Một số lưu ý khi biên soạn các bài tập dạy dịch nói cho học viên khoa tiếng Nga Học viện Khoa học Quân sự

v Dịch thuật

MỘT SỐ LƯU Ý KHI BIÊN SOẠN CÁC BÀI TẬP
DẠY DỊCH NÓI CHO HỌC VIÊN KHOA TIẾNG NGA
HỌC VIỆN KHOA HỌC QUÂN SỰ
TRẦN THỊ THANH TRÀ*
*Học viện Khoa học Quân sự, 
Ngày nhận bài: 04/12/2018; ngày sửa chữa: 14/01/2019; ngày duyệt đăng: 25/02/2019

TÓM TẮT
Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học dịch, việc biên soạn giáo trình tài liệu để giảng dạy đóng
vai trò quan trọng. Bài viết này đề cập đến một vài nét tổng quan trong quá trình dịch nói cũng
như một số cơ sở phương pháp để biên soạn các bài tập dạy dịch nói. Xuất phát từ những thao tác
chính trong quá trình dịch nói như nghe hiểu, bút ký, ghi nhớ, diễn đạt…, bài viết đưa ra một số
dạng bài tập đặc trưng để luyện dịch nói nhằm năng cao khả năng và kỹ năng dịch.
Từ khóa: kỹ năng dịch, nghe hiểu, ghi nhớ, dịch nói, diễn đạt

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Dịch là một loại hình hoạt dộng phức tạp và đa
dạng của con người. Trong các kỹ năng dịch thuật,
dịch nói một cách có hệ thống là việc làm khó
khăn. Dịch viết và dịch nói về bản chất vẫn là dịch,
nhưng hai hoạt động này có sự khác nhau cơ bản
đó là kết quả dịch viết được thể hiện bằng chữ viết
lưu lại trên giấy tờ văn bản, vì vậy rất tiện cho
việc khảo sát, nghiên cứu. Kết quả dịch nói được
thể hiện bằng ngôn ngữ nói (âm thanh), chỉ tồn tại
trong khoảnh khắc không để lại dấu vết gì. Ngày
nay khoa học công nghệ phát triển, máy ghi âm, ghi
hình đã giúp cho chúng ta có điều kiện để nghiên
cứu và rút kinh nghiệm, xây dựng hệ thống lý luận

về dịch nói. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng
tôi đề cập đến vài nét tổng quan về dịch nói, các
thao tác trong quá trình dịch, trên cơ sở đó, đề xuất

82

KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ

Số 18 (3/2019)

một số dạng bài luyện dịch nói. Việc nghiên cứu cơ
sở phương pháp luận của quá trình dịch nói cũng
như gợi ý các dạng bài tập luyện là một việc làm
có ý nghĩa, góp phần nâng cao chất lượng dạy và
học cho học viên tại Học viện Khoa học Quân sự.
2. CÁC THAO TÁC TRONG QUÁ TRÌNH
DỊCH NÓI
Dịch nói là cách truyền tải ý nghĩa của lời nói
từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác có tính đến
các đặc điểm về từ vựng, ngữ pháp và văn phong.
(Nguyễn Hồng Cổn, 2001).
Xuất phát từ quan điểm cho rằng, dịch là một
loại hình của hoạt động lời nói, nó vẫn thực hiện
chức năng chung của ngôn ngữ là chức năng giao
tiếp bằng lời nói. Tuy nhiên, đối với dịch nói lại
cần lưu ý tới một số đặc thù của nó so với dịch viết


dịch thuật v

trong phương pháp giảng dạy và trong việc xây
dựng hệ thống bài tập trên cơ sở xác định những
kỹ năng, kỹ xảo cần hình thành và rèn luyện.
Nhà nghiên cứu về lý thuyết dịch M.JU.
Iliuskina (2015) cho rằng, dịch nói là một quá
trình gồm các giai đoạn sau:
- Thu nhận, phân tích và hiểu thông tin dịch
- Ghi nhớ nội dung thông tin
- Lập phương án chuyển đổi thông tin từ nghĩa
gốc sang ngôn ngữ dịch
- Hình thành bản dịch
Có thể dựa trên phân chia này mà xác định
những kỹ năng dịch nói theo từng giai đoạn. Để
xác định được cụ thể và chính xác, cần đi sâu tìm
hiểu đặc điểm của từng giai đoạn và phát hiện
những nét đặc thù của chúng trong dịch nói. Thu
nhận thông tin trong dịch nói đó chính là nghe
hiểu. Quá trình này tuy đã được rèn luyện ở bộ
môn thực hành tiếng, nhưng cần được củng cố và
tích cực hóa trên cơ sở dữ liệu đa dạng về lĩnh
vực tri thức, thể loại thông tin và tu từ chức năng.
Hơn thế, nghe hiểu trong dịch nói không hoàn toàn
giống như nghe hiểu trong các mục tiêu giao tiếp
khác. Trong dịch nói, nghe có tính định hướng ngữ
nghĩa và giao tiếp hơn. Ở đây cái cần nghe không
đơn thuần là một đoạn của một bài khóa nào mà
là thông tin đòi hỏi người phiên dịch phải hiểu cặn
kẽ, chính xác để sau đó truyền đạt lại cho người
nghe. Nghe trong dịch nói là quá trình diễn ra hầu
như song song không chỉ với việc phân tích để

