Tập tài liệu giảng dạy Thống kê (dành cho lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chức danh công chức văn phòng – thống kê xã khu vực đồng bằng)

BQNQIVV


THONGKE


.

TAp TAl LIEU
. GIANG DAY
.


vv


DANH CHO LOP BOI DUONG NGHlt:P
CHUC DANH CONG CHUC VAN PHONG-THONG KE xA

KHU VT/C DONG BANG

(Ban himh kem thea Quyit ilinh s6: 348IQD-BNV ngay 19 thang 4 niim 2012
eua B(J truimg B(J N(Ji v~)

•

Hit N6i - 2012


MUCLUC
. .

vv

Bili 1: VAl TRO, NHI~M
eVA THONG KE
'· mym,
." d~'
, eua
. tong
h~
k"e
01 tuc;mg Val. tro
1· Khal
h~
h~
k'"e a V·"
2· Hy" tong
to: . eh'ue tong
Iyt N am h'"
Iyn nay
~ eua
. tong
h ~ k"e xa, 00'"
3· V al· tro,
lylTI V\! eh u. yeu
3.1. Vai tro
3.2. Nhi~m V\!
,
.

...
Bai 2: PUUON'G PHAP TUONG KE
I. Qua triOO nghien Clm th6ng ke

XA

1

.1
.2
.4

,

,

4

5

6

6


1. DiSu tra th6ng ke

6

2. T6ng hqp th6ng ke

8


3 . Phan tich va d\I doan th6ng ke
II. Phuang phap phan tich mQt s6 chi tieu th6ng ke
1. S6 tuy~t d6i

8

9

9


2. S6 tuang d6i

9


3. S6 trung biOO (s6 biOO quan)
4. Day s6 thai gian

:

12


15

'"

III. Phuang phap trinh bay s6 li~u th6ng ke

21


I.Bang th6ng ke

21


2. D6 thi th6ng ke

,

23


,

BAI 3:NOI DUNG BAo cAo THONG KE xA

25

,25

.'" b'ao cao
, tong
h~
k"e xaI. Ch I" {leu
1. Chi tieu th6ng ke xa
,,~ h' ."
h~
k"e xa"· dung m9t
2. N 91
so c I beu tong

25


.

.


27

01. Delt dai va dan s6

27


02. KiOO te

36

03. Xa hQi, moi truOng

.45


II. Gi6i thi~u phieu thu th~p thong tin th6ng ke va bang bieu th6ng ke xa

61


..

•

-

Tr'

'

PHAN BAI T~P TH\JC HANU

•


119

BAIl

VAl TRO, NHI~M VV eVA THONG KE
I.Khai ni~m, d8i tU"Q'ng va vai tro eua th8ng

XA

ke.

. 1.1. Klzai ni~m:
Th6ng ke co thS duQ'c hiSu theo hai nghia:
- Nghia 1: Th6ng ke la cac con s6 duQ'c quan sat, thu th~p, ghi chep nh~m phan

"
~

. anh cac hi~n tugng t\1' nhien, kinh tS, xa hoi (VD: s6 tr~n bao di qua mot vung, ty
1~ m~c b~nh viem gan B trong toan qu6c ...)
- Nghia 2: Th6ng ke la khoa hQc nghien Clm h~ th6ng cac phuong phap dS ghi
chep, thu th~p va phan dch cac con s6 vS hi~n tugng t\1' nhien, kinh tS, xa hQi s6
1611 dS tim ra ban ch~t va tinh quy lu~t cua chung trong nhfrng diSu ki~n thai
gian va dja diSm C\l the.

1.2. lJai tU'{J'ng nghien ctrU cua thang ke:
Th6ng ke. hQc la mQt mon khoa hQc xa hQi, ra dai va phat triSn do nhu cAu .
eua cae ho~t d<)ng thge tiSn xa hQi.
Th6ng ke hQc nghien Clm cac hi~n tugng va qua trinh kiOO tS xa hQi. Bao
gam: Cac hi~n tugng vS dan s6 (nhu s6 nhan kh~u, c~u thanh cua nhan kh~u,
giai c~p, gi6i tiOO, tu6i tac, nghS nghi~p, dan tQc...), tinh hiOO biSn dQng cua
nhan kh~u; Tinh hiOO phan ph6i dan cu thea lanh th6; Cac hi~n tugng vS dbi

s6ng v~t ch~t va van hoa cua nhan dan (nhu: muc s6ng v~t ch~t, triOO dQ van
hoa, sue khoe...); Cac hi~n tugng vS sinh hOlilt chinh tri, xa hQi (nhu: c~u tlilo cac
co quan Nha nu6c, doan thS, s6 nguai tham gia tuySn cli , mit tinh...} ...
Khi nghien Clm hi~n tuqng kinh tS - xa hQi, th6ng ke khong thS khong xet
dSn imh huang cua cac ySu t6 t\1' nhien (thai tiSt, khi h~u, dia ly) va cac ySu t6
ky thu~t (phcit minh sang kiSn, cai tiSn cong C\l, ap d1,lng cac ky thu~t m6i).
M<;>i hi~n tugng kinh tS : - xa hQi bao gia cung co hai m~t lugng va ch~t
khong thS tach. rai nhau. M~t lugng cua hi~n tuqng giup th~y duQ'c hi~n tuqng i:J
muc dQ nao. M~t ch~t cua hi~n tugng giup phan bi~t gifra hi~n tUQng nay v6i
hi~n tuqng khac. M~t ch~t cua hi~n tuqng kinh tS xa hQi khong tan tlili dQc l~p

ma duQ'c bieu hi~n qua luqng v6i nhi:ing cach thuc xu ly m~t luqng do mQt cach
khoa hQc. Do do, th6ng ke nghien ell'll m~t luqng g~n v6i m~t ch~t cua hi~n

tugng kinh t~ - xa h<)i.

c


D~ co th~ phan illlh dugc ban ch~t va quy lu~t phat tri~n cua hi~n tugng,

cac con s6 th6ng ke phai dugc t~p hgp, thu th~p tren mQt s6 IOn cac hi~n tugng
trong ph~ vi rQng IOn ho?c l?p di l?p l~i. Co nhu v~y mai lo~i trir dugc cac ySu
t6 ng~u OOien, khong 6n dinh d~ tim ra ban ch~t, tinh quy lu~t va qua trinh v~
dQng cua hi~n tugng.
'-

D6i tugng nghien Clm cua th6ng ke hQc bao gia cling t6n t~i trong diSu

ki~n thai gian va dia di~m C\l thS.

Nhu v~y: D6i tugng nghien Clm cua th6ng ke hQc la m?t lugng trong m6i
lien h~ m~t thiSt vai m?t ch~t cua hi~n tugng va qua trinh kinh tS - xa hQi s6 lOn,
trong diSu ki~n thai gian va dia diSm C\l thS.

