................................................................................50
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.3: Các chỉ tiêu xác định mức
trọng yếu kế hoạch.................................................................................................52
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.4: Cách tính số mẫu được chọn
để kiểm tra chi tiết khi kiểm toán doanh thu............................................................53
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.5. Mức trọng yếu kế hoạch
tối đa....................................................................................................................... 53
Error! Bookmark not defined.vii


vii
Error! Hyperlink reference not valid.Sơ đồ 1.1: Các bước trong giai đoạn
lập kế hoạch kiểm toán..........................................................................................17

Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.Sơ đồ 1.2: Quy trình luân chuyển
chứng từ trong chu trình bán hàng của...............................................................23
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.doanh nghiệp................................ 23
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.Sơ đồ 2.1: Quy trình kiểm toán
BCTC tại Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA............................ 44
Error! Bookmark not defined.vii
Error! Hyperlink reference not valid.DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT...viiiviii
Error! Hyperlink reference not valid.LỜI MỞ ĐẦU.................................11
Error! Hyperlink reference not valid.1..................Tính cấp thiết của đề tài
11
Error! Hyperlink reference not valid.2....Tổng quan các công trình nghiên
cứu liên quan đến đề tài........................................................................................11
Error! Hyperlink reference not valid.3.......Mục đích nghiên cứu của đề tài
44
Error! Hyperlink reference not valid.4.. .Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
đề tài....................................................................................................................... 54
Error! Hyperlink reference not valid.5. Các câu hỏi đặt ra trong quá trình
nghiên cứu..............................................................................................................55
Error! Hyperlink reference not valid.6......Phương pháp nghiên cứu đề tài
55
Error! Hyperlink reference not valid.7.Kết cấu của luận văn...................76
Error! Hyperlink reference not valid.CHƯƠNG 1....................................87
Error! Hyperlink reference not valid.NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ
BẢN VỀ KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG


viii

CẤP DỊCH VỤ TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP................................................................................................................. 87
Error! Hyperlink reference not valid.1.1.Đặc điểm doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ và quy định về trình bày khoản mục doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ trên báo cáo tài chính doanh nghiệp.......................................87
Error! Hyperlink reference not valid.1.1.1. . .Đặc điểm doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ................................................................................................87
Error! Hyperlink reference not valid.1.1.2......Quy định về trình bày khoản
mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trên báo cáo tài chính doanh
nghiệp...................................................................................................................108
Error! Hyperlink reference not valid.1.2. Mục đích, ý nghĩa của kiểm toán
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính
doanh nghiệp......................................................................................................1614
Error! Hyperlink reference not valid.1.2.1...Mục đích kiểm toán doanh thu
bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp
1614
Error! Hyperlink reference not valid.1.2.2.....Ý nghĩa của kiểm toán doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh
nghiệp.................................................................................................................1715
Error! Hyperlink reference not valid.1.3..Quy trình và phương pháp kiểm
toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo
cáo tài chính doanh nghiệp...............................................................................1816
Error! Hyperlink reference not valid.1.3.1. .Quy trình kiểm toán doanh thu
bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp
1816
Error! Hyperlink reference not valid.Sơ đồ 1.1: Các bước trong giai đoạn
lập kế hoạch kiểm toán......................................................................................1917
Error! Hyperlink reference not valid.Sơ đồ 1.2: Quy trình luân chuyển
chứng từ trong chu trình bán hàng của...........................................................2623

