LICAMOAN
Tôi xin cam đoan đây là
công trình nghiên cứu của riêng
tôi. Các số liệu, trích dẫn
trong luận án là trung thực và
có xuất xứ rõ ràng, luận án cha
từng đợc công bố trong bất kỳ
công trình khoa học nào.
TCGILUNN
SaySovin
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
Chương NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TĂNG CƯỜNG ĐOÀN
1
KẾT CĂMPUCHIA VỚI VIỆT NAM VÀ LÀO THEO TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐOÀN KẾT QUỐC TẾ
1.1.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế và thực chất tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng
Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế
1.2.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế và thực chất tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng
Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế
Chương THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM
2
TĂNG CƯỜNG ĐOÀN KẾT CĂMPUCHIA VỚI VIỆT
NAM VÀ LÀO HIỆN NAY THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH VỀ ĐOÀN KẾT QUỐC TẾ
2.1.
Thực trạng tăng cường đoàn kết Cămphuchia với Việt Nam
và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế
2.2.
Những bài học kinh nghiệm và dự báo những biến đổi của tình
hình liên quan đến tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam
và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế
Chương MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG ĐOÀN KẾT
3
CĂMPUCHIA VỚI VIỆT NAM VÀ LÀO HIỆN NAY
THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐOÀN KẾT
QUỐC TẾ
3.1.
Phát huy tính tích cực chủ động của Đảng cầm quyền và Nhà
nước Cămpuchia trong củng cố đoàn kết giữa các Đảng, các tổ
chức xã hội và nhân dân theo định hướng tư tưởng Hồ Chí
Minh về đoàn kết quốc tế
3.2.
Kết hợp giữa phát huy nội lực và mở rộng hợp tác toàn diện
với Việt Nam và Lào phát triển cơ sở vật chất, củng cố môi
trường đầu tư cho tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt
Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế
3.3
Kết hợp với Việt Nam và Lào cùng tạo dựng môi trường
hợp tác và thúc đẩy các hoạt động có tính thống nhất, đồng
bộ cho tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và
3
8
21
21
37
62
62
88
103
103
113
129
Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế phù
hợp với xu hướng toàn cầu hóa hiện nay
KẾT LUẬN
142
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ
CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
145
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
146
3
MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu khái quát về công trình nghiên cứu
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế là nội dung quan trọng
trong tư tưởng của Người về con đường cách mạng Việt Nam. Trong quá
trình đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, Cămpuchia, Việt
Nam và Lào đã vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc
tế nhằm xây dựng tình hữu nghị, đoàn kết giữa ba nước. Trong điều kiện
toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay, tăng cường đoàn kết giữa ba dân
tộc trên tinh thần hữu nghị và hợp tác theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn
kết quốc tế càng có ý nghĩa quan trọng. Do vậy, nghiên cứu và vận dụng tư
tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế nhằm tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào là vấn đề có ý nghĩa cấp thiết cả về lý
luận và thực tiễn.
Để góp phần vào việc tăng cường đoàn kết giữa Cămpuchia với
Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế trong
tình hình hiện nay, nghiên cứu sinh lựa chọn vấn đề: “Tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về
đoàn kết quốc tế” làm đề tài luận án tiến sĩ. Đây là vấn đề được tác giả ấp
ủ từ lâu trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt từ khi công tác
tại Việt Nam. Kết cấu của đề tài gồm: Phần mở đầu, tổng quan về vấn đề
nghiên cứu, 3 chương (6 tiết), kết luận, danh mục các công trình của tác
giả đã công bố có liên quan đến đề tài luận án, danh mục tài liệu tham
khảo và phụ lục.
Nội dung xuyên suốt của đề tài luận án là nghiên cứu về vấn đề tăng
cường đoàn kết giữa Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng
Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế. Trong đó, chương 1 của đề tài luận giải
thực chất và những vấn đề có tính quy luật tăng cường đoàn kết Cămpuchia
với Việt Nam và Lào theo theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
Chương 2, đánh giá thực trạng và rút ra những bài học kinh nghiệm trong tăng
4
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ
Chí Minh về đoàn kết quốc tế. Chương 3, đề xuất một số giải pháp tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ
Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
2. Lý do lựa chọn đề tài
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế là một nội dung quan
trọng trong hệ thống tư tưởng của Người, có ý nghĩa to lớn đối với cách
mạng Việt Nam nói chung và tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt
Nam và Lào nói riêng. Lịch sử đã chứng minh, đoàn kết Cămpuchia với
Việt Nam và Lào là vấn đề quan trọng, có ý nghĩa sống còn, đối với sự tồn
tại, phát triển và thịnh vượng của cả ba dân tộc. Tình đoàn kết, hữu nghị đó
đã được củng cố, phát triển qua các cuộc chống ngoại xâm giành và bảo vệ
độc lập chủ quyền dân tộc; đồng thời nó trở thành truyền thống quý báu
được cả ba dân tộc trân trọng, vun đắp không ngừng. Hiện nay, tăng cường
đoàn kết giữa Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh
về đoàn kết quốc tế vẫn là vấn đề cần được tiếp tục phát huy và nâng lên
tầm cao mới.
Thời gian qua, các dân tộc Cămpuchia, Việt Nam và Lào thường xuyên
củng cố, tăng cường sự đoàn kết theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế, tạo sức mạnh tổng hợp đưa cả ba dân tộc cùng tiến lên theo con
đường độc lập tự chủ, phát triển và thịnh vượng. Thành tựu đạt được của
những năm gần đây đã củng cố thêm tình đoàn kết gắn bó keo sơn cả về
chiều sâu, phạm vi và tầm cao mới. Tuy nhiên, trước yêu cầu mới, tình đoàn
kết giữa ba dân tộc vẫn chưa ngang tầm nhiệm vụ ở một số lĩnh vực cụ thể.
