Ebook Học làm người: Phần 2

HỔC LÂM NGÛÚÂI

24

NGÛÚÂI HỔC TRÔ C CA THÊÌY THÊN

Ma mûa nùm êëy thêåt khùỉc nghiïåt. Mûa têìm tậ hïët ngây nây
qua ngây khấc. Sưng sëi àêìy ùỉp. Nûúác l bao vêy chng tưi hâng
thấng trúâi. Khưng ài cộng gẩo àûúåc, khêíu phêìn ùn cûá rt xëng dêìn,
àïën bûäa mưỵi ngûúâi chó nhêån àûúåc mưåt mêíu sùỉn låc. Khưí nhêët lâ khi
cố ngûúâi ưëm nùång, khưng cấng ài bïånh viïån àûúåc.
Bưå phêån ca tưi, mổi ngûúâi ài cưng tấc cẫ, chó côn hai ngûúâi:
Thên àang ưëm vâ tưi lâ lđnh múái vâo chiïën trûúâng. Hai àûáa mùỉc vộng
hai bïn mưåt bïëp lûãa rêm ró chấy ngây àïm, dûúái mưåt mấi lấ sú sâi
chưỵ nâo cng dưåt. Trúâi mûa lẩnh, ûúát ất, bng lẩi àối, chng tưi gêìn
nhû sët ngây nùçm co ro trong vộng. Ng chấn lẩi thûác dêåy, nïëu
khưng hđ hoấy nhêåt kđ lẩi tấn chuån têìm phâo àïí qụn cấi thêm ùn
vâ khy nưỵi nhúá nhâ.
Thên ngûúâi miïìn Bùỉc, tưi lâ dên têåp kïët quay vïì. Nhûng hai
àûáa cố nhiïìu cấi giưëng nhau: cng tíi thên, àïìu àậ cố vúå vâ con gấi
àêìu lông, cẫ hai bïn àïìu lâ giấo viïn vùn. Thên vâo chiïën trûúâng
trûúác tưi mêëy nùm. Tẩng ngûúâi Thên vưën khưng khoễ lẩi trẫi qua
cẫnh cûåc khưí, thiïëu thưën, anh ưëm àau ln, khi tưi vâo thò trưng anh
àậ suy sp lùỉm, cû vâi ngây lẩi lïn cún. Nhûng bïn trong thên hònh
gêìy ëu vâ tiïìu tu êëy, lâ mưåt quẫ tim nhên hêåu vâ mưåt cấi àêìu àêìy
mưång tûúãng. Nhûäng khi nối vïì mònh, thên thûúng nhùỉc lẩi cêu tưi
nghe àậ quen tai "nïëu côn sưëng àïën ngây êëy, mònh sệ..."
Mưåt àïm lẩnh giấ khưng ng àûúåc, tưi nùçm chúâ trúâi sấng. Bưỵng
cố tiïëng Thên hỗi sang:
- Thûác àêëy chûá?
- Thûác.

- Mònh cho cêåu xem cấi nây vûâa nối Thên vûâa chưìm ngûúâi dûåa
sang mưåt túâ giêëy nhỗ - Cêåu chó cêìn àổc cêu àêìu, rưìi mònh kïí cho
nghe. Tưi bêëm àên bin àổc:




HỔC LÂM NGÛÚÂI

25

"Ưàetxa, ngây...
Thêìy kđnh mïën,
Chùỉc thêìy ngẩc nhiïn lùỉm khi nhêån àûúåc thû nây ca em. Em
vûâa sang àêy àûúåc ba hưm, vâ àêy lâ nhûäng dông chûäa àêìu tiïn em
viïët trïn àêët bẩn àïí gûãi vïì tưí qëc. Hưm tiïỵn em ra ga mể em cûá dùån
ài dùån lẩi: sang bïn êëy thïë nâo con cng phẫi àấnh thû vïì cho thêìy
ngay, khưng cố thêìy thò con khưng cố àûúåc nhû ngây nay àêu. Rưìi mể
em khốc..."
Tưi liïëc nhanh xëng cëi thû:
"Hổc trô c ca thêìy
Ninh Thõ Vûäa".
Tưi vûâa tùỉt àên bin thò Thên kïí: Em Vûäa nây lâ mưåt trong hổc
sinh giỗi ca lúáp mònh vûâa dẩy vùn vûâa ch nhiïåm, khưí nưỵi nhâ quấ
nghêo, lẩi gùåp nẩn - bưë lâm thúå xêy, mưåt viïn gẩch bï tưng rúi tûâ trïn
cao xëng, àêåp nất cẫ bân chên, phẫi nùçm bïånh viïån sët mêëy thấng.
Mể lâm cêëp dûúäng úã trûúâng sû phẩm tónh. Sau Vûäa lẩi côn hai àûáa
em. Thêëy cẫnh nhâ khưën khố quấ, em quët àõnh nghó hổc, xin lâm
ph nïì àïí gip mể. Mònh nhúá mậi hưm êëy. Cëi bíi hổc lâ giúâ trẫ
bâi têåp lâm vùn ca mònh. Bâi ca Vûäa àûúåc àiïím cao, àûúåc àổc cho

cẫ lúáp nghe. Khi tan lúáp hổc sinh ra vïì cẫ, mònh thêëy Vûäa vêỵn ngưìi
lẩi, vễ mùåt rêët bìn khưí. Mònh bûúác xëng hỗi, em cùỉn mưi mưåt lất
rưìi àûáng dêåy chó nối àûúåc hai tiïëng "thûa thêìy" lẩi ngưìi thp xëng
gc àêìu trïn bân khốc nûáa núã, hai chiïëc ài sam cûá rung lïn bêìn
bêåt trïn vai ấo. Mònh àậ hiïíu hoân cẫnh ca Vûäa nïn àûáng àúåi cho
em àúä xc àưång àïí tòm lúâi an i. Nhûng bưỵng nhiïn em àûáng bêåt dêåy,
chòa vưåi cho mònh lấ àún xin thưi hổc rưìi ưm sấch vúã chẩy v ra khỗi
lúáp.
Àïm àố mònh khưng ng àûúåc. Thûúng vâ tiïëc cho nố quấ. Hưm
sau mònh àïën nhâ. Mể Vûäa thêëy mònh àïën vưåi nối ngay: Cẫnh nhâ
em nố "hoân cẫnh" quấ, khưng nối thò thêìy cng àậ hiïíu cẫ rưìi. Nối
thûåc bng thò gia àònh em chûa cố àõnh cho chấu thưi hổc. Nhûng
nố thêëy cẫnh nhâ tng bêën quấ, lẩi khưng mën cho hai àûáa em nố
hổc hânh dúã dang nïn cûá nùçng nùåc bẫo mể phẫi k vâo àún. Nïn rưìi
cng chiïìu chấu. Mònh biïët tuy ngoâi miïång bâ nối vêåy nhûng thûåc
bng thûåc bng cng mën cho Vûäa nghó hổc àïí ph gip bâ, nhâ cûåc
quấ, nố lẩi lâ con gấi hổc chi cho cao. Nïn mònh nối àẩi : cấi khố ca



HỔC LÂM NGÛÚÂI

26

gia àònh lâ tẩm thúâi, tûúng lai con cấi lâ quan trổng. Vûäa lẩi hổc rêët
tưët, rêët cố triïín vổng, vẫ lẩi cng chùèng côn bao lêu nûäa lâ hïët cêëp
III. Rêët thưng cẫm vúái khố khùn ca gia àònh, vúå chưìng chng tưi
cng chùèng dû giẫ gò nhûng côn àúä hún hai bấc, chng tưi xin àûúåc
giânh ra mưỵi thấng mûúâi àưìng (*) àïí gip thïm cho Vûäa hổc hïët cêëp
III. Nïëu hai bấc ngẩi thò coi lâ tưi cho vay, sau nây em Vûäa trẫ lẩi