ix
Error! Hyperlink reference not valid.doanh nghiệp..............................2623
Error! Hyperlink reference not valid.KẾT LUẬN CHƯƠNG 1...........4036
Error! Hyperlink reference not valid.CHƯƠNG 2................................4137
Error! Hyperlink reference not valid.THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN
DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ TRONG KIỂM TOÁN
BCTC DOANH NGHIỆP TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN
UHY ACA...........................................................................................................4137
Error! Hyperlink reference not valid.2.1 Tổng quan về Công ty TNHH
Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY ACAKiểm toán và tư vấn UHY ACA.......4137
Error! Hyperlink reference not valid.2.1.1 Quá trình hình thành và phát
triển của Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY ACAKiểm toán và
tư vấn UHY ACA................................................................................................4137
Error! Hyperlink reference not valid.2.1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản
lý và hoạt động của Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY
ACAKiểm toán và tư vấn UHY ACA..................................................................4339
Error! Hyperlink reference not valid.2.1.3 Đặc điểm về các loại hình dịch
vụ4641
Error! Hyperlink reference not valid.2.1.4 Đặc điểm về khách hàng và thị
trường của Công ty UHY ACA...........................................................................4743
Error! Hyperlink reference not valid.2.2 Thực trạng kiểm toán doanh thu
bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp
tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA......................................4843
Error! Hyperlink reference not valid.2.2.1 Thực trạng thực hiện quy trình
kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài
chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA........4843
Error! Hyperlink reference not valid.Sơ đồ 2.1: Quy trình kiểm toán
BCTC tại Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA...........................4844
Error! Hyperlink reference not valid.2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán....4945

x
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.1: Tìm hiểu chính sách kế
toán áp dụng với bán hàng................................................................................5146
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.2: Bảng câu hỏi mô tả hệ
thống KSNB.......................................................................................................5450
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.3: Các chỉ tiêu xác định mức
trọng yếu kế hoạch.............................................................................................5652
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.4: Cách tính số mẫu được
chọn để kiểm tra chi tiết khi kiểm toán doanh thu.........................................5753
Error! Hyperlink reference not valid.Bảng 2.5. Mức trọng yếu kế hoạch
tối đa................................................................................................................... 5853
Error! Hyperlink reference not valid.2.2.2 Thực hiện kiểm toán..........5955
Error! Hyperlink reference not valid.2.2.3 Kết thúc kiểm toán..............6661
Error! Hyperlink reference not valid.2.2.2 Thực trạng áp dụng các
phương pháp kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH kiểm toán và tư vấn
UHY ACA............................................................................................................6762
Error! Hyperlink reference not valid.KẾT LUẬN CHƯƠNG 2...........6964
Error! Hyperlink reference not valid.CHƯƠNG 3.................................7065
Error! Hyperlink reference not valid.CÁC KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP
HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG CẤP DỊCH
VỤ TRONG KIỂM TOÁN BCTC DOANH NGHIỆP TẠI CÔNG TY TNHH
KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN UHY ACA..............................................................7065
Error! Hyperlink reference not valid.3.1 Các kết luận về đánh giá thực
trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán
BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH dịch vụ kiểm toán và tư vấn UHY
ACAKiểm toán và tư vấn UHY ACA...............................................................7065
Error! Hyperlink reference not valid.3.1.1.......................................Ưu điểm

7065


xi
Error! Hyperlink reference not valid...Giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
7065
Error! Hyperlink reference not valid.3.1.2 Hạn chế và nguyên nhân. . .7569
Error! Hyperlink reference not valid.3.2 Yêu cầu của việc hoàn thiện
kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC
doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA.................7974
Error! Hyperlink reference not valid.3.3 Các giải pháp hoàn thiện kiểm
toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh
nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA.............................8075
Error! Hyperlink reference not valid.3.3.1. Giải pháp thứ nhất: Hoàn thiện
việc tiếp cận khách hàng và kế hoạch tiếp cận khách hàng..............................8075
Error! Hyperlink reference not valid.3.3.2...Giải pháp thứ hai: Hoàn thiện
việc xây dựng mức trọng yếu cho từng khoản mục và hoàn thiện đánh giá rủi ro
kiểm soát.............................................................................................................8175
Error! Hyperlink reference not valid.3.3.3 Giải pháp thứ ba: Hoàn thiện
việc chọn mẫu và kiểm tra chi tiết......................................................................8378
Error! Hyperlink reference not valid.3.3.4 Giải pháp thứ tư: Hoàn thiện
phương pháp kiểm toán áp dụng trong kiểm toán doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại Công ty TNHH kiểm toán
và tư vấn UHY ACA............................................................................................8479
Error! Hyperlink reference not valid.3.4. Điều kiện thực hiện giải pháp
kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC
doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA.................8882
Error! Hyperlink reference not valid.3.4.1 Về phía nhà nước..............8882
Error! Hyperlink reference not valid.3.4.2 Về phía hiệp hội kế toán, kiểm
toán 8883

