Đồ án: Công nghệ IPTV và khả năng phát triển ở Việt nam
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.23 MB, 90 trang )
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
MỤC LỤC
MỤC LỤC
...................................................................................................................................
i
DANH MỤC HÌNH VẼ
............................................................................................................
iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU
.......................................................................................................
iv
LỜI NÓI ĐẦU
...........................................................................................................................
iv
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ IPTV
.....................................................................................
vi
1.1 Giới thiệu chung về IPTV
...........................................................................................
vi
1.1.1 Khái niệm IPTV
..................................................................................................
vi
1.1.2 Nguyên tắc hoạt động
......................................................................................
viii
1.1.3 IPTV và Tripleplay
...........................................................................................
ix
1.1.4 Các đặc điểm cơ bản của IPTV
.........................................................................
ix
1.2 Cấu trúc mạng IPTV
...................................................................................................
xii
1.2.1 Mạng tổng quát
................................................................................................
xiii
1.2.2 Kiến trúc và các thành phần IPTV
.....................................................................
xv
1.3. Cấu trúc chức năng cho dịch vụ IPTV
..................................................................
xvii
1.3.1 Cung cấp nội dung
..........................................................................................
xviii
1.3.2 Phân phối nội dung
.........................................................................................
xviii
Khối phân phối nội dung bao gồm các chức năng chịu trách nhiệm về việc phân
phối nội dung đã được mã hoá tới thuê bao. Thông tin nhận từ các chức năng vận
truyển và điều khiển IPTV sẽ giúp phân phối nội dung tới thuê bao một cách chính
xác. Chức năng phân phối nội dung sẽ bao gồm cả việc lưu trữ các bản copy của
nội dung để tiến hành nhanh việc phân phối, các lưu trữ tạm thời (cache) cho VoD
và các bản ghi video cá nhân. Khi chức năng thuê bao liên lạc với chức năng điều
khiển IPTV để yêu cầu nội dung đặc biệt, thì nó sẽ gửi tới chức năng phân phối
nội dung để có được quyền truy cập nội dung.
.....................................................
xviii
1.3.3 Điều khiển IPTV
............................................................................................
xviii
1.3.4 Chức năng vận chuyển IPTV
...........................................................................
xix
Sau khi nội dung yêu cầu từ thuê bao được chấp nhận, chức năng vận chuyển IPTV
sẽ chịu trách nhiệm truyền tải nội dung đó tới thuê bao, và cũng thực hiện truyền
ngược lại các tương tác từ thuê bao tới chức năng điều khiển IPTV.
.....................
xix
1.3.5. Chức năng thuê bao
..........................................................................................
xix
1.3.6 Bảo an
...............................................................................................................
xix
1.4 Một số dịch vụ cung cấp bởi IPTV
..........................................................................
xx
1.4.1 Dịch vụ truyền hình quảng bá
..........................................................................
xx
1.4.2. Dịch vụ theo nhu cầu
.....................................................................................
xxii
1.4.3. Dịch vụ tương tác
..........................................................................................
xxiv
1.4.5 Các dịch vụ gia tăng khác
..............................................................................
xxvii
1.5. Một số giao thức mạng
........................................................................................
xxviii
1.5.1 Giao thức cho dịch vụ Multicast
...................................................................
xxviii
1.5.2.Giao thức cho dịch vụ unicast
........................................................................
xxxii
1.6 Kết luận chương I
...................................................................................................
xxxv
CHƯƠNG II. PHÂN PHỐI TRONG MẠNG IPTV
...............................................................
37
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
i
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
2.1. Các loại mạng truy cập băng rộng
..........................................................................
37
2.2. IPTV phân phối trên mạng truy cập cáp quang
.....................................................
38
2.2.1. Mạng quang thụ động
.......................................................................................
39
2.2.1.1. BPON
..............................................................................................................
41
2.2.1.2. EPON
..............................................................................................................
42
2.2.1.3 GPON
..............................................................................................................
42
2.2.2. Mạng quang tích cực
.........................................................................................
43
2.3. IPTV phân phối trên mạng ADSL
............................................................................
43
2.3.1. ADSL
.................................................................................................................
43
2.3.2. ADSL2
...............................................................................................................
46
2.3.3. VDSL
.................................................................................................................
46
2.4. IPTV phân phối trên mạng truyền hình cáp:
.........................................................
48
2.4.1. Tổng quan về kỹ thuật HFC
.............................................................................
49
2.4.2. IPTV phân phối trên mạng truyền hình cáp
......................................................
50
2.5. IPTV phân phối trên mạng Internet
.........................................................................
52
2.5.1. Các kênh truyền hình Internet streaming
...........................................................
52
2.5.2. Download Internet
.............................................................................................
54
2.5.3. Chia sẻ video ngang hàng
..................................................................................
55
2.6. Các công nghệ mạng lõi IPTV
.............................................................................
55
Hạ tầng mạng IPTV đòi hỏi phải truyền tải được một số lượng lớn nội dung video
tốc độ cao giữa trung tâm dữ liệu IPTV và mạng phân phối băng thông rộng. Một
số chuẩn truyền dẫn mạng lõi có các khả năng bảo vệ cần thiết để đảm bảo độ tin
cậy cao.
.......................................................................................................................
55
2.6.1. ATM và SONET/SDH
.......................................................................................
56
2.6.2. IP và MPLS
........................................................................................................
57
2.6.3. Metro Ethernet
...................................................................................................
58
2.7. Kết luận chương II
....................................................................................................
60
3.2 Tìm hiểu một số giải pháp công nghệ IPTV phổ biến trên mạng Viễn thông
Việt nam
..............................................................................................................................
69
3.2.1. Giải pháp IPTV của ZTE
..................................................................................
70
3.2.1.1. Các thành phần của hệ thống IPTV của ZTE
...............................................
70
3.2.1.3. Giải pháp hội tụ không dây
...........................................................................
80
3.2.1.4. Các ưu điểm của giải pháp
............................................................................
82
3.2.2. Giải pháp IPTV của Huawei
.............................................................................
84
3.2.2.1. Kiến trúc giải pháp IPTV
...............................................................................
84
3.2.2.2. Các thành phần trong giải pháp IPTV
............................................................
85
3.2.2.3. Các ưu điểm của giải pháp Huawei
...............................................................
87
3.3 Kết luận chương III
....................................................................................................
87
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
ii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1 Hai cách triển khai dịch vụ
......................................................................................
viii
Hình 1.2 Mạng tổng thể
.........................................................................................................
xiii
Hình 1.3 Kiến trúc mạng IPTV điển hình
..............................................................................
xvi
Hình 1.5 Các dịch vụ IPTV được cung cấp
............................................................................
xx
Hình 1.6 Quá trình nhận và thông báo tới các thuê bao để join vào group G và sourse S
xxxii
..
Hình 3.1. Dự báo doanh thu dịch vụ IPTV trên thế giới
.........................................................
62
Hình 3.2: Kiến trúc hệ thống IPTV của ZTE
..........................................................................
71
Hình 3.4. Mô hình Middleware
.................................................................................................
73
Hình 3.5. Mô hình mạng phân phối dữ liệu
............................................................................
74
Hình 3.6 Cấu trúc mạng gia đình số của ZTE
........................................................................