cng àûúåc.
Nghe mònh nối thïë, mể Vûäa lùång ài mưåt lc rưìi rûng rûng nûúác
mùỉt nối: Xin hïët sûác cẫm ún thêìy cư vâ cng khưng dấm phiïìn àïën
thêìy, thưi thò rau chấo qua ngây, chng em cưë gùỉng àưång viïn chấu
tiïëp tc ài hổc. Vâ bêy giúâ thò ... nhû cêåu thêëy àêëy. Cêåu khưng thïí
tûúãng tûúång nưíi khi nhêån àûúåc thû Vûâa, biïët nố àûúåc ài hổc nûúác
ngoâi, mònh sung sûúáng àïën mûác nâo àêu. Con bế nây triïín vổng
lùỉm. Mònh tin nhûäng àûa trễ nhû vêåy sau nây sệ rêët khấ. Nïëu mònh
côn sưëng àïën ngây êëy, mònh sệ... Àang nối sưi nưíi bưỵng nhiïn Thên
dûâng lẩi. Vâ dûâng lẩi rêët lêu. Tưi hiïíu lâ Thên àang xc àưång. Mưåt
lc sau, anh múái nối chêåm rậi, giổng bìn bìn.
- Bấc nây, chùèng may mònh ài theo thùçng Nghơa, mâ cêåu côn
sưëng cêåu cưë ghế thùm vúå con mònh, xem con cn nhâ mònh cố àûúåc
hổc àïën núi àïën chưën khưng. Vâ nhúá hỗi thùm Vûäa. Nghơa lâ mưåt cấn
bưå trong cú quan vûâa hy sinh thấng trûúác trong mưåt chuën ài cưng
tấc xëng cấc tónh. Khưng hiïíu sao, gêìn àêy Thên cûá nhùỉc àïën Nghơa
nhû mưåt nưỵi ấm ẫnh. Vâ thêåt àau àúán, àiïìu mâ Thên gûãi gùỉm cho tưi
àậ trúã thânh lúâi trùng trưëi mưåt cấi chïë hònh nhû àûúåc linh tđnh bấo
trûúác.
Chó sau àố dùm hưm, sau mưåt àïm vêåt vậ, qúçn quẩi vúái cún sưët
ấc tđnh, Thên àậ vơnh biïåt chng tưi. Cẫ cú quan Ban Giấo dc khu 5
lc àố côn úã nhâ khưng àêìy 10 ngûúâi . Chng tưi xm lẩi sûãa soẩn
cho Thên. Trúâi rêët lẩnh. Trong ba lư ca Thên cố bao nhiïu ấo qìn
chng tưi lêëy ra mùåc cẫ vâo cho anh rưìi gối anh vâo têëm vộng d.
Trúâi vûâa tẩnh mûa, chng tưi khiïng Thên ra bòa rûâng. Nhûng vûâa
àâo huåt xong, mûa lẩi xưëi xẫ, chng tưi phẫi vûâa tất nûúác dûúái
huåt lïn, vûâa mai tấng Thên trong àêët nhậo. Sau ngây giẫi phống,
nhên nhûäng chuën cưng tấc ra Bùỉc tưi tranh th lïn thùm gia àònh
Thên mêëy lêìn. Nhûng lêìn nâo cng vưåi vưåi vâng vâng chùèng hỗi han

HỔC LÂM NGÛÚÂI

27

gò àûúåc nhiïìu. Mậi àïën chuën thùm vûâa rưìi sau khi àậ nghó hûu, tưi
múái biïët cư hổc trô c ca Thên. Vûâa nghe tưi nối àïën cư Ninh Thõ
Vûäa, vúå Thên nối ngay, giổng khưng ra vui cng chùèng ra bìn:
- ưëi dâo, cư êëy giúâ thò khấc lùỉm. Chưìng cng hổc úã Nga vïì, mêëy
nùm nay bỗ nhâ nûúác bn hâng Têy, giâu s. Nhâ vûâa lïn têìng. Côn
cư êëy vêỵn dẩy toấn úã trûúâng cêëp III thõ xậ, cấi trûúâng ngây trûúác, anh
Thên nhâ tưi dẩy vâ cư êëy hổc àêëy. Dẩy úã trûúâng àïí cố cấi chên biïn
chïë thưi. Ch ëu lâ cư dẩy thïm úã nhâ. Àûúåc cấi, cư dẩy cng khấ
nïn hổc sinh hổc rêët àưng, kiïëm lùỉm!
Nối xong chõ dêỵn tưi ra cưíng chó ngưi nhâ múái xêy bïn kia hưì.
Tưi vûâa ài bưå àïën nhâ Vûäa, vûâa miïn man nghơ lẩi nhûäng ngây cëi
cng ca Thên vúái nhûäng tònh cẫm tưët àểp ca anh vïì ngûúâi hổc trô
c. Tûå nhiïn bûúác chên tưi trúã nïn hưëi hẫ, lông ham húã nhû mònh
mang mưåt mốn quâ qu àïën cho mưåt ngûúâi mâ chùỉc khi nhêån àûúåc,
hổ sệ vui sûúáng lùỉm.
Tưi àïën nhâ Vûäa àng lc cua hổc thïm sùỉp tan. Àûáng ngoâi
cûãa sưí, tưi nghe tiïëng cư giấo vang lïn the thế, trong tiïëng ưìn âo ca
hổc sinh vâo cëi bíi hổc.
- Xin múâi ba em ... (tưi khưng nghe rộ tïn) úã lẩi gùåp tưi!.
Khi hổc sinh àậ ra khỗi lúáp, tưi liïëc nhòn vâo thêëy hai em trai,
mưåt em gấi àïën àûáng trûúác mùåt cư, àêìu húi ci vễ tưåi lưỵi. Tưi tûá
quay mùåt ra àûúâng nhûng ấp sất lûng vâo ca sưí lùỉng nghe xem viïåc
gò àang diïỵn ra.
- Sao àố? Hưm nay àêìu thấng sau rưìi mâ tiïìn hổc thấng trûúác

cấc võ vêỵn chûa nưåp? Riïng cư nây thò núå cẫ hai thấng rưìi...
Hai em trai nối gò àố tưi khưng nghe rộ. Riïng em gấi thò giổng
van vó:
- Xin cư thưng cẫm, mể em thấng trûúác bõ xe tưng, lêu nay phẫi
nghó chúå ...
- Thưi thưi thưi! Tưi chùèng húi àêu nghe à thûá l do l trêëu ca
cấc võ cëi tìn nây khưng nưåp tiïìn hổc thò tìn sau nghó, àïí chưỵ cho
khấc ngưìi. Thïë nhấ!




HỔC LÂM NGÛÚÂI

28

Ngay sau àố, nghe tiïëng gốt giây nïån mẩnh lïn sân, tưi vưåi
quay lẩi nhòn qua cûãa sưí, chó kõp nhòn thêëy têëm lûng ca cư giấo sau
rêm cûãa. Côn ba em hổc sinh thò tiu nghóu, ti cûåc bûúác ra. Tưi ch
àïën em nûä sinh ài sau, tốc em chùèng tïët ài sam nhûng khưng hiïíu
sao tưi cûá tin lâ nố rêët giưëng hònh dấng ca bế Vûäa tưåi nghiïåp trong
têm tûúãng ca Thên trïn 20 nùm vïì trûúác. Nhû bõ tẩt nûúác bêín vâo
mùåt, tưi bỗ àõnh vâo gùåp ngûúâi hổc trô c ca Thên, tưi thùỉp ba nến
hûúng lïn bân thúâ àïí tẩ lưỵi vúái bẩn. Tûâ trong khung ẫnh, Thên nhòn
tưi, àưi mùỉt hiïìn tûâ phẫng phêët mưåt cht lậng mẩn, vễ mùåt vêỵn bònh
thẫn nhû khưng hïì tin vâo chuån vûâa xẫy ra cố thêåt .

HỔC LÂM NGÛÚÂI

29

VAI DIÏỴN CËI CN G

Cố mưåt ngûúâi diïỵn viïn giâ àậ vïì hûu vâ sưëng àưåc thên. Ma hẩ
nùm êëy ưng tòm vïì mưåt lâng vùỉng vễ úã vng ni, sưëng vúái gia àònh
ngûúâi em ưng lâ giấo viïn cêëp 1 trûúâng lâng. Mưỵi bíi chiïìu ưng
thûúâng ra chúi núi bậi cỗ vùỉng lùång ngoâi thung lng. úã àêy, chiïìu
nâo ưng cng thêëy mưåt ch bế ra ngưìi àúåi àoân tâu chẩy qua thung
lng, trûúác khi rệ vâo nhûäng vấch àấ àïën phđa ga trïn.
Ch bế hưìi hưåp àúåi. Àoân tâu ph àêy bi àûúâng vúái nhûäng toa àưng
àc hânh khấch nhû mưåt thïë giúái khấc lẩ êìm êìm lûúát qua thung
lng. Ch bế vt àûáng dêåy hấo hûác àûa tay vêỵy chó mong cố mưåt
hânh khấch nâo àố vêỵy lẩi ch. Nhûng hânh khấch - mïåt mỗi vò sët
mưåt ngây trïn àûúâng- chùèng ai àïí vêỵy lẩi ch bế khưng quen biïët.
Hưm sau, rưìi hưm sau, hưm sau nûäa, hưm nâo ưng giâ cng
thêëy ch bế ra vêỵy vâ vêỵn khưng mưåt hânh khấch nâo vêỵy lẩi. Nhòn
nết mùåt thêët vổng ca ch bế, tim ngûúâi diïỵn viïn giâ nhû thùỉt lẩi.
Ưng nghơ: "Khưng gò àau lông bùçng viïåc thêëy mưåt em bế thêët vổng,
àûâng àïí trễ con mêët lông tin úã àúâi sưëng, úã con ngûúâi."
Hưm sau, ngûúâi em thêëy ưng anh giúã chiïëc vali hoấ trang ca
ưng ra. Ưng dấn lïn mếp mưåt bưå rêu giẫ, àeo kđnh, mûúån úã àêu mưåt
chiïëc ấo veston c, mùåc vâo rưìi chưëng gêåy ài. Ưng ài nhúâ chuën xe
ngûåa ca trẩm lïn tâu ài ngûúåc lïn ga trïn. Ngưìi sất cûãa sưí toa tâu
ưng thêìm nghơ: " Àêy lâ vai kõch cëi cng ca mònh, cng nhû nhiïìu
lêìn nhâ hất thûúâng phên cho mònh, mưåt vai ph, mưåt vai rêët bònh
thûúâng, mưåt hânh khấch giûäa bao hânh khấch ài tâu...
"Qua cấi thung lng cố ch bế àang àûáng vêỵy, ngûúâi diïỵn viïn