Error! Hyperlink reference not valid.3.4.3 Về phía công ty TNHH Dịch vụ
kiểm toán và tư vấn UHY ACAKiểm toán và tư vấn UHY ACA........................8983
Error! Hyperlink reference not valid.3.4.4 Về phía khách hàng............8983


xii
Error! Hyperlink reference not valid.3.5 Những hạn chế trong quá trình
nghiên cứu và hướng phát trển của đề tài..........................................................8984
Error! Hyperlink reference not valid.KẾT LUẬN CHƯƠNG 3...........9084
Error! Hyperlink reference not valid.KẾT LUẬN ................................9185
Error! Hyperlink reference not valid.DANH MỤC TÀI LIỆU THAM
KHẢO................................................................................................................... 186
Error! Hyperlink reference not valid.PHỤ LỤC...........................................287
LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................1
LỜI CẢM ƠN...................................................................................................2
MỤC LỤC........................................................................................................3
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỀU.................................................................6
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT............................................................................7
1....................................................................................Tính cấp thiết của đề tài
8
2...............................Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
8
3........................................................................Mục đích nghiên cứu của đề tài
11
4...........................................................Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
11
5...................................................Các câu hỏi đặt ra trong quá trình nghiên cứu
12
6.........................................................................Phương pháp nghiên cứu đề tài
12

7.........................................................................................Kết cấu của luận văn
14
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN
KHOẢN MỤC DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP................15


xiii
1.1......Đặc điểm doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ và quy định về trình
bày khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trên báo cáo tài chính
doanh nghiệp..........................................................................................................15
1.1.1....................................Đặc điểm doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
15
1.1.2...Quy định về trình bày khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ trên báo cáo tài chính doanh nghiệp...................................................................16
1.2Mục đích, ý nghĩa của kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp................................................22
1.2.1..Mục đích kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán báo cáo tài chính doanh nghiệp.......................................................................22
1.2.2......Ý nghĩa của kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong
kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp..............................................................23
1.3...Quy trình và phương pháp kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp..............24
1.3.1.Quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán báo cáo tài chính doanh nghiệp.....................................................................24
Sơ đồ 1.1: Các bước trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán.........................25
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1...............................................................................44
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN DOANH THU BÁN HÀNG VÀ
CUNG CẤP DỊCH VỤ TRONG KIỂM TOÁN BCTC DOANH NGHIỆP TẠI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN UHY ACA....................................45

2.1 Tổng quan về Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY
ACA45
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm
toán và Tư vấn UHY ACA......................................................................................45
2.1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý và hoạt động của Công ty TNHH
Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA.................................................................47
2.1.3 Đặc điểm về các loại hình dịch vụ.........................................................49


xiv
2.1.4 Đặc điểm về khách hàng và thị trường của Công ty UHY ACA.............51
2.2 Thực trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong
kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư
vấn UHY ACA........................................................................................................51
2.2.1 Thực trạng thực hiện quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH
Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA.............................................................................51
2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán........................................................................54
2.2.2 Thực hiện kiểm toán...............................................................................65
2.2.3 Kết thúc kiểm toán.................................................................................71
2.2.2 Thực trạng áp dụng các phương pháp kiểm toán doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty
TNHH kiểm toán và tư vấn UHY ACA..................................................................72
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2...............................................................................75
CHƯƠNG 3: CÁC KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM
TOÁN DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ TRONG KIỂM
TOÁN BCTC DOANH NGHIỆP TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ
VẤN UHY ACA.....................................................................................................76
3.1 Các kết luận về đánh giá thực trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH dịch vụ kiểm