75
Hình. 3.8 HG kiểm soát dịch vụ cung cấp điều khiển của tất cả mọi thứ xung quanh nhà
79
...................................................................................................................................................
Hình 3.9 Mô hình giải pháp triển khai xPON
..........................................................................
80
Hình 3.10. Mô hình giải pháp hội tụ không dây
......................................................................
82
Hình 3.11. Mô hình kiến trúc giải pháp IPTV của Huawei
....................................................
85
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
iii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
DANH MỤC BẢNG BIỂU
LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay,chúng ta đang sống trong kỷ nguyên của truyền thông đa phương
tiện,nhiều dịch vụ,công nghệ hội tụ số đã được cung cấp đến người dùng,trong đó
không thể không nhắc đến công nghệ IPTV.
IPTV là dịch vụ truyền tải hình ảnh kỹ thuật số tới người sử dụng dựa trên
giao thức IP trên mạng Internet kết nối băng thông rộng,hiện đang phát triển mạnh
mẽ và tiến tới vị trí chủ chốt trong công nghiệp truyền hình thu phí và đó cũng là
dịch vụ thu hút được sự chú ý của rất nhiều các công ty Viễn thông trên thế
giới.IPTV đang là cấp độ cao nhất và là công nghệ truyền hình thịnh hành của
tương lai.Khác với các công nghệ của truyền hình truyền thống chỉ có khả năng
cung cấp thông tin định tuyến một chiều thì IPTV lại có khả năng tạo ra tính tương
tác hai chiều giữa khách hàng với dịch vụ,tạo nên sự hấp dẫn và ưu thế vượt
trội.IPTV là một hệ thống nhiều tiện ích,chúng ta có thể nhận cùng lúc cả các tín
hiệu truyền hình và Video song song với các dịch vụ đa phương tiện khác trên cùng
một kết nối Internet.Cụ thể,IPTV sử dụng một kết nối băng thông rộng và một hệ
thống mạng phân phối các chương trình truyền hình sử dụng giao thức IP.
Trên thế giới IPTV đã được triển khai mạnh mẽ và thu được lợi nhuận rất
lớn.Tại Việt nam,IPTV đã trở lên khá gần gũi đối với những người sử dụng
Internet.IPTV được công ty FPT tiên phong cung cấp dịch vụ đầu tiên vào tháng
3/2006,đến tháng 5/2009 thì VNPT bắt đầu cung cấp IPTV tại Hải phòng.Ngày
nay,đã có thêm nhiều công ty khác như SPT,VTC…đã đưa IPTV,VoD….ra thị
trường.Như vậy,có thể thấy thị trường IPTV tại Việt nam mới chỉ ở giai đoạt đầu
cho nên tiềm năng và xu hướng phát triển là rất lớn.
Mong muốn tìm hiểu những công nghệ mới ngày càng ứng dụng rộng rãi trong đời
sống,sau một thời gian tìm hiểu cộng với sự hướng dẫn tận tình của Thầy giáo
Nguyễn Đình Long,em đã cố gắng để hoàn thành đồ án tốt nghiệp với đề tài “Công
nghệ IPTV và khả năng phát triển ở Việt nam”.Nội dung của đồ án được trình bày
thành 3 chương như sau:
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
iv
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Chương I :
Tổng quan về IPTV
Chương II :
Phân phối trong mạng IPTV
Chương III:
Khả năng phát triển của IPTV và một số
giải pháp công nghệ IPTV phổ biến trên mạng
Viễn thông Việt Nam hiện nay.
Do IPTV vẫn là một công nghệ mới và khả năng kiến thức còn hạn chế nên
quá trình thực hiện đồ án không tránh khỏi những thiếu sót,mong các thầy cô giáo
cùng các bạn thông cảm,cùng đóng góp ý kiến nhận xét bổ ích để bản đồ án của em
được hoàn thiện hơn.
Cuối cùng em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo đã tận tình
hướng dẫn em trong suốt thời gian học tập và làm báo cáo thực tập này ,tạo điều
kiện tốt để em có thể hoàn thành báo cáo của mình một cách thành công nhất. Đặc
biệt, em xin chân thành cảm ơn cô : Mai Thị Kim Anh đã tận tình hướng dẫn và
giúp đỡ em trong quá trình làm báo cáo thực tập này.
Em xin chân thành cảm ơn !
Hà Nam, ngày……tháng ……năm 2017
Sinh Viên Thực Tập
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
v
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Nguyễn Anh Dũng
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ IPTV
1.1 Giới thiệu chung về IPTV
1.1.1 Khái niệm IPTV
Lịch sử về IPTV Năm 1994, World News Now của ABC đã có buổi trình
chiếu truyền hình quảng bá qua mạng Internet đầu tiên, sử dụng phần mềm CU
SeeMe videoconferencing.
Tổ chức liên quan đến IPTV đầu tiên xuất hiện là vào năm 1995, với sự
thành lập Precept Software bởi Judith Estrin và Bill Carrico. Họ đã thiết kế và xây
dựng một sản phầm internet video gọi là "IP/TV". IP/TV là một MBONE tương
thích với các ứng dụng trên Windows và Unix, thực hiện truyền âm thanh, hình ảnh
thông qua cả giao thức unicast và IP multicast RTP/RTCP. Phần mềm này được viết
bởi Steve Casner, Karl Auerbach, và Cha Chee Kuan. Hệ thống này đã được Cisco
Systems mua vào năm 1998 và Cisco đã giữ lại tên "IP/TV".
AudioNet bắt đầu tiến hành nghiên cứu live webcasts với WFAATV trong
tháng năm 1998, và KCTULP vào mùng 10 tháng 1 năm 1998.
Kingston Communications, một nhà cung cấp dịch vụ viễn thông ở UK, triển
khai KIT (Kingston Interactive Television), và IPTV qua mạng băng rộng DSL vào
tháng 9 năm 1999 sau khi thử nghiệm dịch vụ TV và VoD. Nhà cung cấp này đã
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
vi
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
thêm dịch vụ VoD vào hệ thống trong tháng 10 năm 2001 với hệ thống Yes TV.
Kingston là một trong những công ty đầu tiên trên thế giới triển khai IPTV và IP
VoD qua mạng ADSL.
Hiện nay, IPTV đã phát triển hầu khắp các nơi trên thế giớ, từ châu Mỹ,
châu Âu, châu Á. Nhất là tại châu Á, với các thị trường như Hàn Quốc, Nhật Bản,
Trung Quốc và cả Việt Nam, một trong những nước đang đi đầu đã có nhiều công
ty khai thác công nghệ IPTV, dịch vụ này ngày càng phát triển với lượng thuê bao
ngày càng tăng. Tại thời điểm này ở Việt Nam có ba nhà mạng cung cấp dịch vụ
IPTV là www.mytv.com.vn 1 sản phẩm của VNPT, hay www.tv.fpt.vn của FPT và
cuối cùng là sản phẩn IPTV của VTC.
Từ khi có khái niệm Internet, nhu cầu trong mọi ứng dụng của nó tăng lên
từng ngày. Giống như mọi dịch vụ khác, truyền hình cũng ngày càng được quan
tâm. Hiện nay, IPTV không còn là một khái niệm quá mới mẻ.