Tình hình đó có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, trong
đó nổi lên vấn đề tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo
tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế vẫn chưa nghiên cứu về mặt lý
5
luận và triển khai trong thực tiễn tương xứng với vị trí vai trò, tiềm năng vốn
có của nó trong điều kiện, hoàn cảnh mới. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện
nay, các thế lực thù địch tìm mọi cách xuyên tạc, phủ nhận giá trị tư tưởng
Hồ Chí Minh, chia rẽ mối quan hệ đoàn kết chiến lược giữa ba dân tộc,
làm suy yếu sự phát triển của Cămpuchia, Việt Nam và Lào. Hơn nữa, một
số quần chúng nhân dân nhận thức về âm mưu chống phá của kẻ thù chưa
đầy đủ, đúng đắn, chưa nhận thức hết nội dung, giá trị tư tưởng Hồ Chí
Minh về đoàn kết quốc tế, đoàn kết chiến lược ba dân tộc. Do đó vẫn còn
xuất hiện những thái độ, hành vi đi ngược lại lợi ích của ba dân tộc. Thậm
chí có cả những hành vi tiếp tay cho các tổ chức phản động làm chia rẽ tình
đoàn kết đã có truyền thống lâu đời, gây tổn hại cho sự nghiệp xây dựng
đất nước theo hướng tiến bộ, cách mạng, phồn vinh và thịnh vượng. Điều
đó càng đặt ra một cách cấp thiết đối với nghiên cứu tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về
đoàn kết quốc tế.
Hơn nữa, thực tiễn hoạt động trong nhiều năm qua, tác giả đã có
nhiều tư liệu, có những hiểu biết về lĩnh vực này khá toàn diện và sâu sắc.
Ở cương vị của mình, tác giả liên tục phải giải quyết các vấn đề đối
ngoại giữa ba dân tộc trên bán đảo Đông Dương, đặc biệt giữa Cămpuchia
với Việt Nam, cho nên cũng có những kinh nghiệm, những bài học từ thực
tiễn sâu sắc. Với các căn cứ và khả năng của mình, tác giả lựa chọn đề
“Tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư
tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế” làm dề tài luận án tiến sĩ.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu:
6
Góp phần phát triển lý luận và thực tiễn tăng cường đoàn kết Cămpuchia
với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc
tế.
* Nhiệm vụ nghiên cứu:
Khái quát tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế. Trên cơ sở
đó làm rõ khái niệm công cụ của đề tài, tập trung phân tích luận giải phạm
trù trung tâm của đề tài là: Tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam
và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế . Chỉ ra những vấn
đề có tính quy luật tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào
theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
Nghiên cứu thực trạng và rút ra những bài học kinh nghiệm về tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng
Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
Đề xuất một số giải pháp tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt
Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
* Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu những vấn đề thực chất, tính qui luật tăng cường đoàn
kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh
về đoàn kết quốc tế.
* Phạm vi nghiên cứu:
Luận án nghiên cứu những vấn đề liên quan đến tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn
kết quốc tế trong từ năm 1979 đến nay (Chủ yếu tập trung Cămpuchia và Việt
Nam).
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
7
* Cơ sở lý luận:
Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam, quan điểm của
Đảng nhân dân cách mạng Cămpuchia về vấn đề đoàn kết, đoàn kết quốc
tế.
* Cơ sở thực tiễn:
Luận án dựa vào thực trạng tăng cường đoàn kết Cămpuchia với
Việt Nam và Lào từ 1979 đến nay thông qua các Nghị quyết, văn kiện, các
hiệp định,… và thực tế tiến triển trên thực tiễn.
* Phương pháp nghiên cứu:
Luận án vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện
chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Đồng thời, sử dụng các phương pháp
cụ thể như: Phân tích và tổng hợp; lô gích và lịch sử; so sánh và đánh giá;
điều tra xã hội học; phân tích tài liệu; tổng kết thực tiễn; ý kiến các chuyên
gia; khái quát hóa và trừu tượng hóa,v.v..
6. Những đóng góp mới về khoa học của luận án
Nội dung về thực chất và tính quy luật tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế.
Kết quả đánh giá thực trạng, rút ra bài học kinh nghiệm tăng cường
đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí
Minh về đoàn kết quốc tế.
Nội dung các giải pháp được đề xuất tăng cường đoàn kết Cămpuchia
với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc
tế.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
* Ý nghĩa lý luận của luận án:
8
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần bổ sung một phần quan
trọng vào phát triển, hoàn thiện cơ sở lý luận khoa học cho các chủ thể
Cămpuchia trong thực hiện đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo
tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
* Ý nghĩa thực tiễn của luận án:
Kết quả nghiên cứu của luận án có thể sử dụng làm tài liệu trong việc
hoàn thiện các quan điểm, chủ trương đối ngoại của Cămpuchia trong tình
hình hiện nay. Đồng thời, đề tài còn là cơ sở quan trọng định hướng cho thực
hiện tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào hiện nay có chất
lượng, hiệu quả trên thực tiễn hoạt động xây dựng đất nước trong tình hình
mới.
8. Kết cấu của luận án
Kết cấu của luận án gồm: Mở đầu, tổng quan tình hình nghiên cứu
có liên quan đến đề tài, 3 chương (7 tiết), kết luận, danh mục các công
trình khoa học đã công bố của tác giả, danh mục tài liệu tham khảo.
