Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 7: Sổ kế toán và các hình thức kế toán

05-Jul-19

CH
S

M C TIÊU

NG 7

K TOÁN & CÁC HÌNH TH C K TOÁN
Sau khi nghiên c u, ng

i h c có th n m

c:

1. Khái ni m và các yêu c u c a s k toán;
2. Các lo i s k toán;
3. K thu t ghi s , s a s k toán;
4. Các hình th c k toán áp d ng t i các doanh nghi p.
- Nh t ký-S cái
- Nh t ký chung
- Ch ng t ghi s
- Nh t ký ch ng t
www.themegallery.com

N I DUNG
7.1 S

Tài li u tham kh o

K TOÁN

Lu t k toán

7.2 CÁC HÌNH TH C K TOÁN

Chu n m c k toán Vi t Nam
Thông t

s

200/2014/TT-BTC H

ng d n ch

k

toán doanh nghi p
Nguy n Th Loan (Ch biên, 2018), Giáo trình Nguyên
lý k toán: Lý Thuy t - Bài t p - Bài gi i, Nhà xu t b n
Lao

ng.

Võ V n Nh (Ch biên, 2016), Giáo trình Nguyên lý k
toán, Nhà xu t b n Kinh t Tp. HCM.
www.themegallery.com

4

1


05-Jul-19

7.1.1. Khái ni m và yêu c%u

S

i v i s k toán

7.1.1.1 Khái ni m

7. 1
K TOÁN

S k toán là nh ng quy n s ho c t s
c xây
d ng theo m u, có liên h ch t ch v i nhau dùng
ghi chép các nghi p v kinh t phát sinh trên c!
s" s li u c a ch#ng t$ k toán
S k toán là bi u hi n v t ch t c th c a
ph !ng pháp tài kho n
Ghi chép trên s k toán là s th hi n nguyên lý
c a ph !ng pháp ghi s kép
5

7.1.1. Khái ni m và yêu c%u

i v i s k toán

6

7.1.1. Khái ni m và yêu c%u

7.1.1.2. Yêu c u

7.1.1.1 Khái ni m

i v i s k toán

i v i s k toán

K t c u khoa h c, h p lý, m b o thu n ti n cho vi c ghi
chép, h th ng hóa, t ng h p thông tin
M i n v có m t h th ng s k toán cho m t k k toán c n
c vào h th ng s k toán c a BTC
Thu n ti n trong ng d ng các ph ng ti n k thu t
S k toán ph i m b o nh ng n i dung ch y u nh ngày
tháng ghi s , s hi u và ngày tháng c a ch ng t dùng làm c n
c ghi s , s ti n và n i dung c a nghi p v kinh t phát sinh, s
d
u k , s phát sinh trong k , s d cu i k

L u ý: Tr ng h p S k toán l p trên máy vi tính
c ng ph i th hi n y
các ch tiêu quy nh cho
t ng m u s . Cu i k k toán (tháng, quý, n m), sau
khi ã hoàn t t vi c khoá s theo quy nh cho t ng lo i
s , n v ph i in ra gi y toàn b! s k toán t ng h p,

s k toán chi ti t và ph i óng thành t ng quy n, ký
tên, óng d u, xác nh n c a Th tr "ng n v nh s
l p b#ng tay.
7

8

2


05-Jul-19

7.1.2. Các lo&i s k toán

7.1.2. Các lo&i s k toán

M i

n v k toán ch có m t h th ng s k toán

cho m t k k toán n m
S k toán có nhi u lo i. Có th phân lo i s k

• S ghi theo • S k
trình t th i
toán t ng
gian
h p

toán theo các tiêu th c sau:

- Theo ph

ND ghi
chép

PP ghi
chép

ng pháp ghi chép

• S ghi theo
h th ng

- Theo n i dung ghi chép
- Theo k t c u (c u trúc) s

• S liên h p

- Theo hình th c t ch c s
9

7.1.3. K' thu t m" s , ghi s , khóa s và
s(a s k toán

• S k
toán chi
ti t

C u
trúc s

Hình
th#c s

• S theo ki u
• S t r i
m t bên
• S theo ki u • S óng
thành
hai bên
quy n
• S theo lo&i
bàn c

www.themegallery.com

7.1.3. K' thu t m" s , ghi s , khóa s và
s(a s k toán

7.1.3.1. M s
S k toán ph i m vào u k k toán n m.
i v i nh ng n v k toán m i thành l p, s k
toán ph i m k t ngày thành l p.
u niên k toán, c n c vào s d cu i k tr c
và yêu c u qu n lý c th c a t ng i t ng k toán
trong k , xây d ng m u s và ghi s d
u k vào
s , có th óng thành quy n ho c t r i.
Ng i i di n theo pháp lu t và k toán tr ng ph i
có trách nhi m ký duy t tr c khi s d ng