giâ nhoâi ngûúâi ra, cûúâi, àûa tay vêỵy lẩi ch bế. Ưng thêëy ch bế
mûâng cëng qt, nhêíy cêỵng lïn, àûa cẫ hai tay vêỵy mậi. Con tâu ài
xa ngûúâi diïỵn viïn giâ trâo nûúác mùỉt cẫm àưång hún bêët cûá mưåt àïm
huy hoâng nâo úã nhâ hất. Àêy lâ vai kõch cëi cng ca ưng, mưåt vai
ph, mưåt vai khưng cố lúâi, mưåt vai khưng àấng kïí nhûng àậ lâm cho



HỔC LÂM NGÛÚÂI

30

ch bế kia vui sûúáng, àậ àấp lẩi têm hưìn ch bế vâ ch sệ khưng mêët
lông tin úã cåc àúâi.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

31

GIP ÀÚÄ NGÛÚÂI ÀẬ GIP ÀÚÄ MỊNH

Mưåt trong nhûäng àiïìu khố nhêët vâ qu nhêët lâ sûå an i
(A. Dumas)
Tưi rúâi qụ nhâ Brookly, New York àïí àïën trûúâng Àẩi hổc Luds,
úã Yorkshire, nûúác Anh, hổc khoa sûã nùm tưi mûúâi tấm tíi. Khoẫng
thúâi gian àố àưëi vúái tưi tuy th võ nhûng cng cùng thùèng khưng kếm,
búãi lc àố tưi vûâa phẫi cưë àiïìu chónh lưëi sưëng ca mònh àïí hôa nhêåp

vâo mưi trûúâng sưëng hoân toân xa lẩ vúái tưi, àưìng thúâi tưi phẫi ln
cưë vûúåt qua nưỵi àau vûâa mêët cha.
Mưåt hưm nổ, khi tưi côn àang phên vên khưng biïët nïn mua
loẩi hoa nâo àïí trûng trong cùn phông trổ tễ nhẩt ca tưi, bêët chúåt tưi
trưng thêëy mưåt c giâ vûâa xấch ba ti to tấo vûâa chưëng gêåy chêåp
choẩng bûúác ài mưåt cấch rêët khố khùn, tưi vưåi chẩy àïën bïn ưng, àúä
lêëy gối tấo vâ gip ưng lêëy lẩi thùng bùçng.
"Cấm ún cư bế nhế!" ưng nối bùçng cấi giổng Yorkshire du dûúng
rêët àùåc biïåt mâ tưi rêët thđch - "Ưng khưng ngậ àêu cư bế", ưng cûúâi
vúái tưi, àưi mùỉt ưng cng ấnh lïn niïìm vui.
- Con ài vúái ưng mưåt àoẩn àûúåc khưng ẩ? Tưi dê dùåt hỗi - Con
chó e ưng lâm dêåp mêët nhûäng trấi tấo ngon nây àêëy!
Ưng cûúâi vâ hỗi tưi:
- Nây cư bế, cư tûâ núi khấc àïën phẫi khưng? Cố phẫi tûâ M àïën
khưng nâo?
- Dẩ thûa àng ẩ. Con úã New York ẩ. Con sệ kïí ưng nghe vïì qụ
hûúng con trïn àûúâng chng ta vïì nhâ, ưng nhế!
Thïë lâ tưi vâ ưng Burns trúã thânh bẩn bê ca nhau. Cấc bẩn
biïët khưng, n cûúâi êëm ấp vâ tòn cẫm chên thânh ca ưng àưëi vúái tưi
cố nghơa lúán lao biïët nhûúâng nâo. Trïn àûúâng ài, ưng Burns (tưi
quen gổi ưng bùçng hổ) tûåa hùèn ngûúâi lïn chiïëc gêåy, chiïëc gêåy nhỗ
nhûng cố vễ rùỉn chùỉc. Khi chng tưi vïì àïën nhâ ưng, tưi gip ưng sùỉp



HỔC LÂM NGÛÚÂI

32

xïëp ngay ngùỉn mổi thûá ưng mua vâ tưi côn bẫo ưng ngưìi n trïn ghïë

àïí tưi pha cho ưng tấch trâ - hay nối àng hún lâ dổn bûäa cho ưng.
Ưng phẫn àưëi nhûng tưi hiïíu rùçng àố lâ cấch nối cẫm ún ca ưng. Sau
khi dổn bûäa cho ưng xong, tưi xin phếp ưng àûúåc trúã lẩi thùm ưng lêìn
nûäa àïí xem cố thïí gip gò cho ưng nûäa khưng. Nghe tưi nối thïë, ưng
nhấy mùỉt vâ cûúâi bẫo:
- Ưng chûa bao giúâ tûâ chưëi lúâi gip àúä ca mưåt cư gấi nâo tưët
bng nhû thïë cẫ.
Hưm sau cng khoẫng giúâ àố tưi trúã lẩi thùm ưng lêìn nûäa, tưi
chổn giúâ nây vò mën dổn bûäa cho ưng. Chiïëc gêåy vêỵn dûåa úã gốc
tûúâng lâ mưåt minh chûáng rùçng ưng hậy côn ëu lùỉm vâ mùåc d ưng
khưng hïì u cêìu tưi gip nhûng hïỵ tưi àûa cêy gêåy cho ưng thò ưng
cêìm lêëy vâ dng nố àïí ài lẩi.
Chiïìu hưm àố, lêìn àêìu tiïn chng tưi cố mưåt bíi nối chuån
thêåt thên tònh vúái nhau. Ưng hỗi tưi vïì viïåc hổc, vïì kïë hoẩch cho
tûúng lai vâ nhiïìu hún cẫ lâ vïì gia àònh tưi. Tưi cố cho ưng biïët rùçng
cha tưi vûâa múái qua àúâi, nhûng tưi giêëu khưng cho ưng biïët mưëi bêët
hôa giûäa tưi vâ cha. Phêìn ưng, ưng chó cho tưi thêëy hai khung ẫnh àùåt
úã chiïëc bân gêìn núi ưng ngưìi. Àố lâ hai bûác ẫnh ca hai ngûúâi ph nûä
khấc nhau mưåt ngûúâi lúán tíi hún ngûúâi kia, nhûng cẫ hai giưëng
nhau nhû tẩc. "Àố lâ Mary" - Ưng nối vâ chó tay vâo bûác ẫnh ca
ngûúâi ph nûä àûáng tíi - "Bâ êëy mêët cấch àêy sấu nùm. Vâ bûác kïë
bïn lâ con gấi Alice ca vúå chưìng ưng. Nố lâ mưåt y tấ giỗi. Vúå ưng mêët
vò khưng chõ àûång nưíi nưỵi àau mêët con".
Nghe ưng kïí mâ nûúác mùỉt tưi trâo ra lc nâo khưng biïët. Tưi
khốc nhû chûa bao giúâ àûúåc khốc. Tưi khốc cho bâ Mary; tưi khốc cho
cư Alice; tưi khốc cho ưng Burns; vâ tưi khốc cho cha tưi, ngûúâi mâ tưi
khưng cố mùåt bïn ưng trong nhûäng giêy ph cëi àúâi. Thïë lâ sau àố
cûá mưåt tìn hai lêìn, tưi àïën thùm ưng, cng thúâi gian vâ cng ngây.
Lêìn nâo àïën, tưi cng thêëy ưng ngưìi trïn ghïë bânh, cêy gêåy dûång sất
bïn. Ưng Burns cố mưåt ti vi trùỉng àen nhỗ nhûng ưng thđch àổc sấch

vâ nghe àơa hún. Lêìn nâo thêëy tưi àïën chúi, ưng cng tỗ ra rêët mûâng.
Mùåc d tưi ln nhùỉc nhúã mònh phẫi gip àúä ưng nhiïìu hún vâ àûâng
qëy rêìy ưng. Nhûng phẫi th thêåt mưåt àiïìu lâ tưi cẫm thêëy nhể