hiểu nội dung thông báo mà còn với việc lập kế
hoạch để khôi phục và diễn đạt lại nội dung đó
bằng phương tiện ngôn ngữ khác.
Đối với khâu ghi nhớ, bên cạch việc rèn luyện
các loại trí nhớ cần đặc biệt chú ý và tập trung rèn
luyện khả năng ghi nhớ theo nội dung, phát hiện
các mối quan hệ và ý nghĩa giữa các yếu tố trong
câu, xác định các loại thông tin chủ yếu, sau đó
thâu tóm ý chính và tìm điểm tựa cho trí nhớ.
Trong kỹ năng chuyển đổi, người phiên dịch
phải xử lý chủ yếu những thông tin mang tính chất
của ngôn ngữ nói nhưng đòi hỏi phải tức thời. Vì

vậy mục tiêu chủ yếu của bài tập chuyển đổi là tạo
kỹ xảo tự động hóa và kỹ năng chuyển đổi nhanh
tư duy từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ dịch. Vì
thế, người phiên dịch cần nghiên cứu nhiều các
công trình đối chiếu các cấu trúc hình thức và cấu
trúc ngữ nghĩa của hai ngôn ngữ cụ thể. Nguyên
tắc xây dựng bài tập chuyển đổi là tần số lặp lại
cao của các đơn vị cần chuyển đổi, từ ngữ cảnh
quen chuyển dần sang ngữ cảnh mới. Đối với từng
lĩnh vực giao tiếp như chính trị, ngoại giao, văn
hóa, kinh tế, quân sự…, đơn vị chuyển đổi đi từ
thấp đến cao: từ-cụm từ-đoạn câu-câu-những đoạn
đơn lẻ trong bài nói.
Đối với quá trình hình thành bản dịch cần lưu
ý: muốn cho người nghe hiểu được và hiểu tốt ý
của nguyên bản, người dịch phải diễn đạt rõ ràng,
mạch lạc, phát âm đúng, ngữ điệu chuẩn, ngắt nghỉ

đúng chỗ, khắc phục những lỗi như lặp lại từ hay
cụm từ nhiều lần khi suy nghĩ cách truyền đạt đoạn
tiếp theo.
Kỹ năng dịch nói là các thao tác được tiến
hành tại chỗ với sự có mặt của người nói và người
nghe. Kỹ năng này ngoài các thao tác của dịch viết
còn bao gồm các thao tác nghe hiểu, ghi nhớ, lên
phương án dịch, thể hiện nội dung thông tin bằng
lời. Tham gia vào cả quá trình này có yếu tố rất
quan trọng là yếu tố tâm lý. Việc rèn luyện kỹ năng
dịch nói có thể chia thành các giai đoạn như giai
đoạn nghe và lý giải, giai đoạn ghi nhớ, giai đoạn
rèn luyện bút ký, lên phương án lời nói, nói bằng
ngôn ngữ dịch. Kỹ năng dịch nói là tổng thể của
các thao tác sau:
Bảng 1: Các thao thác trong quá trình dịch nói
Kỹ năng
chi tiết

Mục tiêu rèn luyện

Nghe hiểu

Rèn luyện kỹ năng nghe, hiểu nội dung
thông tin từ ngôn ngữ gốc (lời nói).

Ghi nhớ

Do yếu tố thời gian chuyển tài thông tin
trong dịch nói, cần rèn luyện năng lực ghi

nhớ không có sự hỗ trợ của thiết bị, công
cụ ghi nhớ cho người dịch, để thực hiện
đầy đủ, chính xác nội dung thông tin.

KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ

Số 18 (3/2019)

83


v Dịch thuật

Bút ký

Rèn luyện khả năng dùng các ký hiệu, chữ
viết đơn giản ghi lại từ ngữ quan trọng trong
nội dung lời nói trong khi nghe nhằm trợ
giúp nhanh chóng cho hoạt động ghi nhớ.

Lý giải (hiểu) Rèn luyện việc lý giải của người dịch với
thông tin nghe được với sự trợ giúp của
kiến thức xã hội và trí thông minh, sáng
tạo của người dịch.
Nhận biết
chủ đề

Rèn luyện cho người dịch cách nắm bắt
chủ đề, từ đó căn cứ vào chủ đề tiến hành
tổ chức nội dung ngôn ngữ trong lời dịch.

Lên phương
án biểu đạt

Trên cơ sở thông tin tiếp nhận, người dịch
cần lên phương án diễn đạt để chuẩn bị
cho khâu diễn đạt bằng ngôn ngữ dịch.

Thực hiện
diễn đạt
bằng ngôn
ngữ dịch (lời
nói)

Kỹ năng phát biểu trước công chúng là
cơ sở để người dịch nói diễn đạt lại các
thông tin đã tiếp nhận bằng ngôn ngữ
dịch một cách chính xác, lưu loát.

Từ những nội dung trên cho chúng ta nhìn
nhận một cách tổng thể về dịch, năng lực dịch và
kỹ năng dịch. Việc rèn luyện kỹ năng dịch cho
người học trong môi trường đào tạo được thể hiện
ở hai yếu tố, đó là thiết kế nội dung rèn luyện và
phương pháp (giải pháp) luyện tập. Có thể nói, kỹ
năng dịch là yếu tố đầu tiên để bồi dưỡng năng
lực dịch cho người học. Người có năng lực dịch
phải là người nắm bắt được kỹ năng dịch để thao
tác dịch. Từ mức độ thành thục của người dịch thể
hiện qua các thao tác thực hiện kỹ năng dịch để

đánh giá người đó có năng lực dịch hay không?
Việc rèn luyện kỹ năng dịch cho người học là quá
trình lâu dài, tỉ mỉ, thực hiện từ đơn giản đến phức
tạp, theo qui trình nhất định.
3. MỘT SỐ DẠNG BÀI TẬP LUYỆN DỊCH
Khảo sát việc học dịch tại khoa tiếng Nga Học
viện Khoa học Quân sự cho thấy, học viên chủ
yếu là học dịch viết theo các chủ đề: ngoại giao,
văn hóa, xã hội môi trường giáo dục, kinh tế và
quân sự. Các giáo trình dạy dịch hiện nay đều do
Khoa tự biên soạn. Hiện tại khoa đang sử dụng hai

84

KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ

Số 18 (3/2019)

quyển giáo trình và một tài liệu giảng dạy. Cho đến
nay, tổ bộ môn đã nâng cấp được một giáo trình.
Các giáo trình còn lại được biên soạn cách đây đã
lâu, thông tin trong đó không còn cập nhật, không
mang tính thời sự. Môn dịch nói mới được đưa
vào giảng dạy, việc biên soạn giáo trình, tài liệu
liên quan đang được triển khai. Vì thế cần phải lựa
chọn, xác định cơ sở lý luận cũng như định hướng
về phương pháp để xây dựng hệ thống bài tập sao
cho phù hợp nhằm rèn luyện kỹ năng và nâng cao
chất lượng học dịch của học viên là một việc làm
cần thiết.

Từ đặc điểm và những yếu tố về kỹ năng dịch
(dịch viết, dịch nói), kết hợp với lý luận dạy học
hiện đại, lý luận dạy dịch, căn cứ đối tượng, mục
tiêu yêu cầu đào tạo, thực trạng giảng dạy môn
dịch tại khoa tiếng Nga Học viện KHQS để chúng
tôi mạnh dạn đề xuất một số dạng bài tập để rèn
luyện kỹ năng dịch nói.
3.1. Nghe và dịch các số từ
Học viên nghe giảng viên đọc các số bằng
tiếng Nga và ghi chép, sau đó nói các con số đó
bằng tiếng Việt theo cấp độ tăng dần 1 con số, 2
con số, 3 con số...
Ví dụ:
Giảng viên đọc: восемнадцать
Học viên : mười tám
Giảng viên đọc: двадцать один
Học viên: hai mốt
Giảng viên đọc: В тысяча девятьсот девяносто шестом году
Học viên: Vào năm 1996
3.2. Nghe và nhắc lại thông tin
Học viên nghe và nhắc lại ngay (sau người
đọc), lúc đầu là bằng tiếng Việt, sau chuyển sang
tiếng Nga. Giảng viên kiểm soát và yêu cầu học
viên tốc độ nhắc lại không quá chậm, không sót từ,


dịch thuật v

đảm bảo ngữ âm, ngữ điệu. Bài tập này nên thực
hiện trên phòng máy.