9
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH
NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1. Những công trình khoa học tiêu biểu nghiên cứu về tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào
Cuốn sách “Quan hệ đối ngoại của các nước A SEAN” của tác giả
Nguyễn Xuân Sơn và Thái Văn Long [105]. Công trình này, hai tác giả đã
luận giải đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào trong bối cảnh chung
của đoàn kết giữa các nước ASEAN trong xu thế phát triển mới. Mặc dù
công trình tiếp cận có tính chuyên ngành ở phương diện đối ngoại, những
cũng thể hiện tinh thần đoàn kết của ba dân tộc trong quan hệ với các nước
trong cộng đồng A SEAN hiện nay.
Tác giả Đặng Quốc Tuấn với công trình: “Hợp tác giữa Việt Nam và
Cămpuchia về Biên giới, lãnh thổ” [118]. Trong công trình này, tác giả đã
nghiên cứu những nét đặc thù của quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và
Cămpuchia trên Biên giới, lãnh thổ. Cùng với nó là những đánh giá, tổng kết
tiến trình bước đầu của triển vọng phát triển khi giải quyết vấn đề có tính
cấp bách về cắm mốc Biên giới trên bộ. Mặc dù công trình này chỉ bàn về
vấn đề quan hệ, hợp tác về Biên giới, lãnh thổ, nhưng cũng có thể khai thác
được những nội dung, giá trị của tăng cường đoàn kết Camphuchia với Việt
Nam và Lào.
Tác giả Phạm Thị Hồng Xuân với công trình: “Một vài suy nghĩ về
quan hệ Việt Nam Cămpuchia và vấn đề an ninh khu vực đến năm 2020”
[129]. Công trình này tác giả đã nghiên cứu những tiềm năng to lớn của
quan hệ Việt Nam Cămpuchia trong giữ gìn an ninh khu vực với tầm nhìn
đến năm 2020. Tác giả đã tập trung và tiềm năng cả về truyền thống đoàn
kết và những tiềm năng về kinh tế, chính trị xã hội thể hiện vai trò, vị trí
quan trọng đối với giữ vững an ninh khu vực.
10
So với nghiên cứu, tìm hiểu chung thì số lượng và chất lượng nghiên
cứu này phong phú và có chiều sâu hơn. Đặc biệt, nhân kỷ niệm 45 năm
ngày thiết lập quan hệ Cămpuchia Việt Nam (24 .7.1967 24.7.2012) càng
có nhiều công trình, bài viết về hợp tác, quan hệ, đoàn kết giữa các dân tộc
trên bán đảo Đông Dương. Đặc san của Báo Thế giới và Việt Nam dành
riêng một số đăng tổng hợp các bài viết của các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà
nước và các vị ở các cương vị cấp bộ, đại sứ,….Các bài viết này được tiếp
cận ở các góc độ khác nhau và cùng có những đề cập đến tư tưởng đoàn
kết quốc tế của Hồ Chí Minh với các cấp độ khác nhau.
Cùng với các công trình trên, Đặc san của Hội hữu nghị Việt Nam
Cămpuchia cho xuất bản tuyển tập những bài viết về đoàn kết giữa hai dân
tộc. Trong tuyển tập này có cả những hiệp định, các văn bản được ký kết
hợp tác, hữu nghị giữa hai dân tộc ở các lĩnh vực khác nhau như về Đảng,
Nhà nước, các lĩnh vực, các ngành…cụ thể.
Những công trình trong nước nghiên cứu tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào so với ở Việt Nam cũng không có nhiều.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây cũng thể hiện xu hướng ngày càng
tăng lên. Bộ ngoại giao và hợp tác Cămpuchia có công trình: “Thông tin cơ
bản về Vương quốc Cămpuchia” [10]. Trong công trình này, Bộ ngoại giao
và hợp tác đã khái quát những thông tin cơ bản về Cămpuchia suốt thời gian
từ 2000 đến 2008 với những tiền đề và thành tựu, hạn chế ở từng mặt cụ
thể. Các thông tin này như một bản thông điệp cho các nước thể hiện lập
trường quan điểm của Cămpuchia trong công tác đối ngoại và hợp tác đầu
tư. Ở đó cũng chỉ ra những nét cơ bản về đoàn kết với Việt Nam và Lào.
Mặc dù những nội dung này mới ở góc độ của Bộ ngoại giao, nhưng cũng
11
thể hiện những tinh thần cơ bản về đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và
Lào.
Tác giả On Phnomonirith với: “Chiến lược của Cămpuchia khi tham
gia vào khu vực mậu dịch tự do A SEAN ( AFTA) và thực hiện CEPT” [99].
Trong công trình của mình, tác giả đã luận giải những khó khăn và thách
thức của Cămpuchia khi tham gia các hiệp hội này. Trong đó, tác giả cũng
đặt ra yêu cầu và nhiệm vụ trong quan hệ với Việt Nam và lào với tính
cách là những nước có truyền thống đoàn kết với nhau từ lâu đời.
Tác giả Kao Kim Huorn với công trình: “Xây dựng lòng tin ở
Cămpuchia Trao đổi kinh nghiệm và rút ra bài học cho tương lai” [36]. Tác
giả của công trình này đã khái quát những nội dung từ thực tiễn có tính chất
của tổng kết và rút ra những bài học quý báu giúp cho người đọc hiểu được
tiềm năng cũng như củng cố cho tương lai phát triển về đoàn kết với các
nước trên thế và khu vực. Trong quá trình luận giải, tác giả của công trình
cũng để dành một phần quan trọng và đánh giá, tổng kết và khái quát những
bài học cho tăng cường đoàn kết Cămpuchia với hai nước trên bán đảo
Đông Dương.
