tiết 46 bài 44: Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Giáo án sinh học 9
GIÁO ÁN SINH HỌC 9
GIÁO VIÊN: HOÀNG MINH CÔNG.
BÀI DẠY: Tiết 46 Bµi 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
1 Giáo viên: Hoàng Minh Công
HUẾ, 3/2009
Giỏo ỏn sinh hc 9
GIO N SINH HC 9
GIO VIấN: HONG MINH CễNG.
BI DY: Tit 46 Bài 44: NH HNG LN NHAU GIA CC SINH VT
I. Mục tiêu:
- Học sinh hiểu và nắm đợc thế nào là nhân tố sinh vật.
- Nêu đợc mối quan hệ giữa các sinh vật cùng loài và sinh vật khác loài.
II. Đồ dùng dạy học :
- Tranh phóng to H 44.1; 44.2; 44.3 SGK.
- Tranh ảnh su tầm về quan hệ cùng loài, khác loài.
III: Phng phỏp:
Tho lun nhúm.
Vn ỏp.
Thuyt trỡnh
IV. Tiến trình bài giảng:
1. n định tổ chức: - Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra câu 2, 3 SGK trang 129.
3. Bài mới:
GV cho HS quan sát 1 số tranh: đàn trâu bò, khóm tre, rừng thông, hổ đang ngoạm con thỏ,.......và hỏi:
(?) Những bức tranh này cho em suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa các loài?
Thi Gian
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Ni dung ghi bng :
2 Giỏo viờn: Hong Minh Cụng
Giáo án sinh học 9

Ho¹t ®éng 1: Quan hƯ cïng
loµi
GV yªu cÇu HS đọc muc thơng
tin tr¶ lêi c©u hái:
(?)Khi nào các sinh vật hình
thành nên nhóm các thể?
- GV yªu cÇu HS quan s¸t H
44.1 tr¶ lêi c©u hái vỊ mèi quan
hƯ cïng loµi  SGK:
(?) Khi cã giã b·o, thùc vËt
sèng thµnh nhãm cã lỵi g× so
víi sèng riªng lỴ?
( ?) Trong thiªn nhiªn, ®éng
vËt sèng thµnh bÇy, ®µn cã lỵi
g×? §©y thc lo¹i quan hƯ g×?
- GV nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, ®a 1
vµi h×nh ¶nh quan hƯ hç trỵ.
( ?) Sè lỵng c¸c c¸ thĨ cđa loµi
ë møc ®é nµo th× gi÷a c¸c c¸
thĨ cïng loµi cã quan hƯ hç
trỵ?
HS nªu ®ỵc:
+ Các sinh vật cùng loài sống
gần nhau và liên hệ với nhau
tạo thành nhóm cá thể .
- HS quan s¸t tranh, trao ®ỉi
nhãm, ph¸t biĨu, bỉ sung vµ nªu
®ỵc:
+ Khi giã b·o, thùc vËt sèng
thµnh nhãm cã t¸c dơng gi¶m

bít søc thỉi cđa giã, lµm c©y
kh«ng bÞ ®ỉ, bÞ g·y.
+ §éng vËt sèng thµnh bÇy ®µn
cã lỵi trong viƯc t×m kiÕm ®ỵc
nhiỊu thøc ¨n h¬n, ph¸t hiƯn kỴ
thï nhanh h¬n vµ tù vƯ tèt h¬n
 quan hƯ hç trỵ.
+ Sè lỵng c¸ thĨ trong loµi phï
hỵp ®iỊu kiƯn sèng cđa m«i tr-
êng.
I: Quan hƯ cïng loµi
- C¸c sinh vËt cïng loµi sèng
gÇn nhau, liªn hƯ víi nhau h×nh
thµnh nªn nhãm c¸ thĨ.
- Trong 1 nhãm cã nh÷ng mèi
quan hƯ:
+ Hç trỵ; sinh vËt ®ỵc b¶o vƯ tèt
h¬n, kiÕm ®ỵc nhiỊu thøc ¨n.
+ C¹nh tranh: ng¨n ngõa gia
t¨ng sè lỵng c¸ thĨ vµ sù c¹n
kiƯt thøc ¨n  1 sè t¸ch khái
nhãm.
3 Giáo viên: Hồng Minh Cơng
Giỏo ỏn sinh hc 9
( ?) Khi vợt qua mức độ đó sẽ
xảy ra hiện tợng gì? Hậu quả ?
- Yêu cầu HS làm bài tập
SGK trang 131.
- GV nhận xét nhóm đúng, sai.
( ?) Sinh vật cùng loài có mối

quan hệ với nhau nh thế nào?
( ?) Trong chăn nuôi, ngời ta
đã lợi dụng quan hệ hỗ trợ
cùng loài để làm gì?
Hoạt động 2: Quan hệ khác
loài
Quan sỏt tranh ảnh: địa y, cây
nắm ấm đang bắt mồi, cỏ bỏm
sng tren lng rựa, rung lỳa v
c.
(?) Phân tích và gọi tên mối
quan hệ của các SV trong
tranh.
GV y/c đại diện các nhóm trình
bày.
+ Khi số lợng cá thể trong đàn
vợt quá giới hạn sẽ xảy ra quan
hệ cạnh tranh cùng loài 1 số
cá thể tách khỏi nhóm (động
vật) hoặc sự tỉa tha ở thực vật.
+ ý đúng: câu 3.
+ HS rút ra kết luận. Cú mi
quan h: H tr v cnh tranh.
+ HS liên hệ, nêu đợc:
Nuôi vịt đàn, lợn đàn để chúng
tranh nhau ăn, sẽ mau lớn.
- HS quan sỏt tranh
- Tr li cõu hi v nờu c :
II: Quan hệ khác loài
- Bảng 44 SGK trang 132.

4 Giỏo viờn: Hong Minh Cụng
Giỏo ỏn sinh hc 9
GV đánh giá hoạt động của hs,
giúp hs hoàn thiện kiến thức.
- Yêu cầu HS nghiên cứu thông
tin bảng 44, các mối quan hệ
khác loài:
( ?) Chỉ ra mối quan hệ giữa
các loài?
- Yêu cu HS làm bài tập
SGK trang 132, quan sát H 44.2,
44.3.
- HS nghiên cứu bảng 44 SGK
tìm hiểu các mối quan hệ
khác loài:
- Nêu đợc các mối quan hệ khác
loài trên tranh, ảnh.
+ Cộng sinh: tảo và nấm trong
địa y, vi khuẩn trong nốt sần rễ
cây họ đậu.
+ Hội sinh: cá ép và rùa, địa y
bám trên cành cây.
+ Cạnh tranh: lúa và cỏ dại, dê
và bò.
+ kí sinh: rận kí sinh trên trâu
bò, giun đũa kí sinh trong cơ thể
ngời.
+ Sinh vật ăn sinh vật khác; hơu
nai và hổ, cây nắp ấm và côn
trùng.

+ Dùng sinh vật có ích tiêu diệt
sinh vật có ích tiêu diệt sinh vật
có hại.
VD: Ong mắt đỏ diệt sâu đục
5 Giỏo viờn: Hong Minh Cụng