Ví dụ:
Giảng viên đọc: Thủ tướng chính phủ
Học viên nhắc lại: Thủ tướng chính phủ (ngay
sau khi giảng viên kết thúc lời của mình)
Giảng viên: Thủ tướng chính phủ nước
CHXHCN Việt Nam đã có chuyến thăm chính
thức Nga từ ngày 20 đến ngày 23/4.
Học viên: Thủ tướng chính phủ nước CHXHCN
Việt Nam đã có chuyến thăm chính thức Nga từ
ngày 20 đến ngày 23/4.
Giảng viên kiểm soát và chỉnh sửa thông tin
truyền đạt lại cũng như tốc độ của lời nói.
Sau khi nghe và nhắc lại một số cụm từ câu
bằng tiếng Việt, giảng viên có thể luyện tập bằng
tiếng Nga.
Ví dụ:
Giảng viên đọc: Председатель правительства
Học viên nhắc lại: Председатель правительства
3.3. Chính tả dịch
Giảng viên đọc một câu bằng tiếng Nga, học
viên nghe và ghi lời dịch bằng tiếng Việt, sau đó,
giảng viên kiểm tra bản dịch. Sau một thời gian
chuyển sang chính tả dịch Việt-Nga. Độ lớn của
câu nguyên bản tăng dần (từ 1-1,5 phút đọc ở tốc
độ bình thường) và phức tạp dần về cấu trúc.
3.4. Dịch nhắc lại
Học viên thứ nhất nghe thông tin một câu đầu
của một bài khóa và dịch câu đầu của bài, sau đó
lớp cùng giảng viên thảo luận tìm các phương án
dịch và chọn phương án tốt nhất. Học viên thứ hai

nghe và nhắc lại lời dịch câu đầu, rồi dịch tiếp câu
thứ 2 tiếp theo cứ như thế cho đến hết bài. Lúc đầu

chọn bài dễ và ngắn (1-2 câu), sau đó dài dần (4-5
câu). Loại bài tập này chủ yếu luyện dịch Việt-Nga.
3.5. Nghe và dịch tóm tắt nội dung
Giảng viên cho học viên nghe mội đoạn gồm
5-6 câu tiếng Việt. Một học viên tóm tắt bằng
tiếng Việt nội dung đoạn đó thành một hoặc hai
câu. Học viên khác truyền đạt nội dung tóm tắt
đó sang tiếng Nga. Sau mội thời gian chuyển sang
chiều ngược lại (Nga-Việt), khi đó có thể bỏ khâu
thứ hai tức là học viên nghe thông báo bằng tiếng
Nga và tóm tắt bằng tiếng Việt. Cần luyện cho học
viên biết cách lược bỏ thông tin.
3.6. Dịch viết theo băng ghi âm (gỡ băng).
Mỗi học viên nhận một băng ghi âm có ghi sẵn
bài cần dịch, sau đó dùng máy để nghe và dịch viết
bài trong 30-45 phút. Bài tập này chủ yếu dùng
cho dịch Nga-Việt và tiến hành trong phòng luyện
tiếng. Cần tăng dần tốc độ dịch bằng cách tăng dần
khối lượng của bài trong cùng một khoảng thời
gian. Giảng viên có thể thu bài về chấm hoặc cho
thảo luận chung ở trên lớp vào buổi học sau, cũng
có thể phát cho học viên nguyên bản in bằng ngoại
ngữ để học viên tự so sánh và chỉnh sửa.
3.7. Nghe và ghi chép thông tin chính
Bài tập này tiến hành theo chiều dịch xuôi từ
tiếng Nga sang tiếng Việt. Học viên nghe một câu
và ghi lại một thông tin chính nào đó bằng tiếng