Tác giả Chheav Vanndeth với công trình: “Vai trò Cămpuchia trong
cộng đồng quốc tế” [119]. Công trình này đã xác định vị trí, vai trò
Cămpuchia trong cồng đồng quốc tế với những tiềm năng, và thực tiễn
phát triển. Trong quá trình luận giải, tác giả của công trình cũng xác định
trách nhiệm và tầm quan trọng của Cămpuchia đối với tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào trên con đường cùng phát triển.
Tác giả Soc Hoch với công trình: “Phát triển kinh tế và chính sách cải
cách ở Cămpuchia thách thức và triển vọng trong quá trình hội nhập kinh
tế quốc tế” [31] đã luận giải những tiềm năng về nguồn nhân lực trong
phát triển kinh tế và cải cách ở Cămpuchia hiện nay. Theo đó, tác giả cũng
12
đặt vấn đề với các nước, trong đó có Việt Nam về giúp Cămpuchia về giáo
dục và đào tạo trong quan hệ hợp tác quốc tế.
Tác giả Kao Kim Huorn và Sẩmng Komsan với công trình: “Cămpuchia
trong thiên niên kỷ mới, học hỏi kinh nghiệm quá khứ và xây dựng tương
lai” [38]. Các tác giả của công trình này đã tiếp nối công trình “Xây dựng
lòng tin ở Cămpuchia Trao đổi kinh nghiệm và rút ra bài học cho tương lai”,
Nhà xuất bản CICP, Phnôm pênh, 1999 lên một trình độ mới. Nội dung của
công trình thể hiện sự nghiên cứu tầm khái quát cao hơn và cũng đặt ra
những vấn đề, biện pháp cụ thể cho quan hệ hợp tác và đoàn kết với các
nước có tính chiến lược lâu dài. Mặc dù là công trình của cá nhân, nhưng
cũng phản ánh xu thế chung và cũng có giá trị như những luận điểm, quan
điểm cơ bản cho chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Cămpuchia
hiện nay. Quá trình luận giải, tác giả cũng đề cập đến những đánh giá,
những kết quả học hỏi các nước, đặc biệt của Việt Nam trong quan hệ hợp
tác quốc tế.
Công trình khoa học của tác giả Kong Sokea: “Chính sách đối ngoại
của Cămpuchia với A SEAN từ 1967 đến nay” đã có nhiều công phu hệ
thống hóa chính sách đối ngoại của Cămpuchia với các nước A SEAN từ
1967 đến 2005. Tác giả cũng đề cập đến quan hệ giữa Cămpuchia với Việt
Nam và Lào một cách thỏa đáng. Điểm đặc biệt là, tác giả đã có những
nhận định về những bước thăng trầm của lịch sử và chỉ ra những nguyên
nhân khách quan và chủ quan cụ thể. Trong công trình của mình, tác giả
cũng xác định những vấn đề đặt ra cho tương lai phát triển quan hệ giữa
Cămpuchia với các nước trong cộng đồng ASEAN và với Việt Nam và Lào.
Tác giả Hun Xen với cuốn: “Chiến lược của Chính phủ Cămpuchia
trong thiên niên kỷ mới” [34]. Với tư cách là người đứng đầu Chính phủ
Cămpuchia Thủ tướng Chính phủ Hun Xen đã khẳng định lập trường,
quan điểm của Nhà nước Campuhcia trong thiên niên kỷ mới. Nội dung của
13
công trình này không chỉ là những tư tưởng, quan điểm chính trị, mà có tính
pháp quy cao, đồng thời như một thông điệp quan trọng đối với các nước
vầ thái độ Cămpuchia trong quan hệ với các nước trên thế giới nói chung
và các nước bán đảo Đông Dương nói riêng.
2. Những công trình khoa học tiêu biểu nghiên cứu tư tưởng Hồ
Chí Minh về đoàn kết quốc tế
Đoàn kết quốc tế là một nội dung lớn trong hệ thống tư tưởng Hồ
Chí Minh về con đường cách mạng Việt Nam nói riêng và ba nước trên bán
đảo Đông Dương nói chung. Nó là tài sản vô cùng quý báu không chỉ của
dân tộc Việt Nam, mà còn có giá trị to lớn đối với giai cấp công nhân, nhân
dân lao động trên thế giới, đặc biệt đối với Cămpuchia và Lào. Lịch sử
càng phát triển thì tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế càng được
khẳng định giá trị về khoa học và ý nghĩa thực tiễn to lớn. Đặc biệt trong
bối cảnh quốc tế hóa đời sống kinh tế, hợp tác, giao lưu, hội nhập càng sâu
rộng, cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc càng có nhiều diễn biến
phức tạp thì tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế càng nổi lên cho
mọi thắng lợi của các nước chậm phát triển trong lựa chọn phương thức
quan hệ, hợp tác để thực hiện mục tiêu hòa bình, độc lập, tự chủ và tiến
bộ xã hội.
Với ý nghĩa, tầm vóc lớn lao của tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế, nên đã có nhiều công trình, nhiều đề tài, bài viết bàn về vấn đề
này. Trong phạm vi luận án, tác giả tuyển chọn một số công trình tiêu biểu,
liên quan trực tiếp.
