Tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách hồ chí minh trên sóng truyền hình địa phương các tỉnh phía bắc hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI & NHÂN VĂN

MAI VIỆT NHẬT

TUYÊN TRUYỀN “HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƢ TƢỞNG, ĐẠO ĐỨC,
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH” TRÊN SÓNG TRUYỀN HÌNH
ĐỊA PHƢƠNG CÁC TỈNH PHÍA BẮC HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC

Hà Nội - Năm 2019


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI & NHÂN VĂN

MAI VIỆT NHẬT

TUYÊN TRUYỀN “HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƢ TƢỞNG, ĐẠO ĐỨC,
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH” TRÊN SÓNG TRUYỀN HÌNH
ĐỊA PHƢƠNG CÁC TỈNH PHÍA BẮC HIỆN NAY

Ngành: Báo chí học
Chuyên ngành: Báo chí ứng dụng
Mã số : 60 32 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC
Hƣớng dẫn khoa học: TS. ĐINH THỊ XUÂN HÒA

Hà Nội - Năm 2019

LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan rằng: Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí học ứng
dụng về: Tuyên truyền “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh” trên sóng truyền hình địa phương các tỉnh phía Bắc hiện nay là
công trình nghiên cứu của riêng tôi, dưới sự hướng dẫn của TS. Đinh Thị
Xuân Hòa. Các số liệu nêu trong luận văn là trung thực, những kế thừa được
trích dẫn rõ ràng.
Hà Nội, ngày 11 tháng 11 năm 2019
Tác giả luận văn

MAI VIỆT NHẬT


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn sự dạy bảo quý báu của quý thầy, cô
giáo Viện Đào tạo Bác chí và Truyền thông - Đại học Khoa học Xã hội và
Nhân văn, cùng sự giúp đỡ của bạn bè lớp cao học K21 được học tập và
nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Tiến sỹ Đinh Thị
Xuân Hòa người đã theo sát, giúp đỡ nhiệt tình, trách nhiệm, hướng dẫn
và chỉ bảo đầy tâm huyết để tôi hoàn thành Luận văn này.
Luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tôi mong nhận
được sự góp ý quý báu của thầy cô và các bạn để Luận văn được hoàn
thiện tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 11 tháng 11 năm 2019
Tác giả luận văn

MAI VIỆT NHẬT


MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................ 1
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ...................................................................... 2
DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ 3
DANH MỤC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ .............................................................. 3
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 4
Chƣơng 1. MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TUYÊN TRUYỀN VIỆC
HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƢ TƢỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH
HỒ CHÍ MINH TRÊN TRUYỀN HÌNH .................................................... 17
1.1. Khái niệm ................................................................................................. 17
1.2. Vai trò của việc tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình ..................................................... 22
1.3. Nội dung tuyên truyền việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh trên truyền hình ................................................................ 26
1.4. Yêu cầu về tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh trên truyền hình ................................................................ 32
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG TUYÊN TRUYỀN VỀ HỌC TẬP VÀ LÀM
THEO TƢ TƢỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH TRÊN
TRUYỀN HÌNH HIỆN NAY ....................................................................... 39
2.1. Đặc điểm tình hình các địa phương miền núi phía Bắc và khái quát các
đài PTTH cùng các chương trình khảo sát ...................................................... 39
2.2. Khảo sát thực trạng tuyên truyền về học tập và làm theo tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình ở các đài PTTH địa phương
miền núi phía Bắc hiện nay ............................................................................. 45
2.3. Đánh giá chung ........................................................................................ 62
Chƣơng 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG TUYÊN
TRUYỀN HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƢ TƢỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG

CÁCH HỒ CHÍ MINH TRÊN TRUYỀN HÌNH THỜI GIAN TỚI ..........73
3.1. Một số yêu cầu đặt ra từ thực tiễn ............................................................ 73
3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng tuyên truyền học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình ........................... 77
KẾT LUẬN .................................................................................................... 94
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 96
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 98

1


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

STT

VIẾT ĐẦY ĐỦ

TỪ VIẾT TẮT

1.

BTV

Biên tập viên

2.

CTV

Cộng tác viên

3.

SXCT

Sản xuất chương trình

4.

PTTH

Phát thanh - Truyền hình

5.

NXB

Nhà xuất bản

2


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Tần suất tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh trên truyền hình của 03 đài PTTH năm 2018. .................. 45
Bảng 2.2. Số lượng tuyên truyền nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh trên các đài
PTTH diện khảo sát (năm 2108) ..................................................................... 47
Bảng 2.3. Số lượng tuyên truyền nội dung đạo đức Hồ Chí Minh trên các đài
PTTH thuộc diện khảo sát (năm 2108) ........................................................... 48
Bảng 2.4. Số lượng tuyên truyền về nội dung phong cách Hồ Chí Minh trên

các đài PTTH năm 2108 .................................................................................. 50
Bảng 2.5: Thể loại tuyên truyền về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh trên sóng truyền hình các đài năm 2018................ 59
DANH MỤC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ
Hình 2. 1. Chiến sĩ công an trong chương trình “Học tập và làm theo tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” của Đài PTTH Cao Bằng phát sóng ngày
10/2/2018. ........................................................................................................ 56
Hình 2. 2. Nữ cán bộ tiêu biểu trong “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh” Đài PTTH Hà Giang, ngày 12/9/2018 ................. 57
Hình 2.3. Chương trình “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh” về những thầy cô nơi vùng cao Hà Giang của Đài PTTH Hà
Giang phát sóng ngày 25/11/20218................................................................. 58
Hình 2.4 Hình ảnh “Bác Hồ ra trận” của Đài PTTH Hà Giang phát sóng ngày
20/12/2018....................................................................................................... 60
Hình 2.5: Hình ảnh “Bác Hồ với nhân dân Tây Bắc” của Đài PTTH
Bắc Kạn phát sóng ngày 19/5/2018. ............................................................... 61
Biểu đồ 2.1: Đánh giá chất lượng nội dung tuyên truyền về học tập làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên đài PTTH hiện nay........... 68
Biểu đồ 2.2: Tỷ lệ đánh giá về hình thức tuyên truyền thực hiện học tập làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh (Nguồn tác giả). .............. 69