Việt theo yêu cầu được đưa ra trước đó của giảng
viên. Lúc đầu chỉ yêu cầu học viên ghi một trong
những thông tin như sự kiện xảy ra, người hành
động, thời gian, địa điểm (phương hướng), các số
liệu, nguyên nhân, điều kiện... Về sau, số thông tin
cần ghi cho một câu tăng dần lên 2, 3 hoặc 4. Sau
khi nghe, học viên chỉ cần đọc cho cả lớp kiểm tra
thông tin. Trên cơ sở những thông tin đã ghi được,
giảng viên có thể gọi học viên thứ hai dịch vắn tắt
câu vừa nghe.
Ví dụ:
Giảng viên yêu cầu học viên dịch câu sau ra
tiếng Việt:
KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ

Số 18 (3/2019)

85


v Dịch thuật
- По приглашению Главы государства
Камбоджи министр иностранных дел Вьетнама
находился в Камбодже с официальным визитом
с 24 по 26 января.
Giảng viên yêu cầu học viên ghi lại một số
thông tin trong câu dịch trên cơ sở các câu hỏi:
Кто находился? Где? Когда?
3.8. Đọc dịch
Đọc dịch có nhiều hình thức. Học viên được

giao bài tiếng Nga khoảng 180-200 từ và đọc
(nhưng không được dịch viết) trong 15 phút, sau
đó, nhìn vào bài và dịch thẳng sang tiếng Việt theo
từng câu mà không cần đọc lại nguyên bản. Cả lớp
nghe sau đó góp ý kiến. Sau một khoảng thời gian,
học viên phải dịch bài ngay không được chuẩn
bị truớc. Lúc đầu đưa thông tin dễ, sau khó dần.
Cần lưu ý học viên không dịch quá nhanh, hấp tấp,
nhưng phải diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, sáng sủa,
tránh ngắc ngứ nhiều hoặc bỏ dở câu để dịch lại
từ đầu. Phần dịch Việt-Nga chỉ có thể bắt đầu khi
vốn từ tích lũy của học viên về chủ điểm đang học
tương đối lớn.
Học viên nghe thông báo bằng tiếng Nga, đồng
thời nhìn vào bản in có trong tay thông báo đó,
dịch song song sang tiếng Việt. Thời gian đầu tốc
độ thông tin phải chậm và học viên phải được tiếp
xúc với bản in một thời gian trước khi vào dịch.
Loại bài lập này nên được thực hiện trong phòng
luyện dịch cabin.
3.9. Tập nghe các buổi phát thanh và truyền
hình qua băng ghi âm
Cho học viên nghe một đoạn băng có độ dài
khoảng hai phút bằng tiếng Nga, sau đó yêu cầu
nói tóm gọn bằng tiếng Việt trong vài câu xem
đoạn băng đó nói gì (cái gì, sự kiện gì đang xảy ra,
ở đâu và như thế nào…)
3.10. Nghe dịch nối tiếp
Học viên nghe thông tin bằng tiếng Việt hoặc
tiếng Nga rồi dịch ngay. Đây là một loại bài tập

trọng tâm, có thể tiến hành từ đầu đến cuối khoá

86

KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ

Số 18 (3/2019)

học, trong lớp cũng như trong phòng luyện tiếng,
dùng để luyện dịch. Nội dung dịch đối với từng
chủ điểm thông tin phải từ cấp độ thấp đến cao: từ
- cụm từ - đoạn - câu, một phát ngôn gồm 2-3 câu.
Thời gian đầu cho dịch những thông báo ngắn,
sau chuyển sang dịch các cuộc trao đổi những bài
phát biểu chào mừng, chúc mừng, cảm ơn. Các
bài diễn văn đến những bài nói dài trong khoảng
từ nửa phút đến hai phút và phải thể hiện một ý
hoàn chỉnh. Hình thức kiểm tra đánh giá của lớp
và giảng viên đối với chất lượng dịch của từng học
viên có thể đa dạng, tuỳ theo sáng tạo của giảng
viên và khả năng kỹ thuật của phòng luyện tiếng.
Bài đã luyện dịch nốì tiếp và sau khi đã được thảo
luận, tìm phương án tốt nhất, có thể tiếp tục cho
học viên dịch song song trong phòng luyện tiếng,
để củng cố và luyện sức bật.
3.11. Bài tập cải biến
Cho học viên một từ hay cụm riêng biệt bằng
tiếng Nga. Học viên tìm cách diễn đạt ý đó bằng
cách khác.
Ví dụ: Кто сообщил, что ↔ сообщилось,