1.3. Vai fro ella thang ke:
Trong dai s6ng hang ngay, xung quanh chung ta thuang xfiy ra nhiSu hi~n

tugng oou: S\l thay d6i vS nhi~t dQ, thai tiSt, S\l thay d6i vS gia ca, lai su~t, ty l~
l~m phat, tinh hinh dan s6... Cac nhan t6 noi tren it hay nhiSu dSu anh huemg dSn
cUQc s6ng cua m6i ca nhan con nguai cling nhu toan bQ nSn kiOO tS xa hQi.
Nhung lam thS nao dS co dugc cac con s6 chinh xac, d~y du, kip thai vS
cac hi~n tugng, vS S\l thay d6i tren. Nhi~m V\l cua th6ng ke hQc la phai tra lai
dugc cac cau hoi nay. B6i vi cac con s6 phan aOO dung vS th\lc tr~ng, ban ch~t,
tinh quy lu~t cua cac hi~n tugng t\l nhien, ky thu~t, kinh tS - xa hQi la din cu
giup cho vi~c kiSm tra, giam sat, dilllh gia cac chuang trinh, kS ho~ch va diOO
huang S\l phat triSn kinh tS xa hQi trong tuang laL
Nhu v~y, th6ng ke hQc la mQt trong OOling cong C\l quan trQng d~ quan ly
vi ma nSn kiOO tS - xa hQi co vai tro cung c~p cac thong tin th6ng ke trung th\lc,
khach quan, chinh xac, d~y du, kip thai ph\lc V\l co quan Nha nuac trong vi~c
danh gia, d\l bao tiOO hinh, ho~ch dinh chiSn lugc, chinh sach, xay d\lng kS
ho~ch phat tri~n kiOO tS xa hQi ng~n va dai h~. Ben c~mh do cac con s6 th6ng ke

cling la nhfrng co sa quan trQng dS kiSm tra, daOO gia tinh hinh th\lc hi~n cac kS

ho~ch, cac chiSn lugc va cac chinh sach do.

2. H~ thBng tA chuc thBng ke it Vi~t Nam hi~n nay.
Can cu Lu~t T6 chuc Chinh phu ngay 25 thang 12 nam 2001;
Can cu Lu~t Th6ng ke ngay 17 thang 6 nam 2003;
•

2


Can eu Nghi dinh s6 178/2007/ND-CP ngay 03 thcing 12 nam 2007 ella
Chinh phil quy dinh ehue nang, nhi~m V\l, quySn h~n va co efru t6 ehue Clla B9,
co quan ngang B9;
Can cu Nghi dinh s6 116/2008/ND-CP ngay 14 thang 11 nam 2008 cua
Chinh phil quy dinh ehuc nang, nhi~m V\l, quySn h~n va co cfru t6 ehuc. cua B¢
KS ho~ch va D~u tu;
QuySt dinh s6: 54/201 O/QD-TTg cila Thu tuang chinh phil vS Quy dinh

""

chuc nang, nhi~rn V\l, quySn h~ va co eftu t6 chuc cua T6ng ClfC Th6ng ke tn,rc
thu¢c B¢ KS ho~ch va D~u tu.
H~ th6ng t6 chuc th6ng ke dugc t6 chuc thanh h~ th6ng dQc tit Trung
uang dSn dia phuang thea dan vi hanh chinh, bao dam nguyen tic t~p trung

th6ng nh~t, g6rn co:

- d Trung uang co co quan T6ng C\lC Th6ng ke;
- d tinh, thanh ph6 tn,re thu¢c Trung uang co ClfC Th6ng

ke tn,rc thu9c

T6ng ClfC Th6ng ke;

-d

huy~n, qu~n, thi xa, thanh ph6 thu¢c tinh co Phong Th6ng ke tr\Tc

thu¢c ClfC Th6ng kS tinh, thanh ph6 tr\TC thuQc Trung uong;

-d

cftp xa, phuOng co chuc danh chuyen mon th6ng ke va van phong

UBND.
T6ng C\lC Th6ng ke Ia co quan tr\Ic thu¢c B9 kS ho~ch va d~u tu, th\Tc
hi~n chuc nang tham muu, giup B¢ tru6ng B9 kS ho~ch va dAu tu quan

ly Nha

nuac vS th6ng ke; Th\Tc hi~n ho?t d¢ng th6ng ke va cung c~p thong tin th6ng ke
vS kinh t~, xa h¢i cho cac co quan, t6 chuc va ca nhan theo quy dinh Clla phap

~

Iu~t.

C\lC th6ng ke Ia co quan tn,rc thuQc T6ng C\lC th6ng kS, giup e\lc truang
T6ng C\lC th6ng kS th6ng nh~t quan Iy Nha nu6c vS ho?t d¢ng th6ng ke

a dia

phuong; T6 ehl1"c cac ho?t d¢ng th6ng kS thea chuong trinh cong mc ella T6ng
ClfC tru6ng.T6ng C\lC th6ng ke giao; D6ng thai dap ung nhu cAu thong tin th6ng
ke tren dia ban.
Phong th6ng ke qu~n, huy~n la don vi tn,rc thu9c C\lC Th6ng ke, giup e\lC

Th6ng ke t6 chuc triSn khai cac cUQC diSu tra th6ng ke, th\IC hi~n chS dQ bao cao
th6ng ke v6i ClfC Th6n,g ke va Ianh d?o cfrp huy~n thea quy dinh.

3

~


Chuc danh chuyen mon th6ng ke va van phong UBND

a c~p xa, phuOng,

thi trk co tnkh nhi~m t6 chuc thvc hi~n cac cUQc di~u tra th6ng ke va thvc hi~n
chS dQ bao cao th6ng ke thea quy dinh cua Nha nu&c.
3.Vai tro, nhi~m VI} chii y~u ciia th8ng

ke xii.

3.1. Va; tro
.....

Cong tac th6ng ke xa co y nghia quan trQng cung c~p s6 li~u ban d~u tu
co sa v~ tinh hinh kinh tS, xa hQi, lien quan dSn d~i bQ ph~n dan cu.
Cong tac th6ng ke xa vua phai dam bao nhu c~u thong tin cua c~p tren
vua phai bao dam nhu c~u thong tin cua lanh d~o va nhan dan dia phuong v&i
yeu c~u, h~ th6ng chi tieu th6ng ke thiSt thvc phu hgp v&i tinh hinh t6 chuc va
di~u ki~n chuy~n d6i co chS quan ly hi~n nay.
Nghi dinh s6 92/2009/ND-CP ngay 22/1 0/2009 cua Chinh phu quy dinh
v~ chuc danh, s6 lugng, mQt s6 chS dQ, chinh sach d6i v&i can bQ, cong chuc a
xa, phuOng, thi trk (xa, phuOng, thi tr~n gQi chung la c&p xa), va nhUng nguai

ho~t dQng khong chuyen trach a c&p xa ghi ra: " C6ng chuc cdp xii co cae chuc
danh sau day:
a) Truirng Cong an;

b) Chi huy truong Quan Slf;

c) Van phong - th6ng ke;

d) Dia chinh - xdy d¥ng - do thi va m6i truOng (d6i vai phuOng, thi tr6n)

hoijc aia chinh - nong nghi¢p - xay d¥ng va moi truong (d6i vO'i xii);
d) Tai chinh -

ki toan;

e) Tu phap - h9 tich;
g) Van hoa - xii h9i."