HỔC LÂM NGÛÚÂI

33

nhộm vâ êëm lông hún nhiïìu nïëu tưi cố thïí thưí lưå tònh cẫm vâ suy
nghơ ca mònh cho mưåt ngûúâi nâo àố chõu lùỉng nghe tưi.
Thûúâng chng tưi bùỉt àêìu chuån trô khi dổn bûäa. Hưm àố tưi
cho ưng biïët cẫm giấc bùn khón, tưåi lưỵi cûá ấm ẫnh tưi mậi búãi vò hai
tìn trûúác ngây cha tưi mêët, tưi àậ giêån ưng vâ chùèng thêm trô
chuån vúái ưng. Rùçng tưi mậi mậi khưng cố dõp xin lưỵi ưng. Mùåc d
ưng Burns cng cố gốp lúâi nhûng phêìn nhiïìu ưng nhûúâng tưi nối hïët.
Ưng chó ngưìi nghe. Nhûng cấi lưëi ưng lùỉng nghe múái hay lâm sao!
Ưng nghe nhû nët lêëy tûâng lúâi ca tưi, hún nûäa ưng nhû àổc àûúåc
nghơ ca tưi vâ thêëu hiïíu hïët têët cẫ nhûäng gò tưi mën nối. Chưëc chưëc
ưng lẩi nối tiïëp tưi úã mưåt sưë chưỵ tưi tỗ ra ngêåp ngûâng, àiïìu nây chûáng
tỗ ưng hoân toân hiïíu tưi vâ lùỉng nghe tưi rêët chùm ch.
Mưåt thấng sau ngây àố, tưi bêët chúåt àûúåc nghó hổc mưåt hưm vâ
tưi nghơ àïën ưng. Tưi quët àõnh àïën thùm ưng mâ khưng gổi àiïån bấo
trûúác, vò nïëu lâm thïë rộ râng lâ quấ hònh thûác so vúái mưëi quan hïå
ngây mưåt chên tònh ca chng tưi. Khi àïën cưíng nhâ ưng, tưi thêëy
ưng àang lâm vûúân, ưng ci xëng rưìi lẩi àûáng lïn nhể nhâng nhû
khưng. Tưi hấ hưëc mưìm khi thêëy ưng cûã àưång nhõp nhâng nhû thïë!
Chùèng lệ àêy lâ ngûúâi mâ hưm trûúác côn phẫi dng gêåy àïí di chuín

àêy hay sao?
Bêët chúåt ưng nhòn ra hûúáng ca tưi. Cố lệ ưng nhêån ra ngay vễ
bưëi rưëi trïn khn mùåt tưi nïn ưng vêỵy tưi vâo nhâ vúái vễ àêìy ấy nấy,
khưng àûúåc tûå nhiïn cho lùỉm. Tưi chùèng nối àûúåc lúâi nâo vâ bûúác vâo
nhâ.
- Nâo, cư bế. Lêìn nây cho phếp ưng pha trâ cho chấu nhế. Trưng
chấu cố vễ mïåt lûã àêëy!
- Sao? Con nghơ... Tưi bùỉt àêìu lïn tiïëng.
- Ưng biïët chấu àõnh nối gò. Chấu biïët khưng lêìn àêìu tiïn chấu
nhòn thêëy ưng úã chúå êëy mâ... hưm àố ưng bõ trêåt khúáp. Ưng vêëp phẫi
hôn àấ to trong vûúân, chấu biïët àêëy, ưng lc nâo cng vng vïì.
- Nhûng tûâ lc nâo ưng ài lẩi àûúåc bònh thûúâng ẩ?
Àưi mùỉt ưng ấnh lïn niïìm vui nhûng àưìng thúâi cng lưå vễ ùn
nùn, hưëi hêån. "â, ưng nhúá khưng lêìm lâ ưng àậ ài lẩi bònh thûúâng
àûúåc ngay ngây hưm sau êëy mâ."



HỔC LÂM NGÛÚÂI

34

- Nhûng sao? Tưi bưëi rưëi thêåt sûå, búãi rộ râng ưng khưng nïn gẩt
tưi àïí tưi cûá àïën dổn bûäa cho ưng chûá.
- Chấu biïët khưng, lệ ra ưng àõnh cho chấu biïët sûå thêåt àêëy!
Nhûng chđnh ngay lêìn thûá hai chấu àïën thùm ưng, ưng thêëy chấu
hònh nhû cố têm sûå gò àố. Vâ ưng nghơ, cố lệ chấu cêìn cố mưåt búâ vai
ca ngûúâi giâ àïí tûåa vâo. Nhûng chấu lẩi ln nhùỉc nhúã mònh rùçng
chấu àïën thùm ưng lâ àïí àûúåc chùm sốc ưng, chûá khưng phẫi vò
chuån khấc. Vò vêåy nïëu ưng cho chấu biïët ưng àậ hoân toân bònh

phc thò liïåu chấu cố àïën nûäa hay khưng? Ưng biïët rộ rùçng chấu
àang rêët cêìn, rêët cêìn cố mưåt ai àố àïí chấu trô chuån, chia xễ. Vâ
ngûúâi àố phẫi lúán tíi, thêåm chđ phẫi lúán tíi hún cẫ cha chấu nûäa vâ
ngûúâi àố côn phẫi biïët cấch lùỉng nghe.
- Thïë côn cêy gêåy thò sao ẩ?
- ưì? Cêy gêåy êëy â, ưng dng gêåy khi ài dẩo trïn nhûäng cấnh
àưìng hoang àố mâ. Hưm nâo hai ưng chấu ta ài nhế!
Quẫ thêåt sau àố, chng tưi àậ ài dẩo cng cêy gêåy. Cấc bẩn
thêëy àêëy, cố lệ tưi lâ ngûúâi ch àưång gip àúä ưng Burns, nhûng ngûúåc
lẩi ưng lẩi lâ ngûúâi gip tưi ưng àậ bỗ thúâi gian ra àïí lùỉng nghe vâ
chù sốc cho mưåt cư gấi trễ thiïëu thưëng cẫ thúâi gian lêỵn tònh cẫm.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

35

TUÅT VÚÂI
(Carla O'brien)
Mưỵi tưëi khi bẩn ài ng
Bẩn àang ni mưåt hẩt giưëng
Hẩt giưëng ca cêy
Àố lâ cêy àúâi ca bẩn
(Jennier Genereux Davis)
Ba bẫo tưi rêët tuåt vúâi. Tưi tûå hỗi cố àng nhû thïë khưng?
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Sarah bẫo cêìn phẫi cố mấi tốc àểp nhû
bẩn êëy. Tưi thò chùèng cố.
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Justin bẫo cêìn cố rùng trùỉng, khoễ nhû

rùng bẩn êëy. Tưi thò chùèng cố...
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Jessica bẫo mùåt phẫi khưng cố tân
nhang. Tưi lẩi bõ tân nhang àêìy ra.
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Mark bẫo phẫi lâ hổc sinh thưng minh
nhêët lúáp bẫy. Tưi lẩi khưng
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Stephen bẫo phẫi biïët pha trô vâ kïí
chuån tiïëu lêm. Tưi lẩi khưng.
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Lauren bẫo phẫi sưëng trong mưåt cùn nhâ
àểp úã mưåt khu phưë sang trổng. Tưi lẩi khưng.
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Sammantha bẫo phẫi mùåc qìn ấo vâ ài
giây thêåt xõn. Tưi lẩi khưng.
Àïí rêët tuåt vúâi... Bẩn Mattheer bẫo phẫi sinh ra trong mưåt gia
àònh giâu sang. Tưi lẩi khưng.
Nhûng mưỵi tưëi, khi ba ưm tưi vâ chc ng ngon thò Ngûúâi bẫo:
"Con rêët tuåt vúâi, vâ ba u con". Ba tưi hùèn lâ biïët àõnh nghơa ca
rêët tuåt vúâi mâ cấc bẩn tưi khưng biïët.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