Trên thế giới, có nhiều tác giả nghiên cứu, đánh giá về tư tưởng đoàn
kết quốc tế Hồ Chí Minh, như: “Một buổi sáng mùa xuân năm 1924” của
14
tác giả Gécmanéttô, trong cuốn “Bác Hồ Hồi ký” [28], “Hồ, Niu Oóc”, của
tác giả Đavít Hambớtxtam [29], “Đồng chí Hồ Chí Minh” của tác giả
Épghênhi Cabêlép [25]. Mỗi công trình có cách tiếp cận và luận giải khác
nhau nhưng đã khái quát những nét đặc sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn
kết quốc tế khá sâu sắc. Tác giả Đavít Hambớtxtam người Mỹ trong bài
viết: “Hồ, Niu Oóc”, đã đánh giá cao những nội dung nghiên cứu chủ nghĩa
thực dân của Hồ Chí Minh và những vấn đề về đoàn kết quốc tế. Trong
cuốn “Đồng chí Hồ Chí Minh”, Épghênhi Cabêlép đã đánh giá công lao Hồ
Chí Minh đối với phát triển phong trào cộng sản thế giới và thể hiện
trong đó nội dung khá sâu sắc về tư tưởng đoàn kết quốc tế.
Ở Việt Nam có nhiều công trình, đề tài nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí
Minh về đoàn kết quốc tế và khai thác giá trị của nó để hiện thực hóa trên
thực tế. Có thể thấy một số công trình, đề tài tiêu biểu liên quan đến đề tài
luận án như sau:
Đề tài: “Quốc tế Cộng sản với cách mạng Việt Nam” của tác giả Hồ
Tố Lương [54] đã thể hiện một sự nghiên cứu công phu, nghiêm túc về vai
trò của Quốc tế Cộng sản đối với cách mạng thế giới nói chung và đối với
cách mạng Việt Nam nói riêng. Công trình này đã tổng hợp được những sự
kiện lịch sử có giá trị để luận giải, đánh giá được vai trò của Quốc tế Cộng
sản đối với cách mạng thế giới và cách mạng Việt Nam, đặc biệt đối với
hoạt động cách mạng của Nguyễn Ái Quốc để thể hiện sự kiểm nghiệm,
kiểm chứng những tư tưởng của Người. Trong đó, thành công nhất là đã
làm rõ những ý kiến của Nguyễn Ái Quốc đối với hoàn thiện lý luận cách
mạng của Quốc tế Cộng sản. Điều đó, cho thấy phát triển, hoàn thiện
những tư tưởng cách mạng nói chung và tư tưởng về đoàn kết quốc tế của
15
Nguyễn Ái Quốc nói riêng phải trải qua những thử thách, khó khăn, phức
tạp mới chứng minh được tính khoa học, cách mạng.
Tuy nhiên, những cống hiến đó của công trình cũng chưa thật sự làm
nổi bật tính hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế. Điều
này cũng do mục đích nhiệm cụ của công trình không đặt ra vấn đề đó.
Cuốn sách “Tư tưởng Ngoại giao Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn
Duy Niên [93] đã tiếp cận và luận giải tư tưởng Hồ Chí Minh ở phương
diện Ngoại giao có tính hệ thống khá cao. Với kết cấu gồm phần mở đầu, 4
chương và kết luận cho thấy một sự nghiên cứu nghiêm túc có tích hệ thống
và lịch sử lô gích. Nghiên cứu công trình này cho thấy, tư tưởng ngoại giao
Hồ Chí Minh thể hiện một sự thống nhất cao giữa nguyên tắc bất biến với
tinh linh hoạt trong vận dụng . Ở mỗi nội dung của các công trình đều thể
hiện một tư tưởng chỉ đạo “dĩ bất biến, ứng vạn biến” sâu sắc. Bằng các
sự kiện lịch sử và xử lý, phân tích các sự kiện khá tốt, tạo cho người đọc, dễ
nghiên cứu dễ tiếp thu tư tưởng Hồ Chí Minh về ngoại giao. Tư tưởng đoàn
kết quốc tế này được thể hiện bằng các quyết sách chính trị khá sắc bén của
Hồ Chí Minh từ phạm vi thế giới đến khu vực; đối với từng lực lượng đến
từng tầng lớp và đặc biệt đối với ba nước trên bán đảo Đông Dương.
Tuy nhiên, công trình này được trình bày có tính giáo trình, thể hiện
tính hệ thống đi từ lịch sử hình thành đến nội dung cơ bản, đến nghệ thuật,
phương pháp và sự vận dụng. Với tính hệ thống đó thì tiếp cận, khai thác
và vận dụng vào giảng dạy Bộ môn Tư tưởng Hồ Chí Minh có giá trị rất
lớn.
Cuốn sách “Bí quyết thành công Hồ Chí Minh” của tác giả Phùng
Hữu Phú [101]. Trong cuốn sách, tác giả hình thành 3 chương đi từ cái bao
trùm cơ bản là: “Tư tưởng cách mạng và khoa học” đến nội dung quan
16
trọng có tính chất then chốt là “Giai cấp công nhân” và đến “Bí quyết
thành công”. Với cách tiếp cận và luận giải này, tác giả đã làm rõ được
những vấn đề then chốt nhất bảo đảm cho thắng lợi của cách mạng Việt
Nam. Nội dung này cũng có giá trị đối với thành công của các cuộc cách
mạng giải phóng dân tộc trên thế giới. Nội dung có tính nổi bật nhất bảo
đảm cho sự thành công của Hồ Chí Minh cũng như của cách mạng là vấn
đề đoàn kết, đại đoàn kết toàn dân tộc. Nội dung này được tác giả luận
giải trong chương 3. Bằng các dữ liệu lịch sử, những luận điểm, quyết
sách cụ thể thực hiện đại đoàn kết của Hồ Chí Minh, tác giả đã cho người
đọc, người nghiên cứu thấy rõ tầm vóc lớn lao của tư tưởng đoàn kết Hồ
Chí Minh. Tư tưởng ấy vừa thống nhất với tư tưởng các nhà kinh điển chủ
nghĩa Mác Lênin, vừa có sắc thái độc đáo của Người về cách mạng Việt
Nam.