3


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thực tế cho thấy, với mỗi người dân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh
luôn là biểu tượng sáng ngời về đạo đức cách mạng, tấm gương hy sinh, hiến
dâng trọn đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc; hết lòng phụng sự
Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Người không chỉ đấu tranh, mưu cầu cuộc sống

ấm no, hạnh phúc cho nhân dân, mà còn để lại cho thế hệ mai sau một di sản
văn hóa vô cùng quý báu, đó là tư tưởng, đạo đức, phong cách và thời đại Hồ
Chí Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống các quan điểm toàn diện và sâu
sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam; đạo đức Hồ Chí Minh
là tuyệt đối trung thành, kiên định lý tưởng cách mạng, đặt lợi ích của Đảng,
đất nước, dân tộc lên trên tất cả… là cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư;
phong cách Hồ Chí Minh là tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, làm việc dân
chủ, khoa học, là ứng xử văn hóa, tinh tế, đầy tính nhân văn, nói đi đôi với
làm, là giản dị, gần gũi với quần chúng…
Trên con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội, nhất là khi có sự lãnh đạo của
Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh mãi là ngọn đuốc soi đường trong sự nghiệp đấu
tranh vì độc lập tự do, vì chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ,
công bằng, văn minh. Do đó, Bộ Chính trị khóa X đã ban hành Chỉ thị số 06,
ngày 07/11/2006 về tổ chức Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh”; Bộ Chính trị khóa XI ban hành chỉ thị số 03, ngày
14/5/2011 về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh, nhằm nâng cao nhận thức sâu sắc hơn những nội dung cơ bản và
giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; làm tư tưởng
của Người thật sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc trong đời sống xã
hội, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển vững
chắc trong thời kỳ mới. Ngày 15/5/2016, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số
4


05-CT/TW về đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh, đây là chủ trương lớn của Đảng, vừa mang tính cấp bách vừa
mang tính lâu dài, là mệnh lệnh từ mỗi trái tim của con người Việt Nam.
Hiện nay, trong xu thế phát triển của xã hội, truyền hình đã trở thành
một phương tiện truyền thông đại chúng có khả năng truyền tải thông tin và
có sức ảnh hưởng rất lớn tới đông đảo công chúng. Chính vì vậy, các chương

trình truyền hình được xem là phương tiện giúp công chúng tiếp cận với
thông tin mà họ cần nhanh chóng, trung thực và khách quan nhất. Sức lan tỏa
của các chương trình truyền hình là đồng thời và rộng khắp, vì thế, việc đẩy
mạnh các chương trình truyền hình tuyên truyền Học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để nhận được sự cộng hưởng từ
cộng đồng mạnh mẽ, rộng rãi hơn là điều cần thiết. Mặt khác, quá trình tìm
hiểu về đề tài, tác giả nhận thấy có một số vấn đề được đặt ra như: chủ trương
của Đảng và Nhà nước cần tuyên truyền sâu rộng tư tưởng, đạo đức, phong
cách của Hồ Chí Minh tới đông đảo quần chúng nhưng thực tế số lượng các
chương trình truyền hình chuyên biệt về nội dung này còn ít, chưa thực sự hấp
dẫn, sáng tạo và chưa nhận được quan tâm đầu tư đúng mực của các cơ quan
chức năng. Điều này dẫn tới việc các chương trình chưa thu hút được sự quan
tâm của công chúng trước sự cạnh tranh của hàng loạt các chương trình
truyền hình nói chung và các chương trình truyền hình giải trí nói riêng.
Từ những lý do trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài Tuyên truyền “Học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trên sóng truyền hình địa
phương các tỉnh phía Bắc hiện nay, để kiến giải một số giải pháp nhằm nâng cao
hơn nữa chất lượng các chương trình tuyên truyền về lĩnh vực này.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Quá trình khảo sát, tìm hiểu tài liệu nghiên cứu về đề tài, hầu như chưa
thấy có công trình nào đi sâu nghiên cứu riêng, cụ thể về vấn đề tuyên truyền
5


Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên truyền
hình. Tuy nhiên, có một số công trình nghiên cứu khoa học như sách, luận
văn, giáo trình, bài giảng liên quan gần với đề tài, có thể tham khảo như:
* Nhóm thứ nhất: sách, giáo trình:
- Giáo trình “Cơ sở lý luận báo chí truyền thông” của PGS.TS Dương
Xuân Sơn, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2007 và Giáo trình “Báo chí

truyền hình”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2009. Nội dung tập trung đề
cập đến những vấn đề có tính phương pháp luận, khái niệm, phạm trù, đặc
trưng, chức năng, nguyên tắc, hiệu quả, tính sáng tạo của lao động báo chí,
báo chí truyền hình làm cơ sở để tìm hiểu, nghiên cứu vấn đề cụ thể trong lĩnh
vực báo chí - truyền thông; hệ thống kiến thức về cơ sở lý luận báo chí truyền thông được bổ sung và nâng cao tại chuyên đề cụ thể về báo chí.
- Sách “Truyền hình hiện đại - Những lát cắt 2015-2016”, Bùi Chí
Trung, Đinh Thị Xuân Hòa (chủ biên), NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2015.
Nội dung tập trung thể hiện góc nhìn đa chiều về truyền hình nói chung và
truyền hình hiện đại nói riêng; đặc biệt chú tâm vào nội dung truyền hình hiện
đại trong tương lai. Mỗi góc nhìn được lý giải bởi những lát cắt khác nhau.
Đây chính là những gợi mở, cách đặt vấn đề để mở ra niềm đam mê khám phá
nghiên cứu tiếp theo của những nhà khoa học, những phóng viên và những
người quan tâm đến lĩnh vực truyền hình.
- Sách “Một số xu hướng mới của báo chí truyền thông hiện đại”, Phan
Văn Đến, Phan Quốc Hải, Phạm Chiến Thắng, Nguyễn Đình Hậu, NXB
Thông tin và Truyền thông, Hà Nội, 2016. Nội dung cuốn sách đề cập đến
một số xu hướng mới của báo chí truyền thông hiện nay, với mong muốn đem
đến một cái nhìn xuyên suốt và đa diện về những xu hướng chủ đạo của báo
chí truyền thông hiện đại cả trên thế giới và ở Việt Nam, cả trên lĩnh vực báo
chí và truyền thông.
6


- Sách“Tổ chức hoạt động cơ quan báo chí: Thực tiễn và xu hướng phát
triển”, Nguyễn Quang Hòa, NXB Thông tin và Truyền thông, Hà Nội, 2016.
Sách cung cấp một bức tranh toàn cảnh về báo chí hiện nay, giúp người đọc
hiểu rõ bản chất của hoạt động báo chí và mỗi trang báo, số báo, chương trình
phát thanh, truyền hình, thậm chí là một tác phẩm riêng lẻ cũng thấm đẫm mồ
hôi, công sức, trí tuệ của nhiều người. Bên cạnh đó, cuốn sách còn trình bày
một cách toàn diện và đầy đủ nhất về bộ máy tòa soạn của các cơ quan báo

chí, bao gồm tất cả các cơ quan báo chí in, phát thanh, truyền hình, hãng tin
tức, báo mạng điện tử và cả xu hướng phát triển của báo chí.
- Sách “Những nội dung cơ bản của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh”, Ban Tuyên giáo Trung ương, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật,
2016. Tài liệu này được ban Tuyên giáo Trung ương biên soạn phục vụ triển
khai thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập
và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Tài liệu đã nêu
khái quát về nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức Hồ Chí Minh và phong
cách Hồ Chí Minh gắn với công tác xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ
đầy đủ phẩm chất năng lực, ngăn chặn đẩy lùi suy thoái về tư tưởng…
- Tài liệu “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh về phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự
diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật,
2017. Tài liệu được biên soạn ngắn gọn, trình bày những nội dung cơ bản
quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về phòng, chống suy thoái chính trị, tư
tưởng, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và tổ chức học tập
và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để góp phần thực
hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII trong các tổ chức đảng, chính quyền,
đoàn thể, mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân.
* Nhóm thứ hai: các luận văn, luận án:
7


- Luận án tiến sĩ “Vấn đề phát triển lực lượng sản xuất ở miền núi phía
Bắc nước ta hiện nay”, Nguyễn Văn Quang, Học Viện Chính trị, 2013. Luận
văn đã chỉ rõ khu vực miền núi mặc dù chiếm đến 3/4 diện tích tự nhiên cả
nước, nhưng lại là vùng có các chỉ số phát triển thấp. Mục tiêu đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa sẽ chỉ thực sự thành công khi giảm được khoảng
cách phát triển giữa khu vực này với khu vực đồng bằng và thành thị. Như
vậy, luận án trên giúp tác giả có thêm những kiến thức, nội dung về những

đặc điểm, điều kiện kinh tế - xã hội của các tỉnh miền núi phía Bắc, tác động
đến việc tuyên truyền tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh hiện nay ở
03 địa phương Hà Giang, Bắc Kạn và Cao Bằng.
- Khóa luận “Báo chí với cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh” (Khảo sát báo Tuyên Quang, Đài PTTH Tuyên Quang
từ tháng 3/2007 đến tháng 3/2010), Nguyễn Thị Mai Lan, Đại học Khoa học
Xã hội và Nhân văn, 2010. Khóa luận đã chỉ ra các hoạt động của Đài phát
thanh và truyền hình Tuyên Quang và báo Tuyên Quang trong cuộc vận động
Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở giai đoạn từ tháng
3/2007 - 3/2010. Qua những hoạt động này, khóa luận đã đánh giá những
điểm được và chưa được trong công tác tuyên truyền về cuộc vận động “Học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” tại tỉnh Tuyên Quang.
- Luận văn “Chương trình truyền hình khoa giáo dành cho đồng bào dân
tộc thiểu số ở Đài PTTH Bắc Kạn”, Hà Thị Ngần, Trường Đại học Khoa học
Xã hội và Nhân văn, 2015. Luận văn đã khái quát được quá trình sản xuất các
chương trình truyền hình khoa giáo ở một đài địa phương phía Bắc là tỉnh Bắc
Kạn. Luận nêu ra được thực trạng, đánh giá hiệu quả các chương trình khoa
giáo, nêu ra những đề xuất hợp lý để gia tăng hiệu quả truyền thông với các
chương trình khoa giáo cho đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh Bắc Kạn. Luận
văn giúp tác giả hiểu hơn về các chương trình dành cho đồng bào dân tộc
8


