Bài giảng Sinh thống kê căn bản

GS TS LÊ HOÀNG NINH


Mục tiêu

 Tổng quan về các khái niệm và các

từ dùng trong sinh thống kê
 Áp dụng các test thống kê


Tại sao dùng thống kê?
 Thống kê mô tả
•
•

Nhận diện kiểu hình
Đặt một giả thuyết

 Thống kê suy lý
•

Phân biệt , làm rõ các sự khác biệt thật

•

Cho phép kiểm định một giả thuyết


Tại sao dùng thống kê?
Cardiovascular Mortality in Males

1.2
1
0.8
SMR 0.6
0.4
0.2
0
'35-'44 '45-'54 '55-'64 '65-'74 '75-'84

Bangor
Roseto

AJPH 1992


Các loại dữ liệu
 Số

Liên tục
 Rời


 Loại

tên
 Thứ tự



Thống kê mô tả

 Nhận ra kiểu hình dữ liệu
 Nhận ra những ngoại lệ, bên ngoài
 Hướng chọn test thống kê


Thống kê mô tả
Tỷ lệ mẫu dương tính với bệnh X
năm 1998-99
35
30
25
20
15
10
5
0

South
Northeast
West
Midwest


Mô tả dữ liệu bằng con
số
Số đo khuynh hướng trung tâm
•
•
•

Số trung bình --MEAN
Số trung vị -- trị số ở giữa
MODE – các trị số có tần số xuất hiện cao
nhất


Phân bố thứ hạng sinh
viên trong khóa học 2013
14
12
10
Number of
Students

8
6
4
2
0

A

A- B+

B

B- C+ C
Grade

C- D+ D

D-

F


Mô tả dữ liệu bằng con
số
Các số đo độ phân tán
•
•
•

Biên độ
Độ lệch chuẩn STANDARD DEVIATION
Độ nghiên SKEWNESS


Số đo độ phân tán
• Biên độ

•

Độ lệch chuẩn SD


•

Trị số cao và thấp nhất
Đo độ gần của dữ liệu so với trị số trung

bình

Độ nghiên


Xem tính đối xứng của đường cong


Số đo độ phân tán
• RANGE

•

Độ lệch chuẩn


•

highest to lowest values
how closely do values cluster around the
mean value

Độ nghiên


refers to symmetry of curve


Độ lệch chuẩn
Standard Deviation

Curve A

Curve B

B
A


Số đo độ phân tán
•

RANGE


•

STANDARD DEVIATION


•

highest to lowest values
how closely do values cluster around the
mean value

Độ nghiên SKEWNESS


refers to symmetry of curve

Skewness

Mean

Median

Mode

Curve A

Curve B

negative
skew


Phân phối bình thường
 TB = TV = Mode
 Độ nghiên = 0
 68% trị số trong

khoảng 1 SD
 95% trị số trong
khoảng 2 SDs

Mean, Median, Mode

.

1

2


Thống kê suy lý
Dùng để xác định khả năng một kết luận
dựa trên bô dữ liệu trên một mẫu là đúng
trên quần thể.


Các từ
Giá trị p : khả năng, xác suất sự khác biệt
quan sát được có thể xảy ra là do cơ hội.
(chance)


Thử nghiệm cao huyết áp
DRUG Baseline mean SBP F/u mean SBP

A

150

130

B

150

125


Từ
Khoảng tin cậy:
Là biên độ các trị số mà chắc chắn là có
chứa trị số thật trên quần thể


30 Day % Mortality
Study

IC STK Control

p

N

Khaja

5.0

10.0

0.55

40

Anderson

4.2

15.4

0.19

50

Kennedy

3.7

11.2

0.02 250


95% Confidence Intervals
Khaja
(n=40)
Anderson
(n=50)

Kennedy
(n=250)

-.40 -.35 -.30 -.25 -.20 -.15 -.10 -.05

.00

.05

.10

.15

.20


Các kiểu sai lầm
Sự thật
No
difference

Kết luận

No
difference
Difference

Difference

TYPE II
ERROR ( )
TYPE I
ERROR ( )

Power = 1­

Test nào được sử dụng?
1. What type of data?
2. How many samples?
3. Are the data normally distributed?
4. What is the sample size?