Tuy nhiên, tư tưởng này chỉ là một nội dung cụ thể của toàn bộ công
trình. Hơn nữa, sự vận dụng vào thực hiện ở Việt Nam là chủ yếu, còn nội
dung tăng cường đoàn kết Cămpuchia Việt Nam và Lào chưa thật nổi bật.
Đề tài: “Hồ Chí Minh với chiến lược đoàn kết quốc tế trong cách
mạng giải phóng dân tộc” do tác giả Lê Văn Yên làm chủ biên [132]. Qua
nghiên cứu, đây là một công trình có nhiều giá trị khoa học. Nhóm tác giả
đã có cách tiếp cận có tính lô gích và lịch sử. Trong giải quyết nội dung thể
hiện sự hệ thống hóa, khái quát hóa khá cao tạo cho người đọc dễ tiếp thu,
đánh giá giá trị tư tưởng. Nhóm tác giả hình thành kết cấu của công trình
thành ba chương (6 tiết), phần phụ lục và tài liệu tham khảo. Về nội dung,
đề tài đã tập trung giải quyết 4 vấn đề lớn.
Phần một, các tác giả đã khái lược có tính hệ thống quá trình hoạt
động của Hồ Chí Minh thống nhất với quá trình hành thành tư tưởng về
đoàn kết quốc tế. Thông qua các tư liệu lịch sử và phương pháp xử lý tư
17
liệu có tính khoa học, hợp lô gích, cho thấy nội dung này được giải quyết
có sức thuyết phục về khoa học.
Phần hai, các tác giả đã khái quát những quan điểm cơ bản của tư
tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế trong cách mạng giải phóng dân
tộc, đồng thời đã có những đánh giá giá trị nội dung này trong lịch sử, không
chỉ đối với cách mạng Việt Nam, mà còn đối với cách mạng thế giới.
Phương pháp khái quát, hệ thống hóa có tính khoa học và đánh giá có tính
khách quan, thể hiện sự nghiên cứu nghiêm túc, độc lập sáng tạo.
Phần ba, các tác giả đã luận giải trong cách mạng dân tộc nhân chủ
nhân dân của Việt Nam, tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế là một
bộ phận thuộc hệ tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động trong thực tế.
Phần bốn, các tác giả đã làm rõ mối quan hệ chặt chẽ giữa Chủ tịch
Hồ Chí Minh với Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng thời đã luận giải tầm
vóc lớn lao tư tưởng của Người trong đường lối cách mạng. Với những
thắng lợi của cách mạng Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng dân tộc là
bằng chứng chứng minh tư tưởng này của Hồ Chí Minh đã góp phần to lớn
vào lý luận chủ nghĩa Mác Lênin ở các nước thuộc địa làm cách mạng
giải phóng dân tộc.
Một nội dung nổi bật của đề tài này là trong mỗi phần đều có sự chú
ý hướng đến các sự kiện, nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế trong tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào. Đây là
nội dung quan trọng liên quan nhiều đến luận án của nghiên cứu sinh. Tuy
nhiên, sự đề cập này có tính sự kiện lịch sử để bổ trợ cho nội dung chính
của đề tài. Do mục đích của đề tài, cho nên vấn đề không được luận giải
có tính hệ thống.
18
Hội thảo quốc tế về Chủ tịch Hồ Chí Minh Anh hùng giải phóng
dân tộc, nhà văn hóa lớn, tổ chức năm 1990 tại Hà Nội, nhân kỷ niệm 100
năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh [115]. Những bài viết trong Hội
thảo này đã làm rõ những cống hiến lớn lao của Hồ Chí Minh đối với
phong trào giải phóng dân tộc, phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ xã
hội. Đồng thời đánh giá cao thân thế sự nghiệp Hồ Chí Minh đối với phát
triển văn hóa. Trong đó, nhiều bài viết về tư tưởng đoàn kết quốc tế của
Người ở các góc nhìn khác nhau, nhưng thống nhất với nhau ở sự cống
hiến, giá trị đối với tương lai nhận loại. Tuy nhiên, công trình này mới là
những bài viết khoa học trong hội thảo cho nên còn có những góc độ khác
nhau.
Ở trong nước, tác giả đã cố gắng sưu tầm, tìm hiểu các công trình về
tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế ở Cămpuchia và cho thấy
không được nhiều như ở các nước khác và chiều sâu cũng còn hạn chế.
Đáng chú ý là công trình của Cheap So Phan về: “Vấn đề An ninh khu vực
Đông Nam Á” [95]. Công trình này được tác giả nghiên cứu, khái quát có
tính hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế. Biểu hiện của
tính hệ thống hóa trong công trình này là tác giả đã chỉ ra mục đích, các nội
dung, nguyên tắc của đoàn kết quốc tế theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Điểm
đáng chú ý là tác giả đã khái quát được những nguyên tắc cơ bản của đoàn
kết quốc tế mang sắc thái Hồ Chí Minh. Toàn bộ những nội dung đó, tác
giả còn vượt lên chỉ ra cho người đọc thấy được những giá trị bền vững
của tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế.