IPTV là tên viết tắt tiếng Anh Internet Protocol Television, là một loại công
nghệ truyền hình mới, sử dụng mạng IP hiện thời để phân phối nội dung audio
video mức độ giải trí đến khách hàng. Nó sử dụng các kĩ thuật nén video để làm
giảm dữ liệu phát đến phía khách hàng. Sau đó, phương tiện số đã nén được
chuyển đến khách hàng qua mạng IP tiêu chuẩn. Người sử dụng có thể thông qua
máy vi tính (PC) hoặc máy thu hình cộng với hộp phối ghép set top box để sử dụng
dịch vụ IPTV.
Theo định nghĩa đưa ra bởi ITUT Focus Group lần đầu họp tại Geneva
(Thụy Sĩ) tháng 7 năm 2006 : IPTV là các dịch vụ đa phương tiện phân phối truyền
hình / audio / text / đồ hoạ / dữ liệu trên các mạng dựa trên nền IP được quản lý để
cung cấp chất lượng dịch vụ (QoS) / chất lượng trải nghiệm (QoE), tính b
ảo mật,
Mạng lõi
Internet
tính tương tác và tính tin cậy.
Head end
Settopbox
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
vii
Dũng
Triển khai kiểu truyền
Triển khai IPTV
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Hình 1.1 Hai cách triển khai dịch vụ
Thay vì nhận tín hiệu truyền hình theo kiểu truyền thống hoặc tín hiệu vệ
tinh hoặc qua cáp, IPTV cho phép TV được kết nối trực tiếp vào đường mạng
Internet của gia đình thu tín hiệu. Có thể thấy dịch vụ truyền hình đã được tích hợp
trực tiếp với dịch vụ kết nối mạng Internet.
Hiện có hai phương pháp chính thu tín hiệu truyền hình Internet. Thứ nhất,
sử dụng máy tính kết nối với dịch vụ truyền hình IPTV để nhận tín hiệu sau đó
chuyển đổi thành tín hiệu truyền hình truyền thống trên những chiếc TV chuẩn.
Thứ hai, sử dụng một bộ chuyển đổi tín hiệu (set top box STB). Thực chất bộ
chuyển đổi tín hiệu này cũng chỉ đóng vai trò như một chiếc PC như ở phương pháp
thứ nhất. Cùng với sự phát triển của công nghệ chắc chắn sẽ có những sản phẩm
TV có thể kết nối và thu nhận tín hiệu truyền hình trực tiếp từ đường truyền
Internet.
Hiện nay, việc kết nối Internet không dây không còn là điều khó, do đó các
nhà cung cấp dịch vụ hi vọng trong tương lai khách hàng có thể được hưởng những
dịch vụ cung cấp bởi IPTV không dây.
1.1.2 Nguyên tắc hoạt động
Trong các hệ thống quảng bá tiêu chuẩn, tất cả các kênh quảng bá thông
thường (ví dụ, CNN, HBO,…) được phân phối đến STB tại nhà (qua cáp, vệ tinh
hoặc không trung). Có thể có đến hàng trăm kênh, tất cả đều được phân phối đồng
thời. STB chỉnh đến kênh yêu cầu theo lệnh điều khiển từ xa của khách hàng. Do
sự điều chỉnh cục bộ này, sự chuyển kênh diễn ra gần như ngay lập tức.
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
viii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Để giữ băng thông trên đường truyền cuối đến nhà, các hệ thống IPTV được
thiết kế để phân phối chỉ một kênh được yêu cầu đến STB. Có thể có một vài
chương trình (kênh) được truyền đến các địa chỉ IP khác nhau trong cùng một nhà
(có nghĩa là các STB khác nhau hoăc các bộ nhận IP khác nhau). Để chuyển kênh,
các yêu cầu đặc biệt được gửi vào mạng truy nhập, yêu cầu chuyển kênh. Về bản
chất, trong các hệ thống IPTV, chuyển kênh được tạo ra trong mạng chứ không
phải trên STB cục bộ.
TV quảng bá sử dụng IP Multicast và IGMP để phân phối chương trình một
cách hiệu quả thông qua hệ thống. Một Multicast được thiết kế để cho phép nhiều
người sử dụng đồng thời truy cập phiên.
VoD triển khai các dịch vụ IP unicast sử dụng cơ chế điều khiển RTSP. Khi
có yêu cầu của người xem, chương trình được chọn sẽ được định vị từ trong mạng
(từ một server) và phát duy nhất đến người sử dụng. Điều này hiệu quả cho một
mạng có tính riêng tư giữa server và STB của người sử dụng.
1.1.3 IPTV và Tripleplay
Triple Play là một thuật ngữ dùng để mô tả sự phân phối các dịch vụ thoại,
video và dữ liệu tới nhà khách hàng. Hiện nay vẫn tồn tại việc phân phối các dịch
vụ này tới khách hàng là thông qua các công nghệ truy nhập khác nhau, nhưng Triple
Play cung cấp các dịch vụ này thông qua một kết nối đơn đến nhà khách hàng
(chẳng hạn như Fiber to the home). Dịch vụ Triple Play sử dụng hạ tầng IP để cung
cấp các dữ liệu âm thanh, hình ảnh trong cùng một gói dịch vụ. Với người dùng,
không đòi hỏi phải có đầy đủ các thiết bị kết nối riêng lẻ mà chỉ cần một modem là
có thể xem phim nghe nhạc, xem lại các kênh truyền hình yêu thích, kết nối dịch
vụ Internet, sử dụng điện thoại với tính tương tác trực tuyến, khả năng tùy chỉnh
các phương thức, giao diện hay phương thức sử dụng phù hợp theo sở thích của
từng người dùng. Điểm mấu chốt trong Triple Play là 3 nhân tố thoại, video, dữ
liệu được tích hợp chung trong một gói dịch vụ duy nhất, mang đến cho người sử
dụng chất lượng và sự tiện lợi cao. IPTV là một thành phần của Triple Play. IPTV
được sử dụng để mô tả sự phân bố video qua mạng IP.
1.1.4 Các đặc điểm cơ bản của IPTV
a. Ưu điểm của IPTV
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
ix
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Tích hợp đa dịch vụ. Trên một đường kết nối Internet người dùng IPTV có
thể được sử dụng cùng một lúc rất nhiều dịch vụ khác nhau như truy cập Internet,
truyền hình, điện thoại cố định và di động, VoIP (Voice over Internet
Protocol)...mang lại cho người dùng sự tiện lợi trong quá trình sử dụng.
Tính tương tác cao. IPTV sẽ mang lại cho người dùng trải nghiệm xem
truyền hình có tính tương tác và cá nhân hóa rất cao. Ví dụ, nhà cung cấp dịch vụ
IPTV có thể tích hợp một chương trình hướng dẫn tương tác cho phép người xem
có thể tìm kiếm nội dung chương trình truyền hình theo tựa đề hoặc tên diễn viên.
