Tiêu chuẩn Quốc tế: ISO/DIS 7301
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (526.41 KB, 19 trang )
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ ISO/DIS 7301
47
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ
ISO/DIS 7301
GẠO YÊU CẦU KỸ THUẬT
1.
PHẠM VI ÁP DỤNG
Tiêu chuẩn này đưa ra những yêu cầu kỹ thuật tối thiểu đối với gạo ( Oryza sativa
L.) là đối tượng buôn bán của thị trường thế giới với các mặt hàng: gạo lật và gạo
xát, đồ hoặc không đồ. Tiêu chuẩn này không áp dụng cho các sản phẩm khác có
nguồn gốc từ gạo hoặc từ gạo nếp.
2.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Các tài liệu tham khảo dưới đây được trích dẫn cho tiêu chuẩn quốc tế này. Các tài
liệu tham khảo đã quá thời hạn sử dụng, sửa đổi tiếp theo hoặc soát xét không
được áp dụng. Tuy vậy, các phần phù hợp với cơ sở Tiêu chuẩn quốc tế này sẽ
được làm rõ để khai thác khả năng áp dụng cho các lần tái bản mới nhất. Đối với
các tài liệu tham khảo không đề ngày tháng, sẽ sử dụng những tài liệu được tái bản
gần nhất. Các thành viên ISO và IEC duy trì đăng ký các Tiêu chuẩn quốc tế có hiệu
lực hiện hành.
ISO 310:1992, Số lượng và đơn vị Phần : Nguyên tắc chung.
ISO 712:1999, Ngũ cốc và các sản phẩm ngũ cốc Phương pháp xác định độ ẩm
(Phương pháp tham khảo thông dụng).
3.
THUẬT NGỮ VÀ ĐỊNH NGHĨA
Trong tiêu chuẩn quốc tế này, áp dụng các thuật ngữ và định nghĩa sau:
3.1.
Thóc
Hạt lúa còn vỏ trấu sau khi tuốt khỏi bông.
3.2.
Gạo lật
Thóc đã được xay tách loại bỏ vỏ trấu
Ghi chú: Quá trình xay và xử lý có thể làm mất một phần cám
3.3.
Gạo xát
Gạo lật đã được xát để tách loại bỏ toàn bộ hoặc một phần cám và phôi
Ghi chú: Có thể tiếp tục phân loại theo các Mức xát trắng dưới đây
3.3.1. Gạo xát dối
48
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Gạo thu được do xát Gạo lật nhưng chưa đạt mức xát trắng cần thiết
3.3.2. Gạo xát kỹ
Gạo thu được do xát Gạo lật với mức độ tách loại hầu hết vỏ cám và phôi
3.3.3. Gạo xát rất kỹ
Gạo thu được do xát Gạo lật với mức độ tách loại hoàn toàn vỏ cám và loại bỏ hầu
như hoàn toàn hết phôi
3.4
Gạo đồ
Là Gạo đồ lật hoặc Gạo đồ được xay xát từ Thóc hoặc Gạo lật đã được làm khô
sau khi ngâm nước và xử lý nhiệt để tinh bột được hồ hoá hoàn toàn
3.5.
Gạo nếp
Các giống lúa có nội nhũ trắng và đục
Ghi chú: Tinh bột gạo nếp hầu như hoàn toàn là amylopectin. Sau khi nấu, các hạt có xu
hướng dính kết với nhau
3.6.
Hạt nguyên vẹn
Hạt gạo lật hoặc gạo xát của mẫu phân tích (Xem Hình 1) không phải là tấm và
mảnh hạt có chiều dài hạt > 9/10 chiều dài trung bình của hạt (3.12)
3.7.
Hạt nguyên
Hạt nguyên vẹn (3.6) hoặc phần của hạt có chiều dài hạt > 3/4 chiều dài trung bình
của hạt (3.12) của mẫu phân tích (Xem Hình 1)
3.8.
Tấm lớn
Phần của hạt có chiều dài < 3/4 nhưng > 1/2 chiều dài trung bình của hạt (3.12)
(Xem Hình 1)
3.9.
Tấm vừa
Phần của hạt có chiều dài < 1/2 nhưng > 1/4 chiều dài trung bình của hạt (3.12)
(Xem Hình 1)
3.10.
Tấm nhỏ
Phần của hạt có chiều dài < 1/4 chiều dài trung bình của hạt (3.12) nhưng không
lọt qua sàng kim loại có mắt sàng tròn với đường kính 1,4mm (Xem Hình 1)
3.11.