7.1.3.1. M" s

7.1.3.2. Ghi s

7.1.3.3. Khóa s k toán

7.1.3.4. S a s k toán

11

12

3


05-Jul-19

7.1.3. K' thu t m" s , ghi s , khóa s và
s(a s k toán

7.1.3. K' thu t m" s , ghi s , khóa s và
s(a s k toán

7.1.3.2. Ghi s ( i u 27 – Lu t k toán )

7.1.3.3. Khóa s k toán
n v k toán ph i khóa s k toán tr c khi l p báo
cáo tài chính và các tr ng h p khóa s k toán khác
theo quy nh c a pháp lu t ( Ki m kê t xu t, sát nh p

chia tách, chuy n hình th c s h u, ình ch% ho t ng,
gi i th DN . . .)
Cu i k , khóa s b#ng cách g ch ngang t trái sang
ph i, c ng s phát sinh trong k và tính ra s d cu i k
trên s .
Công vi c th c hi n bao g$m: C ng phát sinh, tính s
d cu i k , chuy n c t cân i, ki m tra

M i s li u ghi trên s k toán b!t bu c ph i có ch ng t h p
pháp, h p l ch ng minh.
S k toán ph i ghi k p th i, rõ ràng, y theo các n i dung
c a s . S li u, thông tin ghi vào s k toán ph i chính xác,
trung th c, úng v i s k toán.
S li u ghi trên s k toán c a n m sau ph i k ti p s li u ghi
trên s k toán n m tr c li"n k". S k toán ph i ghi liên t c
t khi m s
n khi khoá s
Ghi b#ng tay: ghi b#ng bút m c, không ghi xen thêm vào phía
trên ho c phía d i, không ghi ch$ng lên nhau, không ghi cách
dòng
Ghi s b#ng máy vi tính: DN
c l a ch n mua ho c t xây
d ng hình th c k toán trên máy vi tính cho phù h p.
13

14

7.1.3. K' thu t m" s , ghi s , khóa s và
s(a s k toán

7.1.3.4 S)A S

7.1.3.4. S(a s k toán

1

i"u 28 – Lu t k toán
“ Khi phát hi n s k toán ghi b#ng tay có sai sót thì
không
c t&y xóa làm m t d u v t thông tin, s li u
ghi sai mà ph i s a ch a theo m t trong các ph ng
pháp sau”:
- Ph ng pháp c i chính
- Ph ng pháp ghi b sung
- Ph ng pháp ghi s âm

K TOÁN

2

PP c i chính
PP ghi s âm
G ch 1
ng th$ng • Ghi l i b#ng m(c
xóa b% ch& ghi sai
% (trong ngo)c
Ghi s (ch') úng
n) bút toán ã
b#ng m(c th ng,
ghi sai

h y
phía trên
Có ch' ký c a KTT
• Ghi l i bút toán
(ph trách k toán)
úng b#ng m(c
bên c nh ch& s a
th ng.

15

3
PP ghi b sung
L p “ch ng t ghi
s ” và ghi thêm s
chênh l ch thi u
cho

www.themegall
16
ery.com

4


05-Jul-19

7.2.1. Khái ni m hình th#c k toán

7.2

Hình th c k toán là bi u hi n c a h th ng t
ch c s k toán dùng
ghi chép, t ng h p, h
th ng hóa s li u k toán t ch ng t g c
t ó
có th l p các báo cáo k toán theo m t trình t và
ph ng pháp nh t nh.

CÁC HÌNH TH C
K TOÁN

17

18

7.2.2 Các hình th#c k toán

7.2.1. Khái ni m hình th#c k toán

Các n i dung c! b n c a hình th#c k toán:

ang

Các hình th c k toán
c áp d ng t i Vi t Nam

S l ng s k toán, k t c u t ng lo i s ;
Trình t và ph ng pháp ghi chép vào t ng lo i s ;
M i quan h gi a các lo i s v i nhau trong quá

trình x lý thông tin.
Nh t ký
s cái

19

Nh t ký
chung

Ch ng
t
Ghi s

Nh t ký
ch ng t

K toán
trên
máy VT
20

5


05-Jul-19

7.2.2 Các hình th#c k toán

7.2.2.1 HÌNH TH C NH+T KÝ - S

Vi c l a ch n hình th c k toán nào áp d ng ph i
c n c vào c i m, qui mô ho t ng s n xu t, kinh
doanh c a doanh nghi p; trình
nhân viên k toán;
i u ki n và ph ng ti n tính toán.

T t c các nghi p v kinh t tài chính phát sinh
c k t h p ghi chép theo trình t( th i gian và
theo n!i dung kinh t trên cùng m!t cu n s k
toán t ng h p duy nh t là Nh t ký - S cái.