Nhu v~y, th6ng ke cung v&i van phong, th6ng ke la IDQt trong bay chuc
danh cua cong chuc c&p xa.
Theo Nghi dinh s6 40/2004/ND-CP ngay 13/02/2004 cua Chinh phu quy
dinh chi tiSt va huang dftn thi hanh IDQt s6 di~u cua Lu~t Th6ng ke: can bQ, cong
chuc laID cong tac th6ng ke xa, phuOng, thi trk dugc b6 tri trong ph~ID vi s6
lugng can bQ, cong.chuc xa, phuOng theo quy dinh va dugc huang chS dQ,
quy~n 19i nhu cac chuc danh chuyen mon t~i xa, phuOng, thj tr&n theo quy djnh
4


hi~n hanh. Cong tac th6ng ke xa, phuOng, thi trfu1 chiu S\I qum ly, chi d~o trvc
tiSp cua UBND xa, phuong, thi trcln va S\l' huang dfu1

vS chuyen mon, nghi~p V\l

clia Phong Th6ng ke c~p huy~n.

3.2. Nhi?m v!l
Di~u 31, Lu~t Th6ng ke xac dinh: " UBND xii, phuong, thi trein co trach

nhi¢m t6 chuc th1:fc hi¢n cong tac th6ng ke ph1:lC V1:l yeu cdu quan If; cua xii,

'"

phuOng, thi frein; Th1:fC hi¢n cac cU9C aiJu tra th6ng ke va chi a9 baa cao th6ng
ke cua nha nuac"
Th6ng ke xa co cac nhi~m Vl;l sau day:
- Th\l'c hi~n cac cUQc di~u tra va bao cao th6ng ke thea chuang trinh cong
tac cua phong Th6ng ke huy~n va cung c~p s6 li~u ph\lc V\l yeu c~u lanh d~o cua
UBNDxa.
- LUll trfr co h~ th6ng va cung c~p s6 li~u
- Cong b6 s6 li~u
- ThuOng xuyen cling c6, gifr m6i quan h~ m~t thiSt v&i cac nganh chuyen
mon cua xa va m~ng lu&i cac hQ di~u tra mau (nSu co)
UBND xa, phuOng, thi tr~n co trach nhi~m t6 chuc cong tac th6ng ke va b6
tri nguai co dli tieu chu~n chuyen mon, nghi~p V\l lam cong tac th6ng ke theo
chuc danh quy dinh hi~n hanh

vS can bQ, cong chuc xa, phuOng, thi tr~n.

•

..

­

.,

. 5



BAI2

PHlfONG PHAp THONG

ICE


I. Qua trinh nghien cuu thBng ke

Cac ho~t dQng th6ng ke dSu phai tdi qua mQt qua trinh g6m nhiSu giai
dOiiln, nhiSu buac cong vi~c k~ ti~p nhau, co lien quan ch~t nhe vai nhau. Co thS
khai quat qua trinh mlY b~ng mQt sa d6 nhu sau:
Thu th~p thong tin
,
,
(Dieu tra thong ke)

Xu ly thong tin
->.
,

(Tong hgp thong ke)

->

DiSn giai, phan tich thong tin
(Phan tich va d\I doan th6ng ke)

1. Di~u tra thBng ke
DiSu tra th6ng ke la vi~c t6 chuc mQt cach khoa hQc vai mQt k~ ho~ch
th6ng nh~t vi~c thu th~p, ghi chep ngu6n tid li~u th6ng ke ban dAu vS hi~n tUQ'l1g
nghien CUu trong diSu ki~n C\l thS vS thai gian, khong gian.

- Y nghia cua diSu tra th6ng ke:
DiSu tra th6ng ke hi giai dOiiln dAu cua qua trinh nghien cUu th6ng ke
nh~m: thu th~p s6 li~u mQt cach khoa hQc, co k~ hOiilch vS hi~n tUQ'l1g nghien

cUu theo h~ th6ng chi tieu da: duqc xac djclI truac.
Tai li~u thu th~p duqc la ca So' dS ti~n hanh cac buac ti~p theo.

Dung lam ca So' dS danh gia, d\I bao...

- D~c diSm cua diSu tra th6ng ke:

Quan sat s6 Ian: cung hk quan sat, ghi chep nhiSu hi~n tUQ'l1g, cac dan vi

rieng Ie ca bi~t r6i t6ng hgp rut ra k~t lu~n chung
Ti~n hanh theo nQi dung, phuang phap khoa hQc th6ng nh~t

Thuong co phiilill vi rQng, quan h~ tr\Ic ti~p d~n quAn chung .
- Yeu cAu cua diSu tra th6ng ke:

Cung c~p thong tin th6ng ke trung th\Ic, chinh xac,khach quan, dAy du,
kip thai va minh biilch.
Cac yeu cAu tren cua s6 li~u th6ng ke co quan h~ m~t thi~t v6i nhau, h6
trq nhau khong thS thi~u mQt yeu cAu nao.


- Cac IOiili diSu tra th6ng ke:


+ Can cu vao hinh thuc diSu tra chia ra hai IOiili:
a. Bao cao th6ng ke dinh ky (l~p bao cao til s6li~u ghi chep ban dAu).
b. DiSu tra chuyen mon

La hinh thuc diSu tra khong thuang xuyen

6


Ap d\lng d6i v6i OOUng hi~n tuqng khong co di~u ki~n thu th~p s6 li~u
bAng ch~ dQ bao cao diOO kY.
Tru6c khi di~u tra phai co Phuang

an di~u tra (la van ban quy diOO OOilng

v&n dS cftn giai quy~t ho~c cftn duqc th6ng nh&t, nhUng vAn d~ vS chuful bi va t6
chuc trong toan bQ cUQC diSu tra). Phuang an g6m co: M\lc dich diSu tra, d6i
~'.'Qo

tuqng diSu tra, dan vi diSu tra, nQi dung di~u tra, thai

kY va thai

di~m di~u tra,
"

bi~u mfru di~u tra va giai thich cach ghi biSu, k~ ho~ch diSu tra.

+ Can cu vao tiOO lien t\lC hay khong lien wc khi thu th~p s6 li~u chia ra:
a. Di~u tra thuong xuyen: La thu th~p tai li~u mQt cach lien tl,lC, dinh

kY

thea thai gian.
b. DiSu tra khong thuang xuyen: Khong quy dinh vao mQt thai gian OO&t
diOO rna phl,l thuQc vao yeu cftu moi cUQc diSu tra;

+ Can cu vao ph~m vi di~u tra chia ra diSu tra toan bQ va diSu tra khong
toan bQ
a. DiSu tra toan bQ: La thu th~p tai li~u cua t6ng th~ diSu tra khong lo~i tru
mQt dan vi nao, tuy nhien lo~i diSu tra nay doi hoi chi phi Ian.
VD: T6ng diSu tra dan s6, t6ng diSu tra nong thon, nong nghi~p va thuy
san.
b. DiSu tra khong toan bQ: La thu th~p tai li~u cua mQt s6 dan vi duqc
ch9n ra trong t6ng th~ chung OOAm daOO gia d~c diSrn cua hi~n tuqng nghien
cUu, chi phi diSu tra th&p han nhiSu so v6i di~u tra toan bQ.
DiSu tra khong toan bQ chia ra: DiSu tra ch9n mfru; DiSu tra tr9ng di~rn;
DiSu tra chuyen dS.
- Cac phuang phap thu th~p tai li~u trong diSu tra th6ng ke:

+ Thu th~p tqrc ti~p

+ Thu th~p gian ti~p

- Nhfrng sai sot thuang g~p trong diSu tra th6ng ke:


+ Sai sot do chu quan cua diSu tra vien
+ Sai sot do t6 chilc di~u tra
- MQt s6 kinh nghi~lTI khi phong v&n cac hQ (dan vi) diSu tra

+ Cftn giai thich r5 lTIl,lC dich, yeu cftu diSu tra d6i vo·i don vi diSu tra;
+ N~m vfrng cach ghi phi~u diSu tra dS huang dfrn cac dan vi ke khai;
•

+ C6 phuang phap phong v~n thich hqp d6i vui rnoi don vi diSu tra;
7

.

