Bài giảng Sinh lý học trẻ em - Chương 6: Sinh lí nội tiết và sinh dục trẻ em

SINH LÝ HỌC TRẺ EM


SINH LÝ TRẺ LỨA TUỔI TIỂU HỌC

CHƯƠNG VI
    SINH LÍ NỘI TIẾT
VÀ SINH DỤC TRẺ EM


I­ HỆ NỘI TiẾT
Tuyến yên
Tuyến giáp

Tuyến thượng thận

Tuyến sinh dục 
nam

Tuyến tùng
Tuyến ức

Tuyến tụy
Tuyến sinh 
dục nữ


* Tuyến yên

- Là phần phụ
phía dưới của

não. Gồm 3
thùy:
trước,
giữa và sau.


3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến yên
- Thùy trước tiết hoocmon sinh trưởng,
hoocmon kích thích tuyến giáp, tuyến trên thận
- Thùy giữa phát triển yếu.
- Thùy sau tiết hormone phát động sự co của
dạ con và sự tiết sữa.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến yên
- Ưu năng: thúc đẩy quá trình sinh trưởng,
khổng lồ nhưng sức khỏe và trí tuệ kém phát
triển.
- Nhược năng: hạn chế
quá trình sinh trưởng, bé
nhỏ nhưng cơ thể cân
đối, trí tuệ phát triển bình
thường.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết

* Tuyến giáp
- Nằm trước sụn
giáp,
hoạt
động
mạnh lúc 5 – 7 tuổi.

Tuyến
giáp

- Tiết ra 2 loại hoocmon chủ yếu:
+ Tiroxin tác động lên các tế bào tạo ra nhiệt,
điều hòa và làm tăng quá trình phát triển thể
chất, trí tuệ.
+ Canxitonin làm tăng quá trình tạo xương


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến giáp
- Ưu năng: gây bệnh
Badơđô người gầy, mắt
lồi, đường huyết tăng, tim
đập nhanh, dễ xúc cảm.
- Nhược năng: tim đập
chậm, thân nhiệt hạ thấp,
cơ thể phát triển chậm.


3.1. Các yếu tố bên trong

3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến cận giáp

- Nằm cạnh tuyết
giáp, nặng khoảng
0,15g.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến cận giáp
+ Ưu năng: tăng canxi huyết hoạt động của
tim bị biến loạn, người đờ đẫn, kém linh
hoạt.
+ Nhược năng: giảm canxi huyết, gây co
giật kéo dài, ngạt thở.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến tụy
- Tiết các loại hoocmon:
+ Insulin làm giảm
đường huyết.
+ Glucagon làm tăng
đường huyết.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết

* Tuyến tụy
+ Ưu năng: giảm
đường huyết, giảm
huyết áp và mồ hôi,
thân nhiệt giảm, dẫn
đến hơn mê.
+ Nhược năng: gây
bệnh đái tháo đường.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến thượng thận
- Nằm trên 2 quả
thận, nặng 6 -10g.
- Gồm phần vỏ và
phần tủy.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến thượng thận
- Phần vỏ:
Tiết hoocmon có
tác
dụng
đến
chuyển hóa gluxit
và lipit, tăng sự tạo
glucogen ở gan,

tăng
hấp
thụ
glucozơ ở ruột.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến thượng thận
- Phần tủy:
Tiết các hoocmon
có tác dụng trực
tiếp lên tim, làm
tăng huyết áp,
đường huyết và
giãn đồng tử mắt.


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến sinh dục

Tuyến sinh dục
nam là tinh hoàn


3.1. Các yếu tố bên trong
3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến sinh dục

Tuyến sinh dục nữ
là buồng trứng


3.1.1. Các yếu tố nội tiết
* Tuyến sinh dục
- Tiết các hocmon sinh dục kích thích sự
phát triển và hoạt động của các cơ quan
sinh dục.
- Hình thành và phát triển các đặc điểm giới
tính.
- Tác động đến quá trình sinh trưởng và
phát triển của cơ thể.


II­ HỆ SINH DỤC
1. CẤU TẠO CƠ QUAN SINH DỤC
1.1.CƠ QUAN SINH DỤC NAM
DƯƠNG VẬT

TINH HOÀN

ĐƯỜNG
DẪN TINH


 CƠ QUAN SINH DỤC NAM :

Dương vật: Đảm nhận chức năng
giao hợp & là đường dẫn nước tiểu.

• Tinh hoàn: thực hiện chức năng nội
tiết (sản xuất hoocmôn sinh dục nam)
ngoại tiết (sản xuất tinh trùng).
• Đường dẫn tinh bao gồm: ống tinh,
túi tinh & ống phóng tinh.
•


 1.2­ CƠ QUAN SINH DỤC NỮ


 CƠ QUAN SINH DỤC NỮ

1­ Âm hộ: là cơ quan sinh dục ngoài của nữ 
gồm có môi lớn & môi bé, âm vật, dưới âm 
vật là lỗ niệu đạo, dưới lỗ niệu đạo là lỗ 
âm đạo được che kìn bởi lớp màng mỏng 
(màng trinh), màng trinh có lỗ nhỏ để máu 
kinh chảy qua.
 2­ Âm đạo: nối sinh dục ngoài (âm hộ) với 
sinh dục trong (tử cung).


 CƠ QUAN SINH DỤC NỮ
3­ Tử cung (dạ con): tiếp nhận & nuôi dưỡng 
trứng đã thụ tinh.
 


 CƠ QUAN SINH DỤC NỮ

4­Buồng trứng: gồm 2 buồng trứng nằm 2 bên tử 
cung. Thực hiện chức năng nội tiết (sx 
hoocmon nữ), ngoại tiết (sx tế bào trứng).
 Mồi buồng trứng có nhiều nang trứng, mỗi nang 
trứng chứa 1 trứng chưa chín, trứng rụng theo 
chu kỳ hàng tháng, 


 CƠ QUAN SINH DỤC NỮ
5­  Vú:  là  bộ  phận  đặc  biệt  của  nữ,  vú  bắt  đầu 
phát triển  ở tuổi dậy thì, vú gồm bầu vú& núm 
vú, mỗi bầu vú có nhiều tuyến sữa, khi có thai 
vú phát triển, tuyền sữa tăng lên.