36

BÛÄA TIÏÅC NGÂY CÛÚÁI

Ngây thûúâng, cûá sau bûäa cúm tưëi chó cố mưåt mònh bâ thûúâng
ngưìi nấn lẩi bïn bân ùn àïí nhòn quan nhâ. Ngưi nhâ cûá nhû trưëng
trẫi vâ rưång thïn thang hún vâo bíi chiïìu tưëi. Bâ nhúá rộ nết vưåi vậ
sau mưỵi bûäa ùn ca cấc thânh viïn trong gia àònh bâ trûúác àêy - cấc

con trai bâ thò ài vưåi vïì phông ca chng côn Peter, chưìng bâ thò bêåt
ti vi coi. Lc àố, bâ bêån rưån ghï lùỉm! Bêån àïën mûác tûúãng chûâng nhû
khưng cố lêëy mưåt t thúâi gian nâo àïí dânh cho bẫn thên. Nhûng trúâi
ẩ! Bêy giúâ thò bâ cố biïët bao nhiïu lâ thúâi gian, cố biïët cú man nâo lâ
thúâi gian cho mònh. Àùåc biïåt lâ sau khi chưìng bâ ra ài.
Lệ ra vúå chưìng bâ àậ lïn kïë hoẩch ài du lõch xa mưåt chuën sau
khi cấc con trai hổ àậ dổn ra úã riïng. Giúâ àêy bâ sùén sâng àấnh àưíi
mổi thûá àïí àûúåc cố cấc con vâ chưìng bâ bïn cẩnh, nhûng dơ nhiïn
nhûäng mú ûúác hậo huìn êëy khưng thïí nâo thûåc hiïån àûúåc. Bêy giúâ
d bõ cën ht vâo nhûäng cưng viïåc tûâ thiïån, cưng viïåc nhâ vâ cẫ viïåc
lâ bấnh nûúáng àïí bấn nhûng bâ vêỵn nhúá xiïët bao tiïëng con bâ nghõch
phấ vâ àấnh nhau bïn ngoâi sên àïí rưìi chưëc chưëc lẩi chẩy vâo mếc
mể: "Mể úi, anh hai phấ con kòa?"; "Mể úi! t mùåc ấo con kò mể!"; "Mể,
mể, mể..".
Àậ cố lc vò quấ bûåc mònh bâ cûá mën bm miïång chng lẩi,
bùỉt chng nđn. Nhûng bêy giúâ nïëu chng nghõch phấ vâ mếc bâ bâ
chó sệ chẩy àïën bïn chng vâ ưm chng mâ thưi. Nhòn nhûäng àûáa trễ
con ngûúâi ta tung tùng vui à trïn àûúâng phưë, lông bâ chúåt chng
xëng, bâ hưì tûúãng lẩi ngây xûa bâ cng tûâng tay xấch nấc mang kia
mâ! Nhûng sao giúâ bâ thêëy àưi tay thûâ thậi àïën thïë.
Àïm nay bâ chúåt cẫm thêëy mònh ngúá ngêín quấ. Lc nậy bâ
Charlotte, mưåt bâ bẩn hâng xốm cố ghế qua, vâ bâ àậ kïí cho bâ
Charlotte biïët rùçng lệ ra hưm nay lâ ngây k niïåm 40 nùm ngây cûúái
ca vúå chưìng bâ, vâ bâ côn kïí cho bâ bẩn nghe nhûäng dûå tđnh mâ hổ
àõnh chín bõ cho bíi tiïåc nây. Nhûng sao bâ ngúá ngêín thïë nhó! Tẩi



HỔC LÂM NGÛÚÂI

37

sao lẩi nối nhûäng chuån nây khi mâ chưìng bâ khưng côn nûäa. Khi
bâ Charlotte ra vïì, bâ lẩi côn tûå mònh nûúáng lêëy mưåt ưí bấnh
chocolate mâ lc sinh thúâi chưìng bâ rêët ûa thđch. Chiïëc bấnh àang
nùçm trong t lẩnh kia kòa vâ chúâ àûúåc dổn lïn.
Bâ côn nhúá nùm ngoấi cấc con bâ àậ qy qì bïn vúå chưìng bâ,
bân bẩc vui vễ vïì chûúng trònh tưí chûác bíi tiïåc mûâng 40 nùm ngây
cûúái ca cha mể, nhûng bêy giúâ côn tưí chûác àûúåc gò nûäa kia chûá?
Nùm nay chùỉc chùèng àûáa nâo vïì àêu. Mâ vïì àïí lâm gò kia chûá?
Chùèng lệ àïí tưí chûác mưåt bíi tiïåc k niïåm 40 ngây cûúái cho chó mưåt
bâ vúå gốa thưi sao? Cố ai lẩi lâm thïë bao giúâ àêu nâo? Lc nậy bâ
cng cố thưí lưå cho bâ Charlotte àiïìu nây vâ bâ Charlotte àậ tỗ thấi àưå
àưìng cẫm vâ chia bìn cng bâ.
Cố phẫi bâ àang tûå than thên trấch phêån khưng nhó? Nâo? Cưë
lïn nâo! Bâ tûå àưång viïn mònh. Thưi nâo bêy giúâ mònh phẫi ùn mưåt
miïëng bấnh rộ to múá àûúåc nhûng mâ chùỉc phẫi thïët àậi con Max mưåt
miïëng nûäa múái àûúåc. Ưi, cấi con Max nây thưng minh ghï àêëy!
Dûúâng nhû nố hiïíu àûúåc nghơ trong àêìu bâ nïn nố bùỉt àêìu cêët
tiïëng sa àôi ùn. Tưåi nghiïåp con Max, nố trûúác giúâ vêỵn àûúåc chưìng bâ
ni nêëng, vâ nố vêỵn thûúâng chúâ ưng úã cûãa àïí àốn ưng. Nhiïìu àïm
liïìn sau ngây chưìng bâ mêët nố vêỵn ngưìi úã cûãa sët àïm, nố chúâ ưng
vïì, nhûng cấnh cûãa chùèng bao giúâ múã. Vò vêåy cûá nghe thêëy tiïëng
àưång nâo lâ nố sa vang, nố ngúä ưng vïì nhâ.
Àïm nay cng thïë! Mâ sao nố lẩi sa mậi thïë kia. Khưng lệ nố
tûúãng nố lâm ch hïët khu vûåc nây hay sao vêåy câ? Nố chùèng àïí cho
bâ con lưëi xốm n àûúåc cht nâo cẫ sao? Nhûng trúâi xui àêët khiïën
hay sao êëy, bâ lẩi tin nố vâ bûúác ra cûãa sưí àïí xem xết cố mưåt chiïëc xe
húi thưi mâ. Bâ mùỉng nố: - "Trúâi ẩ? Max úi? Bưå mây tûúãng cẫ con
àûúâng nây chó cố ta vâ ngûúi àûúåc quìn sinh sưëng thưi â?". Chùỉc xe

húi àố lâ ca bâ con bâ Boris àêëy? Bâ Boris úã kïë nhâ bâ vâ bâ êëy cố
rêët nhiïìu con, cấc con bâ vêỵn thûúâng vïì thùm vúå chưìng bâ.
Nhûng k lẩ chûa? Con Max khưng chõu nđn vâ lêìn nây hònh
nhû bâ nghe cố tiïëng gổi cûãa. Chùèng cht súå hậi, bâ bûúác àïën cấnh
cûãa vûâa múã to ra vûâa bẫo Max:




HỔC LÂM NGÛÚÂI

38

- "Nây, mây coi k nhế - cố ai àêu nâo". ưì! Trúâi úi? ưì kòa! Con
bâ! Chng àûáng cẫ úã ngoâi cûãa vâ hết to: - "Ngẩc nhiïn lùỉm phẫi
khưng mể? Rưìi chng lêìn lûúåt ưm hưn bâ!
- Ưi cấc con bâ àậ vïì. Mể cûá nghơ lâ cấc con khưng nhúá ngây
nây, vúái lẩi cha cng àậ...". Giổng bâ nghển hùèn.
- "Kòa mể" Josh lïn tiïëng. "Cha vâ mể ln hiïån diïån trong tim
vâ k ûác ca ti con, vâ ngây k niïåm lïỵ cûúái ca cha mể ln lâ mưåt
ngây àùåc biïåt ca ti con". Hai àûáa kia gêåt àêìu tấn thânh, vâ lc nây
vò cẫm àưång quấ nïn nûúác mùỉt bâ chẫy rông.
- "Mể úi? Bấnh cûúái àêu mể?" Chuck hỗi bâ. "Ti con mën ùn
mûâng!"
Nghe thïë, bâ nhoễn miïång cûúâi vâ bûúác vâo nhâ bïëp. Bâ thêìm
cẫm ún àêëng Linh thiïng àậ xui khiïën bâ lâm chiïëc bấnh nây vâ àậ
ban cho bâ nhûäng àûáa con tuåt vúâi.