toán và tư vấn UHY ACA........................................................................................76
3.1.1......................................................................................................Ưu điểm
76
3.1.2 Hạn chế và nguyên nhân........................................................................80
3.2 Yêu cầu của việc hoàn thiện kiểm toán doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán
và tư vấn UHY ACA..............................................................................................85


xv
3.3 Các giải pháp hoàn thiện kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và tư
vấn UHY ACA........................................................................................................86
3.4. Điều kiện thực hiện giải pháp kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại công ty TNHH kiểm toán và
tư vấn UHY ACA...................................................................................................93
3.4.1 Về phía nhà nước..................................................................................93
3.4.2 Về phía hiệp hội kế toán, kiểm toán......................................................93
3.4.3 Về phía công ty TNHH Dịch vụ kiểm toán và tư vấn UHY ACA............94
3.4.4 Về phía khách hàng................................................................................94
3.5 Những hạn chế trong quá trình nghiên cứu và hướng phát trển của đề tài.....95
KẾT LUẬN ...................................................................................................97


xvi
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỀU
BẢNG

Bảng 2.1: Quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ....................49
Bảng 2.2: Tìm hiểu chính sách kế toán áp dụng với bán hàng.......................................51

Bảng 2.3: Bảng câu hỏi mô tả hệ thống KSNB..................................................................54
Bảng 2.4: Các chỉ tiêu xác định mức trọng yếu kế hoạch................................................56
Bảng 2.5: Cách tính số mẫu được chọn để kiểm tra chi tiết khi kiểm toán doanh thu57
Bảng 2.6. Mức trọng yếu kế hoạch tối đa...........................................................................58
Bảng 2.7 Kiểm tra tính liên tục của hóa đơn bán hàng tại khách hàng PVW..............65

SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Các bước trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán.........................................19
Sơ đồ 1.2: Quy trình luân chuyển chứng từ trong chu trình bán hàng của..................26
doanh nghiệp...........................................................................................................................26
Sơ đồ 2.1: Quy trình kiểm toán BCTC tại Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY
ACA .........................................................................................................................................48


xvii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Từ viết tắt
BCKT
BCTC

BGĐ
CP
DN
KH
KSNB
KTV
RRKS

10
11
12
13

SXKD
TNHH
TSCĐ

14
15
16

VAS
VN
VSA
WP

Nội dung đầy đủ
Báo cáo kiểm toán
Báo cáo tài chính
Ban giám đốc

Cổ phần
Doanh nghiệp
Khách hàng
Kiểm soát nội bộ
Kiểm toán viên
Rủi ro kiểm soát
Sản xuất kinh doanh
Trách nhiệm hữu hạn
Tài sản cố định
Vietnamese Accounting Standards (Chuẩn mực kế
toán Việt Nam)
Việt Nam
Vietnamese Standards on Auditing (Chuẩn mực
kiểm toán Việt Nam)
Working Paper ( Giấy tờ làm việc)


1


2

LỜIPHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngành kiểm toán nói chung và các công ty kiểm toán nói riêng gần như chiếm
vị thế cao trong nền kinh tế khi nhu cầu minh bạch về các thông tin trên báo cáo tài
chính ngày càng trở nên quan trọng đối với các cơ quan nhà nước, các nhà đầu tư,
người lao động… Trong các thông tin tài chính, thông tin về doanh thu đặc biệt
được quan tâm. Chúng là cơ sở để xác định lãi, lỗ trong kỳ của doanh nghiệp cũng
như là nhân tố quan trọng trong việc xác định nghĩa vụ phải thực hiện của doanh

