Bài giảng Siêu âm trong phát hiện và chẩn đoán phân biệt tắc ruột

WFUMB
COE Chisinau, Moldova

Dieter Nuernberg
WFUMB – WFUMB COE TF Director
WFUMB Vice President 2015-17 & Repres. WHO (NGO)
Delegate of EBGH (European Board of Gastro & Hep)
EFSUMB – Delegate & Education Committee 2006-15
DEGUM – President 2008-2010
Brandenburg Medical School Theodor Fontane
Neuruppin, Germany

World Federation for Ultrasound
in Medicine & Biology

1



Dieter Nuernberg
WFUMB – Giám đốc trung tâm giáo dục CoE của WFUMB
Đại diện của WFUMB ở WHO (NGO)
Đại biểu của EBGH (Hội đồng Châu Âu về Tiêu hóa - Gan
mật) – Hội đồng Giáo dục
Chủ tịch DEGUM 2008-2010
Trường Đại học Y Theodor Fontane - Brandenburg
Neuruppin, Đức


SIÊU ÂM TRONG PHÁT HIỆN VÀ
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT TẮC RUỘT

Dieter Nuernberg,
Trường Đại học Y Theodor Fontane - Brandenburg
Neuruppin, Đức


Các công cụ chính trong
chẩn đoán GIT

• Siêu âm (+ chất cản âm)
• Nội soi
• X quang-CLVT


Khả năng của GIT –
Khảo sát trên siêu âm

• Thành ruột
• Thành phần trong lòng ruột
• Nhu động
• Cấu trúc xung quanh

Thông tin bệnh lý

Thông tin chức năng

Cách khảo sát tắc ruột
Tắc ruột (BO) – Các phương tiện hình ảnh được sử dụng
Chẩn đoán tắc
ruột dựa vào

X quang
Khí

CLVT
Khí + dịch

Điểm
chuyển tiếp

Siêu âm
Dịch

Nhu động


Cách khảo sát tắc ruột
Các nghiên cứu tiến cứu về Siêu âm ở bệnh
nhân nghi tắc ruột


Cách khảo sát tắc ruột
Cách quét

1
Quét ở vùng

hông - gian sườn
trái, mục tiêu
quét xuyên lách:
Dạ dày : giãn ứ
dịch ?
Kết quả: đặt
sonde dạ dày

Hollerweger A, Wüstner M, Dirks K, Ultraschall in Med 2015; 36: 216-238


Cách khảo sát tắc ruột
Cách quét

2
Quét ở vùng
hông - gian sườn
trái, thấp hơn
bước 1, mục tiêu
quét : Hỗng tràng
: giãn ứ dịch ?
Kết quả: tìm các
quai ruột xẹp

Hollerweger A, Wüstner M, Dirks K, Ultraschall in Med 2015; 36: 216-238


Cách khảo sát tắc ruột
Cách quét

3
Quét ở hố chậu
phải, vùng hồi
manh tràng, mục
tiêu quét : Hồi
tràng đoạn cuối :
quai ruột xẹp
Kết quả: tắc ruột
cơ học !

Hollerweger A, Wüstner M, Dirks K, Ultraschall in Med 2015; 36: 216-238


Cách khảo sát tắc ruột Cách quét

Hollerweger A, Wüstner M, Dirks K, Ultraschall in Med 2015; 36: 216-238


Cách khảo sát tắc ruột
Nhu động đảo chiều (to-and-fro)
Tránh các nguyên nhân sinh lý + không thực tế:
• Cũng thường gặp ở ruột non bình thường
• Thường nhầm với chuyển động trượt thụ động của các
thành phần trong quai ruột mất nhu động


Cách khảo sát tắc ruột
Nhu động đảo chiều (to-and-fro)
Quan trọng hơn nhu động đảo chiều là
việc ghi nhận:

- Tần suất nhu động (-, +, ++, +++) và
- Cường độ nhu động (tắc, không tắc)


Vị trí tắc ruột
ở đâu ?


Vị trí tắc ruột ở đâu ?


Vị trí tắc ruột ở đâu ?


Các nguyên nhân tắc ruột ?
Về nguyên tắc có thể phát hiện trên siêu âm Khó phát hiện trên siêu âm

Các nguyên nhân tắc ruột non
Thoát vị nghẹt

Tắc ruột do dính

Lồng ruột

Hẹp miệng nối

Liệt ruột do sỏi mật

Bã thức ăn

U (nguyên phát, thứ phát)

Xoắn ruột

Viêm mạn: Crohn, lao (rất hiếm)

Thoát vị nội
Thiếu máu đoạn ruột

Các nguyên nhân tắc đại tràng
U

Sau viêm: viêm túi thừa đại tràng
sibma, viêm tụy cấp (hiếm)

Viêm mạn: Crohn, lao (rất hiếm)

Hẹp miệng nối
Xoắn ruột

Hẹp sẹo mổ sau thiếu máu ruột


Bệnh Crohn và các biến chứng


Bệnh Crohn


Lồng ruột trong Crohn