thiểu số, từ đó làm cơ sở sản xuất các chương trình tuyên truyền về học tập và
làm tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh bằng tiếng dân tộc cho đồng
bào dân tộc thiểu số tại địa phương.
- Luận văn “Tổ chức sản xuất chương trình truyền hình chuyên đề về
biên cương, hải đảo”, Lê Thị Thanh Nhàn, Đại học khoa học Xã hội và Nhân
văn, 2017. Với đề tài này, tác giả đã khai thác quá trình sản xuất những
chương trình truyền hình chuyên đề biên giới, hải đảo trên truyền hình khác

nhau như: truyền hình thông tấn, truyền hình quốc phòng và rất nhiều các đài
truyền hình địa phương. Từ dữ liệu nghiên cứu thu được, tác giả luận văn đã
phân tích những điểm mạnh và điểm yếu của quá trình xây dựng các chương
trình truyền hình chuyên đề này, đồng thời, tác giả luận văn đề xuất những
giải pháp để tiến hành tổ chức triển khai sản xuất chương trình trên.
- Luận văn “Nâng cao chất lượng tuyên truyền giáo dục học tập và làm
theo phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên huyện Hà
Quảng/Cao Bằng”, Mạc Văn Hoàng, Đại học sư phạm Thái Nguyên, 2018.
Luận văn khai thác và chỉ ra thực tiễn của hoạt động tuyên truyền, giáo dục và
học tập theo phong cách đạo đức Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên huyện
Hà Quảng/Cao Bằng. Từ đó, luận văn nêu ra khá nhiều những giải pháp thiết
thực để nâng cao hiệu quả của hoạt động tuyên truyền, đưa tư tưởng Hồ Chí
Minh đến gần hơn nữa với cán bộ, đảng viên cũng như quần chúng nhân dân.
- Khóa luận “Công tác tuyên truyền giáo dục đạo đức cách mạng cho
cán bộ chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam theo tư tưởng Hồ Chí Minh”,
Phạm Thị Quỳnh Nga, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, 2014. Trong
thời bình, một bộ phận cán bộ chiến sĩ trong lực lượng Quân đội nhân dân
Việt Nam có tư tưởng nghỉ ngơi, ngại rèn luyện, phấn đấu xây dựng, ngại
khổ, ngại khó, thiếu cảnh giác, ảnh hưởng mặt trái cơ chế thị trường dẫn đến
tham ô, lãng phí, khoa trương… Do đó, luận văn đã chỉ ra thực trạng về sự tha
9


hóa phẩm chất đạo đức, lối sống, đồng thời nêu ra thực trạng công tác tuyên
truyền, giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ quân đội nhân dân
Việt Nam, nhất là đề cập một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác
tuyên truyền giáo dục này.
Ngoài hai nhóm trên, còn có một số công trình nghiên cứu, như công
văn, chỉ thị, hội thảo, bài viết, tạp chí có liên quan đến đề tài luận văn, như:
- Hội thảo khoa học “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa

cá nhân - Giá trị lý luận và thực tiễn đối với công tác xây dựng, chỉnh đốn
Đảng hiện nay”, Học viện chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, ngày
25/01/2019. Hội thảo góp phần nghiên cứu, học tập và nhận thức sâu sắc hơn
về ý nghĩa, giá trị quan trọng của tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh đối với
công tác xây dựng Đảng và công tác cán bộ. Nội dung hội thảo trên giúp tác
giả có thêm nhiều nội dung lý luận liên quan đến đạo đức Hồ Chí Minh. Làm
cơ sở tác giả đề ra các giải pháp đối với đội ngũ phóng viên, biên tập viên
khai thác nội dung này để tuyền truyền.
- Tạp chí Cộng sản, số 173 có bài viết “Giá trị thực tiễn của tư tưởng,
đạo đức Hồ Chí Minh đối với công cuộc đổi mới ở nước ta hiện nay”, 2017.
Nội dung bài viết đề cập nội dung về tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh; vận
dụng tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh trong thực tiễn quá trình đổi mới ở nước
ta hiện nay. Nội dung trên giúp tác giả có thêm những kiến thức về tư tưởng,
đạo đức Hồ Chí Minh, từ đó vận dụng đề ra các giải pháp để tuyên truyền.
- Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, 2016, về việc tiếp tục thực hiện
đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, phát
huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế trong việc thực hiện
Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị khoá XI về “Tiếp tục đẩy mạnh học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
10


