Bài giảng Kỹ thuật điện công trình (Phần 2: Máy điện): Chương 6 - PGS.TS. Dương Hồng Quảng

Bài giảng Kỹ thuật điện công trình

Phần II. MÁY ĐIỆN
PGS. TS Nguyễn Hồng Quảng

Trung tâm Thực hành thí nghiệm

28/04/2016

1


Nội dung
 Chương

6. Đại cương về máy điện

 Chương

7. Máy biến áp

 Chương

8. Máy điện không đồng bộ

 Chương

9. Máy điện đồng bộ

 Chương

10. Máy điện một chiều

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ 2


Chương 6. Đại cương về máy điện
1. Khái niệm máy điện
2. Các ĐLVL liên quan đến hoạt động của máy
điện
3. Phân loại máy điện

4. Tính chất thuận nghịch của máy điện quay
5. Vật liệu chế tạo máy điện
28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ 3


1. Khái niệm máy điện


Máy điện là những thiết bị điện mà nguyên lý
hoạt động của chúng dựa vào các hiện tượng điện
từ
- Định luật cảm ứng điện từ  tạo ra s.đ.đ cảm ứng
 dòng điện cảm ứng (nguyên tắc hoạt động của

máy phát, máy biến áp)
- Định luật về tác dụng của lực từ lên dòng điện 
gây ra chuyển động (nguyên tắc hoạt động của các
động cơ điện)

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ 4


2. Các định luật Vật lý liên quan
2.1 Định luật cảm ứng điện từ
? Dòng điện chạy trong dây dẫn tạo ra từ
trường xung quanh nó
 Điều ngược lại thì sao? Từ trường có tạo
ra được dòng điện không






Nam châm đứng yên  không có dòng điện
Nam châm di chuyển lên xuống  có d.điện
Thay NC mạnh hơn  dòng điện mạnh hơn
Di chuyển NC nhanh hơn  dòng điện mạnh hơn
Di chuyển NC chậm hơn  dòng điện yếu hơn

28/04/2016

Có thể

tải bài giảng này từ 5


2. Các định luật Vật lý liên quan
2.1 Định luật cảm ứng điện từ

Sự biến thiên của từ thông qua cuộn dây kín gây ra dòng
điện  dòng điện cảm ứng



Có suất điện động cảm ứng
Định luật Faraday & Định luật Lens

- Mỗi khi từ thông qua một khung dây
biến thiên, trong khung xuất hiện suất
điện động cảm ứng (Faraday)

Ec.u

d

dt

- Dòng điện cảm ứng có chiều sao cho từ
trường mà nó sinh ra chống lại sự
nguyên nhân sinh ra nó (Lens)
28/04/2016

Có thể

tải bài giảng này từ 6


2. Các định luật Vật lý liên quan
2.2 Định luật về tác dụng của lực từ lên dòng điện

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ 7


2. Các định luật Vật lý liên quan
2.2 Định luật về tác dụng của lực từ lên dòng điện

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ 8


3. Phân loại máy điện

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ 9

4. Tính chất thuận nghịch của MĐ quay


MĐ quay có thể hoạt động ở 1 trong 2 chế độ:

- Chế độ động cơ: Khi cho dòng điện vào cuộn
dây stator sẽ làm cho rotor quay
- Chế độ máy phát: Khi làm cho rotor quay thì
sẽ tạo ra dòng điện cảm ứng trong cuộn dây
stator


Tuy nhiên, đặc tính hoạt động của mỗi chế độ
phụ thuộc vào mỗi loại máy điện

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
1.

Vật liệu dẫn điện

2.

Vật liệu cách điện

3.

Vật liệu dẫn từ

4.

Vật liệu kết cấu

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.1 Vật liệu dẫn điện


Yêu cầu đối với vật liệu dây dẫn
 Dẫn điện tốt (điện trở suất bé): Au, Ag,Cu, Al

 Bền
 Dễ gia công
 Giá vừa phải

 Hợp kim của Cu hoặc Al dùng nhiều nhất
28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.1 Vật liệu dẫn điện

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.1 Vật liệu cách điện

Yêu cầu đối với vật liệu cách điện
-

Bền (cơ học, nhiệt, hoá học)

-

Dẻo (Chịu được biến dạng)

-

Giá vừa phải

 Thuỷ tinh, sứ, nhựa, vải, giấy, sơn, …

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.2 Vật liệu cách điện

Nhựa là vật liệu được sử dụng rất nhiều để
cách điện (bọc dây dẫn)

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.2 Vật liệu cách điện

Các loại sứ được sử dụng để treo…
… hoặc đặt dây dẫn điện

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.2 Vật liệu cách điện
Giấy cách điện
cũng được sử
dụng nhiều
trong chế tạo
máy biến áp…

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.2 Vật liệu cách điện

Và còn rất nhiều loại vật liệu cách điện khác

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.3 Vật liệu dẫn từ
Yêu cầu:
-

Có độ dẫn từ tốt

-

Có độ bền cơ học cao

-

Dễ gia công, chế tạo

-

Chịu được nhiệt độ cao

Phân loại:
-

Hợp kim từ cứng (NC vĩnh cửu, lõi thép máy điện)

-

Hợp kim từ mềm (lõi thép MBA, NC điện,…)

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />

5. Vật liệu chế tạo máy điện
5.4 Vật liệu kết cấu
-

Dùng để chế tạo các kết cấu như trục máy, vỏ
máy, cánh quạt, v.v…

-

Cần có độ bền cơ học cao: chịu đươc hoá chất,
nhiệt, mài mòn

-

Thường dùng: hợp kim sắt (thép, gang) nhôm

28/04/2016
Có thể

tải bài giảng này từ />