~


+ Co t~g ph&m nha d6i v6'i cac h{> (n~u kinh phi cho phep) dS d{>ng vien
va tang them trach nhi~m cua dan vi di~u tra khi khai bao.

2. T8ng hgp thang

ke

Sau k~t qua cua qua trinh di~u tra th6ng ke nguai ta thu dugc nhfing tai
li~u tren m6i dan vi t6ng thS. DS co thS neu len m{>t s6 d~c trung chung cua t6ng

thS thi phai t6ng hqp cac tai li~u do.
T6ng hqp th6ng ke la giai do~n thu 2 cua qua trinh nghien CUll th6ng ke
nh&m chinh ly, h~ th6ng hoa m{>t cach khoa hQc cac tai li~u ban delu thu th~p
duqc trong diSu tra th6ng ke, bi~n cac d~c trung ca bi~t cua tUng dan vi t6ng thS
thanh cac d~c diSm chung cua tUng b{> ph~ va toan b{> t6ng thS nghien CUll.
T6ng hqp th6ng ke m{>t cach khoa hQc la co

sa dS phan tich dung d~n bim chat

cua hi~n tuqng nghien CUll.
Phuang phap chu y~u dS t6ng hqp tai li~u th6ng ke la phfu1 t6 th6ng ke.
Phfu1 t6 th6ng ke la vi~c t~p hqp cac dan vi cua t6ng thS co d~c diSm gi6ng nhau
ho~c gcln gi6ng nhau vao m{>t t6.

T6ng hqp th6ng ke co thS ti~n hanh-b&ng thu cong hay b&ng may.
T6ng hqp b&ng thu cong la vi~c phan lo~i, ghi d~u, d~m, ...
T6ng hqp b~g may vi tinh la vi~c nh~p thong tin diSu tra duqc vao may
vi tinh, sau do may se tl,T d{>ng phan lo~i, t6ng hgp thea m{>t chuang trinh phcln
mSm dii dugc l~p va cai vao may.
Hinh thtl'C t6 chuc t6ng hgp th6ng ke co thS t6ng hqp tUng c~p tir du6i len
tren ho~c giao cho m{>t s6 trung tam may tinh t~p trung thea khu vl,TC ho~c k~t
hgp ca hai.
K~t qua t6ng hQp th6ng ke duqc trinh bay b&ng bang th6ng ke.

3. Philn tich

va dl)' dmin thang ke

Phan tich va dl,T bao th6ng ke duqc hiSu la vi~c neu len m{>t cach t6ng hgp

ban ch~t va tinh quy 1U?t cua hi~n tugng va qua trinh kinh t~ - xii h{>i va tinh toan
cac muc dQ trong tuang lai nh&m dua ra nhfrng din

cu cho quy~t dinh quan IY.

Pharr tich th6ng ke Iii giai do~ cu6i cimg cua qua trinh nghien CUu th6ng ke.

Phfu1 tich th6ng ke chinh Ia lam cho "con s6 bi~t noi"

- N{>i dung phan tich th6ng ke

Tu)' thea yeu celu nghien clm, n{>i dung phan tich th6ng ke co thS khac nhau:


8


Co thi phan tich t6ng hgp tinh hinh ho~m thanh k~ ho~ch, tinh hinh phat
tri~n kinh t~, xii hqi clla mqt dia phuang ho~c ca nuac. Co th~ phan tfch chuyen
d~ mqt hi~n tUQ'llg nao do.

- Nhfrng vcln d~ co ban khi phan tich th6ng ke:

+ Phai dva vao cac duimg 16i chinh sach clla Dang, Nha nuac dS phan tich.
+ Phai xay d\lTIg C\l th~ yeu c~u nghien Clm khi phan tich.
+ Phai can cu vao s6 li~u th6ng ke co dq tin C?y cao dii thu th?p duqc va

'#

phan tich trong m6i rang buqc gifra cac hi~n tugng.

+ Phai Iva ch9n phuong phap va tai Ii~u thich hgp vai fi\lC dich phan tich.
+ Phai xac dinh va tinh toan h~ th6ng chi tieu phan tich thich hgp v6i nQi
dung phan tich.

+ DV bao tri~n v9ng clla hi~n tUQ'llg, rut ra k~t Iu?n, ki~n nghi.
II. Phu'O'ng phap phan tich rnQt sA chi tieu th8ng ke.

1.

sA tuy~t d8i.
* Khai ni~m: S6 tuy~t d6i trong th6ng _ke Ia muc dq biSu hi~n quy rno,

kh6i

Iugng clla hi~n tugng trong di~u ki~n thai gian va dia di~m C\l th~.

* D~c diSrn:
- Moi 56 tuy~t d6i trong th6ng ke bao ham ffiqt nQi dung kinh t~ - xii hQi C\l
thS trong di~u ki~n thai gian va dia diSm nhclt dinh.
- Cac 56 tuy~t d6i trong th6ng ke khong phai Ia mQt con s6 duQ'c Iva ch9n tuy

y, ma phai qua di~u tra th6ng ke va t6ng hQ'P mqt each khoa hge.
* Cae lo~i 56 tuy~t d6i:

-S6 tuy~t d6i thai ky: Phan anh quy mo, khdi luqng ella hi~n tUQ'ng nghien

CUu trong

dQ dai thai gian nhclt djnh. No hinh thanh thong qua

Sl,l'

tich lily v~

IUQ'ng clla hi~n tugng trong su6t thai gian nghien Cll'll.
VD: San IUQ'llg Ilia do xii A san xuclt ra trong nam 2009 Ia 30.000 tcln.
- Sd tuy~t d6i thai di~m: Phan anh quy mo, kh6i 1ugng ella hi~n tUQ'llg nghien
cuu vao mQt thai di~m nhclt dinh. S6 tuy~t d6i thai diSm ehi phan anh tinh hinh

eua hi~n tugng t?i mQt thai di~m nao do, truac ho~c sau tr?ng thai do hi~n tugng
da: thay d6i khac. Do V?y, mu6n co s6 tuy~t d6i thai diSm chinh xac, phai quy
djnh thai diSm hqp 1y va phai t6 chuc di~u tra kip thai.
VD: T6ng s6 dan Vi~t Nam vao 1uc 0 gia ngity 01/4/2009 lit 85.846.997
nguai.

2.

sA tU'o'ng d&i
9

"


*K.hai ni~m: 86 tuong d6i trong th6ng ke biSu hi~n quan h~ so sanh gifra hai
muc dQ clla hi~n tugng nghien cUu. Do la kSt qua clla vi~c so sanh gifra hai chi
tieu th6ng ke cung 10~i nhung khac nhau vS diSu ki~n thai gian hay khong gian,
ho~c gifra hai chi tieu th6ng ke khac 10~i nhung co lien quan dSn nhau.

VD: Gia tri san xu~t Nong nghi~p Clla xa A nam 2010 so v6i nam 2009 bAng

115%
* Cac 10~i s6 tuong d6i:

a.