- Đề tài “Nghiên cứu đánh giá tác động của truyền thông, đề xuất giải
pháp phát triển và nâng cao chất lượng công tác truyền thông phục vụ phát
triển bền vững Tây Bắc” (chủ nhiệm đề tài TS.Bùi Chí Trung), Chương trình
Tây Bắc, Đại học Quốc gia Hà Nội, 2016. Đề tài đã nêu ra được cơ sở lý luận,
thực tiễn, vai trò, nhiệm vụ, phương thức đóng góp của truyền thông đối với
việc phát triển kinh tế - xã hội bền vững của vùng Tây Bắc và truyền hình.
Chỉ ra mối quan hệ giữa truyền thông và truyền hình. Đồng thời, nghiên cứu

cũng chỉ ra thực trạng hoạt động truyền thông hiện nay, tác động của truyền
thông trên cả nước trên cả hai phương diện tích cực và tiêu cực với vấn đề
phát triển bền vững vùng Tây Bắc. Từ đó, đề xuất những giải pháp nâng cao
chất lượng và hiệu quả của hoạt động truyền thông vì mục tiêu phát triển bền
vững vùng Tây Bắc.
Qua tìm hiểu đánh giá tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài có thể
thấy, các nghiên cứu về tuyên truyền Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình cũng đã được quan tâm nghiên cứu
nhưng hầu như chưa có công trình nghiên cứu riêng nào đề cập một cách bài
bản, đặc biệt là tuyên truyền vấn đề này ở các tỉnh phía Bắc. Trong khi đó,
yêu cầu đổi mới với công tác tuyên truyền vấn đề này trên truyền hình hiện
nay là cấp thiết nhằm góp phần thu hút sự quan tâm, hấp dẫn khán giả xem
truyền hình. Đó chính là khoảng trống, vậy nên tôi đã lựa chọn đề tài Tuyên
truyền “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”
trên sóng truyền hình địa phương các tỉnh phía Bắc hiện nay, với mong muốn
nghiên cứu sâu và kỹ thực trạng chất lượng công tác tuyên truyền về vấn đề
này trên truyền hình hiện nay, từ đó tổng kết những kỹ năng cần có để thực
hiện nội dung này tốt hơn. Trong luận văn, tác giả xin phép được kế thừa
những kết quả nghiên cứu đi trước và coi đó là tiền đề lý luận và thực tiễn để
triển khai đề tài nghiên cứu của mình.
11


3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở hệ thống hóa lý thuyết và thực tiễn, luận văn dựng lên một
bức tranh khái quát về thực trạng, làm rõ những thành công, hạn chế trong
việc tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh trên sóng truyền hình địa phương các tỉnh miền núi phía Bắc hiện nay;
từ đó kiến nghị các giải pháp phù hợp nhằm góp phần nâng cao chất lượng,

hiệu quả của công tác tuyên truyền vấn đề này trên truyền hình đại phương
các tỉnh miền núi phía Bắc trong thời gian tới.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu:
Để làm rõ mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn sẽ thực hiện những
nhiệm vụ cụ thể sau đây:
Thứ nhất: Nghiên cứu, hệ thống hóa cơ sở lý luận liên quan tới đề tài.
Trong đó, tìm hiểu để làm rõ các khái niệm liên quan như “tuyên truyền”, “tư
tưởng”, “đạo đức”, “phong cách” Hồ Chí Minh, “truyền hình”; vai trò của
truyền hình trong tuyên truyền chủ đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh; các tiêu chí đánh giá chất lượng việc tuyên truyền
chủ đề này trên truyền hình địa phương các tỉnh phía Bắc hiện nay.
Thứ hai: Khảo sát chất lượng các chương trình truyền hình về Học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên một số Đài truyền
hình địa phương ở khu vực miền núi phía Bắc của Việt Nam. Khảo sát công
chúng về mức độ hài lòng đối với các chương trình này.
Thứ ba: Đề xuất giải pháp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên
truyền chủ đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh trên truyền hình địa phương các tỉnh phía Bắc trong thời gian tới.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
12


Đối tượng nghiên cứu của luận văn là tuyên truyền về học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình địa phương
các tỉnh miền núi phía Bắc.
4.2. Đối tượng khảo sát
- Khảo sát chương trình của Đài PTTH Cao Bằng, Bắc Kạn và Hà Giang.
Đây là những Đài truyền hình điển hình trong xây dựng, sản xuất được
chương trình truyền hình chuyên đề về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,

phong cách Hồ Chí Minh tại địa phương ở Việt Nam hiện nay. Cùng với đó,
tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn và Hà Giang là các tỉnh miền núi, tập trung nhiều
đồng bào dân tộc thiểu số; là cái nôi của cách mạng Việt Nam, gắn liền với
cuộc sống, quá trình hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh… Do
đó, việc khảo sát tại các tỉnh trên sẽ được tiến hành thuận lợi và thu được kết
quả khả quan, chính xác hơn.
- Một số nhà báo, nhà lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là các phóng viên biên
tập những người trực tiếp làm chương trình về Học tập và làm theo tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
- Khán giả truyền hình: những người đón nhận chương trình tuyên truyền
về Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
4.3. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn khảo sát ở Đài PTTH Cao Bằng, Đài PTTH Bắc Kạn, Đài
PTTH Hà Giang từ tháng 01/2018 đến 12/2018.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn nghiên cứu dựa trên cơ sở đường lối, chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước về báo chí cách mạng Việt Nam; về học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; những vấn đề cơ
sở lý luận về báo chí, về báo truyền hình.
13