Tấm mẳn
Phần của hạt lọt qua sàng kim loại có mắt sàng tròn với đường kính 1,4mm
3.12.
Chiều dài trung bình của hạt
Giá trị số học của chiều dài hạt hoàn thiện hoặc không hoàn thiện (3.16) mà không
phải là tấm (Phụ lục A)
3.13.
Tạp chất
Các thành phần hữu cơ và vô cơ không phải là hạt gạo, hạt nguyên vẹn hoặc tấm:
a) Các tạp chất hữu cơ là: hạt khác loại, trấu, cám, mảnh rơm rạ, v.v
b) Các tạp chất vô cơ là: sỏi, cát, bụi v.v
49
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
3.14.
Hạt hư hỏng bởi nhiệt
Hạt gạo hoặc tấm bị biến đổi màu tự nhiên do nhiệt từ vi sinh vật
Ghi chú: Bao gồm hạt có màu vàng hoặc vàng đen đối với gạo không đồ, và hạt có màu da
cam hoặc da cam sẫm đối với gạo đồ.
3.15.
Hạt hư hỏng
Hạt gạo nguyên hoặc tấm có biểu hiện hư hỏng rõ ràng bởi độ ẩm, côn trùng, bệnh
hoặc các nguyên nhân khác, kể cả hạt hư hỏng do nhiệt (3.14)
3.16.
Hạt xanh non và Hạt dị hình
Hạt gạo hoặc tấm còn non (chưa chín hoàn toàn) và hoặc chưa phát triển đầy đủ
3.17.
Hạt bạc phấn
Hạt gạo nguyên hoặc tấm, không phải là gạo đồ, trừ gạo nếp (3.5) có màu trắng
bạc như phấn trên toàn bộ bề mặt.
3.18.
Hạt đỏ
Hạt gạo hoặc tấm có vỏ cám đỏ bao phủ hơn 1/4 bề mặt
3.19.
Hạt sọc đỏ
Hạt gạo hoặc tấm có sọc cám màu đỏ với chiều dài > 1/2 chiều dài hạt nguyên
vẹn, nhưng sọc đỏ bao phủ < 1/4 bề mặt hạt
3.20.
Hạt hồ hoá một phần
Hạt Gạo đồ hoặc Tấm đồ chưa được hồ hoá hoàn toàn
3.21.
Hạt đen
Hạt Gạo đồ hoặc Tấm đồ có hơn 1/4 bề mặt hạt chuyển màu thành nâu sẫm hoặc
đen do quá trình đồ.
L (dài trung
bình) (3.12)
Không lọt
qua sàng
mắt sàng
tròn với
đường kính
1,4mm
Lx9/10
Lx3/4
Lx1/2
Lx1/4
Hạt nguyên
vẹn (3.6)
Hạt nguyên (3.7)
50
Tấm lớn (3.8)
Tấm vừa
(3.9)
Tấm
Tấm nhỏ (3.10)
Tấm mẳn
(3.11)
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Hình 1. Kích thước hạt, tấm và tấm mẳn
4.
YÊU CẦU KỸ THUẬT
4.1.
Yêu cầu chung, yêu cầu về cảm quan và vệ sinh thực phẩm
Hạt gạo lật, gạo xát, có lẫn hoặc không lẫn tấm phải không hỏng, sạch sẽ và
không có mùi lạ hoặc mùi biểu thị sự hư hỏng. Chúng cũng không có lẫn độc tố
hoặc bất kỳ chất có hại nào.
Mức độ chất phụ gia, chất bảo vệ thực vật và chất gây ô nhiễm khác phải dưới
mức tối đa cho phép của nước nhận hàng hoá, nếu không có chỉ định cụ thể thì áp
dụng Luật thực phẩm của Liên uỷ ban Nông lương/Y tế (FAO/WHO)
Không cho phép có côn trùng sống thấy bằng mắt thường
4.2.
Yêu cầu cơ lý và hoá học
4.2.1. Độ ẩm phải lớn hơn 15,0% Trước đây quy định 15% (khối lượng)
Chú ý: Độ ẩm yêu cầu có thể thấp hơn phụ thuộc vào khí hậu, quá trình vận chuyển và
bảo quản. Xem chi tiết ở ISO6322 phần 1, 2 và 3.