HỔC LÂM NGÛÚÂI

39

MẪNH ÀƠA VÚÄ

Mưåt ngây khi tưi khoẫng chđn tíi, mể cố chuån phẫi vâo thõ
trêën vâ giao tưi cho anh chõ trưng nom. Khi mể vûâa ài, tưi chẩy vâo
phông ng ca mể vâ múã t trang àiïím. Trong ngùn trïn cng, dûúái
lúáp vẫi mïìm thúm, tưi thêëy hưåp nûä trang. Tưi thđch th nhû vûâa
khấm phấ mưåt kho tâng, cấi nhêỵn hưìng ngổc ca cư tùång cho mể, àưi
hoa tai ngổc trai mưåt thúâi thåc vïì bâ, dẫi la ca chiïëc ấo mể mùåc
vâo ngây cûúái... Tưi thđch th nghõch ngúåm bùçng cấch mang thûã têët
cẫ thûá êëy vâo, tûúãng tûúång vư sưë hònh ẫnh th võ àêìy mâu sùỉc vïì
nhûäng gò mâ mưåt ph nûä xinh àểp phẫi cố...
Bưỵng nhiïn tưi phất hiïån mưåt cấi hưåp nhỗ mâu àỗ. Múã ra, tưi
hïët sûác kinh ngẩc khi nhêån thêëy bïn trong chó cố mưỵi mưåt mẫnh sûá
trùỉng hùèn àậ vúä ra tûâ mưåt cấi àơa. Tẩi sao mể tưi lẩi cêët giûä mưåt vêåt
nhû thïë nây nhó? Lêëp lấnh dûúái ấnh sấng, mẫnh àơa vúä chùèng nối lïn
àûúåc cêu trẫ lúâi.
Vâi thấng sau, khi tưi àang chín bõ bân ùn, cư lấng giïìng
Marge àïën chúi. Liïëc qua chiïëc bân, cư Marge nối: "ưì, hùèn gia àònh
àang chín bõ tiïëp khấch. Thưi àïí tưi vâo lc khấc vêåy". "Khưng, cûá
tûå nhiïn. Chng tưi chùèng àốn ai cẫ" - mể trẫ lúâi. Marge hỗi: "Nhûng
trïn bân toân àơa àểp... Tưi chùèng bao giúâ dấm cho bổn trễ àng àïën
nhûäng thûá nhû thïë". Mể cûúâi: "Tưëi nay, gia àònh tưi àûúåc thûúãng thûác
mốn thđch nhêët. Nïëu dổn bân thêåt àùåc biïåt àïí àậi khấch thò sao
khưng dổn thêåt àùåc biïåt cho chđnh gia àònh mònh?". "Nhûng nhûäng
cấi àơa àểp thïë kia...". "ưì, vâi cấi àơa vúä lâ cấi giấ khưng àấng kïí phẫi

trẫ àïí àưíi lẩi niïìm vui cho gia àònh. Mưỵi mẫnh vúã àïìu chûáa mưåt cêu
chuån k niïåm...".
Ài àïën t chến, mể tưi lêëy ra mưåt cấi àơa c kïí: "Cấi nây vúä vâo
ngây chng tưi mang Mark tûâ nhâ bẫo sanh vïì. Hưm àố lâ mưåt bíi
chiïìu thêåt lẩnh lệo. Khi êëy, Judy chó múái sấu tíi nhûng cûá nùçng nùåc
àôi gip tưi viïåc bïëp nc. Nố lâm vúä cấi àơa nây khi khïå nïå mang àïën



HỔC LÂM NGÛÚÂI

40

bưìn rûãa"... Mể kïí tiïëp: "Thoẩt àêìu tưi bûåc mònh ghï lùỉm nhûng rưìi tûå
nh mònh khưng thïí vò chuån cấi àơa vúä lẩi lâm mêët ài khưng khđ
hẩnh phc khi vûâa àốn thùçng bế múái sinh vïì. Hún nûäa, sau àố têët cẫ
chng tưi cng ngưìi hân keo cho chiïëc àơa vúä àố. Hốa ra, khưng khđ
câng vui hún".
Mể lẩi àïën t chến, lêëy ra mưåt cấi àơa nûäa "Chõ cố thêëy cẩnh àơa
bõ mễ khưng? - Mể hỗi cư Marge - Chuån xẫy ra khi tưi 17". Giổng
mể trúã nïn nhể hùèn: "Mưåt ngây ma thu, cấc anh tưi cêìn ngûúâi gip
dổn àưëng cỗ khư. Vò thïë, mưåt thanh niïn àûúåc thụ. Anh ta trưng
mẫnh dễ nhûng àưi tay rêët khỗe vâ khấ àểp trai vúái mấi tốc vâng.
Mêëy ưng anh tưi bưỵng thđch anh ta vâ múâi àïën dûå bíi ùn tưëi. Khi
ưng anh kïë xïëp anh êëy ngưìi sất tưi, mùåt tưi àỗ ûãng vò mùỉc cúä... Trong
bûäa ùn, anh êëy àûa tưi cấi àơa nhúâ lêëy hưå thûác ùn nhûng lc àố tim
tưi àêåp mẩnh vâ tưi run àïën nưỵi lâm cấi àơa va vâo mưåt cấi khấc
khiïën cẩnh bõ mễ... Khi ra vïì, anh êëy nùỉm tay tưi, àùåt mẫnh àơa vúä
vâo, khưng nối gò hïët nhûng núã n cûúâi. Chó cûúâi... Mưåt nùm sau, tưi
lêåp gia àònh vúái anh êëy. Mậi cho àïën nay, cûá khi nâo nhòn cấi àơa nây

tưi lẩi thđch th nhúá àïën chuån xûa...".
Tưi khưng thïí nâo qụn àûúåc mẫnh àơa vúä trong t trang àiïím
ca mể. Àúåi dõp thđch húåp, tưi chẩy ngay vâo phông mể, lêëy mẫnh vúä
àố xem cêín thêån, rưìi lao xëng nhâ bïëp bùỉc ghïë lêëy cấi àơa mễ ra.
Àng nhû tưi nghơ, mẫnh vúä hoân toân khúáp vúái chưỵ mễ trïn àơa. Àố
chđnh lâ mẫnh àơa vúä mâ bưë tưi àậ àûa cho mể vâo ngây àêìu tiïn hai
ngûúâi gùåp nhau. Vâ bêy giúâ, cêu chuån tònh bùỉt àêìu tûâ mẫnh vúä àố
àậ trưi qua àïën nùm thûá 54 trong hẩnh phc... Múái àêy, mưåt cư chõ
ca tưi àậ ngỗ lúâi xin mể chiïëc nhêỵn hưìng ngổc; mưåt cư chõ khấc lẩi
àôi àưi hoa tai ca bâ. Côn tưi, tưi chó thđch kó vêåt q nhêët àúâi mể mâ
bâ àậ trên trổng giûä mậi sët mêëy chc nùm qua: mẫnh àơa vúä nhỗ
xđu.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

41

CHT SUY TÛ TRONG NGÂY

Mưåt bấc thúå mưåc àïën tíi vïì hûu nối cho ưng ch thêìu biïët
nhûäng dûå tđnh ca mònh trong thúâi gian sùỉp túái. Bấc sệ xin nghó hûu
àïí vui hûúãng tíi giâ vúái con chấu. Bấc biïët rùçng nïëu nghó viïåc thò
tâi chđnh ca gia àònh sệ cố phêìn nâo thiïëu ht nhûng bấc tin rưìi àêy
gia àònh sệ cố cấch xoay xúã àûúåc.
Ưng ch thêìu tỗ ra tiïëc khi thêëy ngûúâi thúå lânh nghïì xin thưi
viïåc. Ưng ta àïì nghõ bấc cưë xêy gip cho hậng thïm mưåt ngưi nhâ nûäa
rưìi nghó coi nhû lâ vò ưng. Bấc thúå àưìng lâm nhûng ai cng hiïíu

rùçng bấc miïỵn cûúäng nhêån lúâi chûá khưng thûåc lông mën nhêån cưng
viïåc nây.
Bấc ta gổi àẩi mưåt nhốm thúå cố tay nghïì kếm vâ mua nhûäng
loẩi vêåt tû chêët lûúång kếm àïí xêy dûång cùn nhâ êëy. Khi ngưi nhâ
àûúåc xêy xong, ưng ch thêìu àïën tiïëp nhêån cưng trònh vâ trao vâo tay
bấc chiïëc chòa khốa nhâ. Ưng nối vúái bấc: "Àêy lâ nhâ ca anh. Tưi
biïëu anh mốn quâ nây àïí cẫm ún anh àậ lâm viïåc cho cưng ty bêëy lêu
nay".
Chng ta thò cố khấc gò bấc thúå êëy. Chng ta xêy dûång cåc àúâi
mònh mưåt cấch cêíu thẫ, ty tiïån vúái têm l àưëi phố thay vò tđch cûåc vâ
ch àưång lâm cho nố thêåt tưët àểp. Ú' mưåt vâi thúâi àiïím quan trổng
trong cåc àúâi mònh, chng ta khưng hïì dưëc sûác lûåc àïí thûåc hiïån mổi
viïåc cho thêåt tưët. Thïë rưìi khi trưng thêëy tònh trẩng tưìi tïå vâ nhêån ra
rùçng mònh àang sưëng trong cùn nhâ do chđnh tay ta dûång nïn thò
chng ta múái cẫm thêëy bõ sưëc. Giấ nhû àûúåc biïët trûúác, hùèn chng ta
àậ hânh àưång khấc ài.
Hậy hònh dung mònh lâ bấc thúå mưåc, côn cåc àúâi chng ta
chđnh lâ ngưi nhâ. Mưỵi ngây bẩn àống àinh, lất sân hóåc xêy tûúâng,
bẩn hậy xêy nhâ mònh mưåt cấch khưn ngoan. Bẩn chó cố mưåt cåc àúâi