сообщили, что ↔ По сообщению кого ↔ Как
сообщили ↔ По данным ↔ По источникам
Các cấp độ có thể tăng dần bằng cách lồng các
từ hoặc cụm từ vào bài nghe dài, sau đó yêu cầu
học viên nghe và nhắc lại từng câu một. Khi nhắc
lại có thể cải biến lại miễn sao phải sát với nội
dung thông tin.
3.12. Bài tập luyện thao tác
Loại bài tập này có thể giúp học viên luyện sức
bật và khả năng tự kiểm tra. Năm thao tác là:
- Học viên nghe câu bằng tiếng Nga.
- Học viên dịch sang tiếng Việt.
- Học viên nghe câu dịch mẫu.
- Học viên nghe lại câu gốc.
- Học viên dịch lại câu gốc.


dịch thuật v

3.13. Dịch tọa đàm
Đây là những tình huống dịch học tập gần với
thực tiễn phiên dịch. Có nhiều hình thức:
Chia lớp thành 2 nhóm, một nhóm nói tiếng Nga,
nhóm kia nói tiếng Việt. Hai nhóm trao đổi theo
phiên dịch (do giảng viên chỉ định trong số học viên
của lớp) về các chủ đề đã cho chuẩn bị trước như:
chuyến thăm, ký kết hiệp định, hoạt động đối ngoại,
tăng trưởng kinh tế… Nhóm nói tiếng Nga có thể
có giảng viên định hướng. Sau khi học viên luyện,
giảng viên chỉnh sửa chú ý đến tốc độ, cách diễn đạt.

4. KẾT LUẬN
Dịch là một kỹ năng khó, mang tính chất tổng
hợp của nhiều kỹ năng. Việc biên soạn tài liệu
giảng dạy cũng như lựa chọn ngữ liệu để giảng
dạy bao giờ cũng gắn liền và phụ thuộc vào mục
tiêu đào tạo nói chung và mục tiêu của từng đối
tượng, bài học nói riêng. Vấn đề mấu chốt trong
dạy và học dịch tiếng Nga chính là xây dựng giáo
trình dịch nói với hệ thống ngữ liệu phong phú, đa
dạng, cập nhật, phù hợp với trình độ của học viên,
đáp ứng được mục tiêu, yêu cầu đào tạo trong tình
hình mới. Trên đây chúng tôi trình bày một số cơ
sở ngôn ngữ học, nguyên tắc cơ bản khi biên soạn
các bài tập dạy dịch nói và đề xuất một số dạng bài
tập luyện trong quá trình dạy dịch. Trên cơ sở ngữ

liệu đã được chọn, người biên soạn còn xây dựng
hệ thống bài tập theo giáo trình và hệ thống bài tập
theo băng, đĩa để rèn luyện kỹ năng dịch./.
Tài liệu tham khảo:
Phạm Trọng Anh (1994), Giáo trình phiên dịch ứng
dụng, NXB Giảng dạy và nghiên cứu ngoại ngữ,
Hà Nội.
Nguyễn Hồng Cổn (2001), “Về vấn đề tương đương
trong dịch thuật”, Tạp chí Ngôn ngữ, số 11, tr.34-39.
Jeremy Munday (2009), Nhập môn nghiên cứu dịch thuật
– Lý thuyết và ứng dụng, NXB Tri thức, Hà Nội.
Бим И.Л. (1980), Ключевые проблемы теории
учебника: структура и содержание. В сб.:

Содержание и структура учебника русского
языка как иностранного, изд. Русский язык,
Москва.
Зимняя И.А., Ермолович В.И. (1981), Психология
перевода, изд. Русский язык, Москва.
Илюшкина М.Ю. (2015), Теория перевода:
основные понятия и проблемы, изд. Уральский
университет, Москва.
Зимняя И.А., Ермолович В.И. (1981), Психология
перевода. изд. Русский язык, Москва.
Нечаева И.М. (1994), Методика обучения
переводческой деятельности, изд. Русский
язык, Москва.

SEVERAL CONCERNS FOR DESIGNING ACTIVITIES
TO TEACH ORAL INTERPRETATION TO RUSSIAN STUDENTS
IN MILITARY SCIENCE ACADEMY
TRAN THI THANH TRA
Abstract: In order to improve the teaching and learning quality, the development of teaching
materials plays an important role. Basis of method for compiling the teaching exercises in general
and translation in particular is based on the factors related to the training of speaking skills such
as listening comprehension, memorization, These elements can offer some forms of exercises to
improve their capabilities and skills.
Keywords: translation skills, listening comprehension, memorization, oral translation, expression
Received: 18/10/2018; Revised: 07/01/2019; Accepted for publication: 25/02/2019

KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ

Số 18 (3/2019)

87