* c
tr ng

Các lo&i
s KT

• Nh t ký - S cái
• S và th* k toán chi ti t.

www.themegallery.com

21

7.2.2.1 HÌNH TH C NH+T KÝ - S
✂✄

✡✄
TK 111
N

Có

TK 112
N

Có
Á

á

á

☎✆
✆✑ ✡✄
✎✆ ☎ ✁
✧✦
✟✁
✑

S
ti,
n

✤✥✄

Có

✔✕
✘✙✖ ✗

✠
✚
 
✛

N

✒✓

Tài kho n

á

✏✤
✟
✏✍
✆✏ ✎
✄

Di+n
gi i

à

✄✩
☎✄
☎
✪

Ngày

✁★
✑✁

Ch ng t
S hi u

✁★
✟✑
✢
✫✬
✭

Ngày
ghi s

✮
✟ ✑✁ ✞
✑
☛ ✢ ✍✎
✑ ✯✰
✲ ✆✱

TT

á

✆✑✑
✆✎

★ ☎✁
✧✦
✕ 

✤✥✄
☎✆

CÁI

✠ ✡✜

S

✢✣

NH+T KÝ

✁ 

NH+T KÝ - S CÁI
Tháng …… n m………
*!n v tính: Tri u ,ng

*!n v : …………….

CÁI

☞☛✠ ✡
✆✁
✍✌

✆✏ ✎
✄
✟✁

B :…………………..

CÁI

☎✆
✝
☎ ✞✟

7.2.2.1 HÌNH TH C NH+T KÝ - S

CÁI

www.themegallery.com

www.themegallery.com

6


05-Jul-19

7.2.2.1 HÌNH TH C NH+T KÝ - S

CÁI

7.2.2.2 HÌNH TH C NH+T KÝ CHUNG

u i m
M us
Nh

!n gi n, d ki m tra,

T t c các NVKT phát sinh ,u ph i
c ghi
vào s Nh t ký chung, theo trình t( th i gian
phát sinh và theo n!i dung kinh t . Sau ó l y
s li u trên các s Nh t ký
ghi vào s cái
theo t ng nghi p v phát sinh.

* c
tr ng

i chi u

c i m

• Khó phân công công vi c
• Ch- thích h p v i !n v có quy mô h.at
nh/, s l ng nghi p v không nhi0u

Các lo&i
s KT

ng

•
•
•
•

S
S
S
S

nh t ký chung
nh t ký )c bi t
cái
và th* k toán chi ti t.

www.themegallery.com

www.themegallery.com

7.2.2.2 HÌNH TH C NH+T KÝ CHUNG

7.2.2.2 HÌNH TH C NH+T KÝ CHUNG

NH+T KÝ CHUNG

NH+T KÝ THU TI1N
Tháng …… n m………
*!n v tính: Tri u ,ng

Tháng …… n m………
*!n v tính: Tri u ,ng
Ngày
ghi s

Ch ng t
S

Di+n gi i

Ngày

-ã ghi
s cái

S hi u
TK

S phát sinh
N

Có

Ngày
ghi s

Ch ng t
S

Di+n gi i

Ngày

Ghi N
Ghi có các TK
TK 111 131 511 512 515
TK khác
S
hi u

S ti,n

C!ng chuy n trang sau
C!ng trang 1
www.themegallery.com

www.themegallery.com

7


05-Jul-19

7.2.2.2 HÌNH TH C NH+T KÝ CHUNG

7.2.2.2 HÌNH TH C NH+T KÝ CHUNG

S CÁI
Tên tài kho n: Ti0n m t - S hi u: 111
Tháng …… n m……

*!n v tính: Tri u ,ng
Ch ng t
S

Di+n gi i

Ngày
S d

uk

Trang
nh t
ký

TK
i ng

Ch#ng t$ g c
Nh t ký
chuyên dùng

NH+T KÝ CHUNG

S , th2 k
toán chi ti t

S cái

B ng t ng

h p chi ti t

S ti,n
N

Có

200

B ng cân
is
phát sinh
Ghi h3ng ngày
Báo cáo tài chính

Ghi cu i k4
* i chi u, ki m tra

C!ng s phát sinh
S d cu i k
www.themegallery.com

www.themegallery.com

7.2.2.2 HÌNH TH C NH+T KÝ CHUNG

7.2.2.3 HÌNH TH C CH NG T6 GHI S

u i m
M u s !n gi n, d ghi chép, d phân công

công vi c
Nh

* c
tr ng

.

c i m

• Kh i l ng công vi c t ng do ghi chép trùng
l5p nhi0u
• Ch- thích h p v i nh ng doanh nghi p có quy
mô l n
www.themegallery.com

Các lo&i
s KT

!