5.2. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Phương pháp này tiến hành phân tích
thông tin từ các nguồn tài liệu như sách chuyên ngành, bài báo, bài tham luận,
bài phân tích…, thông tin trên các website chính thức của các dự án, bộ ban
ngành liên quan… Phương pháp được sử dụng nhằm thu thập, nghiên cứu, kế
thừa những tài liệu đã được công bố nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài
này. Trên cơ sở đó, sử dụng để so sánh, minh họa cho các kết quả khảo sát

của mình, khẳng định những đóng góp mới của luận văn thực hiện.
- Phương pháp thống kê: Phương pháp này dùng để thống kê tài liệu,
con số, dữ liệu... có được trong quá trình khảo sát.
- Phương pháp phân tích tổng hợp: Phân tích dữ liệu có được từ các
nguồn tài liệu và chương trình; lấy dữ liệu làm luận điểm, luận cứ để rút ra
những nhận định, nhận xét và đánh giá cá nhân mang tính khoa học… Từ đó,
đề xuất những giải pháp nhằm phát huy ưu điểm, hạn chế, góp phần đổi mới
cách thể hiện qua hoạt động tuyên truyền trên truyền hình, góp phần tăng sức
hấp dẫn và chất lượng của tuyên truyền của 03 đài khảo sát nói riêng và các
đài truyền hình nói chung.
- Phương pháp điều tra xã hội học: Thu thập thông tin, nghiên cứu trực
tiếp đối tượng thụ hưởng chương trình, xây dựng bảng anket, khảo sát 300
mẫu là công chúng xem truyền hình. Trong đó 100 mẫu được gửi đến công
chúng ở khu vực Tp. Cao Bằng, 100 mẫu ở khu vực Tp. Bắc Kạn, 100 mẫu ở
Tp. Hà Giang. Bảng anket sẽ được gửi tới công chúng bằng cách hình thức
trực tiếp. Từ những kết quả điều tra xã hội học có được, tác giả thu nhận các ý
kiến, nhận xét, đánh giá của công chúng, qua đó thu nhận những thông tin cần
thiết phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài.
- Phương pháp phỏng vấn sâu: Thực hiện phỏng vấn với đại diện phóng
viên, BTV, chủ nhiệm chương trình truyền hình về học tập và làm theo tư
14


tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và một số khán giả theo dõi chương
trình để có thêm thông tin, cứ liệu đánh giá phân tích cho đề tài… Qua đó
nhằm thu thập ý kiến đánh giá một cách chính xác và khách quan về vấn đề
nghiên cứu, để làm cơ sở đánh giá thực trạng và xây dựng giải pháp.
6. Đóng góp khoa học của đề tài
Hệ thống vấn đề lý luận về hoạt động tuyên truyền về học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên sóng đài truyền hình.

Thông qua phân tích, đánh giá thực trạng các chương trình tuyên truyền
về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên sóng
Đài truyền hình các tỉnh phía Bắc, chỉ ra những kết quả, hạn chế tồn tại và
nguyên nhân của hạn chế. Từ đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao tuyên
truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên
sóng Đài truyền hình các tỉnh phía Bắc trong thời gian tới.
Kết quả nghiên cứu cho thấy được thực trạng hoạt động tuyên truyền về
việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên
sóng Đài truyền hình Việt Nam, các giải pháp được đề xuất sẽ góp phần nâng
cao việc tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh trên sóng truyền hình các tỉnh phía Bắc thời gian tới.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
7.1. Ý nghĩa lý luận
Đề tài này làm rõ một số lý luận về vai trò của truyền hình đối với việc
tuyên truyền về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh trong xã hội hiện đại. Đồng thời, luận văn còn xác định đặc điểm và
phương thức sản xuất các chương trình truyền hình về học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Hy vọng, kết quả nghiên cứu sẽ
góp phần bổ sung thêm một phần lý luận vào khung lý thuyết tuyên truyền
một chuyên đề cụ thể trên truyền hình.
15


7.2. Ý nghĩa thực tiễn
Quá trình khảo sát, phân tích thực trạng, chỉ ra thành công, hạn chế của
các chương trình truyền hình hiện nay về tuyên truyền học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nói chung, 3 đài truyền hình địa
phương thuộc diện khảo sát nói riêng. Luận văn cố gắng đưa ra những kết
luận xác thực, góp phần xây dựng và hoàn thiện những chương trình này tốt
hơn, góp phần thu hút khán giả và tạo hiệu ứng xã hội tốt hơn nữa cho các

chương trình tương tự.
Mặc dù đây là một đề tài được nghiên cứu ở một góc độ hẹp nhưng thực
tế cho thấy lại có ý nghĩa thiết thực, thực tiễn cao. Nếu luận văn nghiên cứu
thành công, hy vọng kết quả sẽ là nguồn tư liệu có giá trị tham khảo về mặt
thực tiễn với những giải pháp liên quan đến tuyên truyền chuyên đề về học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nhằm nâng cao
chất lượng tuyên truyền cho các Đài truyền hình địa phương nói riêng và các
đài truyền hình ở Việt Nam nói chung hiện nay. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu
có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các nhà trường và các trung tâm có
đào tạo về truyền hình trong giảng dạy về việc tổ chức sản xuất các chương
trình truyền hình chuyên đề.
8. Kết cấu của luận văn
Chương 1: Một số lý luận cơ bản về tuyên truyền học tập và làm theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình.
Chương 2: Thực trạng tuyên truyền về học tập và làm theo tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh trên truyền hình hiện nay.
Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng chương trình truyền hình tuyên
truyền Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