86 tU"011g tJ6i tJ(mg thai

La kSt qua so sanh hai muc dQ cung 10~i Clla hi~n tugng

a hai thai ky hay hai

thai diSm khac nhau, s6 tuong d6i dQng thai phein anh hi~n SV' phat triSn Clla hi~n

tugng qua thai gian.
Cong thuc:

t= l'.!-x100
Yo

hay

t=

l'.!­
Yo


t: 86 tuong d6i dQng thai

Yl: Muc dQ ky nghien cUu.

yo: Muc dQ ky g6c.
VD : Di~n tich gieo tr6ng cay hang nam Clla mQt dia phuong nam 2009 la
200.000 ha, nam 2010 la 220.000 ha. Ta tinh duQ'c s6 tuong d6i dQng thai:
t = 220.000 x100 = 110%
200.000

b.

hay 1,1 IAn

86 tU'011g tJ6i k~ hOc;Jch: DuQ'c dung dS l~p cac kS ho~ch

va kiSm tra tinh

hinh thvc hi~n k~ ho~ch. Co hai 10~i s6 tuong d6i k~ ho~ch:
b 1. 86 tuang d6i nhi~m VV k~ hot;lch: la k~t qua so sanh gifra muc dQ c~n dt;lt tm
Clla chi tieu nao do trong ky k~ ho~ch vm muc dQ thvc tS clla chi tieu ~y aky g6c.
Cong thuc:

K = YK x100
Yo
/I

K n : 86 tuong d6i nhi~m V\l k~ ho~ch
Yk : Muc dQ k~ hOt;lch

Yo : Muc dQ thvc t~ ky g6c so sanh
•

10

vo : Oi~n tich gieo tr6ng cay hang nam Clla xii Hung Th~ng nam 2010 la
200.000 ha, k~ ho~ch d\f ki~n nfun 2011la 210.000 ha. S6 tuong d6i nhi~m Vl)
k~ ho~ch vS di~n tich gieo tr6ng cay hang nam la:
K = 210.000 xlOO = 105% ha 1 05 l~n
n
200.000
Y ,
b2. S6 tuong d6i hoan thanh k~ ho~ch: k~t qua so sanh gifra muc dQ ky th\fc

t~ va muc dQ ky k~ ho~ch.

.,.

..,
Kf =

C6ng thuc:

2i xlOO
Yk

K T : S6 tuong d6i th\l'C hi~n (hoan thanh) k~ ho~ch

y 1 : Muc dQ

kY thllc t~

Yk : Muc de;, ky kS ho~ch.


VO : Gia sir kSt thuc nam 2011, di~n tich gieo tr6ng cay hang nam Clla xii
Hung Th~ng nam 2011 la 220.000 ha. v~y ph~ tram hoan thanh kS ho~ch clla
xii Hung Th~g nam 2011 la:

=

K
f

c.

220.000 xl00 = 104 76%
210.000
'

S6 luang d6i kit cdu: Xac dinh ty tr<;mg cua m6i be;, ph~ c~u thanh trong

mQt tang th~. S6 tuong d6i k~t c~u la kSt qua so sanh tri s6 tuy~t d6i Clla timg bQ
ph~n v&i tri s6 tuy~t d6i cua ca t6ng thS.

S6 tuong
d6i kSt c~u(%)

=

S6 tuy~t d6i Clla be;, ph~n

x 100


sf> tuy~t d6i cua t6ng th~

VO: T6ng dan s6 ca nuac (vao 0 gia ngay 01/4/2009) la 85.846.997 nguai,
trong do nam la 42.413.143 nguai, nfr la 43.433.854 nguai => ta se co hai s6

tuong d5i k~t c~u:

Ty I~ nam trong t6ng

42.413.143


dan s6

85.846.997


Ty I~ nii trong t6ng

43.433.854


dan s6

-

85.846.997


x

100

x

100

49,40/0

==

51,6%

T6ng cQng cac s6 tlI011g d6i k~t c~u trong cling mQt t6ng th~ phai b~ng 100%


11

~


d. S6 luang d6i cuirng a(J: la biSu hi~n trinh dQ ph6 biSn clla hi~n tuqng
trong di~u ki~n lich sir nh~t dinh. S6 tuong d6i cUOng dQ la kSt qua so sanh muc
dQ clla hai

hi~n

tuqng khac nhau nhlffig co quan h~ v&i nhau.

Hinh thuc biSu hi~n clla s6 tuong d6i cUOng dQ la don vi kep ( do don vi cua
tir va m~u s6 hqp thanh)
S6 tuy~t d6i clla hi~n

S6tuong

_

tUQ11g A

S6 tuy~t d6i clla hi~n


d6i cUOng dQ

tuqng B


VD: M~t dQ dan s6, s6 bac sy tren 1000 dan, ...

d.s6 luang a6i kh6ng gian: biSu hi~n quan h~ so sanh gifra cac hi~n tuqng
cling lo~i nhlffig khac nhau v~ khong gian ho~c gifra hai bQ ph~ trong cling mQt
tfmg thS.
VD:So sanh gifra di~n tich d~t gieo tr6ng cay hang nam clla xii A so v&i xii
B; so sanh di~n tich gieo tr6ng cay hang nam V\l xuan so v&i V\l he thu

3.

sA trung binh (sA binh qUaD)
S6 binh quan trong th6ng ke biSu hi~n muc dQ d~i biSu theo mQt tieu thuc

nao do trong mQt don vi t6ng thS.
a. Trung binh c(Jng giiin dan: Tinh b~ng cong thuc s6 trung binh cQng trong
x =

toan hQc

XI +X2 + ... +X"

n

n

hay ~ = Lx,ln
;=1 •

Trong do: ~ la s6 binh quan
Xi (

i = 1,2, ....n) la cac luqng biSn

n: la s6 don vi t6ng thS
VD: Cho tai li~u v~ nang su~t lao dQng (NSLD) clla cong nhan mQt t6 g6m 7
cong nhan nhu sau:
Cong nhan

A

B

C

D

E

F

G

NSLD (san pham)

50

51

53

55

60

63

67

x.=

50 + 51 + 55 + 60 + 63 + 67

7

12

= 57 SaD phim


DiSu ki~n v~ d\mg: dung d~ tinh muc dQ binh quan gian dan cua
cac chi tieu khi tiii li~u thu th~p chi co it, khong co phan t6, t~n s6 cua cac Iuqng
biSn dSu bfulg mQt ho~c bfulg nhau.

b. Trung binh crng gia quyJn: Sfr d\mg khi cac Iuqng biSn co thS g~p nhiSu

I~n, v6'i t~n sf> khac nhau

n

LxJ;

-
xJ; + x 2 h + ... + x n /"
X =

~~---...:.;;-=---_=-.:.:.

J;+J;+ ... +/"

hay;= i=~

= LM

i /

f; (d~t M i

= xif;)

"
...

Lf;
i=1

Trang do: fi(i = 1,2, ,n) Iii quySn s6 (t~n sf»

Xi (

i = 1,2,

n) Iii cac IUQ11g bi~n


; Iii s6 binh quan


-> Binh quan cQng gian dan Iii mQt truemg hgp cua binh quan cQng gia quySn

khi f 1 = f 2 = ...= f n •
VD: Co tiii Ii~u vS di~n tich vii nang su~t thu ho?ch t?i xii K trong thang 6/2010
nhu sau:
Ten thon

Nang suat thu

ho~ch (tanJha)

Di~n

tich (ha)

A

5

200

B

7

400

C

6

500

D

6,5

300

E

8,5

600

Tong

2.000

Tinh nang suat thu ho?ch binh quan cua xii K trong thang 6/2010.