HỔC LÂM NGÛÚÂI

42

mâ thưi. Ngay cẫ trong trûúâng húåp bẩn chó côn sưëng mưåt ngây, ngây
sưëng àố cng àấng àïí bẩn sưëng sao cho tûã tïë vâ cố tû cấch.
Têëm bẫng gùỉn trïn tûúâng ghi rùçng: "Sưëng lâ thûåc hiïån mưåt kïë

hoẩch do chđnh mònh vẩch ra". Cåc sưëng ca bẩn hưm nay lâ kïët quẫ
tûâ thấi àưå sưëng vâ nhûäng chổn lûåa ca bẩn trong quấ khûá. Cåc sưëng
ca bẩn ngây mai sệ lâ kïët quẫ tûâ thấi àưå sưëng vâ nhûäng lûåa chổn
ca bẩn ngây hưm nay.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

43

HAI VIÏN GẨCH XÊËU XĐ

Àïën miïìn àêët múái, cấc võ sû phẫi tûå xêy dûång mổi thûá. Hổ mua
àêët, gẩch, mua dng c vâ bùỉt tay vâo viïåc.
Mưåt ch tiïíu àûúåc giao xêy mưåt bûác tûúâng gẩch. Ch rêët têåp
trung vâo cưng viïåc, ln kiïím tra xem viïn gẩch àậ thùèng chûa,
hâng gẩch cố ngay ngùỉn khưng. Cưng viïåc tiïën triïín khấ chêåm vò ch
àùåc biïåt k lûúäng. Tuy nhiïn, ch khưng lêëy àố lâm phiïìn lông búãi vò
ch biïët mònh sùỉp sûãa xêy mưåt bûác tûúâng tuåt àểp àêìu tiïn trong
àúâi.
Cëi cng, ch cng hoân thânh cưng viïåc vâo lc hoâng hưn
bng xëng. Khi àûáng lui ra xa àïí ngùỉm nhòn cưng trònh lao àưång
ca mònh, ch bưỵng cẫm thêëy cố gò àố àêåp vâo mùỉt: mùåc d ch àậ
rêët cêín thêån khi xêy bûác tûúâng song vêỵn cố hai viïn gẩch bõ àùåt
nghiïng. Vâ àiïìu tưìi tïå nhêët lâ hai viïn gẩch àố nùçm ngay chđnh giûäa
bûác tûúâng. Chng nhû àưi mùỉt àang trûâng trûâng nhòn ch.
Kïí tûâ àố, mưỵi khi du khấch àïën thùm ngưi àïìn, ch tiïíu àïìu
dêỵn hổ ài khùỉp núi, trûâ àïën chưỵ bûác tûúâng mâ ch xêy dûång.

Mưåt hưm, cố hai nhâ sû giâ àïën tham quan ngưi àïìn. Ch tiïíu
àậ cưë lấi hổ sang hûúáng khấc nhûng hai ngûúâi vêỵn nùçng nùåc àôi àïën
khu vûåc cố bûác tûúâng mâ ch xêy dûång. Mưåt trong hai võ sû khi àûáng
trûúác cưng trònh êëy àậ thưët lïn: "Ưi, bûác tûúâng gẩch múái àểp lâm
sao!".
Hai võ nối thêåt chûá? Hai võ khưng thêëy hai viïn gẩch xêëu xđ
ngay giûäa bûác tûúâng kia û? - ch tiïíu kïu lïn trong ngẩc nhiïn.
"Cố chûá, nhûng tưi cng thêëy 998 viïn gẩch côn lẩi àậ ghếp
thânh mưåt bûác tûúâng tuåt vúâi ra sao" - võ sû giâ tûâ tưën.




HỔC LÂM NGÛÚÂI

44

Àưi khi chng ta quấ nghiïm khùỉc vúái bẫn thên mònh khi cûá
ln nghiïìn ngêỵm nhûäng lưỵi lêìm mâ ta àậ mùỉc phẫi, cho rùçng cẫ thïë
giúái àïìu nhúá àïën nố vâ quy trấch nhiïåm cho ta. Chng ta àậ hoân
toân qụn rùçng àố chó lâ hai viïn gẩch xêëu xđ giûäa 998 viïn gẩch
hoân hẫo.
Vâ àưi khi chng ta lẩi quấ nhẩy cẫm vúái lưỵi lêìm ca ngûúâi
khấc. Khi bùỉt gùåp ai mùỉc lưỵi, ta nhúá k tûâng chi tiïët. Vâ hïỵ cố ai nhùỉc
àïën tïn ngûúâi àố, ta lẩi liïn hïå ngay àïën lưỵi lêìm ca hổ mâ qụn
bùéng nhûäng àiïìu tưët àểp hổ àậ lâm.
Cêìn phẫi hổc cấch rưång lûúång vúái ngûúâi khấc vâ vúái chđnh
mònh. Mưåt thïë giúái nhên ấi trûúác hïët lâ mưåt thïë giúái núi lưỵi lêìm àûúåc
tha thûá.

HỔC LÂM NGÛÚÂI

45

SƯËNG TRỔN VỂN TÛÂNG NGÂY

Trong mưåt bíi diïỵn thuët vâo àêìu nùm hổc. Brian Dison Tưíng giấm àưëc ca Têåp àoân Coca Cola - àậ nối chuån vúái sinh viïn
vïì mưëi tûúng quan giûäa nghïì nghiïåp vúái nhûäng trấch nhiïåm khấc
ca con ngûúâi.
Bẩn hậy tûúãng tûúång cåc àúâi nhû mưåt trô chúi tung hûáng.
Trong tay bẩn cố nùm quẫ bống mang tïn lâ: cưng viïåc/ gia dònh/ sûác
khỗe/ bẩn bê vâ tinh thêìn. Bẩn àang tung chng lïn khưng trung.
Bẩn sệ hiïíu ngay rùçng cưng viïåc lâ quẫ bống cao su. Vò khi bẩn lâm
rúi nố xëng àêët, nố sệ nẫy lïn lẩi. Nhûng bưën quẫ bống côn lẩi - gia
àònh, sûác khỗe, bẩn bê vâ tinh thêìn - àïìu lâ nhûäng quẫ bống bùçng
thy tinh. Nïëu bẩn lúä tay àấnh rúi mưåt quẫ nố sệ bõ trêìy sûúát, cố tò
vïët, bõ nûát, bõ hû hỗng hóåc thêåm chđ bõ vúä nất mâ khưng thïí sûãa
chûäa àûúåc. Chng khưng bao giúâ trúã lẩi nhû c. Bẩn phẫi hiïíu àiïìu
àố vâ cưë gùỉng phêën àêëu giûä cho àûúåc sûå qn bònh trong cåc sưëng
ca bẩn.
Bẩn lâm thïë nâo àêy?
Bẩn àûâng hẩ thêëp giấ trõ ca mònh bùçng cấch so sấnh mònh vúái
nhûäng ngûúâi khấc. Àố lâ vò mưỵi chng ta lâ nhûäng con ngûúâi hoân
toân khấc nhau, chng ta lâ nhûäng cấ nhên àùåc biïåt. Bẩn chúá àùåt
mc tiïu ca bẩn vâo nhûäng gò mâ ngûúâi khấc cho lâ quan trổng. Chó
cố bẩn múái biïët rộ àiïìu gò lâ tưët nhêët cho chđnh mònh.
Bẩn chúá nïn thúâ ú vúái nhûäng gò gêìn gi vúái trấi tim ca bẩn.

Bẩn hậy nùỉm chùỉc lêëy nhû thïí chng lâ nhûäng phêìn trong cåc sưëng
ca bẩn. Búãi vò nïëu khưng cố chng, cåc sưëng ca bẩn sệ mêët ài
nghơa.
Bẩn chúá àïí cåc sưëng trưi qua kệ tay vò bẩn cûá àùỉm mònh trong
quấ khûá hóåc ẫo tûúãng vïì tûúng lai. Chó bùçng cấch sưëng cåc àúâi



HỔC LÂM NGÛÚÂI

46

mònh trong tûâng khoẫnh khùỉc ca nố, bẩn sệ sưëng trổn vển tûâng
ngây ca àúâi mònh.
Bẩn chúá bỗ cåc khi bẩn vêỵn côn àiïìu gò àố cho ài. Khưng cố gò
lâ hoân toân bïë tùỉc mâ nố chó thêåt sûå trúã nïn bïë tùỉc khi bẩn thưi
khưng cưë gùỉng nûäa.
Bẩn chúá ngẩi nhêån rùçng mònh vêỵn chûa hoân thiïån. Àố chđnh lâ
súåi chó mỗng manh râng båc mưỵi ngûúâi chng ta lẩi vúái nhau.
Bẩn chúá ngẩi mẩo hiïím. Nhúâ mẩo hiïím vúái nhûäng vêån hưåi ca
àúâi mònh mâ bẩn hổc biïët cấch sưëng dng cẫm.
Bẩn chúá khốa kđn lông mònh vúái tònh u bùçng cấch nối bẩn
khưng cố thúâi gian u ai. Cấch nhanh nhêët àïí nhêån àûúåc tònh u lâ
hậy cho ài. Cấch chống nhêët àïí àấnh mêët tònh u lâ nđu giûä thêåt
chùåt. Côn phûúng thûác tưët nhêët àïí giûä àûúåc tònh u lâ bẩn hậy chùỉp
cho nố àưi cấnh.
Bẩn chúá bùng qua cåc àúâi nhanh àïën nưỵi khưng nhûäng bẩn
qụn mêët núi mònh sưëng mâ côn cố khi qụn cẫ bẩn àõnh ài vïì àêu.
Bẩn chúá qụn nhu cêìu tònh cẫm lúán nhêët ca con ngûúâi lâ cẫm
thêëy mònh àûúåc àấnh giấ àng.