" # #
$ %

!

www.themegallery.com

8

05-Jul-19

7.2.2.3 HÌNH TH C CH NG T6 GHI S

7.2.2.3 HÌNH TH C CH NG T

M u ch#ng t$ ghi s

GHI S

Ch#ng t$ g c...

&3 45

# 65 .
&

# 7
8

CT - GS

S qu'...

S cái

B ng

S

i chi u SPS

S k toán chi ti t

ng ký CT-GS

B ng chi ti t SPS

3
& '(
/ $0 12

) '*
+ ,/ $0 12

Báo cáo Tài chính và các báo cáo k toán khác

.
'*
/ $0 12

34

7.2.2.3 HÌNH TH C CH NG T6 GHI S

7.2.2.4 HÌNH TH C NH+T KÝ - CH NG T6

u i m
9:5

+ ! $4;
>$ 5? 6
"
A
Nh
B

<$#
@
@

5$
,6

=

* c
tr ng

c i m
< C
D$ # '
75$,6
= >4E ,

@
5#

,6
A

www.themegallery.com

Các
lo&i
s
KT

!"
#"
$
%
& ' (
"
# #
"
)
*
+
,
# - ."
% /"
01 2
.
3 % " / "01 45 %
& "
$,
678 "
0952
. 2

:
45 #
!" 3
; < = 545; >
?
<3
3>
3
,
? ! " @*
AB
?+
C
D; " *
ABD; " +
C
.E *
095
&
!
? ! " @+
C
. F G
,
www.themegallery.com

9


05-Jul-19

7.2.2.4 HÌNH TH C NH+T KÝ - CH NG T6

7.2.2.4 HÌNH TH C NH T KÝ - CH NG T

M u Nh t ký - Ch#ng t$

Nh t ký ch#ng t$ S 2 - Ghi Có TK 112 - Ti0n g(i Ngân hàng
Tháng n m

S
TT

N!i
dung

CT

C!ng
Có TK
112

Ghi có TK 112 – TGNH
Ghi n các TK
111

S N

133

151

152

153 156 211

311

Ch#ng t$ g c

S qu'...

Nh t ký CT

...

B ng chi ti t SPS

S cái

ã ghi s Cái ngày....tháng....n m
Ng i ghi s
K toán tr "ng

37

Báo cáo tài chính và các báo cáo k toán khác
Giám

c

7.2.2.4 HÌNH TH C NH+T KÝ - CH NG T6

u i m
B != FG
@ ,6
Nh

# '
75

@

,6
$ @

< )>.
- (

c i m

9:5
8 K

3

H$I J
F3
5L1 =@ > A

S k toán ct

B ng PB

B ng kê

!

www.themegallery.com

38

7.2.2.5 HÌNH TH C K TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH
c tr ng:
Công vi c k toán
c th c hi n theo m t ch
ph n m m k toán trên máy vi tính

ng trình

S k toán:
Ph n m m k toán
c thi t k theo hình th c k toán
nào thì s d ng s c a hình th c ó

40

10

05-Jul-19

Ví d ch !ng 7

7.2.2.5 HÌNH TH C K TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH

Ngày 05/09/N, k toán v t t phát hi n s ti"n
trên phi u xu t kho s 105 ngày 03/09/N, s ti"n
17.200.000 ã
c ghi s cái TK 152 nh sau:

S k toán
S t ng h p
S chi ti t

Ch ng t k toán
PH N M M
K TOÁN

S cái TK 152
Di'n gi i
TK
i N
ng
3/9/N Xu t NVL 621
s n xu t
s n ph&m

Ch ng t
S

Ngày

B ng t ng h p
ch ng t k toán
cùng lo i

-Báo cáo TC
-Báo cáo QT

105

MÁY VI TÍNH

S ti"n
Có
12.700.000

Yêu c u: L a ch n ph ng pháp thích h p ! i u ch"nh s
ti n ghi sai trên s k toán 152
41

42

Ví d 2:

Bài t p

Ngày 30/9/N, k toán phát hi n s ti,n c a phi u chi 10
ngày 8/9/N có n!i dung “ Chi hoa h.ng bán hàng”, s ti,n
16.500.000 ã

c ghi s cái TK 111 nh sau:

Câu h(i và bài t p ch

S cái TK 111

Ch ng t
Di#n gi i
S
Ngày
10

8/9/N Chi ti"n
hoa h$ng
bán hàng

TK
i
ng
641

N

ng 7, Nguy'n Th Loan (Ch

biên, 2018), Giáo trình Nguyên lý k toán: Lý Thuy t - Bài
t p - Bài gi i, Nhà xu t b n Lao

S ti n
Có

ng.

15.600.000

Yêu c u: L a ch n ph ng pháp thích h p ! i u ch"nh s
ti n ghi sai trên s k toán 111
43

44

11