..

Giai: Sfr d\mg cong thuc tren ta tinh dugc nang su~t Ilia thu ho?ch binh quan Iii:

- 5x200 + 7x400 + 6x500 + 6,5x300 + 8,5x600 = 6.925 t~n/ha

x=
2.000
'

c. Trung binh crng aiJu hOQ

Do khong co s~n tili li~u vS sf> dan vi t6ng th~ => phai d\l'a viio cac tiii li~u

khac dS tinh (khong co fi. chi co Xi, Xi~)


* 86 binh quan diSu hoa gia quySn: D~t
13


!vi, = x,f,

"


n

X

=

M +Ai + ... +Mn

M 1 M?2
_

I

XI

Xi

M

+ __ + ... +
x
2

= I

-

hay x

n 1

I-Ai;


_n

X

Ai;

_'=,,-1_ _

1=1 X

n

(i=1,2,...,n) cae lUQ'Ilg biSn

~ : s6 binh quan
VD: Co tai li~u vS sfm lUQl1g va nang swlt thu ho~eh t~i xa A trong thang 6/2010
nhu sau:
Ten thon

ho~eh (tanlha)

Nang suat thu

San lUQ'Ilg (tan)

A

5

1.000

B

7

2.800

C

6

3.000

D

6,5

1.950

E

8,5

5.100

Tinh nang suat thu ho~eh binh quan eua xa A trong thang 6/2010.
Su d\lng eong thue tren:
J..tb'nh ~ - 1.000+2.800+3.000+1.950+5.100 N ang
sua 1 quan - 1.000 2.800 3.000 1.950 5.100 --+--+--+--.+-­
5
7
6
6,5
8,5

602tJ..nlh
,
a a

* S6 binh quan di~u hoa gian dan

Trong truemg hgp M 1 = M 2 = .... = M n (M i b~ng nhau) thi ta co:

x =

_n
/I

n: s6 cae IUQ'Ilg biSn

1

I­ x;
;=1

;: : s6 binh quan

L -.!. : d~i lUQl1g nghieh dao eua lUQ'Ilg biSn Xi
x;

Vi dV: Hai t6 eong nhan cling san xu&t mQt lo~i san ph~m trong thai gian'
nhu nhau. Trong t6 1 rn6i eong nhan sfm xu&t mQt san ph~m hSt 15 phut, '6 t6 hai
m6i cong nhan san xu~t mQt san ph~m hSt 18 phut. Hay tinh thai gian hao phi
binh quan d~ san xu&tmQt san ph~m eua eong nhan 2 t6.
Giai: vi dv tren eho ta biSt
Lugng biSn
vi san ph~m.

Xi :

la thai gian hao phi eua m6i eong nhan dS san xu&t ra 1 dan
•

Tang lUQ'Ilg biSn M

1

= xJ;: T6ng thai gian hao phi d~ san xu&t ra san ph~m.
14

...



¢

Chua bi~t fi: sf> 1uqng san ph~m m6i cong nhan san xu§.t. Ap d\lng cong
thuc ta co:
_ 2 1 -16,36phut


x =

-+­
15

18

'='

S6 binh quan nhan

d.

:2

La sf> binh quan cua nhiing d~i 1uqng co quan h~ tich sf> v&i nhau.

* sf> binh quan nhan gian dan
~= VX l· X 2· X 3···X n
Trong do:

Xi

hay

~= VTIXj


(i = 1,2,...,n) cac 1ugng bi~n


~: sf> binh quan


n: kY hi~u tich sf>

VD: Tf>c dQ phM triSn cua illQt xa vS tang sf> nhan kh~u binh quan ca naill

nhu sau:

NalTI 2004 so v&i nam 2003 =-116%

Naill 2005 so v6'i nam 2004 = 111 %

Naill 2006 so v6'i nam 2005 = 112%

Naill 2007 so v6'i nam 2006 = 1130/0

NalTI 2008 so v6'i nam 2007 = 112%

NalTI 2009 so v6'i nam 2008

= 111 %


Hay tinh tf>c dQ phM triSn hang naill vS sf> nhan kh~u binh quan ca naill.
Ap dl,mg cong thuc tren ta co:

~= V1,16x1,11x1,12x1,13x1,12x1,11 = 1,125 hay 112,5%

* sf> binh quan nhan gia quySn:

'l,

Khi cac 1ugng bi~n Xi co cac t~n sf> f i khac nhau, ta co cong thuc sf> binh quan
nhan gia quySn:

II! ,-

~x= "\ . . . Jfi. X 2 12 •X 313 ••• x
4. Day

::

11

f"

=

L ~TI x f,
j

sa tho; gian

4.1. Kluii 11irm

Day sf> thai gian 1a day cac sf> 1i~u thf>ng ke cua hi~n tuqng nghien Clm

duqc s~p x~p theo thu tl,I thai gian. Day sf> thai gian cho ta bi~t hinh anh bi~n
dQng cua hi~n tugng nghien cuu.
15



VD 1: Co tai li~u v~ san lugng lila thu ho~eh trong eua mQt dia phuong
qua eae nam nhu sau:
Thai gian

2006

2007

2008

2009

2010

San lugng lila (tful)

2080

2410

2800

3030

3500

DaY so thai gian gom 2 phan:
- Ph~n ehi tieu: Quy mo, kh6i lugng, t6e dQ phat tri~n eua hi~n tUQng qua
thai gian. Mue dQ eua ehi tieu duge kY hi~u la Yi
- Ph~n thai gian: Ngay, thang nam
Y~u t6 thai gian duge s~p x~p thea thu tv thai gian k~ ti~p nhau, eo th~ la

ngay, tu~n, thang, quy, nam.
4.2. Phan IOfli day sa thOi gian

- Day s6 thai ky: Bi~u hi~n quy ffiO, kh6i lugng eua hi~n tugng trong tUng
khoang thai gian nh~t dinh
-

Day s6 thai di~m: Bi~u hi~n quy mo, kh6i lugng eua hi~n tugng t~i nhfrng
thai di~m nh~t djnh.
V02: Co tai li~u v~ tinh hinh tan -kho eua ffiQt HTX X trong quy I nam

2010 nhu sau:
1-1

Ngay/thang
Gia td hang ton kho

35,6

(tri~u dang)
-

1-2

1-3

36,4

37

1-4
35,2

~-------

_._---­

3. Cac chi tieu phan tEch day sa thil'i gian
3.1.

Muc

av binh quan theo t/lili gian: phan anh mue dQ

d~i di~n

eho eae

mue dQ tuy~t d6i eua day thai gian
• lJai v6'i dav sa thili ky
17

Y = -

Yl+Y2+"'+Y n
n

LYi

=~

n

Trong do Yi (i = 1,2,...,n) la eae ffiue dQ eua day s6 thai ky
n: s6 eae mue dQ nghien elm
Y : mue dQ binh quan thea thai gian

VO: Til VD 1 ta eo :

16



y=

2080 + 2410 + 2800 + 3030 + 3500
5

=2764 tful

• Dai vOl diiy sa thili iliim

- Day s6 thai iliim co khodng cach thili gian bang nhau . bi~t tri s6 eua tieu

thuc

amQt thai diSm


Y1 /

_ /2

Y_

H/
+ Yz + ... + Yn-I + Y/2
n-l

_

(y + Y ,) /
n-I

I . n12 + LYi

i-Z


-

n-1


Y : mue dQ binh quan theo thai gian

Yi: la eae mue dQ eua day s6 thai diSm eo thai gian bing nhau

n: s6 cae mue dQ nghien elru.