nghiệp đối với Nhà nước. Khoản mục doanh thu trong báo cáo tài chính của các
doanh nghiệp luôn ẩn chứa những rủi ro, sai sót và gian lận do những nguyên nhân
khách quan và chủ quan của doanh nghiệp. Như vậy với bối cảnh khó khăn chung
của nền kinh tế hiện nay, những sai sót và gian lận đối với doanh thu của các doanh
nghiệp vẫn tiếp tục xảy ra. Do đó việc đánh giá, kiểm tra, xác minh về tính đúng
đắn của khoản mục này luôn được chú trọng và được nhiều đối tượng quan tâm.
Hoạt động kiểm toán ở nước ta hiện nay đang phát triển để đảm bảo tính minh
bạch về thông tin tài chính giúp những người sử dụng thông tin tài chính đưa ra
những quyết định đúng đắn. Vì vậy, doanh thu là một trong những nội dung không
thể thiếu trong kiểm toán báo cáo tài chính. Tuy nhiên, do hoạt đông kiểm toán ở
nước ta còn non trẻ và khá mới mẻ nên các phương pháp và thủ tục kiểm toán của
khoản mục doanh thu vẫn đang trong quá trình hoàn thiện để đánh giá tốt nhất về
tính trung thực, hợp lý của khoản mục trọng yếu này. Bởi vậy kiểm toán khoản mục
doanh thu phải được phân tích và nghiên cứu để từ đó đưa ra các giải pháp nhằm
hoàn thiện hơn nữa góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán khoản mục doanh thu.
Do đó tôi chọn đề tài nghiên cứu “Kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH kiểm
toán và tư vấn UHY ACA”
2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài


3



1. Luận văn thạc sĩ của học viên Trần Xuân Bách, bảo vệ tại trường

Đại học Thương mại năm 2014 với đề tài: “Kiểm toán khoản mục doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC các doanh nghiệp thương mại
tại các công ty kiểm toán độc lập”

Các vấn đề nghiên cứu trong luận văn:
- Luận văn đã trình bày những lý luận cơ bản về kiểm toán khoản mục doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC bao gồm: Một số khái
niệm liên quan đến kiểm toán doanh thu như kiểm toán, kiểm toán BCTC, kiểm
toán khoản mục doanh thu, quy trình kiểm toán, chương trình kiểm toán và thủ tục
kiểm toán; trình bày một số yêu cầu và nguyên tắc đối với khoản mục doanh thu,
các nguyên tắc cơ bản chi phối chi phối kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm
toán BCTC, một số chuẩn mực kế toán, kiểm toán liên quan đến kiểm toán doanh
thu trong các doanh nghiệp thương mại; quy trình kiểm toán doanh thu tại các
doanh nghiệp thương mại
- Luận văn đã đưa ra thực trạng kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm
toán BCTC các doanh nghiệp thương mại tại các công ty kiểm toán độc lập bằng
việc sử dụng các phương pháp thu thập dữ liệu, xử lý dữ liệu: điều tra, phỏng vấn,
khảo sát, tổng hợp số liệu so sánh tại 03 công ty kiểm toán độc lập: Công ty TNHH
Kiểm toán và Tư vấn UHY, Công ty TNHH Kiểm toán AASC, công ty TNHH Kiểm
toán DFK
- Luận văn đã đưa ra một số ưu điểm và hạn chế và các trao đổi hoàn thiện
kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo
cáo tài chính các doanh nghiệp thương mại tại các công ty kiểm toán độc lập
Hạn chế của đề tài nghiên cứu:
- Luận văn chưa trình bày được mục đích và ý nghĩa của kiểm toán doanh thu
bán hàng và cung cấp dich vụ trong kiểm toán BCTC.
- Đề tài mới chỉ tập trung nghiên cứu kiểm toán doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ tại các doanh nghiệp thương mại, chưa đi sâu vào nghiên cứu đối với
các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hay doanh nghiệp sản xuất.