Tác giả Deap So Phan với bài viết: “Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn
kết quốc tế, một trong những di sản vô giá hiện nay” [97]. Trong bài viết,
tác giả tập trung vào làm sâu sắc tiến trình phát triển, hoàn thiện và đặc
19
biệt hơn là đánh giá những giá trị bền vững tư tưởng Hồ Chí Minh về
đoàn kết quốc tế. Trong các nội dung đánh giá, tác giả còn cho rằng tư
tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế đã thức tỉnh nhiều dân tộc trên
thế giới có cơ sở lý luận cho xác định mục tiêu, con đường, biện pháp
thực hiện đoàn kết với các lực lượng, các quốc gia một cách khoa học.
Hơn nữa qua tư tưởng này, tác giả còn cho rằng nó đã củng cố niềm tin
cho các dân tộc chậm phát triển vào tương lai của mình. Điểm đặc biệt là,
công trình đã dành nhiều nội dung bàn về đoàn kết Cămpuchia với Việt
Nam và Lào. Tác giả chỉ ra lời Hồ Chí Minh: “Sự nghiệp đấu tranh chung
của nhân dân ba nước Việt Nam, Cămpuchia và Lào đoàn kết chặt chẽ
nhất định sẽ giành thắng lợi cuối cùng”; “Ý chí thống nhất của nhân dân
ba nước chúng ta là kiên quyết đấu tranh chống sự xâm lược của đế quốc
Mỹ và ra sức bảo vệ hòa bình, độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ”.
Từ những hiểu biết về tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế,
tác giả đã đánh giá tầm vóc quốc tế nói chung, các dân tộc chậm phát triển
nói riêng và đặc biệt là giữa Cămpuchia với Việt Nam và Lào một cách có
sức thuyết phục. Mặc dù, các công trình còn ít, nhưng cho thấy những
nghiên cứu của các tác giả Cămpuchia về tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung
và về đoàn kết quốc tế nói tiêng cũng có những cống hiến nhất định. Tuy
nhiên, các công trình ở Cămpuchia còn khiêm tốn về số lượng, hạn chế về
tính toàn diện và chiều sâu khoa học.
3. Những công trình khoa học tiêu biểu nghiên cứu về tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ
Chí Minh về đoàn kết quốc tế
Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế và tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí
20
Minh về đoàn kết quốc tế là một vấn đề lớn, có ý nghĩa to lớn cả về lý
luận và thực tiễn. Vấn đề này cũng có nhiều công trình, đề tài, bài viết và
có những bước phát triển cả bề rộng, chiều sâu, tầm vóc. Trước mắt, tác
giả cũng tổng quan một số công trình có tính điển hình và liên quan nhiều
đến đề tài luận án.
Quá trình triển khai, mỗi tác giả cũng dựa vào những luận điểm của
Hồ Chí Minh là cơ sở và xác định những yêu cầu, nội dung về văn hóa cho
phát triển ba dân tộc. Mặc dù có những khai thác khác nhau, nhưng tinh
thần chung vẫn thể hiện nội dung đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và
Lào.
Nội dung các công trình này có nhiều cống hiến về khoa học, nhưng
ở góc độ tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư
tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế vẫn chưa có tính chuyên sâu, điển
hình.
Cuốn sách “Tư tưởng Hồ Chí Minh về hợp tác quốc tế và vận dụng
trong sự nghiệp đổi mới ở nước ta hiện nay” của tác giả Đặng Văn Thái
[109] đã tiếp cận và luận giải khá rõ hai phần khác nhau. Phần 1, làm sâu
sắc các vấn đề lý luận; phần 2, tập trung vào nội dung vận dụng vào tình
hình mới. Điểm đáng chú ý là, những nội dung, nguyên tắc, xác định đối tác
hợp tác…được nhóm tác giải nghiên cứu có chiều sâu. Các luận điểm trong
đó đã hàm chứa tinh thần đoàn kết quốc tế khá sâu sắc. Phần vận dụng,
nhóm tác giả đã có nhiều cống hiến trong luận giải nội dung vận dụng vào
đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào.
Tuy nhiên, sự vận dụng này có tính chất chung cho toàn bộ hợp tác, trong
đó đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào chỉ là một nội dung cụ thể. Hơn
nữa, công trình này chưa phải là chuyên sâu vào nghiên cứu đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc
tế.
21
Tác giả Keo Sam Nas với công trình: “Đỉnh cao của các người lãnh
đạo trên thế giới” [89]. Trong công trình này, tác giả dành một phần viết về
Hồ Chí Minh với các nội dung khác nhau, trong đó nổi lên tinh thần cốt lõi
về đoàn kết quốc tế nói chung và đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và
Lào nói riêng. Tác giả đã khá công phu lược thảo lịch sử hình thành tư
tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế gắn với tiến trình hình thành tư
tưởng về con đường cách mang Việt Nam trên đường tìm đường cứu nước.
Khi về nước, Hồ Chí Minh đã thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và
huấn luyện cho những học trò của mình thấu hiểu tinh thần của chủ nghĩa
Mác Lênin, đồng thời tích cực thực hiện tư tưởng về đoàn kết quốc tế vào
thực tiễn cách mạng ở các nước trên bán đảo Đông Dương. Những thắng lợi
của cách mạng Việt Nam cũng như của các nước Cămpuchia và Lào cùng có
nguyên nhân của vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế ở các
dân tộc này.