Til VD2 tren: Y

=

35,~ + 36,4 + 37 + 35'3{


2 =36,27 tri~u d6ng


4 _ 1-

2

=> tri gia hang t6n kho binh qUID hang thang la 36,27 tri~u d6ng

- Vai day 86 thai iliim co khodng cach thai gian kh6ng bang nhau, biSt IUQ1lg
biSn

amQi thai diSm
n

Y

= Y,f, t+ Y,f, + ... + Y
l+tZ+ ... + t
n

11

f

n

­

L: Y,f,
Lt
I

----'--n-­

i

I

(trong do tj (i= 1,2,... ,n) la khoang thai gian eo mue dQ Yi(i=l ,2,... n)).
VD: Co tai li~u v~ s6 lao dQng eua mQt hqp tae xa trong thang 4/2010 nhu sau:

't

Ngay 1/4 eo 400 nguai
Ngay 10/4

nh~n

':0

them 5 nguai

Ngay 15/4 nh~ them 3 nguai
Ngay 21/4, 2 nguai th6i vi~e va tu do cho d~n h~t thang 4 (30/4)

nam 2010 s61ao dQng kh6ng thay d6i
Yeu ec1u: tinh s6lao dQng binh quan thang 4/2010.
Giai: Tu bai eho ta eo •
¢

Tho'i gian

I

Khoang eaeh tho'i gian (tj)
17


I

S6lao dQng (Yi)


Tu 1/4 den 9/4/2010

9

400

Tu 10/4 den 14/4/2010

5

405

Tu 15/4 den 20/4/2010

6

408

Tu 21/4 den 30/4/2010

10

406

V~y

so lao de)ng biOO quan thang 4 narn 2010 la:

=

y
3.2.
Q.

400 x9 + 405 x5 + 408 x6 + 406 xlO

9 + 5 + 6 + 10

=

404 lao de)ng

LU'(Yng tang giiim tUYft il6i
LU'(Yng tang (giiim) tuyftil6i lien IlOan: Phan anh S\l bi~n de)ng vS muc
de) tuy~t d6i giua 2 thai

k.Y liSn OOau va dugc tinh theo cong thuc sau:

8 i = Yi - Yi-l
Trong do:

(v6'i i = 2, 3...,n)

athai gian i

Yi-l : La rnuc de) athai gian i-I

Yi la rnuc de)

8i

:

lugng tang (ho~c giam) tuy~t d6i lien hoan

athai gian i so

v6'i thai gian liSn tru6'c do i-I

N~u Yi> Yi-l thi 8; >0 phan anh quy rno cua hi~n tugng tang
N~u Yi < Yi-l thi 8 i <0 phan anh quy rno cua hi~n tugng giam

VD: tu s6 li~u VD 1 ta co:


8 2 = Y2 - Yl = 2410 - 2080 =330 (t~n)

83 = Y3 - Y2 = 2800 - 2410 = 390 (tc1n)
8 4 = Y4 - Y3 = 3030 - 2800 = 230 (tc1n)
85 = Ys - Y4 = 3500 - 3030 = 470 (tc1n)
b. LU'(J'ng tang (giiim) tUYft il6i iljnh g6c: Phan anh muc de) tuy~t d6i trong
nhung khoang thai gian diii vii dugc tiOO theo cong thuc sau


~i
==y
i -y
I
Trong do:

V'··
al 1 = 12

, , ... ,n

Yi: Iii rnuc de) tuy~t d6i

athai gian i

Yl: la rnuc de) tuy~t d6i

a thai gian dc1u

~i: lugng tang giarn tuy~t d6i dinh g6c a thai gian i so

v6'i thai gian dAu cua day s6.

Ttl' VD A ta co:

~2 =

Y2 - Yt =

2410 - 2080 = 330 (t~n)


~3 = Y3 - YI = 2800 - 2080 = 720 (t~n)

18


~4 = Y4 - YI = 3030 - 2080

= 950 (tful)

~s = Ys - YI = 3500 - 2080 = 1420 (tful)

c. LU!fng tling (giam) tuy?t dbi binlt quan: phan anh lTIUC dQ d~i di~n cua
cac lugng tang (ho~c giam) tuy~t d6i lien ho~m va duQ'c tiOO theo cong thuc
sau:

8 = 8 2 +83 + ... +8/7 =~ = Y/7 - YI

n-1
n-1
n-1
-

Til' VDl tren ta co: 8

3500-2080


= . 5 -1

= 355

t~n


Tuc la trong giai do~ til' 2006 den 2010 san lUQllg Ilia dii tang binh qWIn
hang nam la 355 tful.

3.3. Tac ilp phat triin
T6c dQ phat tri~n la lo~i chi tieu tuang d6i dQng thai, bi~u hi~n Sl,l thay d6i
cua hi~n tugng theo thai gian. Tuy theo ml,lc dich nghien cUu co hai lo~i t6c dQ
phat tri~n sau:
3.

Tac ilp phat triin lien hoan (ti): Phan aOO t6c dQ va xu huang biSn dQng

cua hi~n tUQ'ng giiia 2 thai ky liSn nhau (tiOO b~ng l~n ho~c %)

Yi

t. =
I

Y

hay t

1

Yi

=

x100 (vai i = 2,3,...,n)

Y i-'

i-I

Yi: muc dQ tuy~t d6i thai gian i
Yi-':

ITIUC

d9 tuy~t d6i thai gian i-I

tj: t6c d9 phat tri~n lien hoim thai gian i so v6i thai gian i-I

= 1,159l~n hay 115,9%
t3 = yiY2 = 2800/2410 = 1,162lk hay 116,2%
t4 = Y4/Y3 = 3030/2800 = 1,082 l~n hay 108,2%
ts = y s/Y4 = 3500/3030 = 1, 155 l~n hay 115,5%

Til VDl ta co: t2 = Y2/YI = 2410/2080

b. Tac tip pluit triin dinlt gac (T j ) : Phan anh t6c dQ va xu huang bien d9ng
cua hi~n tUQ'ng gifra nhfrng khoang thai gian dai
Ti

= ~ hay
Y,

T

1

=

Y xl 00
Y,
I

(v6i i = 2,3,...,n)

T i : t6c dQ phat triSn dinh g6c thai gian i v6i thai gian d~u cua day s6 va co
thS biSu hi~n b~ng s6 l~n ho~c ph~n tram.
19

'I

;:


Tu VDl ta co: T z = yzlYI = 2410 12080 = 1,159l~n hay 115,9%
T3 = Y3/YI = 2800 12080 = 1,346lk hay 134,6%
T4 = Y4/YI = 3030 12080 = 1,457l~n hay 145,7%
T5 = Y5/YI