4



Luận văn thạc sĩ của học viên Lê Thị Thanh Huyền, bảo vệ tại

trường Đại học Kinh tế quốc dân năm 2013 với đề tài: “Hoàn thiện kiểm toán
khoản mục doanh thu trong kiểm toán BCTC tại các doanh nghiệp sản xuất do
công ty kiểm toán độc lập thực hiện”.
Các vấn đề nghiên cứu trong luận văn:
- Luận văn trình bày các lý luận cơ bản về kiểm toán khoản mục doanh thu
trong kiểm toán BCTC tại các doanh nghiệp sản xuất bao gồm: Doanh thu và kế
toán doanh thu tại các doanh nghiệp sản xuất;kiểm toán khoản mục doanh thu trong
kiểm toán báo cáo tài chính tại các doanh nghiệp sản xuất, quy trình kiểm toán
khoản mục doanh thu trong kiểm toán BCTC tại các doanh nghiệp sản xuất
- Luận văn đã trình bày thực trạng kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm
toán BCTC tại các doanh nghiệp sản xuất do các công ty kiểm toán độc lập thực
hiện. Luận văn đã sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu, xử lý dữ liệu tại 1 đến 2
công ty khách hàng sản xuất của Công ty TNHH Deloitte Việt Nam và Công ty
kiểm toán quốc gia (Mekong Nag) để nêu lên thực trạng kiểm toán BCTC tại các
doanh nghiệp sản xuất do các công ty kiểm toán độc lập thực hiện và các ưu điểm,
hạn chế của thực trạng.
- Luận văn cũng đã nêu ra được phương hướng và giải pháp hoàn thiện kiểm
toán khoản mục doanh thu trong kiểm toán BCTC do các công ty kiểm toán độc lập
thực hiện.
Hạn chế của đề tài nghiên cứu:
- Luận văn chỉ đưa ra 01 đến 02 công ty khách hàng của 2 công ty kiểm toán
độc lập để nêu lên cả thực trạng kiểm toán doanh thu trong kiểm toán BCTC tại các
doanh nghiệp sản xuất do các công ty kiểm toán độc lập thực hiện. Như vậy, luận
văn chỉ nêu lên được một phần của thực trạng qua việc phân tích 1 đến 2 khách
hàng cụ thể, không thể nêu lên được cả thực trạng tại các công ty kiểm toán độc lập.
- Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu kiểm toán doanh thu tại các doanh nghiệp sản
xuất, không nghiên cứu kiểm toán doanh thu tại doanh nghiệp thương mại hay dịch

5

vụ.
Qua các công trình nghiên cứu liên quan đến kiểm toán doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ ở trên, thực tế các luận văn đã trình bày được những lý luận cơ
bản về kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán BCTC; đưa ra thực trạng quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trong kiểm toán BCTC và các ưu điểm và hạn chế cũng như các trao đổi
hoàn thiện quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ; tuy nhiên
các luận văn mới chỉ dừng lại nêu lên được một phần của thực trạng thông qua việc
phân tích một hoặc hai khách hàng cụ thể hoặc chỉ tập trung nghiên cứu kiểm toán
doanh thu các doanh nghiệp sản xuất hoặc các doanh nghiệp thương mại để nêu lên
được cả thực trạng tại các công ty kiểm toán.
Đề tài luận văn “ Kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong
kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn
UHY ACA” là đề tài nghiên cứu tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn UHY
ACA về kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ được khái quát chung
tại tất cả các khách hàng và mọi lĩnh vực hoạt động doanh nghiệp điển hình (thương
mại, sản xuất, dịch vụ). Vì vậy, việc nghiên cứu của luận văn là cần thiết và không
trùng lặp.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Phân tích, hệ thống hóa lý luận về kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp.
Khảo sát, đánh giá thực trạng quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp tại Công ty TNHH Dịch vụ
Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA. Từ đó tìm hiểu thực tế việc áp dụng chuẩn mực
kiểm toán vào quy trình kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ tại
Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA, các nhân tố ảnh hưởng

đến chất lượng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, mức độ ảnh
hưởng của từng nhân tố, xem nhân tố nào ảnh hưởng tích cực, nhân tố nào ảnh
hưởng tiêu cực.