Hoặc nhà cung cấp dịch vụ có thể triển khai chức năng “hìnhtronghình” (picture
inpicture) cho phép người dùng xem nhiều kênh cùng một lúc. Người dùng cũng có
thể sử dụng TV để truy cập đến các nội dung đa phương tiện khác trên PC như
hình ảnh hay video hoặc sử dụng điện thoại di động để điều khiển TV ở nhà ghi
lại một chương trình ưa thích nào đó... Một phương thức tương tác khác mà nhà
cung cấp dịch vụ IPTV có thể triển khai là cung cấp các thông tin mà người xem
yêu cầu trực tiếp trong quá trình xem chương trình. Ví dụ, người dùng có thể nhận
thông tin về đội bóng mà họ đang xem thi đấu trên màn hình. Trên thực tế tính
tương tác cao hoàn toàn có thể xuất hiện ở các loại hình truyền hình số khác như
truyền hình vệ tinh hay cáp. Song để triển khai được thì cần phải có sự kết nối
tương tác giữa đầu phát sóng và bộ thu sóng. Đây là điều mà truyền hình vệ tinh và
cáp không có được. Muốn triển khai thì hai hình thức truyền hình này buộc phải kết
hợp với các hạ tầng mạng khác như Internet hoặc điện thoại di động.
Công nghệ chuyển mạch IP. Hầu hết người dùng đều không biết rằng
truyền hình cáp và vệ tinh thường gửi đi tất tả tín hiệu của mọi kênh cùng một lúc
cùng một thời điểm nhằm cho phép người dùng chuyển đổi kênh tức thời như
chúng ta vẫn thấy. Điều này dẫn tới sự lãng phí băng thông cần thiết. IPTV sử
dụng công nghệ chuyển mạch IP để loại bỏ hạn chế này. Mọi dữ liệu chương
trình truyền hình được lưu trữ tại một vị trí trung tâm và chỉ có dữ liệu kênh mà
người dùng yêu cầu xem là được truyền tải đi. Điều này sẽ cho phép nhà cung cấp
dịch vụ có thể bổ sung thêm được nhiều dịch vụ cho IPTV hơn vì băng thông không
còn phải là vấn đề quá khó giải quyết nữa.
Mạng gia đình. Kết nối vào mạng Internet trong gia đình không chỉ có TV mà
còn có các PC khác. Điều này sẽ cho phép người dùng có thể sử dụng TV để truy
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
x
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
cập đến những nội dung đa phương tiện trên PC như ảnh số, video, lướt web, nghe
nhạc... Không những thế một số màn hình TV giờ đây còn được tích hợp khả năng
vận hành như một chiếc TV bình thường. Tất cả liên kết sẽ trở thành một mạng
giải trí gia đình hoàn hảo.
Video theo yêu cầu Video on Demand (VOD). VOD là tính năng tương tác
có thể nói là được mong đợi nhất ở IPTV. Tính năng này cho phép người xem có
thể yêu cầu xem bất kỳ một chương trình truyền hình nào đó mà họ ưa thích. Ví dụ,
người xem muốn xem một bộ phim đã có cách đây vài năm thì chỉ cần thực hiện tìm
kiếm và dành thời gian để xem hoặc ghi ra đĩa xem sau.
Truyền hình chất lượng cao HD. Xu hướng nội dung chất lượng cao hiện đã
hiển hiện thực tế. Nhờ kết nối băng thông rộng nên có thể nói chỉ trong tương lai
không xa IPTV sẽ chỉ phát truyền hình chất lượng cao. Điều này đồng nghĩa với
việc người dùng sẽ thưởng thức các chương trình có chất lượng hình ảnh và âm
thanh cao.
b. Thách thức cho dịch vụ IPTV
Gian lận truy cập. Gian lận truy cập là dạng gian lận lâu đời nhất trong dịch
vụ truyền hình trả phí. Tình huống này xảy ra khi một cá nhân sử dụng kĩ xảo để
phá vỡ các cơ chế truy cập thông thường nhằm tăng lượng truy cập trái phép đến
nội dung truyền hình mà không phải trả tiền hoặc gia tăng thêm sự cho phép truy
cập. Một ví dụ của loại thách thức này cho IPTV liên quan đến nhà vận hành và
người sử dụng hệ thống cáp. Các modem cáp bị chỉnh sửa để mở ra truy cập đến
mạng. Tình huống này xảy ra khi có ai đó truy cập chức năng cấu hình của modem
cáp thông qua giao diện phần mềm hoặc, đôi khi truy cập vào cả thành phần phần
cứng trong modem cáp, vì thế băng thông và các giới hạn khác bị huỷ bỏ. IPTV
được phát truyền không chỉ đến các set top box mà còn đến các máy tính và các thiết
bị cầm tay. Điều này tạo thuận lợi thêm cho quá trình phá vỡ an ninh về nội dung.
Những kẻ trộm nội dung có thể sử dụng các phần mềm để phá hệ thống mã hoá
bảo mật, thậm chí bắt và phân phối lại nội dung, sử dụng các mạng P2P.
Quảng bá trái phép. Nội dung IPTV được phân phối theo định dạng số, làm
đơn giản hoá công việc của một cá nhân nào đó muốn sao chép hoặc quảng bá nội
dung. Với các trạm quảng bá đặt tại từng PC, các hacker sẽ có thể phân phối lại
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xi
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
nội dung đến các máy tính khác trên toàn thế giới; một số trường hợp phổ biến là
các cá nhân phát lại một số sự kiện thể thao nhiều người ưa thích và thu tiền như
một hình thức thương mại. Các mạng P2P giúp cho việc quảng bá nội dung dễ dàng
hơn, từ đó gây khó khăn cho mô hình kinh doanh IPTV.
Lỗi hỏng truy cập. Với truyền hình, người dân mong là chỉ cần bấm một cái
nút là đã có được các nội dung trên màn hình. Nếu một cá nhân phá hoại cơ sở hạ
tầng hoặc một trong các thành phần dịch vụ, thì các khách hàng sẽ không truy cập
được dịch vụ, làm cho uy tín dịch vụ sụt giảm. Do đó, an ninh và độ tin cậy là hai
yếu tố bắt buộc để đảm bảo dịch vụ luôn sẵn sàng hoạt động và mọi sự cố sẽ
được nhanh chóng xử lý.
Lỗi hỏng nội dung. Trong IPTV, tín hiệu được gửi đi sử dụng các giao thức
IP bình thường và những kẻ phá hoại có thể kết nối thông qua web và xử lý bộ
phận middleware hoặc các server. Họ cũng có thể thay đổi dữ liệu trong kho nội
dung trước khi nó được mã hoá bảo mật bởi phần mềm DRM. Do đó, các bộ phim
hoặc nội dung trái phép có thể được phát đi.
Chất lượng của dịch vụ. Cho dù không có các cá nhân phá hoại dịch vụ như
các trường hợp nêu trên, chất lượng vẫn là một thách thức lớn của IPTV khi các
dịch vụ truyền hình truyền thống đang thống trị thế giới. IPTV phải đối mặt với
khả năng mất dữ liệu cao và sự chậm trễ truyền tín hiệu. Nếu như đường kết nối
mạng của người dùng không thật sự tốt cũng như không đủ băng thông cần thiết thì
khi xem chương trình sẽ rất dễ bị giật hay việc chuyển kênh có thể tốn khá nhiều
thời gian để tải về. Thêm vào nữa nếu máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ không đủ
mạnh thì khi số lượng người xem truy cập vào đông thì chất lượng dịch vụ có thể
giảm sút.
Tuy nhiên, hi vọng rằng công nghệ mạng Internet càng ngày càng phát triển
mạnh mẽ đẩy băng thông kết nối lên cao hơn sẽ góp phần giúp IPTV khắc phục
nhược điểm nói trên và biến nó trở thành công nghệ truyền hình của tương lai.