= 3500 12080 = 1,683 lk hay 168,3%

* M6i quan h~ gifra t6c dQ phat triSn lien hoan va t6c dQ phat triSn diOO g6c :
"

- Tich cac t6c dQ phat triSn lien hoan = T6c dQ phat tri~n,diOO g6c

tz.13···· tn= Tn =>

Iltn = Tn

T5 = 1,159xl,162xl,082xl,155 = 1,683 lk hay

Theo VDl
168,3%

- Thuang cua t6c dQ phat triSn diOO g6c

a thai

gian i v6'i t6c dQ phat triSn

diOO g6c thai gian i-I bfulg t6c dQ phat triSn lien hoan gifra hai thai gian do, tuc
la:
T;

(i = 2,3,...,n)

= t;

T;_I

c. Tae dp phtit triin bilth qufIn: phim aOO muc dQ d~i di~n cua cac t6c dQ phat
triSn lien hoan

-V n =
= n-1r;;;-r

I = n-412 / 3 ••• In

1

fi

n-1 __
11

Y1

Tu VDl ta co:

3500
- - 5_1/
t ~ 2080 = 1jl,683 = 1,139 hay 113,9%

T6c dQ phat triSn biOO quan hang nam v~ sim lm;mg Ilia = 1,139l~n hay 113,9%

3.4 Tae dp tang ho(ie giam
hi~n

Chi tieu nay phan aOO qua thai gian

tUQllg dff tang ho?c giam bao nhieu

l~n ho?c bao nhieu ph~n tram. Tuy thea ml,lc dich, co thS tiOO c~c t6c dQ tang
ho?c giam sau:

u. Tae dp tling ho{ie giiim lien Iwan: Phan anh t6c dQ tang ho?c giam athai
gian i so v6"i thai gian i-I

8.

Q.
I

= -I­

Yi-l

Yi -

Yi-l

= t; Y;-l

1 (ho?c tj- 100% nSu t tinh b~ng %).

20



b. Tac il~ tang hoile giam a/nit gac: phan anh t6e d<) tang ho~c giam athai

gian i so v&i gian dfru trong day s6

A; = ,1; = Y; - YI = T; -1 (ho~c T j - 1000/0
YI
Yl

n~u T tinh b~ng %).

c. Tac il~ tling hoilc giiim binh qulin: phan anh t6c d<) tang ho~c giam d~i
di~n cho cac t6c d<) tang ho~£. giam lien hoan _


a = t - 1 (hay a =t%-100%)

3.5.

Giti trf tuy~t ilai cua 1% tac il~ tang hoilc giam lien Iwan

Chi tieu nay phim anh eu 1% tang (giam) cua t6c d<) tang (ho~c giarn) lien

hoan thi tuang ilng v&i m<)t tri s6 tuy~t d6i la bao nhieu.

gi =

°i

a.%

8.

O.

I

l~ xlOO

I

= Yi-I
100

Yi-I

Til VD1 ta co:

g2 = YI/100 = 2080/100 = 20,8 tfu1 tuc la cu 1% tang

len cua nam 2007 so v&i narn 2006 thi tuang t'rng 20,8 tfu1

III. PhuO'ng phap trinh bay sB li~u thBng ke.

1. Bang thBng ke
*Khai ni~m: Bang th6ng ke 18. rn<)t hinh thuc trinh bay cac tai li~u th6ng ke
rn<)t cach co h~ th6ng, hQ"p ly va ro rang nh~m bi~u hi~n cac d~c trung vS rn~t
luc;mg cua t6ng th~ nghien cUu.

.

* C~u thanh bang th6ng ke:

- VS hinh thuc: Bang th6ng ke g6rn tieu dS vS cac hang ngang, c<)t dQc dUQ"c

danh s6 thu tl!, d.c 0 giao nhau dung d~ ghi s6 li~u.
- VS n<)i dung: Bang g6m hai phk, phfrn chu dS va phein giai thich.

+ Ph~n chu dS neu len d6i tUQng nghien cUu cua bang th6ng ke va thuang
duqc d~t IT vi tri ben trai cua bang.

+ Ph~n giai thich g6rn cac chi tieu giai thich cac d~c di~m cua d6i tuqng
nghien cuu, nghla 1a giai thich phftn chu dS cua bang, thuang dUQ"c d~t phia tren
cua bang.
* Cach ghi s6li~u vilo bang th6ng ke:

Cac 0 trong bang th6ng ke dSu co ghi s6 li~u ho~c b~ng cac ky hi~u guy uac

thay th~:

21

~


+ Diu (-): Hi~n tUQ11g khong co s6 li~u
+ Diu (...): S6 li~u con thiSu, sau nay se b6 sung
+ Diu (X): Hi~n tUQ11g khong lien quan dSn chi tieu do, nSu viSt s6 li~u vao 0
d6 se vo nghla.
ciu thanh cua bang th6ng ke co thS biSu hi~n bAng sO' d6 sau:

Ten bang th8ng ke (tieu d~ chung)


~
P han chu de

Cac chi tieu giai thich (Ten cQt)

1

2

Ten chu dS (Ten hang)

_. _ _._.w_______...._ .___..______.____._.__._.
_.~_._------_

.. _.,·___....._._.._.u

T6ng s6

22


3
._-_._---_... ._........

T6ng s6

...
~._--_

n
­

.... ....

__.__...._­

---_..


Vi d\l: Co bang th6ng ke v~ s6 li~u nhan khc1u, hQ khc1u tren dia b~m huy~n X:

STT

Ten dO'n vj

sA hQ dan
(hQ)

TAng dan sA
(ngum)

Trong do
Nam

Nfr

1

Thi trfuI Gia Ray

3.527

13.030

6.264

6.766

2

Xii Xuan Biic

3.707

18.634

9.259

9.375

3

Xii Su6i Cao

1.915

8.587

4.639

3.948

4

Xii Xuiin Thanh

2.063

8.904

4.541

4.363

5

XiiXuiin Th9

4.006

16.843

8.236

8.607

6

Xii Xuiin TruOng

3.787

16.906

8.175

8.731

7

Xii Xuan Hoa

2.560

11.538

5.673

5.865

8

Xii Xuiin Hung

4.874

23.826

11.704

12.122

9

Xii Xuiin Tam

5.456

25.905

12.705

13.200

10

Xii Su6i cat

2.577

11.529

5.629

5.900

11

Xii Xuiin Hi~p

3.107

14.238

6.942

7.296

12

XiiXuan Phil

3.165

16.448

8.387

8.061

13

Xii Xuan Dinh

1.716

7.819

3.821

3.998

14

XiiBao Hoa

2.677

11.527

5.659

5.868

15

Xii Lang Minh

1.607

7.165

3.577

3.588

46.717

212.899

105.211

107.688

T6ng cQng

Ghi
chu

2. DB thj thAng ke

* Khai

ni~m: D6 thi th6ng ke la cac hinh ve ho~c duimg net hinh hQc

dugc dung d@ mieu ta co tinh ch~t quy u6c cac tili li~u th6ng ke.

* Y nghia cua d6 thi th6ng ke, d6 thi th6ng ke co th@ bi@u hi~n:

- K~t c~u cua hi~n tugng theo mQt tieu thuc nao do.

- S\f thay d6i cua hi~n tuqng thea thai gian.

- Tinh hinh th\fc hi~n k~ hOl:lch.

- M6i lien h~ gifra cac hi~n tuqng.

23

I