4.2.2. Không cho phép sai lệch giới hạn các loại hạt ghi trong Bảng 1 , quy định và định
nghĩa phù hợp với phương pháp mô tả trong Phụ lục A
Bảng 1 Yêu cầu kỹ thuật đối với gạo
Loại hạt
Định nghĩa
tham khảo
Gạo lật
không đồ %
(khối lượng)
Gạo xát
không đồ %
(khối lượng)
Gạo lật đồ
% (khối
lượng)
Gạo xát đồ
% (khối
lượng)
Tạp chất: Hữu cơ
Vô cơ
Thóc
3.13 a/
3.13 b/
3.1
1,0
0,5
2,5
0,5
0,5
0,3
1,0
0,5
2,5
0,5
0,5
0,3
Gaọ lật không đồ
3.2
1,0
11,0
1,0
Gạo xát không đồ
3.3
Không áp
dụng
1,0
Không áp
dụng
1,0
1,0
Gạo lật đồ
3.2
1,0
1,0
1,0
Gạo xát đồ
3.3
1,0
1,0
Không áp
dụng
1,0
Tấm mẳn
3.11
0,1
0,1
0,1
Không áp
dụng
0,1
Hạt hư hỏng do
nhiệt
Hạt hư hỏng
3.14
2,0a
2,0
2,0
2,0a
3.15
4,0
3,0
4,0
3,0
Hạt non và Hạt dị
hình
3.16
8,0
2,0
8,0
2,0
51
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Hạt bạc phấn
Hạt đỏ và Hạt sọc
đỏ
Hạt hồ hoá một
phần
Hạt đen
Gạo nếp
3.17
5,0a
5,0
3.18, 3.19
12,0b
12,0
3.20
Không áp
dụng
Không áp
dụng
1,0a
Không áp
dụng
Không áp
dụng
1,0
3.21
3.5
Không áp
dụng
12,0b
Không áp
dụng
12,0
11,0
11,0
4,0
2,0
1,0a
1,0
a. Sau khi xát
b. ở đây chỉ tính gạo lật đỏ hoàn toàn
4.3.
Yêu cầu chi tiết trong hợp đồng
Tất cả các hợp đồng thương mại sẽ phải chỉ:
4.3.1. Tổng phần trăm tấm cho phép, phân loại các loại hạt theo thoả thuận và tỷ lệ
tương ứng với từng loại hạt
4.3.2. Tổng phần trăm các loại hạt ghi ở Bảng 1, được xác định theo phương pháp mô
tả trong Phụ lục A
Tất cả các hợp đồng thương mại đều phải đề cập đến các điều khoản tạo cơ sở
để định giá và quyền từ chối lô hàng khi vượt quá phần trăm và tỷ lệ của các loại
hạt 4.1, 4.2.1, 4.2.2, 4.3.1 và 4.3.2
5.
LẤY MẪU
Lấy mẫu không phải là một phần của yêu cầu kỹ thuật trong tiêy chuẩn này.
Phương pháp lấy mẫu được nêu trong ISO 950.
Điều quan trọng là phòng thí nghiệm nhận được mẫu đại diện đối với lô hàng và
chưa bị hư hỏng hoặc biến đổi trong quá trình vận chuyển hoặc bảo quản.
6.
PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH
Độ ẩm được định nghĩa theo ISO 712
Các phương pháp xác định khác được nêu trong các Phụ lục A và B
7.
BAO GÓI
Vật liệu bao gói không làm mất mùi hoặc vị và không có tác nhân có thể gây hư
hỏng sản phẩm hoặc gây hại cho sức khoẻ. Bao bì sử dụng phải sạch, đủ chắc
chắn và miệng bao được đóng kín
8.
GHI NHÃN
Bao bì hàng phải được ghi nhãn hoặc ký hiệu theo yêu cầu của nước nhận hàng
52
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
53
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
2. Phụ lục A
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH YÊU CẦU KỸ THUẬT GẠO
A.1.
NGUYÊN TẮC
Tách chọn bằng tay, cân tấm và các loại hạt được nêu trong Bảng 1
A.2.
DỤNG CỤ
A.2.1. Thiết bị chia mẫu, xiên lấy mẫu nón hoặc nhiều ngăn
A.2.2. Sàng kim loại, có mắt sàng tròn với đường kính 1,4mm
A.2.3. Panh, dao và chổi lông
A.2.4. Bát nhỏ
A.2.5. Cân, có độ chính xác 0,01g
A.2.6. Khay, hoặc vật dụng khác, có màu tương phản với màu đặc trưng của gạo để dễ
đánh giá
A.2.7. Dụng cụ đo kích thước (micrometer), hoặc thiết bị tương ứng, không gây biến
dạng hạt và có độ chính xác 0,01mm
A.3.