6

Đề xuất các giải pháp giảm thiểu những nhân tố tiêu cực, phát huy những nhân
tố tích cực nhằm nâng cao chất lượng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ nói riêng và hoạt động kiểm toán nói chung. Qua đó đảm bảo được tính
trung thực, hợp lý và minh bạch về các thông tin tài chính được trình bày trong
BCTC, giúp những người quan tâm đưa ra các quyết định kinh tế đúng đắn.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
Đối tượng nghiên cứu: Lý luận và thực trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và
cung cấp dịch vụ trong kiểm toán BCTC doanh nghiệp do Công ty TNHH Dịch vụ
Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA thực hiện.
Phạm vi nghiên cứu:
- Về không gian nghiên cứu: Phạm vi nghiên cứu của đề tài được giới hạn tại
Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA
- Về thời gian nghiên cứu: Năm 2013, 2014, 2015,2016
- Về nội dung nghiên cứu: Quy trình kiểm toán và phương pháp kiểm toán
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh
nghiệp
4. Các câu hỏi đặt ra trong quá trình nghiên cứu
- Cơ sở lý luận của kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong
kiểm toán BCTC doanh nghiệp là gì?
- Thực trạng kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm
toán BCTC doanh nghiệp tại Công ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA như
thế nào? Có những ưu điểm và hạn chế gì?
- Cần phải có những giải pháp nào để hoàn thiện kiểm toán doanh thu bán

hàng và cung cấp dịch vụ trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp tại Công
ty TNHH Kiểm toán và tư vấn UHY ACA?
5. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Luận văn sẽ sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác nhau như phương
pháp thu thập dữ liệu và xử lý dữ liệu: điều tra, phỏng vấn, nghiên cứu, tổng hợp xử


7

lý dữ liệu, so sánh, phân tích đánh giá các dữ liệu để từ đó lựa chọn các thông tin
phù hợp với đề tài đang nghiên cứu.
Phương pháp thu thập dữ liệu
Nguồn dữ liệu thứ cấp: Nguồn dữ liệu thứ cấp là các giấy tờ làm việc của các
KTV liên quan đến kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
các khách hàng cuả Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY ACA, các
file kiểm toán mẫu, một số sổ sách của Công ty khách hàng. Các nguồn dữ liệu này
được giữ nguyên và trích dẫn trong luận văn. Ngoài ra, nguồn dữ liệu thứ cấp còn là
các nguồn tài liệu thu thập từ Internet, các bài báo, các nghiên cứu, các chuẩn mực
kiểm toán, chuẩn mực kế toán và các văn bản hiện hành liên quan đến đề tài nghiên
cứu.
Nguồn dữ liệu sơ cấp: Nguồn dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua các
phương pháp sau:
- Phương pháp phỏng vấn: Để thu thập các dữ liệu cần thiết cho bài luận văn,
tôi đã tiến hành phỏng vấn một số lãnh đạo chủ chốt, một số kiểm toán viên có
nhiều năm kinh nghiệm kiểm toán và làm việc tại công ty TNHH kiểm toán và tư
vấn UHY ACA, ghi chép lại những nội dung và lưu ý liên quan đến quy trình kiểm
toán nói chung và kiểm toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ nói riêng.
Quan điểm, ý kiến của những người phỏng vấn là dữ liệu quý giá phục vụ trực tiếp cho bài
luận văn này.
- Phương pháp quan sát: Quan sát và tìm hiểu các file kiểm toán tại những

đơn vị khách hàng khác nhau để có cái nhìn khách quan, tổng quát về cách thức các
KTV tại Công ty TNHH Dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn UHY ACAKiểm toán và tư
vấn UHY ACA thực hiện, tìm hiểu, đánh giá thông tin về khách hàng và HTKSNB,
căn cứ để đưa ra đánh giá. Xác định rủi ro. Tính mức trọng yếu. Quan sát các thủ
tục kiếm toán đối với mỗi khách hàng, mục đích các thủ tục và cách thức thực hiện.
Các bằng chứng thu thập về các gian lận, sai sót?
Phương pháp xử lý dữ liệu


8

Với Đề tài này, tác giả sử dụng kết hợp nhiều phương pháp thu thập, tổng hợp
và xử lý dữ liệu khác nhau như: Quan sát thực tế, phỏng vấn, phân tích – tổng hợp,
mô tả và khái quát đối tượng nghiên cứu, điều tra phân tích thống kê… Trong đó,
phương pháp quan sát thực tế, phân tích tổng hợp được sử dụng nhiều nhất để phục
vụ việc nghiên cứu của Đề tài.
6. 7.