1.2 Cấu trúc mạng IPTV
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
1.2.1 Mạng tổng quát
Nội dung
Head End
Vệ tinh
Quản lý
Vận chuyển
Truy nhập
VoD
Không
dây
Bộ
nhận
Bộ mã
hoá
Nhà
ADSL
ADSL2
VDSL
DRM
Middleware
Đồng
CPE
PON
WiMax
….
Sợi quang
Hình 1.2 Mạng tổng thể
Mạng nội dung: Mạng này cung cấp và giới thiệu nội dung gồm xử lý nội
dung truyền hình trực tiếp/truyền hình VoD (theo điểm) và xử lý, giới thiệu
các ứng dụng gia tăng (phục vụ tin tức, điện thoại có hình, email, nhắn
tin...). Nguồn nội dung truyền hình trực tiếp/truyền hình VoD không qua hệ
thống xử lý nội dung được mã hóa để phù hợp với luồng media theo yêu
cầu qua mạng chuyển tải đưa các luồng này cung cấp tới các người dùng
đầu cuối.
Mạng Head End: Khi triển khai cùng với hệ thống truyền hình vệ tinh số
hoặc cáp số, dịch vụ IPTV yêu cầu một Video Head end. Đây là điểm trong
mạng mà tại đó các nội dung tuyến tính (ví dụ: truyền hình quảng bá) hoặc
theo yêu cầu (ví dụ: phim truyện) được bắt và định dạng để phân phối qua
mạng IP. Thông thường, Head end sẽ nhận các chương trình quốc gia thông
qua vệ tinh hoặc trực tiếp từ bộ quảng bá hoặc các bộ cài đặt chương
trình, hoặc qua bộ tập hợp. Một số chương trình có thể được lấy thông qua
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xiii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
một mạng sợi trên mặt đất. Một Head end lấy các kênh riêng và mã hoá
thành dạng số. Sau khi mã hoá, mỗi kênh được đóng gói vào IP và gửi qua
mạng. Các kênh này thường là luồng Multicast. IP Multicast có ưu điểm là
nó cho phép nhà cung cấp dịch vụ truyền một luồng IP trên kênh quảng bá
từ video Head end đến mạng truy nhập, điều này có lợi khi nhiều khách
hàng muốn chỉnh cùng vào một kênh quảng bá tại cùng một thời điểm (ví
dụ hàng ngàn người cùng xem một sự kiện thể thao, văn hoá.)
Mạng quản lý bao gồm quản lý nội dung, quản lý cáp truyền, tính cước
phí, quản lý các thuê bao, quản lý các hộp ghép nối STB.
Mạng truyền tải: Đây là mạng cáp IP. Đối với luồng media có thể dùng
phương thức chuyển đa hướng (multicast) cũng có thể chuyển theo phương
thức đơn kênh. Thông thường, truyền hình quảng bá BTV truyền đa hướng
tới user đầu cuối, truyền hình theo yêu cầu VoD thông qua mạng cáp phân
phát nội dung CDN (Content Distribution Network) tới địa điểm người dùng
đầu cuối.
Mạng truy nhập: Mạng truy nhập là đường truyền từ nhà cung cấp dịch
vụ tới từng gia đình riêng lẻ. Đôi khi mạng truy nhập còn được coi là
“chặng cuối”, kết nối băng rộng giữa nhà cung cấp dịch vụ và gia đình có
thể được hoàn thành, sử dụng các công nghệ khác nhau. Các nhà cung cấp
dịch vụ viễn thông đang sử dụng công nghệ DSL (đường dây thuê bao số)
để phục vụ các gia đình cá nhân. Họ cũng bắt đầu sử dụng các công nghệ
sợi như PON (mạng quang thụ động) để đến các nhà. Các mạng IPTV sẽ
sử dụng các phiên bản ADSL và VDSL để cung cấp băng thông yêu cầu để
chạy các dịch vụ IPTV tại nhà khách hàng. Nhà cung cấp dịch vụ sẽ đặt
một thiết bị (như là DSL modem) tại khu vực khách hàng để phân phối kết
nối Ethernet đến mạng nhà.
Mạng đầu cuối (còn gọi là mạng cáp gia đình). Theo các nhà khai thác viễn
thông, thì mạng này là mạng tiếp nối băng rộng xDSL, FTTx+LAN hoặc WLAN.
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xiv
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
1.2.2 Kiến trúc và các thành phần IPTV
Các hệ thống IPTV gồm một số thành phần quan trọng (thường gọi là
Ecosystem), tất cả đều ảnh hưởng đến QoS và QoE của dịch vụ IPTV. Một số
thành phần quan trọng nhất là:
Bộ mã hoá Video
Các bộ mã hoá video có nhiệm vụ biến đổi luồng đầu vào với nhiều định
dạng khác nhau thành một luồng nén số. Đầu ra video có thể là dạng MPEG2,
MPEG4 AVC hoặc WM VC1. Các bộ mã hoá video cũng có nhiệm vụ đóng gói
các luồng video vào một định dạng vận chuyển, có thể là lớp thích ứng ATM hoặc
các gói IP. Các bộ mã hoá video thời gian thực mã hoá các nguồn tín hiệu truyền
hình trực tiếp đã từng có giá rất đắt đỏ. Hiện nay giá của chúng đã giảm đáng kể,
do đó chúng không còn chiếm phần lớn đầu tư trong Video Head End. Hầu hết bộ
mã hoá cho truyền hình 35t xu908uh trực tiếp nằm trong Head End cấp quốc gia; tuy
nhiên, chúng cũng có mặt trong các Head End của các chương trình cục bộ. Thuộc
tính kĩ thuật chính của các bộ mã hoá video là chất lượng mã hoá, tỉ lệ nén, các loại
thuật toán mã hoá, và hỗ trợ cho ghép kênh thống kê.
Video Headend
(SHE)
Nội dung vệ tinh
ISP
STB
VoIP
Điều khiển
dịch vụ đa
phương tiện
Nội dung
không trung
PSTN
xDSL modem
DSLAM
Vòng truy nhập
Điều khiển
IMS
xDSL modem
Vòng
GbE
Bộ mã hoá
Middleware
Vòng SDH/SONET
Trạm trung
tâm
VoD server
Trạm Hub Video (VHO)
Mã hoá
bảo mật
Hệ thống truy
cập khẩn cấp
Thuê bao
Biên/Truy nhập
Lõi
DSLAM
Trạm trung
tâm
VoD cục bộ
Nội dung và
quảng cáo
cục bộ
ONT/ONU
DVSS
DVST
STB
xDSL modem
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xv
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Nguồn: Tektronix
Hình 1.3 Kiến trúc mạng IPTV điển hình
Video server
Các video server là các thiết bị trên cơ sở máy tính, kết nối với các hệ thống
lưu trữ lớn. Nội dung video trước đó đã mã hoá, được lưu trữ trên đĩa hoặc trong
các ngân hàng RAM lớn. Các video server xếp luồng nội dung video và audio qua
unicast hoặc multicast tới STB. Video server chủ yếu được dùng cho VoD; tuy
nhiên, chúng cũng được dùng cho NPVR, cho phép thuê bao ghi lại nội dung từ xa
trên một thiết bị ở phía nhà vận hành. Thuộc tính kĩ thuật chung của các video
server là tính mở rộng, dưới dạng độ lưu trữ, số lượng luồng, phần mềm quản lý
và các loại giao diện.