LẤY MẪU. Xem mục 5
A.4.
THỦ TỤC
Ghi nhận bất kỳ mùi đặc biệt hoặc khác lạ so với gạo
Xác nhận sự hiện diện của các côn trùng sống hoặc chết và ghi số lượng của chúng
A.4.1. Chuẩn bị mẫu phân tích
Cân và trộn kỹ mẫu thí nghiệm để có độ đồng đều cao nhất, và có thể tiến hành
lấy mẫu nhỏ hơn nếu cần thiết, dùng thiết bị chia mẫu (A.2.1) để lấy mẫu phân
tích khoảng 800g
Dùng thiết bị chia mẫu (A.2.1), chia đều mẫu phân tích thành hai phần bằng nhau
khoảng 400g
A.4.2. Xác định
Một trong hai phần mẫu phân tích:
a) Theo cách lấy mẫu ngẫu nhiên, tách lấy hai lô 100 hạt không có tấm
b) Dùng máy đo kích thước đo chiều dài hạt (A.2.7) và ghi giá trị (L1 và L2) chiêù dài
hạt của cả hai lô
c) Tính chiều dài trung bình hạt (3.12) của hai lô
54
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
(L1 + L2) / 2
Nếu giá trị
(L 1 L 2 )
x100
(L 1 L 2 )
lớn hơn 2 thì trả lại toàn bộ số hạt vào khay và tiến hành
2
lặp lại từ mục a
d) Trả lại toàn bộ số hạt vào phần mẫu
Khi hạt có một vài khuyết tật thì phân loại chúng vào hạng thấp nhất nếu giá trị
cho phép ở cao nhất (Xem Bảng 1).
Tất cả các mảnh vỡ dính trên mắt sàng được xác định là phần không lọt sàng
Tuỳ thuộc loại gạo, gạo lật không đồ, gạo xát không đồ, gạo lật đồ, hoặc gạo xát
đồ, áp dụng thủ tục theo mô tả sau đây.
A.4.2.1. Gạo lật không đồ (Xem sơ đồ Hình A.1)
Cân một phần mẫu phân tích với độ chính xác 0,1g và dàn đều chúng trên khay
(A.2.6). Dùng panh, dao, chổi lông (A.2.3) để tách loại riêng các tạp chất hữu cơ
(3.13 a/), tạp chất vô cơ (3.13 b/), thóc (3.1), gạo xát không đồ(3.3), gạo lật đồ (3.2)
và gạo xát đồ (3.3) vào các bát nhỏ (A.2.4). Cân sáu loại đã thu được với độ chính
xác 0,01g
Dùng thiết bị chia mẫu chia phần còn lại của mẫu phân tích thứ hai để tạo thành
bốn phần nhỏ, mỗi phần nhỏ khoảng 100g
Cân phần nhỏ thứ nhất với độ chính xác 0,01g. Dàn đều và nhặt riêng hạt hư hỏng
(3.15), hạt non và hạt không hoàn thiện (3.16), hạt đỏ (3.18) vào các bát nhỏ (A.2.4).
Cân các phần đã thu được với độ chính xác 0,01g
Cân phần nhỏ thứ hai với độ chính xác 0,01g. Dùng sàng (A.2.2) tách loại tấm mẳn
(3.11), sau đó dàn đều phần không lọt sàng và phân loại riêng tấm lớn (3.8), tấm
vừa (3.9), tấm nhỏ (3.10). Tách riêng các phần đã thu được vào các bát nhỏ (A.2.4).
Cân từng phần với độ chính xác 0,01g.
Sau đó, dùng máy xát để tiến hành xát phần nhỏ thứ ba. Cân gạo xát thu được với
độ chính xác 0,01g. Dàn đều và nhặt riêng hạt hư hỏng nhiệt (3.14), hạt phấn
(3.17), gạo nếp (3.5) vào các bát nhỏ (A.2.4). Cân các phần đã thu được với độ
chính xác 0,01g.