16


Chƣơng 1
MỘT SỐ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TUYÊN TRUYỀN VIỆC HỌC TẬP VÀ
LÀM THEO TƢ TƢỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
TRÊN TRUYỀN HÌNH
1.1. Khái niệm
1.1.1. Tuyên truyền
Hán - Việt Từ điển giải thích: “Tuyên” có nghĩa là tản khắp mọi nơi;
“Truyền” có nghĩa là đem của người này mà trao cho kẻ kia [tr.39-172]. Tuyên

truyền là một trong ba hình thái của công tác tư tưởng. Chủ tịch Hồ Chí Minh
nói:“Tuyên truyền là đem một việc gì nói cho dân hiểu, dân nhớ, dân theo, dân
làm. Nếu không đạt được mục tiêu đó thì truyền truyền thất bại. Tuyên truyền có
ba nội dung chủ yếu là: Thông tin (định hướng thông tin); Giáo dục và vận động
quần chúng; Tổ chức quần chúng đi tới hành động” [32, tr.162].
Tại Việt Nam, tuyên truyền là bộ phận quan trọng của công các tư tưởng,
có nhiệm vụ phổ biến, truyền bá hệ tư tưởng, chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách và pháp luật của Nhà nước đến quần chúng nhân dân; nâng cao
nhận thức, hình thành và củng cố niềm tin, giáo dục lý luận, đạo đức, lối sống;
bồi dưỡng phương pháp, kỹ năng hành động cho cán bộ, đảng viên và quần
chúng nhân dân; uốn nắn nhận thức lệch lạc, đấu tranh với những quan điểm
sai trái, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, xây dựng con người mới, cuộc
sống mới. Từ những lý giải trên kết hợp với nghiên cứu thực tiễn, xin đưa ra
khái niệm: “Tuyên truyền là phổ biến, giải thích một tư tưởng, một chủ trương,
một quan điểm, một vấn đề nào đó nhằm tác động vào nhận thức của đối tượng
tuyên truyền, hình thành một thế giới quan, nhân sinh quan và cổ vũ tính tích
cực của họ để đạt được mục đích của chủ thể tuyên truyền”.
17


1.1.2. Học tập
Học tập là quá trình diễn ra liên tục, không ngừng nghỉ, cả trong trạng
thái chủ động và bị động. Ở thế chủ động, người học tự tìm kiếm các tri thức
cần thiết thông qua nhiều phương thức khác nhau như: sách vở, mạng
internet, học hỏi những người có kinh nghiệm, có kiến thức chuyên môn
(thầy, cô)... Học tập chủ động giúp người học có thể tự sàng lọc những tri
thức mình đã tiếp nhận và chủ động hơn trong việc ghi nhớ, thay đổi hành vi.
Ở thế bị động, người học bị ảnh hưởng bởi rất nhiều những luồng quan điểm,
tư tưởng, hành động, thái độ... từ môi trường sống xung quanh. Quá trình học
tập bị động thường mang tới nhiều các tác dụng tiêu cực vì người học không

sàng lọc các tri thức mà mình tiếp nhận. Để khắc phục điều này, chỉ có cách
tăng cường học tập chủ động, xây dựng giá trị, hệ tư tưởng, phương pháp luận
khoa học, phù hợp với đạo đức và thuần phong mỹ tục.
Trong bối cảnh mới của xã hội, nhất là sự tiến bộ vượt bậc của khoa học
kỹ thuật, quá trình học tập cũng đã có thêm nhiều đặc trưng. Học tập trở thành
một khái niệm rộng hơn, có thể được hiểu là bất kỳ một quá trình, hoạt động
nào mang đến sự thay đổi về kiến thức, hành vi của cá nhân đều được coi là
học tập. Quá trình học tập này diễn ra suốt đời ở tất cả mọi người, mọi độ
tuổi. Trong phạm vi luận văn, học tập được hiểu là: “Một quá trình thường
xuyên, liên tục, nhằm đáp ứng nhu cầu nâng cao hiểu biết, cập nhật kiến thức,
kỹ năng của người học ở mọi lứa tuổi trong từng giai đoạn cụ thể”.
1.1.3. Làm theo
“Làm theo” được ghép từ hai thành tố “làm” và “theo”. Từ “làm” mang
nhiều ý nghĩa khác nhau, phụ thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Trong luận văn, từ
“làm” được hiểu theo tầng nghĩa rộng nhất là sử dụng công sức của bản thân
vào những việc khác nhau, nhằm một mục đích cụ thể. Từ “theo”, mang nhiều
tầng nghĩa khác nhau. Ở nghĩa rộng, “theo” là gắn với, đi liền ở phía sau, sát ở
18


phía sau. Nhưng trong những bối cảnh cụ thể, từ “theo” còn có thể mang
những tầng nghĩa như: hoạt động liên tục trong một công việc cụ thể nào đó,
nhằm một mục đích nhất định... Trong luận văn, từ “theo” được hiểu với ý
nghĩa tin, hướng suy nghĩ, hành động cho phù hợp với mục đích, yêu cầu của
cá nhân, tổ chức, tôn giáo, quan niệm đạo đức, quan niệm thẩm mỹ nào đó.
Kết hợp giữa hai khái niệm, có thể khái quát về “làm theo” như sau: “làm
theo là sử dụng công sức của bản thân để điều chỉnh hành vi, suy nghĩ của
bản thân cho phù hợp với một hành động, quan điểm nào đó”.
1.1.4. Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
* Tư tưởng Hồ Chí Minh:

Đại hội IX của Đảng khẳng định: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống
quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt
Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin
vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống
tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại” [12, tr.35].
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm và tư tưởng của Hồ
Chí Minh trong sự nghiệp cách mạng, được Đảng Cộng sản Việt Nam tổng kết,
hệ thống hóa. Hệ thống tư tưởng này bao gồm những quan điểm về những vấn
đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân
dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa; vận dụng và phát triển Chủ nghĩa Mác Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự kết tinh
của văn hóa dân tộc Việt Nam, tư tưởng cách mạng Pháp, tư tưởng tự do
của Hoa Kỳ, lý tưởng cộng sản Mác - Lênin, tư tưởng văn hóa phương
Đông, văn hóa phương Tây và phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh. Tư tưởng
Hồ Chí Minh đã được xác định là một hệ tư tưởng chính thống của Đảng Cộng
sản Việt Nam bên cạnh chủ nghĩa Mác - Lênin, chính thức đưa ra từ Đại hội
VII của Đảng. Đảng Cộng sản, Nhà nước Việt Nam cùng các quan điểm chính
19


thống ở Việt Nam hiện nay đều thống nhất đánh giá tư tưởng Hồ Chí Minh
chính là cách vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện cụ thể
của Việt Nam và coi tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành một tài sản tinh thần
quý báu của Đảng Cộng sản Việt Nam và của dân tộc Việt Nam.
* Đạo đức Hồ Chí Minh:
Đạo đức Hồ Chí Minh là nội dung cơ bản của chủ nghĩa nhân văn, bắt
nguồn từ sự kết hợp hài hoà truyền thống đạo đức, nhân văn của dân tộc Việt
Nam với tinh hoa của chủ nghĩa nhân văn, văn hóa nhân loại. Đạo đức Hồ Chí
Minh là đạo đức mới, hình thành và nhằm phục vụ sự nghiệp giải phóng dân
tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người; đáp ứng sự ứng xử văn minh
của con người trong thời đại mới. Bản thân Người chính là tấm gương mẫu

mực về đạo đức mới trong sáng. Chính nhờ có đạo đức mới mà mỗi người tự
phấn đấu, hoàn thiện mình, hình thành năng lực hoàn thành nhiệm vụ mà Tổ
quốc giao. Do vậy, đạo đức theo Hồ Chí Minh, chính là nền tảng vững chắc
để mỗi con người hoàn thành được nhiệm vụ của mình; nhất quán và xuyên
suốt trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng. Đạo đức Hồ Chí Minh tập
trung trên một số nội dung như trung với nước, hiếu với dân; Cần kiệm liêm
chính, chí công vô tư; Lòng nhân ái, yêu thương con người. Người chỉ rõ:
“Đạo đức cách mạng không phải trên trời rơi xuống. Nó do đấu tranh, rèn
luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài
càng sáng, vàng càng luyện càng trong” [36, tr.204-293].
* Phong cách Hồ Chí Minh:
Phong cách Hồ Chí Minh là một chỉnh thể gắn bó chặt chẽ với nhau từ ý
nghĩ đến cách nói, cách viết và cả phong cách làm việc, cách ứng xử, phong
cách sinh hoạt thường ngày. Trước Đại hội VII của Đảng Cộng Sản Việt Nam
(tháng 6/1991), Đảng vẫn sử dụng từ “tác phong” để nói về Chủ tịch Hồ Chí
Minh. Tuy nhiên, từ này chỉ bao quát được cách làm việc, công tác và thói
20


quen sống thường ngày của Người, chưa thể khái quát được cả yếu tố “ý
nghĩ”. Sau này, từ tác phong đã được thay thế bằng từ “phong cách”, bao quát
hơn và hợp lý hơn. Từ đây, tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh đã
được gắn liền với nhau, thể hiện trọn vẹn, phong phú trong toàn bộ cuộc sống
và hoạt động Cách mạng cũng như hệ tư tưởng của Người. Nói đến phong
cách Hồ Chí Minh thì bất kỳ ai cũng sẽ liên tưởng ngay tới những đặc trưng
giá trị, những dấu ấn rất riêng của Hồ Chí Minh, gắn liền với tư tưởng và đạo
đức của Người. Đó là nhân cách lớn, siêu việt, trí tuệ, lỗi lạc, đạo đức trong
sáng và nhân văn; là phong cách của một vĩ nhân, một chiến sĩ cộng sản lỗi
lạc, một nhà văn hóa lớn. Phong cách Hồ Chí Minh được thể hiện trong mọi
lĩnh vực của đời sống và hoạt động, tạo nên một chỉnh thể nhất quán, có giá

trị nghiên cứu khoa học, có giá trị áp dụng vào thực tiễn thể hiện trên một số
nội dung như: phong cách tư duy, làm việc, diễn đạt và lãnh đạo...
1.1.5. Truyền hình
Truyền hình là phương tiện thiết yếu cho mỗi gia đình và xã hội, quốc
gia và dân tộc; công cụ sắc bén trên mặt trận tư tưởng văn hóa cũng như các
lĩnh vực kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng; được sử dụng như một công cụ
giải trí, chức năng thông tin... Truyền hình đã tham gia vào quá trình quản lý
và giám sát xã hội, tạo lập và định hướng dư luận, giáo dục và phổ biến kiến
thức, phát triển văn hóa, quảng cáo và các dịch vụ khác. Thế mạnh của truyền
hình là khả năng tích hợp hầu hết các loại thông tin từ báo in, phát thanh, điện
ảnh... để truyền tải thông tin phong phú, hấp dẫn đặc biệt nhờ sự giao tiếp
bằng thị giác và thính giác. Như vậy, truyền hình là một loại hình truyền
thông đại chúng chuyển tải thông tin bằng hình ảnh và âm thanh về một sự
vật, hiện tượng... đi xa bằng sóng vô tuyến điện.
1.1.6. Tuyên truyền học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách
Hồ Chí Minh trên truyền hình
21