Vì sao điểm nóng nhất không nằm trên xích đạo.doc

Vì sao điểm nóng nhất không nằm trên
xích đạo?
Điểm nóng nhất của Trái đất là điểm nào? Có nhiều ngời vẫn cho
rằng vùng xích đạo là nơi nóng nhất vì lẽ ở vùng này Mặt trời quanh
năm ở trên đỉnh đầu chiếu thẳng xuống. Thực ra, nơi nóng nhất trên
Trái đất lại không phải vùng xích đạo. Ta hãy xem lại tài liệu thống kê
tình hình thời tiết trên thế giới: tại Châu á, châu Phi, châu úc và châu
Mỹ, bạn có thể thấy một số vùng sa mạc nằm cách xa đờng xích đạo
nhng lại có nhiệt độ ban ngày nóng hơn rất nhiều so với vùng xích
đạo! Tại vùng xích đạo nhiệt độ cao nhất ghi chép đợc rất ít khi vợt
quá 35 độ C. Vậy mà tại sa mạc Sahara ở châu Phi, nhiệt độ ban ngày
cao nhất lên tới 55 độ C, nói chung cũng trên 40 độ. Tại các vùng sa
mạc A rập, nhiệt độ ban ngày cao nhất cũng lên tới 45-50 độ. Tại vùng
sa mạc Trung á liên xô (cũ), nhiệt độ cao nhất ban ngày cũng lên tới
48 độ. Nhiệt độ cao nhất về ban ngày ở sa mạc Gobi cũng khoảng 45
độ.
Vùng xích đạo đợc hấp thu nhiều nhiệt lợng Mặt trời nhất, vậy thì tại
sao lại không phải là nơi nóng nhất trên trái đất, trong khi đó một số
vùng sa mạc nằm cách xa xích đạo, về mùa hè lại nóng hơn vùng xích
đạo?
Nhìn vào bản đồ thế giới ta thấy những vùng thuộc xích đạo phần
lớn đều có biển cả. Thái bình dơng, ĐạI tây dơng, ấn độ dơng đều có
mặt trên vùng xích đạo, thật là một vùng đại dơng bao la.
Mặt biển xích đạo mênh mông, nó có tính chất khác hẳn lục địa. Nó
có khả năng truyền dẫn nhiệt lợng của mặt trời tác dụng vào nó xuống
tận dới đáy sâu, đồng thời nớc biển bốc hơi cũng làm tiêu hao khá
nhiều nhiệt lợng mặt trời. Hơn nữa nớc biển có nhiệt dung rất lớn,
nhiệt độ nớc tăng lên chậm hơn rất nhiều so với đất liền [ 1cm 3 nớc
nhận đợc 4,18 jun nhiệt lợng (tức 1 calo ) chỉ làm cho nớc tăng cao
thêm đợc 1 độ C ] vì lẽ đó mùa hè, nhiệt độ mặt biển xích đạo không
bao giờ tăng lên đột ngột, tình hình tại các vùng sa mạc thì hoàn toàn

ngợc lại. ở sa mạc, các loại thực vật rất hiếm, nớc cũng hiếm hoi, chỉ
thấy một màu cát trắng, nhiệt dung của nó nhỏ, vì thế nhiệt độ tăng lên
nhanh chóng, khả năng truyền nhiệt của bản thân đất sa mạc cũng kém
hơn, nhiệt lợng khó truyền đợc sâu xuống bên dới, khi lớp cát bên trên
bị nóng bỏng lên rồi, nhng lớp cát bên dới vẫn lạnh nh băng. Mặt khác
đất cát sa mạc lại thiếu hẳn tác dụng nớc bốc hơi tiêu hao nhiệt nh ở
biển, cho nên khi mặt trời xuất hiện trên đờng chân trời, nhiệt độ trên
sa mạc luôn luôn tăng lên, đến giữa tra hầu nh mặt đất đã bị nung
nóng nh lửa thiêu vậy!
Một nguyên nhân khác nữa là các đám mây và cơn ma ở vùng xích
đạo cũng nhiều hơn hẳn các vùng sa mạc. Vùng xích đạo thờng chiều
nào cũng có ma, nh vậy nhiệt độ các buổi chiều hàng ngày không thể
cao quá đợc. Còn sa mạc, thờng là trời nắng, rất hiếm khi có ngày ma.
Từ sáng sớm đến chiều tối Mặt trời vẫn toả hơi nóng xuống sa mạc, về
chiều nhiệt độ vùng sa mạc cũng tăng lên rất cao. Đó là lý do vì sao
vùng xích đạo không phải là nơi nóng nhất của Trái đất.