A.4.2.2. Gạo xát không đồ (Xem sơ đồ Hình A.2)
Cân một phần mẫu phân tích với độ chính xác 0,1g và dàn đều chúng trong khay
(A.2.6). Dùng panh, dao, chổi lông (A.2.3) để nhặt riêng tạp chất hữu cơ (3.13 a/),
tạp chất vô cơ (3.13 b/), thóc (3.1), gạo lật không đồ (3.2), gạo lật đồ (3.2), và gạo
xát đồ (3.3) vào từng bát nhỏ (A.2.4). Cân các phần đã thu được với độ chính xác
0,01g.
Dùng thiết bị chia mẫu chia phần mẫu phân tích thứ hai để tạo thành bốn phần nhỏ,
mỗi phần nhỏ khoảng 100g
Cân phần nhỏ thứ nhất với độ chính xác 0,01g. Dàn đều và tách loại riêng hạt hư
55
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
hỏng nhiệt (3.14), hạt hư hỏng (3.15), hạt non và hạt không hoàn thiện (3.16), hạt
bạc phấn (3.17), hạt đỏ (3.18) và hạt sọc đỏ (3.19), gạo nếp (3.5) vào từng các bát
nhỏ (A.2.4). Cân các phần đã thu được với độ chính xác 0,01g
Cân phần nhỏ thứ hai với độ chính xác 0,01g. Dùng sàng (A.2.2) tách loại tấm mẳn
(3.11), sau đó dàn đều phần không lọt qua sàng và tách loại riêng tấm lớn (3.8), tấm
vừa (3.9), tấm nhỏ (3.10). Tách riêng các phần đã thu được vào các bát nhỏ (A.2.4).
Cân bốn phần với độ chính xác 0,01g
A.4.2.3. Gạo đồ lật (Xem sơ đồ Hình A.3)
Cân một phần mẫu phân tích với độ chính xác 0,1g và dàn đều chúng trên khay
(A.2.6). Dùng panh, dao, chổi lông (A.2.3) để tách riêng tạp chất hữu cơ (3.13 a/),
tạp chất vô cơ (3.13 b/), thóc (3.1), gạo lật không đồ (3.2), gạo xát không đồ (3.3),
và gạo xát đồ (3.3) vào các bát nhỏ (A.2.4). Cân các phần thu được với độ chính
xác 0,01g
Dùng thiết bị chia mẫu chia phần mẫu phân tích thứ hai thành bốn phần nhỏ, mỗi
phần khoảng 100g
Cân phần nhỏ thứ nhất với độ chính xác 0,01g. Dàn đều và tách riêng hạt hư hỏng
(3.15), hạt non và hạt không hoàn thiện (3.16), hạt đỏ (3.18) vào các khay nhỏ
(A.2.4). Cân ba phần đã thu được với độ chính xác 0,01g
Cân phần thứ hai với độ chính xác 0,01g. Dùng sàng (A.2.2) tách loại tấm mẳn
(3.11), sau đó dàn đều phần không lọt sàng và tách loại riêng Tấm lớn (3.8), Tấm
vừa (3.9), tấm nhỏ (3.10). Tách riêng các phần đã thu được vào các khay nhỏ
(A.2.4). Cân các phần với độ chính xác 0,01g
Sau đó, dùng máy xát để tiến hành xát phần nhỏ thứ ba. Cân gạo xát thu được với
độ chính xác 0,01g. Dàn đều nó và tách loại riêng hạt hư hỏng nhiệt (3.14), hạt hồ
hoá một phần (3.20), hạt đen (3.21) vào các bát nhỏ (A.2.4). Cân ba phần đã thu
được với độ chính xác 0,01g
Sau đó, dùng máy xát để tiến hành xát phần nhỏ thứ tư và xác định phần trăm gạo
nếp (3.5) theo Phụ lục B
A.4.2.4. Gạo xát đồ (Xem sơ đồ Hình A.4)
Cân một phần mẫu phân tích với độ chính xác 0,1g và dàn đều chúng trong khay
(A.2.6). Dùng panh, dao, chổi lông (A.2.3) để tách loại riêng tạp chất hữu cơ (3.13
a/), tạp chất vô cơ (3.13 b/), thóc (3.1), gạo lật không đồ (3.2), gạo xát không đồ
(3.3), Gạo lật đồ (3.2) vào các bát nhỏ (A.2.4). Cân các phần đã thu được với độ
chính xác 0,01g
Dùng thiết bị chia mẫu chia phần mẫu phân tích thứ hai để tạo thành bốn phần nhỏ,
mỗi phần khoảng 100g
Cân phần nhỏ thứ nhất với độ chính xác 0,01g. Dàn đều và tách loại riêng hạt hư
hỏng do nhiệt (3.14), hạt hư hỏng (3.15), hạt non và hạt không hoàn thiện(3.16),
hạt đỏ (3.18) và hạt sọc đỏ (3.19), hạt bị hồ hoá một phần (3.20), hạt đen (3.21) vào
các bát nhỏ (A.2.4). Cân các phần đã thu được với độ chính xác 0,01g
56
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Cân phần nhỏ thứ hai với độ chính xác 0,01g. Dùng sàng (A.2.2) tách loại bỏ tấm
mẳn (3.11), sau đó dàn đều phần không lọt qua sàng và phân loại riêng tấm lớn
(3.8), tấm vừa (3.9), tấm nhỏ (3.10). Tách riêng các phần đã thu được vào các bát
nhỏ (A.2.4). Cân các phần với độ chính xác 0,01g
Cân phần nhỏ thứ ba với độ chính xác 0,01g và xác định phần trăm gạo nếp (3.5)
theo Phụ lục B
A.5.