Middleware
Middleware là một cơ sở hạ tầng phần mềm và phần cứng, kết nối các thành
phần của một giải pháp IPTV. Đó là một hệ thống vận hành phân phối hoạt động
trên cả các server tại vị trí nhà cung cấp và tại các STB. Middleware thực hiện cấu
hình đầu cuối, cung cấp cho các video server, các đường truyền chỉ dẫn chương
trình điện tử (EPG) cùng với nội dung, hoạt động như là một boot server cho STB
và đảm bảo rằng mọi STB đều chạy một phần mềm tương thích. Các thuộc tính kĩ
thuật của một middleware là tính tin cậy, tính mở rộng, khả năng giao diện với các
hệ thống khác.
CAS/DRM
Hệ thống truy cập có điều kiện (CAS) cho phép thực hiện bảo vệ nội dung.
Trước đây, một mạng video số chuyển mạch không yêu cầu CAS vì mạng sẽ thực
hiện các quyền về nội dung. Về mặt lý thuyết, điều đó sẽ vẫn đúng nếu thiết bị
thực hiện chức năng multicast cũng có thể xác định được người sử dụng có quyền
xem nội dung hay không. Trong một số thử nghiệm ban đầu của IPTV, nội dung
không được bảo vệ; tuy nhiên, nội dung này cũng không được coi là “tươi mới”.
Khi IPTV trở thành một xu hướng, các nhà cung cấp nội dung bắt buộc phải có
CAS và quản lý bản quyền số (DRM), DRM không những điều khiển việc xem
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xvi
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
chương trình thời gian thực, mà còn điều khiển những gì diễn ra đối với nội dung
sau khi được xem một lần. Nói chung, hầu hết CAS/DRM là sự kết hợp của việc
xáo trộn và mã hoá bảo mật. Nguồn video được xáo trộn sử dụng từ điều khiển. Từ
điều khiển được gửi qua một bản tin được mã hoá bảo mật tới thiết bị giải mã. Mô
đun CAS/DRM trên thiết bị giải mã sẽ giải mã bảo mật từ điều khiển. Các thuộc
tính kĩ thuật của CAS/DRM là: tính mở rộng, khả năng tích hợp với bộ mã hoá,
video server và STB.
Hộp phối ghép STB
STB là một bộ phận thiết bị phía khách hàng, có nhiệm vụ giao diện với
người sử dụng, truyền hình và mạng của nó. Đối với truyền hình và VoD, STB hỗ
trợ một EPG cho phép người sử dụng đi lướt qua các chương trình. STB biến đổi
một tín hiệu nén số đã xáo trộn thành tín hiệu được gửi đến tivi. STB làm chủ
middleware và được chỉ định trở thành trung tâm của hạ tầng liên lạc trong nhà. Thế
hệ đầu tiên của STB cung cấp các tính năng tối thiểu (EPG, giải mã và có thể là
một số chức năng ghi hình cá nhân) để giữ cho giá cả không bị đắt. Các thuộc tính
kĩ thuật của một STB là độ tin cậy, hỗ trợ giải mã, kích cỡ ổ đĩa ngoài, các loại
giao diện ngoài. Giá cả của chiếc STB là một trong những yếu tố quan trọng nhất
đối với bất kỳ nhà vận hành IPTV nào. Hệ thống MPEG4 trên chip, với mức tích
hợp cao, có thể giúp hạ giá STB.
1.3. Cấu trúc chức năng cho dịch vụ IPTV
Một mạng IPTV có thể bao gồm nhiều thành phần cơ bản, nó cung cấp một
cấu trúc chức năng cho phép phân biệt và chuyên môn hoá các nhiệm vụ. Hình 1.4
Trình bày sáu thành phần chính của cấu trúc chức năng được tạo thành bởi các chức
năng sau: cung cấp nội dung, phân phối nội dung, điều khiển IPTV, truyền dẫn
IPTV, thuê bao và bảo an.
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xvii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Hình 1.4 Cấu trúc chức năng các thành phần cho dịch vụ IPTV
1.3.1 Cung cấp nội dung
Tất cả nội dung được sử dụng bởi dịch vụ IPTV, bao gồm VoD và truyền
hình quảng bá sẽ phải thông qua chức năng cung cấp nội dung, ở đó các chức năng
tiếp nhận, chuyển mã và mã hóa sẽ tạo nên các luồng video số có khả năng được
phân phối qua mạng IP
1.3.2 Phân phối nội dung
Khối phân phối nội dung bao gồm các chức năng chịu trách nhiệm về việc
phân phối nội dung đã được mã hoá tới thuê bao. Thông tin nhận từ các chức năng
vận truyển và điều khiển IPTV sẽ giúp phân phối nội dung tới thuê bao một cách
chính xác. Chức năng phân phối nội dung sẽ bao gồm cả việc lưu trữ các bản copy
của nội dung để tiến hành nhanh việc phân phối, các lưu trữ tạm thời (cache) cho
VoD và các bản ghi video cá nhân. Khi chức năng thuê bao liên lạc với chức năng
điều khiển IPTV để yêu cầu nội dung đặc biệt, thì nó sẽ gửi tới chức năng phân
phối nội dung để có được quyền truy cập nội dung.
1.3.3 Điều khiển IPTV
Các chức năng điều khiển IPTV là trái tim của dịch vụ. Chúng chịu trách
nhiệm về việc liên kết tất cả các chức năng khác và đảm bảo dịch vụ hoạt động ở
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xviii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
cấp độ thích hợp để thoả mãn nhu cầu của khách hàng. Chức năng điều khiển IPTV
nhận yêu cầu từ thuê bao, liên lạc với chức năng phân phối và vận chuyển nội dung
để đảm bảo nội dung được phân phối tới thuê bao. Một chức năng khác của điều
khiển IPTV là cung cấp hướng dẫn chương trình điện tử EPG (Electronic Program
Guide), EPG được thuê bao sử dụng để chọn nội dung theo nhu cầu. Chức năng
điều khiển IPTV cũng sẽ chịu trách nhiệm về quản lý quyền nội dung số DRM
(Digital Rights Management) được yêu cầu bởi thuê bao để có thể truy cập nội
dung.
1.3.4 Chức năng vận chuyển IPTV
Sau khi nội dung yêu cầu từ thuê bao được chấp nhận, chức năng vận
chuyển IPTV sẽ chịu trách nhiệm truyền tải nội dung đó tới thuê bao, và cũng thực
hiện truyền ngược lại các tương tác từ thuê bao tới chức năng điều khiển IPTV.
1.3.5. Chức năng thuê bao
Chức năng thuê bao bao gồm nhiều thành phần và nhiều hoạt động khác
nhau, tất cả đều được sử dụng bởi thuê bao để truy cập nội dung IPTV. Một số
thành phần chịu trách nhiệm liên lạc thông tin với chức năng truyền dẫn, ví dụ như
truy cập getway kết nối với DSLAM, hay trình STB sử dụng trình duyệt web để kết
nối với Middleware server. Trong chức năng này, STB lưu trữ một số các thành
phần quan trọng như các key DRM và thông tin xác thực user. Khối chức năng thuê
bao sẽ sử dụng EPG cho phép khách hàng lựa chọn hợp đồng để truy cập và yêu
cầu nó từ các chức năng điều khiển IPTV. Nó cũng nhận các giấy phép số và các
key DRM để truy cập nội dung.
