Thiết kế phim và hình ảnh chuyển động bằng phần mềm Pencil

Thiết kế phim và hình ảnh chuyển động bằng phần mềm Pencil
Ngày gửi bài: 08/05/2009
Số lượt đọc: 649
Bùi Việt Hà, Công ty Công nghệ Tin học Nhà trường
Xem phim là nhu cầu giải trí học tập không thể thiếu của mọi gia đình ngày nay. Mỗi chúng ta
chắc đều đã xem nhưng bộ phim hoạt hình nổi tiếng như Hề Sác-lơ, Đô-rê-mon hay Tôn Ngộ
Không. Hàng ngày trên tivi chúng ta được xem nhiều phim có giá trị, những album âm nhạc đặc
sắc. Phim (video) có lẽ không chỉ là nghệ thuật riêng của điện ảnh, mà nó là một dạng dữ liệu
đa phương tiện được dùng nhiều nhất hiện nay trên Internet.
Trong bài học này chúng ta sẽ tìm hiểu cách tạo ra các bộ phim đó trên máy tính. Trước tiên
chúng ta sẽ tìm hiểu hai loại dữ liệu chính tạo nên những thước phim sinh động, đó là ảnh và âm thanh.
1. Tìm hiểu dữ liệu ảnh
Dữ liệu ảnh hay khoa học về dữ liệu ảnh ra đời cùng với sự phát triển của màn hình đồ họa máy tính. Ảnh được
thể hiện bằng các điểm với độ sáng, tối, màu màu sắc khác nhau thể hiện trên màn hình.
Căn cứ vào cách lưu trữ dữ liệu tranh, ảnh mà người ta chia dữ liệu ảnh làm hai loại sau: tranh bitmap và tranh
vector.
Tranh bitmap là loại dữ liệu ảnh mà việc lưu trữ dữ liệu được thể hiện trên từng điểm màn hình, các điểm này
được gọi là pixel.
Tranh vector là loại dữ liệu mà các đối tượng ảnh được thể hiện không theo từng điểm, mà theo các công thức
toán học được tính toán và thể hiện tự động.
Hình ảnh dưới đây cho ta thấy rõ sự khác nhau giữa hai loại dữ liệu ảnh trên.
Trong hình bên trái, chữ A được vẽ và lưu trữ dưới dạng các điểm màu (pixel) với hai màu đen, trắng trên màn
hình. Đó là chữ A dạng bitmap.
Tại hình bên phải, chữ A được vẽ và xác định bởi 3 đoạn thẳng, hai đoạn bằng nhau hai bên tạo thành cạnh của
một tam giác cân và đường thứ ba nối hai điểm trên hai cạnh tạo thành nét ngang của chữ A. Cách khởi tạo bằng
công thức toán học như vậy gọi là dạng vector.
Ảnh kiểu bitmap
Như vậy tranh, ảnh, tệp dữ liệu đồ họa dạng bitmap sẽ bao gồm một tập hợp các điểm (pixcel), mỗi điểm sẽ
tương ứng cách thể hiện một vị trí trên màn hình.
Mỗi điểm trên màn hình ảnh bitmap sẽ tương ứng với một giá trị số nguyên thể hiện màu sắc của điểm này trên
màn hình. Với ảnh đen trắng, mỗi điểm sẽ nhận một trong hai giá trị là 0 - trắng và 1 - đen. Còn nếu mỗi pixel