TÍNH KẾT QUẢ
Tính kết quả thu được đối với các loại hạt ghi trong Bảng 1 theo khối lượng, phần
trăm khối lượng.
Ghi kết quả từng loại hạt với số đo thập phân một phần mười theo quy tắc làm
tròn số đã quy định trong ISO 310
57
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Bảng A.1. Tính kết quả
Loại hạt
Gạo lậta
Gạo xátb
Gạo đồ lậtc
Gạo đồd
Tạp chất hữu cơ
m1x100
mw
m1x100
mw
m1x100
mw
m1x100
mw
Tạp chất vô cơ
m 2 x100
mw
m 2 x100
mw
m 2 x100
mw
m 2 x100
mw
Thóc
m3x100
mw
m3x100
mw
m3x100
mw
m3x100
mw
Gạo lật không đồ
...
m 4 x100
mw
m 4 x100
mw
m 4 x100
mw
Gạo xát không đồ
m 4 x100
mw
...
m 4 x100
mw
m 4 x100
mw
Gạo đồ lật
m5 x100
mw
m5 x100
mw
...
m5 x100
mw
Gạo đồ xát
m 6 x100
mw
m 6 x100
mw
m 6 x100
mw
...
Hạt hư hỏng do nhiệt
m14 x100
mz
m7 x100
mx
m14 x100
mz
m7 x100
mz
m7 x100
mk
m8 x100
mx
m7 x100
mx
m8 x100
mx
m8 x100
mx
m8 x100
mx
m9 x100
mx
m15 x100
mz
m9 x100
mx
m10 x100
mz
...
...
Hạt hồ hoá một phần
...
...
m15 x100
mz
m11x100
mz
Hạt đen
...
...
m16 x100
mz
Hạt đỏ và hạt sọc đỏ
m9 x100
mx
m9 x100
mx
Gạo nếp
m16x100
mz
m11x100
mx
m16 x100
mx
m12x100
mz
m10x100
mx
m17 x100
(m17 m18 )
m17x100
(m17 m18)
Tấm lớn
m10x100
mw
m11x100
my
m12x100
mw
m13x100
mw
m13x100
my
m10x100
mw
m11x100
my
Tấm nhỏ
m12x100
my
m14x100
my
m12x100
my
m15x100
my
Tấm mẳn
m13x100
my
m15x100
my
m13x100
my
m16x100
my
Hạt hư hỏng
Hạt non và hạt không
hoàn thiện
Hạt bạc phấn
Tấm vừa
a Định nghĩa này theo thủ tục đưa ra trong A.7
b Định nghĩa này theo thủ tục đưa ra trong A.8
c Định nghĩa này theo thủ tục đưa ra trong A.9
58
m14x100
my
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
d Định nghĩa này theo thủ tục đưa ra trong A.10
A.6. BÁO CÁO KẾT QUẢ PHÂN TÍCH
Báo cáo kết quả phân tích bao gồm:
- Ngày tháng phân tích;
- Tất cả các thông tin cần thiết về đặc điểm tổng quát của mẫu;
- Khối lượng mẫu;
- Tiêu chuẩn quốc tế tham khảo;
- Các chi tiết thực hiện không theo các Phụ lục, hoặc được lựa chọn, cùng các chi
tiết liên quan có ảnh hưởng tới kết quả phân tích;
- Các kết quả thu được
59
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Hình A1. Sơ đồ quy trình phân tích gạo lật không đồ
Mẫu thí nghiệm
Mùi và côn trùng
Trộn và thu nhỏ
Mẫu phân tích 800g
Phần mẫu
phân tích
mw 400g
Độ ẩm
Phần mẫu
phân tích
400g
Chiều dài trung bình
(L1 và L2) của
m1 Tạp chất hữu cơ (3.13a)