1.3.6 Bảo an
Tất cả các chức năng trong mô hình IPTV đều được hỗ trợ các cơ chế bảo
an tại các cấp độ khác nhau. Chức năng cung cấp nội dung sẽ có bộ phận mật mã
được cung cấp bởi nhà cung cấp nội dung. Chức năng phân phối nội dung sẽ được
đảm bảo thông qua việc sử dụng DRM. Các chức năng điều khiển và vận chuyển
sẽ dựa vào các chuẩn bảo an để tránh các thuê bao không được xác thực có quyền
sửa đổi và truy cập nội dung. Chức năng thuê bao sẽ bị giới hạn sử dụng các cơ chế
bảo an được triển khai tại STB và Middleware server. Tóm lại, tất cả các ứng dụng
và các hệ thống hoạt động trong môi trường IPTV sẽ có các cơ chế bảo an luôn sẵn
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xix
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
sàng được sử dụng để trách các hoạt động trái phép.
1.4 Một số dịch vụ cung cấp bởi IPTV
Phân loại dịch vụ IPTV
Hệ thống IPTV phát triển dựa trên hệ thống mạng băng thông rộng đang
triển khai, có khả năng cung cấp được các dịch vụ như mô tả ở phần dưới đây.
Hình 1.5 Các dịch vụ IPTV được cung cấp
1.4.1 Dịch vụ truyền hình quảng bá
Live TV
Đây được hiểu là dịch vụ truyền hình số trên nền mạng IP cung cấp dạng phát
(Broadcast) những chương trình truyền hình được thu lại từ hệ thống truyền hình
mặt đất, truyền hình cáp, truyền hình vệ tinh hoặc kênh truyền hình riêng tới khách
hàng.
Các kênh truyền hình được thu từ những nguồn thu khác nhau, bao gồm:
Các kênh truyền hình analog của quốc gia.
Các kênh truyền hình được thu miễn phí từ vệ tinh.
Các kênh truyền hình đã mã hoá từ vệ tinh.
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xx
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
Các kênh truyền hình riêng của nhà cung cấp TV.
Với giải pháp IPTV, nhà cung cấp dịch vụ có thể đóng nhiều loại kênh truyền
hình thành các gói nhằm cung cấp cho khách hàng với các gói cước linh hoạt khác
nhau. Các kênh truyền hình được hỗ trợ tính năng trả tiền theo từng kênh hoặc theo
từng thời điểm người xem muốn xem (PayperView – PPV). Settopbox (STB) có
giao diện hướng dẫn xem chương trình và kế hoạch phát sóng chương trình TV cập
nhật dễ dàng. Người xem có thể chuyển kênh thuận tiện trên STB tại đầu cuối của
khách hàng.
Timeshifted TV
Tính năng tạm dừng TV là tính năng giúp người xem có thể tạm dừng kênh
truyền hình đang phát và có thể xem tiếp sau đó. Ví dụ người xem tạm dừng khi
cần nghe điện thoại, sau khi cuộc gọi kết thúc người xem có thể xem chương trình
TV tiếp tục từ thời điểm trước đó hoặc xem tiếp như bình thường.
Giao diện và chức năng của dịch vụ được thể hiện rõ ràng, trực quan thông
qua EPG và STB, thuận tiện cho người sử dụng. Người dùng có thể xem tiếp từ
thời điểm tạm dừng và hệ thống đáp ứng kênh LiveTV như bình thường.
Hình thức này có thể tính phí linh hoạt, thu cước theo gói dịch vụ hoặc theo
PPV.
Virtual Channel from VoDs
Chức năng này cho phép hệ thống ghép một số nội dung VoD tùy chọn thành
một kênh riêng và phát trên mạng. Sau khi đã kích hoạt, kênh ảo này hoạt động và
có đầy đủ các tính năng như một kênh TV bình thường.
Dịch vụ này cho phép biên tập các nội dung VoD cùng thể loại (âm nhạc, thời
trang, thể thao, ..) thành một kênh chuyên đề theo thị hiếu của khách hàng. Người
quản trị có khả năng quản lý và theo dõi các kênh ảo tạo ra.
NVoD (Near Video on Demand)
Chức năng này cho phép hệ thống phát một chương trình truyền hình hoặc
VoD tùy chọn lặp lại nhiều lần trên các kênh multicast khác nhau. Với cùng một nội
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xxi
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
dung phát cách nhau một khoảng thời gian (Interval), do vậy khách hàng có thể trả
tiền PPV (Payperview) và xem tại các thời điểm tùy ý.
Hệ thống có khả khả năng thiết lập dịch vụ NVoD với các chương trình
truyền hình hoặc VoD. Hỗ trợ khả năng tính cước theo PPV hoặc theo gói dịch vụ.
Mobile TV
Dịch vụ này là hướng phát triển tương lai đảm bảo cung cấp kênh truyền hình,
VoD và các dịch vụ của hệ thống IPTV đến các khách hàng của mạng di động.
Giải pháp hoàn chỉnh hệ thống IPTV có thể kết nối, triển khai để cung cấp
dịch vụ MobileTV. Việc tính cước có thể tích hợp với hệ thống Billing độc lập để
có các phương thức tính cước linh động và hiệu quả.
1.4.2. Dịch vụ theo nhu cầu
VoD (Video on Demand)
Đối với dịch vụ video theo yêu cầu (VoD), người xem lựa chọn các video
(phim, video clip) trực tiếp từ thư viện của nhà cung cấp để xem qua trên TV của
khách hàng. Thư viện hỗ trợ tính năng tìm kiếm, hiển thị danh sách và miêu tả các
video cùng với việc giới thiệu độ hấp dẫn của video. Nhằm khuyến khích khán giả
mua phim, người xem sẽ được xem qua các bản tóm tắt phim, xem trước các đoạn
phim demo rồi mới quyết định có mua hay không.
Dịch vụ VoD có những tính cơ bản của thiết bị ghi hình VCR như là tạm
dừng, chạy tiếp, chuyển nhanh về phía trước, chuyển nhanh về phía sau. Tính năng
chuyển nhanh về phía trước, chuyển nhanh về phía sau cần đạt được tốc độ 2X,
4X, 8X, 16X, 32X và 64X.
Hệ thống cho phép giới thiệu thông tin tóm tắt về các bộ phim và video trên
giao diện của EPG. Tùy vào mục đích kinh doanh của nhà cung cấp dịch vụ, người
xem có thể xem nhiều lần bất cứ lúc nào như ở chế độ phát sóng. Nhà cung cấp có
thể gắn kèm trailer quảng cáo và nội dung demo, hỗ trợ lưu các thông tin VoD ưa
thích vào Favourite, sau đó có thể chọn lại. Chức năng khoá chương trình, phim
hoặc nội dung không dành cho trẻ em.
VoD có thể phân loại thành VoD miễn phí (Free on Demand FoD) và VoD trả
tiền.
