Tuần 22. tiết 82. văn 7

Giáo viên: Nguyễn Thị Sỹ
Giáo án Ngữ văn 7
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tuần 22:Tiết 82
Ngày soạn: 01/02/2020
Ngày dạy: 04/02/2020

CÂU ĐẶC BIỆT
A/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu thế nào là câu đặc biệt, tác dụng của câu đặc biệt trong văn bản.
- Nhận biết được câu đặc biệt trong văn bản; biết phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn.
- Biết cách sừ dụng câu rút gọn trong nói và viết.
B: TRỌNG TÂM
1. Kiến thức
- Khái niệm câu đặc biệt.
- Tác dụng của việc dùng câu đặc biệt trong văn bản.
2. Kĩ năng
- Nhận biết câu đặc biệt.
- Phân tích tác dụng của câu đặc biệt trong văn bản.
- Sử dụng câu đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
3. Thái độ
- Biết sử dụng câu đặc biệt vào giao tiếp hàng ngày.
C: PHƯƠNG PHÁP
- Vấn đáp, rèn luyện theo mẫu, thực hành, thảo luận nhóm.
D: TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
4. Định hướng góp phần hình thành năng lực
- Năng lực tự học
- Năng lực hợp tác
- Năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực tư duy

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ…
1: Ổn định lớp: kiểm tra sĩ số
2:Kiểm tra bài cũ:
- Thế nào là câu rút gọn? Lấy ví dụ?
- Tác dụng của rút gọn câu? Khi rút gọn câu cần chú ý điều gì?
3. Bài mới:
Trong tiếng Việt có kiểu câu ta không xác định được chủ ngữ, vị ngữ. Kiểu câu đó gọi là
câu đặc biệt. Vậy thế nào là câu đặc biệt? Câu đặc biệt có tác dụng gì? Tiết học này ta
cùng tìm hiểu.
Hoạt động của giáo viên- học sinh
Nội dung bài dạy
Gv hướng dẫn tìm hiểu lí thuyết.
I. Tìm hiểu chung:
- Em hãy nhận xét cấu tạo của ba câu trên? 1: Thế nào là câu đặc biệt?
(không giống nhau)
a. Ví dụ sgk.
- Câu 1 có cấu tạo ntn? (chọn đáp án c)
- Ôi, em Thủy!
-> Đó là câu không cấu tạo theo mô hình CN,
VN. Gọi đấy là câu đặc biệt. Vậy em hiểu gì về -> không thể có CN, VN
câu đặc biệt? (bài học 1)


Giáo viên: Nguyễn Thị Sỹ
Giáo án Ngữ văn 7
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* GV hướng dẫn HS phân biệt với câu bình
thường và câu rút gọn.
- HS thảo luận :3p

- Câu đặc biệt khác với câu bình thường và câu
rút gọn ntn?
- Xác định các kiểu câu đó trong các ví dụ?
+ Sài Gòn. Mùa xuân năm 1975. Các cánh quân
đã sẵn sàng cho trận tấn công lịch sử.
- Chị gặp anh ấy lúc nào?
- Mới hôm qua.
+ GV chốt ý: Câu đặc biệt không thể có CN,
VN, câu bình thường có đầy đủ CN, VN; câu
rút gọn: rút gọn đi một thành phần nào đó- vốn
là câu bình thường.
- GV cho HS nhắc lại ghi nhớ.
- Em hãy cho một ví dụ về câu đặc biệt?
* Tìm hiểu tác dụng của câu đặc biệt.
- HS đọc các ví dụ? Xác định câu đặc biệt?
- Hướng dẫn HS đánh dấu vào ô thích hợp?
-> HS trả lời, GV sửa chữa nếu cần
- Từ ví dụ, em thấy câu đặc biệt có những tác
dụng nào?
- GV hướng dẫn HS học ghi nhớ 2.
- Em thử cho một ví dụ về câu đặc biệt và phân
tích tác dụng?
- Bài tập: Gió. Mưa. Não nùng.
+ Chửi. Kêu. Đấm. Đá. Thụi. Bịch. Cẳng chân.
Cẳng tay. -> Liệt kê, thông báo về sự tồn tại
của sự vật
Gv hướng dẫn luyện tập:
- Gọi hs lên làm bài tập sgk.
Bài tập 1, 2 sgk.
- Hs lên bảng làm

Gv quan sát, nhận xét.

b. Khái niệm:
Ghi nhớ 1/ sgk tr 28.

2: Tác dụng của câu đặc biệt.
a. Ví dụ: Sgk/28
- Một đêm mùa xuân. -> xác định thời gian
- Tiếng reo. Tiếng vỗ tay. -> liệt kê thông báo
về sự tồn tại của sự vật, hiện tượng..
- Trời ơi ! -> bộc lộ cảm xúc.
- Sơn ! Em Sơn ! Sơn ơi !
- Chị An ơi ! - > gọi đáp
b. Tác dụng của câu đặc biệt:
Ghi nhớ 2/ sgk.
II. Luyện tập
Bài tập 1,2 Những câu đặc biệt và câu rút
gọn , tác dụng
a, Có khi được trưng bày trong tủ kính , trong
bình pha lê , rõ ràng dễ thấy
Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong
rương , trong hòm
Nghĩa là phải ra sức ….kháng chiến .
=> Câu rút gọn
* tác dụng : làm câu gọn hơn , tránh lặp từ
b, Ba giây …Bốn giấy …Năm giây …Lâu
quá
=> Câu đặc biệt
* Tác dụng : thông báo thời gian , bộc lộ

Giáo viên: Nguyễn Thị Sỹ
Giáo án Ngữ văn 7
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

cảm xúc.
c, Một hồi còi –> câu đặc biệt
* Tác dụng : liệt kê, thông báo về sự tồn tại
của sự vật.
d, Lá ơi –> câu đặc biệt
* Tác dụng : gọi đáp
Bài tập 3/ sgk.
- Hs viết đoạn văn ( 5ph)
Gv quan sát, nhận xét.

Gv hướng dẫn tự học:

2.3: Viết đoạn văn ngắn (5-7 câu) tả cảnh quê
hương em, trong đó có một vài câu đặc biệt.
III. Hướng dẫn tự học:
- Nắm vững khái niệm, tác dụng của câu đặc
biệt.
- Hoàn thành đoạn văn
- Học bài cũ: Đề văn nghị luận và cách lập ý
cho bài văn nghị luận.
- Chuẩn bị bài: Bố cục và phương pháp lập
luận trong bài văn nghị luận.
+ Thế nào là bố cục trong bài văn nghị luận.
+ Trong bài văn nghị luận thường sử dụng
những phương pháp nghị luận nào?