m2 Tạp chất vô cơ (3.13b)
hai lô 100 hạt
không có Tấm
m3 Thóc (3.1)
m4 Gạo xát không đồ (3.3)
m5 Gạo lật đồ (3.2)
m6 Gạo xát đồ (3.3)
Phần mẫu
mx 100g
Phần mẫu
my 100g
Phần mẫu
100g
Phần mẫu
100g
m13 Tấm mẳn (3.11) bằng
sàng
m10 Tấm lớn (3.8)
m11 Tấm vừa (3.9)
mz
m12 Tấm nhỏ (3.10)
m7 Hạt hư hỏng (3.15)
m8 Hạt non, Hạt không hoàn
thiện(3.16)
m9 Hạt đỏ (3.18)
60
m14 Hạt hư hỏng do nhiệt
(3.14)
m15 Hạt bạc phấn (3.17)
m16 Gạo nếp (3.5)
Loại bỏ
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Hình A2. Sơ đồ quy trình phân tích gạo xát
Mẫu thí nghiệm
Mùi và côn trùng
Trộn và thu nhỏ
Mẫu phân tích 800g
Phần mẫu
phân tích
mw 400g
Phần mẫu
phân tích
400g
m1 Tạp chất hữu cơ (3.13a)
m2 Tạp chất vô cơ (3.13b)
m3 Thóc (3.1)
m4 Gạo lật không đồ (3.2)
m5 Gạo lật đồ (3.2)
m6 Gạo xát đồ (3.3)
Phần mẫu
100g
Phần mẫu
mx 100g
m7 Hạt hư hỏng do nhiệt (3.14)
m8 Hạt hư hỏng (3.15)
m9 Hạt non và Hạt không hoàn
thiện(3.16)
m10 Hạt phấn (3.17)
Loại bỏ
Độ ẩm
m11 Gạo đỏ (3.18) và sọc đỏ
(3.19)
m16 Gạo nếp (3.5)
Chiều dài trung bình
(L1 và L2) của
hai lô 100 hạt
không có Tấm
Phần mẫu
m 100g
y
Phần mẫu
100g
m16 Tấm mẳn
(3.11) bằng sàng
Loại bỏ
m12 Tấm lớn (3.8)
m13 Tấm vừa (3.9)
m14 Tấm nhỏ (3.10)
61
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Hình A3. Sơ đồ quy trình phân tích gạo lật đồ
Mẫu thí nghiệm
Mùi và côn trùng
Trộn và thu nhỏ
Mẫu phân tích 800g Độ ẩm
Phần mẫu
phân tích
mw 400g
Phần mẫu
phân tích
400g
Chiều dài trung bình
(L1 và L2) của
hai lô 100 hạt
không có Tấm
m1 Tạp chất hữu cơ (3.13a)
m2 Tạp chất vô cơ (3.13b)
m3 Thóc (3.1)
m4 Gạo lật không đồ (3.2)
m5 Gạo xát không đồ (3.3)
m6 Gạo xát đồ (3.3)
Phần mẫu
mx 100g
Phần mẫu
my 100g
Phần mẫu
100g
m13 Tấm mẳn (3.11) bằng sàng
m10 Tấm lớn (3.8)
m11 Tấm vừa (3.9)
m12 Tấm nhỏ (3.10)
m7 Hạt hư hỏng (3.15)
m8 Hạt non và Hạt không hoàn
thiện(3.16)
m9 Hạt đỏ (3.18)
62
Xát
mz
m14 Hạt hư hỏng do nhiệt
(3.14)
m15 Hạt hồ hoá một phần
(3.20)
m16 Hạt đen (3.21)
Phần mẫu
100g
Xát
m17 Gạo nếp (3.5)
m18 Gạo tẻ
Phân tích
theo
Phụ lục B
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
Hình A4. Sơ đồ quy trình phân tích gạo xát đồ
Mẫu thí nghiệm
Mùi và côn trùng
Trộn và thu nhỏ
Mẫu phân tích
mx 800g
Phần mẫu
phân tích
mw 400g
Phần mẫu
phân tích
400g
Chiều dài trung bình
(L1 và L2) của
hai lô 100 hạt
không có Tấm
m1 Tạp chất hữu cơ (3.13a)