được phép nhận các giá trị từ 0 đến 255, chúng ta sẽ có một tệp ảnh 256 màu.
- Có nhiều cách để gán một giá trị số tương ứng của một điểm (pixel) với một màu cụ thể.Trong ví dụ dưới đây,
màu của một điểm được xác định bởi 3 tham số màu khác là Đỏ (RED), Xanh lá cây (Green), Xanh nước biển
(BLUE). Phương án đặt màu kiểu này gọi là RGB.
Có rất nhiều định dạng khác nhau của kiểu ảnh bitmap. Các phần mềm tạo và sửa ảnh bitmap (ví dụ phần mềm
Paint) sẽ cho phép lưu tệp ảnh với nhiều dạng khác nhau hình hình dưới đây.
Các dạng tệp ảnh bitmap thường dùng:
Ảnh kiểu vector
Trong kiểu tệp đồ họa vector, các điểm (pixel) không được gán giá trị màu cố định như trong trường hợp bitmap
mà xác định bởi các phương trình hay công thức toán học.
Thông thường các hình đồ họa vector được xác định như sau: từ một số điểm, vị trí ban đầu, sẽ xây dựng các đối
tượng hình khác bằng công thức toán học như đường thẳng, đường cong, đường tròn, cung tròn, hình chữ
nhật, ... Màu sắc cũng được qui định một cách toán học như tô màu viền, tô màu bên trong hình, bên ngoài hình,
...
Sau đây là một vài minh họa cho các hình kiểu vector.
Ưu điểm nổi bật của hình đồ họa vector là vẽ hình chính xác, dung lượng lưu trữ nhỏ. Hình kiểu vector thường
được dùng trong kỹ thuật, kiến trúc, xây dựng, bản đồ,...
2. Tìm hiểu dữ liệu âm thanh
Âm thanh là thành phần dữ liệu quan trọng thứ hai tham gia vào mô hình phim (video). Âm thanh ở đây được
hiểu là bất cứ một hình thức dữ liệu nào có thể phát ra tiếng động qua hệ thống hỗ trợ âm thanh của máy tính.
Như vậy âm thanh có thể chỉ là 1 tiếng động nhỏ cho đến một bản nhạc, bài hát lớn của các ca sĩ nổi tiếng hoặc
dàn nhạc.
Trên máy tính có thể chia âm thanh thành 2 loại, dạng cơ bản sau: âm thanh MIDI và âm thanh số bình thường.
Dữ liệu âm thanh MIDI
MIDI (Musical Instrument Digital Interface) là một dạng dữ liệu âm thanh đặc biệt dùng để lưu trữ âm
thanh các nhạc cụ âm nhạc. Ví dụ một tệp dữ liệu MIDI có thể chứa được âm thanh các nhạc cụ như trống, ghi ta
bas, đàn piano của một bản nhạc.
Dữ liệu MIDI thường thể hiện trên màn hình như một khuôn nhạc không lời.
Hình dưới đây mô tả thể hiện bản nhạc Giao hưởng số 5 của Betthoven bằng MIDI trên màn hình máy tính.
Dữ liệu âm thanh dạng số

Khác với dữ liệu MIDI, âm thanh số là cách thể hiện các tín hiệu âm thanh bình thường đã được số hóa trên máy
tính. Thông thường dữ liệu âm thanh số này là tổ hợp các tín hiệu số dưới dạng sóng như hình dưới đây.
Có rất nhiều dạng và mẫu của các tệp dữ liệu âm thanh số. Các dạng hay dùng trên thực tế như WAV, MP3, MP4,
WMA, .....
3. Mô hình dữ liệu hình động (animation)
Khi đọc thông tin trên trên Internet điều dễ thấy, đập vào mắt chúng ta ngay là vô vàn các hình ảnh chuyển
động, nhấp nháy tại hầu như mọi trang Web. Đó chính là các hình ảnh động, một trong các kiểu dữ liệu đa
phương tiện hay được sử dụng nhất trên Internet.
Ảnh động thường được dùng cho quảng cáo, thương mại và trong giáo dục.
Một số ưu điểm của loại dữ liệu này:
- Tạo sự chú ý hấp dẫn ngay cho người đọc, quan sát.
- Tạo ra những chuyển động từ đơn giản đến phức tạp dùng để truyền đạt, mô phỏng tốt hơn các thông tin.
- Trên cùng một hình ảnh có thể đưa ra nhiều thông tin hơn cho người quan sát.
Một ưu điểm nổi bật nữa của loại dữ liệu này là dễ dàng trong thiết kế.
Mỗi tệp ảnh động sẽ bao gồm từ một vài hoặc hàng trăm khung ảnh tĩnh cùng một kích thước. Khi hiện trên màn
hình, mỗi khung ảnh tĩnh này sẽ xuất hiện trong một khoảng thời gian nhất định (khoảng một vài giây).