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xxii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
TVoD (TV on Demand)
Tính năng này cho phép các chương trình LiveTV được lưu lại trên server trong
một khoảng thời gian nào đó. Khách hàng sau đó có thể lựa chọn để xem lại (như
đối với VoD) các chương trình mà mình bỏ lỡ.
Thời gian lưu trữ các chương trình có thể đặt thay đổi linh động theo nhu cầu
thực tế. Hệ thống sẽ hỗ trợ cả 2 cách thức là lưu trữ theo thời gian và lưu trữ theo
chương trình được chọn nào đó.
Thông tin về cước (nếu có) đối với dịch vụ được hiển thị đúng đắn để khách
hàng đưa ra quyết định lựa chọn.
Hỗ trợ các tính năng cơ bản của thiết bị ghi hình VCR, đó là tạm dừng, chạy
tiếp, chuyển nhanh về phía trước, chuyển nhanh về phía sau. Tính năng chuyển
nhanh về phía trước, chuyển nhanh về phía sau cần đạt được tốc độ 2X, 4X, 8X,
16X, 32X và 64X.
Games on Demand (Chơi game theo yêu cầu)
Dịch vụ này cung cấp những trò chơi giải trí đơn giản cho khách hàng. Các
trò chơi này có thể chơi trực tuyến bằng cách truyền (streaming) từ hệ thống IPTV
server đến STB. STB thường phải hỗ trợ Java (JVM) để chơi được các game. Hệ
thống có chế độ tính điểm và ghi thông tin người chơi.
Music on Demand
Các thuê bao có thể xem những clip ca nhạc theo yêu cầu giống như dịch vụ
VoD.
Karaoke on Demand
Các thuê bao có thể chọn và xem các bài karaoke qua STB trên TV. Từ list các
bài karaoke đã được giới thiệu, thuê bao có thể mua một hoặc nhiều bài hát cùng
lúc. Bằng cách ghép nối thêm hệ thống âm thanh chuyên dụng, khách hàng có thể
thoải mái hát karaoke theo yêu cầu.
Hệ thống có khả năng quản lý, tìm kiếm nội dung karaoke theo yêu cầu. Tìm
kiếm theo tên bài hát hoặc tên ca sỹ, cho phép cập nhật và bổ sung các nội dung
karaoke dễ dàng. Hỗ trợ playlist lưu danh sách các bài hát được chọn. Hệ thống có
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xxiii
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
chế độ tính điểm và ghi thông tin người hát. Hỗ trợ ghi thông tin bài hát vào thư
mục Favorite.
1.4.3. Dịch vụ tương tác
Personal Video Recorder (PVR), Client Personal Video Recording
(cPVR)
Trong trường hợp này, thuê bao có thể thu lại các chương trình vào thư mục
của mình, các thuê bao sẽ trả tiền thông qua tài khoản. Đối với nội dung đã được
mã hoá, khoá giải mã sẽ được download từ trên hệ thống tại thời điểm xem nội
dung. Chức năng này để thuê bao có thể chia sẻ những hình ảnh của họ cho bạn bè
và những người thân của họ.
Networked Personal Video Recorder (nPVR)
nPVR là một thành phần mạng để ghi và phát lại nội dung của các kênh
truyền hình. Có thể không nhất thiết ghi lại tất cả các kênh truyền hình, nPVR sẽ
giới hạn trước chỉ những chương trình được chọn, những chương trình này có thể
được ghi lại với mục đích điều khiển lưu trữ dữ liệu.
EPG sẽ có nhiệm vụ xác định xem kênh nào mà nPVR có thể cung cấp. Dựa
trên “list” này, các thuê bao có thể lưu lại các chương trình mà họ chọn trong thư
viện nPVR hoặc thông qua EPG chẳng hạn như một biểu tượng hay một icon.
Trong lúc xem những chương trình do nPVR cung cấp, thuê bao có thể tuỳ thích sử
dụng những các chức năng điều khiển như Play, Pause, FF, RW. Nhà cung cấp dịch
vụ sẽ thiết lập các quy tắc ghi cho mỗi kênh TV riêng, chẳng hạn thời gian lưu trữ
cho kênh được ghi.
Guess và Voting
Cung cấp tính năng bình chọn trực tiếp và dịch vụ trò chơi dự đoán cho người
xem qua TV. Việc dự đoán, bình chọn được kết hợp thể hiện trực tiếp trên các
chương trình truyền hình.
Cho phép tạo các kịch bản bình chọn hoặc dự đoán dễ dàng và linh động theo
nhiều tiêu chí khác nhau. Chức năng bình chọn có thể thực hiện đồng thời trong khi
vẫn đang xem chương trình TV. Hỗ trợ âm thanh, hình ảnh minh họa cho các đề mục
đưa ra. Thao tác bình chọn, dự đoán cần được hỗ trợ thuận tiện thông qua Remote Control.
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xxiv
Dũng
Thực Tập Chuyên Nghành Tìm Hiểu Công Nghệ Truyền Hình
IPTV
TV –Education
Cung cấp tất cả các dịch vụ học tập, đào tạo theo các nội dung và theo từng
lứa tuổi. Hệ thống hỗ trợ khả năng quản lý nội dung các chương trình học tập, đào
tạo. Giao diện hệ thống đảm bảo thân thiện, EPG hiển thị dễ dàng thuận tiện cho
khách hàng.
Hệ thống cho phép phát triển, tích hợp thêm các dịch vụ learning mới vào hệ
thống IPTV hiện tại theo yêu cầu. Có giải pháp hoàn chỉnh cho các nhà cung cấp
thirdparty tích hợp vào hệ thống để cung cấp dịch vụ.
TV –Commerce
Thương mại qua TV là các dịch vụ tương tác cho phép khách hàng trao đổi,
mua bán và đấu giá những sản phẩm được giới thiệu trên TV hoặc những chương
trình quảng cáo. Để thuê bao có thể đăng kí, thực hiện các dịch vụ này hệ thống
cần hỗ trợ các phương thức đặt hàng, thanh toán, giao hàng đến tận tay người dùng.
Hệ thống có sự đồng bộ, nhất quán từ server, middleware, EPG đến STB để
cung cấp dịch vụ đến khách hàng. Hỗ trợ giới thiệu, quảng bá các thông tin sản
phẩm trên các kênh Live TV, VoD .. một cách linh động và hiệu quả. Có giải pháp
tích hợp với hệ thống thanh toán qua ngân hàng, giải pháp đảm bảo an toàn cho
OnlinePayment.
1.4.4 Dịch vụ thông tin và truyền thông
Internet on TV (Web Browser)
Dịch vụ này cho phép người dùng truy cập vào những trang web trên Internet.
Hệ chức năng sẽ có các tính năng cơ bản của trình duyệt web như Back, Refresh,
Stop, History và Boookmark, ..
Các thành phần hệ thống middleware, EPG, STB có cơ chế để duyệt các trang
web và hiển thị thông tin chính xác lên màn hình. Nội dung hiển thị có thể thay đổi
font chữ theo yêu cầu. Hỗ trợ font chữ Unicode.
TV – Information
Dịch vụ này cung cấp các thông tin đến khách hàng thông qua hệ thống IPTV. Các
thông tin có thể cung cấp rất đa dạng và phong phú, bao gồm tin tức, thông tin thị
GVHD : Mai Thị Kim Anh SVTH ; Nguy
ễn Anh
xxv
Dũng