m2 Tạp chất vô cơ (3.13b)
m3 Thóc (3.1)
m4 Gạo lật không đồ(3.2)
m5 Gạo xát không đồ (3.3)
m6 Gạo lật đồ (3.2)
Phần mẫu
100g
Loại bỏ
Độ ẩm
Phần mẫu
mx 100g
Phần mẫu
my 100g
Phần mẫu
100g
m17Gạo nếp (3.5)
m7 Hạt hư hỏng do nhiệt (3.14)
m18 Gạo tẻ
m8 Hạt hư hỏng (3.15)
m9 Hạt non và hạt không hoàn
m16 Tấm mẳn (3.11)
thiện(3.16)
bằng sàng
m10 Gạo đỏ (3.18), Hạt sọc đỏ (3.19)
Phân tích theo
m11 Hạt hồ hoá một phần (3.20)
Phụ lục B
m16 Hạt đen (3.21)
m12 Tấm lớn (3.8)
m13 Tấm vừa (3.9)
m14 Tấm nhỏ (3.10)
63
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
3. Phụ lục B
XÁC ĐỊNH GẠO ĐỤC TRONG GẠO ĐỒ
B.1.
NGUYÊN TẮC
Gạo đục (trắng sáp) có màu nâu đỏ khi phản ứng trong dung dịch iode còn gạo tẻ có
màu xanh lam.
B.2.
DỤNG CỤ
B.2.1. Cân, độ chính xác 0,1g
B.2.2. Cốc thuỷ tinh, dung tích 250ml
B.2.3. Bát trắng nhỏ, hoặc phương tiện chứa đựng tương đuơng có màu trắng
B.2.4. Túi lưới kim loại
B.2.5. Đũa thuỷ tinh
B.2.6. Panh hoặc kẹp
B.2.7. Giấy thấm
B.3.
HOÁ CHẤT
B.3.1. Dung dịch iode gốc, có 0,2g iode và 2,0g iodide kali trong 100ml nước đã khử ion
B.3.2. Dung dịch iode thử, pha loãng Dung dịch iode gốc (B.3.1) hai lần bằng nước đã
khử ion (Chỉ pha để sử dụng trong ngày).
B.4.
XÁC ĐỊNH
B.4.1. Cân 100g gạo xát và cho vào Cốc thuỷ tinh (B.2.2)
B.4.2. Thêm khoảng 80ml Dung dịch iode thử (B.3.2) để làm ướt hạt, khuấy cho tới khi tất
cả các hạt chìm trong dung dịch. Ngâm trong 30 giây.
B.4.3. Nhẹ nhàng đổ hạt và dung dịch vào túi lưới kim loại (B.2.4) để tách hết dung dịch.
Sau đó, đặt túi lưới trên tờ giấy thấm (B.2.7) để thấm hút dung dịch dư.
B.4.4. Đổ hạt đã xử lý vào bát (B.2.3). Tách riêng các hạt gạo đục có màu nâu đỏ ra khỏi
khối hạt gạo tẻ có màu xanh lam thẫm.
B.4.5. Cân các phần gạo đục và gạo trắng trong với độ chính xác 0,1g (m1, m2)
B.4.6. Tính phần trăm gạo đục theo công thức:
m1
x100
1 m2 )
Gạo đục (%) = (m
64
TIÊU CHUẨN ISO/DIS 7301
4. Phụ lục C
MỤC LỤC THAM KHẢO
Ngũ cốc và đậu đỗ và các sản phẩm xay xát Lấy mẫu của hệ
ISO 13690.
tĩnh
1)
ISO 63221.
ngũ cốc
Bảo quản ngũ cốc và đậu đỗ Phần 1: Yêu cầu chung về bảo quản
ISO 63222.
Bảo quản ngũ cốc và đậu đỗ Phần 2: Yêu cầu cần thiết
ISO 63223.
nhập
Bảo quản ngũ cốc và đậu đỗ Phần 3: Kiểm soát côn trùng xâm
ISO 6646.
2)
Gạo Xác định hiệu suất thu hồi gạo lật và gạo xát
1) Sẽ công bố
2) Đang soát xét
65