Bẩn chúá ngẩi hổc. Kiïën thûác khưng cố trổng lûúång. Nố lâ kho
bấu mâ bẩn cố thïí ln mang theo bïn mònh mưåt cấch dïỵ dâng.
Bẩn chúá phđ phẩm thúâi giúâ hóåc lúâi nối mưåt cấch vư trấch
nhiïåm. Cẫ hai àiïìu àố mưåt khi mêët ài sệ khưng khi nâo bùỉt lẩi àûúåc.
Cåc àúâi khưng phẫi lâ mưåt àûúâng chẩy mâ nố lâ mưåt lưå trònh mâ bẩn
hậy thûúãng thûác tûâng chùång àûúâng mònh ài qua.
Quấ khûá àậ lâ lõch sûã. Tûúng lai lâ mưåt mâu nhiïåm. Côn hiïån
tẩi lâ mưåt mốn quâ ca cåc sưëng, chđnh vò thïë mâ chng ta gổi àố lâ
tùång phêím (*)".
(*) Present: Cấch chúi chûä trong tiïëng Anh - cố nghơa lâ hiïån
tẩi, àưìng êm vúái tùång phêím.



HỔC LÂM NGÛÚÂI

47

CƯ GẤI CỐ MƯÅT BƯNG HƯÌNG

John Blanchard rúâi khỗi bùng ghïë, chùm ch nhòn dông ngûúâi
àang ra khỗi nhâ ga xe lûãa trung têm thânh phưë. Anh àang chúâ
ngûúâi con gấi mâ trấi tim àậ rêët quen thåc vúái anh nhûng khn
mùåt thò anh chûa tûâng gùåp, mưåt cư gấi vúái mưåt bưng hoa hưìng.
13 thấng trûúác àêy trong mưåt thû viïån úã Florida, khi nhêëc mưåt
cën sấch ra khỗi kïå anh bưỵng cẫm thêëy bõ lưi cën khưng phẫi vò nưåi
dung cën sấch mâ vò dông chûä viïët bùçng bt chò bïn lïì cën sấch.
Nhûäng hâng chûä mïìm mẩi vúái nưåi dung chûáa àûång mưåt têm hưìn sêu
sùỉc vâ mưåt trđ tụå sấng sët. Bïn trong bòa cën sấch, núi ghi tïn
ngûúâi mûúån anh tòm ra tïn ch nhên ca hâng chûä, àố lâ Hollis

Maynell. Cư gấi sưëng úã thânh phưë New York.
Sau àố anh viïët cho cư gấi mưåt bûác thû tûå giúái thiïåu mònh vâ
mong cư trẫ lúâi, nhûng ngây hưm sau anh àậ phẫi lïn tâu ra nûúác
ngoâi tham gia cåc Chiïën tranh thïë giúái lêìn thûá II. Trong vông mưåt
nùm vâ mưåt thấng sau àố, hai ngûúâi dêìn dêìn tòm hiïíu nhau qua thû
tûâ. Mưỵi lấ thû lâ mưåt hẩt giưëng àûúåc gieo vâo trấi tim nưìng chấy. Mưåt
mưëi tònh nẫy núã. Anh àïì nghõ cư gấi gûãi cho mònh mưåt têëm hònh
nhûng cư gấi tûâ chưëi. Cư cho rùçng nïëu anh thûåc lông thò diïån mẩo ca
cư àêu cố quan trổng gò.
Cëi cng cng àïën ngây anh tûâ chêu Êu trúã vïì. Hổ hển sệ gùåp
nhau lêìn àêìu tẩi nhâ ga trung têm thânh phưë New York vâo lc 19
giúâ. Cư gấi viïët: "Anh sệ nhêån ra em vò em sệ gâi mưåt bưng hưìng trïn
ve ấo".
Khi àố, anh thêëy mưåt ngûúâi con gấi bûúác lẩi phđa mònh, cư êëy cố
mưåt thên hònh mẫnh mai thon thẫ. Nhûäng cån tốc vâng lón xón
bïn vânh tai nhỗ nhùỉn. Cùåp mùỉt cư êëy xanh nhû nhûäng àốa hoa. Àưi
mưi vâ cùçm cư ta cố nết cûúng quët nhûng rêët dõu dâng. Cư gấi núã
mưåt n cûúâi nhể nhâng hêëp dêỵn trïn vânh mưi vâ nối nhỗ: "Ài cng



HỔC LÂM NGÛÚÂI

48

em chûá, châng thu th?". Khi êëy hêìu nhû khưng tûå ch àûúåc,
Blanchard bûúác thïm mưåt bûúác tiïën vïì phđa cư gấi, vâ àng lc êëy
anh nhòn thêëy Hollis Maynell vúái bưng hưìng àûáng ngay sau cư gấi êëy.
Àố lâ mưåt ngûúâi àân bâ àậ ngoâi 40 tíi. Bâ ta cố mấi tốc mâu
xấm bïn trong mưåt chiïëc m àậ c. Bâ ta cố mưåt thên hònh nùång nïì,

àưi chên mêåp mẩp trong àưi giây àïë thêëp. Khi àố cư gấi trong chiïëc
ấo mâu xanh vưåi vậ bûúác ài. Blanchard cố cẫm giấc dûúâng nhû con
ngûúâi anh lc àố bõ chia lâm hai, mưåt nûãa mong mën àûúåc ài theo cư
gấi vâ mưåt nûãa hûúáng túái ngûúâi àân bâ mâ têm hưìn àậ thêåt sûå chinh
phc anh. Vâ bâ ta àûáng àố, khn mùåt bếo tưët vúái lân da nhúåt nhẩt
nhûng hiïìn lânh vâ nhẩy cẫm. Khi àố bưỵng nhiïn Blanchard khưng
côn lûúäng lûå nûäa. Tay anh nùỉm chùåt cën sấch nhỗ c k giưëng nhû
cën sấch trong thû viïån trûúác àêy àïí cư gấi cố thïí nhêån ra mònh.
Àêy khưng phẫi lâ tònh u nhûng lâ mưåt cấi gò àố rêët àấng
qu, mưåt cấi gò àố thêåm chđ cố thïí côn hún cẫ tònh u, mưåt tònh bẩn
mâ anh ln ln vâ mậi mậi biïët ún. Blanchard àûáng thùèng châo
ngûúâi àân bâ, chòa cën sấch ra vâ nối, mùåc d khi nối anh cẫm thêëy
mònh bõ nghển lẩi cay àùỉng vâ thêët vổng:
- Tưi lâ trung y John Blanchard vâ xin phếp àûúåc hỗi chùỉc àêy
lâ cư Maynell? Tưi rêët vui mûâng lâ cư àậ cố thïí àïën àêy gùåp tưi hưm
nay. Tưi mën múâi cư dng cúm tưëi cố àûúåc khưng?.
Ngûúâi àân bâ núã mưåt n cûúâi bao dung vâ trẫ lúâi:
- Ta khưng biïët viïåc nây nhû thïë nâo con trai ẩ, nhûng cư gấi
trễ mùåc chiïëc ấo vết mâu xanh vûâa ài kia àậ nùn nó ta àeo àoấ hoa
hưìng nây trïn ve ấo. Cư êëy nối nïëu anh cố múâi ta ài ùn tưëi thò nối
rùçng cư êëy àang àúåi anh úã nhâ hâng lúán bïn kia àûúâng. Cư êëy nối àêy
lâ mưåt cåc thûã nghiïåm gò àố!.
Chng ta chùỉc cng hiïíu àûúåc vâ khêm phc sûå sấng sët ca
cư gấi. Cố lệ bẫn chêët thêåt sûå ca trấi tim chó àûúåc nhêån ra khi phẫi
àưëi mùåt vúái nhûäng àiïìu khưng nhû mën.