Bài giảng Kinh tế vi mô: Chương 7 - Cạnh tranh không hoàn toàn

9/11/2016

Bài 7

ĐẶC ĐIỂM CỦA THỊ TRƯỜNG CẠNH
TRANH ĐỘC QUYỀN
• Có rất nhiều người bán tự do gia nhập hay
rút khỏi thị trường
• Có sự khác biệt giữa các sản phẩm của
các DN, nên trên thị trường không thể có
một mức giá duy nhất cho tất cả các sản
phẩm
• Sản phẩm của các doanh nghiệp có phân
biệt và khả năng thay thế (không phải là
thay thế hoàn toàn)

CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN

TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN
• Điều kiện tối đa hóa lợi nhuận:
MC = MR

CÂN BẰNG TRONG DÀI HẠN

Cân bằng ngắn hạn của doanh nghiệp
• Sản lượng cân bằng dài hạn của doanh
nghiệp là Q0 , tại đó
P

N

MC

AC

SMC = LMC = MR và SATC = LATC = P0
D

C

M
MR
q

1


9/11/2016

HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA TT CẠNH
TRANH ĐỘC QUYỀN

ĐẶC ĐIỂM CỦA THỊ TRƯỜNG ĐỘC
QUYỀN NHÓM

• So với CTHH, CTĐQ hoạt động kém hiệu
quả hơn: các doanh nghiệp xây dựng quy
mô sản xuất nhỏ hơn qui mô sản xuất tối
ưu, giá bán lớn hơn chi phí biên (P>MC),
nhưng sự kém hiệu quả này là nhỏ
• Mang lại sự đa dạng sản phẩm, đáp ứng

thị hiếu và mức thu nhập khác nhau của
từng nhóm khách hàng

• Có 1 số ít người bán trên thị trường, thị phần
mỗi doanh nghiệp là khá lớn và có mối quan hệ
phụ thuộc lẫn nhau.
• Sản phẩm có thể thay thế lẫn nhau
• Các doanh nghiệp mới khó có thể thâm nhập
ngành
• Đường cầu thị trường có thể thiết lập dễ dàng,
nhưng rất khó thiết lập đường cầu của từng
doanh nghiệp vì phải dự đoán chính xác lượng
cầu thị trường và số lượng cung ứng của các
đối thủ ở mỗi mức giá

CÂN BẰNG TRONG THỊ TRƯỜNG ĐỘC
QUYỀN NHÓM

PHÂN LOẠI THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN NHÓM

• Mỗi doanh nghiệp sẽ muốn làm điều tốt nhất mình có
thể, có tính đến đối thủ và giả định rằng các đối thủ của
mình cũng làm như thế.
• Cân bằng Nash: Mỗi doanh nghiệp đang làm điều tốt
nhất mình có thể khi đã biết trước cái mà đối thủ cạnh
tranh đang làm.
• Cân bằng Nash là cân bằng không hợp tác, mỗi doanh
nghiệp đưa ra quyết định sao cho thu được lợi nhuận
cao nhất, đã biết hành động của các DN cạnh tranh khi
không hợp tác hành động. Lợi nhuận thu được cao hơn

trong CTHH và thấp hơn lợi nhuận thu được nếu các DN
cấu kết với nhau

THẾ LƯỠNG NAN CỦA
NGƯỜI TÙ

Các doanh nghiệp hợp tác với nhau
Các doanh nghiệp không hợp tác với nhau

MA TRẬN LỢI NHUẬN CỦA TRÕ CHƠI
KHÔNG HỢP TÁC
Doanh nghiệp B
Đặt giá thấp (P1)
Đặt giá cao (P2)
Doanh
nghiệp A
A: 3
A: 1
Đặt giá thấp (P1)

Đặt giá cao (P2)

B: 1

B: 0

A: 0

A: 2

B: 3

B: 2

2


9/11/2016

ĐƯỜNG CẦU GÃY
• Sự cấu kết ngầm của các DN độc quyền nhóm
có xu hướng dễ vỡ, nên các doanh nghiệp
thường mong muốn sự ổn định.  đặc điểm nổi
bật của ngành độc quyền nhóm là sự cứng nhắc
của giá.
• Khi chi phí sản xuất hoặc cầu thị trường giảm,
các DN cũng không muốn giảm giá vì dễ dẫn
đến cuộc chiến tranh giá cả
• Khi chi phí sản xuất hoặc cầu thị trường tăng,
các DN không muốn tăng giá vì sợ các đối thủ
không tăng giá

MÔ HÌNH HỢP TÁC CỦA DOANH NGHIỆP
ĐỘC QUYỀN NHÓM
• Mô hình lãnh đạo giá
• Mô hình Cartel

CÁC DOANH NGHIỆP HỢP TÁC VỚI NHAU
Nguyên tắc xác định mức sản lượng của toàn hãng:
giống như đối với hãng độc quyền hoàn toàn

MR = MC

Giá bán: thống nhất theo thoả thuận

LÃNH ĐẠO GIÁ
• Có 1 vài doanh nghiệp lớn có ưu thế hơn
các doanh nghiệp khác về 2 mặt
– Chi phí sản xuất thấp
– Qui mô sản xuất lớn, sản lượng cung ứng
chiếm tỷ trọng cao trong ngành

 Giá sẽ do doanh nghiệp lớn quyết định

MÔ HÌNH CARTEL
• Các doanh nghiệp công khai thỏa thuận
hợp tác với nhau thành 1 liên minh gọi là
Cartel  thị trường trở thành độc quyền
hoàn toàn
• Để tối đa hóa lợi nhuận: MC = MR

3