Công trình khoa học: “Thế giới thế kỷ XX Châu Á và Trung Đông
chính trị kinh tế xã hội và quan hệ đối ngoại” của Deap So Phan [96].
Nội dung công trình đã bàn về vị trí của Hồ Chí Minh trong hàng loạt các
lãnh tụ chính trị trên thế giới đối với tình hình thế giới. Tác giả đã khái quát
những cống hiến của Hồ Chí Minh đối với thực hiện đại đoàn kết toàn dân
tộc trong lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Trong quá trình luận giải, tác giả
đã so sánh với các nhân vật chính trị khác trên thế giới ở lĩnh vực tiếp cận
của mình để thấy tầm vóc của Hồ Chí Minh ảnh hưởng đến các nước
chậm phát triển trên con đường đấu tranh giành quyền độc lập dân tộc và
tiến bộ, hòa bình.
Trong quá trình luận giải đó, tác giả của công trình cũng dành một
phần quan trọng bàn đến vai trò của Hồ Chí Minh trong tiến trình đoàn
kết giữa Cămpuchia với Việt Nam và Lào. Mặc dù nọi dung này không
22
được tập trung lớn, nh ưng cũng đề cập ảnh hưởng tư tưởng của Hồ Chí
Minh đến lĩnh vực này.
4. Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học đã
công bố và những vấn đề luận án tập trung giải quyết
4.1. Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học đã
công bố
Qua tổng quan tình hình nghiên cứu các công trình khoa học có liên
quan đến luận án, tác giả nhận thấy, tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế nói chung và vận dụng vào tăng cường đoàn kết giữa Camphuchia
với Việt Nam và Lào là một nội dung có ý nghĩa to lớn cả về lý luận và
thực tiễn. Vì vậy, vấn đề này đã được nhiều nhà khoa học trên thế giới
nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau. Tuy nhiên, quá trình nghiên cứu,
tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung và về đoàn kết quốc tế nói riêng
cho nhận thấy, tư tưởng của Người còn rất nhiều nội dung, giá trị chưa
được đề cập mọt cách sâu sắc như: Tăng cường đoàn kết giữa ba quân đội
Hoàng gia Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về
đoàn kết quốc tế; tăng cường sức mạnh quân sự Quốc gia của Cămpuchia
với Việt Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế; tăng cường đoàn kết giữa Cămpuchia với Việt Nam và Lào với
các nước trong cộng đồng ASEAN theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế, v.v.. Đăc biệt, vấn đề đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào
theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế càng có nhiều nội dung,
giá trị cần tìm hiểu và vận dụng, nhưng chưa được nhiên cứu một cách cơ
bản, hệ thống.
4.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết
Quá trình khảo cứu các công trình khoa học nghiên cứu đã công bố
liên quan đến đề tài, nhìn tổng thể về hướng nghiên cứu, nội dung triển
23
khai thì phần lớn các công trình nghiên cứu chưa đi sâu làm rõ có tính chất
cơ bản, hệ thống dưới góc độ triết học vấn đề lý luận và thực tiễn cũng
như đề xuất hệ thống giải pháp tăng cường đoàn kết Cămpuchia với Việt
Nam và Lào hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế. Do đó,
những vấn đề luận án tập trung giải quyết:
Một là, vấn đề tiếp cận góc độ triết học đối với tăng cường đoàn
kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn
kết quốc tế.
Hai là, các nội dung cụ thể thuộc bản thể lu ận tăng cường đoàn kết
Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết
quốc tế.
Ba là, nội dung thuộc nhận thức luận và thái độ, hành động của các
chủ thể đối với hiện thực hóa lý luận về tăng cường đoàn kết Cămpuchia
với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế hiện
nay.
24
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TĂNG CƯỜNG ĐOÀN KẾT
CĂMPUCHIA VỚI VIỆT NAM VÀ LÀO THEO TƯ TƯỞNG
HỒ CHÍ MINH VỀ ĐOÀN KẾT QUỐC TẾ
1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế và thực chất tăng
cường đoàn kết Cămpuchia với Việt Nam và Lào theo tư tưởng Hồ Chí
Minh về đoàn kết quốc tế
1.1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại hệ thống tư tưởng sâu sắc về những
vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Trong hệ thống tư tưởng đó, tư
tưởng về đoàn kết quốc tế của Hồ Chí Minh đã thể hiện những quan điểm
độc đáo, tính nhân văn sâu sắc trong quá trình hoạt động cách mạng của
người.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết quốc tế là sản phẩm kết hợp, kế
thừa, phát triển tinh hoa tư tưởng tiến bộ trên thế giới với truyền thống dân
tộc về đại đoàn kết toàn dân tộc trong lịch sử đấu tranh bảo vệ độc lập chủ
quyền dân tộc Việt Nam, cốt lõi là tinh thần đoàn kết giai cấp vô sản và các
dân tộc bị áp bức tạo dựng sức mạnh tổng hợp thực hiện mục tiêu giải phóng
giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng nhân loại khỏi áp bức bóc lột của
chủ nghĩa tư bản, đưa các dân tộc phát triển phồn vinh, thịnh vượng, bình
đẳng, tiến bộ.
Với lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quyết tâm sắt đá giải phóng dân
tộc, truyền thống đoàn kết toàn dân tộc trong lịch sử dựng nước gắn liền
với giữ nước của dân tộc Việt Nam, người thanh niên Nguyễn Tất Thành
Hồ Chí Minh đã ra đi tìm đường cứu nước. Trên đường đi tìm đường cứu
nước, Hồ Chí Minh đã có nhiều ý tưởng về tinh thần đoàn kết quốc tế ở